Renovasküler Hipertansiyonda Doppler US Dr. Süha Süreyya Özbek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı İzmir
Öğrenim Hedefleri Renovasküler Hastalık Doppler teknik, püf noktası ve tuzaklar İntrarenal vasküler değerlendirme Ekstrarenal vasküler değerlendirme Sınırlamalar
Renal Doppler US Endikasyonlar Hipertansiyon (renovasküler) RAS dışı renal vasküler patolojiler Renal ven trombozu Böbrek yetmezliği Medikal renal patolojiler
Renovasküler Hastalık: Nerede? Erişkin: Aterosklerotik (2/3 olgu): % 75 : Ostium / İlk 1 cm % 20 trunkal Fibromuskuler Displazi ( ¼ olgu): Çocuk: % 60-70: Orta distal RA tutulumu Franklin SS, 1989 % 50 : Ostium % 20 : Orta RA % 20 : İzole segmental arter Stanley JC,1984
Renovasküler Hastalık: Nerede? Aorta çıkışlarında ana RA lerin normal olarak görüntülenmesi, RAS ı % 50 DIŞLAR
Renovasküler Hastalık Aksesuar arterler % 10-42 Çift toplayıcı sistemler! Sayıları: Büyük çoğunlukla TEK Yerleşim: %27 Ana RA orifisine en fazla 1 cm (sadece sağ için %37) Platt JF, 1998
Renovasküler Hastalık: Görüntüleme
Renal Arter Doppler US Teknik Hazırlık: Açlık? Hasta Pozisyonu: Dekübit- kontralateral Yarı debikübit Sırtüstü Diğer: Nefes Burun! İnspiryum - Ekspiryum Prob basısı
Renal Doppler US- Teknik İntrarenal Değerlendirme Ekstrarenal Değerlendirme
Renal Arter Doppler US İntrarenal
Renal Arter Doppler US İntrarenal
Renal Arter Doppler US İntrarenal
Renal Arter Doppler US İntrarenal
Renal Arter Doppler US İntrarenal Doğru akım deseni değerlendirmesi: YÜKSEK AMPLİTÜDLE ÇALIŞALIM! PRF
Renal Arter Doppler US İntrarenal
Renal Arter Doppler US İntrarenal Doğru Akselerasyon değişken ölçümü: Spektrum akış hızını
Renal Arter Doppler US İntrarenal Pulsus tardus - parvus
Renal Arter Doppler US İntrarenal İntrarenal RAS kriterleri: Akselerasyon < 3.0 m/sn 2 Akselerasyon süresi > 70 msn Hemodinamik anlamlı RAS (= %60 ve üstü çap azaltan)
Renal Arter Doppler US İntrarenal Yüksek İndeksler (Rİ > 0.75) (Yüksek pulsatilite) Santral diastolik basınç kaybı Aort kapak yetersizliği Kalp yetmezliği Periferal artmış yatak direnci Periferal ateroskleroz Parankimal ödem (şiddetli pyelonefrit, Crush sendromu) Akut renal ven trombozu İnfiltrasyon / vaskülit (nakil böbrekte rejeksiyon gibi) Düşük İndeksler (Rİ < 0.50) (Düşük pulsatilite) Proksimalde yüksek dereceli stenoz / oklüzyon (kollateral akımı) Distalde ani basınç düşüşü (periferal AVF ler)
Renal Arter Doppler US İntrarenal Tuzaklar- Sorular? Segmental a.? / İnterlobar a.? Pulsatil venler!
Renal Arter Doppler US İntrarenal Sol intrarenal Sol RA orifis
Renal Arter Doppler US İntrarenal / Ekstrarenal? Tuzaklar- Sorular? Güvenilirlik: Yanlış (-) oranı: % 7-24 Lucas P,1996; Helenon O, 1995; Demirpolat G, 2003
Renal Arter Doppler US İntrarenal 55 RAS Olguluk çalışmamızda: Yaş Ortalaması: Ekstrarenal (+) VE İntrarenal (+) 42 böbrek: 47 ± 20 Ekstrarenal (+) VE İntrarenal (-) 13 böbrek: 60 ± 12 Demirpolat G, 2003 50 YAŞ ÜSTÜNDEKİ HASTALARDA SADECE İNTRARENAL PARAMETRELERE GüVENMEYİNİZ
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal- Böbrek penceresi Sağ dekübit Koronal
Renal Arter Doppler US Ekstrarenal Aortokaval hat Kaudal Kranyal
Renal Arter Doppler US Ekstrarenal- Aortokaval hat
Renal Arter Doppler US Ekstrarenal Aortokaval hat
Renal Arter Doppler US Ekstrarenal- Aortokaval hat RAS
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal Orifis Proksimal RA Görüntülemesinde Referans Yapılar Aorta SMA Vena kava inf. Sol renal ven
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal Önce Gri skala US ile arterleri bulunuz! SMA LRV VKI Epigastrium- transvers kesit
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal VKI LRV VKI LRV Epigastrium- transvers kesit Epigastrium- transvers kesit
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal SAĞ RA
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal SOL RA
SORU A B C D Damarın hangi segmentinde hız ölçümü yapılması teknik olarak daha doğrudur?
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal TRANSVERS 60 60 60 AO
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal
Renal Arter Doppler US Ekstrarenal Ekstrarenal (renal arterdeki direkt) RAS kriterleri: Akım hızı > 180-200 cm/sn Renal a./aorta hız oranı > 3.5* Hemodinamik anlamlı RAS (= %60 ve üstü çap azaltan) *Hız yerine renoaortik oran daha güvenilir
SORU Akımla ilgili YANLIŞ olan hangisidir? A. Proba yaklaşıyor B. 60 cm/sn C. Sağ renal arter proksimal yarısına ait D. Bu veri ile stenoz varlığı araştırılamaz
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal 60.0 cm/s 119. 9 cm/s Tuzaklar: Uygun olmayan açı düzeltmesi
Renal Arter Doppler US - Ekstrarenal Sınırlamalar: Görüntüleme zorlukları Obesite Meteorizm Yetersiz cihaz Aorta patolojileri: Büklümlü seyir, anevrizma, Tüm segmentler? Aksesuar renal arterler En fazla %20 i saptanabiliyor; ancak İzole aks.ras olasılığı, RAS lılarda %1.5!! Bude RO 2003
SORU 70 yaşındaki hipertansif erkekte normal intrarenal arter akımlarına karşılık sağ renal arterin orifisi görüntülenemedi. Bu arterle ilişkili yorumumuz? A. RAS yoktur B. RAS vardır C. Yorum yapılamaz
Aklımızda kalsın Gri skala değerlendirme ve surrenal lojları önemli Dekübit pozisyon + Burun Orifis ve ana renal arter segmentleri Hız ölçümlerinde açı ve açı düzeltmesine dikkat Olası en yüksek amplitüdlü (PRF ) ve yüksek spektral akış hızı ile intrarenal değerlendirme Tercihen ekstrarenal (+ intrarenal) inceleme (Yaş > 50!!)