Türkiye Hak Sahibi Mars Prodüksiyon basin@marsfilm.net Türkiye Dağıtım Başka Sinema basin@baskasinema.com Basın Gösterimi 12 Mart 2020 Vizyon Tarihi 27 Mart 2020 İstanbul Zihinsel Engelliler İçin Eğitim ve Dayanışma Vakfı İZEV işbirliği ile 币 䈀 刀 䰀 ḁ 夀 䰀䔀
Sinopsis Soluksuz takip edeceğiniz, sınırları aşan bir gerçek hikayeden uyarlanmış film, gidecek bir yeri kalmamış olan otizmli çocuklara kapısını açmış iki adam ve gönüllü gençlerden oluşan ekiplerinin mücadelesini anlatıyor. İlk gösterimini 2019 Cannes Film Festivali nde kapanış filmi olarak yapmış, başrolünde Vincent Cassel ve Reda Kateb ile ülkemizde çok sevilen Can Dostum filminin yönetmenleri Eric Toledano ve Olivier Nakache ın son filmi olan Kural Dışı / The Specials, sıradışı karakterleriyle olağanüstü bir ortaklığı konu alıyor.
Éric Toledano and Olivier Nakache ile bir röportaj Bu film nasıl ortaya çıktı? Éric Toledano: KURAL DIŞI, yirmi yıllık bir deneyimin meyvesi... Olivier ve ben 1994 yılında bir yaz kampında gözlemciydik. Otizmli çocukların ve ergenlerin topluma entegre edilmesinde uzmanlaşan Le Silence des Justes derneğinin kurucusu Stephane Benhamou ile burada tanıştık. Stephane ile bir süre görüşemedik. Daha sonra ailemin bir otizmli üyesini kanatları altına aldığında tekrar görüştük. Bir gün Olivier ve ben dağların ortasında Stephane nin yaz kampına gittik. Orada Stephane ve ekibinin yaydığı enerji ve insanlıktan çok etkilendik. Genç bakıcılar ve engelli çocukların arasındaki kimya bizi derinden etkiledi. Olivier Nakache: Bir süre geçtikten sonra, Stephane bizden altı dakikalık bir film çekmemizi istedi. Derneğin yürümesi için gereken maddi imkanları toplamakta zorlanıyordu. Bağış toplamak için bu videoyu kullanmak istedi. Biz de el kameralarımızı aldık ve bundan 20 sene sonra KURAL DIŞI yı çekeceğimiz Saint-Denis e çekim yapmaya gittik. Otizmli gençler ile çalışan, genç bir eğitimci olan Daoud Tatou ile orada tanıştık. Bir kez daha derinden etkilendik.
Éric Toledano: Zaten kendimize bir hikaye anlatmak ve bir film yapmak için ne kadar da muhteşem bir konu olduğunu söylüyorduk. Ama o zamanlar daha yeni yeni başlamıştık ve alçakgönüllü bir şekilde, böyle bir konuyu nasıl ele alacağımızı veya hazır olup olmadığımızı bilemedik. Bu, bizi güçlü bir dostluğa ve gerçek yakınlık hissettiğimiz ekipten yakın kalmaktan alıkoymadı. Dört sene önce, Canal+ bize 26 dakikalık bir açık çek verdi. Biz de, doğal olarak BUNUN HAKKINDA BİR FİLM YAPMALIYIZ adlı Olivier Nakache:.Stephane ve Daoud u anlatan bir belgesel çekmeye karar verdik. Daoud, bu süreçle Le Relais IDF adlı bir derneğin başına geçmişti. Bu organizasyon sırf otizmli gençler için değil, aynı zamanda da azınlık mahallelerden gelen gençlerin sosyal ve profesyonel entegrasyonunu da savunuyordu. Her uzun metraj film çektiğimizde bu filmi çekmenin hayalini kuruyorduk aramızda. 2000 senesinden beri bu iki dernekle olan temasta kaldık, hiçbir zaman duyarlılığımızdan şüphe etmediler ve CAN DOSTUM filmine de katkı bulundular.
Çekime karar verdiğinizde, nasıl başladınız? Éric Toledano: İki yıl boyunca kendimizi iki derneğe dağıttık. Filmdeki sahnelerin çok büyük bir kısmı, mesela Valentin in kaçması, gerçek hikayeler. KURAL DIŞI filminde, sırf otizmli gençleri, bakıcıları ve aileleri değil, aynı zamanda doktorları ve sağlık görevlilerini, IGAS (General Inspection for Social Affairs) i de tasvir ediyoruz. Gerçek olaylardan uzaklaşmamak için çok uğraştık, becerisizlikle yaklaşmamamız gerekiyordu. Gözlem sürecimiz çok eğitici ve öğreticiydi, senaryo da günlük olarak paylaştığımız deneyimlerle ortaya çıktı. Dahası ise, iki sene sürecinde motivasyonumuz kat be kat arttı. Başladığımızda, bu filmi yapmak çok güçlü bir arzuydu, zamanla bir zorunluluk haline geldi. Olivier Nakache: Bu konuyu tamamen anlamadan, tüm sorunların birleşimi ve karmaşasını çözmeden ele almak imkansız hale geldi. Oluşturmak istediğimiz kurguyu beslemek için, önce konuyu teknik olarak özümsememiz gerekiyordu. Éric Toledano: Bilmediğinizde bu dünyada bahsedilenlerden bir şeyler anlamak çok zor. Bir sürü kısaltma var, ARS, MDPG, IME USIDATU gibi. Herkesin ezbere bildiği anlaşılıyor. Bu genç bakıcı takımları arasındaki sevgi dolu espirileri ve savaşları da, mizahını da göstermek istedik.
Bruno ve Malik i oynaması için neden Vincent Cassel ve Reda Kateb i seçtiniz? Éric Toledano: Bu iki aktörün de uzun süredir hayranıydık. Yazmaya başlamadan önce bir başlangıç hızı yaratacak, uyarıcı bir şeye ihtiyacımız var. Bu bizim için genellikle aktörler. Vincent ın karaktere dönüşme yeteneği, jestleri çok hayran verici. Biz de dedik ki, kadınların yanında pek rahat olmayan bir adamın rolünü verelim! Reda ya gelince, onun filmden filme gelişmesini izlemek muhteşem. Çok karizmatik, çok gerçekçi oynuyor. Film için performanslarının birlikte yaratacağı enerjiyi kullanmak istedik. Filminizde, bakıcılar çoğunlukla azınlık mahallelerden geliyor Olivier Nakache: Çeşitlilik, bu derneklerin ana bileşenlerinden biri. Çoğu bakıcı, ayrıcalıklı olmayan mahallelerden. Şiddete aşinalar, otizmli gençlerin davranışlarını daha iyi tanıyorlar, karşı çıkmıyorlar. Ayrıca, aralarında gerçek oyunculuk yetenekleri keşfettik! Bizim için aşikardı: filmde oynamak zorundalardı.
Peki Dylan ı oynayan Bryan Mialoundam? Olivier Nakache: Seçmelere geldiğinde samimiyetine hayran kaldık. Oyunculuktan çok daha fazlaydı yaptığı. Stephane nin veya Daoud un derneğindeki bakıcılara benziyordu. İnanılmaz gözleri vardı ve geçmişindeki şiddeti hissedebiliyordunuz. Oyulmayı bekleyen bir mermer gibiydi. Éric Toledano: Hikayaye girmek için, dışarıdan bir göz gerekiyordu. Dylan bu dünyayı bilmiyordu. Bu otizmli çocuk bana sarıldıktan sonra neden vuruyor gibi sorular soruyordu. Bir nevi, o da seyircinin bir parçası gibiydi.
Filmde oynayan otizmli bireyleri nereden buldunuz? Éric Toledano: Paris teki tüm dernekleri dolaştığımız bir sürecin sonunda Turbulences isimli; iletişim sorunları yaşayan, otizm spektrumundaki insanlarla çalışan bir sanat grubuyla karşılaştık. Bir yandan da ESAT la (Çalışma Yoluyla Hizmet Yardım Kurumu) iletişim halindeydik ve onların da bulunduğu Porte d Asnieres teki sirk çadırında bir tiyatro atölyesi oluşturmayı teklif ettik.çok çekici bir kişiliği olan ve filmde Joseph i oynayan Benjamin Lesieur ile orada tanıştık. Benjamin, Fransız şarkıcıların isimlerini söyleyerek ve aynı soruyu tekrar tekrar sorarak iletişime geçiyordu. Atölyeden keyif aldığını hemen ve ona da diğer aktörler gibi davranmaya başlayarak rolünü sunduk. Ailesi karmaşık olacağı konusunda bizi uyarmıştı. Asla kravat, kemer takmıyor, çorap giymiyordu. Cildine ve saçına dokunulmasına dahi izin vermiyordu. 25 günlük çekim sürecinde, onu kravat takmaya alıştırdık, kemer taktı, çorap giydi, saçını yapmamıza izin verdi. Benjamin in kostüm ekibini çok sevdiğini anladık. Kostüm ekibinden Marine ile çok iyi anlaşmaya başladılar, ve sonuç Marine e filmde Joseph in çalıştığı yerdeki genç kadın Brigitte i oynaması gerektiğini söyledik. Bunu ondan başka kimse yapamazdı. Marine, başlangıçta karşı çıksa da sonunda mükemmel bir rol oldu. Olivier Nakache: Çekim sürecinde Benjamin den sürekli sahneleri tekrar oynamasını istedik, ve o da profesyonel bir aktör gibi tekrar tekrar oynadı. Doktorlarla konuşurken, sinemanın otizm benzeri bir süreç kullandığını fark ettik: denetimli ve tekrarlı. Bütün hazırlığı Benjamin etrafında düzenledik. Sahneleri çekmeden önce ona gösterdik. Onunla sahneleri prova ettik. İçinden gelen her şeyi söylemesini istedi. Bazen kafasını bir teknisyenin omzuna koyuyordu. Filmde bahsettiğimiz şeyi, gerçekte de yaşadık. Éric Toledano: Çok yakın zamanda dostumuz haline geldi. Ondan bazı fikirler bile aldık! Mesela Ben masumum! cümlesi, ondan geldi. Belirli tekrarlarda, döngüde söylüyordu bu cümleyi. Benjamin, kısa süre sonra filmin maskotu oldu ve tüm teknik ekibi derinden etkiledi
Düğünümüz var (C est la vie) filmindeki gibi, neredeyse bir şiir edasında bitiyor film... Olivier Nakache: Filmin son sahnesi, filmin genel özünün mükemmel bir örneği. Bağlam biraz sert olabilir, ancak sahneye; şiir, hareket ve müzik hakim. Joseph koreografisinin sonunda dans ettiği dairenin merkezine döner, ışıkların altında yalnız kalır ve tüm karakterlerimizin mücadelesini gösterir. Bu çocukları, gençleri, yetişkinleri merkezde tutmamız gerekiyor. Gözden kaybetmememiz, günlük yaşamımızdan çıkartmamamız lazım. Éric Toledano: Benjamin muhteşem birisi. İki yıl boyunca bizi hep şaşırttı. Bu otizmli çocuk grubu hem birlikte, bir grup halinde, hem de kendi dünyalarında dans ediyorlar. Filmde Bruno, çocukların dansını izler ve heyecanlandığını görürüz. Biz de onunla bu hissi yaşarız. Çekim sürecinde hissettiğimiz şey ve film boyunca yeniden ve yeniden göstermek istediğimiz şey buydu. Bu histi.