10-Veri Tabanları 1
VERİ TABANI VERİTABANI (DATABASE) Birbiri ile ilişkili bir veya daha fazla tablodan oluşan bilgi topluluğudur. Veri tabanındaki tablolara ulaşılarak sorgulama yapılır ve istenilen bilgiler veya dökümler elde edilir. VERİ TABANI KULLANILMASININ FAYDALARI Ucuz, Karmaşık değil, Riskli değil, Veri paylaşımı problemsiz, Tekrarın azalması 2
VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Tabloların yaratılması, verinin tutulması ve diğer işlemler Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (VTYS) denilen yazılımlarla gerçekleştirilir. Başlıca VTYS leri: Oracle, MySQL, dbase, FoxPro, Access 3
TANIMLAR TABLO (TABLE) Veritabanında verilerin girildiği ve saklandığı yer. (Müşteri Listesi) Satır ve Sütunlardan oluşan bir matris gibi de düşünülebilir. (Excel çalışma sayfası gibi) Access Veri Tabanında 32,768 tablo oluşturulabilir. Access de tablo isimleri ve diğer nesneler 64 karakter uzunluğunda olabilir. ADI SOYADI ADRESİ CENGİZ ÇETİN A.Ü.SİVİL HAVACILIK YÜKSEKOKULU 26470-ESKİŞEHİR RAHMİ YILMAZ ESNAF SARAYI - ESKİŞEHİR 4
TANIMLAR KAYIT (RECORD) Tabloda bir satıra karşılık gelen bir bilgi birimidir. Kayıt bir varlık, bir olaya ilişkin tüm bilgileri içerir. Örneğin, müşterinin adı, soyadı ve adresi ile ilgili bilgilerin tümü birer kayıttır. ADI SOYADI ADRESİ CENGİZ ÇETİN A.Ü.SİVİL HAVACILIK YÜKSEKOKULU - ESKİŞEHİR RAHMİ YILMAZ ESNAF SARAYI - ESKİŞEHİR 1. Kayıt 2. Kayıt 5
TANIMLAR ALAN (FIELD) Tabloda Kayıta ait değişik bilgilerin bulunduğu sütünlara verilen isimdir. Her sütün o kayıta ait bir tür bilgiyi içerir. Örneğin, müşterinin adı, soyadı ve adresi ile ilgili bilgiler birer alandır. Alan Alan Alan ADI SOYADI ADRESİ CENGİZ ÇETİN A.Ü.SİVİL HAVACILIK YÜKSEKOKULU - ESKİŞEHİR RAHMİ YILMAZ ESNAF SARAYI - ESKİŞEHİR 6
TANIMLAR ANAHTAR (KEY) Her bir kayıdı tek olarak belirleyen ve önceden belirlenen alana denir. Her Access tablosunda bir (ana) anahtar bulunmalıdır. Örneğin, TC Kimlik No, Telefon No Kayıttaki diğer anahtarlara (ikincil) anahtar denir. Örneğin, Sıra No, Öğrenci No 7
TANIMLAR SORGU (QUERY) Bir tablodan istenilen kıstasları sağlayan bilgiyi çekmek için kurulan mantıksal ifadeye sorgu, yapılan işleme de sorgulama denir. Veri tabanları üzerindeki en temel işlem sorgulamadır. FORM Veri girişini kolaylaştırmak için isteğe bağlı olarak düzenlenen veri giriş şeklidir. RAPOR (REPORT) Veri tabanlarından özet bilgiler almak için düzenlenirler. 8
VERİ ALANI TİPLERİ METİN (TEXT) İsim, adres gibi üzerinde hesaplama yapılmayacak alanlar için kullanılır. Bu alana girilecek bilginin uzunluğu en fazla 255 karakter olabilir. NOT (MEMO) Uzun açıklamalar yazmak için kullanılır. Bu alana girilecek bilginin uzunluğu en fazla 65,535 karakter olabilir. 9
VERİ ALANI TİPLERİ SAYI (NUMBER) Üzerinde hesaplama yapılabilecek alanlar için kullanılır. Satış fiyatı, miktarı, bakiye gibi bilgiler bu veri tipi ile belirlenirler. Sayı tipleri; alanın kaplayacağı uzunluğa göre belirlenir. Alan Tipi Sayı Uzunluğu Hazfızada Kap. Alan Byte 0 255 1 Byte Tam Sayı -32,768 32,768 2 Byte Uzun Tam Sayı -2,147,483,648 2,147,483,648 4 Byte Tek -3,4E38 3,4E38 4 Byte Çift -1797E308 1797E308 8 Byte 10
VERİ ALANI TİPLERİ TARİH/SAAT (DATE/TIME) Alana olayların oluş tarihi ve zamanları girilebilir. Mal sipariş tarihi, Üretim tarihi, İşe giriş tarihi gibi bilgiler bu veri tipinde tanımlanmış alanlarda saklanabilirler. İsteğe bağlı olarak seçilebilecek tipleri vardır. 11
VERİ ALANI TİPLERİ PARA BİRİMİ (CURRENCY) Parasal bilgiler için Excel deki gibi para birimine bağlı olarak TL., ve $ gibi simgelerle birlikte gösterilir. OTOMATİK SAYI (AUTO NUMBER) Birer birer artan değerlere sahip olan alanlar için uygundur. Sıra ile artan sipariş numaraları EVET/HAYIR (YES/NO) Alacağı değer yalnızca iki seçeneği içeren alanlar için bu veri tipi önerilir. Cinsiyet (Kadın/Erkek), Medeni Hali (Evli/Bekar) gibi. 12
Veri Tabanlarını Kullanma 1. Tablo Oluşturma Alan adlarını belirlemek, veri türlerini seçmek 2. Verileri uygun biçimde ilişkilendirme Birincil anahtarı belirlemek 3. Bilgiye ulaşmak için sorgulama veya raporlama 13
UYGULAMA-1 (Öğrenci-Notlar) 14
UYGULAMA-2 (Üye-Aidatlar) 15