26 Mart 2012 Mali Bülten No: 2012/46 VERGİ Konu : Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan 6 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğ Taslağı, içeriğinde yer alan konuların geliştirilmesi, değiştirilmesi veya katkıda bulunulması için Gelir İdaresinin resmi internet sitesinde yayımlanmıştır., Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Tebliğ Taslağı nda yapılan açıklamalar genel olarak aşağıda belirtilen iki ana başlık altında toplanabilir. Kurumlar Vergisi Kanunu nun uygulamasına ilişkin yapılan yeni yorum ve açıklamalar Kurumlar Vergisi Kanunu nun çeşitli kanunlarla değiştirilen bazı hükümlerine ilişkin olarak 1 seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği nin ilgili bölümlerine yapılan değişikliklere ilişkin açıklamalar. Taslak Tebliğ ile yapılan açıklamalar bültenimizde bu iki başlık altında incelenecektir. 1. Kurumlar Vergisi Kanunu nun Uygulamasına İlişkin Yapılan Yeni Yorum ve Açıklamalar Avans Kar Dağıtımı 1 seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği nde, kurumlar vergisi mükelleflerinin geçici vergi dönemleri itibariyle doğan ticari karları üzerinden belli şartlarla avans kar payı dağıtabileceklerine ilişkin düzenlemeler yapılmıştı. Ancak Danıştay, Kanunun Maliye Bakanlığı na böyle bir düzenleme yapma yetkisi vermediği gerekçesiyle genel tebliğin avans kar dağıtımı ile ilgili bölümünün yürürlüğünün durdurulmasına karar vermişti. Söz konusu düzenleme daha sonra iptal edilip idare karar düzeltme talep etmiştir. Kurumlar Vergisi taslak tebliği ile avans kar dağıtımına yönelik öncekinden farklı olarak, Kurumlar vergisi mükelleflerince avans kâr payı dağıtımı yapılması halinde belirlemesi yapılarak avans kar payı dağıtımını düzenlemekten ziyade sadece vergilemeye ilişkin açıklamalar getirilmiştir.
2 No 2012/46 Taslakta yer alan düzenlemelere göre; avans kâr payı dağıtımında kurum ortakları açısından elde etmenin, kurumun yıllık safi kazancının kesinleşip, kârın nakden veya hesaben dağıtıldığı tarihte gerçekleşeceği ve bu sürenin ilgili hesap dönemine ilişkin beyannamenin verildiği hesap döneminin sonunu geçemeyeceği belirtilmiştir. Avans kâr payı dağıtılması halinde, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanmayacaktır. Ancak, hesap dönemi itibarıyla zarar doğması veya safi kazancın avans olarak dağıtımı yapılan kârdan düşük çıkması halinde, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanacaktır. Aynı husus, birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işlerinin bitiminde zarar doğması veya safi kazancın avans olarak dağıtımı yapılan kârdan düşük olması halinde de geçerlidir. Bu nedenle, Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan mükelleflerin, dağıtılabilecek avans kâr payı tutarlarını, devam eden işlerin gerçekleşen maliyet ve hakedişleri arasındaki müspet farktan, kesinti suretiyle ödenen vergiler, varsa geçmiş yıl zararlarının tamamı ile kanunlara ve esas sözleşmeye göre ayrılmak zorunda olan yedek akçeler düşüldükten sonra kalan kısmın yarısı üzerinden hesaplamaları gerekmekte olup bu hesaplamanın yapılması için ayrıca bir bilanço düzenlemesine gerek bulunmamaktadır. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna uygulaması Teknik Hizmetlerin Tanımı Taslak tebliğ de teknik hizmet kavramı geniş bir şekilde tanımlanmışır. Buna göre; inşaat, onarım ve montaj işleriyle ilgili olarak yürütülen planlama, projelendirme, mimarlık ve mühendislik etüd, fizibilite, harita tasarım, metraj, keşif, idari ve teknik şartname ile ihale dosyası hazırlama, ihale değerlendirme, mesleki kontrollük, inşaat kontrollüğü, tasarım kontrollüğü, işletmeye alma danışmanlığı, proje ve yatırım yönetimi ve benzeri hizmetler teknik hizmet kapsamında değerlendirilecektir. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazanç veya hasılatın Türkiye ye döviz olarak getirilmesi halinde doğacak kur farkları istisna kapsamına alınmıştır. Yurt dışında yapılıp tamamlanan inşaat işlerinden doğan kazancın Türkiye ye getirilmesi halinde, elde edilen ve Türkiye de değerlendirilen yabancı paraların değerlemesinden doğan kur farkları istisna kazançla ilişkilendirilmeyecektir. Yurt dışında devam etmekte olan inşaat işlerinden elde edilen hasılatın Türkiye ye döviz olarak getirilmesi halinde, inşaat işinin tamamlandığı geçici vergilendirme dönemine kadar söz konusu hasılatın değerlemesinden kaynaklanan kur farkları istisna kapsamında değerlendirilebilecektir. Muallak Hasar ve Tazminat Karşılıkları Kurumlar Vergisi Kanunu nun indirilecek giderleri düzenleyen ilgili maddesinde, aktüeryal zincirleme merdiven metodu kullanılmak suretiyle ilave olarak ayrılan ek muaalak ve hasar karşılıklarının gider olarak indiriminin mümkün olmadığı belirtilmiştir. Taslak tebliğ ile aktüeryal zincirleme merdiven metodu kullanılarak hesaplanan muallak hasar ve tazminat karşılığının 2012 vergilendirme döneminden itibaren gider olarak indirimine bazı şartlar dahilinde izin verileceği açıklanmıştır. Buna göre;
No 2012/46 3 - her bir branş için gerçek durumu en iyi yansıtan yöntemin belirlenmesi, - Hazine Müsteşarlığının izni alınmadan bu yöntemin 3 yıl değiştirilmemesi ve, - negatif sonuç veren branşlardaki tutarın da tamamının hesaplamalarda dikkate alınması gerekmektedir. Dengeleme Karşılıkları Deprem ve mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem teminatı için hesaplanan dengeleme karşılıklarının gider olarak dikkate alınabileceği 1 seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğ nde belirtilmişti. Taslak Tebliğ ile, gider yazılacak teminat tutarlarının hesaplamasında; kredi primleri, nakliyat, kaza, sağlık, hayat gibi branşlarda verilen deprem teminatlarının dikkate alınmayacağı sadece doğal afetler branşı altında verilen deprem teminatlarının dikkate alınacağı belirtilmiştir. Beyannamenin Verilmesi Tüzel kişiliği bulunmayan iktisadi işletmelerin, ortak yönetimi veya sermayesi olsa dahi faaliyetlerinin bağımsız ve farklı olması ve/veya farklı işyerlerinin bulunması halinde ayrı ayrı mükellefiyet tesis ettirmeleri gerektiği 1 seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğ nde belirtilmişti. Taslak Tebliğ ile, iktisadi işletmelerin, aynı faaliyet alanında farklı işyerlerinde faaliyette bulunulması halinde tek mükellefiyet tesis ettirmelerinin mümkün olduğu belirtilmiştir. Tam Mükellef Kurumlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi Taslak Tebliğ ile, tam mükellefiyete tabi kurumlar vergisi mükelleflerince elde edilen, varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından sağlanan gelirler de vergi kesintisi kapsamına alınmıştır. Dar Mükellef Kurumlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi Her nevi alacak faizlerinden, 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 3/2/2009 tarihinden itibaren Yabancı devletler, uluslararası kurumlar veya yabancı bankalardan ya da bulunduğu ülkede mutad olarak kredi vermeye yetkilendirilmiş olup sadece ilişkili bulunduğu kurumlara değil tüm gerçek ve tüzel kişilere kredi veren kurumlardan alınan her türlü krediler için ödenecek faizlerden (katılım bankalarının kendi usullerine göre yurt dışından sağladıkları fonlar ve benzeri kaynaklar için ödedikleri kâr payları dahil) %0, Bankaların 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca uygun görülen ikincil sermaye benzeri kredileri ile bankaların ve diğer kurumların bir akım veya varlık portföyüne dayalı olarak yurt dışında menkul kıymetleştirme yöntemiyle temin ettikleri kredileri için ödenecek faizler üzerinden %1, Katılım bankaları tarafından ödenen kâr payları hariç olmak üzere, mal tedarikinden kaynaklanan vade farkları üzerinden %5, Diğerlerinden %10 oranında vergi kesintisi yapılacaktır.
4 No 2012/46 Ayrıca, bankaların 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca uygun görülen ikincil sermaye benzeri kredileri ile bankaların ve diğer kurumların bir akım veya varlık portföyüne dayalı olarak yurt dışında menkul kıymetleştirme yöntemiyle temin ettikleri kredileri için ödenecek faizler üzerinden yapılacak vergi kesintisi uygulamasında, bahse konu kredi temini işlemlerine yönelik sözleşmelerin Kararnamenin yürürlük tarihi olan 3/2/2009 tarihinden önce düzenlenmiş olması halinde ödenecek faiz tutarlarının, 2006/11447 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı dikkate alınmak üzere vergi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir. 2. 1 seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği nde Kanunlarla yapılan değişikliklere ilişkin açıklamalar 6009 sayılı Kanun la Kurumlar Vergisi Kanun unda yapılan aşağıdaki Kurumlar vergisinden muaf olan kurumlar arasında yer alan, kamu idare ve kuruluşları tarafından genel insan ve hayvan sağlığını korumak ve tedavi amacıyla işletilen kuruluşlardan, sağlık hizmeti sunanların teşhis ve tedaviye yönelik olarak birbirlerine yapacakları muafiyeti ortadan kaldırmaz. Yabancı ülkeler veya uluslararası finans kuruluşları ile yapılan malî ve teknik işbirliği anlaşmaları çerçevesinde yalnızca kredi teminatı sağlamak üzere kurulmuş olan kuruluşların, bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarının kurumlar vergisinden muaf olmaları için zorunlu olan küçük ve orta ölçekli kuruluşlara kredi teminatı sağlama sınırı kaldırılmıştır. Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan risturn istisnası hükümlerinin, Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa göre kurulan Birliklerin üyeleri ile yaptıkları muameleler hakkında da uygulanacağı hükmü eklenmiştir. 6225 sayılı Kanun la Kurumlar Vergisi Kanun unda yapılan aşağıdaki Sağlık Bakanlığına bağlı hastane, klinik, dispanser, sanatoryum gibi kurum ve kuruluşların kuru mülkiyet kiralaması veya belli bir sure işletme hakkını devretmesi bu kurumların vergiden muaf olmasını etkilemeyecektir. 6111 sayılı Kanun la Kurumlar Vergisi Kanun unda yapılan aşağıdaki Kurumların iki tam yıl süre ile aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisselerinin satışından doğan kazanca ilişkin istisna uygulamasında; taşınmazların kaynak kuruluşlarca kira sertifikası ihracı amacıyla varlık kiralama şirketlerine satışı ile bu varlıkların varlık kiralama şirketlerince taşınmazın devralındığı kuruma satışından doğan kazançların tamamı vergiden istisna edilebileceği ve bu satış işleminde, en az iki tam yıl süreyle aktifte bulundurma şartı aranmayacağı hükmü ilave edilmiştir. 6170 sayılı Kanun la değişen, Teknokent lere sağlanan istisnalara ilişkin hükümler tebliğe eklenmiştir. 12/3/2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 4691 sayılı Kanundaki bazı tanımlar değiştirilmiş olup bu Kanunun uygulanmasında; Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge), araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yazılım dahil yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmalar,
kpmg.com.tr No 2012/46 5 Bize ulaşın Vergi Hizmetleri Yetkin Yeminli Mali Müşavirlik A.. Kavacık, Rüzgarlı Bahçe Mahallesi Kavak Sokak No: 29 Beykoz 34805 İstanbul Tel. +90 (216) 681 91 00 Fax +90 (216) 681 91 91 KPMG Ankara Ofis Turan Güneş Bulvarı 15. Cadde No: 41 Yıldızevler Çankaya 06550 Ankara Tel :+90 (312) 491 72 31 Fax : +90 (312) 491 71 31 KPMG İzmir Ofis 1456 Sokak No : 10/1 Punta İş Merkezi K: 11 Alsancak - İzmir Tel : +90 (232) 464 20 45 Fax : +90 (232) 464 21 45 Yazılım, bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin, belli bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümü olarak tanımlanmıştır. 5084 sayılı Kanun la değişen, Serbest Bölgelere lere sağlanan istisnalara ilişkin hükümler tebliğe eklenmiştir. 5084 sayılı Kanunla Serbest Bölgeler Kanununda yapılan değişiklikler 6/2/2004 tarih ve 25365 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak, yayımlandığı tarih itibarıyla yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. 3218 sayılı Kanunda 5084 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile bölgelerde vergi mevzuatına ilişkin hükümlerin uygulanmasına başlanılmış, tam ve dar mükelleflerin bölgedeki gelir ve kurumlar vergisi muafiyeti sona ermiştir. 3218 sayılı Kanuna 5084 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle eklenen geçici 3 üncü madde ile de geçiş dönemine ilişkin istisna uygulaması düzenlenmiştir. 25/11/2008 tarih ve 27065 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 5810 sayılı Kanunla Serbest Bölgeler Kanununun geçici 3 üncü maddesinde yapılan değişiklikler 1/1/2009 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, 6 ncı maddesinde yapılan değişiklik de yayımlandığı tarih itibarıyla yürürlüğe girmiştir. 5810 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerin, Tebliğin bu bölümünde yer alan kurumlar vergisi istisnasının uygulanmasına ilişkin açıklamalar açısından bir farklılık getirmediği belirtilmektedir. İlgili taslak tebliğ metnine bültenimiz ekinde yer verilmektedir. Yukarıda yer verilen konularla ilgili sorularınız için lütfen bizimle temasa geçiniz. Saygılarımızla, Saygılarımızla, Bu dökümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın, bu dökümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. KPMG International Cooperative bir İsviçre kuruluşudur. KPMG bağımsız şirketler ağının üye firmaları KPMG International Cooperative e bağlıdır. KPMG International Cooperative müşterilerine herhangi bir hizmet sunmamaktadır. Hiç bir üye firmanın KPMG International Cooperative e veya bir başka üye firmayı üçüncü şahıslar ile karşı karşıya getirecek zorlayıcı yada bağlayıcı hiçbir yetkisi yoktur. 2012 Yetkin Yeminli Mali Müşavirlik A.., KPMG International Cooperative'in üyesi bir Türk şirketidir. KPMG adı ve KPMG logosu KPMG International Cooperative in tescilli ticari markalarıdır.