Günümüz Hemşireliğindeki Gelişmelere İstanbul'un Katkısı Duygu AK ÖZCAN
ĠSTANBUL, Kırım SavaĢı sırasında F.Nightingale in Üsküdar Selimiye KıĢlasında verdiği hizmetlerle, hemģirelik mesleğinin doğuģuna tanık olmuģ bir Ģehirdir.
Türkiye nin ilk hemģirelik okulu olan Amiral Bristol HemĢirelik Okulu da yine Ġlimizde açılmıģtır. Bunu takiben sağlık meslek liselerinin açılması, daha sonra üniversiter düzeye geçiģle birlikte hemģirelik yüksekokullarının-fakültelerinin açılması, ilimizin hemģirelik eğitiminde ve hemģire istihdamında önemli bir yeri olduğunu göstermektedir.
Ġlimiz eğitim olanaklarına kolay ulaģma imkanının olduğu, çeģitli vakaları görme Ģansımızın olduğu, aktif sendika ve derneklerimizin bulunduğu, her anlamda Türkiye nin nabzını elinde tutan bir ildir.
ĠNSAN KAYNAKLARI BAKIMINDAN ĠSTANBUL
Sağlık Müdürlüğü Ġnsan Kaynakları 2002 2010 Uzman Hekim Sayısı 2.771 4.607 Pratisyen Hekim Sayısı 1.614 3.242 DiĢ Hekimi Sayısı 234 646 HemĢire-Ebe Sayısı 5.711 12.365 Diğer (ATT,Paramedik, Toplum Sağlığı Teknisyeni)** 635 2.062 Diğer Sağlık Personeli 1.650 4.444 Asistan Tabip Sayısı 2.097 4.237 Toplam Sağlık Hizmetleri Sınıfı Personel Sayısı 14.712 31.603 Diğer ( YHS,THS,GĠH,ĠġÇĠ,DĠN HZ ) 2.993 4.860 Toplam Personel Sayısı 17.705 36.463
ACĠL VE POLĠKLĠNĠK MÜRACAAT SAYILARI
İL GENELİ ACİL VE POLİKLİNİK MÜRACAAT SAYILARI (2009) SAĞLIK BAKANLIĞI ÜNĠVERSĠTE ÖZEL HASTANELER DĠĞER ACĠL POLĠKLĠNĠK ACĠL POLĠKLĠNĠ K ACĠL POLĠKLĠNĠK ACĠL POLĠKLĠNĠK 7.851.093 31.472.639 298.576 2.768.820 1.229.600 14.170.937 374.603 1.079.530
YOĞUN BAKIM YATAK SAYILARI
İL GENELİ ERİŞKİN YOĞUN BAKIM YATAK SAYILARI (2010) SAĞLIK KURUMU SAĞLIK BAKANLIĞI Birinci Seviye Yatak Sayısı Ġkinci Seviye YatakSayısı Üçüncü Seviye Yatak Sayısı TOPLAM 117 203 372 692 478 Ventilatör Sayısı ÜNĠVERSĠTE 41 70 110 221 165 ÖZEL 1.308 1.562 ĠL GENELĠ 2.221 2.205
İL GENELİ ÇOCUK YOĞUN BAKIM YATAK SAYILARI (2010) SAĞLIK KURUMU Birinci Seviye Yatak Sayısı Ġkinci Seviye YatakSayısı Üçüncü Seviye Yatak Sayısı TOPLAM Ventilatör Sayısı SAĞLIK BAKANLIĞI 60 139 83 282 136 ÜNĠVERSĠTE 22 0 20 42 31 ÖZEL 763 763 763 ĠL GENELĠ 1.087 930
İL GENELİ ÇOCUK YOĞUN BAKIM YATAK SAYILARI (2010) SAĞLIK KURUMU Birinci Seviye Yatak Sayısı Ġkinci Seviye Yatak Sayısı Üçüncü Seviye Yatak Sayısı TOPLAM SAĞLIK BAKANLIĞI 10 8 35 53 ÜNĠVERSĠTE 11 0 18 29 ĠL GENELĠ 21 8 53 82
TEMEL SAĞLIK GÖSTERGELERĠ BAKIMINDAN ĠSTANBUL
Temel Sağlık Göstergeleri, 2009 Anne Ölüm Oranı (Yüzbinde) Bebek Ölüm Oranı (Binde) Gebe Ġzlem Sıklığı Bebek Ġzlem Sıklığı Hastanede Yapılan Doğum Oranı (%) 2006 14,1 19,9 4,0 4,1 * 2009 13,8 8,7 9,0 8,0 97,7
Anne ve Bebek Ölümlerinin Yıllara Göre Değişimi
Gebe-Bebek-Loğusa-Çocuk Ġzlem Modülü (GEBLĠZ) Müdürlükçe gebe, lohusa, bebek ve çocuk tespitlerini ve izlem sayılarını artırmak, daha iyi ve kaliteli hizmet sunmak amacıyla GEBLĠZ Modülü (Gebe-Bebek-Lohusa-Çocuk Ġzlem Modülü) geliģtirilmiģ olup, ilimizde sağlık hizmeti veren kurumlarda 2008 Eylül ayı itibariyle uygulamaya konulmuģtur. GEBLĠZ Modülüne tüm Ġstanbul dan 1.320 farklı noktadan giriģ yapılmaktadır.
Ġzlem Sayıları, 2006-2009
Tespit Sayıları, 2007-2009 YIL TESPĠT EDĠLEN GEBE TESPĠT EDĠLEN LOHUSA TESPĠT EDĠLEN BEBEK Ocak 2009 14.129 13.735 25.042 Ocak 2008 3.531 3.715 12.528 Ocak 2007 1.788 1.640 7.034
Tüm bu çalıģmaların gerçekleģtirilmesinde yetkin, bilinçli, eğitimli, donanımlı, hızlı karar verebilen, kritik düģünebilen, mesleki geliģim ve yeniliklere açık hemģire ve ebelerimizin rolünün büyüklüğü tartıģılmazdır.
MeslektaĢlarımızın teknolojik ve akademik geliģmeleri yakından takip edebilmesinde Sağlık Müdürlüğü, Üniversite ve mesleki derneklerin büyük katkıları olmuģtur.
ÇalıĢanlarımızın hizmetle ilgili tıbbi teknolojik yeniliklere adaptasyonunun sağlanması, bakım hizmetlerinde verimlilik ve güvenirliğin arttırılması amacıyla 2006 yılında Ġstanbul Sağlık Müdürlüğü bünyesinde HemĢirelik Hizmetleri Bürosu kurularak hemģirelikte mezuniyet sonrası eğitim programlarının hız kazandırılması çalıģmalarına baģlamıģtır.
Son yıllarda hemģirelik mesleğiyle ilgili görev tanımları oluģturulmaya baģlanmıģ, farklı hemģirelik branģları ön plana çıkmıģtır.(diyabet hemģireliği, enfeksiyon hemģireliği,acil hemģireliği,eğitim hemģireliği gibi)
Kurumlarımızın olanakları doğrultusunda bu kiģilere ayrı oda, bilgisayar, uygun çalıģma ortamı sağlanmaktadır. Gün geçtikçe de çeģitli alan hemģirelikleri ön plana çıkmaya devam etmektedir.(stoma,nutrisyon hemģirelikleri gibi) Bu da farklı eğitim programlarının düzenlenmesini gerekli kılmaktadır.
Bu sebepten dolayı yönetici hemģirelik de dahil olmak üzere üniversiteler ile iģbirliği halinde bir çok alanda hizmet içi eğitim, sertifika-kurs programları, sempozyum ve kongreler düzenlenmeye baģlanmıģtır.
Yöneticiler (HemĢire-Ebe) Ġçin Düzenlenen Programlar 2009 yılında düzenlenen; Sağlık Hukuku Eğitimi ne 243 kiģi, Kalite Yönetim Sistemi Eğitimi ne 292 kiģi katılmıģtır. Ayrıca Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi alanında yüksek lisans eğitimleri de düzenlenmiģtir.
KURUMLARIMIZDA EĞİTİM HEMŞİRELERİ TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN EĞİTİMLER KATILIMCI SAYISI EĞĠTĠM FALĠYETLERĠ 2009 YILI 2010 YILI ĠLK 3 AY Oryantasyon Eğitim Programı 5858-1.Basamakta Eğitim HemĢirelerinin Verdiği Eğitimler 46460-2. ve 3. Basamaktaki Eğitim HemĢirelerinin Verdiği Eğitimler 91309 - MÜDÜRLÜĞÜMÜZ TARAFINDAN HEMŞİRE-EBELERE YÖNELİK OLARAK YÜRÜTÜLEN EĞĠTĠMLER Eğitim HemĢirelerine Yönelik HĠE Enfeksiyon Kontrol HemĢ. Yönelik HĠE Diyabet HemĢirelerine Yönelik HĠE 759 281 244 160 162 107
HEMġĠRE VE EBELER ĠÇĠN DÜZENLENEN PROGRAMLAR 1-Oryantasyon Eğitimleri 2-Hizmet Ġçi Eğitimler 3-Sertifika Programları 4-Sempozyum ve Kongreler
1. ORYANTASYON EĞĠTĠMLERĠ Kurumlarımızda yeni göreve baģlayan hemģire ve ebelerin iģ ortamına uyumlarının hızlandırılması amacıyla ortalama 3 gün olarak düzenlenmektedir.
2.HĠZMET ĠÇĠ EĞĠTĠMLER (Mezuniyet Sonrası Eğitimler) Modül 1: (Numune Alma,Aspirasyon,Hasta Kabul Taburculuk, İlaç Uygulamaları,Katater Bakımları,Yatağa Bağımlı Hasta Bakımı) Modül 2: (EKG çekimi, Sıvı-elektorolit Dengesi, Ağrı, Şok,Hasta Eğitimi,Kan Transfüzyonları Modül 3: (Servis Eğitimleri)
3.SERTĠFĠKA PROGRAMLARI -Bakanlığımız Tarafından Düzenlenen Sertifika Programları -Müdürlüğümüz Tarafından Düzenlenen Sertifika Programları Düzenlenen bu programlarla ilimizdeki hemģirelik uygulamalarında ortak bir dil ve davranıģ değiģikliğinin oluģturulması amaçlanmıģtır.
BAKANLIĞIMIZ TARAFINDAN DÜZENLENEN SERTĠFĠKA PROGRAMLARI Eğitim Faaliyetleri 2009 Yılı Katılımcı Sayısı 2010 Yılı Ġlk 3 Ay BAKANLIK TARAFINDAN DÜZENLENEN SERTĠFĠKA PROGRAMLARI Yoğun Bakım HemĢireliği Sertifika Programı Enfeksiyon Kontrol HemĢireliği Sertifika Programı Acil Bakım HemĢireliği Sertifika Programı 256 48 153 78 6 56 Kemoterapi HemĢireliği Sertifika Programı 9 - Stoma Bakım HemĢireliği Kursu - - *Enfeksiyon kontrol hemşireleri ve acilde çalışanlara yönelik Bakanlığımız tarafından düzenlenen sertifika programlarının yanı sıra Müdürlüğümüz tarafından Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Modül Eğitimleri düzenlenmektedir. Sertifika Programına katılamamış tüm EKH bu eğitimi almıştır. *Acil birimlerde çalışan sağlık memuru, hemşire, ebe ve ATT lere yönelik Acil Hemşireliği Modül Eğitimi düzenlenmiş olup, 595 kişi bu eğitime katılmıştır. * Kemoterapi Hemşireliği Sertifika Programı Müdürlük tarafından da düzenlenmektedir.
MÜDÜRLÜĞÜMÜZ TARAFINDAN DÜZENLENEN SERTĠFĠKA PROGRAMLARI Eğitim Faaliyetleri Hizmet Ġçi Eğitim HemĢireliği Sertifika Programı 2009 Katılımcı Sayısı 54 2010 Ġlk 3 Ay Katılımcı Sayısı - Diyabet HemĢireliği Sertifika Programı 48 - Yenidoğan Yoğun Bakım HemĢireliği S.P 77 - MÜDÜRLÜK TARAFINDAN DÜZENLENEN SERTĠFĠKA Koroner Yoğun Bakım HemĢireliği S.P. Ameliyathane HemĢireliği Sertifika Programı Çocuk Servislerinde ÇalıĢan HemĢ. Yönelik SP Akut Psikiyatri Kliniklerinde ÇalıĢan HemĢ.Temel Eğt. SP. Dahiliye Servislerinde ÇalıĢan HemĢ.Yönelik SP 87 139 23 50 23 31 72 28 22 66 PROGRAMLARI Cerrahi Servislerinde ÇalıĢan HemĢ.Yönelik SP Perinatoloji HemĢireliği Sertifika Programı 101 39-47 Gebe Eğitimcisi YetiĢtirme Sertifika Programı Sterilizasyon HemĢireliği Sertifika Programı 13 36 13 27 Temel Toplum Sağ. HemĢ.Eğitici Eğitimi S.P. Temel Toplum Sağlığı HemĢireliği S. P. Radyoloji Teknisyen/Teknikerleri Eğitici Eğitimi S.P. 62 34-126 46
Sempozyumlarla da çalışanların bilimsel bilgi ve deneyim paylaşımı gerçekleşmiş, hemşirelerimiz araştırma yapmaya yönlendirilmiştir. 4. HEMġĠRELER ĠÇĠN DÜZENLENEN SEMPOZYUMLAR Düzenlenen sempozyumlarla meslektaģlarımız bilimsel bilgi ve deneyimlerini paylaģmakta ve yapmıģ oldukları çalıģmaları bilimsel platformlarda sunma imkanı bulmaktadırlar.
4. HEMġĠRELER ĠÇĠN DÜZENLENEN SEMPOZYUMLAR (2009 YILI) Sempozyum (2009) Yer Tarih I. İç Hastalıkları Hemşireliği Semp. Bağcılar EAH ( 132 kişi) 30 Nisan 2009 II. Koroner Yoğun Bakım Hemş. S. Kartal Koşuyolu Yüksek İht.EAH (224 kişi) 16 Nisan 2009 I.Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemş. S. Bakırköy KDÇH. EAH (175 kişi) 21 Mayıs 2009 I. Çocuk Sağlığı Hemşireliği Semp. Göztepe EAH (137 kişi) 29 Mayıs 2009 I. Genel Cerrahi Hemşireliği Semp. Haydarpaşa Numune EAH. (243 kişi) 4 Haziran 2009 1. Sterilizasyon Hemşireliği Semp. Haseki EAH. (157 kişi) 9 Haziran 2009 I. Radyoloji Tekniker/Teknisyenleri S. Göztepe EAH (137 kişi) Haziran 2009 II. Yenidoğan Yoğun Bakım Hemş. S. Zeynep Kamil EAH (215 kişi) 2 Aralık 2009 II. Diyabet Hemşireliği Sempozyumu Kartal Dr. Lütfi Kırdar EAH (250 kişi) 7 Aralık 2009 II. Ameliyathane Hemşireliği Semp. Şişli Etfal EAH (281 kişi) 16 Aralık 2009 II. Enfeksiyon Hemşireliği Semp. Eyüp DH (184 kişi) 11 Aralık 2009
2010-2011 YILI SEMPOZYUM VE KONGRE TAKVĠMĠ Sempozyum/Kongre (2010) Yer Tarih 2. Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Semp. Bakırköy KDÇH EAH 15 Nisan 2010 2. Çocuk Sağlığı Hemşireliği Sempozyumu Şişli Etfal EAH 16 Haziran 2010 2. Cerrahi Hemşireliği Sempozyumu Haydarpaşa Numune EAH 22 Eylül 2010 2. Sterilizasyon Hemşireliği Sempozyumu Bağcılar EAH 30 Eylül 2010 Yoğun Bakım Hemşireliği Sempozyumu Hemşirelikte Yönetim Kongresi Kartal Koşuyolu Y.İ.EAH Dr. Siyami Ersek EAH Ekim 2010 5-6 Kasım 2010 2. Psikiyatri Hemşireliği Sempozyumu Erenköy Ruh ve Sinir EAH 7 Aralık 2010 Sempozyum/Kongre (2011) Yer Tarih 2. Radyoloji Teknisyenliği/Teknikerliği Sem Göztepe EAH 2011 Mart 3. Ameliyathane Hemşireliği Sempozyumu İstanbul EAH 2011 Mart 3. Yenidoğan Yoğun Bakım Hemşireliği S. Zeynep Kamil EAH 2011 Nisan 3. Enfeksiyon Hemşireliği Sempozyumu Baltalimanı Kemik Hast. Hastanesi/Eyüp DH 2011 Mayıs 3. Diyabet Hemşireliği Sempozyumu Kartal Dr. Lütfi Kırdar EAH 2011 Kasım 2. Dahiliye Hemşireliği Sempozyumu Göztepe EAH 2011 Aralık Sağlık Eğitimi Kongresi Okmeydanı EAH 2011 Mayıs