Hukuk Kuramı Dergisi Yayın Kurulu, Hukuk Kuramı Dergisi Hakem Değerlendirme Formu, Hukuk Kuramı, C. 1, S. 1, Ocak-Şubat 2014, ss. 29-35. HUKUK KURAMI DERGİSİ HAKEM DEĞERLENDİRME FORMU Hukuk Kuramı nın bu ilk sayısında, dergimize gönderilen makalelerin değerlendirilmesi için hakemlerimizden doldurmalarını istediğimiz formu yayımlıyoruz. Akademik dergilere gönderilen makalelerin hangi koşulları taşıması gerektiği ve hakemlerin neye göre denetim yaptığı, ancak hakem değerlendirmesi yapıldıktan ve yazara hakem değerlendirme formu gönderildikten sonra bilinir hale gelir. Dergimizin kullandığı hakem değerlendirme formunu yayımlamakla, dergimize hakem denetiminden geçmek üzere makale gönderecek yazarların, makaleye ilişkin denetim koşullarını görmesini amaçlıyoruz. Aynı zamanda bu çalışmanın evrilerek bir Akademik Makale Yazım Rehberi ne dönüşmesini umut ediyoruz. Yayımlamış olduğumuz form, ULAKBİM Hukuk Veri Tabanı Dergi Değerlendirme Kriterleri göz önünde bulundurularak, Makale Değerlendirme Formu nda yer alması önerilen hususları içerecek şekilde hazırlanmıştır. 29
Hakem Değerlendirme Formu Sayın Hakem, Hukuk Kuramı Dergisi nin hakemlik teklifini kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz. Dergimiz yılda altı sayı, elektronik olarak ve meçhul hakem-meçhul yazar * düzeni içerisinde yayımlanan bir dergidir. Dergi, görmesi beklenen işlevi, yapacağınız hakem değerlendirmesi sayesinde yerine getirebilecektir. Dergimizin sizden beklentisi, aşağıda çeşitli kategoriler halinde sunulan başlıklar altında yapacağınız değerlendirmelerde öncelikle bilimsel etiğe uyulup uyulmadığını, çalışmanın samimi bir merakın sonucu olup olmadığını ve bilim camiası ile paylaşılmasını gerektirecek bir özgünlük taşıyıp taşımadığını göz önünde bulundurmanızdır. Burada özgünlüğü bir kavram, kurum veya kuramın Türkçe literatüre kazandırılması olarak anlaşılabileceğini de hatırlatmak isteriz. Bu, alışıldık hakem reflekslerinden uzak kalmayı gerektirebilir. Lütfen görüş ve değerlendirmelerinizle yazarımızı yargılamayı değil, ona yol gösterici olmayı tercih ediniz. Hakem olarak sunduğunuz görüşler, yayım kurulumuz tarafından titizlikle ele alınacak ve yalnızca hakemliğini yaptığınız makaleye ilişkin olarak değil, genel olarak bilimsel yazıma ilişkin öneriler olarak değerlendirilecektir. Bildiğiniz üzere ULAKBİM Hukuk Veri Tabanı Dergi Değerlendirme Kriterleri ne göre Hakem ve Yayım Kurulu Değerlendirme Raporları, Hukuk Veri Tabanı Komitesi tarafından denetlenmesine olanak verecek şekilde 5 yıl saklanmalıdır. Dergi kurulumuz form ve raporlarınızı söz konusu süre içerisinde saklayacaktır. Hakem form ve raporlarımız, talep halinde, hakem isimleri saklanmak kaydıyla diğer hakemlerin ve yazarların erişimine açıktır. İşbirliğiniz için teşekkür ederiz. Saygılarımızla, Hukuk Kuramı Dergisi * Türkiye de (ve dünyanın pek çok yerinde) akademik yayımcılık, uluslararasılaşmış ve İngilizceleşmiş bir çerçevede devam etmektedir. Yazarın ve hakem(ler)in birbirlerini bilmediği denetim sistemi İngilizce blind refereeing yahut double-blind refereeing olarak isimlendirilir. Bu kavram Türkçede genellikle kör hakemlik olarak ifade edilir. Kör hakem nitelemesinin, İngilizce kavramı çağrıştırmadığını düşünüyoruz. Kastedilen, hem hakemin hem de yazarın birbirlerinin kimliğinden haberdar olmamasıdır. Bu nedenle aslından biraz daha uzun olmakla birlikte meçhul hakem-meçhul yazar kavramını double-blind refereeing sistemi için tercih ediyoruz. 30
Hukuk Kuramı, C. 1, S. 1, Ocak-Şubat 2014 Hukuk Kuramı Dergisi Makale Değerlendirme Formu ve Raporu 0. Hakeme ilişkin bilgiler: Bu bilgiler, meçhul hakem-meçhul yazar sistemi gereği yazar veya diğer hakemlerle hiçbir şekilde paylaşılmamaktadır. Adınız Soyadınız : Kurumunuz : Unvanınız : Anabilim dalınız : Posta adresiniz : Telefon numaranız : e-posta adresiniz : 1. Çalışmanın başlığı: Başlık makaleyi betimleyici olmalı, makalenin temel kavramlarını, tartışmalarını ve temel savını yansıtmalı ve mümkünse 12 kelimeyi aşmamalıdır. 1.1. Başlık yeterli uzunlukta 1.2. Başlık anlaşılır 1.3. Başlık içeriğe karşılık geliyor mu? 1.4. Temel önerme başlığa karşılık geliyor mu? Hayır=1 Kısmen=2 Evet=3 Açıklama/yorum 2. Öz/özet (Abstract/summary), anahtar kelimeler (keywords): Öz, makaledeki bilginin kısa bir tanıtımı olarak tanımlanabilir... Makalenin ana kısımlarının her birinin kısa bir özetini içermeli, okuyucunun makalenin içeriğini kısa zamanda ve hassasiyetle belirlemesine, kendi ilgi alanlarıyla ilişkisini saptamasına ve böylece makaleyi bütünüyle okumaya ihtiyaç duyup duymayacağına karar vermesine olanak vermelidir. Aynı zamanda makalenin temel önermesi ni mutlaka içermelidir. Öz, 50-100 kelime arasında tek bir paragraf olarak hazırlanmalıdır. Anahtar kelimeler yayının 31
Hakem Değerlendirme Formu elektronik ortamda taranmasına, dizinlemesine yardımcı olduğu gibi, yayına hazırlama süreçlerinde (örneğin hakemlerin belirlenmesinde) editörlere katkı sağlar. a) Alanda kullanılan thesaurus, dizin vb. araçlardan seçilmelidir, b) Erişiminde anlamlı olabilecek darlık ve genişlikte olmalıdır, c) İncelenen yazar ve eser adları anahtar kelime olabilir, d) En az 3 en fazla 6 adet olmalıdır. 2.1. Özet (ve İngilizce çevirisi) yeterli uzunlukta 2.2. Özet anlaşılır 2.3. Özet içeriğe karşılık geliyor mu? 2.4. Özet çalışmanın temel önermesini içeriyor mu? 2.5. Anahtar kelime sayısı yeterli mi? 2.6. Anahtar kelimeler anlaşılır 2.7. Anahtar kelimeler içeriğe karşılık geliyor mu? Hayır=1 Kısmen=2 Evet=3 Açıklama/yorum İçermiyorsa aşağıda son kısımda lütfen Değişikliklerden sonra yayımlanabilir seçeneğini işaretleyiniz. 3. Çalışmanın temel önermesi ; alana katkı, özgünlük: Hukuk Kuramı Dergisi, yayımlanan makalelerin temel bir önermesi olmasını önemsemektedir. Temel önermeden, makalenin ele aldığı konuya ilişkin iddiası, gerekçesi anlaşılmalıdır. Salt öyle söyledi, böyle söyledi şeklinde özetlenebilecek bir literatür taramasından ibaret yazılar hakemli makale olarak yayımlanmayacaktır. Öte yandan literatürün farklı bir perspektifle yeniden ele alınması, belli bir kuram veya kuramcıya ilişkin yeni bir anlayışın sunulması ve bir kavram, kurum veya kuramın Türkçe literatüre kazandırılması temel önerme olarak kabul edilir. Çoğunlukla temel önermenin belli bir cümle olarak metinde ifade edilmesi beklenir. Ancak temel önerme yazının genelinden, konunun ele alınış şeklinden de çıkarılabilir. 32
Hukuk Kuramı, C. 1, S. 1, Ocak-Şubat 2014 3.1. Temel önerme açıkça ifade edilebilir durumda 3.2. Temel önerme alana katkı yapacak nitelikte mi? 3.3. Temel önerme özgün mü? Hayır=1 Kısmen=2 Evet=3 Açıklama/yorum Değilse, aşağıda son kısımda lütfen Yayımlanamaz seçeneğini işaretleyiniz. Değilse, aşağıda son kısımda lütfen Yayımlanamaz seçeneğini işaretleyiniz. 4. Literatür ve atıflar: Literatür, temel önermeyi açıklamak ve/veya desteklemek üzere ele alınır ve özetlenir. Literatür özeti şöyle söyledi, böyle söyledi anlamında anlaşılmamalıdır. Literatür özeti temel önermeye kaynak teşkil eden kavram, kurum, kuram ve meselelerin açıklığa kavuşturulmasını sağlayacak önceki çalışmaların temel önermelerinin belirlenmesi, eleştirel bir yaklaşımla ele alınması ve belli bir bütünlük içerisinde sunulmasıdır. Gerek literatür incelemesi gerekse diğer bölümlerde yapılacak atıflar doğrudan veya dolaylı olabilir. Yazardan beklenen, atıflarında bilim etiği ilkelerine uymasıdır. Bu, intihalle atıf fetişizmi arasında bir denge kurulmasını gerektirir. Her şeyin birbirine eşit olduğu bir ortamda, en basit açıklama doğruya en yatkın olandır" düşüncesiyle, gerek literatür incelemesi gerekse atıfla ilgili olarak Ockham'ın Usturası nın işletilebileceği akılda tutulmalıdır. Hukuk Kuramı Dergisi nin atıf usulüne derginin internet adresinden ulaşılabileceği gibi, ihtiyaç halinde hakeme ayrıca iletilecektir. 4.1. Literatür temel önermenin gerektirdiği düzeyde ele alınmış 4.2. Literatür incelemesi bir değerlendirme içeriyor mu? 4.3. Literatüre atıf yaparken etik ilkelere ve atıf kurallarına uyulmuş mu? 4.4. Atıf sistemi olarak derginin politikasına uyulmuş mu? Hayır=1 Kısmen=2 Evet=3 Açıklama/yorum 33
Hakem Değerlendirme Formu 5. Kaynakça: Hukuk Kuramı Dergisi nin kaynakça yazım usulüne derginin internet adresinden ulaşılabileceği gibi, ihtiyaç halinde hakeme ayrıca iletilecektir. 5.1. Metin içerisinde atıf yapılan kaynakların hepsine kaynakçada yer verilmiş mi? 5.2. Metin içerisinde atıf yapılmadığı halde kaynakçada yer alan eser bulunuyor mu? 5.3. Kaynakça yazımında derginin politikasına uyulmuş mu? Hayır=1 Kısmen=2 Evet=3 Açıklama/yorum 6. Dilin kullanımı ve dilbilgisi (Yazıyı örgütleme, anlatımda yaratıcılık, imla): Hukuk Kuramı Dergisi, Türkçe nin kullanımındaki tercihleri ve üslubu, yaratıcılık olarak kabul etmektedir. Bununla birlikte yazıma ilişkin bir kuşkuya düşülmesi halinde Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu esas alınmalıdır. Farklı yazı formlarına açık bir dergi olarak Hukuk Kuramı, sosyal bilimler alanında geçerli olan tez yazım kılavuzlarındaki makale sistematiğini aynen benimsemez. Söz gelimi, ara başlık ifadesi zorunlu olarak bir ara başlık bulunması gerektiği şeklinde anlaşılmamalıdır. Eğer varsa bu zorunluluğu doğuracak olan çalışmanın içeriğidir ve yazı, bir metin olarak başlık kullanılmaksızın, numaralandırma, harflendirme vb. şekilde de örgütlenebilir. Keza konvansiyonel olarak kabul gören Giriş veya Sonuç bölümlerinin zorunlu mevcudiyeti de aranmaz. Öte yandan bu başlıklar altında olmasa da, çalışmanın bir bütünlük arz etmesi beklenir. 6.1. Makaledeki ara başlıklar anlamlı bir bütünlük gösterecek şekilde oluşturulmuş mu? 6.2. Eğer Giriş bölümü varsa, Sonuç bölümü bulunuyor mu? 6.3. Makale Türkçe dil kullanım kurallarına uygun mu? 6.4. Makale açık ve anlaşılır 6.5. Yazım kurallarına, noktalama işaretlerine Hayır=1 Kısmen=2 Evet=3 Açıklama/yorum 34
Hukuk Kuramı, C. 1, S. 1, Ocak-Şubat 2014 uyulmuş mu? 6.6. Gerekli olan kavramlar için eğik, kalın veya altı çizili kullanım tercih edilmiş mi? 7. ULAŞTIĞINIZ SONUÇ: Lütfen aşağıdaki A, B veya C seçeneklerinden birini tercih ediniz. Eğer B seçeneğini işaretlediyseniz, mutlaka b1 veya b2 seçeneklerinden birini de tercih ediniz. Hangi karara ulaşmış olursanız olun, lütfen aşağıda gerekçe kısmına açıklama yapınız. Form boyunca sizden 27 ayrı konuda değerlendirme yapmanızı istedik. Formdaki değerlendirmelerinizin sayısal toplamı 50 nin altında ve siz düzeltmelerle de olsa- makalenin yayımlanmasına onay verdiyseniz, aşağıda daha ayrıntılı bir gerekçe sunmanız beklenir. Ayrıca çeşitli bölümleri kendi içerisinde ayrı ayrı da değerlendirebilirsiniz. Örneğin temel önerme ye ilişkin 3. bölümdeki değerlendirmenizin sayısal ortalaması 2 nin altında kalıyorsa, makalenin yayımlanmaması gerektiğine karar vermeniz beklenir. Öte yandan bu bölümdeki ortalama 3 e yaklaştıkça, genel ortalamanın 50 veya daha düşük olması tolere edilebilir. o A) Yayımlanabilir. o B) Düzeltmelerle yayımlanabilir. (Küçük yazım yanlışları ve anlatım bozuklukları için bu seçeneği tercih etmenize gerek yoktur.) o b1) Düzeltmelerden sonra tekrar görmem gerekir. o b2) Düzeltmelerden sonra tekrar görmeme gerek yok. o C) Yayımlanamaz. 8. GEREKÇE: Makale hakkında ulaştığınız sonuç ne olursa olsun gerekçenizi belirtiniz. Gerekçeniz en az 100 kelimelik bir paragraftan oluşmalı ve makaleye ilişkin bir temel önerme içeren değerlendirme olmalıdır. Arzu ederseniz daha fazla sayıda paragraf içerecek bir değerlendirme yazısı da yazabilirsiniz. Bu bölümü yazara ve/veya editörlere not olarak da değerlendirebilirsiniz. Bu bölüm, izniniz alınmak suretiyle, isminizle veya isminiz olmaksızın dergimizde yayımlanabilir. 35