Ticaret Hukuku : Kýymetli Evrak Hukuku Ders Notlar Gönderen : guliz - 12/05/2009 12:30 TÝCARET HUKUKU KIYMETLÝ EVRAK HUKUKU Kýymetli Evrak Tanýmý : Kýymetli evrak öyle senetlerdedir ki; bunlarda mündemiç olan hak senetten ayrý dermayan edilemeyece gibi baþkasýna da devredilemez. Kýymetli evrak senet olduðundan dolayý bunlara karþý ileri sürülecek iddialarýn yazýlý olmasý Kýymetli evrakta hak senede sýký sýkýya baðlanmýþtýr. Hakkýn istenebilmesi için senedin ibrazý gerekir. Hakkýn devredilmesi s devrine baðlýdýr. Kýymetli evrakta borç borçlunun ikametgahýnda senedi ibraz edene ödenir. Kýymetli Evrakýn Devri Yönünden Sýnýflandýrýlmasý : 1. Nama Yazýlý Senetler : Belli bir þahsýn namýna yazýlý olup da onun emrine kaydýný ihtiva etmeyen ve kanunen de emre yaz senetlerden sayýlmayan senetlerdir. Nama yazýlý senetler alacaðým temliki ve senedin devri ile el deðiþtirir. Borçlu senedi öderk meþru hamili araþtýrmak zorundadýr. Nama yazýlý senetlere veya hamiline ibaresi konulmasý senedi eksik nama yazýlý senet yapar ve borçlu senet zilyetliðini dikkate alarak ödeme yaparak borçtan kurtulur. Nama yazýlý çeklerde veya hamiline ibaresi yazýlmasý çeki hamiline yazýlý hale sokar. 2. Emre Yazýlý Senetler : Emre yazýlý olan ve kanunen de emre yazýlý olan senetlerdir. Kanunen emre yazýlý senetlerin emre yazýlý düzenlenebilmesi için senet metnine emre yazýlý deðildir veya ciro edilemez gibi menfi bir kaydýn konulmamasý gerekir. Bono münhasýran emre yazýlý senet olduðundan üzerine ciro edilemez veya emre yazýlý deðildir ibaresi konmasý senedi adi se haline getirir. Kural olarak emre yazýlý senetlerden olan poliçe ve çek ciro edilemez kaydý konduðunda senet nama yazýlý senet haline gelir. Emre yazýlý senetler ciro ve senedin zilyetliðinin devri ile el deðiþtirir. Ciro çifte yetki veren hukuki bir iþlemdir. Sened ciro eden kimse, ciro edilene senet bedelini kabz, muhataba da ödeme yetkisi vermektedir. Ciro senet veya senede baðlý alonj üzerine yapýlabilir. Senedi ödeyen borçlu, senedi ibraz edene bedeli ödemekle borçtan kurtulur, senedin hüviyetini araþtýrm zorunda deðildir. 3. Hamiline Yazýlý Senetler : Senedin metin veya þeklinden hamili kim ise o kiþinin hak sahibi sayýlacaðý anlaþýlan senetlerdir. Hamile yazýlý senetler sadece senedin devri ile el deðiþtirir. Borçlu senedi ibraz edene ödeme yaparak borçtan kurtulur. Senetlerin Nevi Deðiþtirmesi : Nev i deðiþtirmeden amaç; nama, emre veya hamiline yazýlý bir senedin tedavüle çýkarýldýktan s kendi grubundan çýkarýlýp nama, emre veya hamiline yazýlý senetlerden birinin grubun dahil edilmesidir. Nama veya emre yazý bir senet, ancak kendisine hak verdiði ve borç yüklediði bütün kimselerin muvafakatýyla hamiline yazýlý senet haline getirilebilir. Hamiline yazýlý senetlerin de nama ve emre yazýlý senetler haline getirilmesinde ayný þart geçerlidir. Ancak bu halde hak ve bor sahiplerinden nev i deðiþtirmeye muvafakat etmeyenleri baðlamaz. Menkul Kýymet : Kýymetli evrak menkul kýymet kavramýna göre daha kapsamlýdýr. Menkul kýymet bir meblaðý temsil eden, uzu vadeli ve dönemsel gelir getiren yatýrým araçlarýdýr. Kýymetli Evrakýn Ýptali : Senet üzerinde hak sahibi olan þahýs senedin iptal edilmesini mahkemeden talep edebilir. TTk nunda hamiline yazýlý senetlerin iptali ayrýntýlý olarak düzenlenmiþtir. Mahkeme dilekçe sahibinin iddiasýný kuvvetle muhtemel gördüð senet borçlusunu senet bedelini ödemekten men eder. Mahkeme ilan yolu ile belli olmayan hamili, belli br süre içinde senedi mahkemeye ibraz etmeye davet eder. Bu süre içinde senet ibraz edilmezse, iptal kararý verileceðini duyurur. Ýlan Ticaret Sicili Gazetesinde yapýlýr. Zayi olan senet bu süre içinde mahkemeye ibraz edilmiþ ise, mahkeme dilekçe sahibine senedin iadesi konusunda dava açmasý için bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme senedi geri verir ve ödeme yasaðýný kaldýrýr. Senet belirlenen süre içinde mahkemeye ibraz edilmezse senedin iptaline karar verilir. Ticari Senetlerin Ortak Yönleri : 1. Ticari senetler kanunen emre yazýlý senetlerdir. Bono münhasýran emre yazýlý senet iken, poliçe ve çek kural olarak emre ya senetlerdendir. 2. Ticari senetler ibraz senetleridir ve senet ibraz edilmeden borç ödenmez. 3. Ticari senetler þekle baðýlýdýr. 4. Ticari senetlerde müteselsil sorumluluk vardýr. 5. Ticari senetler illetten mücerret senetlerdir. 6. Ticari senetlerde beyan ve imzalardan her biri baðýmsýzdýr. Poliçe : Poliçede, keþideci, muhatap ve lehdar olmak üzere üç kiþi vardýr.keþideci muhataba belli bir bedeli ödeme, lehdara da k yetkisi vermektedir. Poliçe bir kredi aracý olduðundan damga vergisine tabidir. Poliçede Bulunmasý Gereken Unsurlar : 1. Poliçe kelimesi: yazýlmazsa emre yazýlý havale sayýlýr. 2. Belli bir bedelin ödenmesi hususunda kayýtsýz þartsýz havale 3. Muhatabýn adý- soyadý 4. Lehdarýn adý soyadý : Poliçe hamiline yazýlý düzenlenemez. 5. Keþide tarihi, vadenin belirlenmesi açýsýndan önemlidir. 6.Keþidecinin imzasý Poliçede keþide yeri yer almazsa, keþidecinin adýnýn bulunduðu yer keþide yeri sayýlýr. Burada da yer belirtilmemiþse poliçe ad senet sayýlýr. Poliçede ödeme yeri gösterilmemiþ ise, muhatabýn adýnýn bulunduðu yer ödeme yeri sayýlýr. Burada da yer belir ise senet adi senet sayýlýr. Ciro : Ciro çifte yetki veren bir havaledir. Ciro da ciranta, ciro edilene kabz, muhataba da ödeme yetkisi vermektedir. Ciro poliçe veya poliçeye baðlý alonj üzerinde yapýlýr. Poliçenin ön yüzüne yapýlacak cironun ta m ciro olmasý gerekir. Çünkü poliçen atýlacak imza aval hükmündedir. Ciranta, ciro edeceði kimsenin adýný soyadýný yazar ve imzasýný atarsa bu ciro tam
cirodur.ciranta, sadece imzasýný atar veya ödeyiniz deyip imzasýný atarsa, ciro edilen belli olmadýðý için buna beyaz ciro denir. Ciro, üçüncü þahýslar dýþýnda, keþideciye, muhataba veya cirantalardan birine yapýlabilir. Muhataba yapýlan ciro ile alacaklý v sýfatlarý birleþtiðinden senet bir müddet piyasadan çekilmiþ sayýlýr. Muhatap kendisine ciro edilen poliçeyi tekrar tedavüle çýkarabilir.çeklerde muhataba ciro makbuz hükmündedir. Ciro vadeden sonra da yapýlabilir. Vadeden sonra yapýlan ciro, vadeden önce yapýlan cironun sonuçlarýný doðurur. Ancak ödememe protestosu keþide edildikten sonra veyabu sürenin geçmesinden sonra yapýlan ciro alacaðýn temliki hükmündedir. Amacýna Göre Cironun Türleri : Temlik Cirosu : Temlik cirosu ile poliçeden doðan tüm haklar ciro edilene geçer. Ciro ile birlikte senedin de teslim edilmesi gerekir. Ciro üzerinde bedeli teminattýr, bedeli tahsildir gibi ifadelerin bulunmamasý halinde ciro temlik cirosudur. Temlik cirosunun 3 fonksiyonu vardýr : 1- Teminat fonksiyonu : Temlik cirosu ile senedi elinde bulunduran kimse senedi temlik, rehin veya tahsil cirosu ile devredebilir. 2- Teminat fonksiyonu : Cirantalarýn hepsi ve keþideci senedin ödenmemesinden dolayý müteselsilen sorumludurlar. Hamilin cirantalara veya keþideciye müracaat edebilmesi için muhatabýn poliçeyi ödemediðin ödememe protestosu ile tevsik etmesi gerekir. Ödememe protestosu keþide edilmedikçe hamil müracaat borçlularýna baþvurama 3 Teþhis Fonksiyonu : Poliçede ciro meþru hamilin kim olduðunu göstermektedir. Rehin Cirosu : Poliçe bedelinin rehni amacýyla, poliçe rehin cirosu ve senedin teslimi ile devredilir. Bu durumda cironun bedeli teminattýr ve bedeli rehindir gibi ibareleri taþýmasý gerekir. Rehin cirosu ile poliçeyi elinde bulunduran kimse poliçeyi ancak tahsil cirosu ile devredebilir. Rehin cirosunun sadece teþhis fonksiyonu vardýr. Tahsil Cirosu : Poliçe bedelinin bir baþka kimse tarafýndan tahsil edilmesini saðlamak amacýyla yapýlan ciroya tahsil cirosu denir. Ciro, bedeli tahsil içindir, kabz içindir gibi ibareleri taþýmasý gerekir.tahsil cirosu ile poliçeyi elinde bulunduran kiþi poliçeyi ancak tahsil cirosu ile devredebilir. Poliçede Kabul : Muhatap poliçeyi kabul etmediði sürece poliçe borçlusu sayýlmaz. Kabul tek taraflý, kayýtsýz þartsýz bir beyand Poliçede keþideci muhataba ödeme, lehdara da kabz yetkisi vermektedir. Kabul ticari senetlerden sadece poliçe için söz konusudur. Çünkü bono da sendi düzenleyen hem borçlu hem de keþidecidir (mümzi). Çeklerde ise kabul geçerli deðildir. Çünkü ödeme aracýdýr.poliçenin kabul edilmemesi halinde, kabul etmeme protestosu keþide edilmek þartýyla hamil vadeyi beklemeden önce müracaat borçlularýna (cirantalar ve keþideci ile bunlara aval veren kiþiler) baþ vurmak hakkýný elde eder.keþideci muhata kabul þerhini almadan da poliçeyi tedavüle çýkartabilir. Bu durumda poliçe borçlusu keþideci ve cirantalardýr. Kabul þerhi konulmadan lehdara verilen poliçeyi hamil kabule arz eder. Hamil poliçeyi vadenin gelmesine kadar kabule arz etmek yetkisine sahiptir.görüldükten belli bir süre sonra ödenecek poliçelerde keþideci, kabul için bir süre tayin etmemiþse poliçe keþide gününden itibaren bir yýl içinde kabule arz edilmesi gerekir.poliçeyi kabule arz etmek ihtiyaridir. Hamil poliçeyi ister kabule arz eder ister etmez. Poliçeyi kabule arz etmeyen hamil vadeden önce poliçe borçlularýna müracaat edemez. Görüldüðünden belli bi sonra ödenecek poliçelerde kabule arz mecburidir. Çünkü poliçenin vadesi kabulden sonra iþlemeye baþlar. Poliçede Vade : Poliçede dört türlü vade söz konusudur. Belli bir günde ödenecek poliçeler : Vade günü poliçede belli bir gün olarak belirlenmiþtir. Keþide Tarihinden Belli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler : Vade poliçe üzerinde gösterilen keþide gününden itibaren iþlemeye Görüldüðünde Ödenecek Poliçeler : Poliçede bir vade yer almamýþ ise poliçe görüldüðünde ödenmelidir. Bu tür poliçelerin ödem tarihinden itibaren 1 yýl içinde ödeme için ibraz edilmesi gerekir. Görüldükten Belli Bir Süre Sonra Ödenmesi Kaydýný Taþýyan Poliçeler : Böyle bir poliçenin vadesi kabul þerhinde yazýlý olan ta saptanýr. Görüldüðünde ödenecek poliçelerin ibrazýnda ödenmesi gerekir. Bunlarýn vadesi poliçenin muhataba ibraz edildiði tarihtir.bu tür keþide tarihinden itibaren bir yýl içinde ödeme için ibraz edilmesi gerekir. Belli bir günde, keþide gününden veya ödeme gününde bir süre sonra ödenecek poliçelerde ödeme gününü takip eden iki iþ günü içinde ödeme için muhataba ibraz edilmelidir. Poliçe Meblaðýnýn Ödenmemesinin Sonuçlarý : Muhatap poliçeye kabul þerhini koymuþ ise poliçenin aslý borçlusu haline gelmiþ poliçeyi kabul eden muhataba zaman aþýmý süresi içinde müracaat edebilir. Hamil, poliçeyi kabul etmeyen veya ödemeyen muhataba da kabul etmeme ve ödememe protestosu keþide ederek vadeden önce veya sonra müracaat borçlularýna baþ vurabilir. Poliçenin asli borçlusu muhatap ve muhataba aval veren kiþilerdir. Hamil poliçeyi kabul eden muhataba herhangi bir þart olmadan baþ vurabilir. Müracaat borçlularý ise keþideci, cirantalar ve bunlara aval veren kiþilerdir. Hamilin müracaat hakkýný kullanabilmesi için; senedin vadesinin gelmiþ olmasý, senedin muhataba ödeme için ibraz edilmesi ve muhatabýn senet bedelinin ödememesi gerekir. Bu durumda ödememe ödememe protestosu keþide edilerek belirlenir. Muhatap poliçeyi kabul etmemiþ ise hamil kabul etmeme protestosu keþide ederek vadeden önce poliçenin müracaat borçlularýna baþvurabilir. Zamanaþýmý : Hamilin poliçeyi kabul etmiþ muhataba karþý açacaðý davalar vade tarihinden itibaren 3 yýllýk zamanaþýmýna ta Hamilin keþideci ve cirantalar aleyhine açacaðý davalar ise ödememe protestosunun keþide edildiði tarihten itibaren 1 yýllýk zamanaþýmýna tabidir. Cirantalarýn baþka cirantalar ve keþideciye karþý açacaklarý davalar ise cirantanýn senet bedelin ödedið tarihten itibaren altý aylýk zamanaþýmý süresine tabidir. Aval : Aval bir nevi kefalettir.poliçe borçlularýndan biri lehine aval verilmekle poliçenin tedavülü bir þekilde kolaylaþmýþ olur. Ava veren kimse senedin tamamen veya kýsmen ödenmesini teminat altýna almýþ olur. Lehine aval verilen kiþinin poliçe borçlusu olmasý gerekir. Aval veren müteselsil borçlu durumundadýr. Kefalette kefil, asýl borçluya iliþkin def ileri ileri sürebilir.kefil esas itibariyle müteselsil sorumlu deðildir. Kanunda gösterilen hallerde veya sözleþmede hüküm bulunduðu taktirde kefil müteselsil sorumludur. Aval veren ise asýl borçluya iliþkin þahsi defileri ileri süremez. Aval veren mutlaka müteselsil sorumludur. Aval poliçe borcu için verilir. Poliçe zorunlu þartlarý taþýmamasý halinde senet niteliðini taþýmaz ise aval de geçerli deðildir. Kefalet iki taraflý sözleþme iken aval tek taraflý bir iþlemdir. Kefaletin yazýlý olmasý gerekirken aval poliçe üzerinde yapýlýr. Bono : Emre yazýlý olan senetlerde (bono) iki kiþi vardýr. Senedi düzenleyen kiþi (mümzi) ve lehine senet düzenlenen hamil. Mü hem senedi düzenleyen hem de borçludur. Bono poliçe gibi kredi aracý olduðundan damga vergisine tabidir. Bono münhasýran emre yazýlý senet olduðundan senet üzerine emre yazýlý deðildir- ciro edilemez ibarelerinin konmasý senedi adi senet yapar. Bonoda Bulunmasý Gereken Zorunlu Unsurlar : 1. Bono Kelimesi yer almazsa emre yazýlý ödeme vaadi olur.
2. Kayýtsýz þartsýz belli bir bedeli ödeme vaadi. 3. Lehdarýn adý soyadý bu nedenle bono hamiline düzenlenemez. 4. Düzenleyenin imzasý: 5. Keþide Tarihi : Bonoda keþide yeri açýkça gösterilmelidir. Bu yer gösterilmemiþse senedi düzenleyenin adýnýn bulunduðu yer keþide yeri sayýlý Burada da herhangi bir yer yoksa senet bono niteliðini taþýmaz.bonoda ödeme yeri gösterilmelidir. Ödeme yeri yoksa keþide yer ödeme yeri sayýlýr. Keþide yeri yoksa senedi düzenleyenin adýnýn bulunduðu yer ödeme yeri sayýlýr Burada da bir yer belirtilme senet adi senet sayýlýr. Bono da vade gösterilmemiþse bono görüldüðünde ödenecek bono sayýlýr. Çek : Çek kural olarak emre yazýlý senetlerden olduðu için üzerine emre yazýlý deðildir, ciro edilemez gibi ibarelerin yazýlmasý halinde çek nama yazýlý sayýlýr.çek bir ödeme aracý sayýldýðýndan damga vergisine tabi deðildir ve muhatap tarafýndan kabul konusu deðildir. Çek poliçe gibi çifte yetki veren bir havaledir. Çekte üç kiþi vardýr: Çeki düzenleyen kimse, çek bedelni tahsil ede olan kimse ve çek bedelini ödeyecek olan banka. Çekte Zorunlu Unsurlar : 1. Çek kelimesi yer almazsa emre yazýlý havale söz konusudur. 2. Çek kayýtsýz þartsýz bir bedelin ödenmesi amacýyla düzenlenir ve havale niteliðindedir. 3. Çekte muhatabýn adý ve soyadýnýn bulunmasý gerekir. Muhatap sadece banka olabilir. 4. Keþide tarihi: Çekte keþide tarihinin bulunmasý ibraz sürelerinin belirlenmesi için gereklidir. 5. Keþidecinin Ýmzasý: Çekte ödeme yeri gösterilmelidir. Ödeme yeri gösterilmemiþse muhatabýn adýnýn bulunduðu yer ödeme yeri sayýlýr. Burada da belirtilmemiþse çek muhatabýn iþ merkezinin bulunduðu yerde ödenir. Çekte ödeme yerinin gösterilmemesi çeki n niteliðini etkilememektedir.çekte keþide yeri gösterilmelidir. Keþide yeri gösterilmemiþse keþidecinin adýnýn bulunduðu yer keþide yeri sa Burada da bir yer belirtilmemiþse çek özelliðini yitirir. Çek Bedelinin Ödenmesi : Bankalar çek karnesi verdikleri müþterilerinin kimliklerini T.C. Merkez Bankasýna bildirmek zorundadýrlar. Çek, çekle iþleyen hesabýn bulunduðu banka þubesine ibraz edildiðinde banka karþýlýðý varsa çeki tamamen vey kýsmen ödemek zorundadýr.çeki ödemeyen banka ödenmeme sebebini çekin üzerine yazarak çeki hamile verir. Yeterli karþýlýð için çeki kýsmen veya tamamen ödemeyen banka keþideciye bütün çek karnelerini aldýðý bankaya vermesini düzeltme iþlemini yapmadan bir yýl süreyle çek keþide edemeyeceðini, aksi davranýþlarýn cezai yaptýrýmlarýn uygulanmasý gerektiðini ibraz tarih izleyen 10 gün içinde iadeli taahhütlü mektupla bildirir. Ýhtar mektubunu alan hesap sahibi 7 gün içinde çekin karþýlýksýz akalan % 10 tazminat ve gecikme faizi ile birlikte hamil adýna muhatap bankaya yatýrdýðý taktirde çek keþide etme hakkýný tekrar kaza Düzeltme hakký çekin ibraz tarihini izleyen bir yýl içinde iki defa kullanýlabilir. Karþýlýksýz çýkan çekler; keþidecinin düzeltme ha düzeltme süresini takip eden 10 iþgünü içinde TC. M.B na bildirir. Çeklerde Ýbraz Süreleri : Ödeme ve keþide yeri göz önüne alýnarak çeklerde ibraz süreleri belirlenmiþtir. Çekler görüldüðünde ö keþide yeri; Ayný yer olan çeklerde 10 gün, Türkiye de keþide edilen çek baþka bir ülkede ancak ayný kýta üzerinde ödenecekse bir ay, Bir kýta da keþide edilen çek baþka bir kýtada ödenecekse ibraz süresi 3 aydýr. Çekler bu süreler içinde ibraz edilmezse keþideci çekten cayabilir. Keþideci çekten caymamýþsa muhatap ibraz süresi geçtikten ibraz edilen çeki ödeyebilir. Ancak banka süre geçtikten sonra ödeme yapmak zorunda deðildir. Bu halde hamilin cirantalara ve keþideciye müracaat hakký söz konusu olmaz. Çeklerde Zamanaþýmý : Hamilin keþideci ve cirantalara ve diðer çek borçlularýna karþý müracaat hakký ibraz süresinin bitiminde borçlularýnýn birbirine müracaat hakký da dava veya ödeme tarihinden itibaren altý ay geçmekle zamanaþýmýna uðrar. Menkul Kýymetler : SPK na göre menkul kýymet, ortaklýk veya alacaklýlýk saðlayan, belli bir meblaðý temsil eden, yatýrým aracý olarak kullanýlan, dönemsel gelir getiren, misli nitelikte, seri halinde çýkarýlan, ibareleri ayný olan kýymetli evraktýr. Hisse Senetleri : Anonim þirketler ve sermayesi paylara bölünmüþ komandit þirketlerin çýkardýklarý hisseyi temsil eden kýymetli evraktýr. TTK na göre hisse senetleri nama veya hamiline yazýlý olur. Bedelleri tamamen ödenmemiþ paylar için hamiline yazlý hisse senetleri çýkarýlamaz. Hisse senetlerine halka arz edecek olan A.Þ ler SPK ndan izin almasý gerekmektedir. Sermayesi paylara bölünmüþ Komandit þirketlerin hisse senetleri halka arz edilemez. Yine A.Þ ler SPK ndan izin alarak kayýtlý sermaye sistemine geçebilirler. Böylece, TTK nun sermaye artýrýmýna iliþkin hükümlerine baðlý olmaksýzýn kayýtlý sermaye sýnýrýna ka senedi çýkarabilirler. Çýkarýlan hisse senetlerinin bedeli tamamen ödenmedikçe hisse senedi çýkarýlamaz. Tahviller : TTK na göre.a.þ. lerin ödünç para bulmak için itibari kýymetleri eþit ve ibareleri ayný olmak üzere çýkardýklarý borç s Ýhraç edilen tahvillerin bedeli tamamen alýnmadýkça yenileri çýkarýlamaz. AÞ lerin çýkarabilecekleri tahvillerin miktarý, esas sermayenin ödenen ve son bilançoya göre mevcudiyeti anlaþýlan miktarýný aþamaz. Genel Kurulca alýnan tahvil çýkarma kararý Ticaret Siciline tescil edilmelidir. Tahvillerini halka arz etmek isteyen A.Þ. bir izahname hazýrlamak zorundadýr.spk na göre A.Þ. lern çýkarabilecekleri tahvil ve diðer borçlanma senetlerinin tutarý, ödenmiþ sermaye ve genel kurulca onaylanmýþ son mali tabloda görülen yedeklerin ve yeniden deðerleme artýþ fonunun toplamýndan varsa zararlarýn düþülmesinden sonra kalan mikta aþamaz. ÞÝRKETLER HUKUKU Adi Þirket : Tanýmý : BK na göre iki veya daha fazla þahsýn müþterek bir amaca eriþmek için emek ve mallarýný bir sözleþmeyle birleþtirme suretiyle meydana getirdikleri topluluktur. Adi þirketin tüzel kiþiliði yoktur, þirket yazýlý veya sözlü akitle oluþabilir ve þirketin kuru 3. þahýslara bildirmek gerekmez. Her ortak þirkete sermaye koymakla yükümlüdür. Ortaklar tarafýndan konulan sermaye üzerind mülkiyet hakký bütün ortaklara aittir. Buna iþtirak halinde mülkiyet denir. Ortaklarý kara veya zarara katýlmayacaklarý kararlaþtýrýlamaz. Ancak, emeðini sermaye olarak koyan ortaðýn zarara katýlmayacaðý kararlaþtýrýlabilir.
Ýdare ve Temsil :Sözleþme veya ortaklarýn aldýðý kararla þirketin idaresi bir veya birkaç ortaða býrakýlmamýþsa þirketin idaresi ortaklara aittir. Her ortak tek baþýna þirketi idare edebilir ancak bu yetki olaðan iþlerle sýnýrlýdýr olaðan üstü iþlerde oybirliði ile k alýnmasý gerekir. Þirketin kararlarý ittifakla alýnýr.ancak sözleþmede ortaklarýn ekseriyeti ile karar alýnacaðý belirtilmiþse ekser ortaklarýn sayý olarak ekseriyetidir. Sözleþme veya sonradan alýnan kararla þirketin idaresi bir veya birkaç ortaða býrakýlmýþsa, sebepler varsa bu idare yetkisi sýnýrlandýrýlabilir veya geri alýnabilir. Þirketi temsil yetkisi sözleþme veya karar ile bir veya birkaç ortaða býrakýlmamýþsa, ortaklarýn her bir þirketi temsil etme görevi vardýr. Þirketi temsil eden ortak üçüncü kiþiye þirket adýna h bildirmezse, yaptýðý iþlemden kendisi sorumlu olur. Temsil yetkisi þirket mevzuu ile sýnýrlýdýr. Ortaklar Arasýndaki Ýliþkiler ve Sorumluluk : Ortaklarýn þirket iþlerinden dolayý sorumluluklarý birinci derecedendir ve müteselsil Alacaklýlar ortaklardan istediklerine borcun tamamý için baþvurabilirler. Þirket ortaklarýnýn ortaklýktan çýkmalarý bütün ortaklarý muvafakatýna baðlýdýr. Þirketten ayrýlan ortak, ayrýlma tarihinden önceki iþlemlerden dolayý iki yýl süre ile sorumluluðu devam Fesih : " Þirket için tayin edilen sürenin sona ermesi " Bütün ortaklarýn ittifak kararý ile " Þirket gayesinin elde edilmesi veya elde edilmesinin imkansýzlaþmasý " Mirasçýlar ile þirketin devamýna iliþkin önceden yapýlmýþ sözleþme yok ise ortaklardan birinin ölümü " Ortaklardan birinin iflasý " Altý ay önce ihbar etmek þartýyla her ortak þirketin feshini ihbar edebilir. " Haklý sebeplerin varlýðý halinde mahkemece fesih. Ticaret Þirketleri : TTK nda düzenlenen þirketler tüzel kiþiliði olan þirketlerdir.ticaret þirketleri tacirdir ve tacir olmanýn sonuçlarýna tabidirler.ticaret þirketleri iki grupta toplanýr: Þahýs Þirketleri : Kollektif ve komandit þirketler bu tür þirketlerdir ve bunlarda þahýslar ön plana çýkmaktadýr. Ortaklar þirket borç tüm mal varlýklarýyla sorumludurlar. Bundan dolayý ortaklýktan çýkma zorlaþtýrýlmýþtýr. Sermaye Þirketleri: Bu þirketlerde ortaklarýn koyduðu sermaye ön plandadýr ve bundan dolayý ortaklarýn deðiþmesi kolaylaþtýrý Ortaklarýn þirket alacaklýlarýna karþý sorumluluðu koyduklarý sermaye miktarlarý ile sýnýrlýdýr. Anonim ve limited þirketler bu tü Bu þirketler kurumlar vergisi mükellefidirler. Ticaret Þirketlerinin Ortak Özellikleri : - Ticaret þirketler, onu oluþturan kiþilerden ayrý bir tüzel kiþiliðe sahiptir. - Ticaret þirketleri tacirdir ve tacir olmanýn sonuçlarýna katlanýrlar. Bu nedenle, iflasa tabidirler, ticaret siciline tescil edilmelidirler, ticari defter tutmak ve ticaret unvaný kullanmak zorundadýrlar. Kollektif Þirket : Tanýmý : Bir ticari iþletmeyi bir ticaret unvaný altýnda iþletmek amacýyla gerçek kiþiler arasýnda kurulan ve ortaklardan hiç birisi sorumluluðu þirket alacaklýlarýna karþý sýnýrlandýrýlmamýþ olan þirkettir. Kuruluþu : Kollektif þirket yazlý þirket sözleþmesi ile kurulur ve sözleþme notere tasdik ettirilir.þirket ticaret siciline tescil edilerek kiþilik kazanýr. Þirket ana sözleþmesinde aþaðýda buluna hususlarýn yer almasý gerekir : " Ortaklarýn adý-soyadý- adresleri " Þirketin ticaret ünvaný-merkezi " Þirketin kollektif olduðu " Þirketin mevzuu " Ortaklarýn koymayý taahhüt ettikleri sermaye " Þirketi temsile yetkili olanlarý Yukarýda belirtilen hususlardan birinin ana sözleþmede yer almamasý halinde adi þirkete iliþkin hükümler uygulanýr. Tescil iþlem yapýlmadan önce þirket adýna yapýlan iþlemlerden dolayý ortaklar müteselsilen sorumludurlar. Þirketin Ýdaresi : Þirketi idare yetkisi ana sözleþme veya ortaklar kararý ile bir veya birkaç ortaða býrakýlmamýþsa, kollektif þirke tarafýndan idare edilir. Bu idare görevi þirketin olaðan iþleri ile sýnýrlýdýr. Olaðan üstü iþlemlerde bütün ortaklarýn ittifaký gerekir ana sözleþme ile bir ortaða býrakýlmýþsa, bu ortaðýn idare hak ve görevi diðer ortaklar tarafýndan sýnýrlandýrýlamaz.. Ancak ha bulunmasý halinde ortaklar mahkemeden idare hak ve görevin sýnýrlandýrýlmasýný talep edebilirler. Ýdare yetkisi ana sözleþme sora ortaklarýn kararý ile bir veya birkaç ortaða býrakýlmýþsa, ortaðýn idare hak ve görevi ortaklar kararý ile veya ortaklar mahkemeden idare hak ve görevinin sýnýrlandýrýlmasýný talep edebilirler. Temsil : Þirket ana sözleþmesi ile þirketi temsil etme görevi bir ortaða veya üçüncü kiþiye býrakýlabilir. Ana sözleþmede bu konu yoksa her ortaðýn þirketi temsil etme hak ve görevi vardýr. Yeni temsilci belirlenmesi için ana sözleþmede deðiþiklik yapýlmasý g Þirketin temsil yetkisi þirket mevzuu ile sýnýrlýdýr. Sorumluluk ve Ortaklar Arasýndaki Ýliþkiler : Kollektif þirkette ortaklar þirket alacaklýlarýna karþý bütün malvarlýklarý ile mütesels sorumludurlar. Þirket alacaklýlarýna karþý, birinci derecede þirket sorumludur, þirketin mal varlýðýnýn yetersiz kalmasý halinde o malvarlýklarý ile sorumludurlar. Þirkete yeni bir ortak alýnmasý, ana sözleþmede aksine bir hüküm yoksa bütün ortaklarýn ittifaký Þirkete yeni giren ortak, þirkete girmeden önceki þirket borçlarýndan da sorumludur. Ana sözleþmede aksine bir hüküm yoksa bir ortaðýn þirketten ayrýlmasý için bütün ortaklarýn ittifaký gerekir. Bu þekilde ortaklýktan çýkmasýna izin verilmeyen ortaðýn þirket talep etme hakký vardýr. Ortaklýktan çýkarýlma ise aþaðýdaki þekillerde olur: Ortaðýn iflas etmesi halinde ortak ortaklýktan çýka þirket devam eder.ortaðýn þahsi alacaklýsýnýn þirketin feshini talep etmesi halinde ortak ortaklýktan çýkarýlabilir. Þirketin feshin eden ortak ortaklýktan çýkarýlabilir. Ana sözleþmenin deðiþtirilmesine iliþkin kararlar ittifakla, diðer kararlar ana sözleþmede aksi hüküm yoksa ortaklarýn çoðunluðu ile alýnýr. Rekabet Yasaðý : Þirket ortaðý, diðer ortaklarýn muvafakatý olmadan þirketin konusuna giren iþleri kendi ve baþkasý hesabýna yapamayacaðý gibi ayný iþle iþtigal eden bir þirkete sýnýrsýz sorumlu ortak olarak giremez. Fesih Sebepleri :
" Ana sözleþmede belirtilen sürenin sona ermesi " Þirketin iflasý " Ortaklardan birinin iflasý (iflas eden ortak ortaklýktan çýkarýlarak þirket devam edebilir.) " Þirket gayesinin elde edilmesi veya elde edilmesinin imkansýzlaþmasý " Ortaklardan birinin feshi talep etmesi " Ortaklarýn ittifak kararý ile. " Þirket sermayesinin en az 2/3 ünün zayi olmasý ve tamamlanmamasý. " Þirketin diðer bir þirket ile birleþmesi " Mirasçýlar ile þirketin devamýna iliþkin önceden yapýlmýþ bir sözleþme bulunmadýðý sürece ortaklardan birinin ölümü " Haklý sebeplerin varlýðý halinde mahkemece fesih Komandit Þirket : Tanýmý : Bir ticari iþletmeyi bir ticaret ünvaný altýnda iþletmek amacýyla kurulan ve þirket alacaklýlarýna karþý ortaklardan bir ve kaçýnýn sorumluluðu sýnýrlandýrýlmamýþ ve diðer ortaklarýn sorumluluðu belirli bir sermaye ile sýnýrlandýrýlmýþ olan þirket kom Þirket alacaklýlarýna karþý sorumluluðu koyduðu sermaye ile sýnýrlý olan ortak komanditer ortaktýr. Komanditer ortaklarýn gerçe olmasý gerekmez. Komandite ortaklar ise þirket alacaklýlarýna karþý malvarlýklarý ile sorumludurlar. Komandite ortaklarýn gerçe olmasý gerekir. Komandit þirket bir ana sözleþme ile kurulur ve ana sözleþme ticaret siciline tescil edilerek tüzel kiþilik kazanýr. Komanditer ortaklar þirketi idare ve temsil etme hak ve görevleri yoktur.komanditer ortaklar hakkýnda rekabet yasaðý uygulanmaz. Kara iþtirak ederler. Komanditerler ortaklýk paylarýný diðer ortaklarýn muvafakatý ile devredebilirler.komanditer ortaðýn ölümü fesih sebebi sayýlmaz. Þirket alacaklýlarý önce þirket malvarlýðýna baþ vuracaklardýr. Buradan alacaklarýný alam komanditerlerin taahhüt ettikleri ve geciktirdikleri sermayede de alacaklýlar tarafýndan istenebilir. Bu miktar þirket alacaklarýný karþýlamýyorsa komandite ortaklarýn mal varlýðýna baþvurulabilir. Komandit þirketlerin, idare,temsil ve feshine iliþkin olarak kolle þirketler ait hükümler uygulanýr. Anonim Þirket : Tanýmý : Bir ticaret unvanýna sahip, esas sermayesi belirli ve paylara bölünmüþ olun ve borçlarýndan dolayý yalnýz mal varlýðý sorumlu olan þirkettir. Þirketin sermayesi belirli ve paylara bölünmüþ olmalýdýr. Þirket borçlarýndan dolayý mal varlýðý ile sorum Þirketin konusu iktisadi olmalýdýr. En az 5 ortak bulunmalýdýr. Tüzel kiþiler de ortak olabilir. Kuruluþu : Anonim þirketler ya tedrici veya ani kurulurlar. Ani kuruluþta 5 kurucu ana sözleþme notere tasdik ettirilir. Ortaklar sermayenin tamamýný taahhüt ederler. Sermayenin ¼ ü ödendikten sonra Ticaret Bakanlýðýndan izin alýnýr. Daha sonra tasdik mahkemeye baþvurulur ve ticaret siciline tescil edilerek þirket kurulmuþ olur. Tedrici Kuruluþ : Ana sözleþme notere tasdik edildikten sonra sermayenin 1/10 unun ödendiðini gösteren makbuz ile Ticaret Bakanlýðýna müracaat edilir.ticaret bakanlýðýndan izin alýndýktan sonra kurucular sermaye için halka müracaat etmek üzere izahname hazýrlanýr. Ayrýca, sermayenin halka arz edilmesi için SPK ndan da izin alýnmasý gerekir. Sermayeye iþtirak etmek isteyen kiþiler bir iþtirak taahhütnamesi düzenleyerek taahhüt edecekleri sermaye miktarýný gösterirler.esas sermayenin tamame taahhüt edilmesinden sonra kurucular tarafýndan taahhüt edilen sermayenin ödenmesi için taahhütlü mektupla veya gazete ilaný ile bildirilir. Taahhüt edilen pay bedellerinin tamamen ödenmesinden sonra kurucular 10 gün içinde pay sahiplerini Kuruluþ Genel Kuruluna davet ederler. Yönetim Kurulu üyeleri þirket ana sözleþmesi ile belirlenmediði taktirde kuruluþ genel kurulunda seçilir. Kuruluþ Genel Kurulunun yapýlmasýndan 15 gün sonra þirket mahkemece tasdik edilir ve ticaret siciline tasdik edilmesinden sonra tüzel kiþilik kazanýr. Yönetim Kurulu : AÞ ler ana sözleþme ile veya Genel Kurul tarafýndan üç yýl için seçilecek en az üç üyeden oluþan Y.K. tarafýnd ve temsil edilir. YK üyelerinin þirkette pay sahibi olmalarý gerekmekte ve her yönetim kurulu üyesi esas sermayenin % 1 ine eþit hisse senedini teminat olarak þirkete tevdi etmek zorundadýr. YK üyeleri ana sözleþme ile belirlenmiþ olsalar bile Genel Kurul kararýyla görevden alýnabilirler. A.Þ ler Y.K. tarafýndan idare ve temsil edilirler. YK karar alabilmesi için üyelerin yarýsýndan fazlasýnýn toplantýda hazýr olmasý ve hazýr bulunanlarýn çoðunluðu ile kararlar alýnýr. YK üyelerinin görevlerini yaptýklarý sýra haksýz fiillerden þirket sorumludur. Ancak þirketin üyelere rucü hakký bulunmaktadýr.yk üyeleri ticaret siciline tescil edilmek zorundadýr. Y.K. nun görevleri : Gerekli olan defterleri tutmak ve bilançoyu kanun hükümlerine uygun olarak hazýrlayýp Genel Kurul toplantýsýndan 15 gün önce pay sahiplerinin incelemesine sunmak zorundadýr. Yine hesap dönemi sonunda þirketin mali raporunu düzenleyip ayný sürede pay sahiplerinin incelemesine sunmak zorundadýr. Y.K. pay sahipleri defteri, Genel Kurul Toplantý ve müzakere defteri ve Yönetim Kurulu Karar defteri tutmak zorundadýr.son yýllýk bilançodan esas sermayenin yarýsýn karþýlýksýz kaldýðý anlaþýlýrsa Y.K. durumu Genel Kurula (Esas sermayenin 2/3 ünün karþýlýksýz kalmasý halinde GK sermay tamamlanmasýna karar vermediði takdirde þirket feshedilmiþ sayýlýr), þirketin aktifleri þirket alacaklýlarýnýn alacaklarýný karþýla yetmediði taktirde mahkemeye bildirmekle yükümlüdür.bu durumda mahkeme þirketin iflasýna hükmeder.yk üyelerine toplantýya katýldýklarýnda ana sözleþmede veya Genel Kurulca belirlenen tutarda huzur hakký ödenir. YK üyelerinden her biri Genel Kurulu iznini almaksýzýn þirketin konusuna giren ticari iþleri kendi veya baþkasý adýna yapamayacaðý gibi ayný iþle iþtigal eden þirkete sorumlu ortak olamaz. YK üyeleri þirket adýna yaptýklarý iþlemlerden þahsen sorumlu olamazlar. Ancak aþaðýda yazýlý hallerde Genel Kurul, pay sahipleri ve þirket alacaklýlarýna karþý sorumludurlar : 1- Hisse senetleri bedellerine mahsuben pay sahiplerince yapýlan ödemelerin doðru olmamasý, 2- Daðýtýlan veya ödenen kar paylarýnýn gerçek olmamasý, 3- G.K kararlarýn sebepsiz olarak yerine getirilmemesi, 4- Kanuna uygun defterlerin tutulmamasý 5- Gerek ana sözleþme gerekse kanunlarýn kendilerine yüklediði görevlerin kasden yapýlmamasý. Ancak yukarýda belirtilen durumlar sebebiyle kusurlu olmadýðýný ispat ed Y.K. üyesi sorumluluktan kurtulur. Genel Kurul, yukarýda belirtilen nedenlerden dolayý bizzat veya ortaklarýn 1/10 unun Y.K. üyelerine karþý dava açma talepleri olmasý halinde karar veya talep tarihinden itibaren 1 ay içinde YK üyeleri aleyhine dava açmaya mecburdur. Þirkette þirket iþlerinin icrasýna yönelik olarak; ana sözleþme, YK. Kararý veya Genel Kurul kararý ile müdür atayabilir. Müdürlere idare ve temsil yetkisi de verilebilir. Ana sözleþmede aksine bir hüküm olmadýkça müdürler YK tarafýndan azledilebilir. Müdürlerde yaptýklarý iþlerden dolayý YK üyeleri gibi sorumludur. Murakýplar :AÞ lerde 5 ten fazla olmamak üzere en az 1 murakýp bulunmalýdýr. Murakýplar pay sahibi olan veya olmayanlar arasýndan ilk defa kuruluþ genel kurulu tarafýndan 1 yýl, sonradan 3 yýl için Genel Kurul tarafýndan seçilir.murakýplar YK üyeliði
seçilemezler. Murakýplarýn baþlýca görevleri, þirketin hesaplarýný ve iþleyiþini kontrol etmektir. Murakýplar genel kurul tarafýnda zaman azledilebilirler. Murakýplar zaruri nedenler ortaya çýktýðýnda genel Kurulu olaðanüstü toplantýya davet etmek zorundadýr Genel Kurul : Pay sahipleri, organlarýn seçimi, hesaplarýn tasdiki ve karýn daðýtýlmasý gibi þirket iþlerine ait haklarýný Genel Ku kullanýrlar. Þirketin bilanço, kar-zarar ve karýn daðýtýmýna iliþkin olarak YK tarafýndan hazýrlanan mali toplalardan yararlanma h vardýr. Genel Kurul olaðan ve olaðanüstü olmak üzere iki türlü toplanýr. Olaðan toplantý her hesap devresi sonundan itibaren 3 a içinde yapýlmalýdýr. Genel Kurul olaðan toplantýya YK., olaðanüstü toplantýya ise YK veya murakýplar tarafýndan çaðrýlýr. Þirke sermayesinin 1/10 una sahip olan ortaklarýn talebi üzerine YK Genel Kurulu olaðan üstü toplantýya davet etmek zorundadýr. Bu davetin YK ve murakýplar tarafýndan yerine getirilmemesi haline pay sahipleri mahkemeye baþvurabilirler. Toplantýya Davet : Genel Kurul toplantýsýna çaðrý ana sözleþmede gösterildiði þekilde ve her halükarda toplantýdan 2 hafta önc Sicil gazetesinde ilan edilerek yapýlýr. Hisse senetleri nama yazýlý olan pay sahipleriyle, önceden þirkete hisse senedi tevdi ederek adresini bildiren ortaklara taahhütlü mektupla toplantý bildirilir. Toplantýya iliþkin ilan ve davet mektubunda gündem aþaðý belirtilen hususlarý kapsayacak belirtilir: YK ve murakýplar tarafýndan verilen raporlarýn okunmasý.þirketin bilanço ve kar zarar tablosunun tasdiki ile karýn daðýtýmýna iliþkin teklifin deðerlendirilmesi. Süresi dolan YK üyesi ve murakýplarýn seçimi. Tüm pay sahiplerinin katýlýmý ile aralarýndan birinin itirazda bulunmamasý halinde toplantýya davet merasimine uyulmaksýzýn da Genel Kurul toplanabilir. Toplantý ana sözleþmede aksi belirtilmedikçe þirketin merkezinin bulunduðu yerde yapýlýr. Genel Kurul kanunda ve ana sözleþmede aksine hüküm bulunmadýðý sürece þirket sermayesinin en az ¼ ü nü temsil eden ortaklarýn katýlým toplanýr. Ýlk toplantýda bu saðlamazsa ikinci toplantýda hazýr bulunan pay sahipleri ile Genel Kurul yapýlýr. Alýnan Kararlar : Genel Kurulda kararlar mevcut oylarýn çoðunluðu ile alýnýr. Genel Kurul tarafýndan alýnan kararlar toplantýya katýlmamýþ olan pay sahiplerini de baðlayýcýdýr. Bilançonun tasdikine iliþkin Genel Kurul kararý aksine hüküm olmadýkça YK ü ibrazý anlamýný taþýr. Kanuna,Þirket ana sözleþmesine veya objektif iyi niyet kurallarýna aykýrý olan Genel Kurul kararlarý aley iptal davasý açýlabilir. Ýptal davasý aþaðýda belirtilen kiþiler tarafýndan açýlabilir: 1- Toplantýda hazýr bulunup da verilen karar m kalarak keyfiyeti zapta geçirten, oy kullanmasýna haksýz olarak izin verilmeyenler, toplantýya davetin usulü dairesinde yapýlmadýðýný ve Genel Kurulda kararlara yetkili olmayan kiþilerin katýldýðýný iddia eden pay sahipleri 2- YK üyeleri ve muraký Yönetim Kurulu Dava Genel Kurul kararýnýn alýndýðý tarihten itibaren 3 ay içinde açýlmalýdýr. Müktesep Haklar : Aksine ana sözleþmede hüküm bulunmadýðý sürece GK ana sözleþmenin bütün hükümlerini deðiþtirebilir.anc sahiplerinin müktesep haklarýna rýzalarý olmadan dokunamazlar. Müktesep haklar; oy kullanmak, iptal davasý açmak, kardan pay almak, tasfiye neticesine iþtirak etmek, yeni çýkarýlacak hisse senetlerinden pay almak gibi ortaklarýn ortak sýfatýyla haiz olduklarý ve kendi rýzalarý olmaksýzýn hiçbir deðiþikliðe uðrayamayacaklarý haklar müktesep haklardýr. Toplantý ve Karar Nisabý : Þirketin tabiyetini deðiþtirmek, pay sahiplerinin taahhütlerinin arttýrýlmasý yönündeki kararlarda tüm p sahiplerinin ittifaký þarttýr. Þirketin mevzuu ve nev inin deðiþtirilmesin iliþkin GK toplantýlarýnda þirket sermayesinin en az 2/3 sin sahip olan ortaklarýn hazýr bulunmasý gerekir. Ýlk toplantýda bu çoðunluk saðlanamazsa ikinci toplantýda esas sermayenin yarý sahip olan ortaklarýn toplanmasý ile Genel Kurul toplanýr. Yukarýda belirtilen deðiþiklikler dýþýndaki deðiþiklikler için GK toplantý esas sermayenin yarýsýndan fazlasýna sahip olan ortaklarýn toplantýda hazýr olmasý gerekir.ýlk toplantýda bu çoðunluk saðlam ikinci toplantýda esas sermayenin 1/3 ne sahip ortaklarýn katýlýmý ile toplantý yapýlýr. Þirketin tabiyetini deðiþtirmek ve ortaklarý taahhütlerini arttýrmak dýþýndaki tüm deðiþikliklerde toplantýya katýlanlarýn mevcut çoðunluðu ile kararlar alýnýr. Fesih Sebepleri : AÞ ler aþaðýda belirtilen sebeplerden dolayý feshedilir. 1- Ana sözleþme ile belirlenen sürenin sona ermesi, 2- Þirket amacýnýn elde edilmesi veya elde edilmesinin imkansýzlaþmasý 3- Þirket sermayesinin 2/3 nün zayi olmasý 4- Ortaklarýn 5 kiþiden aþaðýya düþmesi 5- Ana sözleþmede fesih sebebi belirtilmiþse sebebin gerçekleþmesi 6- Þirketin diðer bir þirketle birleþmesi 7- GK kararý ile þirketin feshine karar verilmesi. 8- Þirket alacaklýlarýnýn sermayenin 2/3 sinin zayi olmasý halinde mahkemeden þirketin feshini talep etmesi-ayný durum GK ca sermayenin arttýrýlmasýna karar verilmemesi halinde de geçerlidir. 9- Þirketin iflasýna karar verilmesi Sermayesi Paylara Bölünmüþ Komandit Þirket : Tanýmý : Sermayesi paylara bölünen ve ortaklardan bir veya bir kaçý þirket alacaklýlarýna karþý bir kollektif þirket, diðerleri ise b anonim þirket ortaðý gibi sorumludur. Sadece komanditer ortaklarýn sermayeleri paylara bölünmüþ ve bunlar için hisse senedi çýkartýlmýþtýr. Þirketin kuruluþu anonim þirket kuruluþuna benzer. Kurucular ana sözleþmeyi hazýrlar, ortak sayýsýnýn en az be bunlardan en az birinin komandite ortak olmasý gerekir. Ticaret Bakanlýðýndan izne gerek yoktur. Þirket komandite ortaklar tarafýndan idare edilir. Bunlara A.Þ in YK görev ve sorumluluðuna dair hükümleri uygulanýr. Genel Kurula iliþkin yine A.Þ. e ait hükümler uygulanýr. Þirkette en az bir murakýp olmalýdýr ve komandite ortaklar murakýp olamazlar. Komandite ortak, diðer komandite ortaklarýn ve Genel Kurulun izni olmaksýzýn þirketin faaliyet konusuna giren iþleri yapamayacaklarý gibi bu tür iþlerle iþtigal eden þirketlere sýnýrsýz sorumlu ortak olarak ortak olamazlar. Limited Þirket : Tanýmý : Ýki veya daha fazla gerçek veya tüzel kiþi tarafýndan bir ticaret unvaný altýnda kurulup, ortaklarýn sorumluluðu koyduk sermaye ile sýnýrlý olan ve sermayesi belirli olan þirkettir.ortak sayýsý 2 den az 50 den fazla olamaz. Ana sözleþme hazýrlandýk sonra Ticaret Bakanlýðýndan izin alýnýr ve sicile tescil edilerek tüzel kiþilik kazanýr. Ortaklarýn Hak ve Borçlarý : Her ortak oymayý taahhüt ettiði sermaye oranýnda þirkette pay sahibidir. AÞ. ten ayrý olarak burada ortaðýn bir tek payý vardýr. Ortaklar koymayý taahhüt ettikleri sermayeyi para olarak koymak zorundadýrlar. Noter aracýlýðý ile 1 günden az olamamak üzere belirlenecek sürelerde iki defa yapýlan ihtara raðmen sermayesini ödemeyen þirket ortaklýktan çýkarýlabilir. Ortaklarýn sorumluluðu taahhüt ettikleri sermaye miktarý ile sýnýrlýdýr. Ýdare ve Temsil : Limited þirket, þirket ana sözleþmesi, genel kurul kararý ile idare ve temsil yetkisi bir veya birkaç ortaða veya ortak olmayan müdürlere de býrakýlabilir. Müdürler haksýz fiillerden dolayý sorumludurlar. Ýdare ve temsil iþleri ana sözleþme ile
veya birkaç ortaða býrakýlmýþsa, idare hak ve görevleri diðer ortaklar tarafýndan sýnýrlandýrýlamaz ve azledilemez. Ancak haklý sebeplerin varlýðý ile mahkemeden talep edilebilir. Ýdare ve temsil yetkisi Genel Kurul kararý ile bir veya birkaç ortaða býrakýlmý genel kurul kararý ile azil her zaman mümkündür. Haklý sebeplerin varlýðý halinde her ortaðýn mahkemeye baþvurma hakký da bulunmaktadýr. Ortak olmayan müdürler Genel Kurul kararý ile her zaman müdürlükten azledilebilir. Müdürler için A.Þ. lerde oldu rekabet yasaðý vardýr. Murakýplar: Ortak sayýsý yirmiyi aþan limited þirketlerde en az bir murakýp bulunmalýdýr. Ortaklar Genel Kurulu : Ortak sayýsý 20 den fazla olan þirketlerde A.Þ. lere iliþkin hükümler uygulanýr. Ortak sayýsý yirmiden az kararlar yazýþma yolu ile de verilebilir.ortaklar kurulunda karar alýnmasý için esas sermayenin yarýsýndan fazlasýný temsil eden ortaklarýn oy vermesi gerekir. Genel kurul kararlarýnýn iptaline iliþkin olarak A.Þ. lere uygulanan hükümler burada da uygulanýr. Ortaklar Genel Kurulu, müdürler tarafýndan iþ yýlýnýn sona ermesinden itibaren 3 ay içinde veya iþlerin gerektirdiði zaman toplan çaðrýlýr. Esas sermayenin 1/10 unu temsil eden ortaklar, genel kurulun toplanmasýný yazýlý olarak isteyebilirler. Toplantýya vey yazýlý oy vermeye çaðrý, ana sözleþmede hüküm yoksa taahhütlü mektupla toplantýdan 5 gün önce yapýlýr. Ortaklar Genel Kur görevleri;1- Þirket ana sözleþmesini deðiþtirmek, 2- Müdürleri tayin veya azil 3- Murakýplarý tayin veya azil, 4,- Bilanço ve kar-za tasdik etmek, karýn daðýtým þeklini belirlemek 5 Müdürleri ibra etmek. Ana sözleþme, ortak sayýsý 5 i geçmeyen þirketlerde oy birliði ile, 5 i geçen þirketlerde ise sermayenin 2/3 ünü temsil eden ortak kararý ile deðiþtirilebilir. Sermayeye arttýrma ve ortaklarýn sorumluluðunu geniþletme kararlarýnýn her halükarda oy birliði ile alýn gerekir.esas sermayenin yarýsýnýn karþýlýksýz kalmasý veya aktifin pasifi karþýlamamasý halinde müdürler durumu genel kurul bildirmekle yükümlüdür. Ortaklýk : Þirket ana sözleþmesi ile yasaklanmadýkça paylarýn devri mümkündür. Bunun için þirket esas sermayesinin en az ¾ ü olan ortaklarýn-sayý bakýmýndan da ortaklarýn ¾ ünü oluþturmasý gerekir- muvafakat etmesi gerekir. Ortaklar koymayý taahhüt ettikleri sermayeyi süresi içinde ödemek zorundadýrlar.noter aracýlýðýyla çekilen ihtarnameye raðmen sermaye taahhütlerini yer getirmeyenler ortaklýktan çýkarýlýr. Esas sözleþme ile sýnýrlanmadýkça ortaklarýn haklý sebeplerin varlýðý halinde mahkemede ortaklýktan çýkmasýna izin verilmesini isteme hakký vardýr. Haklý sebeplerin mevcudiyeti halinde, esas sermayenin yarýsýndan fazlasýna sahip olan ortaklarýn mutlak çoðunluðunun muvafakatý ile þirketin talebi ile mahkemenin kararý ile ortak ortaklýktan çýkarýlabilir. Fesih Sebepleri : 1- Þirket ana sözleþmesinde yazýlý sebeplerle, 2- Esas sermayenin ¾ üne sahip olan ortaklarýn, ortaklarýn ¾ ünün vereceði genel kurul kararý ile 3- Þirketin iflasýna karar verilmesi 4- Ortaklardan birin talebi üzerine geçerli sebeplerle mahkeme kararý ile 5- Esas sermayenin 2/3 ünün karþýlýksýz kalmasý ve tamamlanmamasý halinde þirket feshedilmiþ sayýlýr. Ortaklardan birinin iflasý halinde iflas dairesi en az altý ay önce ihbar etmek koþuluyla þirketin feshini talep edebilir. Ortaklardan birinin payýný haczettiren alacaklý da ayný hakka sahiptir. Böyle bir durumda þirket tasfiye haline girerse tasfiye memurlarý, aleyhine takibat yapýlan ortaðýn payýný icra dairesine veya iflas dairesine yatýrmak zorundadýr. Ancak aþaðýdaki hallerde þirke tasfiye ve fesih olmaz: 1- Þirket veya ortaklar iflas masasýnýn veya icra takibinde bulunan alacaklýnýn haklarýný öderse. 2- Payý icra dairesi veya iflas dairesi tarafýndan satýlmasý ve tüm ortaklar muvafakatý ile payý alan kiþinin ortak olarak þirkete kabul edilmesi. 3- Pay, bütün ortaklar ile iflas veya icra dairesinin muvafakatý ile baþka bir ortak veya 3. bir þahýs tarafýndan satýn alýnýrsa. 4- Esas sermayenin çoðunluðuna sahip olan ortaklarýn sayý itibariyle çoðunluðu, aleyhine icra takibi yapýlan ortaðýn ko olduðu sermayenin gerçek bedelini alarak þirketten çýkarýlmasýna karar verirse (ödenecek para iflas veya icra dairesine ödenir) Kooperatif : Tanýmý : Tüzel kiþiliði olmak üzere, ortaklarýnýn belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek ve geçimlerine iliþkin ihtiyaçla karþýlýklý yardým, dayanýþma ve kefalet suretiyle saðlayýp korumak amacýyla gerçek ve tüzel kiþiler tarafýndan kurulan deðiþik deðiþir sermayeli ortaklýklara kooperatif denir. Kooperatif en az 7 kiþi ile kurulur ve ana sözleþme noter tasdik ettirilir. Sermaye miktarý sýnýrlandýrýlarak kooperatif kurulamaz. Ana sözleþme Ticaret Bakanlýðýna gönderilir ve izne müteakip ticaret siciline tes edilerek tüzel kiþilik kazanýr. Ana sözleþmede aþaðýdaki hususlarýn bulunmasý gerekir.-kooperatifin adý ve merkezi- Amacý ve konularý- Ortaklýk sýfatýný kazandýran ve kaybettiren haller- Sermayenin ödenme þekli ve en az ¼ ünün nakden ödenmesi- Kooperatif yükümlülüklerinden dolayý ortaklarýn sorumluluk durumlarý ve dereceleri- Yönetim Kurulu ve denetçilerin seçimi yetki sorumluluklarý, - Kooperatifin nasýl temsil edileceði Yýllýk gelir-gider farkýnýn hesaplanma ve kullanma þekilleri- Kurucularýn ad ve adresleri Ortaklýða Girme-Çýkma-Çýkarýlma : Ortaklýða girmek için gerçek kiþilerin medeni haklarý kullanma ehliyetine sahip olmalarý ge Her ortaðýn kooperatiften çýkma hakký vardýr. Ortaklýktan çýkma ana sözleþme ile en fazla 5 yýl sýnýrlandýrýlabilir. Ana sözleþ ortaklarýn ortaklýktan çýkarýlma sebepleri belirlenebilir. Bunlar dýþýnda haklý sebeplerin varlýðý halinde ortak ortaklýktan çýkarý Ortaklýktan çýkarýlmaya Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Genel Kurulca karar verilir. Çýkarýlma kararý kendisine teblið edilen o 3 ay içinde itiraz davasý açabilir. Genel Kurul : Genel Kurul bütün ortaklarý temsil en yetkili kuruldur.genel Kurul aþaðýda belirtilen yetkilerini devredemez: Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyelerini seçmek- Gelir ve gider farkýnýn bölüþülmesine karar vermek- Yönetim ve denetim kurullarýný etmek. Genel Kurul, YK, Denetim kurulu ve ortak sayýsý 4 ten az olmayan kooperatiflerde ortak sayýsýnýn 1/10 unun yazýlý isteði ile toplantýya çaðrýlýr. Genel Kurul ana sözleþmede belirtilen þekil ve suretle toplantýya çaðrýlýr. Toplantý nisabý ana sözl gösterilir. Ýlanýn bir örneði 10 gün önce Ticaret Bakanlýðýna gönderilir.kooperatif tüm ortaklarýn hazýr olmasý ve bir itiraz olmad toplanýp karar alabilir. Genel Kurulda her ortaðýn bir oy hakký vardýr.ana sözleþmede aksi karalaþtýrýlmadýðý sürece Genel Ku oylarýn yarýdan bir fazlasý aranýr. Kooperatifin daðýlmasý, diðer bir kooperatifle birleþmesi, ana sözleþmenin deðiþtirilmesi kara fiilen kullanýlan oylarýn 2/3 çoðunluðu gereklidir. Ortaklarýn þahsi sorumluluklarýnýn arttýrýlmasý veya ek ödeme yükümlülükleri ortaklarýn ¾ ünün oyu gerekir.aþaðýda yazýlý kimseler, ana sözleþme ve iyi niyet kurallarýna aykýrý olduðu iddiasýyla Genel Ku aleyhine bir ay içinde dava açabilir. 1- Toplantýda hazýr bulunup da karara muhalif kalan ve bu durumu zapta geçirenler, oy kullanmasýna haksýz olarak izin verilmeyenler, toplantýya çaðrýnýn usulü dairesinde yapýlmadýðýný iddia edenler, Genel Kurul
toplantýsý kararlarýna yetkili olmayan kiþilerin katýldýðýný iddia edenler pay sahipleri 2- Yönetim Kurulu 3- Kararlarýn yerine getirilmesi YK üyeleri ve denetçilerin þahsi sorumluluklarýný gerektirme halinde bunlarýn her biri. Yönetim Kurulu : Kanun ve ana sözleþme hükümlerine göre kooperatifin faaliyetini yöneten ve onu temsil eden organdýr. En az ü üyeden oluþur Bunlarýn kooperatif ortaðý olmasý gerekir. Üyeler en çok 4 yýl için seçilebilir. Yönetim Kurulu üyeleri ve kooperatif memurlarý, kendi kusurlarýndan ileri gelen zararlardan sorumludurlar. Bunlarýn kooperatifin para, mallarý, bilanço, defter ve belgeleri üzerinde iþledikleri suçlardan dolayý devlet memuru gibi cezalandýrýlýrlar. Denetçiler : Denetçiler genel kurul adýna kooperatifin hesap ve iþlemlerini tetkik ederler. Her yýl için en az bir denetçi seçilmelidir Denetçiler her yýl tekliflerini bir raporla genel kurula sunmak zorundadýrlar. Denetçiler görev yaptýklarý sýrada, kanun veya ana sözleþmeye aykýrý hareketleri ve bundan sorumlu olanlarýn baðlý bulunduklarý organa ve gerekli hallerde genel kurula haber vermekle yükümlüdürler. TÝCARÝ ÝÞLETME T.S.N ne Göre Ticari Ýþletmenin Unsurlarý : 1. Gelir saðlamanýn amaç edinilmesi 2. Devamlýlýk 3. Baðýmsýzlýk 4. Esnaf faaliyeti sýnýrlarýnýn aþýlmasý. TTK nun 17. maddesine göre, ister gezici olsunlar, ister bir dükkanda veya sokaðým muayyen bir yerinde sabit bulunsunlar, iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni çalýþmasýna dayanan ve kazancý ancak geçimini saðlamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleri tacir deðildir. Bir faaliyetin ticari iþletme sayýlabilmesi için esnaf faaliyeti sýnýrlarýnýn aþýlmasý gerekir. TTK na Göre Ticari Ýþletmenin Unsurlar : 1. Ticarethane 2. Fabrika 3. Ticari Þekilde iþletilen diðer müesseseler Ticari Ýþletmenin Unsurlarý : Bir ticari iletme maddi ve gayri maddi unsurlardan oluþur. Tesisat, kiracýlýk hakký, ticaret unvaný, ihtira beratlarý, markalar sözleþmede aksine bir hüküm bulunmadýkça ticari iþletmeye dahildirler. Ticari Ýþletmenin Devrinin Kapsamý : Ticaret unvaný ticari iþletmeden ayrý olarak tek baþýna devredilemez. Ticaret unvaný sakl tutularak ticari iþletme devredilebilir. Ticari iþletmenin devri iþletme adýnýn devrini gerektirmez. Ýþletme adý ticari iþletme ile birli devredilmek isteniyorsa bu konuda ayrý bir sözleþme yapýlmasý gerekir. Ticari iþletmenin aktif ve pasifi ile devredilmesi halinde devralan kimse iþletmenin eski borçlarýndan alacaklýlara ihbar ve gazetelerdeki ilan tarihinden itibaren sorumludur. Eski malik ise, iki yýl süre ile birlikte müteselsilen sorumlu olur. Ticari Ýþletme Rehni : Ticari iþletme rehni ayrý bir kanunla düzenlenmiþtir. Ticaret unvaný ve iþletme adýnýn mutlaka rehin sözleþmesine ekli unsurlar listesinde yer almasý gerekir, aksi halde rehnin hükümsüzlüðü sonucu çýkar. Ticari iþletmenin devri iþ adýnýn devrini gerektirmese dahi, ticari iþletmenin rehni iþletme adýnýn rehni de kapsar. Rehin tescili anýnda mevcut ve iþletmenin faaliyetine tahsis edilmiþ bulunan makine, araçlar mutlaka rehin sözleþmesine baðlý unsurlar listesinde gösterilmesi gerekir. Ýhtira beratlarý, markalar, modeller, resimler ve lisanslar gibi sýnai haklar da ticari iþletme rehnine dahildir. Bunlar sinai haklar listesinde gösterilmek koþuluyla rehne dahil olur. Ticari Ýþletmenin rehnine iliþkin sözleþme noter huzurunda resen düzenlenir. Ve 10 gün içinde Ticaret siciline tescil edilmelidir. Ticari iþletme rehninin tescili ile herkese karþý ileri sürülebilen ayni bir hak doðar. Ticari iþletme sahibi, rehin alacaklýsýnýn muvafakatý olmadan, münferit unsurlarý devredemez. Ticari iþletme sahibi, iþletmenin merhun deðerinin özenle muhafaza etmek zorundadýr. Ýþletme üzerindeki rehin hakký tazminat ve sigorta bedelini de kapsar. Ticari Ýþ : TTk nunda düzenlene iþler ile ticarethane, fabrika ve ticari þekilde iþletilen diðer müesseseleri ilgilendiren fiil ve iþler ti iþlerdendir. Bir iþin ticari sayýlabilmesi için iki taraf içinde ticari olmasý kural olarak aranmaz. Taraflardan yalnýz biri için ticari sayýlan iþ diðeri için de ticari sayýlýr. Borç sözleþmeden doðuyorsa, taraflardan biri için ticari sayýlan iþ diðer taraf içinde ticari iþ haksýz fiilden doðuyorsa iþin her iki taraf içinde ticari iþ sayýlmasý gerekir. Ticari Hüküm : TTK nundaki hükümlerle, ticarethane, fabrika ve ticari þekilde iþletilen diðer müesseseleri ilgilendiren muamele, fii ve iþler iliþkin diðer kanunlarda yazýlý olan hükümler de ticari hükümdür. Tacir : TTK na göre bir ticari iþletmeyi kýsmen dahi olsa kendi adýna iþleten kimseye tacir denir. Tacir niteliði taþýyan tüzel kiþile Ticaret þirketleri, amacýna varmak için ticari iþetme iþleten dernekler, ÝDT ve KÝK, Donatma Ýþtiraki, Tacir Olmanýn Sonuçlarý : 1. Ýflasa tabidirler. Tacirler her türlü borçlarýndan dolayý iflasa tabidirler. 2. Tacirin borçlarý ticaridir. 3. Defter tutmak ve gerekli belgeleri saklama zorunluluðu. 4. Ticaret unvaný kullanma zorunluluðu 5. Tescil zorunluluðu 6. Basiretli iþ adamý gibi davranma zorunluluðu 7. Ücret ve faiz isteme hakký 8. Ücret ve cezanýn azaltýlmasýný isteyememe 9. Tacirler arasýndaki ihbar ve ihtarlar þekle baðlýdýr. 10. Fatura ve teyit mektubu verme zorunluluðu. Ticaret Unvaný : Ticaret unvaný tacirin ticari iþlerde kullandýðý addýr. Þahýs ticaret unvanlarý: gerçek kiþiler, kollektif þirketler, ko þirketler ve sermayesi paylara bölünmüþ komandit þirketler için söz konusu olur. Gerçek kiþi tacirlerin adý ve soyadý, þahýs þirke en azýndan bir sýnýrsýz sorumlu ortaðýn adý soyadý ve þirket ve nev ini gösteren ibareden oluþur. Konu tic unvanlarý: Ltd Þt., A kooperatifler için söz konusudur. Þirketin iþletme konusu ve þirket ve nev ini gösteren ibareden oluþur. Þahýs ticaret unvanlarý si
dairesi çerçevesinde (sicil dairesi dýþýndaki koruma haksýz rekabet hükümlerine göre olur), konu ticaret unvanlarý ise ülke çapý korunur. TTK na Göre Tutulmasý Zorunlu Olan Defterler : Tutulmasý Zorunlu Olan ve Ýsmen Belli Edilmiþ Defterler : 1.Bilanço Esasýna Göre Tutulan Defterler : Yevmiye Defteri :Kayda geçirilmesi gereken iþlemlerin, belgelerden çýkarýlarak tarih sýrasý ile ve madde haline bu deftere yazýlýr.yevmiye defterine geçirilecek kayýtlar haklý sebep olmaksýzýn on günden fazla geciktirilemez. Yevmiye maddelerinin en az; madde sýra nosu, tarih, borçlu ve alacaklý hesap, tutar ve kaydýn dayanaðý olan belgenin türü. Yevmiye defteri ocak ayýnýn sonuna kadar notere ibraz edilerek son kaydýn altýna görülmüþtür ibaresi yazýlarak onaylanmasý gerekir. Defteri Kebir : Yevmiye defterine geçirilmiþ olan iþlemlerin buradan alarak sistemli bir þekilde hesaplara daðýtan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir. Envanter Defteri : Ýþletmenin açýlýþ tarihinde ve her iþ yýlýnýn sonunda çýkarýlan envanter e bilanço kaydedilir. Envanter çýkar saymak, ölçmek, tartmak ve deðerlendirmek suretiyle bilanço günündeki mevcutlarý, alacaklarý ve borçlarý kesin bir þekilde deta olarak saptamaktýr. 2. Ýþletme Esasýna Göre Tutulan Defterler : Ýþletme hesabý defterinin sol tarafýna gider, sað tarafýna gelir yazýlýr. Ticari defterler ve diðer belgeler son kayýt tarihinde itibaren 10 yýl süreyle saklanmak zorundadýr. Haksýz Rekabet : Aldatýcý hareket veya iyi niyet kurallarýna aykýrý suretle iktisadi rekabetin her türlü suistimalidir. Haksýz rekabette açýlacak davalar: 1- Fiilin haksýz olup olmadýðýný tespit davasý 2- Haksýz rekabetin meni davasý 3- Yanlýþ olan duru ortadan kaldýrýlmasý davasý 4 Maddi ve manevi tazminat davasý. Tazminat davasý için failin kusurlu olmasý aranýr. Ayrýca manevi tazminat için kusurun öze bir aðýrlýkta olmasý gerekir. Haksýz rekabet nedeniyle ceza davasý da açýlabilir. Bu davalar þikayete baðlýdýr. Haksýz rekabet davalarý, davaya hakký olan tarafýn bu hakkýn doðduðunu öðrendiði andan 1 yýl süre ile ve h bunlarýn doðumundan itibaren 3 yýl geçmekle zamanaþýmýna uðrar. Ticari Defterlerin Delil Kuvveti : Ticari defterlerin sahibi lehine delil olmasý, kural olarak bir özellik göstermez. Defterlerin sahibi lehine delil olmasý için ise; - Anlaþmazlýðýn tacirler arasýnda çýkmýþ olmasý, - Anlaþmazlýk ticari iþle ilgili olmalýdýr - Tutulmasý zorunlu olan defterlerin tamamýnýn tutulmasý gerekir. - Tutulmasý zorunlu olan defterlerin birbirini doðrulamasý gerekir. - Karþý tarafýn defterlerini ibraz etmemesi veya defterlerin kanuna uygun olarak tutulmamasý, - Karþý tarafýn kanuna uygun olarak tuttuðu ve birbirlerini teyit eden defterlerinde kayýt bulunmamasý veya kaydýn buna aykýrý olmamasý gerekir. Cari Hesap Sözleþmesi : Ýki kimsenin para, mal, hizmet ve diðer hususlardan dolayý birbirlerindi alacaklarýný ayrý ayrý istemekt karþýlýklý olarak vazgeçip bunlarý kalem kalem zimmet ve matlup þekline çevirerek, hesabýn kesilmesinden sona çýkacak bakiy isteyebileceklerine dair bulunan sözleþmeye cari hesap sözleþmesi denir. Cari hesap sözleþmesinin yazýlý olmasý gerekir. Cari hesap belirli veya belirsiz süreli olarak yapýlýr. Cari hesap sözleþmesi sonunda hesap tasfiye edilir.buna hesap kesilme iþlemi denir. Hesap kesilmeden önce taraflardan her biri alacaklý veya borçlu deðildir. Taraflarýn hukuki durumu hesabýn kesilmesinden sonra belli olur. Cari hesap sözleþmesi içinde hesap devreleri vardýr. Hesap devresi belirlenmemiþse yýl sonu hesap kesim devresi sayýlýr. Hesap devresi sonunda hesabýn kesilmesinden deðil hesabýn kapatýlmasýndan söz edilir. Hesap devresinde kimin borçlu kimin alacaklý olduðu belirlenir. Cari hesap belirli bir süre için yapýlmýþsa bu sürenin bitimi ile sona erer. Süre belirlenmemiþse taraflardan birinin feshi ihbar etmesiyle cari hesap son bulur. Tüccar Yardýmcýlarý : Temsil yetkisine sahip olarak çalýþan tüccar yardýmcýlarý: Ticari Mümessil : BK nda tanýmlandýðý þekliyle; Ticarethane, fabrika veya ticari þekilde iþletilen diðer bir müessese sahibi tarafý müessesenin imzasýný kullanarak iþleri idare etmek konusunda kendisine yetki verilen kimsedir. Tüzel kiþilerde ticari mümessil yetkili organlarca tayin edilir. Ticarethane, fabrika ve ticari þekilde iþletilen diðer müessesler dýþýndaki kiþilerin belirleyeceði ticar mümessilin ticaret siciline kaydý gerekir. Ticari mümessile verilen temsil yetkisi sicile kaydedilmiþ olsun olmasýn yetkinin geri alýndýðýnýn mutlaka sicile tescil edilmesi gerekir. Ticari mümessilin yetkisi geniþtir. Müessese adýna olaðan ve olaðan üstü tüm yapabilirken sadece gayri menkulleri devredemez ve bir hakla sýnýrlayamaz. Ticari mümessil iþlemleri müessesenin ticaret unvaný yanýna atacaðý imzasý ile yapar. Ýþletme sahibi ticari mümessili dilediði zaman azledebilir. Ticari mümessil için rekabet vardýr. Ticari Vekil : Ticari vekil, ticarethane, fabrika ve ticari þekilde iþletilen diðer müesseseler tarafýndan tayin olunabilir. Ticari vekilin yetkisi müessesenin olaðan iþleri ile sýnýrlýdýr. Kambiyo taahhüdünde bulunamaz.ticari vekilin temsi yetkisi ticaret siciline kaydedilmez. Ticaret Sicili : Ticari iþlere bakan her asliye ticaret mahkemesi nezdinde bir ticaret sicili bulunur.ticari iþletme, ticaret unvaný, konkordato ve iflas haller e þirketlerin birleþme kararlarý ticaret siciline kaydolur. Ticaret siciline kaydolan hususlar Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilir. Herkes ticaret sicilinin içeriðini ve sicil dairesinde saklanan belgeleri incelemek hakkýna sahiptir.ticaret Siciline kaydedilen hususlar durumun Ticaret Sicil Gazetesinde kaydedilmesinden itibaren üçüncü þahýslar için hüküm ifade eder. ============================================================================