31 MART 2013 TARİHLİ BİLANÇO (Tüm tutarlar, Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir.) Bağımsız İncelemeden Bağımsız Denetimden Geçmemiş Geçmiş Dipnot Cari Dönem Geçmiş Dönem Referansları 31.03.2013 31.12.2012 VARLIKLAR Dönen Varlıklar 18.292.588 15.487.688 Nakit ve Nakit Benzerleri 4 2.895.994 2.548.732 Finansal Yatırımlar 5 - - Ticari Alacaklar 7 1.561.256 1.363.580 Diğer Alacaklar - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 8,20 61.386 42.939 - Diğer Alacaklar 8 4.595 2.212 Stoklar 606.052 442.767 Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden Alacaklar (net) 9 12.780.781 10.592.333 Diğer Dönen Varlıklar 15 382.524 495.125 Duran Varlıklar 11.971.493 9.513.385 Diğer Alacaklar 8 - - Finansal Yatırımlar 5 49.900 49.900 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 10 6.670.000 6.670.000 Maddi Duran Varlıklar 11 213.728 229.653 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 12 10.803 12.253 Ertelenen Vergi Varlıkları 18 4.998.859 2.501.125 Diğer Duran Varlıklar 15 28.203 50.454 TOPLAM VARLIKLAR 30.264.081 25.001.073 Ekteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.
31 MART 2013 TARİHLİ BİLANÇO (Tüm tutarlar, Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir.) Bağımsız İncelemeden Bağımsız Denetimden Geçmemiş Geçmiş Dipnot Cari Dönem Geçmiş Dönem Referansları 31.03.2013 31.12.2012 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler 4.669.874 2.627.676 Finansal Borçlar 6 655.876 144.725 Ticari Borçlar 7 3.196.229 1.776.952 Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş Bedelleri (net) 9 - - Diğer Borçlar 8 749.907 553.948 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 14 - - Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 18 27.862 152.051 Borç Karşılıkları - - Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 15 40.000 - Uzun Vadeli Yükümlülükler 5.271.719 2.887.722 Finansal Borçlar 6 4.662 14.758 Ticari Borçlar 7 - - Diğer Borçlar 8 - - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 14 197.448 159.674 Borç Karşılıkları - - Ertelenen Vergi Yükümlülüğü 18 5.069.609 2.713.290 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 15 - - ÖZKAYNAKLAR 20.322.488 19.485.675 Ödenmiş Sermaye 16 10.000.000 10.000.000 Hisse Senedi İhraç Primleri 16 6.780.030 6.780.030 Aktüeryal Kayıp / (Kazanç) Fonu 16 260 4.271 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 16 13.943 13.943 Geçmiş Yıllar Kar / (Zararları) 16 2.687.431 441.135 Net Dönem Karı / (Zararı) 19 840.824 2.246.296 TOPLAM KAYNAKLAR 30.264.081 25.001.073 Ekteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.
31 MART 2013 TARĠHĠNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMĠNE AĠT GELĠR TABLOSU (Tüm tutarlar, Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir.) Bağımsız İncelemeden Geçmemiş Geçmemiş Dipnot Referansları Cari Dönem 01.01.-31.03.2013 Önceki Dönem 01.01.-31.03.2012 SÜRDÜRÜLEN FAALĠYETLER Satış Gelirleri 5.078.998 3.015.313 Satışların Maliyeti (-) (4.008.291) (1.959.509) BRÜT KAR/(ZARAR) 1.070.707 1.055.804 Araştırma Geliştirme Giderleri (-) - - Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) - - Genel Yönetim Giderleri (-) (407.923) (464.552) Diğer Faaliyet Gelirleri 17 110.186 442.558 Diğer Faaliyet Giderleri (-) 17 (44.526) (481.466) FAALĠYET KARI/(ZARARI) 728.444 552.344 Finansal Gelirler 30.692 18.979 Finansal Giderler (-) (30.862) (79.587) SÜRDÜRÜLEN FAALĠYETLER VERGĠ ÖNCESĠ KARI/(ZARARI) 728.274 491.736 Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/(Gideri) -Dönem Vergi Gelir/(Gideri) 18 (27.862) - -Ertelenmiş Vergi Gelir/(Gideri) 18 140.412 (33.762) NET DÖNEM KARI/(ZARARI) 840.824 457.974 Hisse BaĢına Kazanç 19 0,084 0,065 Sürdürülen Faaliyetlerden Hisse BaĢına Kazanç 19 0,084 0,065 ORGE ENERJİ ELEKTRİK TAAHHÜT A.Ş. 31 MART 2013 TARĠHĠNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMĠNE AĠT KAPSAMLI GELĠR TABLOSU (Tüm tutarlar, Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir.) NET DÖNEM KARI/(ZARARI) 19 840.824 457.974 Diğer Kapsamlı Gelir: Gelecek Dönemlerde Konsolide Gelir Tablosuna Sınıflanacak Diğer Kapsamlı Gelir: Finansal Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim - - Duran Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim - - Finansal Riskten Korunma Fonundaki Değişim - - Yabancı Para Çevrim Farklarındaki Değişim - - Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Ortaklıkların Diğer Kapsamlı Gelirlerinden Paylar - - Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerine İlişkin Vergi Gelir/(Giderleri) - - Gelecek Dönemlerde Konsolide Gelir Tablosuna Sınıflanmayacak Diğer Kapsamlı Gelir: Emeklilik Planlarından Aktüeryal Kazanç ve Kayıplardaki Değişim (5.014) - Emeklilik Planlarından Aktüeryal Kazanç ve Kayıpların - - Ertelenmiş Vergi Etkisi 1.003 - DĠĞER KAPSAMLI GELĠR (VERGĠ SONRASI) (4.011) - TOPLAM KAPSAMLI GELĠR 836.813 457.974 Ekteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.
ORGE ENERJĠ ELEKTRĠK TAAHHÜT A.ġ. 31 MART 2013 TARĠHĠNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMĠNE AĠT ÖZKAYNAK DEĞĠġĠM TABLOSU (Tüm tutarlar, Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir.) Dipnot Hisse Senedi Aktüeryal Kayıp / Kardan Ayrılan GeçmiĢ Yıllar Net Dönem Toplam Referansları Sermaye Ġhraç Primleri (Kazanç) Fonu KısıtlanmıĢ Yedekler Kar/(Zararı) Kar/(Zararı) Özkaynak 01 Ocak 2012 AçılıĢ 7.000.000 - - 13.943 156.166 287.723 7.457.832 Kapsamlı Gelir Net Dönem Karı 19 - - - - - 457.974 457.974 Diğer Kapsamlı Gelir Aktüeryal Kayıp / (Kazanç) Fonu 16 - - - - - - - Toplam Kapsamlı Gelir - - - - - 457.974 457.974 Sermaye artırımı - - - - - - - Kardan ayrılan kısıtlanmış yedeklere transfer 16 - - - 287.723 (287.723) - Transferler - - - - - 31 Mart 2012 Bakiye 7.000.000 - - 13.943 443.889 457.974 7.915.806 01 Ocak 2013 AçılıĢ 10.000.000 6.780.030 4.271 13.943 441.135 2.246.296 19.485.675 Kapsamlı Gelir Net Dönem Karı 19 - - - - - 840.824 840.824 Diğer Kapsamlı Gelir Aktüeryal Kayıp / (Kazanç) Fonu 16 - - (4.011) - - - (4.011) Toplam Kapsamlı Gelir - - (4.011) - - 840.824 836.813 Sermaye artırımı - - - - - - - Hisse Senedi İhraç Primleri 16 - - - - - - - Kardan ayrılan kısıtlanmış yedeklere transfer 16 - - - - - - - Transferler - - - - 2.246.296 (2.246.296) - 31 Mart 2013 Bakiye 10.000.000 6.780.030 260 13.943 2.687.431 840.824 20.322.488 Ekteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.
31 MART 2013 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT NAKİT AKIM TABLOSU (Tüm tutarlar, Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir.) Bağımsız İncelemeden Geçmemiş Geçmemiş Dipnot Cari Dönem Önceki Dönem Referansları 01.01.-31.03.2013 01.01.-31.03.2012 İŞLETME FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMI Net dönem net karı/(zararı) 19 840.824 457.974 Net dönem kar / (zararını) işletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımına getirmek için yapılan düzeltmeler: Amortisman ve itfa payları (+) 22.495 18.967 Devam eden projeler gider tahakkukları (+) 18 12.912.337 3.918.977 Devam eden projeler gelir tahakkukları (-) 18 (16.357.998) (5.875.320) Kıdem tazminatı karşılık gideri (+) 14 45.959 16.217 Tahakkuk etmemiş faiz gelir/(gideri), net 7 (9.538) (27.823) Konusu kalmayan karşılıklar (-) (13.199) (8.263) Vergi tahakkuku 18 (112.550) 33.762 İşletme sermayesindeki değişim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit akım : (2.671.670) (1.465.509) Ticari işlemlerdeki ve diğer alacaklardaki artış (-) / azalış (+) 7,8 (200.059) 1.539.352 İlişkili taraflardan alacak ve ilişkili taraflara borçlardaki değişim 20 (18.447) - Stoklardaki artış (-) / azalış (+) (163.285) 729.036 Diğer dönen varlıklardaki artış (-) / azalış (+) 112.601 66.976 Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklardaki (artış) /azalış 9 (15.100.785) (6.007.959) Ticari borçlardaki ve diğer borçlardaki artış (+) / azalış (-) 7 1.624.774 (681.451) Diğer duran varlıklardaki artış (-) / azalış (+) 22.251 - Devam eden inşaat sözleşmelerinden borçlardaki artış /(azalış) 9 16.357.998 5.875.320 Diğer yükümlülüklerdeki artış (+) / azalış (-) 40.000 958.113 Vergi ödemeleri (-) 17 (152.051) (47.333) İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit (148.673) 966.545 Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akım : Uzun ve kısa vadeli finansal varlık değişimi (-) 5 - (40.100) Yatırım amaçlı gayrimenkullerdeki artış (-) 10 - (525.000) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımı, net 11,12 (5.120) (54.527) Maddi duran varlık satışı nedeniyle elde edilen nakit girişleri (+) - - Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit (5.120) (619.627) Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akım ; Sermaye Arttırımı (+) 16 - - Hisse senedi ihracı nedeniyle elde edilen nakit girişleri (+) 16 - - Finansal borçları ile ilgili nakit girişler 6 501.055 177.073 Ödenen temettüler (-) - - Finansman faaliyetlerinden elde edilen nakit 501.055 177.073 Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net (azalış) / artış 347.262 523.991 Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 4 2.548.732 244.607 Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 4 2.895.994 768.598 Ekteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.
İÇİNDEKİLER 1. ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU... 1 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR... 2 3. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA... 17 4. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ... 17 5. FİNANSAL YATIRIMLAR... 18 6. FİNANSAL BORÇLAR... 18 7. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR... 20 8. DİĞER ALACAK VE BORÇLAR... 22 9. DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN ALACAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 22 10. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER... 23 11. MADDİ DURAN VARLIKLAR... 23 12. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR... 23 13. TAAHHÜTLER... 23 14. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR... 25 15. DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 26 16. ÖZKAYNAKLAR... 27 17. DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR / (GİDERLER)... 28 18. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ... 29 19. HİSSE BAŞINA KAZANÇ... 31 20. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI... 32 21. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ... 34 22. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)... 37 23. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR... 38
1. ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 1998 yılında İstanbul da kurulmuş olan Orge Enerji Elektrik Taahhüt A.Ş. (Eski unvanı; Orge Enerji Sistemleri İnşaat Metal Ticaret ve Taahhüt A.Ş.) ( Şirket ) nin faaliyet konusu her türlü elektrik taahhüt işleri yapmaktır. Şirket unvanı Orge Enerji Sistemleri İnşaat Metal Ticaret ve Taahhüt A.Ş. iken, 30.06.2010 tarihinde Orge Enerji Elektrik Taahhüt A.Ş. olarak değiştirilmiş ve tescil edilmiştir. Şirket hisse senetleri 15.05.2012 tarihinden itibaren İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. Şirket in yönetim merkezi Zümrütevler Mahallesi, Hanımeli Caddesi, Prestij İş Merkezi, No. 10 Kat 1-2, Maltepe, İstanbul adresinde olup, şubesi bulunmamaktadır. Şirket bünyesinde, 31.03.2013 tarihinde sona eren dönem içinde ortalama 230 kişi istihdam edilmiştir. (31.12.2012: 199 kişi) Şirket in ana ortağı ile esas kontrolü elinde tutan taraf Gündüz ailesidir (Not 16). Şirket in konsolidasyona tabi 1adet bağlı ortaklığı bulunmakla birlikte, finansal tablolarda önemli bir etkiye sahip olmaması nedeniyle, ekli finansal tablolarda konsolide edilmemiş ve maliyet bedeli ile gösterilmiştir (Not 5). Konsolidasyon Kapsamı Dışında Tutulan Bağlı Ortaklıklar Şirket İsmi Faaliyet Alanı Kurulduğu Ülke And İnşaat Ticaret A.Ş. İnşaat Malzemeleri Türkiye Ödenecek temettü: Şirket in 28 Mart 2013 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul toplantısında, 2012 yılı dağıtılabilir kârından, çıkarılmış sermayesinin % 5 i (brüt) oranında, 500.000 TL tutarında temettünün 15 Mayıs 2013 tarihinden itibaren nakit olarak dağıtılmasına karar verilmiştir (Not 16). Finansal Tabloların Onaylanması İlişik finansal tablolar, yayınlanmak üzere 02.05.2013 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Genel Kurul un finansal tabloları değiştirme yetkisi vardır. 1
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar Ara dönem özet finansal tabloların sunumuna ilişkin temel esaslar Ara dönem özet finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 9 Nisan 2008 tarihinde yayımlanan Seri: XI, No:29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği hükümlerine (bundan sonra SPK Muhasebe Standartları olarak anılacaktır) uygun olarak hazırlanmıştır ve SPK karar organı tarafından belirlenen ve uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur. SPK Muhasebe Standartları nın 5. maddesine göre işletmelerin, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle UFRS uygulamaları gerekmektedir. Ancak yine SPK Muhasebe Standartları nda yer alan geçici madde 2 ye göre 5. maddenin uygulaması, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) (Kasım 2011 de TMSK kapatılmış ve görevleri Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu na devredilmiştir) tarafından Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UFRS ile Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayınlanan UFRS arasındaki farklar ilan edilinceye kadar ertelenmiştir. Bu sebeple Şirket, 31 Mart 2013 tarihinde sona eren ara döneme ilişkin finansal tablolarını UMSK tarafından kabul edilen UMS 34 standardı ile uyumlu olan Türkiye Muhasebe Standardı No.34 Ara Dönem Finansal Raporlama ya uygun olarak hazırlanmıştır. Şirket in ara dönem özet finansal tabloları yılsonu finansal tablolarının içermesi gerekli olan açıklama ve dipnotların tamamını içermemektedir ve bu sebeple Şirket in 31 Aralık 2012 tarihli finansal tabloları ile beraber okunmalıdır. Mali tabloların UFRS ye uygun olarak hazırlanması, varlık ve yükümlülükler ile şarta bağlı varlık ve yükümlülüklere ilişkin açıklayıcı notları etkileyecek belirli varsayımların ve önemli muhasebe tahminlerinin kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahminler, yönetimin mevcut olaylar ve aksiyonlar çerçevesinde en iyi tahminlerine dayansa da, fiili sonuçlar tahmin edilenden farklı gerçekleşebilir. Karmaşık ve daha ileri derecede bir yorum gerektiren varsayım ve tahminlerin finansal tablolar üzerinde önemli etkisi bulunabilir. 31 Mart 2013 tarihi itibariyle sona eren ara dönem özet finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan varsayım ve önemli muhasebe tahminlerinde değişiklik olmamıştır. Finansal tablolar, finansal araçların ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin yeniden değerlenmesi haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Şirketin faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek mevsimsel ve dönemsel değişiklikler bulunmamaktadır. Kullanılan Para Birimi Şirket in finansal tabloları faaliyette bulunduğu temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Şirket in finansal durumu ve faaliyet sonuçları, geçerli para birimi olan ve finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası cinsinden ifade edilmiştir. Enflasyon Muhasebesi Uygulamasına Son Verilmesi SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK mevzuatına uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı (UMS 29) uygulanmamıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tablolarının Düzeltilmesi İlişikteki finansal tablolar, Şirket in finansal durumu, performansı ve nakit akışındaki eğilimleri belirleyebilmek amacıyla, önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Finansal tabloların kalemlerinin gösterimi veya sınıflandırılması değiştiğinde karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tabloları da buna uygun olarak yeniden sınıflandırılmakta ve bu hususlara ilişkin olarak açıklama yapılmaktadır. 2
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Finansal tablolar, Şirket in önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Netleştirme / Mahsup Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkının var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, finansal durum tablosunda net değerleri ile gösterilirler. Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar 31 Mart 2013 tarihi itibariyle sona eren ara hesap dönemine ait özet finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle geçerli yeni ve değiştirilmiş standartlar ve UFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Şirket in mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır. 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar aşağıdaki gibidir: UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar Finansal Varlık ve Borçların Netleştirilmesi (Değişiklik) Değişiklik işletmenin finansal araçlarını netleştirmeye ilişkin hakları ve ilgili düzenlemeler (örnek teminat sözleşmeleri) konusunda bazı bilgileri açıklamasını gerektirmektedir. Getirilen açıklamalar finansal tablo kullanıcılarına; i) Netleştirilen işlemlerin şirketin finansal durumuna etkilerinin ve muhtemel etkilerinin değerlendirilmesi için ve ii) UFRS ye göre ve diğer genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış finansal tabloların karşılaştırılması ve analiz edilmesi için faydalı bilgiler sunmaktadır. Yeni açıklamalar UMS 32 uyarınca bilançoda netleştirilen tüm finansal araçlar için verilmelidir. Söz konusu açıklamalar UMS 32 uyarınca bilançoda netleştirilememiş olsa dahi uygulanabilir ana netleştirme düzenlemesine veya benzer bir anlaşmaya tabi olan finansal araçlar için de geçerlidir. Değişiklik sadece açıklama esaslarını etkilemektedir ve Şirket in ara dönem özet finansal tabloları üzerinde bir etkisi olmamıştır. UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu (Değişiklik) Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu Unsurlarının Sunumu Yapılan değişiklikler diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilen kalemlerin sadece gruplamasını değiştirmektedir. Bundan sonra diğer kapsamlı gelir tablosunda ileriki bir tarihte gelir tablosuna sınıflanabilecek (veya geri döndürülebilecek) kalemlerin hiçbir zaman gelir tablosuna sınıflanamayacak kalemlerden ayrı gösterilmesi gerekmektedir. Değişiklik sadece sunum esaslarını etkilemiştir ve Şirket in finansal durumunu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar (Değişiklik) Standartta yapılan değişiklik kapsamında birçok konuya açıklık getirilmiş veya uygulamada değişiklik yapılmıştır. Yapılan birçok değişiklikten en önemlileri tazminat yükümlülüğü aralığı mekanizması uygulamasının kaldırılması, tanımlanmış fayda planlarında aktüeryal kar/zararının diğer kapsamlı gelir altında yansıtılması ve kısa ve uzun vadeli personel sosyal hakları ayrımının artık personelin hak etmesi prensibine göre değil de yükümlülüğün tahmini ödeme tarihine göre belirlenmesidir. Şirket, aktüeryal kazanç/kayıplarını zaten diğer kapsamlı gelir olarak yansıttığı için, aktüeryal kazanç/kaybın muhasebeleştirilmesinde oluşan değişikliğin Şirket in finansal durumu ve performansı üzerine bir etkisi olmamıştır. 3
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı) UMS 27 Bireysel Finansal Tablolar (Değişiklik) UFRS 10 nun ve UFRS 12 nin yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 27 de de değişiklikler yapmıştır. Yapılan değişiklikler sonucunda, artık UMS 27 sadece bağlı ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler ve iştiraklerin bireysel finansal tablolarda muhasebeleştirilmesi konularını içermektedir. Söz konusu değişikliğin Şirket in finansal durumunu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. UMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar (Değişiklik) UFRS 11 in ve UFRS 12 nin yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 28 de de değişiklikler yapmış ve standardın ismini UMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar olarak değiştirmiştir. Yapılan değişiklikler ile iştiraklerin yanı sıra, iş ortaklıklarında da özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirme getirilmiştir. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumunu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar UFRS 10 - UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardının konsolidasyona ilişkin kısmının yerini almıştır. Hangi şirketlerin konsolide edileceğini belirlemede kullanılacak yeni bir kontrol tanımı yapılmıştır. Mali tablo hazırlayıcılarına karar vermeleri için daha fazla alan bırakan, ilke bazlı bir standarttır. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumunu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler Standart müşterek yönetilen iş ortaklıklarının ve müşterek faaliyetlerin nasıl muhasebeleştirileceğini düzenlemektedir. Yeni standart kapsamında, artık iş ortaklıklarının oransal konsolidasyona tabi tutulmasına izin verilmemektedir. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları UFRS 12 iştirakler, iş ortaklıkları, bağlı ortaklıklar ve yapısal işletmelere ilişkin verilmesi gereken tüm dipnot açıklama gerekliklerini içermektedir. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. UFRS 13 Gerçeğe Uygun Değerin Ölçümü Yeni standart gerçeğe uygun değerin UFRS kapsamında nasıl ölçüleceğini açıklamakla beraber, gerçeğe uygun değerin ne zaman kullanılabileceği ve/veya kullanılması gerektiği konusunda bir değişiklik getirmemektedir. Tüm gerçeğe uygun değer ölçümleri için rehber niteliğindedir. Yeni standart ayrıca, gerçeğe uygun değer ölçümleri ile ilgili ek açıklama yükümlülükleri getirmektedir. Yeni açıklamaların sadece UFRS 13 ün uygulamaya başlandığı dönemden itibaren verilmesi gerekmektedir. Söz konusu açıklamaların finansal araçlara ilişkin olanlarının bazılarının UMS 34.16 A (j) uyarınca ara dönem özet finansal tablolarda da sunulması gerekmektedir. Şirket bu açıklamaları Not 39 da sunmaktadır. Standardın Şirket in ara dönem özet finansal tabloları üzerinde bir etkisi olmamıştır. 4
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı) UFRYK 20 Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri Yorum, üretim aşamasındaki hafriyatların ne zaman ve hangi koşullarda varlık olarak muhasebeleşeceği, muhasebeleşen varlığın ilk kayda alma ve sonraki dönemlerde nasıl ölçüleceğine açıklık getirmektedir. Şirket in finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. Uygulama Rehberi (UFRS 10, UFRS 11 ve UFRS 12 değişiklik) Değişiklikler geriye dönük düzeltme yapma gerekliliğini ortadan kaldırmak amacıyla sadece uygulama rehberinde yapılmıştır. İlk uygulama tarihi UFRS 10 un ilk defa uygulandığı yıllık hesap döneminin başlangıcı olarak tanımlanmıştır. Kontrolün olup olmadığı değerlendirmesi karşılaştırmalı sunulan dönemin başı yerine ilk uygulama tarihinde yapılacaktır. Eğer UFRS 10 a göre kontrol değerlendirmesi UMS 27/TMSYK 12 ye göre yapılandan farklı ise geriye dönük düzeltme etkileri saptanmalıdır. Ancak, kontrol değerlendirmesi aynı ise geriye dönük düzeltme gerekmez. Eğer birden fazla karşılaştırmalı dönem sunuluyorsa, sadece bir dönemin geriye dönük düzeltilmesine izin verilmiştir. UMSK, aynı sebeplerle UFRS 11 ve UFRS 12 uygulama rehberlerinde de değişiklik yapmış ve geçiş hükümlerini kolaylaştırmıştır. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Değişikliğin Şiket in finansal durumu ve performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. UFRS deki iyileştirmeler 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olan ve aşağıda açıklanan 2009-2011 dönemi yıllık UFRS iyileştirmelerinin Şirket in finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. UMS 1 Finansal Tabloların Sunuşu: İhtiyari karşılaştırmalı ek bilgi ile asgari sunumu mecburi olan karşılaştırmalı bilgiler arasındaki farka açıklık getirilmiştir. UMS 16 Maddi Duran Varlıklar: Maddi duran varlık tanımına uyan yedek parça ve bakım ekipmanlarının stok olmadığı konusuna açıklık getirilmiştir. UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum: Hisse senedi sahiplerine yapılan dağıtımların vergi etkisinin UMS 12 kapsamında muhasebeleştirilmesi gerektiğine açıklık getirilmiştir. Değişiklik, UMS 32 de bulun mevcut yükümlülükleri ortadan kaldırıp şirketlerin hisse senedi sahiplerine yaptığı dağıtımlardan doğan her türlü gelir vergisinin UMS 12 hükümleri çerçevesinde muhasebeleştirmesini gerektirmektedir. UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama: UMS 34 de her bir faaliyet bölümüne ilişkin toplam bölüm varlıkları ve borçları ile ilgili istenen açıklamalara açıklık getirilmiştir. Faaliyet bölümlerinin toplam varlıkları ve borçları sadece bu bilgiler işletmenin faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili merciine düzenli olarak raporlanıyorsa ve açıklanan toplam tutarlarda bir önceki yıllık mali tablolara göre önemli değişiklik olduysa açıklanmalıdır. Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar Finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Şirket aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır. 5
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı) UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum - Finansal Varlık ve Borçların Netleştirilmesi (Değişiklik) Değişiklik muhasebeleştirilen tutarları netleştirme konusunda mevcut yasal bir hakkının bulunması ifadesinin anlamına açıklık getirmekte ve UMS 32 netleştirme prensibinin eş zamanlı olarak gerçekleşmeyen ve brüt ödeme yapılan hesaplaşma (takas büroları gibi) sistemlerindeki uygulama alanına açıklık getirmektedir. Değişiklikler 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 9 Finansal Araçlar Sınıflandırma ve Açıklama Aralık 2011 de yapılan değişiklikle yeni standart, 1 Ocak 2015 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olacaktır. UFRS 9 Finansal Araçlar standardının ilk safhası finansal varlıkların ve yükümlülüklerin ölçülmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirmektedir. UFRS 9 a yapılan değişiklikler esas olarak finansal varlıkların sınıflama ve ölçümünü ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılan finansal yükümlülüklerin ölçümünü etkileyecektir ve bu tür finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin kredi riskine ilişkin olan kısmının diğer kapsamlı gelir tablosunda sunumunu gerektirmektedir. Standardın erken uygulanmasına izin verilmektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından onaylanmamıştır. Şirket, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar (değişiklik) UFRS 10 standardı yatırım şirketi tanımına uyan şirketlerin konsolidasyon hükümlerinden muaf tutulmasına ilişkin bir istisna getirmek için değiştirilmiştir. Konsolidasyon hükümlerine getirilen istisna ile yatırım şirketlerinin bağlı ortaklıklarını UFRS 9 Finansal Araçlar standardı hükümleri çerçevesinde gerçeğe uygun değerden muhasebeleştirmeleri gerekmektedir. Söz konusu değişikliğin Şirket in finansal durumu ve performansı üzerinde hiç bir etkisinin olması beklenmemektedir. B. Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Şirket in finansal durumu, performansı veya nakit akışları üzerindeki işlemlerin ve olayların etkilerinin finansal tablolarda daha uygun ve güvenilir bir şekilde sunulmasını etkileyecek nitelikte muhasebe politikalarında herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Uygulanan muhasebe politikalarında yakın gelecekte bir değişiklik öngörülmemektedir. C. Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket in cari yıl içerisinde muhasebe tahminlerinde önemli bir değişikliği olmamıştır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 6
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Hasılat Gelirler, tahsil edilmiş veya edilecek olan alacak tutarının gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. Tahmini müşteri iadeleri, indirimler ve karşılıklar söz konusu tutardan düşülmektedir. Malların satışı Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartların tamamı yerine getirildiğinde muhasebeleştirilir: - Şirket in mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi - Şirket in mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, - Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi, - İşlemle ilişkili ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması, ve - İşlemden kaynaklanan ya da kaynaklanacak maliyetlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi. Hizmet sunumu: Hizmet sunum sözleşmesinden elde edilen gelir, sözleşmenin tamamlanma aşamasına göre muhasebeleştirilir. Sözleşmenin tamamlanma aşaması aşağıdaki şekilde belirlenir: - Kurulum ücretleri, kurulumun tamamlanma aşamasına göre muhasebeleştirilir. Tamamlanma aşaması, bilanço tarihi itibarıyla geçen sürenin, kurulumun tamamlanması için tahmin edilen toplam süreye oranı olarak belirlenir, - Satılan malların fiyatlarına dahil edilen hizmet ücretleri, önceki mal satışlarında sağlanan hizmetlerin sayısı göz önünde bulundurularak, satılan mallara ilişkin sunulan hizmetin toplam maliyetine göre muhasebeleştirilir, ve - Harcanan süreye bağlı olan sözleşmelerden elde edilen gelir, çalışma saatleri ve doğrudan giderler oluştukça sözleşme ücretleri üzerinden muhasebeleştirilir. İnşaat sözleşmesi faaliyetleri Sözleşme gelir ve giderleri, inşaat sözleşmesinin getirisi doğru bir şekilde tahmin edilebildiği zaman, gelir ve gider kalemi olarak kaydedilir. Sözleşme gelirleri, sözleşmenin tamamlanma oranı metoduna göre finansal tablolara yansıtılmaktadır. Dönem itibariyle gerçekleşmiş olan toplam sözleşme giderlerinin sözleşmenin toplam tahmini maliyetine oranı sözleşmenin tamamlanma yüzdesini göstermekte olup bu oran sözleşmenin toplam gelirinin cari döneme isabet eden kısmının finansal tablolara yansıtılmasında kullanılmaktadır. Maliyet artı kar tipi sözleşmelerden doğan gelir, oluşan maliyet üzerinden hesaplanan kar marjıyla kayıtlara yansıtılır. İnşaat sözleşme maliyetleri tüm ilk madde malzeme ve direkt işçilik giderleriyle, sözleşme performansıyla ilgili olan endirekt işçilik, malzemeler, tamiratlar ve amortisman giderleri gibi endirekt maliyetleri kapsar. Satış ve genel yönetim giderleri oluştuğu anda giderleştirilir. Tamamlanmamış sözleşmelerdeki tahmini zararların gider karşılıkları, bu zararların saptandığı dönemlerde ayrılmaktadır. İş performansında, iş şartlarında ve sözleşme ceza karşılıkları ve nihai anlaşma düzenlemeleri nedeniyle tahmini karlılıkta olan değişiklikler maliyet ve gelir revizyonuna sebep olabilir. Bu revizyonlar, saptandığı dönemde finansal tablolara yansıtılır. Kar teşvikleri gerçekleşmeleri makul bir şekilde garanti edildiğinde gelire dahil edilirler. Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar, finansal tablolara yansıtılan gelirin kesilen fatura tutarının ne kadar üzerinde olduğunu; devam eden inşaat sözleşmeleri hakediş bedelleri ise kesilen fatura tutarının finansal tablolara yansıtılan gelirin ne kadar üstünde olduğunu gösterir. Faiz geliri: Finansal varlıklardan elde edilen faiz geliri, Şirket in ekonomik faydaları elde edeceği ve gelirin güvenilir bir biçimde ölçülmesi mümkün olduğu sürece kayıtlara alınır. Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. 7
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Finansal Araçlar Finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak sınıflanan ve gerçeğe uygun değerinden kayıtlara alınanlar haricindeki finansal varlıklar, gerçeğe uygun piyasa değeri ile alım işlemiyle doğrudan ilişkilendirilebilen harcamaların toplam tutarı üzerinden muhasebeleştirilir. Yatırım araçlarının ilgili piyasa tarafından belirlenen süreye uygun olarak teslimatı koşulunu taşıyan bir kontrata bağlı olan finansal varlıkların alımı veya satışı sonucunda ilgili varlıklar, işlem tarihinde kayıtlara alınır veya kayıtlardan çıkarılır. Finansal varlıklar gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar, satılmaya hazır finansal varlıklar ve kredi ve alacaklar olarak sınıflandırılır. Sınıflandırma, finansal varlığın elde edilme amacına ve özelliğine bağlı olarak, ilk kayda alma sırasında belirlenmektedir. Şirket in gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar ve vadesine kadar elde tutulacak yatırımları bulunmamaktadır. Etkin faiz yöntemi Etkin faiz yöntemi, finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplamının, ilgili finansal varlığın tam olarak net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışında sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıklar Şirket tarafından elde tutulan ve aktif bir piyasada işlem gören borsaya kote özkaynak araçları ile bazı borçlanma senetleri satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılır ve gerçeğe uygun değerleriyle gösterilir. Şirket in aktif bir piyasada işlem görmeyen ve borsaya kote olmayan fakat satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflanan özkaynak araçları bulunmakta ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir olarak ölçülemediği için maliyet değerleriyle gösterilmektedir. Gelir tablosuna kaydedilen değer düşüklükleri, etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz ve parasal varlıklarla ilgili kur farkı kar/zarar tutarı haricindeki, gerçeğe uygun değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve zararlar diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilir ve finansal varlıklar değer artış fonunda biriktirilir. Yatırımın elden çıkarılması ya da değer düşüklüğüne uğraması durumunda, finansal varlıklar değer artış fonunda biriken toplam kar/zarar, gelir tablosuna sınıflandırılmaktadır. Satılmaya hazır özkaynak araçlarına ilişkin temettüler Şirket in temettü alma hakkının oluştuğu durumlarda gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir. Krediler ve alacaklar Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü düşülerek gösterilir. Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. İtfa edilmiş değerinden gösterilen finansal varlıklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. 8
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Finansal Araçlar (devamı) Finansal varlıklar (devamı) Finansal varlıklarda değer düşüklüğü (devamı) Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Satılmaya hazır özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı, değer düşüklüğünün iptal edileceği tarihte yatırımın değer düşüklüğü hiçbir zaman muhasabeleştirilmemiş olması durumunda ulaşacağı itfa edilmiş maliyet tutarını aşmayacak şekilde gelir tablosunda iptal edilir. Satılmaya hazır özkaynak araçlarının gerçeğe uygun değerinde değer düşüklüğü sonrasında meydana gelen artış, doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Finansal yükümlülükler Şirket in finansal yükümlülükleri ve özkaynak araçları, sözleşmeye bağlı düzenlemelere, finansal bir yükümlülüğün ve özkaynağa dayalı bir aracın tanımlanma esasına göre sınıflandırılır. Şirket in tüm borçları düşüldükten sonra kalan varlıklarındaki hakkı temsil eden sözleşme özkaynağa dayalı finansal araçtır. Belirli finansal yükümlülükler ve özkaynağa dayalı finansal araçlar için uygulanan muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. Finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler veya diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler, gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve her raporlama döneminde, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle yeniden değerlenir. Gerçeğe uygun değerlerindeki değişim, gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Gelir tablosunda muhasebeleştirilen net kazanç ya da kayıplar, söz konusu finansal yükümlülük için ödenen faiz tutarını da kapsar. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler, finansal borçlar dahil, başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. 9
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Diğer Varlık ve Yükümlülükler Diğer Dönen/Duran Varlık Bilançoda yer alan diğer varlık sınıflarına girmeyen, gelecek aylara/yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları, peşin ödenen vergiler ve fonlar, sipariş avansları, iş avansları, personel avansları, devreden KDV, diğer KDV, indirilen KDV, sayım tesellüm noksanları, diğer çeşitli dönen/duran varlıklar gibi hesaplar Diğer Dönen/Duran Varlıklar kaleminde raporlanır (Not 15). Diğer Kısa/Uzun Vadeli Yükümlülükler Gelecek aylara ait (ertelenmiş) gelirler ve diğer gider tahakkukları, sayım tesellüm fazlaları, diğer çeşitli borç ve yükümlülükler gibi kalemler burada raporlanır (Not 15). Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup ilk olarak maliyet değerleri ve buna dahil olan işlem maliyetleri ile ölçülürler. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında yatırım amaçlı gayrimenkuller, bilanço tarihi itibariyle piyasa koşullarını yansıtan gerçeğe uygun değer ile değerlenirler. Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde gelir tablosuna dahil edilir. Gerçeğe Uygun Değer Yöntemi Şirket, ilk muhasebeleştirme işleminin ardından, gerçeğe uygun değer yöntemini seçmiş ve tüm yatırım amaçlı gayrimenkullerini gerçeğe uygun değer yöntemi ile ölçmüştür (Not 10). Yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerdeki değişiminden kaynaklanan kazanç veya kayıp oluştuğu dönemde kar veya zarara dahil edilmiştir. Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılır. Gerçeğe uygun değer esasına göre izlenen yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar Maddi Duran Varlıklar a uygulanan muhasebe politikasını uygular. Şirket in kendi kullanımında bulunan gayrimenkuller ise maddi duran varlıklar içerisinde gösterilmiştir. 10
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Maddi Duran Varlıklar Şirket in, mal ve hizmet üretimi veya arzında kullanılmak üzere, başkalarına kiraya verilmek (gayrimenkuller dışındaki duran varlıklar için) veya idari amaçlar çerçevesinde kullanılmak üzere elde tutulan ve bir dönemden fazla kullanımı öngörülen fiziki kalemleri maliyet modeli çerçevesinde, maliyet değerleriyle ifade edilmektedir. Maddi duran varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi duran varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi duran varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi harcamalar, oluştukları dönemde gider olarak gelir tablosunda raporlanmaktadır. Yapılan harcamalar ilgili maddi duran varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir. Özel maliyetler, kiralanan gayrimenkul için yapılan harcamaları kapsamaktadır ve faydalı ömrün kira sözleşmesinin süresinden uzun olduğu hallerde kira süresi boyunca, kısa olduğu durumlarda faydalı ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulur. Amortisman, maddi duran varlıkların kullanıma hazır olduğu tarihten itibaren ayrılır. İlgili varlıkların atıl durumda bulundukları dönemde de amortisman ayrılmaya devam edilir. Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak metodun ve amortisman süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydaları ile paralel olup olmadığına bakılmaktadır ve gerektiğinde düzeltme işlemi yapılmaktadır (Not 11). Maliyet Yöntemi Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Kiralama veya idari amaçlı ya da halihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve gelir tablosuna dahil edilir. 11
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfa edilir. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Bilgisayar yazılımı Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Maddi olmayan varlıkların bilanço dışı bırakılması Bir maddi olmayan duran varlık elden çıkarıldığında veya kullanımı ya da satışından, gelecekte ekonomik yarar elde edilmesinin beklenmemesi durumunda finansal durum tablosu (bilanço) dışı bırakılır. Bir maddi olmayan duran varlığın finansal durum tablosu (bilanço) dışı bırakılmasından kaynaklanan kâr ya da zarar, varsa, varlıkların elden çıkarılmasından sağlanan net tahsilatlar ile defter değerleri arasındaki fark olarak hesaplanır. Bu fark, ilgili varlık finansal durum tablosu (bilanço) dışına alındığı zaman kâr veya zararda muhasebeleştirilir. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Şerefiye gibi sınırsız ömrü olan varlıklar itfaya tabi tutulmazlar. Bu varlıklar için her yıl değer düşüklüğü testi uygulanır. İtfaya tabi olan varlıklar için ise defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır (nakit üreten birimler). Şerefiye haricinde değer düşüklüğüne tabi olan finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir. Borçlanma Maliyetleri ve Alınan Krediler Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar (özellikli varlıklar) söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir (Not 6). 12
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Kur Değişiminin Etkileri Şirket in finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Şirket in mali durumu ve faaliyet sonuçları, geçerli para birimi olan ve finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir. Şirket in finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası na çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Kur farkları, aşağıda belirtilen durumlar haricinde, oluştukları dönemdeki kar ya da zararda muhasebeleştirilirler: - Geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme kalemi olarak ele alınan ve bu tür varlıkların maliyetine dahil edilen kur farkları, - Yabancı para biriminden kaynaklanan risklere (risklere karşı finansal koruma sağlamaya ilişkin muhasebe politikaları aşağıda açıklanmaktadır) karşı finansal koruma sağlamak amacıyla gerçekleştirilen işlemlerden kaynaklanan kur farkları, - Yurtdışı faaliyetindeki net yatırımın bir parçasını oluşturan, çevrim yedeklerinde muhasebeleştirilen ve net yatırımın satışında kar ya da zararla ilişkilendirilen, ödenme niyeti ya da ihtimali olmayan yurtdışı faaliyetlerden kaynaklanan parasal borç ve alacaklardan doğan kur farkları. Hisse Başına Kazanç- Sürdürülen Faaliyetlerden Hisse Başına Kazanç Hisse başına kazanç/zarar miktarı, dönem kar/zararının; sürdürülen faaliyetlerden hisse başına kazanç/zarar miktarı ise, sürdürülen faaliyetlerden dönem kar/zararının Şirket hisselerinin dönem içindeki zaman ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanır. Türkiye de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları bedelsiz hisse yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmuştur. Hisse başına kazancın hesaplanmasında, düzeltme yapılmasını gerekli kılacak imtiyazlı hisse veya seyreltme etkisi olan potansiyel hisse bulunmamaktadır (Not 19). 13
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar, bilanço tarihi ile finansal tabloların yayınlanması için onaylandığı tarih arasında, Şirket lehine veya aleyhine ortaya çıkan olayları ifade etmektedir. Düzeltme yapılıp yapılmamasına göre, iki tür durum tanımlanmaktadır: - bilanço sonrası düzeltme gerektiren olaylar; bilanço tarihi itibariyle ilgili olayların var olduğuna ilişkin kanıtları gösteren koşulların bulunduğu durumlar, - ilgili olayların bilanço tarihinden sonra ortaya çıktığını gösteren gelişmeler (bilanço sonrası düzeltme gerektirmeyen olaylar) Şirket in ilişikteki finansal tablolarında, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olaylar kayda alınmıştır ve bilanço sonrası düzeltme gerektirmeyen olaylar dipnotlarda gösterilmiştir (Not 23). İlişkili Taraflar Şirket in ilişkili tarafları, hissedarlık, sözleşmeye dayalı hak, aile ilişkisi veya benzeri yollarla karşı tarafı doğrudan ya da dolaylı bir şekilde kontrol edebilen veya önemli derecede etkileyebilen kuruluşları kapsamaktadır. Ekteki finansal tablolarda Şirket in hissedarları ve bu hissedarlar tarafından sahip olunan şirketlerle, bunların kilit yönetici personeli ve ilişkili oldukları bilinen diğer şirketler, ilişkili taraflar olarak tanımlanmıştır. Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Şirket ile ilişkili sayılır: i) Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla: - Şirket i kontrol etmesi, Şirket tarafından kontrol edilmesi ya da - Şirket ile ortak kontrol altında bulunması (ana ortaklıklar, bağlı ortaklıklar ve aynı iş dalındaki bağlı ortaklıklar dahil olmak üzere); - Şirket üzerinde önemli etkisinin olmasını sağlayacak payının olması; veya Şirket üzerinde ortak kontrole sahip olması; ii) Tarafın, Şirket in bir iştiraki olması; ii) Tarafın, Şirket in ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması; iii) Tarafın, Şirket in veya ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması; iv) Tarafın, (i) ya da (iv) maddelerinde bahsedilen herhangi bir bireyin yakın bir aile üyesi olması; v) Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (iv) ya da (v) maddelerinde bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması; veya vi) Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları olması gerekir. İlişkili taraflarla yapılan işlem, ilişkili taraflar arasında kaynaklarının, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir (Not 20). 14