TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YAYIN İŞLERİ VE KÜTÜPHANE YÖNERGESİ 2005 (Bu Yönerge, Yönetim Kurulunun 29/12/2005 tarih ve 53/512 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiştir.) 1
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu yönergenin amacı, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu nun ( TKİ ) merkez ve taşra teşkilatının çalışma alanı ile ilgili yerli ve yabancı yayınların satınalınması, abone olunması, sağlanması, sınıflandırılması, saklanması ve hizmete sunulması; Kurum ihtiyacı olan ders kitaplarının hazırlattırılması, Kurumca yayınlanması ve çevirilerin yaptırılması esaslarını belirlemektir. Dayanak Madde 2- Bu yönerge; 5680 sayılı Basın Kanunu, Kamu İktisadi Teşebbüsleri hakkında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, ek ve tadilleriyle Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Merkez ve Taşra Teşkilatı Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumluluk Yönetmeliği ve 09.01.1996 tarih ve 95/7621sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkındaki Yönetmelik e dayanılarak hazırlanmıştır Tanımlar Madde 3- Bu yönergede geçen; Kurum : Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlük Merkez ve Taşra Teşkilatını, Yayın: Kitap, dergi, bülten vb. gibi yerli ve yabancı her türlü basılı ve elektronik yayını Telif Eser: Herhangi bir şekilde dil ile ifade olunan esreler ile doğrudan meydana getirilen fikir mahsullerini İşlenmeler: Diğer bir eserden veya eserlerden yararlanarak meydana getirilen ve bu eserlere göre müstakil olmayıp işleyenin de katkılarını taşıyan yazılı fikir ve sanat mahsullerini, Çeviri (Tercüme) : Yazıldığı dilden başka bir dile aynen çevrilen eseri, Derleme: Belli bir maksada göre ve özel bir plan dahilinde seçme ve toplama eserler tertibini, Ders Kitapları: Kurum personelinin görevlerinde yetiştirilmesi ve geliştirilmesi için Kurum içinden veya Kurum dışından yetkili kişilerce hazırlanan ve personelin yaptığı işlerle ilgili öğretici yayınları, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Yayın Teşkilatı ve Görevleri Yayın teşkilatı Madde 4- Kurum yayın çalışmaları Yayın İnceleme Komisyonu Yayın İnceleme Kurulu tarafından yürütülür. Yayın İnceleme Komisyonu Madde 5- Genel Müdürlükçe, telif hakkı satınalınarak basımı istenilen eserler ile eğitim amaçlı ders kitaplarını incelemek ve basımlarının uygunluğuna karar vermek üzere, eserin ve ders kitabının kapsadığı konulara göre Eğitim Daire Başkanlığının teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile atanan bir Başkan ve iki Üyeden oluşur. 2
Yayın İnceleme Kurulu Madde 6- Genel Müdürlük Merkez Ünitelerince yurtiçi ve yurtdışından satınalınması veya abone olunması istenilen yayınları incelemek, kütüphanede bulunan ve yararlanma imkanı kalmayan yayınları tespit etmek ve elden çıkarılmasına karar vermek üzere, Eğitim Daire Başkanlığının teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile atanan bir Başkan ve iki Üyeden oluşur. Eğitim Daire Başkanı, Kurulun tabii üyesidir. Yayın İnceleme Kurulunun kararı Genel Müdürlük onayı ile kesinlik kazanır. Taşra Teşkilatında Yayın İnceleme Kurulu, Taşra Teşkilatı Müdürünce oluşturulur ve kararları da aynı Müdürlükçe onaylanır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yayın İşlemleri Satınalma ve Abonelik İşlemleri Madde 7- Satınalınması veya abone olunması önerilen yayınlarla ilgili teklif yazılarında, sözkonusu yayınların Kurum için önemi, daha önce temin edilmişse yeniden teklif edilmesinin nedeni, yazarının adı, yayınevi, yayın yılı, biliniyorsa ISBN ya da ISSN numarası ve bedeli belirtilir. Süreli yayınlarda abone adedi, acil ihtiyaçlar dışında toplu ve yıllık olarak tespit edilir. Üniteler, bu yönergede belirlenen esaslar dışında Genel Müdürlükte Yayın İnceleme Kurulu kararı ve Makam onayı olmaksızın herhangi bir nedenle yayın satın alamaz ve süreli yayınlara abone olamaz. Çeviri İşlemleri Madde 8- Bir yayının yabancı dilden Türkçe ye veya Türkçe den yabancı dile çevirisi gerektiğinde ilgili Birimce talep, Eğitim Daire Başkanlığına iletilir. İlgili Başkanlığın incelemesinden sonra Satınalma Daire Başkanlığınca şartnamesine uygun olarak çeviri yaptırılır. Çeviri Kurum personelince de yapılabilir. Bu takdirde ilgili Birim talep yazısında Birimlerince çeviri yapmaya talip olanlar ile kimin tercih edildiğini belirtir. Alınan bu teklif Eğitim Daire Başkanlığınca değerlendirilir ve Genel Müdürlük onayı ile çeviri Kurum personeline yaptırılır. Gerek Satınalma Daire Başkanlığınca dış firmalara gerekse Kurum personeline yaptırılacak çeviriler, Eğitim Daire Başkanlığı tarafından kurulan ve Genel Müdürlük Makamınca onaylanan, konusunda uzman ve yabancı dil bilen en az iki kişilik komisyon tarafından incelenir ve sonucu Eğitim Daire Başkanlığına bir raporla bildirilir.dışarıya yaptırılan çeviriler için şartnamesine uygun inceleme yapılır. Kurum personelince yapılan çevirilere, komisyonun uygun görüşünü takiben 12. maddeye göre ücret ödenir. Ders Kitapları Hazırlama İşlemleri Madde 9- Kurumun hizmetiçi eğitim faaliyetlerinde kullanılmak üzere ders kitabı hazırlanmasına ihtiyaç duyulduğunda ilgili birim bu talebini Eğitim Daire Başkanlığına bildirir. Eğitim Daire Başkanlığınca talebin uygun görülmesi halinde, Genel Müdürlük onayı ile ders kitabı hazırlattırılır. 3
Hazırlanan ders kitabı 4.maddeye göre kurulan komisyon tarafından incelenir. Basımına karar verilen ders kitapları için Kurum personeline 12.maddeye göre, Kurum dışı personele bu konuda ilgili ile yapılan sözleşmeye göre ücret ödenir. Ancak telif hakları TKİ ye aittir. Telif İşlemleri Madde 10- Kurumca yayımlanmak üzere satınalınması Yayın İnceleme Komisyonu tarafından karara bağlanarak Genel Müdürlükçe uygun görülen yayınların sahipleriyle bir sözleşme yapılır. Bu sözleşmede komisyonca tespit edilen ve Genel Müdürlükçe uygun görülen şartlardan başka, telif veya çeviri hakkı satınalınan eser yüzünden üçüncü kişilerin hak ve yararları ile ilgili olarak doğacak sorumluluğun telif veya çeviri sahibine ait olduğu, baskı sayısını Kurumun tespit edeceği, eser veya çeviri sahibinin bu hususta herhangi bir istekte bulunamayacağı ya da belirli bir sayı üzerinden tekrar baskı yapıldığı takdirde sayı başına bir ücret ödenecekse tutarı ile ilgili hususlar yeralır. Eser sahibi, yayınlanması istenen metinlerin daha önce herhangi bir şekilde yayınlanıp yayınlanmadığını belirtir bir beyannameyi ve izin belgesini (temlikname) Kuruma vermek zorundadır. Ortak eserlerde ilgili izin belgesini eser sahiplerinden birisi, diğerlerinin vekaletini almak sureti ile Kuruma verebilir. Kuruma yayınlanması için gönderilen eserler, bir yıl içinde basılmadığı takdirde yazarına geri verilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Mali Hükümler İtibari Sayfa Madde 11- Basımı yapılacak eserlere ödenecek ücret, itibari sayfa esasına göre belirlenir. 200 kelime bir itibari sayfa sayılır. İtibari sayfa adedi aşağıdaki şekilde tespit edilir: a)basılmış olan eserin çeşitli yerlerinden metinle tam olarak dolu 10 sayfa seçilerek kelimeleri sayılır ve toplanır. Bulunan bu miktar 10 a bölünerek eserin dolu bir sayfasında ortalama kaç kelime bulunduğu belirlenir. Bibliyografya, içindekiler, önsöz, indeks ve dipnot bölümleri metin sayılır. b)eserin tamamındaki dolu sayfalar sayılır, bulunan rakamla bir dolu sayfadaki ortalama kelime sayısı çarpılarak eserin toplam kelime sayısı bulunur. c)yarım ve yarımdan fazla sayfalar dolu sayfa kabul edilir. Yarımdan az olan sayfalara ücret ödenmez. d) Formül şeklindeki yazılarda tek harf, tek rakam veya sembol kelime olarak yazılamaz. Matematiksel işaretlerle ayrılmış her harf, rakam veya sembol bloğu bir kelime sayılır. e) Eser sahibi tarafından teknik resim ve baskı tekniğine uygun olarak çizilmiş veya hazırlanmış olan fotoğraf, harita, grafik, tablo, çizelge ve şekillerin santimetre karesi 4 kelime olarak kabul edilir. Bu şekilde bulunacak kelime adedi toplamı, kelime adedine ilave edilir. Resim alt yazıları metin içinde sayılır. f) Kurum personeline yaptırılacak çevirilerde itibari sayfa adedi de aynı usulle belirlenir. Ancak resim, teknik resim, fotoğraf ve grafiklerin 2 santimetre karesi 1 kelime hesabıyla toplam kelime adedinden çıkarılır. Bu kısımda yer alacak açıklamalar, resim alt yazıları toplam kelime adedine ilave edilir. Mali Hükümler 4
Madde 12- Kurum personeline yayın, çeviri ve derlemenin bir itibari sayfası için ödenecek ücretler Yönetim Kurulu Kararı ile belirlenir. Tüm yayınların itibari sayfa sayısı ve değerlendirme işlemleri Eğitim Daire Başkanlığınca yapılır. 8. maddede çeviri inceleme komisyonu üyelerine de Yönetim Kurulu Kararı ile ücret ödenebilir. Kurumca basılan eserler Kurum personeline maliyet bedeli üzerinden, diğer kurum ve kuruluşlara tespit edilecek fiyatlar üzerinden verilir. Bedelsiz olarak dağıtılmasına karar verildiği takdirde ise yayınlara BEDELSİZDİR damgası vurulur. BEŞİNCİ BÖLÜM Kütüphane Kütüphane Kurulması Madde 13- Kurum Merkezinde ve Taşta Teşkilatında satınalma, bağış, değişim yollarıyla sağlanan yayınların sınıflandırılması, saklanması ve hizmete sunulması için kütüphaneler kurulur. Teknik Hizmetler Madde 14- Yayınlar 1 numaradan başlamak ve birbirini takip etmek üzere kütüphaneye giriş sırasına göre Kütüphane Demirbaş Defteri ne kaydedilir. Her yayının iç kapağına TKİ Kurumu Genel Müdürlüğü Kütüphanesi damgası basılır. Bu damgada yeralan Kayıt no kısmına yayının demirbaş numarası, Tasnif no kısmına sınıflama numarası yazılır.ayrıca yayınların belirli sayfalarına kütüphane damgası basılır (Kitaplarda iç kapaktan itibaren her 50 sayfada, süreli yayınlarda ise her 10 sayfada bir). Taşra Teşkilatı kendi damgalarını vururlar. Madde 15- Kütüphanelerdeki yayınlar, dünya kütüphanelerinde yaygın olarak kullanılan Dewey Onlu Sınıflama Sistemi (Dewey Decimal Classification, DDC) nin 20. Türkçe basımı kullanılarak sınıflandırılır. Bu sınıflama sistemi esas alınarak üç katalog oluşturulur; Konuya göre Yazara göre Yayın adına göre Madde 16- Yayınlar, sırtlarına konu numaraları yazılarak Dewey Onlu Sınıflama Sistemine göre raflara yerleştirilir ve açık raf olarak hizmete sunulur. Madde 17- Dergi ve benzeri süreli yayın için takip fişi tutulur. Süreli yayınlar kütüphane demirbaş defterine kayıt edilmez.bunlarda uzun süre muhafaza edilmesi gerekenler ve yıpranmış diğer yayınlar belirli aralıklarla ciltlettirilirler. Okuyucu Hizmetleri Madde 18- Kütüphanelerden kurum personelinin ve dışarıdan başvuran herkes yararlanabilir Kurum personeli olmayan kişiler yayınlardan yalnızca kütüphane içerisinde yararlanabilir. Kütüphaneden yararlanacak personel yayınları, imza karşılığında ödünç alabilir..kütüphane görevlisi yayınların kütüphaneye vaktinde iade edilmesini sağlar. Yayınlar kişilerde en fazla bir ay kalabilir. Zorunlu olmadıkça bu süre uzatılmaz. Madde 19- Sözlük, ansiklopedi vb. danışma kaynağı niteliğindeki yayınlar kütüphane dışına ödünç verilemez ve dışarı çıkarılamaz. Madde 20- Kütüphaneden alınan yayınların kaybedilmesi, okunamayacak derecede kirletilmesi veya yırtılması halinde yayın, tüm masrafları ilgiliye ait olmak üzere yeniden temin edilir. 5
Yayının hemen temini mümkün olmazsa, ilgilinin aylığından yayının rayiç bedelinin iki katı miktarda kesinti yapılır. Eser iki yıl içinde tedarik edilmediği taktirde kesilen para gelir kaydedilir. ALTINCI BÖLÜM Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat Madde 25-31.10.1995 tarih ve 3506 388 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kabul edilen Yayın İşleri ve Kütüphane Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük Madde 26- Bu yönerge TKİ Yönetim Kurulunun 29.12.2005 tarih ve 53/512 sayılı kararı ile kabul edilmiştir. Yürütme Madde 27- Bu yönerge hükümlerini Türkiye kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) Genel Müdürü yürütür. 6