ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ DOĞAYLA TOPLUMSAL İLİŞKİLİ CİNSİYET OLMA İLE EŞİTSİZLİĞİNDE DEPRESYON, ANKSİYETE MEDYANIN VE ROLÜ STRES ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ THE ROLE MEDIA IN GENDER INEQUALITY THE EXAMINATION THE RELATIONSHIP BETWEEN NATURE RELATEDNESS, DEPRESSION, ANXIETY AND STRESS Ali Murat KIRIK, Murat KORKMAZ Hakan Marmara SARIÇAM Üniversitesi, İletişim Süleyman Fakültesi Hilmi Radyo ŞAHİN Televizyon 2, Etem ve Sinema SOYUÇOK Bölümü Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık ABD Kütahya / Türkiye 2 Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Kütahya / Türkiye 3 Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi Kütahya / Türkiye Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal Öz: Bu çalışmada Doğayla İlişkili Olma Ölçeğinin (DİOS-6) Türkçe cinsiyet adaptasyon şeklinde çalışması ifade edilmektedir. sunularak, psikometrik Birey dünyaya bulguları geldiği incelenmiştir. andan itibaren Buna ek toplumsal olarak doğayla cinsiyet ilişkili kendisini olma ile depresyon, göstermekte kaygı ve ve insani stres arasındaki ilişkiler de ilişkiler farklılaşmaktadır. incelenmiştir. Geçerlik çalışmalarında açıklayıcı yapı geçerliği ve ölçüt Ancak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal geçerliği incelenmiştir. Ölçüt geçerliği çalışması için Doğayla İlişkili açıdan Olma kadın Ölçeğinin ikinci (DİOS-2) plana atılmakta uzun formu ve kullanılmıştır. erkeklerin Güvenirlik gölgesinde çalışmalarında yaşamaya iç mecbur tutarlık güvenirlik bırakılmaktadır. ve test-tekrar Kadın-erkek güvenirliği eşitsizliği incelenmiştir. medyanın Açıklayıcı farklı faktör alanlarına analizi sonu- da test cunda 6 maddelik tek faktörlü bir yapı elde edilmiş ve bu tek yansımakta boyutlu modelin ve bu doğrulayıcı durum eşitsizliği faktör analizi giderek sonuçlarında somut uyum bir düzene indeksi oturtmaktadır. değerleri χ2=.83, Teoride sd=6 (χ2/sd=.97, kadın ve erkekler p=0.00), RMSEA=.035, aynı hak ve yükümlülüklere GFI=.96, AGFI=.96, sahipken, CFI=.97, uygulama NFI=.96, NNFI=.97, RFI=.97, IFI=.96, SRMR=.04, PGFI=.95 ve PNFI=.97 noktasında olarak durumun bulunmuştur bu şekilde olarak olmadığı bulunmuştur. medyada Faktör yükleri yer alan.42 programlardan ile.74 arasında sıralanmaktadır. ve sunulan içeriklerden Benzer ölçek de geçerliği açıkça anlaşılmaktadır. çalışmasında DİOS-6 Bu çalışmada ile DİOS-2 toplumsal arasında cinsiyet pozitif ilişki bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlık güvenirlik eşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının katsayısı.89 olarak hesaplanmıştır. Test tekrar test güvenirlik katsayısı medyadaki.88, düzeltilmiş konumlandırılışı madde toplam üzerine korelasyon çıkarımlarda değerlerinin bulunulmuştur..63 ile.8 Araştırma arasında sıralandığı neticesinde gözlenmiştir. kadının İkinci medyada cinsel DİOS-6 bir obje ve DASÖ-42 olarak kullanıldığı ölçme araçları ve kullanılmış; erkeklerin çalışmada doğayla ilişkili olma ile depresyon, kaygı ve stres arasında negatif gerisinde ilişkiler yer bulunmuştur. aldığı ortaya Çalışma çıkmıştır. bulguları Bununla ilgili literatür birlikte ışığında elde edilen tartışılmıştır. bulgular örneklerle desteklenmiştir. Anahtar Kelimeler: Doğayla ilişiklik, Depresyon, Anksiyete, Anahtar Stres, Kelimeler: Ölçek Toplumsal Cinsiyet, Kadın-Erkek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif Ayrımcılık, Medyada Etik Doi: 0.7360/UHPPD.2054402 Abstract: Roles and responsibilities socially attributed to women and men in different periods of history, different geographies and different cultures are expressed Abstract: This paper presented the Turkish version of the Nature as Relatedness gender in short. (NP-6) Gender Scale, appears examined since its psychometric individual properties. is born and Besides, human the affairs relationships differ. However, between the nature women relatedness, are pushed depression, into the background anxiety, and both stress socially were examined. Construct validity and concurrent validity and politically and they are forced to live under the were conducted in validity studies. Natural Relatedness (NR-2) shadow Scale of men. was Gender used for inequality concurrent validity. is reflected In reliability different analysis, fields the of instrument s media and internal this condition consistency increas- and to re-test ingly reliability puts inequality were studied. on a solid Results basis. explanatory While women factor analyses demonstrated that 6 items yielded one-factor, and results and men of confirmatory have the same factor rights analyses and for responsibilities one-dimensional in model theory, showed it is clearly that χ2=.83, understood df=6 from (χ2/df=.97, the programs p=0.00), and RMSEA=.035, contents presented GFI=.96, in media AGFI=.96, that the CFI=.97, situation NFI=.96, is the NNFI=.97, RFI=.97, IFI=.96, SRMR=.04, PGFI=.95, and PNFI=.97. right opposite Factor in loadings practice. ranged In this from study,.42 to the.74. role In the of concurrent media in gender validity inequality significant is positive emphasized relationship and some was found conclusions between have NR-2 been Scale made and on NR-6 positioning Scale. women Cronbach in Alpha internal consistency coefficients were found as.89 media. Following the research, it has been indicated for scale. Moreover, test-retest reliability coefficient was.88 that and women corrected are used item-total as a correlations sexual object ranged in media from and.63 to they.8. fall In second behind study, men. NRS-6 Moreover, and DASS-42 findings was obtained used for data have gathering. been supported According with to findings, examples. nature relatedness has negative relationship with depression, anxiety and stress. The results were discussed in the light of the related literature. Key Words: Gender, Gender Inequality, Male Hegemony, Words: Media, Nature Positive relatedness, Discrimination Depression, Ethics In Anxiety, Media Key Stress, Scale () Sorumlu Yazar: Hakan SARIÇAM, Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık A.D., Kütahya / Türkiye hakan.saricam@dpu.eu.tr hakansaricam@gmail.com Geliş Tarihi / Received: 04.06.205 Düzeltme Tarihi / Revision Date: 0.06.205 28.07.205 Kabul Tarihi/ Accepted: 20.0.205 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None Etik Kurul Raporu Yok None of Ethics Committee 38
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) GİRİŞ ve yaşamsal bağlantılar kurma çabası dır. Erich ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Fromm (20) ise daha önceleri The Heart of İnsanoğlunun geleceği ADMINISTRATIVE söz konusu olduğunda SOLUTIONS son TO DISPUTES OVER Man kitabında bu bağdan şöyle bahsetmiştir: 20 yılda karşı karşıya kaldığımız en önemli CUSTOM sorunlar arasında doğa ve çevre sorunlarının başlarda DUTIES Biyofili, canlı ve yaşamsal olan şeyler tarafından Selin KILINÇ 2, Hatice cezbedilme YURTSEVER yolundaki 3 psikolojik saplantıdır. geldiğini söylemek pek de yanlış olmayacaktır. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Bundan Hukuk Programı dolayıdır Yüksek Lisans ki birçok Öğrencisi insan yoğun şehir Hatta bu sorunlar birçok devletin, 3 Celal Bayar uluslararası Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü yaşantısından kurtulup doğayla iç içe bir yaşamı örgütlerin ve sivil toplum kuruluşlarının ilk gündem maddeleri arasında yer almaktadır. Doğada Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari tercih Abstract: etmektedirler. Custom duty is a kind of tariff arising meydana gelen sosyal birçok ve mali değişiklik, fonksiyonlarının örneğin yanında doğal önemli bir İlk commodities quantity olarak MÖ 563-MÖ and value. It is 483 are a kind yıllarına of dayanan kaynakların tükenmesi, türüdür. Aynı iklim zamanda değişimleri, harcamalar üzerinden canlı alınan Uzakdoğu instrument in addition ülkelerinde to its economic, ve Hindistan da social and özellikle regular dini basis terminolojide like income tax and (Hinduizm corporate tax, as ve Budizm) türlerinin yok olması kurumlar doğanın vergisi gibi dengesini belirli aralıklarla bozmaktadır. Ekolojik dengenin eşyanın gümrüğe bozulmasında geldiği anda bir insanoğlu defaya mahsus transa are collected geçme only once ve when manevi commodities olgunlaşma subject (nirvana) alınan bir maalesef başrolü Usul oynamaktadır. Kanunu (VUK) nun ikinci İnsanoğlu maddesine için göre bu aracı the second olarak item kullanılan of tax procedural doğa law, custom (Güngören, 20), yiyecek, içecek, gümrük barınma vergilerinin vs. usul gibi ve uygulama birçok esasları imkân 4458 daha procedures sonraları and practises psikolojik of custom iyileştirme duties are yaklaşımı ve fayda sağlayan ile dış doğa, ticarete aynı konu fedakârlığı olan eşyanın Türkiye insanlar Gümrük olarak Through kullanılmaya this law, a systematization başlanmış has been (Goleman, 972; tarafından görmemektedir. işlemlerin sırasına Üstelik göre doğanın bir yararları sadece bu kadar gümrük ile vergisinde sınırlı de değildir; zorunlu aşamalar özellikle olan tarh, sistematik Wallace international & trade Benson, entering customs 972); territories özellikle of farkındalık terapisi Like all other ve meditasyon taxes, compalsive levels uygulamalarında such as etkin beden ve ruh sağlığımız Bakanlığı na bağlı açısından ayrı bir kuruluş da olumlu bir şekilde faydalanılmıştır (Wallace, Dillbeck, niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to katkıları (Nisbet Kanunu Programı & Zelenski, hükümlerine Yüksek Lisans 20; uygun Öğrencisi olarak Zeller, yürütülmektedir. Selin 2006) KILINÇ tarafından Jacobe, Customs hazırlanan & Harrington, Law. Resolution Yüksek process Lisans 982). of Tezinden Günümüzde pozitif disputes over yadsınamaz kadar süreci, büyüktür. psikoterapi bağlamında birçok ülkede doğa terapi diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları (Ecotherapy/Nature have to be resolved administratively Therapy) in the first uygulamalarına Doğanın bize sunduklarına Ancak idari karşın aşamada bizim çözümlenemeyen doğaya rastlamak solved administratively, mümkündür legal action (Calogiuri can be taken. & Chroni, 204; acımasızca davranmamız; fakat ne olursa olsun Gladwell Key words: ve Custom, diğerleri, Custom 203; Duties, Custom Pretty ve diğerleri, doğadan, doğal Gümrük yaşantıdan Uyuşmazlıkları vazgeçemememiz: 2007). Ülkemizde de son yıllarda popüler olan Doğa ile insan arasında kuvvetli bir bağ olmasından kaynaklanmaktadır (Fromm, 964, 20; klinik ortamda ve özel gereksinimli bireylerin bu terapi uygulamalarının kullanımı özellikle Kellert & Wilson, 993; Nisbet, 20). Wilson ın rehabilitasyon çalışmalarında hızla artmaktadır. (984) Biyofili (biophilia) hipotezine göre insan Depresyon benliği ve diğer yaşayan sistemler arasında içgüdüsel bir bağ vardır. Bu bağın sebebi ise İnsan varoluşunun bilinçaltından hayatını devam ettirme Depresyon psikolojik rahatsızlıklar arasında en fazla incelenen konular arasında ilk sıralarda 39
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) gelmektedir (Gotlib, Roberts, & Gilboa, 998; göre depresif bireyler her şeyi olumsuz görür ve ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Passer & Smith, 2008). Freud (957) depresyonu, melankolinin ruhsal özelliklerinden ayırt yükleme deseni olarak adlandırır. Bu teoriye başkalarını suçlarlar. Beck bu durumu depresif ederek; üzüntüden acı çekme, dış dünyaya CUSTOM ilginin DUTIES göre olumlu olaylar ve başarı kendi dışındaki kaybolması, sevme kapasitesinin yitirilmesi, Selin KILINÇ tüm 2, Hatice faktörlere; YURTSEVER olumsuz 3 olaylar ise kişisel faktörlere aktivitelerden soyutlanma, 2 Celal Bayar kendine Üniversitesi değer Sosyal Bilimler vermenin azalması, kendini aşağılık hissetme, kendini ğini oluşturur ve çocukluk yıllarında oluşmaya Ens. Mali atfedilir. Hukuk Programı Negatif Yüksek inançlar, Lisans Öğrencisi depresyonun çekirde- suçlama, her an cezalandırılacağı sanrılarına sahip başlar (Beck, 967). Bu inançları Şekil de şöyle olma şeklinde karakterize etmiştir. Beck e (976) miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ifade subject etmiştir. to customs which is based on those Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Şekil Müdürlüğü Bayar. Üniversitesi Beck in tarafından, Sosyal Negatif Gümrük Bilimler İnançlar Enstitüsü Customs Maliye and Senaryosu Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Davranışçı kuramcılar ise depresyonu çevresel faktörlere dayandırmaktadır (Lewinsohn, Hoberman, Teri & Hantzinger, 985). Bu kuramda depresyonun ortaya çıkmasında sosyal desteğin azalması (yalnızlık ve teselli eksikliği) önemli rol oynamaktadır (Ainswort, 2000). Anksiyete Anksiyete, algılanan tehdide karşı doğal bir tepki olarak ortaya çıkan gerginlik ve endişe halidir (Rachman, 2004). Anksiyete bozuklukları değerlendirilirken, verilen bu tepkilerin, günlük yaşamda ortaya çıkma sıklığı ve yaşamı ne derece etkilediği dikkate alınır (Passer & Smith, 2008). Anksiyete belirtileri 4 katogori altına yer alır: Öznel-duygusal, bilişsel, fizyolojik ve davranışsal bileşenler (Barlow, 2002). -Öznel duygusal bileşenler: Kaygı ve gerginlik. 2-Bilişsel bileşenler: Vesveseli düşünceler ve baş edememe düşüncesi. 3-Psikolojik bileşenler: Kalp atış hızı ve kan basıncının artması, kaslardaki gerginlik, nefes alımının hızlanması, ağız kuruması, mide bulantısı, sık sık idrara çıkma, ishal, diğer otonom sinir sitemindeki artan bazı semptomlar. 4. 40
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) Davranışsal bileşenler: Korkulan durumlardan olumsuz şekilde etkileyen, psikolojik bir durum ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI kaçınma, görev performansının bozulması, artan olarak tanımlamıştır. Stres kavramını kuramsal irkilme tepkisi şeklindedir (APA, 203). Freud a anlamda en kapsamlı şekilde çalışan Lazarus ve göre nevrotik bozuklar olarak değerlendirilen CUSTOM DUTIES Folkman (984) stresin uyarıcı ve tepki olmak anksiyete, bilinç dışı çatışmalardan ve id, ego, süper ego üçlüsünün birbiri üzerinde etki kurmaya Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi çalışmasından kaynaklanır. Başka bir ifade ile ego savunma zayıflığıdır. Bilişsel teorisyenlere gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Araştırmanın procedures and practises Önemi of custom ve Amacı duties are Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to göre, anksiyete bilişsel çarpıtmaların bir ürünüdür (Flett, Hewitt, Endler, & Tassone, 995). Bu yönüyle anksiyete, depresyona benzemektedir. Huppert a (2008) göre hastaların 20%-40% nda depresyon ve anksiyete birlikte ortaya çıkar. Son olarak davranışçı teoriye göre, anksiyete klasik koşullarda ortaya çıkan öğrenilmiş tepkilerdir (Rachman, 2004). Stres Hayatımızın olmazsa olmazlarından biri haline gelen stres: Organizma ile çevre arasındaki uyumsuzluk durumlarda ortaya çıkan bir durumdur. Başka bir ifadeyle çevreden gelen istek ve talepler ile baş etme mekanizması arasındaki dengesizlik durumunda ortaya çıkan tepkidir (McGrath, 970). Norfolk (979, 986) stresi, kişinin uyum sınırlarının zorlanmasıyla ortaya çıkan psikolojik ya da fiziksel baskı altında gösterdiği tepki olarak ifade etmektedir. Lazarus (966) ise, stresi kişilerin üzerinde fizyolojik ve psikolojik yapıları olan ve kişilerin davranışlarını, işteki verimliliklerini ve kişilerarası ilişkilerini üzere iki bileşeninden bahsetmiştir. Uyarıcı bileşeni çoğu zaman çevre tarafından aktif tutulur ve tepkinin oluşması ile sonuçlanır. Tepki bileşeni ise uykusuzluk, endişe, kalp çarpıntısı olarak kendini gösterir. Diğer taraftan stresin hem olumlu (eustress) hem de olumsuz (distress) türü vardır (Selye, 974). Olumlu stres başarının yordayıcısı olarak gösterilirken, olumsuz stres psikolojik ve somatik sıkıntıların tetikleyicisidir. Depresyon, anksiyete ve stres insan ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olan (DeJean, Giacomini, Vanstone, & Brundisini, 203; Ralf & Ute, 200); birbirinin tetikleyicisi (Crawford & Henry, 2003; Lovibond & Lovibond, 995b) hem psikolojik hem de fizyolojik etkileri olan rahatsızlıklardır. Farklı epidemiyolojik araştırmalar arasında farklılıklar görülse de yaşam boyu depresyon görülme sıklığı kadınlarda %20, erkeklerde %2 dir. Major depresyonun yıllık sıklığına baktığımızda kadınlarda % 2, erkeklerde %7 dir. Major depresyonun 2020 yılında dünyada en çok hastalık yüküne yol açacak hastalıklar listesinde 2. sırayı alması beklenmektedir (Kessler, 2009; Narrow & Rubiostipec, 2009; WHO, 2000). Ülkemizde durum bundan farklı değildir. Bayram ve Bilge nin 4
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) (2008) 67 üniversite öğrencisi üzerinde yaptığı İLK ÇALIŞMA ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI bir çalışmada öğrencilerin %27.2 sinde depresyon, %47, inde anksiyete ve %27 sinde stres ADMINISTRATIVE SOLUTIONS YÖNTEM TO DISPUTES OVER düzeyinin risk aralığının yukarısında olduğunu CUSTOM DUTIES Çalışma Grubu tespit etmişlerdir. Bu oranlar her geçen Selin KILINÇ gün 2, Hatice YURTSEVER 3 Çalışmanın ilk aşamasının çalışma grubunu artmakta ve buna 2 Celal bağlı Bayar olarak Üniversitesi intihar Sosyal oranları Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Dumlupınar DıĢ Ticaret Bölümü Üniversitesi Eğitim Fakültesinde da yükselmektedir. Yurtdışında psikolojik dayanıklılığı arttırmada başka bir ifadeyle depresyon, 20 (75 kız, 45 erkek) lisans öğrencisi, 22 (78 kız, 44 erkek) formasyon eğitimi sertifika anksiyete ve stres düzeyini ya da riskini azaltmada öğrencisi olmak üzere toplamda 242 katılımcı yoga, meditasyon, doğa terapi gibi alternatif tıp oluşturmaktadır. Formasyon eğitimi sertifika uygulamaları hızla artmaktadır. Ülkemizde ise öğrencileri Güzel Sanatlar Fakültesi (43 öğrenci) bu tür uygulamalara çok nadir rastlanmaktadır. ve Beden Eğitimi Spor Yüksekokulundan (79 Çünkü bireylerin doğayla ilişki düzeyini belirleyecek; sonrasında doğanın depresyon, anksiyete, öğrenci) gelmektedir. Katılımcıların yaşları 8 ile 36 arasında değişmekte olup; yaş ortalamaları stres vs. gibi ruhsal rahatsızlıklara etkisi olup olmadığını saptayacak bir ölçme değerlendirme aracı eksikliği vardır. 26.8 olarak bulunmuştur. işlemlerin sırasına göre bir sistematik Veri international Toplama trade entering Aracı customs territories of Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Bu çalışmanın temel amacı Doğayla İlişkili Olma Ölçeğinin Kısa Formunu Türkçe ye uyarlayarak ölçeğin psikometrik özelliklerini incelemektir. Araştırmanın diğer bir amacı ise doğayla ilişkili olma ile depresyon, anksiyete ve stres arasında ilişki olup olmadığını incelemektir. Bu çalışma, hem yurt içi hem de yurt dışı alanyazın incelendiğinde bu ilişkileri inceleyen ilk çalışma özelliğine sahiptir. Doğayla İlişkili Olma Ölçeği-6 (Nature Relatedness (NR-6) Scale): Ölçeğin orjinali 2 maddelik Doğayla İlişkili Olma Ölçeğinden Nisbet ve Zelenski (203) tarafından 6 maddenin alınmasıyla oluşturulmuştur. Ölçek 5 li Likert ( Kesinlikle Katılıyorum, 2 Katılıyorum, 3 Kararsızım, 4 Katılmıyorum, 5 Kesinlikle Katılmıyorum) tipi olup; kendini değerlendirmeye yönelik bir ölçme aracıdır. 6 madde tek faktörlü model toplam varyansın 62.48% ini açıklamaktadır. Doğayla İlişkili Olma Ölçeği-6 ile Ekoloji Ölçeği alt boyutları (sözel bağlantı, davranışsal bağlantı, etki) arasında p<.0 önem düzeyinde sırasıyla r=.64, 55,.57; yirmi bir maddelik Doğayla İlişkili Olma 42
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) Ölçeği ile ise r=.79 pozitif ilişki bulunmuştur. güvenirlik katsayısı.76 olarak hesaplanmıştır. Test ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Chronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı tekrar test güvenirlik katsayısı.68, düzeltilmiş.96 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin test tekrar test madde toplam korelasyon değerlerinin.29 ile güvenirlik katsayıları aylık periyotlar için CUSTOM r=. DUTIES.6 arasında sıralandığı gözlenmiştir. 80 ile.84 arasında tespit edilmiştir. Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 İşlem 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Doğa İlişkililik Ölçeği-2 (Nature 3 Celal Bayar Relatedness Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Öncelikle Doğayla İlişkili Olma (DİO-6) Ölçeğinin Abstract: Türkçe Custom duty uyarlama is a kind of tariff çalışması arising için ölçeği (NR)-2): Nisbet, Zelenski ve Murphy (2009) Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari tarafından yetişkinlerin eşyanın yer doğayla değiştirmesi ilişki nedeniyle, düzeyini bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, geliştirenlerden subject to customs which biri olan is based Elizabeth on those K. NISBET belirlemeye yönelik sosyal ve geliştirilen mali fonksiyonlarının ölçek yanında 2 madde önemli bir commodities quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ile tariff e-posta that is a yoluyla foreign trade iletişim and economic kurulmuş policy ve ölçeğin ve 3 alt boyuttan türüdür. (Doğayla Aynı zamanda ilişkide harcamalar kendilik: üzerinden 5, alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve uyarlanabileceğine fiscal functions. Since they ilişkin are not collected gerekli on izin alınmıştır. Türkçeye çevrilme süreci belli aşamalardan 7, 8, 2, 4, 6, kurumlar 7, 2; vergisi Doğayla gibi belirli ilişkiye aralıklarla bakış alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as açısı: 2, 3,, 5, eşyanın 8, gümrüğe 9, 20; geldiği Doğayla anda bir defaya ilişkide mahsus oluşmaktadır. are collected only once Öncelikle when commodities ölçek subject İngilizce Öğretmenliği the second bölümü item of tax mezunu procedural 3 law, dil custom uzmanı tarafından deneyimler:, Usul 4, 6, Kanunu 9, 0, (VUK) nun 3) ikinci oluşmaktadır. maddesine göre bu Ölçek 5 li Likert gümrük ( vergilerinin Kesinlikle usul ve uygulama Katılıyorum, esasları 4458 Türkçeye procedures and çevrilmiş practises of ve custom daha duties sonra are bu Türkçe 2 Katılıyorum, 3 Kararsızım, 4 Katılmıyorum, 5 Kesinlikle ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük formlar Through this tekrar law, İngilizceye a systematization çevrilerek has been her iki dili Bölgesine Katılmıyorum) girişinden başlayıp, eşyaya tipi uygulanacak olup; created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik bilen international 29 kişiye trade entering uygulama customs territories yapılarak of bu iki form kendini değerlendirmeye oluşturulmuştur. Diğer yönelik tüm vergilerde bir ölçme olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, arasındaki Like all other tutarlılık taxes, compalsive incelenmiştir. levels such as Yine aynı 3 aracıdır. Ölçekten tahakkuk toplam ve tahsil puan aşamaları alınabildiği Gümrük ve gibi Ticaret dil assessment, uzmanı accrual ve and Türk collecting Dili are ve regulated Edebiyatı uzmanı, alt boyutlara göre Gümrükler Bu de çalıģma, puan Genel Celal alınabilmektedir; Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal puanlama yapılırken Gümrük türetilmiģtir. 2., 3., vergisinden 0.,., doğan 3., uyuşmazlıkların 4., 5., 8. çözüm anlam customs ve duties gramer has a different açısından form from gerekli the düzeltmeleri Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk elde edinilen Türkçe formlar üzerinde to tartışarak maddeler ters kodlanmaktadır. yapıya sahiptir. Gümrük Ölçeğin vergisi Türkçeye uyuşmazlıkları yapmış have to be ve resolved denemelik administratively Türkçe in the form first elde edilmiştir. uyarlaması Sarıçam Ancak ve idari Şahin aşamada (205) tarafından çözümlenemeyen Son solved aşamada administratively, bu legal form, action coğrafya, can be taken. psikiyatri ve 358 üniversite öğrencisinden elde edilen verilerle psikolojik Key words: danışma Custom, Custom ve rehberlik Duties, Custom alanındaki 3 alan yapılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda uzmanına inceletilerek görüşleri doğrultusunda 2 maddelik tek faktörlü bir yapı elde edilmiş ve bazı değişiklikler yapıldıktan sonra bir uygulama bu tek boyutlu yapı toplam varyansın %38.7 ini formu oluşturulup katılımcılara uygulanmıştır. açıklamaktadır. Faktör yükleri.30 ile.69 arasında Elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarıldıktan sonra paket programı aracılığıyla madde- sıralanmaktadır. Benzer ölçek geçerliği çalışmasında Doğa İle İlişkili Olma Ölçeği ile Yeni lere açıklayıcı faktör analizi (AFA), doğrulayıcı Ekolojik Paradigma Ölçeği arasında pozitif ilişki faktör analizi (DFA), ölçüt geçerliği, güvenirlik bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlık ve madde analizleri yapılmıştır. 43
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) BULGULAR Akgün, Kahveci, ve Demirel, 2004). Yapılan ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI analiz sonucu KMO örneklem uygunluk katsayısı Dilsel Eşdeğerlik.89, Bartlett Sphericity testi χ 2 değeri 305.425 İngilizce ve Türkçeyi bilen 29 kişiye iki CUSTOM hafta DUTIES (p<.00, sd=5) bulunmuştur. Ölçeğin yetişkinlerden YURTSEVER oluşan çalışma 3 grubunda faktör yapısını arayla yapılan uygulamada Türkçe ve Selin İngilizce KILINÇ 2, Hatice formlar arasında r=.88 2 Celal Bayar ilişki Üniversitesi bulunmuştur. Sosyal Bilimler Ens. Mali ortaya Hukuk Programı koymak Yüksek üzere Lisans açıklayıcı Öğrencisi faktör analizi (AFA) yapılmıştır. Yatay eksen (Scree Plot) grafiğinde ölçeğin tek boyutlu olduğu gözlenmiştir. Yapı Geçerliği Açıklayıcı faktör analizi. Ölçeğin yapı geçerliği için AFA yapılırken maddeler serbest bırakılmış ve ilk çalışmada 20 eğitim fakültesi öğrencisinden özdeğeri in üzerinde tek faktörlü yapı toplam elde edilen verilerin faktör analizine uygunluğunu varyansın %60.96 sını açıkladığı gözlenmiş ve tespit etmek amacıyla Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) sonuçlar Tablo de verilmiştir. Bu bulgulara göre katsayısı hesaplanmış ve Barlett Spehericity testi ölçeğin madde faktör yapısının Türk kültürüne yapılmıştır. Verilerin faktör analizine uygunluğu uygun olduğu fakat maddelerin doğrulanması için KMO.60 dan yüksek ve Barlett testinin anlamlı çıkması gerekmektedir (Büyüköztürk, gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. oluşturulmuştur. Tablo Diğer. tüm AFA vergilerde Faktör olduğu Yükleri gibi Turkey ve and Varyans continuing Değeri with operation sequence. Madde Faktör yükü Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden.Bir tatil yeri seçmek Gümrük türetilmiģtir. istesem idealim uzaklardaki ıssız, vahşi Customs doğa Law. olurdu Resolution process of disputes over.7 vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the 2.Davranışlarımın süreci, çevreyi diğer nasıl vergilerde etkileyeceği oluşan süreçten hakkında farklı bir her zaman process düşünürüm. of other taxes. Customs duty disputes.83 3.Doğa ve çevreyle olan yakınlığım dini düşüncelerimden kaynaklanmaktadır..79 4.Nerede olursam olayım, vahşi hayata özen gösteririm..75 5.Doğa ile olan ilişkim kişiliğimin bir parçasıdır..82 6.Dünyaya ve bütün canlılara kendimi çok bağlı hissediyorum..79 Toplam varyans %60.96 Tablo incelendiğine tek faktörlü yapı toplam varyansın %60.96 sını açıklamaktadır. Madde faktör yükleri.7 ile.83 arasında sıralanmaktadır. Doğrulayıcı faktör analizi. Ölçeğin yapı geçerliği için AFA dan elde edilen yapının doğrulanması için 22 formasyon eğitimi sertifika programı öğrencisinden elde edilen verilere doğrulayıcı 44
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) faktör analizini uygulanmıştır. DFA da modelin 5 ten küçük olmasının ise, kabul edilebilir uyum ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI uyumunu değerlendirirken, değişik uyum iyiliği değeri olduğu belirtilmektedir (Byrne, 200). CFI, kriterlerine bakmak gerekmektedir (Büyüköztürk, Akgün, Özkahveci ve Demirel, 2004). CUSTOM Bu DUTIES olması mükemmel uyum,.90-.94 arası değerler GFI, IFI, RFI, NFI, için değerlerin.95 ten büyük çalışmada yapılan DFA için Ki-Kare Uyum Selin KILINÇ Testi 2, Hatice ise iyi YURTSEVER uyum düzeyi, 3.85-.89 arası kabul edilebilir (Chi-Square Goodness), 2 Celal Bayar düzeltilmiş Üniversitesi Sosyal iyilik Bilimler uyum Ens. Mali uyum Hukuk Programı düzeyi olarak Yüksek Lisans belirtilmektedir Öğrencisi (Kline, 2005). indeksi (Adjustment Goodness of Fit Index, RMSEA.05 ten küçük olması mükemmel uyuma, Abstract:.06-.08 Custom arasında duty is a kind olması of tariff ise arising kabul edilebilir AGFI), karşılaştırmalı Özet: Gümrük uyum vergisi, indeksi gümrüğe (Comparative tabi olan ticari Fit Index, CFI), miktarı normlaştırılmış veya değeri üzerinden uyum alınan, indeksi ekonomik, uyuma; subject to SRMR customs değerlerinin which is based.05 ten on those küçük olması (Normed Fit Index, dış ticaret NFI), ve ekonomi normlaştırılmamış politikası aracı olan bir vergi mükemmel tariff that is a foreign uyum, trade and.06-.0 economic arası policy olması kabul uyum indeksi (Non-Normed dolaylı bir vergi türü Fit olan Index, gümrük vergisi, NNFI), gelir ve edilebilir fiscal functions. uyum Since they olarak are not belirtilmektedir collected on (Kline, göreli uyum indeksi vergi türü (Relative olmadığından, Fit dış Index, ticarete RFI), konu olan 20). an indirect Ayrıca tariff on PNFI expenditures, ve PGFI custom uyum duties indekslerinin fazlalık uyum indeksi olmak üzere (Incremental alınmaktadır. Gümrük Fit vergileri, Index, Vergi.50 nin to foreign üzerinde trade arrive at olması the custom. kabul According edilebilir to uyumu, IFI), iyilik uyum kanun indeksi kapsamı (Goodness dışında tutulmuştur. of Fit Index, Bu nedenle,.95 duties ve are üzerinde excluded from olması this law. ise, Therefore, mükemmel uyumu GFI), tahmin hatalarının ortalamasının karekökü göstermektedir (İlhan & Çetin, 204). DİO-6 ya (Root Mean Square Error of Approximation, ilişkin yapılan DFA sonucu 6 madde tek boyutlu RMSEA), standartlaştırılmış işlemlerin sırasına hata göre kareleri bir ortalamasının karekökü gümrük (Standardized vergisinde de zorunlu Root aşamalar Mean olan tarh, ki-kare Like all other değerinin taxes, compalsive [χ 2 =.83, levels such sd=6 as (χ 2 /sd=.97, sistematik modelin international uyum trade entering indeksleri customs incelenmiş territories of ve minimum Square Residual, Bakanlığı na SRMR), bağlı sıkı ayrı normlaştırılmış bir kuruluş niteliği olan p=0.00) by General anlamlı Directorate of olduğu Customs as görülmüştür. a part of Uyum Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to uyum indeksi (Parsimony Kanunu Programı hükümlerine Yüksek Normed Lisans uygun Öğrencisi olarak Fit yürütülmektedir. Selin Index, KILINÇ tarafından indeksi Customs hazırlanan Law. değerleri Resolution Yüksek ise process Lisans RMSEA=.035, of Tezinden disputes over GFI=.96, PNFI) ve sıkı iyilik süreci, diğer uyum vergilerde indeksi oluşan (Parsimony süreçten farklı bir AGFI=.96, process of other CFI=.97, taxes. Customs NFI=.96, duty disputes NNFI=.97, RFI=.97, Goodness of Fit öncelikle Index, idari PGFI) aşamada incelenmiştir. çözümlenmek zorundadır. İlk IFI=.96, place. However, SRMR=.04, in the case of disputes PGFI=.95 not being ve PNFI=.97 olarak Ki-Kare Uyum uyuşmazlıklarda Testi yargı için, yoluna ki başvurulabilmektedir. kare (χ 2 ) değeri serbestlik derecesine Anahtar Kelimeler: (sd) bölünmüştür. Gümrük, Gümrük Bu Vergisi, boyutlu Disputes modele ilişkin faktör yükleri Şekil 2 de olarak bulunmuştur. DFA dan elde edilen tek değerin 2 den küçük olması mükemmel uyuma, gösterilmiştir. 3 ten küçük olmasının iyi uyuma işaret ettiği, 45
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) Şekil 2. DİOÖ ye İlişkin DFA dan Elde Edilen Path Diyagramı ve Faktör Yükleri ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Ölçeğin güvenirlik çalışmalarında Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı tüm maddeler için.89 olarak hesaplanmıştır. Ayrıca aynı çalışma grubundan 62 öğrenciye 8 gün aralıklı yapılan çalışma sonucunda test-tekrar test korelasyon katsayısı ölçeği bütünü için r=.88 olarak he- Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Ancak idari aşamada çözümlenemeyen saplanmıştır. solved administratively, legal action can be taken. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Madde Disputes analizi Şekil 2 incelendiğinde madde faktör yüklerinin.42 ile 74 arasında değiştiği gözlenmektedir. Yukarıdaki kriterler doğrultusunda, ölçeğin tek faktörlü yapısının Türk üniversite öğrencilerinden oluşan örneklemde korunduğu söylenebilir. Ölçüt geçerliği Ölçeğin benzer ölçek geçerliği çalışmasında Doğayla İlişkili Olma Ölçeği-6 ile Doğayla İlişkili Olma Ölçeği-2 arasında korelasyon değeri r=.76 bulunmuştur. Güvenirlik Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları ve alt%27-üst%27 t değerleri için madde analizi yapılmış ve sonuçlar Tablo 2. de verilmiştir. 46
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) Tablo 2. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları ve t değerleri 25.36 olarak hesaplanmıştır. 37 yaş arasında değişmekte olup; yaş ortalaması ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Madde no Düzeltilmiş CUSTOM t Veri Toplama Araçları DUTIES Madde toplam korelasyonları Selin KILINÇ 2, Hatice Doğayla YURTSEVER İlişkili 3 Olma Ölçeği: Ölçeğin Türkçe uyarlaması Sarıçam, Şahin ve Soyuçok tarafından yapılmış olup; ölçek 6 madde tek boyuttan oluşmaktadır. Yukarıda psikometrik özellikleri incelenmiş olan ölçeğin yetişkinlerin doğayla ilişkili olma düzeylerini değerlendirme kullanı- DİO 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi.8 3.22** DİO2.74 3.60** DİO3 eşyanın yer.63değiştirmesi nedeniyle, 0.99** bu eşyanın from the movement of commercial commodities DİO4 sosyal ve.64 mali fonksiyonlarının yanında.** önemli bir commodities quantity and value. It is are a kind of DİO5 türüdür. Aynı.66zamanda harcamalar.79** üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve labileceği fiscal functions. sonucuna Since they are varılmıştır. not collected on DİO6 kurumlar vergisi.74 gibi belirli aralıklarla 3.06** alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to **p<.0 Tablo 2 deki bulgulara göre, ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları.63 ile 8 arasında sıralanmaktadır. Ayrıca, DİOÖ de yer alan maddelere ilişkin t değerlerinin 3.22 ile 3.60 arasında değiştiği belirlenmiştir. Hesaplanan t değerlerinin.96 dan büyük olması.05 düzeyinde; 2.58 den büyük olması ise.0 düzeyinde anlamlı olduğunu göstermektedir (Kline, 20). İKİNCİ ÇALIŞMA YÖNTEM Çalışma Grubu İkinci çalışmanın katılımcılarını Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi lisans programlarına ve Formasyon Eğitimi Sertifika Programına devam eden 423 birey oluşturmaktadır. Katılımcılar 7 ile Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-42 (DASÖ-42): Orijinali Lovibond ve Lovibond, (995a, 995b) tarafından geliştirilen DASÖ-42 (DASS-42) 42 madde 3 alt ölçekte oluşan kendini değerlendirmeye yönelik bir ölçme aracıdır. 4 lü derecelendirme (0=Hiçir zaman, =Bazen ve arasıra, 2=Oldukça sık, 3=Her zaman puanına sahip ölçekte her alt ölçekte 4 madde yer almaktadır. Puanlamalar alt ölçeklere göre olup toplam puana göre bir değerlendirme olmayıp belirli aralıklarda puantaj veren bir değerlendirme vardır. Ölçeğin Türk kültürüne adaptasyonu Bilgel ve Bayram (200) yapılmıştır. Normal örneklemde 02 katılımcıdan elde edilen verilere uygulanan AFA sonucu 3 faktörlü yapı toplam varyansın %44 ünü açıklamaktadır. Sonrasında uygulanan DFA sonucu uyum indeksi değerleri χ 2 /sd=3.7, GFI=.90, CFI=.92, RMSEA=.04 olarak hesaplanmıştır. Ölçüt geçerliği çalışmasında DASÖ-42 ile Hastane Ankisyete Depresyon Ölçeği arasında 47
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) pozitif ilişkiler olduğu görülmüştür. Cronbach yapmadan önce gerekli açıklamalar yapılmış ve ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı depresyon katılımcılara gönüllülük ilkesi tekrar hatırlatılmış. alt ölçeği için.87, anksiyete alt ölçeği için.86 Otuzbeş (35) dakikalık uygulamadan sonra dağıtılan ve stres alt ölçeği için.88 olarak hesaplanmıştır. CUSTOM DUTIES formlar tekrar toplanmıştır. Bilgisayar ortamına Ayrıca düzeltilmiş madde-toplam korelasyonlarının Selin KILINÇ 2, Hatice aktarılan YURTSEVER veriler 3 normal dağılım sergilediğinden depresyon alt ölçeği 2 Celal için Bayar.48 Üniversitesi ile.70, Sosyal anksiyete Bilimler alt Ens. Mali değişkenler Hukuk Programı arasındaki Yüksek Lisans ilişki Öğrencisi düzeyini saptamak ölçeği için.33 ile.59, stres alt ölçeği için.43 ile için Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi.70 arasında sıralandığı görülmüştür. Bu sonuçlara ve regresyon analizi uygulanmıştır. dayanarak ölçeğin geçerli ve güvenilir bir şekilde bu çalışmada kullanılabileceğine karar verilmiştir. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir BULGULAR commodities quantity and value. It is are a kind of dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Korelasyon fiscal functions. Since analizi they are not collected on ve sonuçlar Tablo 3 te gösterilmiştir. Tablo oluşturulmuştur. 3. Açıklayıcı Diğer tüm Değerler, vergilerde olduğu Cronbach gibi Turkey Alfa and ve continuing Korelasyon with operation Değerleri sequence. Değişkenler Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate 2of Customs as a 3part of 4 Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to. Doğayla ilişkili Gümrük türetilmiģtir. olmavergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the 2. Depresyon öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. -.5 ** However, in the case of disputes not being 3. Anksiyete Key -.47 words: Custom,.58 Custom Duties, Custom 4.Stres -.57 **.57 **.48 ** İşlem Bu aşamada DİOÖ-6, DASÖ-42 ve Kişisel Bilgi Formundan oluşan uygulama paketi 423 katılımcıya, ders dışında araştırmacılardan biri tarafından bizzat uygulanmıştır. Uygulamaları Doğayla ilişkili olma ile depresyon, anksiyete ve stress arasında ilişkiyi tespit etmek için Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi yapılmış Ortalama 2.59 8.54 0.83 6.05 Standart sapma 4.36 5.58 6.77 9.4 Cronbach α.84.82.8.84 **p<.0 48
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) Tablo 3 incelendiğinde doğayla ilişkili olma ile takım varsayımların sağlanması gerekmektedir: - ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI depresyon, anksiyete ve stres arasında p<.0 önem İstatistiksel rastgele örneklem ve popülasyonu en düzeyinde sırasıyla (r=-.5, -.47, -.57) negatif ilişkiler tespit edilmiştir. Başka bir ifadeyle doğa CUSTOM ile DUTIES x değerine karşılık bir y değeri muhakkak vardır. iyi temsil eden örneklem kullanılmaktadır. - Herbir ilişki arttıkça depresyon, anksiyete ve stres Selin düzeyi KILINÇ 2, Hatice - Bağımlı YURTSEVER değişken 3 içerisindeki ortalaması 0 ve azalmaktadır. Buna 2 Celal ek olarak Bayar Üniversitesi depresyon, Sosyal anksiyete Bilimler Ens. Mali varyansı Hukuk Programı σ 2 (otokorelasyonsuz) Yüksek Lisans Öğrencisi olan normal dağılım sergilemektedir (Aydın, 204). Bu çalışmada ve stres kendi aralarında pozitif ilişkilere sahiptir. yukarıdaki varsayımlar sağladığından bağımsız Regresyon analizi değişken olarak doğa ile ilişkili olma; bağımlı Doğayla ilişkili olma ile depresyon, anksiyete değişkenler olarak depresyon, anksiyete ve stres ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin niteliğini sırayla tek tek alınmıştır. Yapılan basit doğrusal tespit etmek için basit doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon analizi yapılmadan önce bir vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan regresyon an indirect tariff analizi on expenditures, Tablo 4 te custom verilmiştir. duties gümrük vergilerinin Tablo usul ve 4. uygulama Basit esasları Regresyon 4458 procedures Analizi and Sonuçları practises of custom duties are ile dış ticarete konu olan eşyanın Standartize Türkiye Gümrük Standartize Through this law, a systematization has been işlemlerin sırasına edilmemiş göre bir ortak sistematik etki edilmiş international ortak trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey etki and continuing with operation sequence. Bağımlı değişkenler tahakkuk ve tahsil aşamaları B Gümrük ve SETicaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği B β t R R 2 F olan by General Directorate of Customs as a part of Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Depresyon Kanunu Programı hükümlerine Yüksek Lisans -.66 uygun Öğrencisi olarak yürütülmektedir. Selin.05 Customs KILINÇ tarafından -.5and Economy Ministry according to Customs hazırlanan Law. Resolution Yüksek -2.24 process Lisans of Tezinden.5.26 49.92 disputes over Anksiyete -.56.07 -.47-8..47.23 65.8 Stres -.23.09 -.57-4.30.57.33 204.8 Disputes **p<.0; * p<.05 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Tablo 4 incelendiğinde doğayla ilişkili olma, depresyonun toplam varyansının %26 sını (R 2 =.26, F=49.92, p=0.000) açıklamaktadır. İkinci olarak, doğayla ilişkili olmanın, anksiyetenin toplam varyansının %23 sını (R 2 =.23, F=65.8, p=0.000) açıkladığı saptanmıştır. Son olarak, doğayla ilişkili olma, stresin toplam varyansının %33 ünü (R 2 =.33, F=204.8, p=0.000) açıkladığı görülmektedir. TARTIŞMA ve ÖNERİLER Bu çalışmada ilk olarak yetişkinlerin doğayla ilişkili olma düzeylerini değerlendirmede kullanılabilecek Doğayla İlişkili Olma Ölçeği-6 (DİOÖ-6) 49
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler sınanmalıdır. Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Türkçeye uyarlamak ve psikometrik bulgularını formu karşılaştırıldığında, kısa formunun geçerlik ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ve güvenirlik değerlerinin daha iyi olduğu söylenebilir. Nisbet ve Zelenski (203) çalışmalarında Doğayla İlişkili Olma Ölçeğinin geçerliği, yapı geçerliği ve ölçüt geçerliği ile belirlenmiştir. CUSTOM Yapı DUTIES önerilen ölçeğin tek boyutlu ve kısa formunun geçerliği, AFA ve DFA uygulayarak Selin yapılmıştır. KILINÇ 2, Hatice kullanılmasıdır. YURTSEVER 3 Bu çalışmada bu öneri dikkate AFA uygulanmasının 2 Celal nedeni Bayar Üniversitesi Doğayla Sosyal İlişkili Bilimler Olma Ens. Mali alınmış Hukuk Programı ve ölçeğin Yüksek Lisans kısa Öğrencisi formunun tek faktörlü Ölçeğinin orijinal formunun faktör yapısının Türk yapıyla kullanılabileceği kararlaştırılmıştır. örnekleminde değerlendirmektir (Büyüköztürk Doğayla İlişkili Olma Ölçeğinin yetişkinlerin kendini vd., 2004; Sümer, 2000). AFA sonucunda faktör doğaya ait hissetme düzeyi ile ilgili fikir sağlamasının yanı sıra yapılacak psikoterapi, psikolojik yükleri literatürde kabul edilebilir değer olan.30 dan (Büyüköztürk, 202; Çokluk, Şekercioğlu ve danışma, çevre ve doğa eğitim uygulamalarına da Büyüköztürk, 202) yüksektir. DFA ise faktör birçok kolaylık oluşturacağı düşünülmüş; ayrıca yapısı belirlenen bir modeli başka bir örneklemde ülkemizdeki konuyla ilgili alanyazın [psikoloji, doğrulamak için yapılmıştır (Yurtkoru, Çinko, & psikiyatri, eğitim, sosyal bilimler (coğrafya), Durmuş, 203). Uyum geçerliği (ölçüt geçerliği) fen bilimleri (biyoloji)] incelendiğinde böyle bir çalışması sonucunda ise ölçeğin geçerli olduğu ölçeğin olmaması, bu çalışmayla birlikte alanyazının zenginleşeceği fikrini uyandırmıştır. Ölçeğin sonucuna varılmıştır. DİOÖ-6 nun güvenirlik çalışmaları sonuçlarına bakıldığında ise Cronbachalfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı ile test-tekrar ayırt edici geçerlilik çalışması klinik örneklemde test yöntemiyle elde edilen korelasyon katsayısının kabul edilebilir düzeyde olduğu görülmektedir. Çalışmanın diğer amacında doğayla ilişkili olma Alanyazında Cronbach-alfa iç tutarlık güvenirlik ile depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri arasında ilişki olup olmadığını incelemek istenmiştir. katsayısı minimum değeri.70; düzeltilmiş madde toplam korelasyon değerlerinin.30 kriterinden bü- Çalışma bulgusuna göre doğayla ilişkili olma ile yük olması (Erkuş, 202), DİOÖ-6 nun psikolojik ölçme aracı geliştirme ve uyarlama kiriterlerine uygun olduğunu göstermektedir. Ölçeğin orijinal formu ile karşılaştırıldığında Türkçe versiyonun madde faktör yükleri ve iç tutarlık güvenirlik katsayısı daha yüksek çıkmıştır. Buna ek olarak ölçeğin Türkçe sürümlerinin uzun formu ile kısa depresyon, anksiyete ve stres arasında negatif ilişkiler bulunmaktadır. Başka bir ifadeyle doğayla ilişki azaldıkça depresyon, anksiyete ve stres artmaktadır. Özellikle stresin azalması için doğayla daha fazla ilişki içerisinde olunması gerektiği düşünülmektedir. 50
KAYNAKLAR UHPPD Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) İlgili alanyazın incelendiğinde, doğayla ilişkili AMERICAN PSYCHOLOGICAL ASSOCI- ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI olma ile öznel iyi oluş ve mutluluk arasında pozitif ATION., (203). Diagnostic and statistical (Nisbet, Zelenski, & Murphy, 20; Zelenski & manual of mental disorders fifth edition (5th Nisbet, 204; buna karşın doğayla ilişkili CUSTOM olma DUTIES ed). Washington DC ve depresyon arasında negatif ilişkinin Selin olduğunu KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 AYDIN, D., (204). Uygulamalı regresyon (Zelenski & Nisbet, 2 Celal 204) Bayar Üniversitesi aktaran Sosyal çalışmalar Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, analizi DıĢ Ticaret / Bölümü kavramlar ve hesaplamaları. Nobel bulunmaktadır. Ek olarak, Pretty, Peacock, Hine, Akademik Yayıncılık, Ankara Sellens, South, Özet: ve diğerlerinin Gümrük vergisi, (2007) gümrüğe tabi yapmış olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising olduğu bir araştırmada miktarı veya doğa değeri etkileşim üzerinden alınan, merkezli ekonomik, BARLOW, subject to customs D. H., which (2002). is based Anxiety on those and its disorders. that is a New foreign York: trade and Guilford economic policy Press uygulamaların ruh dış ticaret sağlığı ve ekonomi ve politikası psikilojik aracı olan iyi bir olmayı arttırdığı tespit dolaylı bir edilmiştir. vergi türü olan Tüm gümrük bu vergisi, çalışma gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on vergi tariff kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir BAYRAM, regular basis like N., income & BİLGEL, tax and corporate N. tax, (2008). as The prevalence only and once socio-demographic when commodities subject correlations of bulguları araştırmanın vergi türü olmadığından, bulguları dış ile ticarete paralellik konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected göstermektedir. Usul Kanunu (VUK) nun ikinci maddesine göre bu the second depression, item of tax anxiety procedural and law, stress custom among a group Doğayla ilişkili gümrük olma, vergilerinin depresyon, usul ve uygulama anksiyete esasları ve of university students. Social Psychiatry and 4458 procedures and practises of custom duties are stres arasındaki ilişkileri inceleyen ülkemiz alanyazınında çalışmalar Psychiatric Epidemiology, 43(8), 667-672 Bölgesine çok girişinden kısıtlıdır. başlayıp, Fakat eşyaya yurtdışı uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik BECK, international A. trade T., entering (976). customs Cognitive territories of therapy and the alanyazında bu tür oluşturulmuştur. çalışmaların Diğer tüm sayısı vergilerde her geçen olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like emotional all other taxes, disorders. compalsive levels New such York: as International gün artmakta hatta tahakkuk doğayla ve tahsil ilişki, aşamaları psikolojik Gümrük iyileştirme ve tedavi seanslarında Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Universities Directorate Press. of Customs as a part of önemli Müdürlüğü Bayar Üniversitesi bir tarafından, gösterge Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to olarak ele alınmaktadır. Gümrük türetilmiģtir. vergisinden Ülkemizde doğan uyuşmazlıkların de psikoloji çözüm BECK, customs duties A. T., has (967). a different Depression: form from the Causes and ve psikiyatri alanında yapıya sahiptir. özellikle Gümrük klinik vergisi alanda uyuşmazlıkları bu have treatment. to be resolved Philadelphia: administratively in University the first of Pennsylvania administratively, Presslegal action can be taken. kavramlar ile ilgili Ancak çalışmalar idari arttırılmalı: aşamada çözümlenemeyen Örneğin, solved yeşil terapi, eko-terapi, hobi evleri gibi uygulamaların depresyon, anksiyete, stres düzeyini Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, BECK, Disputes A. T., RUSH, A. J., SHAW, B., & EMERY, G., (979). Cognitive therapy of depression. azaltıp azaltmadığı, ya da psikolojik iyi olma New York: Guilford ve mutluluğu arttırıp arttırmadığı incelenebilir. AINSWORTH, P., (2000). Understanding depression. University Press of Mississippi BİLGEL, N., & BAYRAM, N., (200). Turkish version of the Depression Anxiety Stress Scale (DASS- 42): Psychometric properties. Archives of Neuropsychiatry, 47, 8-26 5
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) BYRNE, B., (200). Structural equation modeling FLETT, G. L., HEWITT, P. L., ENDLER, N. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI with AMOS: Basic concepts, applications S., & TASSONE, C., (995). Perfectionism and programming. New York, NY: Taylor and components of state and trait anxiety. and Francis Group CUSTOM DUTIES Current Psychology: Developmental- Learning Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER Personality-Social, 3 3, 326-350 BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., (202). Veri analizi el 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi kitabı. PegemA Yayıncılık, Ankara FRANĚK, M., (202). Nature Relatedness Scale. český překlad škály měřící spojení s přírodou. BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., AKGÜN, Ö. E., KAHVECİ, FREUD, S., (957). Mourning and melancholia. In J. Strachey (Ed. And trans.), Standard edition of the complete psychological works of Sigmund Freud (Vol. 4). London: Ho- eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from Envigogika, the movement of commercial 7(), -0 commodities kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties garth are excluded Press from this law. Therefore, işlemlerin sırasına göre bir sistematik international Herndon, trade entering VA: Lantern customs territories Books of Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Harper Maliye & Anabilim Row Customs and Economy Ministry Dalı Mali according Hukuk to A., & DEMİREL, F., (2004). Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239 CALOGIURI, G., & CHRONI, S., (204). The impact of the natural environment on the promotion of active living: An integrative systematic review. MC Public Health, 4:873. doi: 0.86/47-2458-4-873 CRAWFORD, J. R., & HENRY, J. D., (2003). The depression anxiety stress scales (DASS): Normative data and latent structure in a large non-clinical sample. British Journal of Clinical Psychology, 42(), 3 DEJEAN, D., GIACOMINI, M., VANSTONE, M., & BRUNDISINI, F., (203). Patient experiences of depression and anxiety with chronic disease: a systematic review and qualitative meta-synthesis. Ontario Health Technology Assessment Series, 3(6), -33 FROMM, E. O., (20). The heart of man. FROMM, E. O., (964). The heart of man. GLADWELL, V. F., BROWN, D. K., WOOD, C., SANDERCOCK, G. R., & BARTON, J. L., (203). The great outdoors: how a green exercise environment can benefit all. Extreme Physiology & Medicine, 2:3. doi:0.86/2046-7648-2-3 GOLEMAN, D., (972). The Buddha of meditation and states of consciousness. Part : The teachings. J Transpers Psychol, 4, -4 GOTLIB, I. H., ROBERTS, J. E., & GILBOA, E., (998). Ruminative response style and 52
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) vulnerability to episodes of dysphoria: Gender, LAZARUS, R. S., & FOLKMAN, S., (984). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI neuroticism, and episode duration. Cognitive Stress, appraisal and coping, (p. 2-59). New Therapy and Research, 22, 40-423 York, Springer Publishing Company CUSTOM DUTIES GÜNGÖREN, İ., (20). Zen Budizm, bir Selin yaşama KILINÇ 2, Hatice LEWINSOHN, YURTSEVER 3 P. M., HOBERMAN, H. M., sanatı. İstanbul TERI, L., & HAUTZINGER, M., (985). 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi HUPPERT, J. D., (2008). Anxiety disorders and dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff Academic that is a foreign Press trade and economic policy Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to depression comorbidity. In M. M. Antony & M. B. Stein (Eds.), Oxford handbook of anxiety and related disorders (2nd Edition., p. 576 587). New York: Oxford University Press İLHAN, M., & ÇETİN, B., (204). Kültürel Zekâ Ölçeği nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 29(2), 94-4 KESSLER, R. C., (2009). Sociology and psychiatry. In: Sadock, B. J., Sadock, V.A., Ruiz, P. Eds. Kaplan & Sadock Comprehensive Textbook of Psychiatry. (pp 707-76). Philadelphia, LWW KLINE, R. B., (20). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press KLINE, B. R., (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press An integrated theory of depression. In Reiss, S., & Bootzin, R. (Eds.), Theoretical issues in behavior therapy (p. 33-359). New York: LOVIBOND, S. H., & LOVIBOND, P.F., (995A). Manual for the Depression Anxiety Stress Scales. Sydney: Psychology Foundation, 2 LOVIBOND, S. H., & LOVIBOND, P.F., (995B). The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour Research and Therapy, 33(3), 335-43 NARROW, W. E., RUBIOSTIPEC, M., (2009). Epidemiology. In: Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P. Eds. Kaplan & Sadock Comprehensive Textbook of Psychiatry. (pp.754-77). Philadelphia, LWW NISBET, E. K., (20). A Nature Relatedness Intervention to Promote Happiness and Environmental Concern. PhD thesis, Carleton University, Ottawa, Ontario 53
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) PRETTY, J., PEACOCK, J., HINE, R., SEL- LENS, M., SOUTH, N., & GRIFFIN, M., (2007). Green exercise in the UK Countr- NISBET, E. K., & ZELENSKI, J. M., (203). yside: Effects on health and psychological ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI The NR-6: a new brief measure of nature well-being, and implications for policy and relatedness. Frontiers in Psychology, 4, - planning. ournal of Environmental Planning CUSTOM DUTIES and Management, 50(2), 2-23 NISBET, E. K., & ZELENSKI, J. M., (20). Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 Underestimating nearby nature: Affective RACHMAN, S., (2004). Anxiety. Hove: Psychology DıĢ Ticaret Press; Bölümü New York: Taylor & Francis 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi forecasting errors obscure 3 Celal the Bayar happy Üniversitesi path Salihli MYO, to sustainability. Psychological Science, 22, RALF, S., & UTE, S., (200). The role of stressful life events. Health Psychology, 9, -32 0-06 NISBET, E. K., ZELENSKI, J. M., & MURPHY, SELYE, H., (974). Stres without distress. Phi- S. A., (20). Happiness is in our nature: Exploring nature relatedness as a contributor to subjective well-being. Journal of Happiness WALLACE, R. K., & BENSON, H., (972). Studies, 2(2), 303-322 The physiology of meditation. Scientific kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular ladelphia, basis like income Lippingcott tax and corporate tax, as sayılı Gümrük Kanunu nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated American, by customs 226, law 85-90 numbered 4458. Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Key Harvard words: Custom, University Custom Duties, Press Custom NISBET, E. K., ZELENSKI, J. M., & MURPHY, S. A., (2009). The Nature relatedness scale. Linking individuals connection with nature to environmental concern and behavior. Environment and Behavior, 4(5), 75-740 NORFOLK, D., (986). Executive stress. London: Arrow Books Ltd NORFOLK, D., (979). Stress factor, the. UK: Hamlyn publishing PASSER, M. W., & SMITH, R. E., (2008). Psychology: The science of mind and behaviour. Boston: McGraw-Hill Higher Education WALLACE, R. K., DILLBECK, M., JACOBE, E., & HARRINGTON, B., (982). The effects of the transcendental meditation and TM-Siddhi program on the aging process. International Journal of Neuroscience, 6, 53-58 WILSON, E. O., (984). Biophilia. Cambridge: WHO- WOMEN S MENTAL HEALTH RE- PORT: AN EVIDENCE BASED REVIEW. (2000). http://www.who.int/mental_health/ media/en/67.pdf Erişim Tarihi: 03.02.205 YURTKORU, E. S., ÇINKO, M., & DURMUŞ, B., (203). Sosyal bilimlerde SPSS le veri analizi (Cd li). Beta Basım Yayım, İstanbul 54
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) ZELENSKI, J. M., & NISBET, E. K., (204). ZELLER, J., (2006). An exploration of the ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Happiness and feeling connected: The distinct psychologically restorative qualities of the role of nature relatedness. Environment and natural world. Unpublished doctoral dissertation, Massachusetts School of Professional Behavior, 46(), 3-23 CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ 2, Hatice Psychology, YURTSEVER 3 Boston, MA 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to 55
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI ADMINISTRATIVE EXTENDED SOLUTIONS ABSTRACT TO DISPUTES OVER Significance and Importance: The natural CUSTOM environment DUTIES is changing in ways that influence human health and well-being. Ecological problems Selin KILINÇ such 2 as, Hatice depletion YURTSEVER of natural 3 resources, distinction species and climate change are increasingly becoming a threat to human health. Human behavior can be 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi damaging to the environment, but environmental problems also influence the quality of human health. On the other hand, nature is very important for human future. For years, people and nature interact Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to with each other. This study tried the potential benefits of an online intervention designed to increase connectedness with nature. In Turkey, there is no scale for assessment of nature relatedness levels. Depression in social life has become more common in recent years. The number of people who need antidepressant is increasing rapidly in Turkey. Depression, anxiety and stress are more than just a low mood it s a crucial condition which affects not only the physical, but also the mental health as well. On average, one in six people one in five women and one in eight men will be depressed at some stage of their lives (NIMH, 2007). Depression affects roughly 2.8 million individuals per year in the Turkey (2007). Depression, anxiety and stress are the most common psychological disorders, alternative health practices or exercises such as eco-therapy, meditation, green therapy and etc. are used for them in modern countries. For the first time, to our knowledge, we have examined the associations between depression anxiety, stress, and nature relatedness. Purpose: The first purpose of this study is to make an adaptation of Nature Relatedness (NP-6) Scale to Turkish and examine its psychometric properties. The second aim of this study is to investigate the relationships between nature relatedness, depression, anxiety, and stress. Scope: This research was conducted in the province of Kütahya/Turkey by collecting statistical information from different departments in Dumlupınar University. Limitations: This study has some limitations. First of all, the sample presented here is limited to university students. For that reason, it is questionable whether the findings can be generalized to different age groups. Secondly, correlational statistics were utilized; no definitive statements can be made about causality. Finally, this research was limited by the use of self-report scales and did not use a qualitative measure of NR-6 Scale, NR-2 Scale and DASS-42. Method: In first study, data was obtained from 242 (89 male, 53 female) volunteer undergraduate university students from Dumlupinar University in Kütahya, Turkey. The mean age of the participants was 26.8 years ranging from 8 to 36. Natural Relatedness (NR-2) Scale was used for concurrent validity. In 56
Eylül / Uluslararası Ekim / Kasım Hakemli / Aralık BeĢeri 205 ve Sayı: Akademik 04 Sonbahar Bilimler Kış Dergisi Dönemi 205 Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 205 September / October / November / December 205 Issue 04 Autumn Winter Semester 205 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 2 Year: 205 JEL KODU: I0-I-I2-I30 ID:36 K:49 ISSN 248-825 ISSN:249-2506 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) (ISO 900-2008 ( Belge Marka No: Patent 2879 & Trademark ISO 400-2004 Patent) Belge No: 2880) (205/0432-205-GE-8968) second study, data was obtained from 423 volunteer undergraduate university students from Dumlupinar University in Kütahya, Turkey. The mean age of the participants was 25.36 years ranging from ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI 7 to 37. NR-6 and DASS-42 were used for data collection. Findings: Results explanatory factor analyses demonstrated that 6 items yielded CUSTOM one-factor, DUTIES and results of confirmatory factor analyses for one-dimensional model showed that χselin 2 =.83, KILINÇdf=6 2, Hatice (χ 2 /df=.97, YURTSEVER p=0.00), 3 RMSEA=.035, GFI=.96, AGFI=.96, CFI=.97, 2 Celal NFI=.96, Bayar Üniversitesi NNFI=.97, Sosyal Bilimler RFI=.97, Ens. Mali IFI=.96, Hukuk Programı SRMR=.04, Yüksek Lisans PGFI=.95, Öğrencisi and PNFI=.97. Factor loadings ranged from.42 to.74. In the concurrent validity significant positive relationship was found between NR-2 Scale and NR-6 Scale. Cronbach Alpha internal consistency coefficients were found as.89 for scale. Moreover, test-retest reliability coefficient was.88 and corrected itemtotal correlations ranged from.63 to.8. In second study, NRS-6 and DASS-42 was used for data collection. According to findings, nature relatedness has negative relationship with depression, anxiety and stress. Conclusion: Overall results demonstrated that the Nature Relatedness-6 Scale can be named as a valid and reliable instrument that could be used in the field of psychology, psychiatry and education. Moreover, there are negative relationships between depression anxiety, stress, and nature relatedness. Namely, people who have high nature connectedness, they have less depression, anxiety and stress. Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Disputes Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, 57