ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ ENERJI HUKUKU-1 HKS-303 2015-2016 GÜZ DÖNEMİ Alparslan BAYRAKTAR LL.M. 6 Kasım 2015
LİSANSLAMA BİRİNCİ BÖLÜM Lisansa ilişkin mevzuat Lisans kavramı ve türleri 4628 s. Kanun ve mülga EPLY de lisanslama süreci İKİNCİ BÖLÜM Lisans/önlisans alabilmenin önşartları Önlisans süreci Lisans süreci Geçiş Dönemi Lisansın devri
Lisansa İlişkin Mevzuat 3 30.03.2013 tarihli ve 28603 sayılı R.G. de yayımlanan 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (Yeni EPK) 02.11.2013 tarihli ve 28809 sayılı R.G. de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği (EPLY) 28/11/2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 21.11.2013 tarihli ve 4709-2, 4709-3, 4709-4, 4709-6, 4709-7, 4710, 4711 sayılı Kurul Karar(KK)ları Kısmen Mülga olan ve adı «Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun» olarak değiştirilen 4628 sayılı eski Elektrik Piyasası Kanunu Mülga olan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği 21.11.2013 tarihli Kurul Kararları ile mülga edilen KK lar
Lisans Kavramı 4 Lisans, bir tüzel kişiye, elektrik piyasasında faaliyet gösterebilmesi için Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından verilen izni ve bu iznin somutlaştırıldığı yetki belgesini ifade eder. Kamu hizmetinin gördürülme usullerinden biri: Emanet Usulü Müşterek Emanet Usulü İltizam Usulü İmtiyaz Usulü Ruhsat Usulü Özel Hukuk Sözleşmesi Usulü
5 Lisans Alma Yükümlülüğü EPK m.4-eply m.5/1 Elektrik Piyasasında faaliyet göstermek isteyen bir tüzel kişi, faaliyetine başlamadan önce; EPK ve buna dayalı olarak yürürlüğe konan ikincil mevzuatta yer alan istisnalar hariç, her faaliyet için ve söz konusu faaliyetlerin birden fazla tesiste yürütülecek olması hâlinde, her tesis için ayrı lisans almak zorundadır.
6 Lisans Alma Yükümlülüğünün istisnası: Lisanssız Faaliyet Lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğü yoktur. İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeden izole çalışan üretim tesisi. Kurulu gücü azami bir megavat veya Kanunun 14 üncü maddesi çerçevesinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmiş kurulu güç üst sınırına kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi. Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan elektrik üretim tesisi.
7 Lisans Alma Yükümlülüğünün istisnası: Lisanssız Faaliyet Lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğü yoktur. Mikrokojenerasyon tesisleri ile Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisleri. Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi.
8 Lisans Alma Yükümlülüğünün istisnası: Lisanssız Faaliyet Lisans alma yükümlülüğü yoktur. Sermayesinin yarısından fazlası belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde teknik imkânın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması hâlinde kurulan üretim tesisleri
9 Elektrik piyasası faaliyetleri a) Üretim faaliyeti b) İletim faaliyeti c) Dağıtım faaliyeti ç) Toptan satış faaliyeti d) Perakende satış faaliyeti e) Piyasa işletim faaliyeti f) İthalat faaliyeti g) İhracat faaliyeti
10 Elektrik piyasası faaliyetleri ve lisans türleri Her faaliyet, mutlaka bir lisans altında yürütülmek zorunda olmakla birlikte her faaliyet türü için o türün ismiyle adlandırılan bir lisans öngörülmemiştir. İthalat ve ihracat faaliyetleri için ithalat/ihracat lisansı düzenlenmemiştir. Tedarik lisansı kapsamında ithalat veya ihracat; üretim lisansı kapsamında ise ihracat faaliyetinin yürütülmesi mümkündür.
11 Lisans Türleri 4628 sayılı eski EPK Üretim Lisansı İletim Lisansı Dağıtım Lisansı Toptan Satış Lisansı Perakende Satış Lisansı Otoprodüktör Lisansı 6446 sayılı yeni EPK ÖNLİSANS Üretim lisansı İletim lisansı Piyasa işletim lisansı Dağıtım lisansı Tedarik lisansı
12 Eski EPK da Lisanslama Süreci AŞAMALAR Başvuru İnceleme- Değerlendirme Uygun Bulma Lisans Verilmesi
13 Lisans Başvuru Aşaması- Eksiklerinin kontrolü ve giderilmesi Başvuru Kontrol 10 işgünü Eksik T. 10 işgünü Kontrol 10 işgünü Eksik T. 10 işgünü
İnceleme ve Değerlendirme Aşaması-II İnc. ve Değ.nin Sonuçlandırılması Diğer kurumlardan alınan ve uygun bulma kararına esas teşkil edecek görüşlerin alınması Görüşlerin Kuruma geliş tarihinden itibaren kırkbeş gün içerisinde sonuçlandırılır. Kurum tarafından yapılan inceleme ve değerlendirme Kurula sunulur ve lisans başvurusu Kurul kararıyla sonuçlandırılır. 14
Uygun Bulma Aşaması 90 gün içerisinde sunulması gereken belgeler 15 Şirket ana sözleşmesinde gerekli değişiklikleri yapması, Şirket Sermayesinin Artırılması Lisans alma bedelinin yatırılması, Üretim faaliyeti başvurularında banka teminat mektubu sunulması, RES Katkı Payı anlaşmasını ibraz edilmesi, (Rüzgar) SKHA sunulması (HES), Lisans başvurusuna konu üretim tesisi projesine ilişkin ÇED belgesi sunulması,
16 Lisans Verilmesi Uygun bulma kurul kararında yer verilen yükümlülükleri 90 gün (ÇED Olumlu için 300 gün) içerisinde yerine getiren tüzel kişiye, Kurul kararı ile lisans verilir.
17 Tesis tamamlanma süresi İnşaat öncesi dönem + İnşaat dönemi = Tesis tamamlanma süresi üretim lisanslarına özgüdür ve söz konusu lisanslara dercedilir.
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği çerçevesinde önlisans ve lisans verme süreçleri
Lisans/Önlisans alabilmenin önşartları 19 Anonim şirket veya limited şirket olma Sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının nama yazılı olması Piyasaya giriş engelinin bulunmaması (Yasaklı olmama) (EPK m.5/8)
Lisans/Önlisans alabilmenin önşartları 20 Piyasaya giriş engelinin bulunmaması (Yasaklı olmama) EPK m.5/8: Lisansı iptal edilen tüzel kişi, bu tüzel kişilikte yüzde on veya daha fazla paya sahip ortaklar ile lisans iptal tarihinden önceki bir yıl içerisinde görevden ayrılmış olanlar dâhil, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, lisans iptalini takip eden üç yıl süreyle lisans alamaz, lisans başvurusunda bulunamaz, lisans başvurusu yapan tüzel kişiliklerde doğrudan veya dolaylı pay sahibi olamaz, yönetim kurullarında görev alamaz.
Üretim Faaliyeti için Lisanslama Süreci 21 Önceki lisanslama sisteminden farklı olarak ikiye ayrılıyor. Üretim faaliyetinin yapılabilmesi için önce önlisans ve sonra üretim lisansı olmak üzere iki tür lisans alınması öngörülmektedir. Önlisans: Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişilere, üretim tesisi yatırımlarına başlamaları için gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin alınabilmesi için belirli süreli verilen izin Yatırımlara başlama=inşaata başlama
Üretim Faaliyeti için Lisanslama Süreci 22 1)Hidrolik kaynağa dayalı üretim tesislerinde DSİ nin önlisans başvurusunda bulunacak olan tüzel kişi ile SKHA imzalayabileceğine ilişkin EPDK ya bildirimde bulunmasıyla süreç başlar. 2)Rüzgar ve güneşe dayalı önlisans başvurularında TEİAŞ ın sisteme bağlanabilecek rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı üretim tesisi kapasitesini Kuruma bildirmesiyle süreç başlar. Rüzgâr enerjisine dayalı başvurular için her yıl Ekim ayının ilk beş iş gününde, güneş enerjisine dayalı başvurular için her yıl Ekim ayının son beş iş gününde; bir önceki yıl o yıl için açıklanan kapasite çerçevesinde, Kurum tarafından önlisans başvuruları alınır.
23 Önlisans Süreci AŞAMALAR Başvuru İnceleme (Eksik evrak tamamlama) Değerlendirme Bağlantı görüşü sorma Bağlantı görüşünün kabul ve taahhüt edilmesi Önlisans verilmesi
ÖNLİSANS SÜRECİ 24 1. Tüzel kişi tarafından önlisans başvurusunda bulunulması 2. Kurum tarafından gerekli incelemenin yapılması 3. Eksik evrak bildirimi (eksikliklerin bulunması halinde) 4. Eksiklerin tamamlanmasını müteakiben başvurunun değerlendirmeye alınması 5. Değerlendirmeye alınan önlisans başvurusuna ilişkin bilgilerin Kurum internet sayfasında duyurulması 6. Kurulacak üretim tesisinin iletim ve/veya dağıtım sistemine bağlantısı ve sistem kullanımı hakkında TEİAŞ ve/veya üretim tesisinin bulunduğu dağıtım bölgesindeki dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiden görüş istenmesi 7. Kuruma sunulan görüşlerin, başvuru sahibine bildirilmesi 8. Şirketin söz konusu görüşleri kabul ve taahhüt ettiğine ilişkin belgeyi, aksi halde gerekçeleri ile birlikte itirazını on iş günü içerisinde Kuruma sunması 9. Kurul tarafından tüzel kişiye önlisans verilmesi ya da başvurunun reddedilmesi
ÖNLİSANS BAŞVURUSU 25 Önlisans başvurusunda bulunacak olan tüzel kişilerin hangi bilgi ve belgeleri Kuruma sunması gerektiği 21.11.2013 tarihli ve 4709-7 sayılı Kurul kararı ile Önlisans ve Lisans İşlemleri ile İlgili Başvurularda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi adı altında belirlenerek 28.11.2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Önlisans Başvurusunda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi Lisans Başvurusunda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi Önlisans ve Lisans Tadil Başvurularında Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler listesi
ÖNLİSANS BAŞVURUSU 26 Önlisans Başvurusunda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi 1. Elektrik piyasası mevzuatına uygun hale getirilmiş esas sözleşme 2. Asgari sermaye 3. Teminat mektubu 4. Önlisans alma bedeli 5. En az bir yıl süreli standardına uygun rüzgâr veya güneş ölçümü (rüzgar ve güneş için) 6.. 7..
Elektrik piyasası mevzuatına uygun hale 27 getirilmiş esas sözleşme Önlisans başvurusunda bulunacak olan tüzel kişilerin esas sözleşmelerinde; Payların nama yazılı olduğuna ve hamiline yazılı pay senedi çıkarılamayacağına ilişkin hükme, Üretim lisansı alınıncaya kadar, EPLY de belirtilen istisnalar dışında, tüzel kişinin ortaklık yapısında değişiklik yapılamayacağına ilişkin EPLY de öngörülen mevcut hükme, Pay senetlerinin nevi ve ortaklık yapısında değişiklik yapılamayacağına ilişkin hükümler ile Şirket sermaye miktarının düşürülmesine ilişkin esas sözleşme değişikliklerinde EPDK onayı alınacağına ilişkin hükme, yer verilmesi zorunludur.
Elektrik piyasası mevzuatına uygun hale 28 getirilmiş esas sözleşme Önlisans ile üretim lisansı başvurusunda bulunacak olan tüzel kişiler için esas sözleşmede yer verilecek hususları gösteren örnek metin EPDK nın internet sitesinde yayımlanmıştır.
Asgari sermaye 29 Şirket sermayesinin; üretim tesisi için Kurum tarafından öngörülen toplam yatırım tutarının asgari yüzde beşine, nükleer enerjiye dayalı üretim tesisi kurulması için yapılan önlisans başvuruları açısından asgari yüzde birine tekabül etmesi zorunludur. Asgari sermaye hesabı yapılırken Yönetmeliğin 12 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükümlerinin de göz önünde bulundurulması gerekir. İşletmeye girmemiş olan projelere ilişkin lisanslar Başka projeler için verilmiş önlisanslar
Kaynak bazında birim yatırım tutarları 30 Asgari sermayenin hesaplanmasına baz alınan kaynak bazında birim yatırım tutarları 21.11.2013 tarihli ve 4709-4 sayılı KK ile tespit edilmiştir.
Kaynak bazında birim yatırım tutarları 31 tablosu Elektrik Piyasasında Kaynak Bazındaki Toplam Birim Yatırım Tutarları Kaynak Türü Toplam Birim Yatırım Tutarı (TL/MWm) Kömür 1.500.000 Doğalgaz / LPG 1.000.000 Fuel Oil / Nafta 1.000.000 Hidro 2.000.000 Rüzgar 2.500.000 Jeotermal 2.100.000 Biyokütle 1.900.000 Güneş 3.000.000 Nükleer 6.000.000 Proses atık ısısı (*) 700.000 Diğerleri 1.400.000
32 Banka Teminat Mektubu Önlisans başvurusunda bulunacak olan tüzel kişilerin Kuruma sunmak zorunda oldukları teminat mektubu tutarları 21.11.2013 tarihli ve 4709-6 sayılı Kurul kararı ile belirlenmiştir. MWm cinsinden beher kurulu güç (virgülden sonraki iki basamak dâhil) başına 10.000 (onbin) TL tutarında teminat mektubu alınır. Mektup tutarı en fazla 5.000.000 (beşmilyon) TL dir.
Önlisans alma bedeli 33 Başvuru sırasında içinde bulunulan yıl itibariyle geçerli önlisans alma bedelinin Kurum hesabına yatırıldığına ilişkin belgenin sunulması gereklidir. 2014 yılı için geçerli önlisans alma bedeli 19.12.2013 tarihli ve 4770 sayılı Kurul Kararı ile tespit edilmiştir. Söz konusu bedeller her yıl için güncellenir. Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere önlisans almak için başvuruda bulunan tüzel kişilerin önlisans alma bedelinin yüzde onunu Kurum hesabına yatırmaları yeterlidir.
Ölçüm İstasyonu Kurulum Raporu ve Ölçüm Sonuç Raporu 34 Projenin kurulacağı saha üzerinde son üç yıl içinde elde edilmiş en az bir yıl süreli standardına uygun rüzgâr veya güneş ölçümü Rüzgâr Ölçüm İstasyonu Kurulum Raporu ve Rüzgâr Ölçüm Sonuç Raporu Güneş Ölçüm İstasyonu Kurulum Raporu ve Güneş Ölçüm Sonuç Raporu
35 Başvurunun incelenmesi Başvuru hakkında inceleme on iş günü içerisinde tamamlanır. Gereğine uygun olarak yapılmadığı tespit edilen önlisans başvurularındaki eksikliklerin onbeş iş günü içerisinde giderilmesi istenir. Eksikliklerin tamamlanması için sadece bir kez süre verilir.
36 Başvurunun değerlendirmeye alınması ve internet sayfasında duyurulması Eksiksiz olarak yapılan başvurular, başvuru tarihi itibariyle, eksik başvurular eksikliklerin giderildiğine ilişkin bilgi ve belgelerin Kurum evrakına giriş tarihi itibariyle değerlendirmeye alınmış sayılır. Değerlendirmeye alınan önlisans başvurusuna ilişkin bilgiler Kurum internet sayfasında duyurulur. üçüncü şahıslar tarafından on iş günü içerisinde ve sadece kişisel hak ihlali açısından yazılı olarak itirazda bulunulabilir.
37 Bağlantı görüşünün oluşturulması (rüzgar ve güneş hariç) Kurulacak üretim tesisinin iletim ve/veya dağıtım sistemine bağlantısı ve sistem kullanımı hakkında TEİAŞ ve/veya üretim tesisinin bulunduğu dağıtım bölgesindeki dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiden görüş istenir. Kuruma sunulan görüşler, on işgünü içerisinde başvuru sahibine bildirilir.
38 Bağlantı görüşünün oluşturulması (rüzgar ve güneş hariç) Başvuru sahibinin, bağlantı ve sistem kullanımı hakkında oluşturulan görüş veya görüşleri kabul etmesi halinde söz konusu görüşleri kabul ve taahhüt ettiğine ilişkin belgeyi, aksi halde gerekçeleri ile birlikte itirazını on iş günü içerisinde Kuruma sunması zorunludur. Aksi halde bağlantı ve sistem kullanım hakkındaki görüş veya görüşleri kabul ve taahhüt etmiş sayılır ve önlisans işlemlerine devam edilir.
39 Teknik değerlendirmenin yapılması (Sadece rüzgar ve güneş için) Değerlendirmeye alınan rüzgar ve güneşe dayalı önlisans başvurusu teknik değerlendirmesinin yapılabilmesi için Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğüne gönderilir. Teknik değerlendirmesi uygun bulunan önlisans başvuruları, bağlantı görüşlerinin oluşturulması için TEİAŞ a ve/veya ilgili dağıtım şirketine gönderilir.
40 Bağlantı görüşünün oluşturulması (sadece rüzgar ve güneş için) Üretim tesisinin bağlantı noktası ve gerilim seviyesi, TEİAŞ ve/veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından belirlenir. Aynı bağlantı noktasına ve/veya aynı bağlantı bölgesine bağlanmak için birden fazla başvurunun bulunması hâlinde, TEİAŞ tarafından yarışma yapılır. Yarışmayı kazananla önlisans işlemlerine devam edilir.
41 Önlisans verilmesi Bağlantı görüşleri oluşturulan tüzel kişiye Kurul tarafından önlisans verilir. Önlisans sahibi tüzel kişinin ticaret ünvanı ile aldığı önlisans süresi ve önlisansa konu üretim tesisinin bulunduğu yere ilişkin bilgiler, Kurum internet sayfasında duyurulur.
42 Önlisans başvurusunun reddedilmesi Aşağıdaki nedenlerle önlisans başvurusu Kurul kararı ile reddedilir: İletim ve/veya dağıtım sistemine bağlantı hakkında olumlu görüş oluşturulamaması ve/veya başvuru sahibi tüzel kişi tarafından özel direkt hat tesis edilmesinin tercih edilmemesi, Başvurudan vazgeçildiğinin Kuruma bildirilmesi, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından teknik değerlendirmesinin uygun olmadığı bildirilen başvurular.
Önlisans süreleri (Mevzuat Hükümleri) 43 EPK m 6/5: Önlisansın süresi mücbir sebep hâlleri hariç yirmi dört ayı geçemez. Kurul, kaynak türüne ve kurulu güce bağlı olarak bu süreyi yarısı oranında uzatabilir. EPLY m.9/1:önlisansın süresi mücbir sebep hâlleri hariç yirmi dört ayı geçemez. Önlisans verilirken, başvurunun kaynak türüne ve kurulu gücüne bağlı olarak, bu sürenin otuz altı aya kadar uzatılmasına ilişkin hususlar, Kurul kararı ile düzenlenir.
Önlisans süreleri (Netice) 44 Önlisans Süreleri ile Tesis Tamamlanma Tarihinin Belirlenmesinde Referans Alınacak İnşaat Süreleri 21.11.2013 tarihli ve 4711 sayılı KK ile tespit edilmiştir. Önlisans süreleri 24 ila 36 ay arasındadır. Kaynak türüne ve kurulu güce göre süreler değişmektedir.
45 Önlisans Süresinde Tamamlanması Gereken İşlemler a) Sahanın mülkiyet veya kullanım hakkının elde edilmesi, rezervuarlı hidroelektrik santrallerinde su tutma alanları ile ilgili olarak kamulaştırma kararının alınması, nükleer santrallerde üretim tesisinin kurulacağı sahaya ilişkin tahsis işlemlerinin yapılması, b) İmar planlarının onaylanması, c) Ön proje onayının alınması, ç) Bağlantı ve Sistem Kullanım anlaşmaları için başvuru yapılması,
46 Önlisans Süresinde Tamamlanması Gereken İşlemler d) Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliği uyarınca gerekli görüşlerin alınması, e) Teknik Etkileşim İzninin alınması (sadece rüzgar için) f) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması g) Yapı ruhsatına ilişkin belgenin alınması ğ) Kaynak kullanım, SKHA veya katkı payı anlaşmasının yapılması
47 Önlisans Süresinde Tamamlanması Gereken İşlemler Önlisans sahibi tüzel kişiler, önlisans alma tarihinden itibaren; Doksan gün içerisinde, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması için, Yüzseksen gün içerisinde Teknik Etkileşim İzni için, ilgili kuruma başvurmak zorundadır.
LİSANS SÜRECİ 48 1. Tüzel kişi tarafından lisans başvurusunda bulunulması 2. Kurum tarafından gerekli incelemenin yapılması 3. Eksik evrak bildirimi (eksikliklerin bulunması halinde) 4. Eksiklerin tamamlanmasını müteakiben başvurunun değerlendirmeye alınması 5. Değerlendirmeye alınan lisans başvurusuna ilişkin Kurum tarafından yapılan değerlendirme, 45 gün içerisinde tamamlanarak, söz konusu değerlendirme Kurula sunulur ve lisans başvurusu Kurul kararıyla sonuçlandırılır. 6. Kurul tarafından tüzel kişiye lisans verilir ya da başvuru reddedilir.
49 Lisans Süreci AŞAMALAR Başvuru İnceleme (Eksik evrak tamamlama) Değerlendirme Lisans verilmesi
LİSANS BAŞVURUSU 50 Lisans başvurusunda bulunacak olan tüzel kişilerin hangi bilgi ve belgeleri Kuruma sunması gerektiği 21.11.2013 tarihli ve 4709-7 sayılı Kurul kararı ile Önlisans ve Lisans İşlemleri ile İlgili Başvurularda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi adı altında belirlenerek 28.11.2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
LİSANS BAŞVURUSU 51 Lisans Başvurusunda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi 1. Elektrik piyasası mevzuatına uygun hale getirilmiş esas sözleşme 2. Asgari sermaye 3. Teminat mektubu (sadece üretim lisansı başvurularında) 4. Lisans alma bedeli 5. Önlisans süresi içerisinde tamamlanması gereken iş ve işlemlerin tamamlandığını tevsik eden bilgi ve belgeler (sadece üretim lisansı başvurularında) 6... 7...
Elektrik piyasası mevzuatına uygun hale 52 getirilmiş esas sözleşme-1 a) Tüm lisans başvurularında; Tüzel kişinin anonim şirket olması halinde, sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının nama yazılı olduğuna ilişkin hükme, Yönetmelikte öngörülen pay devirleri ile birleşme ve bölünmeye ilişkin mevcut hükümlere, Lisans sahibi tüzel kişinin pay senetlerinin nevi ve Pay devirleri ile şirket birleşme ve bölünmelerine, Şirket sermaye miktarının düşürülmesine ilişkin hükümlere yönelik esas sözleşme değişikliklerinde Kurum onayı alınacağına ilişkin hükme,
Elektrik piyasası mevzuatına uygun hale 53 getirilmiş esas sözleşme-2 b) Tarifesi düzenlemeye tabi faaliyet yürüten tüzel kişiler için (a) da belirtilenler ve ek olarak, esas sözleşmede yer alan şirket amaç ve konusuna ilişkin hükümlerin, elektrik piyasasına ilişkin ilgili mevzuata uygun hale getirilmiş olması ile bu hükümlere ilişkin esas sözleşme değişikliklerinde Kurumun uygun görüşünün alınacağına ilişkin hükme, esas sözleşmede yer verilmesi zorunludur.
Asgari sermaye 54 Şirket sermayesinin asgari; Dağıtım lisansı ile piyasa işletim lisansı ve görevli tedarik şirketlerinin tedarik lisansı başvurularında Kurul tarafından belirlenen oran ve/veya tutarda, Söz konusu Kurul Kararı henüz tesis edilmemiştir. Tedarik lisansı başvuruları açısından, iki milyon TL tutarında,
Asgari sermaye 55 Üretim lisansı başvuruları açısından, Kurum tarafından öngörülen toplam yatırım tutarının yüzde yirmisine, nükleer enerjiye dayalı üretim tesisi kurulması için yapılan üretim lisansı başvuruları açısından yüzde beşine eşit, Asgari sermaye hesabı yapılırken Yönetmeliğin 12 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükümlerinin de göz önünde bulundurulması gerekir. İşletmeye girmemiş olan projelere ilişkin lisanslar Başka projeler için verilmiş önlisanslar Asgari sermayenin hesaplanmasına baz alınan kaynak bazında birim yatırım tutarları 21.11.2013 tarihli ve 4709-4 sayılı KK ile tespit edilmiştir.
56 Lisans alma bedeli Başvuru sırasında içinde bulunulan yıl itibariyle geçerli lisans alma bedelinin Kurum hesabına yatırıldığına ilişkin belgenin sunulması gereklidir. 2014 yılı için geçerli lisans alma bedelleri 19.12.2013 tarihli ve 4770 sayılı Kurul Kararı ile tespit edilmiştir. Söz konusu bedeller her yıl için güncellenir. Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere önlisans almak için başvuruda bulunan tüzel kişilerin önlisans alma bedelinin yüzde onunu Kurum hesabına yatırmaları yeterlidir.
Banka Teminat Mektubu 57 Lisans başvurusunda bulunacak olan tüzel kişilerin Kuruma sunmak zorunda oldukları teminat mektubu tutarları 21.11.2013 tarihli ve 4709-6 sayılı Kurul kararı ile belirlenmiştir. Azalan oranlı bir formül benimsenmiştir.
Banka Teminat Mektubu (Formül tablosu) 58 Öngörülen toplam Kurulu Güç (MWm) yatırım tutarına uygulanacak 6 Uygulanan Formül 10 yüzde < P (%) 100 4 TYT x [0,6 + (P 10) x 0,04 ] P > 100 0 < P 10 62 P x TYT x 0,06 TYT x [4,2 + (P 100) x 0,02] 10 < P 100 4 TYT x [0,6 + (P 10) x 0,04 ] P > 100 2 TYT x [4,2 + (P 100) x 0,02]
önlisans yükümlülüklerinin tamamlandığına ilişkin bilgi ve belgeler 59 Üretim lisansı başvurularında, önlisans süresi içerisinde tamamlanması gereken iş ve işlemlerin tamamlandığını tevsik eden bilgi ve belgelerin sunulması zorunludur.
60 Başvurunun incelenmesi Başvuru hakkında inceleme on iş günü içerisinde tamamlanır. Gereğine uygun olarak yapılmadığı tespit edilen lisans başvurularındaki eksikliklerin onbeş iş günü içerisinde giderilmesi istenir. Eksikliklerin tamamlanması için sadece bir kez süre verilir.
Başvurunun değerlendirmeye alınması-1 61 Eksiksiz olarak yapılan başvurular, başvuru tarihi itibariyle, eksik başvurular eksikliklerin giderildiğine ilişkin bilgi ve belgelerin Kurum evrakına giriş tarihi itibariyle değerlendirmeye alınmış sayılır. Değerlendirmeye alınan lisans başvurusuna ilişkin bilgilerin Kurum internet sayfasında duyurulacağına ve üçüncü şahıslar tarafından itirazda bulunulabileceğine ilişkin bir hüküm yoktur.
62 Başvurunun değerlendirmeye alınması-2 (değerlendirme kriterleri) dağıtım ile tedarik ve piyasa işletim lisansları açısından; Tüketici haklarının korunması ile rekabetin ve piyasanın gelişimine olan etki, Başvuruda bulunan tüzel kişi ile tüzel kişilikte yüzde on ve üzerinde, halka açık şirketlerde yüzde beş ve üzerinde doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan kişilerin varsa, piyasadaki deneyim ve performansları, Başvuru hakkında ilgili kuruluşlardan alınan görüşler ve/veya ilgili tüzel kişi hakkında yürütülmekte olan veya sonuçlandırılmış olan işlemler.
63 Başvurunun değerlendirmeye alınması-2 (değerlendirme kriterleri) Üretim lisansı açısından, önlisansı kapsamındaki yükümlülüklerin önlisans süresi içerisinde tamamlanmış olup olmadığı Lisans başvurusunun değerlendirmeye alınması, lisans almaya hak kazanıldığı anlamına gelmez.
64 Lisans verilmesi Değerlendirmeye alınan lisans başvurusuna ilişkin Kurum tarafından yapılan değerlendirme, 45 gün içerisinde tamamlanarak, söz konusu değerlendirme Kurula sunulur ve lisans başvurusu Kurul kararıyla sonuçlandırılır. Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülükleri yerine getiren tüzel kişiye Kurul kararı ile lisans verilir, lisans sahibi tüzel kişinin ticaret ünvanı ile aldığı lisans türü ve süresi Resmî Gazete de yayımlanır ve Kurum internet sayfasında duyurulur.
65 İnşaat süresi Üretim lisansına inşaat süresi ve tesis tamamlanma tarihi derç edilir. EPK da ve EPLY de inşaat sürelerini sayısal olarak zikreden bir hüküm yoktur. Tesis Tamamlanma Tarihinin Belirlenmesinde Referans Alınacak İnşaat Süreleri 21.11.2013 tarihli ve 4711 sayılı KK ile tespit edilmiştir.
66 Geçiş Dönemi-1 EPK GEÇİCİ MADDE 10 Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kurumca henüz sonuçlandırılmamış üretim lisansı başvuruları, önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve sonuçlandırılır. Kapsam: Başvuru inceleme-değerlendirme uygun bulma
67 Geçiş Dönemi-2 EPLY geçici 8. maddede ayrıntılı düzenlemelere yer verilmiştir. İnceleme-değerlendirmeye alınmamış lisans başvuruları önlisans başvurusu aşamasında kabul edilerek değerlendirme yapılır. İnceleme-değerlendirme aşamasında olanlara, bağlantı görüşlerinin oluşmasını müteakiben, yeni düzenlemeler çerçevesinde önlisans başvurusuna ilişkin eksiklikleri tamamlamaları için 90 günlük süre verilir.
Geçiş Dönemi-3 68 Uygun bulma aşamasında olanlar 30.03.2013 tarihi itibariyle uygun bulmaya ilişkin Kurul kararında belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmesi için öngörülen süresi sona ermiş olanlardan, mücbir sebep ile Kurul tarafından uygun bulunan haller dışında kalan sebeplerle, söz konusu yükümlülüklerini süresi içerisinde tamamlamamış olan tüzel kişilerin başvuruları reddedilerek başvuru aşamasında sunulmuş olan teminatları irat kaydedilir. Diğerlerinin uygun bulmaya ilişkin Kurul kararları kaldırılarak bu kişilerin başvuruları önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve yükümlülüklerin tamamlanması için ilgili tüzel kişilere doksan günlük süre verilir.
Lisans Devri 69 EPK da lisansın devredilemeyeceğine ilişkin bir yasak yoktur. EPLY m.5/3: Lisans devredilemez. İstisnalar EPLY m.5/3 de sayılmıştır.
Lisans Devredilemez/istisnalar-1 70 Birleşme ve bölünme Lisans sahibi tüzel kişiler için mümkündür. Başka bir lisans sahibi ile ya da lisans sahibi olmayan bir tüzel kişiyle kendi bünyesinde birleşilebilir. Lisans sahibi bir tüzel kişi tam veya kısmi olarak bölünebilir. Birleşme ve bölünme gerçekleşmeden önce Kuruldan izin alınmalıdır.
Lisans Devredilemez/istisnalar-2 71 Aynı ortaklık yapısı ile yeni tüzel kişi kurulması Sadece üretim lisansı sahibi tüzel kişiler için mümkündür. Üretim lisansı almış bir tüzel kişiyle aynı ortaklık yapısı ile kurulan bir başka tüzel kişiye, Kurul onayı alınmak kaydıyla eskisinin devamı mahiyetinde yeni lisans verilir. Aynı ortaklık yapısı: kişilerin ve pay oranlarının aynı olması
Lisans Devredilemez/istisnalar-3 72 Üretim tesisinin satış, devir veya kiralama gibi kullanım hakkının değişmesi sonucunu doğuran diğer bir düzenleme Sadece üretim lisansı sahibi tüzel kişiler için ve işletmeye geçmiş olan lisanslar kapsamında mümkündür. üretim tesisini devralacak tüzel kişinin, devir işlemi gerçekleşmeden önce Kurumdan lisans alması zorunludur. Üretim tesisini devralan tüzel kişiye yeni lisans verilir.
Lisans Devredilemez/istisnalar-4 73 Üretim lisans sahibi tüzel kişiye bankalar ve/veya finans kuruluşları tarafından sınırlı veya gayri kabili rücu proje finansmanı sağlanması Finansmana ilişkin sözleşmede hüküm bulunmalı Bankalar ve/veya finans kuruluşlarının Kuruma gerekçeli olarak bildirimde bulunması ve Kurul tarafından gerekçelerin uygun bulunması Önerilen tüzel kişiye, aynı hak ve yükümlülüklerle eskisinin devamı mahiyetinde yeni lisans verilir.
Elektrik Piyasasında Tüketici Kavramı & İlgili Diğer Kavramlar Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği vs. Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği Kapsam Perakende Satış Sözleşmesi Perakende Satış Hizmetleri ve Sayaç Okuma Serbest Tüketiciler Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Tüketimi Tutanaklar Güvence Bedeli Sayaçlar Tutanaklar Bildirimler İhbar, Şikayet ve Bilgi Edinme Başvuruları Elektrik Dağıtımı ve Perakende Satışına İlişkin Hizmet Kalitesi Yönetmeliği ile ilişkisi
Elektrik Piyasasında Tüketici Kavramı& İlgili Diğer Kavramlar Kullanıcı Müşteri Tüketici Serbest Tüketici Serbest Olmayan Tüketici Abone Abone grubu Mesken Ticarethane Sanayi Tarımsal Sulama Aydınlatma Üretim Şirketi TEİAŞ Dağıtım Şirketi Tedarik Şirketi Görevli Tedarik Şirketi Tedarikçi Bağlantı Anlaşması Sistem Kullanım Anlaşması Perakende Satış Sözleşmesi İkili Anlaşma Son Kaynak Tedarikine İlişkin Perakende Satış Sözleşmesi
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği vs. Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği 01.03.2003- EPMHY yürürlük tarihi 30.03.2013-6446 s. EPK yürürlük tarihi 08.05.2014- EPTHY yürürlük& EPMHY ilga tarihi EPMHY vs. EPTHY Getirilen Yenilikler Mevzuat Sistematiği Perakende Satış Sözleşmesi Elektrik Faturası Kaçak - Usulsüz Elektrik Enerjisi Tüketimi İhbar ve Şikayet Başvuruları
Mevzuat Sistematiği İşlevsel Düzenleme Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği 1. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği 2. Elektrik Piyasası Serbest Tüketici Yönetmeliği 3. Elektrik Piyasasında Perakende Satış Sözleşmesi Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ 4. 3.11.2010 tarihli ve 2860 no.lu Kurul Kararı Güvence Bedelleri İle Uygulamaya İlişkin Usul ve Esaslar 5. 29.12.2005 tarihli ve 622 no.lu Kurul Kararı Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanılması Durumunda Yapılacak İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği 1. Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği, 2. Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği, 3. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği 4. İletim ve Dağıtım Sistemlerine Bağlantı ve Sistem Kullanımı Hakkında Tebliğ, 5. 18.01.2012 tarihli ve 3648/25 no.lu Kurul Kararı Ortak Kullanım Haline Gelen Elektrik Dağıtım Tesislerinin Elektrik Dağıtım Şirketlerince Devralınmasına Dair Usul ve Esaslar
Perakende Satış Sözleşmesi İnternet veya kayda alınmak suretiyle telefon ile başvuru Türk vatandaşı olmayanlar kişiler için pasaport numarası veya uluslararası geçerliliği olan muadili belge numarası Kullanım yerinin mülkiyetinin kime ait olduğu ve kullanım yerinin hangi sıfatla kullanıldığı Islak imza veya elektronik imza Kurye, kargo ve benzeri kolaylıklarla sözleşmenin başvuru sahibine ulaştırılması, maliyetin GTŞ* nin internet sitesinde ilan edilmesi zorunluluğu GTŞ lerinin görüşleri alınmak suretiyle Kurul tarafından standart sözleşme olarak düzenlenmesi, Kurul onayı alınmaksızın değişiklik yapılamaması
Elektrik Faturası Tüketim Döneminin Belirlenmesi 1 ay Tüketim Dönemi Süresi 1 yıl Ödemede Taksitlendirme Zorunluluğu Tüketim dönemi süresi 6 aydan fazla ise Tüketim dönemi 6 aydan az belirlenmiş ama fiili sayaç okuma aralığı 6 ay ve üzerinde ise Tüketicinin talebi varsa azami tüketim dönemi içindeki ay sayısı kadar taksitlendirme vade farkı yok
Elektrik Faturası Tebliği ve Kapsamı Yazılı veya tüketici tercih ederse e-posta yoluyla tebliğ Faturada yer alması gereken asgari ek bilgiler 1. kesme-bağlama bedeli 2. ödeme bildirimi tarihi itibariyle, tüketicinin son 1 yıllık elektrik enerjisi tüketim miktarı 3. bulunması halinde otomatik ödeme talimatı bilgisi Ödeme bildirimlerinde serbest tüketici hakkını elde eden tüketicileri belirli bir tedarikçiye yönlendirici herhangi bir bilgiye yer verilemez.
Elektrik Faturası Tahsilatı Faturaların kredi kartı ile ödenebilmesi Faturaların kredi kartı ile ödenmesine ilişkin usul ve esasların Kurul Kararı ile belirlenmesi Faturaların kredi kartı ile ödenmesi hariç, GTŞ veya hizmet alımı yapılan kişiler tarafından faturaların tahsilatı işlemi sebebiyle tüketicilerden herhangi bir ad altında bedel talep edilemez.
Zamanında Ödenmeyen Borçlar Elektriğin kesilmesi için yazılı bildirime ek olarak diğer haberleşme kanalları Kesme bildirimi ve bağlama bildirimi düzenleme zorunluluğu Elektriğin yeniden bağlanması İmar yerleşim alanında 2 gün İmar yerleşim alanı dışında 3 gün
YÖNETMELİĞİN KAPSAMI Tedarik Sürekliliği Ticari Kalite Teknik Kalite
YÖNETMELİĞİN DAYANAĞI 6446 sayılı Kanunun 17 inci madde sekizinci fıkra (8) Elektrik enerjisinin kalitesizliğinden veya kesintilerinden kaynaklanan zarar ve hasarların ilgililerinden tazminine ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
YÖNETMELİĞİN KAPSAMI Elektrik Dağıtım Şirketleri Görevli Tedarik Şirketleri Kullanıcılar
TEDARİK SÜREKLİLİĞİ Kesinti Sınıfları Uzun / Kısa /Geçici ( >3dk / 3 dk 1 sn / > 1 sn) Bildirimli/Bildirimsiz
TEDARİK SÜREKLİLİĞİ Dağıtım Şirketi yükümlülükleri: Kesintilerin kaydını tutmak Bildirimli kesintileri ilgili medyada yayımlamak Tedarik Sürekliliği tablolarını Kuruma bildirmek, internette yayımlamak Kullanıcıları gerektiğinde tazmin etmek
Kesinti Kayıtlarını Tutma a) Kesintinin yeri, b) Kesintinin nedeni (uzun kesintiler için), c) Kesintinin kaynağı, ç) Kesintinin başlama tarihi ve zamanı, d) Kesintiden etkilenen AG ve/veya OG kullanıcılarının sayısı, e) Kesintinin sona erme tarihi ve zamanı, f) Kesintinin süresi,
Kayıt Tutma Tedarik Sürekliliği Kayıt sistemi kurmak (SCADA, OSOS vb dahil) Şebeke Bağlantı Modeli kurmak Bildirimli kesintiler İnternet sayfası, yazılı ve görsel medya üzerinden (Madde 3-e ) SMS ve e-posta üzerinden (Kullanıcı isteğine bağlı, 01.01.2014 ten itibaren, Geçici Madde 5)
Kuruma Bildirilen Tablolar Tablo 1,2,3,4,5 (Madde 17) Yıllık olarak bildirilir. (1 Ocak-31 Aralık verileri) Tablo 1 aylık, il, ilçe ve bölge bazlı olarak internette yayımlanır.
Performans Göstergeleri / Kalite Faktörü Ortalama Kesinti Süresi (OKSÜRE/SAIDI) Ortalama Kesinti Sıklığı (OKSIK/SAIFI) Toplam Kesinti Süresi (TKSÜRE) Toplam Kesinti Sayısı (TKSAYI)
Tazminatlar (Madde-16) Tablo 9 da belirlenen eşik süreler ve sayılar aşıldığında ödenir. Kullanıcı başvurusuna bakılmaz. (2012-2013 yılı kesintileri takip eden mart ayının sonuna kadar kullanıcı başvurusuna istinaden ödenir) Dağıtım sistem kullanım bedellerinden mahsuplaşılır. Bir sonraki nisan ayında ödeme başlatılır.
Tablo 9 EŞİK DEĞER ADI KESİNTİ SINIFI İMAR ALANI İÇİNDEKİ KULLANICILAR İÇİN İMAR ALANI DIŞINDAKİ KULLANICILAR İÇİN AG OG AG OG ESURE 48 24 72 36 (Saat) Bildirimsiz ESAYI (Kez) 56 56 72 72 ESURE 24 16 32 24 (Saat) Bildirimli ESAYI (Kez) 6 4 8 6
DENETİM Dağıtım/Görevli Tedarik Şirketleri verilerin doğrulanması Kanun, ETKB yi yetkilendiriyor. TEDAŞ ın saha ekipleri denetim yapıyor. Sondaj usulü tablolar kontrol ediliyor.
TİCARİ KALİTE Dağıtım/Görevli Tedarik Şirketleri yükümlülükleri: Hizmet sunumuna ilişkin asgari standartları sağlamak (Madde 19, Tablo 6-a ve Tablo 6-c) Sağlanamadığı durumlarda kullanıcıyı tazmin etmek Ticari kalite tablolarını Kuruma bildirmek, internette yayımlamak
TİCARİ KALİTE Ticari Kalite Yükümlülükleri Örnekleri 9.1 Kullanıcı zararının tazminine ilişkin başvuruyu sonuçlandırma Yirmi iş günü Mesken Abonesi: 25 TL Diğer Aboneler: 60 TL 10 Günlük azami bildirimli kesinti süresine uyulması Bildirimli dahi olsa günlük kesinti süresi azami on iki saati geçemez Kesintiden etkilenen kullanıcı başına Mesken Abonesi: 50TL Diğer Aboneler: 100 TL
Ticari Kalite Tazminatları Tazminat ödenmesi gereken kullanıcılar takip eden ayın 20 sine kadar tespit edilir ve bildirimde bulunulur (Madde 19-4) Def aten veya yazılı başvuru üzerine üç işgünü içerisinde ödeme yapılır. Bütün kaynaklardan gelen şikayetler kaydedilir (BİMER, EPDK, Bakanlık vb). Şirkete yapılan şikayetlere işlem numarası verilir, başvuru sahibi bu numarayla internette yayımlanan Tablo 7 den çapraz kontrol yapabilir.
Ticari Kalite Tabloları Tablo 7 ve 8 (Madde 20) Ait olduğu yılı takip eden yılın 30 Nisanına kadar Kuruma sunulur. Aylık olarak internet sayfasında yayımlanır.
TEKNİK KALİTE Dağıtım Şirketi yükümlülükleri: Sunulan elektrik enerjisinin teknik kalite standartlarına uygunluğunu sağlamak Kullanıcı isteğine bağlı olarak ölçüm yapmak (kurul kararı var---onun hükümlerine uyulması) Teknik kalite ölçüm cihazları tesis etmek (doğru sayıda mı?) Kullanıcı zararı tazmini
Kullanıcı Tazmini On işgünü içerisinde zarar tazmin başvurusu yapılması gerekiyor. Tamir gerçekleştirilir veya masrafı ödenir. Kullanıcının Kuruma/mahkemeye başvurma hakkı saklıdır.