BOAT TEST Fotoğraflar: Richard Langdon and Alastair Hyde-Tetley/Ocean Images Bazıları kata maran sever Katamaranlar görünüş itibarıyla cezbedici olmayabilir, ancak mükemmel yaşam alanları ve uzun gezi menzili sundukları bir gerçek. Yachting World ekibi seri üretim üç katamaran üzerinde üç gün geçirip çift gövdelilerin artı ve eksilerini değerlendiriyor. Katamaranlar hakkında çok şey söylenir. Dengeli, hızlı, geniş, düşük su çekimli ve plajlara yaklaşabilmelerinin yanı sıra konforlu bir platform sunduklarının da altı ısrarla çizilir. İşte katamaranlar taşıdıkları bu özelliklerle teknesinde yaşayan ve uzun mesafe geziler yapan denizciler arasında giderek popülerleşiyor. Bu yılın ARC (Atlantic Rally for Cruisers) katılımcıları arasında 12 si Lagoon, beşi Catana olmak üzere 32 gezi tipi katamaran bulunuyor. Lagoon ciro bazında kardeş firmaları Jeanneau ve Beneteau nun ardından üçüncü seri tekne üreticisi konumunda. Bu sıralamada Bavaria ve Hanse den önde olduklarını vurgulamak gerek. Bu çılgınlığa daha fazla kayıtsız kalamıyor ve seri üretim bir katamaranı tüm detaylarıyla incelemeye karar veriyoruz. 40-45ft aralığında uygun fiyatlı üç popüler model seçiyor ve bu teknelerle İngiltere nin güney sularında üç günlük bir test gerçekleştiriyoruz. Sonuçlar oldukça şaşırtıcı. Katamaran rüyası dışarıdan oldukça davetkâr görünse de, tasarımlar belirgin avantajlar sağladığı gibi bazı konularda da bir dizi taviz vermeyi gerektiriyor. Son tahlilde avantajları ve tavizleri teraziye koyup değerlendirmeyi yapmak alıcıya düşüyor. Gezi katamaranları hakkında söylenecek ilk şey olağanüstü bir yaşam platformu sunmaları. Katamaranlar hakkında genelde önyargılara dayalı bazı endişeler var. Kötü havayla nasıl baş edecekleri, nereye bağlanabilecekleri, bağlama maliyeti, tek gövdelilere göre yelken deneyiminin daha az olması gibi konular başı çekiyor. Testimiz sırasında bu konuları ele alıyoruz. 68 ARALIK 2011 ARALIK 2011 69
BOAT TEST Broadblue 435 Lagoon 400 Fountaine Pajot Lipari 41 Süper Katamaran Rallisi Test ekibi seçilen katamaranlarla üç günlük bir seyre çıkıyor; yelken ve makineyle seyir yapıyor, teknede pişirdiklerini yiyor, alargada demirliyor ve geceliyor. Ekip; David Glenn, Elaine Bunting, Matthew Sheahan, Harriett Robinson ve Toby Hodges. Çok gövdeli tekne uzmanlıklarıyla tanınan bazı yelkenciler, tasarımcılar ve satış temsilcileri ile üç test teknesinin sahipleri de onlara eşlik ediyor. Seyre Southampton daki Hamble Nehri nden başlayıp batıya, Poole a doğru yol alıyorlar. Tekneler Avrupa nın en büyük doğal limanlarından birinin içinde ve dışında deneniyor ve üçüncü gün Southampton a dönülüyor. Bu sular katamaranların küçük su çekimlerinin yararlarını görmek için ideal. İkinci gün Brownsea Adası etrafını dönüş sırasında tekneler fotoğraf çekimleri için yakın düzene geçiyor. İki metre derinliğe sahip sularda aralarında yalnızca birkaç metre boşluk bırakarak 7kt süratle ilerliyorlar. Durum doğal olarak bir yarışa dönüşüyor ve teknelerin idare kolaylığı ile atikliği hakkında bir fikir edinmek kolaylaşıyor. İlk Adım İnsanları çok gövdeli bir tekne satın almaya iten etkenler nelerdir? Katamaranı bir kez deneyen bir daha geriye dönmek istemiyor. Yelkene çok hevesli olmayan eşler veya diğer aile bireyleri için daha dengeli bir platform sağlaması bunun en önemli nedeni. Broadblue dan Mark Jarvis katamaran sattıkları insanların yüzde 60 ının önceden çok gövdeli kullandığını, yüzde 15 kadarının motoryat tercih ettiğini, yüzde 15 inin ilk kez tekne sahibi olduğunu ve ancak yüzde 10 kadarının tek gövdeli yelkenliden katamarana geçiş yapanlardan oluştuğunu belirtiyor. Test teknelerimiz muhteşem yelkenci gövdelere sahip olma iddiasında değil. Performans istatistikleri de bu konuda pek gösterişli sayılmaz. Bu teknelerin satışında konfor ön plana çıkıyor. Sizin de göreceğiniz gibi estetik, performans, hareket ve tasarım konuları tartışmaya açık, ancak okumaya başlamadan önce şu soruları akılda tutmakta yarar var: 1. Teknenin güzel görünüp görünmediği ne kadar önemli? Seyir halindeyken teknenizi görebiliyor musunuz? 2. Katamarandaki hacim ve konfora sahip olabilmek için ne kadar büyük bir tek gövde almalısınız? 3. Kalabalık bir aileyle birlikte çıkacağınız iki haftalık bir tekne tatili için tek veya çok gövdeli seçme şansınız olsa hangisini seçerdiniz? 4. Aileniz hoşlanmadığı için bir daha denize çıkamamak ve teknenizi bir katamaranla değiştirmek arasında seçim yapmanız gerekseydi ne yapardınız? 5. Ara sıra yapacağınız geziler için değil de üzerinde sürekli yaşamak için ne tür bir tekne isterdiniz? Yanıtlarınız sizi şaşırtabilir. Katamaranları tek gövdelilerden farklı kılan özellikleri neler? Artılar Evinizi aratmayan mükemmel konfor Boyları büyük olmasa da yaşam için sundukları kıyaslanamaz hacimler Düşük su çekimiyle seyir ve sığ koylara yanaşabilme yetenekleri Demir yeri seçeneklerinde artış, yalpaya düşmemeleri Dengeli ve yatmayan platform, yelkenci olmayanlar için cazibe faktörü Bolca saklama yeri Neredeyse batmaz oluşları Sınırlı mürettebatla idare edilebilme Birçok güneş panelini taşıyabilen sabit bimini tente Sabit mataforalar Geniş yan güverteler Çift makineyle manevra yeteneği (test teknelerinin üçü de kendi boyları çapında bir dairede dönüş yapabiliyor) Tek kotta yaşam sayesinde teknede çocuk/ aile bulunması çok daha kolay Dengeli gövdenin uzun seyirlerde yolcuları daha az yorması İki makine ve dümen sayesinde her zaman yedekli seyir Eksiler Görünüm Boyut, kütle Yüksek denizlerde konfor kaybı yaratan hareketler Geleneksel yelken hissinden uzak oluşu Demir yerinde rüzgâra gösterilen geniş yüzey Hantal tramolalar Abordayken giriş ve çıkışların yüksek bordalar nedeniyle güç, hatta tehlikeli olması 70 ARALIK 2011 ARALIK 2011 71
BOAT TEST LAGOON 400 LAGOON 400 Lagoon dünyanın en büyük katamaran üreticisi konumunda. Lagoon 400, 600 den fazla satan popüler 380 modelinin yerini alıyor. Tasarımcıları VPLP, performans konusunda geniş bir tecrübeye sahip. Çok gövdeli yarış tekneleri tasarımlarıyla bilinen VPLP, 400 ün yüksek ve açılı tasarımının formdan çok fonksiyon odaklı olduğuna dikkat çekiyor. Teknenin tüm mekanlarında hacim, ışık ve ferahlık çok güçlü bir etki bırakıyor. Güvertede güvenle hareket edebiliyorsunuz. Bu özellikleriyle 400, kalabalık misafirler ve charter müşterileri için ideal bir tasarım. Dış mekanda zaman geçirebilmek için gerekenler titizlikle düşünülmüş. Bu opsiyonel tente serdümene fırtınalı ve soğuk havada tam bir koruma sağlıyor. Ancak estetiğe olumlu katkısı olduğu söylenemez. Yorumlar David Glenn: Lagoon ihtişamı tartışılmaz yaşam yerleri sunuyor ama bunun için belki de çok şeyden ödün veriyor. Model, boyuna göre çok hacimli bir tekne. Birilerini çok mutlu edeceği kesin, ancak sert bir havada orsa seyrinde değil.. Elaine Bunting: Üçü arasında performans bakımından yelkende en az keyif veren katamaran olduğunu sanıyorum. Ancak çocuklarınız ve arkadaşlarınızın en çok bu tekneden hoşlanacağına emin olabilirsiniz. Matthew Sheahan konforlu dümen konumunda Poole a dönüş seyrinde. Altta: Küçük su çekimi kıyıya yakın seyre olanak sağlıyor. Matthew Sheahan: Güverte ve altında tasarımın sadeliği çok hoşuma gitti, ancak hacimlerin maksimuma itilmesi teknenin şişman ve dik köşeli bir görünüm kazanmasıyla sonuçlanmış. Kaba denizlerde seyir David Glenn ikinci gün Lagoon 400 ü oldukça zorlu şartlarda deniyor ve şu yorumda bulunuyor: 5 kuvvetinde rüzgâr ve kaldırdığı kaba dalgalara karşı ilerlerken tekne çılgın hareketlerle baş kıç yapıyor. Ancasta temsilcisi Ashley Overton bu koşullarda rüzgârüstüne seyirde salonun ön tarafında durumun son derece kötüleştiğini belirtiyor. Denizlere doğru inişe geçtiğimizde kendimi oldukça yüksek konumdaki dümende ilk kez bu kadar savunmasız hissediyorum. Tutunacak bir yer bulamadığınızda yana doğru düşmeniz kaçınılmaz olabilir. Geniş mandar yakalı anayelkende bir camadan ve tam açık cenovayla ilerliyoruz. (Overton 18kt üzeri rüzgârda birinci camadanın gerekli olduğunu söylüyor. Brian Thompson ın 75 inci sayfadaki camadan notlarına göz atabilirsiniz). Ancak tekne açılarla baş etmekte zorlanıyor ve özellikle dar bir kanalda bu duruma alışmak biraz zaman alıyor. Tramolalardan sonra ancak biraz açarak sürat kazanıp orsaya yükselebiliyoruz. İlk alıştırmaları yaptığımız bölgeden çıkınca orsa açılarını zorlamayı bırakıyoruz ve tekne 6kt süratle ileri atılıyor. Biraz açarak 6.8kt sürate ulaşmak mümkün oluyor. Dönüşte geniş apazda 7kt ve biraz üstü süratlere kadar yükseliyoruz. Anayelken ve cenova ıskotalarının aynı vinçle kontrol edilmesine alışmak zor oluyor, ancak elektrikli vinçler çok yararlı bir seçim olduğunu kanıtlıyor. Elaine Bunting gövdelerin hacimleri hakkında şu yorumu getiriyor: Poole Limanı nda Lipari nin hemen gerisinde aynı orsa açılarında (tekne en çok 40 hissedilen rüzgâr açısına orsalayabiliyor) ilerlerken rotamızdan çok daha aşağı saptığımızı görüyoruz. Süratimiz de daha düşük. Mükemmel yaşam yerleri ve geniş banyolar bazı tavizleri de birlikte getirmiş. Geniş yaşam alanları oluşturmak adına Lagoon gövdeleri daha iri ve tekne eni daha geniş. Islak yüzeyler daha büyük ve pruva kesitleri daha dolgun. Matthew Sheahan da, Baş taraf çok dolgun, bu form kaba dalgada orsa performansını etkiliyor ve tekne baş kıç yapmaya başladığında frenleme etkisi yaratıyor. Tel bağlantılı dümen sistemi bir miktar kontrol hissi veriyor. Rüzgâr açılarını ve sürati izlemeye alıştığınızda kanalı bulmak kolaylaşıyor. Biraz yükselir veya ara sıra dalgalara girerseniz tekrar açtığınızda oldukça çabuk hızlandığını görebiliyorsunuz yorumuyla Elaine e katılıyor. Bimininin arka tarafında yer alan uzun rayın, epey büyük bir alana sahip anayelkenin bükümünü kontrol etmekte başarılı olduğunu görüyoruz. İskele taraftaki vinç iskele ıskotayı ve cenova sarma halatını kontrol etmek için uygun açıda. Vinçler ve kıstırmaların çoğuna dümen konumundan erişim mümkün. Elaine Bunting manevraların ancak mürettebattan birinin veya otopilotun yardımıyla yapılabildiğini belirtiyor. Halat çımalarının bir karmaşa yaratmasını önlemek için belli bir disiplin gerekiyor. Gündüz tek yönlü görüş sağlayan gövde camları ve güvertede oyuntulara yerleştirilen hatch ler gibi akılcı çözümler serinin tüm modellerinde kullanılıyor. Mataforalarda asılı, gittikçe boyutları büyüyen RIB lerin ağırlık sorununu ortadan kaldırmak amacıyla Lagoon kendi alüminyum RIB modelini üretmiş. Artılar Çok açık ve detaylı kullanım klavuzu Mutfakla havuzluğu birleştiren (440 modelinde de görülen) sürgülü cam ve mükemmel mutfak yerleşimi Basit bir parça ile çift kişiliğe dönüşen misafir kamarası yatağı Tüm bölmelerde saklama yeri bolluğu Havuzluk oturma yeri altında özel jeneratör bölmesi (9.5kW a kadar) Test tekneleri içinde en geniş misafir banyosu Konfor ve oturma yerlerine gösterilen özen ve hareket kolaylığı Eksiler Gıcırdayan farş tahtaları ve gürültülü portuç kapakları Diğer teknelere kıyasla işçiliğe az özen gösterilmesi Sızdırmazlık noktalarında mastiklerin düzensiz kullanımı Yüksek dümen konumu çok gövdeli hissini güçlendirirken kaba dalgalı denizlerde dümen tutmak zorlaşıyor 72 ARALIK 2011 ARALIK 2011 73
BOAT TEST LAGOON 400 Havuzluk, güneşlenme minderi ve sekiz kişilik masasıyla misafirler için son derece konforlu bir dinlenme alanı. Yelken kontrol sistemlerinden arınmış ve dolaşım çok kolay. Akşam yemeğinde masada dokuz kişiyiz. Açılı bimini, havuzluğa gölgenin yanı sıra bir miktar güneş ışığı girişi de sağlıyor. Alt yüzeyin temiz görünüşü Lipari den daha başarılı. Üstte: İşin sırrı teknenin eninde. Gövdelerin geniş hacimleri dikkat çekici boyutlarda yaşam yerleri yaratıyor. Sağda: Sade ve kullanışlı salon. Mutfak çok zevkli bir planla yerleştirilmiş. Tam boy 11.97m 39ft 3in Su hattı boyu 11.45m 37ft 7in Maksİmum en 7.25m 23ft 9in Su çekimi 1.21m 4ft 0in Deplasman (boş) 10,348kg 22,817lb Su kapasitesi 300lt 66galon Yakıt kapasitesi Çift 200lt Çift 44galon Tasarım Van Peteghem Lauriot Prévost Başlangıç fiyatı 241 bin Euro (charter versiyonu 244 bin Euro) www.tezmarin.com 74 ARALIK 2011
BOAT TEST LAGOON 400 Mükemmel yaşam alanları tavizleri de beraberinde getiriyor. Lagoon un gövdeleri daha iri ve tekne eni daha geniş. Islak yüzeyler büyürken pruva kesitleri daha dolgunlaşıyor. Ne zaman camadan vurulmalı? David Glenn in Lagoon 400 le sert havada seyirde keşfettiği üzere ne zaman camadan vurulması gerektiğini bilmek çok önemli. Çok gövdelilerle yeni tanışanlar teknenin çok zorlandığını gösteren açık işaretlere alışkın olduklarından, katamaranlarda sorun yaşayabilirler. Fazla belirgin olmayan uyarı işaretlerini tanımayı öğrenmeleri gerekiyor. Bu konuda ipuçları için Brian Thompson dan daha iyisini bulamayız. Güverte altında görkem İç mekanlar (Alpi kaplama tek seçenek) görkemli hacimler, aydınlık ve havadar bir ortam sunuyor. Her iki gövdede de tek kotta yaşam sağlanıyor. Dolaşım, havuzluktaki dev oturma grubuna rağmen çok kolay. Dikey camların yansımayı önlediği salonda manzara çok keyifli. Farklı yerleşim planları seçilebiliyor. Yatağa dönüşen salon masası, tüm kamaraların eş konfor sunması, kolayca çift kişiliğe dönüşebilen iki kişilik kamaralarının yanı sıra dış ve iç mekanları bağlayan mutfağıyla 400, kalabalık aileler ve charter için kesinlikle en iyi seçenek. Gövdeler her iki kıç kamarada merkezi konumda geniş bir yatak kullanımına izin veriyor. Tekne sahibine ayrılan gövdede seri üretim bir teknede gördüğümüz en büyük ikili gardıropla karşılaşıyoruz. Lamine zeminler ve sadelik aceleye getirilmiş bir görünüm yaratıyor diyor ve ekliyor Elaine Bunting, Döşemelikler ve kaplamaların bütçe kaygılarına bağlı olduğu görülüyor. Özellikle çok gövdelilerde ağırlığı düşük tutmakla yetersiz donanımla kalmak arasında çok ince bir çizgi bulunuyor. Sintinelerin çıplak reçinelerle bırakılmasının ağırlık kaygısından mı maliyetten mi kaynaklandığı merak konusu. Üstelik teknik özellikleri Lagoon 400 ü üç tekne içinde en ağır tekne olarak öne çıkarıyor. Mutfak ve harita masasında kısıtlı yüzeyler salon masasının kullanımını teşvik ediyor. Teknede sekiz kişilik bir ekip olacağı düşünüldüğünde bu durum sorun yaratabilir. Tekne sahiplerinin yaşayacağı en büyük sorun ise şüphesiz iç mekanlara biraz karakter katabilmenin zor oluşu. Thompson diyor ki: Öncelikle çok gövdelilerde teknenin aşırı yükte olduğunu gösteren işaretlerin tek gövdelilerdeki kadar belirgin olmayışına dikkat etmek gerekiyor. Tek gövdelilerde orsa veya apazda aşırı yatma açıları yelken küçültme anının geldiğinin habercisidir. Rüzgâraltına seyirde kontrolü elde tutmak güçleşir ve olası broşlar yaşanır. Her iki durumda da kamara zeminine düşen çatal-bıçak takımları sizin için daha belirgin işaretlerdir. Çok gövdeli bir teknede rüzgâraltı gövdenin suya biraz daha batmasıyla orsa ve apaz seyrinde yatma açısının birkaç derecelik artışını belki hissedebilirsiniz. Rüzgâraltına seyirde baş kıç vurma açılarında baş tarafın tekne üzerindeki yükün etkisiyle biraz aşağı inmesiyle oluşan bir-iki derecelik değişim zor da olsa fark edilebilir. Gece seyrindeyken veya katamaran tecrübeniz yetersizse bu küçük uyarıları kaçırabilirsiniz, öyleyse tekne üzerindeki aşırı yükü nasıl belirleyeceksiniz? Öncelikle içgüdülerinize güvenmeli ve yeterince erken önlem almalısınız. İçgüdüleriniz camadan vurmanız gerektiğini söylediğinde harekete geçin ve neler olup bittiğine dikkat kesilin. Aynı sürati koruyor ve daha rahat bir seyir yapıyorsanız doğru karar vermişsiniz demektir. Pupa seyrinde özellikle dikkatli ve tetikte olun, azalan hissedilir rüzgâr sürati yanıltıcı olabilir. Anemometre ve diğer rüzgâr cihazlarının da faydasını görebilirsiniz. Her yeni teknede farklı rüzgâr açıları ve süratleri için yelken değişiklikleri kılavuzu bulunmalıdır. Diğer tecrübeli tekne sahipleri bu konuda kendi deneyimlerini paylaşmaktan mutlu olacaktır. Şu da var ki rüzgâr göstergeleri arıza yapabilir veya doğru kalibre edilmemiş olabilir, bu yüzden kendi içgüdülerinize güvenmeyi öğrenin. Emniyetli ve verimli yelken seyri için kullanılabilecek güvenilir bir yöntem de parakete veya GPS sürat verilerini kullanmaktır. Örneğin, rüzgâraltına seyir için maksimum bir sabit sürat belirleyin. 40ft bir katamaran için 10 veya 11kt seçilebilir. Bu sürat aşıldığında yelken küçültülür. Orsa ve apaz için de benzer süratler belirlenebilir. Genel olarak tekne süratinizi güvenli sınırlar içinde tutarsanız çok fazla sorun yaşamazsınız. Bu yöntemi camadan açarken de kullanabilirsiniz. Hedef tekne süratinin 1-2kt altındaysanız biraz daha fazla yelken kullanabilirsiniz. 76 ARALIK 2011
BOAT TEST Broadblue Voyager 435 Broadblue Voyager 435 Bu çalışma karşılaştırmalı bir tekne testi olarak planlanmamıştı, ancak İngiltere de üretilmiş Broadblue 435 in Fransız katamaranlara göre daha büyükve daha pahalı bir tekne olduğunun altını çizmek isteriz. Tasarımı da oldukça eski (2004). Yüksek bordaları, yükselen borda açıları, eğimli baş bodoslaması ve iç yerleşimi katamaran tasarımının son 10 yılda gösterdiği değişimin boyutlarını ortaya koyuyor. Matthew Sheahan modelin farklı kotta iç mekanlarını çocuk parklarıyla kıyaslıyor, Elaine Bunting havuzluk giriş çıkışlarını çocuk havuzuna dalıp çıkmaya benzetiyor. Ancak Broadblue nun inşa kalitesi çok yüksek ve alıcılarının gezi özlemlerine cevap verecek nitelikte. Polyester gövdeler el yapımı. Salmaların üst tarafları kapalı, bu nedenle hasar gördüklerinde gövdelere su girişi olmuyor. Deplasman 9 ton. Broadblue, müşterilerine aşırı yükten kaçınmalarını ve toplam ağırlığı 12 tonun altında tutmalarını öneriyor. Hafif havalarda sergilediği performansı göz önüne aldığımızda gerekirse mutfak evyesi dahil teknedeki her şeyi denize atabileceğimize kanaat getiriyoruz. Broadblue 435 in avantajı sert rüzgâr ve denizlerde daha konforlu ve dengeli olması. Açıkdeniz seyirlerine meraklı alıcılar bu özelliği tercih edecektir. 435, hava daha da sertleştiğinde tüm yelkenlerini taşıyabilen bir tekne olduğunu kanıtlıyor.broadblue nun yeni Rapier serisinde performans odaklı yeni bir model planladığını hatırlatmakta fayda var. Yorumlar Matthew Sheahan İyi planlanmamış o kadar çok noktaya rastladım ki modelin çok gövdeli bir tasarımda kaçınılması gereken birçok şeyi biraraya getiren bir tekne olduğuna inanmaya başladım. Elaine Bunting: Su hattının küçük eni, farklı kotta sıkışık yaşam yerleri gibi bir dezavantaj yaratıyor. Estetik veya performans kazanımları sağlasa bu farklılık belki kabul edilebilirdi, ancak Broadblue diğerlerine bir üstünlük sağlamıyor. David Glenn: Boy kıyaslamasında daha büyük tekne olmasına karşın diğer ikisinden daha küçük olduğu hissini uyandırıyor. Diğer yandan fiyatı diğerlerinden daha fazla. Üstte: Açık havada akşam yemeği. Altta: Broadblue sizi her yere götürebilecek sağlam bir tekne, ancak yaşını gösteriyor. Performans üzerine sorular Bir gezi katamaranında yelken yapmak tek gövdeye alışık yelkenciler için yeterince yabancı bir duygu değilmiş gibi, Broadblue üzerinde bir de hidrolik dümen sistemi var ve kendimizi yelken deneyiminden tamamen kopuk hissediyoruz. Performans konusunda çok tembel; 3 kuvvetinde rüzgârda apaz seyrinde 4kt tan daha yüksek bir sürat beklerdik. Sabit kanatlı pervaneler işleri kolaylaştırmıyor ve daha küçük iki tekne hafif rüzgârda bizi geride ve utanç içinde bırakıyor. Dümenden görüş kısıtlı, sancak kontra apaz seyrinde yelken kılıfı cenovayı izlemenizi engelliyor. Bimininin yan bölümünü sarıp dümeni yan güverteden tutmak çok daha güven verici. Hengistbury Burnu ndan Poole girişine kadar 2.6m derinliğinde suda ayıbacağı seyir çok rahat ve kolay oluyor. Rüzgâr 4 kuvvete ulaştığında uzun seyir performansının ilk işaretlerini almaya başlıyoruz. Apaz seyrinde süratimiz 6.5kt seviyesine yükseliyor. Bu durumdan heyecan verici diye bahsetmek pek mümkün değil, zira biz hâlâ bu mükemmel koşullarda tek gövdeli bir teknenin sunacağı performans ve duyguyu özlüyoruz. Ertesi gün artan rüzgârda Matthew Sheahan, Broadblue ile 5 kuvvetinde rüzgârda yelken açıyor: Narin baş kesitleri iri denizlerle daha kolay baş ediyor, özellikle orsada fark daha belirgin. Salon altında biraz boşluk bulunuyor, ancak kaba dalgada hâlâ bu bölgeden çok fazla darbe alıyoruz. 435, sizi her yere götürebilecek sağlam bir tekne. Öte yandan inşası, sistemleri ve donanımının mühendisliği stil ve ağırlık çok dikkate alınmadan yapılmış. Ağırlık olarak üst sınırda oluşu birtakım sorunlar yaratıyor. Yelken kontrolü düzenlemesi de teknenin yaşını gösteriyor. Özellikle kısıtlı mürettebatla seyirde serdümenin tramola atmak için dümeni terk etmek zorunda kalmasını gerektiren kontrol halatları yerleşimi dikkat çekici. Elaine Bunting, Sanırım bu katamaranlarla yelken yapmak için kaptanın yanında bulunan aile veya arkadaşlarının yelken yapmaya epey istekli olması gerekiyor diyor. Uzun bir ray, kıç güverte boyunca uzanıyor, ancak anayelkendeki yükü azaltmak gerektiğinde bu noktaya çabuk ulaşmak kolay olmuyor. Merkezdeki vinç, havuzlukta tam bir halat karmaşası yaratıyor. Yan güvertelere çıkış için belirlenmiş bir rota yok. Dört kişiden fazlasının kullanabileceği bir havuzluk masası tekne için iyi bir yenilik olabilir. Diğer iki teknenin aksine 435 te sekiz kişinin birlikte yemek yeme şansı bulunmuyor. Artılar Sert denizlerde bile erişebileceğiniz ve ayakta durabileceğiniz yükseklikte makine daireleri, kıç kamaralardan erişim alternatifi Gövde camları ve büyük hatch ler iç mekanları ışık ve havayla doldurduğu gibi güverteye erişimi de kolaylaştırıyor Tüm mekanlarda mobilya, donanım ve işçilikte yüksek kalite Eksiler Kamaralarda kısıtlı saklama yerleri Eski dar gövdelerin modern tasarımlara göre sıkışık yaşam mahalleri sunması Genel işçilik kalitesine ters düşen farş gıcırtıları ve sintine yüzeylerinin çıplaklığı Sadece 400lt lik su tankları (ikinci gün suyumuz bitiyor) 78 ARALIK 2011 ARALIK 2011 79
BOAT TEST Broadblue Voyager 435 İçkinizi havuzluk masasının üzerinde rahatça bırakabileceğinizi sanmayın, genel inanışın aksine katamaranlar da yalpa yapıyor. Yüksek salondan manzara çok güzel, ancak masa etrafında yer sıkıntısı var. Mutfak yerleşimi kullanışlı değil ve harita masasının yönü ters (aşağıda). Güverte altında kalite Broadblue nun yüksek kalitedeki mobilya işçiliği ve donanımı lüks hissi uyandırmayı başarıyor. Birçok alıcı iç mekanlarda daha fazla aydınlık için Amerikan meşesini seçiyor. Salon/mutfak düzenlemesi standart ve özellikle kamaralarda bulunan birçok geniş hatch sayesinde havalandırma çok iyi seviyede. Adidas logosunu andıran gövde camları bol doğal ışık sağlıyor. Ancak tekne içinde hareket etmek kolay olmuyor ve dar su hattı eni nedeniyle (Lagoon dan 4ft daha kısa, 2ft daha dar) biraz sıkışıklık hissi veriyor. Birçok farklı kot kullanılıyor. Yataklar belli bir neden olmaksızın çok yüksek. Üç yataklı iskele baş kamara aileler için cazip bir seçenek olabilir, ancak yataklar çok kısa ve kamara ancak iki kişinin rahat edebileceği boyutta. Bu kamara teknede farklı kotlarla düzenlenmiş yerleşimin bir parçası; mütemadiyen salonun sürgülü kapısının eşiğine takılıyoruz. Kamaralara girişlerde ve yatakların önünde basamaklar bulunuyor. Baş tarafa dönük mutfak çok kullanışlı değil. Havuzluktan uzak kalıyor ve pratik saklama hacimlerinden yoksun. Örneğin mutfak eşyaları salonun karşı tarafında saklanıyor. Bazı dolap kapaklarında daha kullanışlı sürgüler bulunmalı diyor David Glenn, Yaygın inanışın aksine katamaranlar da yalpa yapıyor. İçkinizi havuzluk masasının üstünde bırakabileceğiniz fikrine kapılmayın. Tekne genelinde saklama yerleri çoğunluğu yatak altlarında olmakla birlikte oldukça geniş. Salon bu boy bir tekne için bir hayli küçük. Harita masası ise kıç tarafa bakıyor. Misafir banyosu diğer iki tekneye göre daha küçük ve kısıtlı saklama hacimleri sunuyor. Tam boy 13.25m 43ft 2in Su hattı boyu 11.38m 37ft 4in Maksİmum en 6.7m 22ft 0in Su çekimi 1.25m 4ft 1in Deplasman 9,100kg 20,061lb Yakıt kapasitesi 444lt 98galon Su kapasitesi 400lt 88galon Fİyatı 339 bin 500 Pound www.broadblue.co.uk 80 ARALIK 2011
BOAT TEST Fountaine Pajot Lipari 41 Fountaine Pajot Lipari 41 Fountaine Pajot, Fransa nın Atlantik kıyısındaki Aigrefeuille de 34 yıldır üretim yapan ve bugüne dek 2 bin 200 katamaran inşa etmiş bir tersane. Sahipleri Gerry ve Wendy Addis çiftinin izniyle kullandığımız bir yaşındaki Lipari 41 test tekneleri içinde en zarif ve tabir uygunsa en çekici olanı. Salonu sarmalayan camlar ve çok daha alçak bordalar bariz bir fark yaratıyor. Addis ler Lipari 41 i Hythe Marina daki 40ft kapasiteli bağlama yerlerine hangi modelin sığacağı konusunda sıkı bir araştırma sonunda seçmişler. Bu yaz 10 hafta süren seyirlerinden yeni dönmüşler. Yorumlar David Glenn: Performansa odaklandığımdan üç tekne içinde en favori modelim bu oldu. Model oturmuş, düzgün ve kolay kullanılır görünüyor. Elaine Bunting. Teste dahil olanlar içinde en iyi donatılmış model. Teknede yaşama uygun ve konforlu alanlara sahip. İç ve dış mekanlarda rahatça dolaşabiliyorsunuz. Genel özellikleriyle özel kullanıma en uygun tekne olduğunu söyleyebilirim. Matthew Sheahan: Hafif ve canlı bir tekne izlenimini veriyor. Büyük dalga ve sert rüzgârda rüzgâraltına seyirde üçü arasında beni tedirgin etmeyecek tek tekne. Asİmetrİk donanımı Gerry Addis; teknesine eklediği hem A hem Code yelkenleriyle kullanılabilen, sonsuz halatlı Facnor sarma sistemi ve hareketli bir cıvadrayla yelken değişimini kolaylaştırmış. Yelken, orsa yakası halatı etrafına sarılıyor. Bu halatın orta bölümünde bulunan köpük kılıfa bağlı kısa Spectra halat, yelkenin bu yakadan düzgün şekilde sarılmasını sağlarken karışıklıkları önlüyor. Kavança öncesi yelkeni saran Gerry uzun ıskotalara gerek duymuyor ve yelkenin armaya dolaşma riskini azaltıyor. Başüstünde kırbaç gibi şaklayan bir halatla dans etmekten, çorap sıkıştığında söylenmekten veya rüzgâr aniden yükselince yelken indirme gibi bir dertle karşılaşmaktan çok daha iyi bir çözüm diyerek donanıma artı puanı veriyor Elaine Bunting. Üstte: Dümende iki kişilik çok konforlu koltuk, kontrol el altında, ancak Code yelkenleriyle seyirde rüzgâraltı yönünde görüş yetersiz kalıyor. Etkileyici yelken performansı Lipari nin performansı test ekibimizi epey şaşırtıyor. Bunun başlıca nedeni diğer teknelere oranla daha hafif ve iyi yanıt veren, palalara doğrudan bir kol ve esnek hareket sistemiyle bağlanmış dümen. Lagoon da temel hedef yaşam yerleriyken, Lipari daha zarif ve üç ton daha hafif bir gövdeyle görece çok daha iyi bir performans sergiliyor. Modelin bir diğer önemli özelliği de abordayken en kolay giriş çıkış yapılabilen tekne oluşu: Bu avantajını kıç aynanın alçak, eğimli ve açık çizgilere sahip oluşuna borçlu. Üstü açık yüksek dümen konumunda görüş her yönde iyi, ancak Elaine Bunting, Bir Code yelken veya asimetrik balon bastığınızda, başıstralyanın rüzgâraltında kalan hiçbir şeyi görmeniz mümkün değil. O yönde görüş için tek çareniz salona inip ön camlardan bakmak diyor. İki kişilik dümen koltuğu çok rahat. Iskota ve mandar vinçlerinin mantıklı yerleşimi ve kontrol halatlarının kolay erişilir oluşu sınırlı mürettebatla yelken seyrini ve tramolaları kolaylaştırıyor. Iskota ve mandarların diğer bir kişi tarafından yan güverteden kontrolü de mümkün. Halatların toplandığı bölmeler sayesinde havuzlukta halat karmaşası yaşanmıyor. Lipari elektrikli vinçlere bağlı kalmasa da opsiyonlar arasında bu vinçler de yer alıyor. Seyir yardımcılarının bir bakışta görülebileceği bir yere bağlanabilmesi için çözüm üretilmeli. Mevcut konumda dümen seviyesinin altında kalıyorlar. İkinci gün dümeni Brian Thompson dan almak çok heyecan verici, ıskota trimlerini onun yapması da ayrıca keyif veriyor. Poole Kanalı nın hızla alçalan sularına karşı esen 5 kuvvetinde rüzgârla üç tekneyi orsa rotasında yarıştırma şansı yakalıyoruz. Daha büyük Broadblue yu yakalayıp geçmek kesinlikle tatmin edici. Üstelik onlar tam yelken ve keskin formlu bir flokla seyrederken... Gerry Addis teknesinden en iyi performansı almayı iyi biliyor. Flok kesiminin daha yüksek orsaya uygun olmamasından şikayetçi olsa da 90 derecelik tramolalarla yüksek seyredebiliyoruz. Anayelken ıskota rayı bimininin kıç tarafında uygun konumda. Ancak yeterince kenarlara uzanmadığından rüzgâraltına seyirde ıskota gerginliğini koruyamayan alüminyum ray üzerinde biraz daha düşünerek hareket etmek gerekiyor. Öte yandan David Glenn teknenin rüzgâraltına seyir yeteneğinden çok etkilendiğini belirtiyor: Özellikle A yelkenleri ve Code 0 kullanıldığında pupa ve geniş apazda çok başarılı. Gövdelere yapıştırılan salmalar olağanüstü durumlarda gövdeye hasar vermeden kırılabilecek şekilde tasarlanmış. Salonun ve kıç kamara yataklarının altında bulunan köpük blokları tekneyi gerçek anlamda batmaz yapıyor. Tekne sahibi, Katamaranın önemli bir üstünlüğü de yangın dışında cansalına ihtiyaç duymaması, emniyet konusu bizim için çok önemli diyor. Salon kapısının hemen gerisinde bulunan mükemmel genişlikte frengiler havuzluğa yüksek miktarda su dolma riskini ortadan kaldırıyor. Artılar Görece daha iyi performans ve diğer teknelere göre çok daha iyi dümen kontrol hissi Daha narin genel görünüm Kullanışlı yerleşim planı, iç sistemlere kolay erişim Alçak bordalar, kolay giriş çıkış Kontrol halatları ve yelken sistemleri düzenlemesi Eksiler Yüksek dümenin kaba denizlerde aşırı hareket yaratması Rüzgâraltı yönünde yetersiz görüş İç mekanları işgal eden plastik kaplamalar 82 ARALIK 2011 ARALIK 2011 83
BOAT TEST Fountaine Pajot Lipari 41 David Glenn: Gerry Addis orsa yakası camadan halatlarında karula köşesi kilitlerine kolayca bağlanabilecek Spectra halatlar kullanmış. Teknenin standart örgü kayış camadan halatlarının aşağı çekilirken sıkışan kasalarını tutturmanın güç olduğunu belirtiyor. Cunningham donanımı ve mandar makaralarında halat kilit kullanılması zeki ilaveler arasında sayılabilir. Lagoon daki kadar büyük olmasa da havuzluk masası altı kişilik kullanıma uygun boyutta. Erişilebilir iç mekanlar Geniş ve iyi planlanmış iç mekanlar Lagoon ile benzer tasarıma sahip. Matthew Sheahan Tekne iyi bir tasarıma sahip. Güzel görünüm konusunda tam boyun çok önemli olmadığı bir kez daha kanıtlanıyor yorumunu getiriyor. Gövdelerin iç tarafında kıçta açılı kesitler teknenin kıç tarafının aşırı batmasını önlüyor ve buradaki kamaralarda hacimleri ferahlatıyor. Her yere erişimin çok kolay oluşu Gerry Addis in beğenisini kazanıyor: Kıç panellerin gerisindeki yakıt kesici valflara erişim çok kolay. Buzdolabı kompresörü burada, puntel bağlantıları burada, otopilot kontrolleri burada Tekne sahibi olarak bir yere ulaşmak için delikler açmak zorunda kalmak istemiyorum. Ağırlığa çok dikkat edilmiş, bu nedenle örneğin tekne sahibi tarafında dolap kapakları kullanılırken misafir gövdesinde bunlar yerine kumaş perdeler seçilmiş. Sintinelerde düzenli kablo grupları ve temiz yüzeyler göze çarpıyor. Zemin panelleri altında lastik contalar kullanımı gürültünün önlenmesini sağlamış. İşçilik seri üretim kalitesinde olsa da Lipari genel olarak zevkli bir stil yansıtıyor. Üstte: Geniş salon masası, kıç tarafa ve salona servis yapılabilen mutfak ve başa dönük harita masası oldukça kullanışlı. Solda: Brian Thompson ve kızı Genevieve. Tam Boy 11.95m 39ft 2in Su hattı boyu 11.82m 38ft 8in Maksİmum en 6.75m 22ft 2in Su çekimi 1.10m 3ft 6in Deplasman (boş) 7,600kg 16,755lb Su kapasitesi Çift 265lt Çift 58galon Yakıt kapasitesi 300lt Çift 66galon Tasarım Cabinet Joubert/Nivelt Fİyatı 236 bin 640 Euro www.turmarin.com.tr 84 ARALIK 2011
BOAT TEST Gezi katamaranlarının analizi 1. Güzel mi çirkin mi? Gezi katamaranlarının temel sorunu göze çarpan düz yüzeyli kütleleri. Ancak boyu çok fazla artırmadan bu sorun nasıl aşılabilir? Yaşam yerlerinin bir kısmı gövdeler içine gizlenebilse de salon ve mutfak için geniş bir üstbina şart oluyor. Bu yapı, dalgaların çarpmasını önleyecek yükseklikte bir zemin üzerine kurulmalı. Bu nedenle tek gövdelilerde olduğu gibi tavan yüksekliğinin gizlenmesi pek mümkün değil. Peki, gezi katamaranlarının önceliğinin hacimler olduğunu kabul ederek estetik kaygıları göz ardı etmeyi sürdürecek miyiz? Yaşam yerleri uğruna estetiğin kurban edilmesi işin kolayı diyor Nigel Irens, Öte yandan tecrübelerimiz müşterinin istediğini, ki bu da geniş yaşam alanları demek oluyor, vermenin akılcı olduğunu gösteriyor. Ancasta dan Ashley Overton bunu bir kabul felsefesine bağlıyor: 4x4 bir araç satın almaktan çok da farklı değil, hangi marka olursa olsun çok estetik görünmeyecektir. İnsanlar bir fuarda katamarana kıç taraftan giriyor, içeriyi görüyor ve İşte bu! diyor. İşlem tamam! Ne kadar tuhaf bir durum olsa da 80 lerin Lagoon modelleri -55 veya 47 gibi- çok daha güzel görünüme sahipti. Sonrasında Lagoon konfora yönelme kararıyla estetikten ödün vermeye başladı. Lagoon basın bülteninden alıntılayacak olursak Stil, fonksiyonlara eskisinden daha çok hizmet etmelidir. Bunun doğru bir adım olduğundan emin değiliz, ancak estetiğin göreceli bir kavram olduğu da aşikâr. Lipari sahibi Gerry Addis in belirttiği gibi: Bu tercih tamamen kişilere bağlı. Kötü de görünse teknenin alıcısı çıkacaktır. 3. Performans eğitimi Lagoon kullanım kılavuzundan: Bir katamaranın yatmaya gösterdiği direnç bir tek gövdeliden altı kat daha fazladır. Teknenin yatmıyor oluşu aşırı yelken alanı kullanıldığı gerçeğini gizleyebilir. Gezi katamaranlarının üreticileri rüzgâr süratleri, açılar ve camadan vurma zamanları hakkında kapsamlı, açık ve kararlı açıklamalar yapıyor. Fransız katamaranları birinci camadan için rüzgâr hızının 15kt olduğunu belirtiyor. Aşağıda bir charter katamaranında yer alan diyagramı görebilirsiniz. Tek gövdeli yelkencilerinin hissedilen rüzgâr ve artan dümen yükü gibi alışık olduğu göstergeler katamaranlarda çok belirgin değil. Bu nedenle serdümenler yeni ve çok daha hafif uyarılara alışarak yelkenleri nasıl kullanacaklarına ve ne zaman camadan vuracaklarına karar vermek zorunda. Temiz bir karina, iyi yelkenler, ağırlık ve doğru yelken kullanımı performansta fark yaratma konusunda etkili olacaktır diyor Brian Thompson, Ancak sınırların ne olduğunu bilmek özel beceri istiyor. 2. Çılgın hareketler İyi tarafından bakarsak, katamaranda harcadığınız zaman boyunca çoğunlukla dengeli bir platformdasınız. Genç aileleri ve daha az hevesli yelkencileri çeken faktör İçkinizi istediğiniz yerde bırakabilme özgürlüğü olabilir. Öte yandan katamaranların kaba dalgalı denizlerde sergilediği garip tirbuşon hareketi test ekibimizi şaşırtıyor. Bu durum Lipari ve Lagoon un yüksek dümen konumlarında özellikle belirgin hale geliyor ve mürettebatın yüzlerinde yeşil gölgeler oluşturması pek hoş karşılanmıyor. Daha önceden yarış- gezi tekneleri ve motoryatları olan Addis ler, Büyük denizlerdeki hareketlere alışmak zaman alıyor: Kendinizi tek gövdeliyle motoryat arasında bir yerde hissediyorsunuz diyor. ywpix 86 ARALIK 2011
BOAT TEST 4. Tasarım üstünlükleri Performans Bu iri gövdeli katamaranların zayıf performansları bizi şaşırtıyor. Seyir süratleri genellikle tek gövdelileri aşmıyor, hatta açılı gurcataların sınırladığı seyir açılarıyla rüzgâraltına seyir bile daha yavaş olabiliyor. Peki, gezi katamaranlarının performansları nasıl geliştirilebilir? Deplasman/boy oranları çok önemli diyor Nigel Irens, 100 ün altındaki değerlerin iyi olduğu söylenebilir. Özellikle daha hızlı olmasını istiyorsanız, paranızı doğru harcayacağınız yer ekstra boy olacaktır. Ancak manevra yapacağınızda teknenin boyu sorun yaratacaktır. Baş taraf kesitleri Deniz tekneye enerji yükler, bu enerjiyi bir tek gövdelide olduğu gibi tüketemezsiniz diyor Broadblue dan Mark Jarvis. Ya hızlanır ya da eski katamaranlar gibi baş kıç yaparsınız. Bugünün katamaranları narin baş kesitleriyle dalgaların enerjisini alırken, daha düz kıç hatlarıyla suya oturma eğilimini ortadan kaldırıyor. Artık katamaranların çoğunluğu su hattı boyunu maksimuma yükseltmek için baltabaş formunu kullanıyor. Muhrip tarzı ters açılı başbodoslamalar performans tasarımlarında dalga yarıcı özellikleri nedeniyle kullanılırken (AC45 leri inceleyin) akışkan direnci yaratıyor, ancak bu formdaki teknelerin güverteleri her zaman daha ıslak oluyor. Yelken ve Donanım Katamaranlarda güçlü ve temiz yüksek rüzgârı yakalamak amacıyla düz mandar yakalı anayelkenler kullanılıyor. Ekstra bükümleri sağanakların yelkenden kolay çıkışını sağlıyor. Bu yelkenler hafif havalarda performansı artırıyor, ancak daha fazla güç üretebildiklerinden dikkatle kontrol edilmeleri ve daha erken camadan vurulmaları gerekiyor. Dev ilave alanları ağırlığı artırıyor ve sert havalarda kuyruğun köpeği sallamasına benzer durumlara yol açabiliyor. Gezi katamaranlarının armaları epey eskimiş formlara ve karmaşık bir yapıya sahip. Üstelik kalabalık donanım ve gurcatalarla rüzgâra gösterdikleri alan çok yüksek diyor ve ekliyor Matthew Sheahan: Modern malzeme ve teknoloji bunu basitleştirebilir. Altlarında bir kurşun kütlesi taşımamakla övünen teknelerde güverte üzerinde ağırlığı artıran ve bir yolcu gemisi halatı çapında kontrol halatları ve bunlara uygun makaralar bulunması da dikkat çekici. Gezi katamaranları bu tasarım sarmalını çözerek girdikleri çıkmazdan kurtulmak zorunda. 88 ARALIK 2011
BOAT TEST 7. Büyük bir adım Kıçayna formu kıçtan veya bir bottan geçişte kolaylık sağlasa da katamaranların borda yükseklikleri aborda olmuş bir tekneye girişte önemli bir sorun yaratıyor. Borda üzerinde bir basamak (fotoğraftaki gibi) olmadığında girişçıkışlar zorlu ve tehlikeli olabiliyor. 5. Ağırlık sorunu Yat tasarımları ödünlerle doludur. Bunu ilk olarak 20 yıl kadar önce Dick Newick söylemişti diyor Nigel Irens, [Pragmatizmin devreye girdiği noktada] tekne yavaş olsa da satışını sağlayan diğer parametreleri yakaladığı sürece sorun yok. Elaine Bunting ağırlığı en azda tutmak için kısıtlanan su kapasitesine dikkat çekiyor: Kalabalık bir ekiple seyre çıkılıyorsa tatlı su yapıcı veya ilave tanklar gerekli. Bazı katamaranlar sadece 300lt su taşıyor. Beş kişilik bir ekiple beş günde 250lt suyu sadece yiyecek hazırlığı ve bulaşık yıkamayla tükettiğimiz düşünülürse sorun daha kolay anlaşılacaktır. 6. Park yeri sorunları İngiltere de son 10 yılda yaklaşımların değiştiği; bir katamarana uygun bağlama yeri bulmanın sorun olduğu ve bu yerin size iki katı maliyet getireceği önyargılarının artık gerçeği yansıtmadığı görülüyor. Geçen yıl içinde Lipari 41 in sahipleri Gerry ve Wendy Addis, İngiltere de bağlandıkları marinalarda nadiren fazladan ödeme yapmak zorunda kalmış. Konuyla ilgili, Her zaman en güzel bağlama yerini alarak avantajlı çıkıyoruz, bu nedenle fazladan ödeme yapsak da diğer teknelerin üstüne bağlamaktan kurtulmak ve kolay giriş çıkış yapmak gibi avantajlar paramızın karşılığı oluyor yorumunda bulunuyorlar. Türkiye de ise bağlama tarifelerinde katamaranlar için herhangi bir kolaylık söz konusu değil; katamaran sahipleri de tek gövdeli sahipleri gibi metrekare üzerinden ücret ödüyor. Bu durumda bir katamaranın ödeyeceği miktar aynı boy bir tek gövdeliden yüzde 50 civarında fazla oluyor. Bir diğer problem de çekmeatma durumunda ortaya çıkıyor. Geniş enleri yüzünden lift havuzlarına sığmayan katamaranlar karaya çekme işlemi için uygun ebatlarda havuz ve lifte sahip marina bulmak zorunda. 8. Alabora olma riski taşıyorlar mı? Cevap, tasarımcı Nigel Irens dan geliyor: Tek gövdelilerini bir katamaranla değiştirmeyi düşünenler genellikle alabora hikayeleriyle korkutulur. İnternetteki birçok gezi forumunu incelediğinizde tek/çift gövdeli tartışmaları geçmişte olduğu gibi bugün de canlılığını koruyor. Katamaranların alabora olma riski her gündeme geldiğinde bir katamaran bilgesinin Alabora olan her katamarana karşı batmış bir tek gövdeli bulabilirsiniz, hangisini seçerdiniz? dediğini duyabilirsiniz. Gerçekten tehlikeli şartlar, tipi ne olursa olsun teknenizin zayıf yönünü bulacaktır. Bu yüzden bilineni bir kez daha tekrarlayıp, en doğru çözümün sorunlardan uzak durmak olduğunu söyleyelim. Bunun ötesinde emniyeti korumak tamamen bir deneyim meselesi ve denizciliğe uygun seçimler yapmakta yatıyor. Her tekne ancak kaptanının mümkün kıldığı kadar güvenlidir. MBY P Mumford/Beken of Cowes 90 ARALIK 2011