KFBD. Şule GÜRKAN 1, Arzu AYDIN UNCUMUSAOĞLU 2



Benzer belgeler
KEMER BARAJ GÖLÜ'NDEKİ Cypr nus carpio L., 1758'NUN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ

KARATAŞ ÖNÜNDE YAŞAYAN (DOĞU AKDENİZ) EKSİ BALIĞI NIN (Leiognathus klunzingeri (STEİNDACHNER, 1898)) BÜYÜMESİ ÜZERİNE BİR ÖN ÇALIŞMA

ÖZGEÇMİŞ MEZUNİYET TARİHİ DERECE ÜNİVERSİTE-FAKÜLTE-BÖLÜM/ANABİLİM DALI Lisans Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi

Sazlıdere Barajı (İstanbul) nda Fitoplankton Biyoması ve Bunu Etkileyen Fizikokimyasal Faktörlerin İncelenmesi

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl

Çanakkale Sığ Sularında Genç Mırmır, Lithognathus mormyrus (Linnaeus, 1758), Bireylerinin Beslenme Alışkanlıkları *

Length-Weight and Length-Length Relationships of Common Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Inhabiting Inland Waters of Samsun Province

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU null SİNOP ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/SU ÜRÜNLERİ AVLAMA VE İŞLEME TEKNOLOJİSİ ANABİLİM DALI (YL)

İzmir Körfezi nde Hamsi (Engraulis encrasicolus, L., 1758) nin Beslenme Özellikleri Üzerine Bir Ön Çalışma

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

İzmir Körfezi Kladoserlerinde Mevsimsel Dağılım

Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 1(3): , 2011

İzmir Körfezi (Ege Denizi) nde Dağılım Gösteren İzmarit Balığı (Spicara flexuosa Rafinesque, 1810) nın Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Barbus rajanorum mystaceus (Heckel, 1843) ün Geri Hesaplama Yöntemiyle Uzunluklarının Belirlenmesi

ALTINKAYA BARAJ GÖLÜ (SAMSUN) NDEKİ Silurus glanis L., 1758 POPULASYONUNDA YAŞ-BOY, YAŞ-AĞIRLIK VE BOY-AĞIRLIK İLİŞKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Sarıkuyruk İstavrit, Trachurus mediterraneus (Steindachner, 1868) un Otolit Özellikleri ve Bazı Populasyon Parametreleri

ÇET N KESK N. . Ü. Su Ürünleri Fakültesi Ordu C. No: 200, Laleli / STANBUL seahorse@istanbul.edu.tr

Ali Kara, Okan Akyol. Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Avlama Teknolojisi Anabilim Dalı, Bornova, İzmir

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Zargana balığı (Belone belone euxini Günther, 1866) et veriminin mevsim, yaş ve cinsiyete göre değişimi

Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi

MAVRUŞGİL (Sciaena umbra) VE KÖTEK (Umbrina cirrosa) BALIKLARININ BİYOEKOLOJİK ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

İZMİT KÖRFEZİ NİN SONBAHAR 2002 DE ZOOPLANKTON YAPISI

*Şule Gürkan, Sencer Akalın, Ertan Taşkavak, Okan Özaydın

Küçük Pisi Balığı, Arnoglossus laterna (Walbaum, 1792) nın Otolit Özellikleri

Lisans Biyoloji Ege Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi

İZMİR KÖRFEZİ NDE YETİŞKİN HAMSİ ( E.

C.B.Ü. Fen Bilimleri Dergisi ISSN C.B.U. Journal of Science 5.1 (2009) (2009) 19 26

The Plankton Fauna of the Northern Lagoonary System of Izmir Bay

DİP TROLÜ İLE İKİ FARKLI DERİNLİKTE AVLANAN MEZGİT (Gadus merlangus euxinus N. 1840) BALIĞININ AV VERİMİ VE BOY KOMPOZİSYONUNUN DEĞİŞİMİ

EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT

ASİ NEHRİNDE Capoeta barroisi (LORTET, 1894) TÜRÜ BİREYLERİNİN BÜYÜME ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ÖN ÇALIŞMA

Presence of the Striped Seabream (Lithognathus mormyrus L., 1758) in the Black Sea

ÖZGEÇMİŞ. MEZUNİYET TARİHİ DERECE ÜNİVERSİTE-FAKÜLTE-BÖLÜM/ANABİLİM DALI

Balıkçılık Temel Bilimleri Anabilim Dalı Bornova- ZM R Akliman - Sinop

Doğu Karadeniz de Av Sezonunda Avlanılan Hamsi

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Dr. Aysun TÜRKMEN

EĞİTİM BİLGİLERİ YABANCI DİL BİLGİSİ. Yabancı Dil/Derecesi KPDS ÜDS TOFL IELTS. GÖREV YERLERİ (Tarih/Unvan/Kurum) YAYINLARI MAKALELER/BİLDİRİLER

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Sinop. Çetin SÜMER TKB Akdeniz Su Ürünleri Araştırma ve Geliştirme Müdürlüğü Beymelek, Antalya

Tez adı: Sinop Kıyılarında Potansiyel Deşarj Noktalarının Suyun Klitesine ve Canlılara Etkileri (2007) Tez Danışmanı:(LEVENT BAT)

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/SU ÜRÜNLERİ TEMEL BİLİMLER ANABİLİM DALI (YL)

SİNOP ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/SU ÜRÜNLERİ TEMEL BİLİMLERİ (YL) (TEZLİ)

İskorpit Scorpaena porcus L un Otolit Biyometri Özellikleri

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT : Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Sinop

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Gökçeada Civarı İhtiyofaunasının Çeşitlilik ve Verimlilik Yönünden Araştırılması

Süleyman Özdemir 1, Hilal Söyleyici 2, Zekiye Birinci Özdemir 1, Uğur Özsandıkçı 1, Ferhat Büyükdeveci 2. Original Article/Full Paper E-ISSN

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT : SİNOP ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ AKLİMAN/SİNOP

İZMİR KÖRFEZİ (EGE DENİZİ) NDEKİ KANCAAĞIZ PİSİ BALIĞI Citharus linguatula (Linnaeus, 1758) NIN BAZI MORFOMETRİK ÖZELLİKLERİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ/BİYOLOJİ BÖLÜMÜ/HİDROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI

EĞİTİM BİLGİLERİ. Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Fakültesi 1992

Ladik Gölü (Samsun, Türkiye) nde Yaşayan Havuz Balığı, Carassius gibelio (Bloch, 1782) nın Kondisyon Faktörü, Boy-Ağırlık ve Boy-Boy İlişkileri

DEMET KOCATEPE ÖZGEÇMİŞ. Adres. Telefon : E-posta Doğum Tarihi : Faks : Kadro Yeri. Görev Yeri : Öğrenim Bilgisi

Tez adı: Sinop Kıyılarında Potansiyel Deşarj Noktalarının Suyun Klitesine ve Canlılara Etkileri (2007) Tez Danışmanı:(LEVENT BAT)

Erbey, M., Bazı Dysmachus (Diptera: Asilidae) türlerinin spermateka yapıları.

DÜNYADA TİCARİ ÖNEME SAHİP HAMSİ TÜRLERİ VE AVCILIĞI. Murat DAĞTEKİN 1

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

T"RK~YE B~L~MSEL YE TEKNOLOJ~K ARASTIRMA KURUMU

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT

ÇAMALTI TUZLASI (SASALI-İZMIR) ARTEMİA BİYOMASININ TÜRKİYE DE SU ÜRÜNLERİNDE KULLANIMI İÇİN OPTİMİZASYON ÇALIŞMALARI

Marmara Kıyıları Hassas Alan Yönetimi

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl

ANAHTAR SÖZCÜKLER: Tiryaki balığı, Boy-Ağırlık İlişkisi, Gökova Körfezi, Ege Denizi.

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Erdoğan Çiçek Accepted: March ISSN : erdogancicek@yahoo.com Nevsehir-Turkey

Ünal Erdem Accepted: July ISSN : Bartin-Turkey

İskenderun-Arsuz arası (İskenderun Körfezi) Kayalık Supralittoral zonun Makrobentik Faunası

Doğu Karadeniz Bölgesi, Trabzon Sahil Şeridinde Noctiluca scintillans Kofoids & Swezy ın Mevsimsel Değişimi

Bafra Balık Gölleri (Samsun, Türkiye) ndeki Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) ın Yaş ve Büyüme Özellikleri

Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 22(1-2) (2006) ISSN

İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

*Ferhat Kalaycı, Sabri Bilgin, Osman Samsun, Necati Samsun

ÖZGEÇMİŞ VE ESER LİSTESİ

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Avlama teknolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

Karacaören II Baraj Gölü (Burdur, Isparta) nde Yaşayan Havuz Balığı (Carassius gibelio Bloch., 1782) nın Parazit Faunası

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK ARAŞTIRMA KURUMU

Yıldız Bolat Accepted: March 2010

Rotifer (Brachionus plicatilis Müller, 1786) Kültüründe Kış Yumurtası Oluşumu Üzerine Sıcaklığın Etkisi

İzmir Körfezi nde (Ege Denizi) Isparoz (Diplodus annularis L., 1758) un Bir Defada Bıraktığı Yumurta Miktarının Belirlenmesi Üzerine Bir Ön Çalışma

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Çeşme Yarımadası (Ege Denizi) Sahillerinin Bentik Amphipod ları

GÖYNÜK ÇAYI NDA (BİNGÖL) YAŞAYAN Capoeta umbla (Heckel,1843) NIN BAZI BÜYÜME ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

İstilacı Balıkların Yerel Balıklara Etkisini Anlamak: Beslenme Çalışmaları Örneği. Uğur KARAKUŞ Ali Serhan TARKAN

Almus Baraj Gölünde Yaşayan 9 Balık Türünün Boy-Ağırlık İlişkisi

Kuzeydoğu Akdeniz Bölgesinde Yaşayan Adi Köpekbalığı, Mustelus mustelus (Linnaeus, 1758) un Mide İçeriği

Terkos Gölü Kerevitleri (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) nin Bazı Morfolojik Özellikleri

Homa Dalyanı (İzmir Körfezi, Ege Denizi) nda Sekonder Prodüktivitenin Araştırılması

*e-posta:

Saroz Körfezi ndeki (Kuzey Ege Denizi, Türkiye) benekli pisi balığı nın, Lepidorhombus boscii (Risso, 1810) total boy - otolit boyu arasındaki ilişki

EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT

Hatay İli Heterocera (Lepidoptera) Faunasına Katkılar

Gökova Körfezi (Muğla) nde Yaşayan Topan (Has) Kefalin (Mugil cephalus L., 1758) Büyüme ve Üreme Özellikleri

AŞAĞI MELET IRMAĞI (ORDU, TÜRKİYE) BALIK FAUNASI

Dip Trollerinde 40 ve 44 mm Ağ Gözü Uzunluğuna Sahip Pantolon Tipi Torbalarda Seçiciliğin Karşılaştırılması Üzerine Araştırma

Length Frequency, Length-Weight Relationship and Sex ratio of the whiting, Merlangius merlangus euxinus in the Black Sea, Turkey

İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye

Transkript:

KFBD Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences 2(7):29-38, 2012 ISSN: 1309-4726 http://kfbd.giresun.edu.tr Sinop Yarımadası (güney Karadeniz) Kıyısal Sularındaki Bazı Syngnathid Türlerinin (Syngnathus sp., Nerophis sp., Hippocampus sp.) Besin Kompozisyonları Şule GÜRKAN 1, Arzu AYDIN UNCUMUSAOĞLU 2 1 Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Temel Bilimler Bölümü, Bornova, İzmir, TÜRKİYE 2 Giresun Üniversitesi Tirebolu Mehmet Bayrak Meslek Yüksekokulu, Tirebolu, Giresun, TÜRKİYE Geliş Tarihi: 12.03.2012 Sorumlu Yazar: sule.gurkan@ege.edu.tr Kabul Tarihi: 22.04.2012 Özet Bu araştırmada, Temmuz 2001 - Mayıs 2002 tarihleri arasında Sinop yarımadası (güney Karadeniz) kıyısal sularının 5 15 m derinliklerindeki farklı biyotoplarından el direci kullanılarak yakalanan 6 deniziğnesi (Syngnathus acus Linnaeus, 1758; Syngnathus typhle Linnaeus, 1758; Syngnathus tenurostris Rathke, 1837; Syngnathus variegatus Palas, 1811; Nerophis ophidion Linnaeus, 1758; Syngnathus abaster Risso,1926) ve bir denizatı (Hippocampus hippocampus (L.,1758)) türüne ait toplam 130 bireyde 105 mide içeriği incelenmiştir. Analizler sonunda mide içeriklerinde 13 av grubu tespit edilmiştir. Deniziğnesi türlerinin besin içeriğinde bulunuş frekans değeri (% F) bakımından en baskın av grupları; S. acus da % 90.9 Euterpina acutifrons, S. typhle de % 93.3 tanımlanamamış doku parçaları, S. tenurostris de % 87 Pseudocalanus elongatus, S. variegatus da % 91.7 tanımlanamamış doku parçaları, N. ophidion da % 90 Euterpina acutifrons, S. abaster de ise % 100 Pseudocalanus elongatus, Euterpina acutifrons, Cirriped cypris, ve Cirriped nauiplius dur. H. hippocampus ise % 25 ile Onceae sp. en baskın av grubudur. Sonuç olarak, deniziğnesi ve denizatı türlerinin esasen bentik ve planktonik krustase gruplarıyla beslendikleri görülmekle birlikte S. tenuirostris, S. abaster ve S. variegatus için besin kompozisyonu kıyılarımızdan ilk kez belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Deniziğnesi, Denizatı, Besin kompozisyonu, Karadeniz Food compositions of some Syngnathid species (Syngnathus sp., Nerophis sp., Hippocampus sp.) from coastal waters of Sinop peninsula (southern Black Sea) Abstract In this research, six pipefish and one seahorse species (Syngnathus acus Linnaeus, 1758; Syngnathus typhle Linnaeus, 1758; Syngnathus tenuirostris Rathke, 1837; Syngnathus variegatus Palas, 1811; Nerophis ophidion Linnaeus, 1758; Syngnathus abaster Risso, 1926; Hippocampus hippocampus (L., 1758)) were catched from different biotops of coastal water depth of 5-15 meters from Sinop Peninsula, Southern Black Sea, with used drege between June 2001 and May 2002. In this study, total 105 stomach contents in 130 individuals examined. By the analysis, 13 prey groups determined in all stomachs. According to numerical occurence (FO %), dominant preys were determined as: Euterpina acutifrons (90.9 %) for S. acus, unidentifed tissue items (93.3 %) for S. typhle, Pseudocalanus elongatus (87 %) for S. tenuirostris, unidentifed tissue items (91.7 %) for S. variegatus, Euterpina acutifrons (90 %) for N. ophidion, and Pseudocalanus elongatus, Euterpina acutifrons, Cirriped cypris, Cirriped naiplius (100 % ) for S. abaster. In addition, in the guts of H. hippocampus, Onceae sp. (25 %) was dominant prey group. As a result, pipefish and seahorse species consumed bentic and planctonic crustacea groups in shallow waters in Sinop peninsula, southern Black sea. Also, food composition and prey groups of S. abaster, S. variegatus and S. tenuirostris were determined from shallow waters for the first time. Keywords: Pipefish, Seahorse, Food composition, Black Sea

30 Giriş Vejetasyon bakımından zengin olan sığ kıyısal alanlar ve lagüner sahalar, balık faunası yönünden de zengin bölgelerdir. Bu faunanın bir parçasını sıcaklık ve tuzluluk değişimlerine toleransları yüksek olan deniziğneleri türleri oluşturur (Franzoi ve ark., 1993). Syngnathidae familyası üyeleri, deniz çayırı yataklarının en fazla dağılım gösteren kıyısal balık türleridir (Polard, 1984; Howard ve Koehn, 1985; Tipton ve Bell, 1988). Birçok araştırmacı tarafından familya üyelerinin farklı üreme stratejileri üzerine yapılmış çalışmalara rastlanmakla birlikte beslenme ekolojileri de izlenen çalışmalar arasındandır. Yavaş hareket eden ve bununla birlikte özelleşmiş predatör stratejisine sahip olan deniziğnelerinin beslenme biçimlerinde, son derece küçük ve tüp şeklindeki sınırlı ağız açıklığına sahip ağız yapısının önemi vardır. Çünkü bu tip ağız yapısına bağlı olarak bulabildikleri mikrohabitatlar üzerinden uygun şekilde beslenmelerini sağlamaktadır (Howard ve Koehn, 1985; Ryer ve Orth, 1987; Tipton ve Bell, 1988; Franzoi ve ark., 1993). Deniziğnelerin beslenmesi sırasında ağız açıklığı ve avın büyüklüğü, av gruplarının besin olarak seçiminde etkili olmaktadır (De Lussanet ve Muller, 2007; Gurkan ve ark., 2011a). Son yıllardaki çalışmalarda, deniziğnelerinin Amphipoda, Isopoda, Copepoda gibi birçok küçük krustase gruplarıyla beslendiklerini ortaya koymaktadır (Mercer, 1973; Howard ve Koehn, 1985; Ryer ve Orth, 1987; Franzoi ve ark., 1993; Vizzini ve Mazzola, 2004; Oliviera ve ark., 2007). Bununla birlikte, ülkemizde Syngnathidae familyasının beslenme özellikleri üzerine yapılmış çalışmalar, Ege Denizi ile sınırlıdır (Taşkavak ve ark., 2010; Gurkan ve ark., 2011a; Gurkan ve ark., 2011b). Bu çalışmada, Sinop Yarımadası nın farklı biyotoplarından yakalanmış deniziğnesi ve denizatı türlerinin Karadeniz populasyonlarından tercih ettikleri besin kompozisyonları belirlenirken, aynı zamanda S. tenuirostris, S. abaster ve S. variegatus için besin av grupları kıyılarımızdan ilk kez verilmektedir. Materyal ve Metot Bu araştırma, Temmuz 2001 - Mayıs 2002 tarihleri arasında Sinop Yarımadası nın çoğunlukla kumlu ve deniz çayırı ile kaplı yapıdaki biyotoplarından el dreci (70 x 50 x 20 cm) ile yakalanan 130 adet örnekten oluşmaktadır (S.acus Linnaeus, 1758; S. typhle Linnaeus, 1758; S. tenuirostris Rathke, 1837; S. variegatus Palas, 1811; S. abaster Risso,1926; Nerophis ophidion Linnaeus, 1758; H.hippocampus L., 1758). Örneklerin toplandığı istasyonlar Şekil 1 de verilmiştir. Örneklemelerde av aracının olası seçicilik etkisi ile eşeyler grupları dikkate alınmamıştır.

31 Şekil 1. Örnekleme istasyonları (Çulha, 2004) Araştırmada 130 bireyin ancak 105 nin mide içeriği incelenebilinmiştir. Yakalanan örnekler % 10 formalin ve deniz suyu karışımı içerisinde muhafaza edildikten sonra laboratuarda türlerine göre ayrılmıştır. Balık türlerinin tayinleri Washington (1984) e göre değerlendirilmiştir. Örneklerin total boy (TL, cm) ölçümlerinde ölçüm tahtası, vücut ağırlıkları (W, g) 0,01 hassasiyetli hassas teraziyle yapılmıştır. Midelerin diseksiyonunda, balığın özafagustan itibaren bağırsakların başlangıç kısmına kadar olan bölümü diseksiyon makasıyla kesilerek çıkarılmış ve % 10 formalin solüsyonu içeren plastik tüpler içerisinde saklanmıştır. Daha sonra boş ve dolu mideler belirlenmiştir. Mide içerikleri petri kapları içerisinde stereo binoküler mikroskop altında av gruplarına göre ayrılmıştır. Söz konusu av gruplarının tanımlanmasında mümkün olabilecek en düşük taksonomik kategori belirlenmeye çalışılmıştır. Av gruplarının detaylı incelenmesinde Nikon SMZ645 model binoküler ve detaylı incelemeler için Nikon Eclipse E100 stereo mikroskop kullanılmıştır. Av gruplarının belirlenmesinde Özel (1996) dan faydalanılmıştır. İncelenen mide içerikleri sonucu elde edilen verilerden, Bulunuş Frekansı değerleri (% F), (Windel ve Bowen 1978; Hyslop, 1980) ve mide içeriğindeki av gruplarının oransal önem indeksi (% IRI) hesaplanmıştır (Pinkas, 1971). Balık türlerin besin kompozisyonları arasında istatistiksel farkın var olup olmadığı t- testi ile belirlenmiştir. Bununla birlikte besin gruplarının benzerliğinde Shannon-weiner çeşitlilik indeksi (Margalef, 1978) kullanılmış ve sonuçları Biodiversite pro 2.0 programı ile belirlenmiştir.

32 Sonuç ve Tartışma Bu çalışmada, Güney Karadeniz kıyısal bölgesinden yakalanmış olan denizatı ve deniziğnesi örneklerinin besin kompozisyonları belirlenmiştir. Araştırma sahasından yakalanan en fazla % 30,8 ile S. acus iken en az yakalan tür % 6,2 ile H. hippocampus dur (Tablo 1). Tablo 1. Deniziğnesi ve denizatı türlerine ait total boy, ağırlık değerleri (A.O: aritmetik ortalama, SH: Standart hata n: birey sayısı) Boy (cm) Ağırlık (g) %F n A.O ± SH A.O ± SH Syngnathus variegatus 9,23 12 8,80±0,35 0,22±0,18 Syngnathus abaster 4,61 6 4,71±2,04 0,05±0,01 Syngnathus acus 30,76 40 8,99±0,58 0,41±0,16 Syngnathus typhle 14,62 19 13,52±1,27 1,45±2,99 Syngnathus tenurostris 16,15 21 8,78±0,26 0,27±0,03 Nerophis ophidion 18,46 24 14,49±0,30 0,31±0,02 Hippocampus hippocampus 4,62 8 9,01±1,74 1,88±0,59 Ortalama boy değerlerine göre, araştırma sahasında yakalanan S.typhle, S. acus ve N. ophidion örneklerinin ortalama boy değerlerinin Gurkan ve Taskavak (2007) ın Ege Denizi nden bildirilen ortalama boy değerlerinden daha küçük bireylerden oluştuğu görülmüştür. Bu farklılığın başlıca nedeni, örnekleme metodu ile yakından ilişkilidir. Keza el dreci kullanılarak ancak belirli boy gruplarından oluşan örnekler yakalanabilinmiştir. Bununla birlikte, Karadeniz kıyılarında dağılım gösteren S.abaster örneklerinin Cakic ve ark., (2002) tarafından bildirilen ortalama boy değerlerinden oldukça küçüktür. Boy değerleri arasındaki bu farklılıkların başlıca nedenleri olarak örnekleme metodu, örnekleme sayısı, mevsim, bölgesel farklılık, beslenme ve su sıcaklığı gibi birçok neden gösterilebilir (Tesch, 1971). Kamuflaj ve avına yaklaşım Syngnathidae familyası bireyleri arasında oldukça yaygın olarak kullanılan bir beslenme davranışıdır (Howard ve Koehn, 1985). Mide içeriği çalışmalarında deniziğnesi türlerinin genelde planktonik ve bentik krustaselerle beslendikleri verilir (Franzoi ve ark,, 1993; Vizzini ve Mazzola, 2004; Taskavak ve ark., 2010). Araştırmamızda analizler sonunda mide içeriklerinde 13 av grubu tespit edilmiş ve bunlardan 5 in baskın av grupları olduğu tespit edilmiştir (Şekil 2).

33 120 Baskın Av Grupları (%F 100 80 60 40 20 0 Copepoda Harpacticoida Cirripedia Tanımlanamamış doku S.abaster S.acus S.typhle S.variegatus S.tenurostris Nerophis ophidion Tanımlanamamış bitkisel doku Şekil 2. Deniziğnesi türlerinin baskın av grupları Deniziğnesi türlerinin besin içeriğinde bulunuş frekans değeri (% F) bakımından en baskın av türleri; S. acus da % 90,9 Euterpina acutifrons, S. typhle de % 93,3 tanımlanamamış doku parçaları, S. abaster de ise % 100 Pseudocalanus elongatus, Euterpina acutifrons, C.cypris, ve C.naiplius, N.ophidion da % 90 Euterpina acutifrons, S. tenuirostris de % 87 Pseudocalanus elongatus, S.variegatus; % 91,7 tanımlanamamış bitkisel doku parçaları olarak belirlenmiştir, H. hippocampus ise baskın av % 25 ile Onceae sp, dir. Tablo 2 de verilen % IRI değerlerine yakından bakıldığında, S. acus; Euterpina acutifrons % 99,97 ile % F değerleriyle de uyumlu olan önemli avlardandır. S. typhle; Tanımlanamamış doku parçaları % 60,93 ile % F ile de örtüşmektedir. S. abaster de ise 4 esas av grubu içerisinde % 32,29 ile C.nauiplis en önemli av grubudur. N,ophidion da % 73,49 ile Euterpina acutifrons önemli av grubunu oluşturur. S. tenuirostris de % 56,83 ile Euterpina acutifrons ve son olarak S.variegatus da yine Euterpina acutifrons (% 84,42) öne çıkan av gruplarıdır. H.hippocampus da ise Onceae sp., % 51,17 ile önemli av olduğu görülmüştür. Karadeniz kıyılarında dağılım gösteren acı ve tatlı su kökenli toplam 150 zooplanton türü bulunmaktadır (Kovalev ve ark., 2001). Bunlar içerisinden Sinop yarımadası kıyılarında dağılım gösteren 5-7 adeti baskın Harpacticoida ve copepoda türleri olarak gösterilmektedir (Bat ve ark., 2007; Bat ve ark., 2011). Ege Denizi nde dağılım gösteren S. acus populasyonun da baskın av grubunu Harpacticoid kopepodlar oluşturmaktadır (Taşkavak ve ark., 2010). Kopepodların bu araştırmada da S. acus un Karadeniz populasyonu içinde temel besinini oluşturduğu görülmüştür. S. acus un diğer balık türleri ile av grubu kompozisyonu açısından istatistiksel bir farka rastlanılmamıştır (t testi, p>0,05).

Tablo 2. Mide içeriklerinde rastlanan av türlerine ait bulunuş frekansı (% F) ve nispi önem değerleri (% IRI) Av Türleri S.acus S. abaster S. typhle S.tenurostris S.variegatus N.ophidion H,hippocampus % F % IRI % F % IRI % F % IRI % F % IRI % F % IRI % F % IRI % F % IRI Acartia clausii 51,50 6,86 0,00 0,00 20,00 8,30 13,04 0,71 58,33 0,76 0,00 0,00 0,00 0,00 Pseudocalanus elongatus 15,20 0,06 100 20,76 13,33 0,76 86,96 41,77 41,67 0,68 75 18,94 0,00 0,00 Penilia avirostris 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8,70 0,01 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Podon polyphemoides 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 4,35 0,002 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Euterpina acutifrons 90,9 99,97 100 16,42 20,00 1,04 86,96 56,83 91,67 84,83 90,00 73,49 0,00 0,00 Cirriped cypris 39,40 2,37 100 22,39 13,33 0,65 34,78 0,39 41,67 0,64 10,00 0,69 0,00 0,00 Cypris parçaları 30,30 5,88 50,00 8,14 0,00 0,00 4,35 0,02 58,33 10,76 5,00 0,04 0,00 0,00 Cirriped nauplii 3,00 0,04 100 32,29 0,00 0,00 13,04 0,11 8,33 0,03 10,00 2,18 0,00 0,00 Balanus sp. 9,10 0,02 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Decapod crustacea larva 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 25,00 51,17 Ostracoda 21,20 3,78 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Amphipoda (Gammarida) 24,20 5,65 0,00 0,00 0,00 0,00 4,35 0,005 16,67 0,04 0,00 0,00 0,00 0,00 Gastropoda larva 3,00 0,01 0,00 0,00 0,00 0,00 13,04 0,02 0,00 0,00 15,00 0,49 25,00 18,20 Bivalvia larva 6,10 0,02 0,00 0,00 0,00 0,00 4,35 0,007 0,00 0,00 5,00 0,21 0,00 0,00 Isopoda 3,00 0,03 0,00 0,00 0,00 0,00 4,35 0,002 8,33 0,02 0,00 0,00 0,00 0,00 Nematoda larva 3,00 0,05 0,00 0,00 20,00 1,37 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Bryozoan cyphonautes larvası 3,00 0,003 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Balık yumurtası 6,10 0,02 0,00 0,00 0,00 0,00 4,35 0,05 8,33 0,004 0,00 0,00 0,00 0,00 Tanımlanamamış bitkisel doku parçası 84,80 0,00 0,00 0,00 60,00 60,93 69,57 0,05 75,00 1,05 25,00 1,54 0,00 0,00 Tanımlanamamış doku parçası 84,80 0,00 0,00 0,00 93,33 26,95 73,91 0,06 91,67 1,19 20,00 2,36 25,00 24,50 Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences 34

35 S. typhle, Karadeniz kıyılarının Zostera sp. yataklarında bolca dağılım göstermektedir (Popov, 1931). Türün besin kompozisyonunu epipentik Harpacticoid türleri ile hiperbentik ve pelajik avlar, Mysidacea, küçük balıklar türleri ile küçük çim karidesleri oluşturmaktadır (Vizzini ve Mazzola, 2004; Oliviera ve ark., 2007). Araştırmamızda baskın av grupları ise, tanımlanamamış doku parçaları, Copepoda (Acartia clausii) ve Harpacticoida (Euterpina acutifrons) türleridir. Bu deniziğnesi türününde Sinop yarımadası kıyılarında dağılım gösteren baskın kopepod (Bat ve ark., 2007) türleriyle olan aktif olarak beslendiği görülmüştür. S. typhle nin besin kompozisyonu yönünden diğer türlerle arasında istatistiksel fark mevcuttur (t = 6,72, p < 0,05). Bu farklılığın başlıca nedeni olarak, S. typhle nin av seçiminde ağız açıklığına uygun olan av gruplarına yönelerek hem su kolonunda görülen makro planktonik avlarla hem de bulundukları mikro habitattan (Vizzini ve Mazzola, 2004; Oliviera ve ark., 2007) sağlandığı anlaşılmakatdır. Literatürde S. abaster in başta vejetasyonlu alanlarda dağılım gösteren bitkisel organizmalar dışında, Harpacticoida ve Copepoda, Amphipoda ve Isopoda gibi av gruplarıyla beslendiği verilmektedir (Franzoi ve ark., 1993; Vizzini ve Mazzola, 2004). Güney Karadeniz kıyıları boyunca zooplankton dağılımı içerisinde Copepoda nın baskın türleri yanında Cirripedia türlerinin de S. abaster in baskın av grubu ile beslendiği ilk kez belirlenmiştir Bununla birlikte, besin kompozisyonu yönünden S. abaster in farklı olduğu görülmektedir (t = -30,13, p < 0,05). S. typhle ile konjenerik tür olan S. abaster in türler arası rekabete girmeden bu iki türün farklı mikro habitatlardan beslendikleri verilmektedir (Vizzini ve Mazzola, 2004). Bu da araştırmamızda av kompozisyonları arası farka neden olarak gösterilebilir. Bununla birlikte türün sahip olduğu kısa burun yapısının avı yakalamadaki etkisi, avın yakalandığı mevsim, av grubunun bolluğunu etkileyen deniz çayırı yataklarının varlığı da söz konusudur (Franzoi ve ark., 1993; Vizzini ve Mazzola, 2004). Çalışmamızda N. ophidion, Karadeniz kıyılarında Harpacticoid kopepodları tercih ettiğini göstermektedir. Margonski (1990) a göre N.ophidion un baskın av grubu Copepoda, Isopoda, Amphipoda ve Gastropoda (Hydrobia sp.) verilirken, Gurkan ve ark., (2011a) a göre Harpacticoida ve Cyclopoida türleri olarak verilmektedir. Araştırmamızda N.ophidion da besin kompozisyonu yönünden diğer türlerle arasında istatistiksel farkın olduğu görülmüştür (t = -3,29, p < 0,05). Buradaki esas neden, avın aranması ve balığın etkin yüzmesini engelleyen kaudal yüzgeçin bulunmaması, ayrıca ağız açıklığına uygun avları yakalayabilme etkisi gösterilebilir (Gurkan ve ark., 2011a). Türün Karadeniz populasyonu da Ege populasyonu gibi benzer av gruplarıyla beslendiği söylenebilir.

36 S. tenuirostris ve S. variegatus besin kompozisyonları hakkında literatürde yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu çalışma sonunda S,tenuirostris türünün Karadeniz kıyılarında Copepoda ve Harpacticoida türleriyle beslendiğini, S.variegatus ise tanımlanamamış bitkisel doku parçalarıyla ve Harpacticoida türleriyle beslendiği ilk kez belirlenmiştir. Avrupa denizatı türleri arasında H. hippocampus un besin çeşitliliği H. guttulatus a göre daha az olduğu verilmektedir (Kitsos ve ark., 2008). Gurkan ve ark., (2011b) e göre ise, H. hippocampus türünün baskın av grubu Mysidacea ve Amphipoda iken, araştırmamızda kopepod türü olan Onceae sp., bireyleri en önemli av grubunu oluşturmaktadır. Bu sonuçlar H. hippocampus un Karadeniz kıyısında zooplankon türleriyle beslenen balık türü olduğunu göstermiştir. S. variegatus un besin kompozisyonuna bakıldığında, S.acus ile benzerlik gösterdiği görülmektedir. Her iki türde besin çeşitliliğinin benzerliği % 66,24 olup, besin kompozisyonları arasında istatistiksel farkın olmadığı görülmüştür (t = 1,500, p > 0,05). Bu benzerliğin başlıca nedeni, her iki türünde kum, çamur ve ölü mollusk ve Zostera sp., dan oluşan aynı vejetasyonlu habitatları paylaşan iki konjenerik tür olması ve buna bağlı olarak da besin gruplarının paylaşımında örtüşme ve rekabete rastlanılmasının gereğidir. Şekil 3. Deniziğnesi türlerinin besin kompozisyonlarının benzerliği

37 Karadeniz kıyılarında dağılım gösteren deniziğnesi türlerinin beslenmesinde çoğunlukla bulundukları mikro habitatda dağılım gösteren av gruplarının mevsimsel dağılımı ve vertikal dağılımı yanında suyun fiziko kimyasal ve dinamik özelliği (su sıcaklığı, tuzluluk, akıntı, vs.), habitat yapısı (kumlu, vejetasyonlu vs.) ve son olarak avın yakalanmasındaki ağız açıklığı önem kazanmaktadır (Ryer 1988; Gurkan ve ark., 2011a). Popov (1931) e göre Karadeniz de organik yaşam, 200 m den daha sığ kıyısal alanlarda daha yoğundur. Kıyısal bölgenin kriptik balık türleri olan Syngnathid balıkları bu bölgelerin vejetasyonlu alanlarını üreme ve beslenme ya da kışlama amaçlı olarak kullanmaktadırlar (Pollard, 1984; Howard ve Koehn, 1985; Steffe ve ark., 1989). Sonuç olarak, deniziğnesi türlerinin Sinop yarımadasına ait çeşitli biyotoplarında çoğunlukla zooplanktivor beslenmeyi tercih ettiği belirlenirken, S. tenuirostris, S. abaster ve S. variegatus un beslenme kompozisyonuna ait bilgiler ilk kez verilmiştir. Teşekkür Bu çalışmada kullanılan balık örneklerini değerlendirmemizde yardımcı olan değerli arkadaşımız Doç.Dr. Mehmet Çulha a teşekkür ederiz. Kaynaklar Bat, L., Şahin, F., Satılmış, H. H., Üstün, F., Birinci Özdemir, Z., Kıdeys, A. E., Shulman, G. E. 2007. Karadeniz'in Değişen Ekosistemi ve Hamsi Balıkçılığına Etkisi. FisheriesSciences.com DOI: 10.3153/jfscom.2007024 1 (4):191 227. Bat, L., Sezgin, M., Satilmis H. H., Sahin, F., Üstün, F., Birinci-Özdemir, Z., Gökkurt Baki, O., 2011. Biological Diversity of the Turkish Black Sea Coast. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 11: 683-692. Cakić, P., Lenhardt, M., Mićković, Sekulić, N., Budakov, L.J. 2002. Biometric analysis of Syngnathus abaster populastions. Journal of Fish Biolgy 60:1562 1569. Çulha, M. 2004. Sinop ve Civarında dağılım Gösteren Prosobranchidae (Gastropoda mollusca) Türlerinin Taksonomik ve Ekolo-jik Özellikleri, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi 150, İzmir. De Lussenet, Marc H. E., Muller, M. 2007. The smaller your mouth, the longer your snout; predicting the snout length of Synganthus acus, Centriscus scutatus and other pipette feeders. The Journal of the Royal Society Interface 4(14): 561-573. Franzoi, P.R., Rossi, R., Maccagnani, V., Ceccherellt, U. 1993. Life cycles and feeding habits of S. taenotus and S.abaster (Pisces, Syngnathidae) in brackish bay of the Po river delta (Adriatic Sea). Marine Ecology Progress Series 97:71-81.

38 Gurkan, S, Taskavak, E. 2007. Length-weight relationships for syngnathid fishes of the Aegean Sea, Turkey. Belqian Journal of Zoolog 137: 219. Gurkan, S., Sever, T.M. Taskavak, E. 2011a. Seasonal Food Composition and Prey-Length Relationship Of Pipefish Nerophis ophidion (Linnaeus, 1758) Inhabiting Aegean Sea, Acta Adriatica 52 (1):5 14. Gurkan, S., Taskavak, E., Sever, T.M., Akalin, S. 2011b. Gut Contents of two European Seahorses Hippocampus hippocampus and Hippocampus guttulatus in the Aegean Sea. Pakistan Journal of Zoology 43(6):1197 1201. Howard, R. K., Koehn,J.D. 1985. Population dynamics and feeding Ecology of Pipefish (Synganthidae) associated with Eelgrass beds of western port Victoria. Austtalian Journal of Marine Freswater Research 6: 161 370. Hyslop, E.J. 1980. Stomach contents analysis a review of methods and their application. Journal of Fish Biology 17: 411 429. Kitsos, M. S., Tzomos, T. H., Anagnostopoulou, L., Koukouras, A. 2008. Diet composition of the seahorses, Hippocampus guttulatus Cuvier 1829 and Hippocampus hippocampus (L., 1758) (Teleostei, Syngnathidae) in the Aegean Sea. Journal of Fish Biology 72: 1259 1267. Kovalev, A.V. Mazzocchı, M.G. Sıokou-frangou I., Kıdeys, A.E. 2001. Zooplankton of the Black Sea and the Eastern Mediterranean: Similarities and dissimilarities. Mediterranean Marine Science 2/1, 69 77 Margalef, R. 1978. Diversity Phytoplankton Manual, Monograph on Oceanic Methodology, UNESCO, 251-260. Margonski, P. 1990. Some aspects of straight-nosed pipefishes (Nerophis ophidion L,) biology in the Gdansk Bay, C,M 1990/J: 19 Baltic Fish Committee. Mercer, L.P. 1973. The comparative ecology of two species of pipefish (Syngnathidae) in the York River, Virginia. Thesis, College of William and Mary, 37 pp. Oliviera, F., Erzini, K., Gonçalves, J.S. 2007. Feeding habits of the deep-snouted pipefish Syngnathus typhle in a temperate coastal lagoon. Estuarine, Coastal and Shelf Science 71: 331-347. Özel, İ., 1996. Planktonoloji II. Denizel Zooplankton. E.Ü. Su Ürünleri Fakültesi Yayın, İzmir, No:49, s.269. Pinkas L., Oliphant, M.S., Iverson, L.R.1971. Food habits of albacore, bluefin tuna, and bonito in California waters. Fishery Bulletin 152: 1-105. Pollard, D. 1984. A review of ecological studies on seagsrass-fish communities with particular reference to recenl studies in Australia. Aquatic Botany 18: 33 42. Popov, A. M. 1931. Distribution of Fishes in the Black Sea with Reference to Bottom Conditions. Ecology 12(3):468 475. Ryer, C. H., Orth, R.J. 1987. Feeding Ecology of the Northem Pipefish, Synganthus fuscus in the Seagrass communities, of the Lower Chesapeake Bay. Estuaries 10: 330 336. Ryer, C. H. 1988. Pipefish foraging: effects of size, prey size and altered habitat complexity. Marine Ecology Progress Series 48:37 45. Stefee, A,S., Westoby M., Bell, J. D. 1989. Habitat selection and diet in the two species of pipefish from seagrass: sex differences. Marine Ecology Progress Series 55: 23 30. Taşkavak, E., Gürkan, S., Sever, T.M. Akalin, S., Ozaydin, O. 2010. Gut contents and feeding habits of the Great Pipefish, Syngnathus acus Linnaeus, 1758, in Izmir Bay (Aegean Sea, Turkey) (Osteichthies: Syngnathidae). Zoology in the Middle East 50:75 82. Tesch, F.W. 1971. Age and growth. In: Methods for assessment of fish production in fresh water, W,E, Ricker (Ed,) Blackwell Scientific Publications, Oxford, UK, pp. 98 103 Tipton, K., Bell, S. S. 1988. Foraging patterns of two syngnathid fishes: Importance of harpacticoid copepod. Marine Ecology Progress Series 47: 31 43. Vizzini, S., Mazzola, A. 2004. The Trophic structure of the pipefish community (Pisces: Syngnahidae) from a western Mediterranean seagrass Meadow based on stable isotope analysis. Estuaries 27 (2): 325 333. Washington, H. G. 1984. Djversity, biotic and similarities indices, a review with special reference to aquatic ecosystems. Water Research 653 694. Windell, J. T., Bowen, H. S. 1978. Methods for study,of fish diets based on analvsis of stonrach contents. ln T. ts.\ce\al (Ed.). Methods for assossment of fish production in fresh water. 3nd edition. IBP Handbook No: 3.