HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI (TEZLİ) HEM 501 Sıvı-Elektrolit Dengesi ve Hemşirelik Uygulamaları (3 0 3) Bu ders, vücut sıvılarının içeriği ve dağılımı, düzenlenme mekanizması, sıvı ve elektrolit dengesini etkileyen çevresel stresörler, hastalık durumları, ödem oluşum mekanizması, hormonların etkisi, vücut sıvılarının klinik işlevi, önemi, değerlendirilmesi, risk gruplarının tanımlanması, izlenmesi ve ilgili hemşirelik girişimlerine ilişkin bilgi ve uygulamaları içerir. HEM 502 Onkoloji Hemşireliği (3 0 3) Hücre büyümesi ve kanser hücresi özellikleri, benign ve malign neoplazmlar, tümörlerin sınıflandırılması ve evrelendirilmesi, kanser risk faktörleri, tanı yöntemleri ile kemoterapi, radyoterapi uygulanan hastaların bakımına ilişkin bilgi ve uygulamaları içerir. HEM 503 Fiziksel Değerlendirme (3 0 3) Bu ders, sağlıklı ya da hasta bireyin bedensel ve mental bakım gereksinimlerini sistematik bir yaklaşımla tanımlamak üzere subjektif ve objektif verilerin toplanmasını ve değerlendirilmesini kapsar. Bireyin sağlık durumunu etkileyen olumlu ve olumsuz faktörlerin/ özelliklerin saptanmasında hemşirelik öyküsü alma, normal ve sık görülen patolojik göstergelerin değerlendirilmesi ve tanılanmasında uygun yöntemlerin kullanımı konusunda bilgi ve uygulamaları içerir. HEM 504 Hemşirelik Tanıları (3 0 3) Bu derste, Hemşirelik Tanısı kavramının gelişimi, evrensel bir dille anlayış birliği oluşturmada önemi, bilgi birikimine katkısı, taksonomisi konularında bilgi verilir. Kuzey Amerika Hemşirelik Tanıları Birliği (NANDA) tarafından onaylanan hemşirelik tanılarından örnekler, Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline göre gruplandırıldığı şekilde; tanım, majör ve minör tanımlayıcı özellikleri, ilişkili/ etiyolojik faktörlerin ve ilgili tanıya yönelik genel hemşirelik girişimleri çerçevesinde olmak üzere tartışılır. HEM 505 Sağlığı Geliştirme Modelleri (3 0 3) Sağlığı geliştirme ve sağlık eğitimi kavramları, bu kavramaların gelişimini etkileyen sosyal, ekonomik, politik faktörler, günümüzde yaygın kullanılan sağlığı geliştirme modelleri, yaşam boyu insanın gelişim dönemlerine göre sağlığı geliştirme ve sağlık eğitimi gereksinimleri. HEM 506 Hemşirelikte Etik (3 0 3 ) Bu derste, etik ikilemler ve çözüm kaynakları konularında farkındalık ve duyarlılığı geliştirmek amaçlanmaktadır. Bu amaçla etik kavramı, felsefi temelleri (teleoloji, utilitarianizm, deontoloji, vb), biyomedikal etik ilkeler, hemşirelerin uygulama alanlarında karşılaştıkları etik ikilem 1
yaratan durumlar ve risk grupları, hatalı uygulamalar (malpraktis), hasta hakları, etik ikilemlerde kullanılan karar verme modelleri konularında bilgileri içerir. HEM 508 Kronik Hastalıklarda Bakım (3 0 3) Dünyada kronik hastalıkların gelişimi, tanımlar, sık görülen kronik hastalıklar (diyabetes mellitus, kardiyovasküler hastalıklar, kanser, kronik solunum sistemi hastalıkları,vb), nedenleri, sağlık bakım sistemleri, sosyal ve ekonomik yönü, yoksulluk, cinsiyet eşitsizlikleri, kronik hastalıkların bakım masrafları, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde kronik hastalıklar, birey ve toplum düzeyinde kronik hastalıkları önleme ve risk faktörlerini azaltma uygulamaları, kronik hastalıklarda bakım yönetimi modelleri (kronik bakım modeli, Dünya Sağlık Örgütü kronik bakımda yenilikçi uygulamalar, hemşireliğin katkıları ve yeterlilikleri, kronik hastalıkların yönetimi (hasta merkezli bakım, eğitim, beslenme ve diyet, kan basıncı kontrolü, kan lipidlerinin takibi,vb), kronik hastalıklarda hemşirelik bakım uygulamaları, kronik hastalıklarda risk azaltma ve bakımında hemşirenin katkıları, uzun süreli tedaviye uyum bozuklukları. HEM 510 Seminer (0 0 1) Hemşirelik bilim dallarına özgü temel konulara ilişkin gelişmelerin irdelenmesi ve bu doğrultuda öğrencinin literatur çalışması yapması, yeni uygulamaları izleme ve tartışabilmesi için seminer hazırlığı ve sunumunu gerektirir. HEM 511 Fizyopatoloji-I(3 0 3) HEM 512 Fizyopatoloji- II(3 0 3) Normal vücut işlevleri ile hastalık oluşumuna yol açan fizyolojik değişiklikler, vücudun bu değişiklikleri kompanse etme yeteneği incelenir. Bir bütün olarak vücuttaki hücre, organ ve sistemlerin işlevleri, fiziksel, ruhsal ve sosyal etmenlerin bu işlevler üzerindeki etkileri gelişen bilgilerin ışığında tanımlanır. HEM 513 Hemşireliğin Kavramsal Çerçevesi-I (3 0 3) HEM 514 Hemşireliğin Kavramsal Çerçevesi-II (3 0 3) Bu iki derste hemşirelik kuramlarında yer alan temel kavramlar (insan/ birey, sağlık, hastalık, hemşire/hemşirelik, toplum/çevre), mevcut ya da olası sağlık sorunlarına bireylerin tepkileri ( kriz, stres, uyum, başetme, ölüm/ kayıp, beden imgesi, ağrı, benlik kavramı/ saygısı, yalnızlık, duyusal yoksunluk, ümit/ ümitsizlik), hemşireliğe temel oluşturan güncel kavramlar (holisim, bakım, otonomi, değişim, liderlik,vb) tanımlanır. Hemşirelik kuramlarına(gereksinim yönelimli, sistem yönelimli, etkileşim yönelimli kuramlar) genel giriş yapılır. HEM 521 Dahiliye Hemşireliği (3 0 3) 2
Dahiliye Hemşireliği ile ilgili gelişen temel bilgiler, toplumun sağlık gereksinimleri doğrultusunda bireyin, ailenin ve toplumun sağlığının korunması, geliştirilmesi ve hastalık durumunda optimum sağlık düzeyine ulaşmasına yönelik hemşirelik bilgi ve uygulamalarını içerir. HEM 522 Dahiliye Hemşireliğinin Öğretimi (3 0 3) Bu ders, HEM 521 Dahiliye Hemşireliği dersinin devamı niteliğindedir. Bu derste hemşirelik eğitiminde güncel değişimler, bunları etkileyen faktörler, androgojik ve humanistik eğitim yaklaşımları, klinik öğretim ve klinik ortamda öğrenmeyi etkileyen faktörler teorik olarak tartışılır. Bunu takiben öğrenci, eğitici rolünde lisans öğrencilerinin klinik uygulamalarına katılır. HEM 524 Yoğun Bakım Hemşireliği (3 0 3) Dersin tanımı ve amaçları; yoğun bakım hemşireliğinde bütüncül yaklaşım; yoğun bakım ünitesinin yapısı ve hasta kabulü; etik ve yasal konular; yoğun bakımda özel hasta grupları; sistemlere yönelik yoğun bakım uygulamaları; multisistem bozuklukları; hipoperfüzyon; travma; ilaç toksikasyonlarında yoğun bakım uygulamaları, Kan-gaz değişimi ve pozisyonlama, fiziksel tespit, akut solunum sıkıntı sendromunun yönetimi, alternatif ventilasyon modelleri, hastayı ventilatörden ayırma, hemodinamik takip, yoğun bakım ünitelerinde akut böbrek yetmezliğinin yönetimi, akut karaciğer yetmezliği olan hastanın yönetimi, yaygın damar içi koagülasyonu olan hastanın yönetimi, sepsisin önlenmesi ve yönetimi, yoğun bakım ünitelerinde obstetrik acillere yaklaşım, çoklu organ yetmezliği olan hastaya yaklaşım, yoğun bakım ünitelerinde hastaların sedasyonu, kritik hastaların rehabilitasyon ve izlemi, tedavinin sonlandırılması, akut beyin hasarları ve resüsitasyon, yaşam sonu bakım, yoğun bakımın etik boyutu HEM 526 Evde Bakım Hemşireliği (3 0 3) Holistik yaklaşım ile bireyin yaşamını sürdürdüğü ortamda, etik ilkeler ve yasal mevzuat çerçevesinde, gereksinim duyduğu bakım ihtiyaçlarının karşılanması; buna yönelik hemşirelik uygulamaları ile ilgili gerekli bilgi, beceri kazandırılması ve evde sağlık hizmetinin koordinasyonunun öğretilmesi hedeflenmektedir. Koruyucu, tedavi ve rehabilite edici bakımın sürekliliğini etkili biçimde sağlamak için; bilgilerin öğrenilmesi, kronik hastalıklarda evde izlem ve bakımın sağlanması,ilaç uygulamalarının yapılabilmesi, taburculuk planı yapabilmesi, rehabilitasyon programlarında hastayı değerlendirebilmesi, farklı meslek ve branş üyeleri ile işbirliğini, hasta ve aile bireylerinin eğitimini sağlayabilmektir.bununla ilgili; Evde bakım kavramı, Evde sağlık bakımı hizmetlerinin tarihsel gelişimi ve evde bakımda sağlık personelinin (Hemşire-Sağlık Memuru) yeri, Ülkemizde evde bakım hizmetleri, Türkiye de evde bakım hizmetlerinin kurumsallaştırılması, Sağlık mevzuatında evde bakım, Taburculuk eğitimi ve planlanması, Hastane hizmetleri ile evde bakım hizmetlerinin organizasyon ve koordinasyonu nasıl olmalı, Rehabilitasyon hemşireliği, Hemiplejik hastanın rehabilitasyonu ve evde bakımı, Diabetli hastanın rehabilitasyonu ve evde bakımı, KOAH lı hastanın rehabilitasyonu ve evde bakımı, Sürekli ayaktan periton diyalizde rehabilitasyon ve evde bakım, Aile eğitimi içerikli bilgi verilir. HEM 527 Yaşlı Sağlığı ve Hemşireliği (3 0 3) 3
Öğrencilerin geriatri hemşireliği konusunda bilinçlenmelerini sağlamak, bununla ilgili; Yaşlılık, tanımı ve sınıflandırılması, Türkiye de ve Dünyada demografik durum, yaşlı bireyde sistemlere göre karşılaşılan değişiklikler (sinir sistemi, kardiyovasküler sistem, solunum sistemi, gastrointestinal sistem, kas-iskelet sistemi, deri, endokrin sistem, metabolik, immun sistem, mental ve psikolojik, beş duyu organı ile ilgili değişikler), yaşlı bireylere psikolojik yaklaşım, yaşlılıkta beslenme, yaşlılıkta spor ve egzersizin önemi, yaşlılıkta olası kazalar ve korunma, genel olarak yaşlılık sorunları içeren bilgiler verilir. HEM 529 Diyabet Hemşireliği (3 0 3) Diyabet hastalığının fizyopatolojisi, diyabet tanı-tedavi yöntemleri, komplikasyonları, rehabilitasyonu, diyabetli hastanın yaşantısı ve hemşirelik bakımı incelenmektedir. Bu ders ile öğrencinin, diyabet tanısı almış ve alma riski taşıyan kişileri tespit edebilmesi, koruyucu, tedavi edici, rehabilitasyon hizmetleri verebilmesi ve diyabeti olan birey ve ailenin yaşam kalitesini arttırıcı bakım ve eğitim, bilgi, beceri ve tutumları kazanması amaçlanmaktadır. Diyabet hastası olan birey ya da ailesinin gereksinimlerini belirleyerek yaşam kalitesini yükseltmeye yönelik uygun bakımın planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesine yönelik bilgi ve beceri kazandırır. Diyabetes mellitus hastalığına ilişkin kavram, ilke, yöntem ve tekniklerle ilgili teorik bilgileri verme, uygulama becerisi kazandırma, tedavi ve rehabilitasyon ilkelerini öğretmeye yönelik bir derstir. Bununla ilgili; Diyabetes mellitus hastalığının fizyopatolojisi, Diyabeti sınıflandırılması, tanı kriterleri, Diyabetin tanı ve tedavi yöntemleri, Diyabet ve beslenme, Diyabet ve egzersiz, İnsülin tedavisi ve yöntemi, Oral antidiabetik tedavinin yöntemi, Kendi kendini izleme, Çocukluk çağında diabet, Diyabet ve gebelik, Diyabet ve akut durumlar, Kronik komplikasyonlar, Diyabette ayak bakımı, Diyabet ve cinsellik, Diabet eğitimi ve danışmanlık, Diyabette genel sağlık önerileri, Diyabetin psiko-sosyal yönü hakkında bilgi verilir. HEM 530 Kardiyoloji Hemşireliği (3 0 3) Öğrencinin kalp hastalıkları ve bu hastalıklardaki hemşirelik yaklaşımlarını öğrenmesi, hasta bakımını uygulayabilmesi ve sonuçlarını değerlendirme becerisi kazanması amaçlı; Kalbin anatomisi, fizyolojisi, ileti sistemi ve EKG, Kalp hastalıklarında kullanılan tanı yöntemleri ve hemşirelik yaklaşımları, Kalp hastalıklarında görülen ortak belirti ve bulgular, Nabız tipleri, Aritmiler ve hemşirelik yaklaşımları, Kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR), Kardiyak pacemaker, Kalbin kapak hastalıkları, Konjestif kalp yetmezlikleri ve hemşirelik yaklaşımları, Koroner arter hastalıkları ve hemşirelik yaklaşımları, Kalbin kazanılmış hastalıkları ve hemşirelik yaklaşımları, Hipertansiyon ve hemşirelik yaklaşımları içerikli bilgi verilir. HEM 531 Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği (3 0 3) Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği ile ilgili gelişen temel bilgiler, toplumun sağlık gereksinimleri doğrultusunda bireyin, ailenin ve toplumun sağlığının korunması, geliştirilmesi ve hastalık durumunda optimum sağlık düzeyine ulaşmasına yönelik hemşirelik bilgi ve uygulamalarını içerir. HEM 532 Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Öğretimi (3 0 3) 4
Bu ders, HEM 531 Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği dersinin devamı niteliğindedir. Bu derste hemşirelik eğitiminde güncel değişimler, bunları etkileyen faktörler, androgojik ve humanistik eğitim yaklaşımları, klinik öğretim ve klinik ortamda öğrenmeyi etkileyen faktörler teorik olarak tartışılır. Bunu takiben öğrenci, eğitici rolünde lisans öğrencilerinin klinik uygulamalarına katılır. HEM 541 Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği (3 0 3) Bu derste, 0-18 yaş grubu çocuk/gençlerin toplum ve aile içinde fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal bir varlık olarak büyüme ve gelişmesi, büyüme ve gelişmeyi etkileyen faktörler, sağlık sorunlarının çocuk ve ailesi üzerine etkileri aile merkezli bir yaklaşımla ve koruyucu, tedavi edici/ bakım verici, danışman, eğitici hemşirelik rol ve işlevleri ile bağlantılı olarak ele alınır. Çocuk ve ailenin mevcut /olası akut ve kronik sağlık sorunlarına fiziksel, ruhsal ve sosyal tepkileri onaylanmış hemşirelik tanıları kullanılarak uygun hemşirelik girişimlerine ilişkin bilgi ve uygulamaları içerir. HEM 542 Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Öğretimi (3 0 3) Bu ders, HEM 541 Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği dersinin devamı niteliğindedir. Bu derste hemşirelik eğitiminde güncel değişimler, bunları etkileyen faktörler, androgojik ve humanistik eğitim yaklaşımları, klinik öğretim ve klinik ortamda öğrenmeyi etkileyen faktörler teorik olarak tartışılır. Bunu takiben öğrenci, eğitici rolünde lisans öğrencilerinin klinik uygulamalarına katılır. HEM 551 Hemşirelik Esasları (3 0 3) Hemşirelik Esasları dersi kapsamında yer alan temel konuların dayandığı kuram, kavramlar (sağlık ve hastalık, stres ve uyum, değerler ve etik, hemşirelik ile ilgili yasalar, iletişim ve kayıt, hasta eğitimi kayıp, yas, vb), temel hemşirelik uygulamaları (fizik muayene, yaşam bulguları asepsi ilaç uygulamaları, ameliyat öncesi ve sonrası bakım, yara bakımı) ve insanın temel gereksinimleri (deri bütünlüğü, güvenlik, hijyen, sıvı ve elektrolit dengesi, beslenme, uyku, ağrının giderilmesi, hareket gereksinimi, oksijenlenme, eliminasyon) ile ilgili ilke ve yöntemleri. HEM 552 Hemşirelik Esasları Öğretimi (3 0 3) Bu ders, HEM 551 Hemşirelik Esasları dersinin devamı niteliğindedir. Bu derste hemşirelik eğitiminde güncel değişimler, bunları etkileyen faktörler, androgojik ve humanistik eğitim yaklaşımları, klinik öğretim ve klinik ortamda öğrenmeyi etkileyen faktörler teorik olarak tartışılır. Bunu takiben öğrenci, eğitici rolünde lisans öğrencilerinin klinik uygulamalarına katılır. HEM 544 Nörofizyopatoloji (3 0 3) Normal vücut işlevleri ile hastalık oluşumuna yol açan fizyolojik değişiklikler, vücudun bu değişiklikleri kompanse etme yeteneği incelenir. Sinir dokusu hücreleri, sinir hücresi iletişimi sinir sisteminin gelişimsel organizasyonu, spinal kord beyin otonom sinir sistemi, beyin işlevlerinin bozuklukları, beyin yaralanma mekanizmaları ve bulguları, motor işlevlerde bozukluklar, motor işlevin kontrolü, periferik sinir bozuklukları, bu sorunları olan kişiler tanımlanır ve değerlendirilir. 5
HEM 555 Sağlık Ekonomisi (3 0 3) Sağlığı hizmetlerinin ve sağlığın finansmanını, örgütlenmesini, sağlık insan gücünü belirleyen sağlık ekonomisinin tarihsel ve toplumsal yaşantıdaki etkilerini ve sonuçlarını öğretmektir. HEM 556 Araştırma Planlama ve Yürütme (3 0 3) Bilimsel yöntemi kullanarak, sorun(lar)un tanımlanması ve/veya çözümü için gerekli bilgi(ler)yi üretmek ya da uygulamayı eylemli olarak gerçekleştirmek için araştırma tekniklerini kullanarak yapılan gözlem ve/veya ölçümlerle veri toplanması, analizi, değerlendirilerek yorumlanması ve rapor edilmesi süreci, bu araştırmanın sunulması ve yayımlanması konularını ele alınır. HEM 557 Biyoistatistik (3 0 3) Temel istatistik kavramlarının, yöntemlerin ve klinik araştırma yöntemlerinin tanıtılması ve ilerde karşılaşacakları problemleri çözme yeteneğinin kazandırılması hedeflenmiştir. HEM 560 Yüksek lisans Tezi (0 0 0) 6
7