SPIRIVA ILE RAHAT NEFES ALIN KOAH TEDAVISINDE SPIRIVA NIN ROLÜ Spiriva ile tedavi edilen Kronik akciğer hastalığı KOAH lı hastalar için bilgi broşürü.
İçindekiler Spiriva sizin için neler yapabilir? 3 KOAH nedir? 4 KOAH tedavisinde Spiriva nın rolü 6 Günlük rutin olarak HandiHaler aracılığıyla Spiriva 9 Spiriva kullanımında ipuçları 14 Adresler 15 Spiriva sizin için neler yapabilir? Kısa süredir KOAH dan dolayı sizdeki mevcut nefes darlığına karşı Spiriva kullanmaktasınız. Bu broşür size Spiriva ve inhalatörünüz HandiHaler hakkında her türlü bilgiyi vermektedir. KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) hayatınızı önemli bir ölçüde rahatsız eden bir hastalıktır. Her gün hava eksikliğinin anlamını fark edersiniz. Bazı KOAH hastaları için hemen köşedeki süpermarketten ufak bir alışveriş yapmak bile mümkün değildir. Hayatın doğallığı böylece kaybolabilmektedir. Ancak KOAH ile güzelce yaşamak ta mümkündür. Burada sorumlu bir ilaç tedavisi önemli bir rol oynar. Ve tabii, doktorunuz ve eczacınız size gerekli tavsiyelerde bulunurlar. Buna ek olarak siz de, şikâyetlerinizle hayata devam edebilmek için epey şeyler yapabilirsiniz. Mümkün olduğunca sağlıklı bir yaşamı deneyin: düzenli egzersiz yapın, sigara içmeyin, sağlıklı ve çeşitli bir şekilde beslenin ve yeterli derecede uyuyun. İlaç kullanan birçok kişi güvenilir bilgiye ve iyi talimatlara ihtiyaç duyar. Doğru bir uygulama günlük kullanımı teşvik eder ve tedavinin etkisini arttırır. Bilgilendirici ve güvenilir Güvenilir bilgi ve gerekli talimatlar: bu broşür size tam da bunları sunmaktadır. Burada ilk olarak KOAH hastalığı, oluşumu ile şikâyetleri ele alınır. Daha sonra Spiriva nın ne olduğu ve HandiHaler in nasıl kullanılması gerektiği açıklanmaktadır. Son olarak KOAH şikâyetlerini azaltmak için ipuçları bulacaksınız. 2 3
KOAH nedir? KOAH nedeniyle sizde düzenli olarak nefes darlığı şikayetleri bulunmaktadır. Doktorunuz size bundan dolayı Spiriva yazmıştır. Spiriva daralmış nefes yollarını tekrar açar ve bu nedenle KOAH hastaları daha fazla nefes alabilirler. KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı nın kısaltmasıdır. Bu hastalıkta nefes yolları devamlı olarak daralmıştır. KOAH ya kronik bronşit ve akciğer amfizemi de dâhildirler. Kronik bronşit ve akciğer amfizemi ayrı ayrı veya birlikte var olabilirler ve içeri çekilen nefesin tekrar geri verilmesini zorlaştırırlar. Bu durum nefes darlığına yol açabilir. Doktorunuz size şikâyetlerinizin nedenini anlatabilir. sigara içiyorsanız, bunu acilen bırakmanız tavsiye olunur. Sigara nefes yollarının mukozasını çok tahriş eder, nefes darlığını fazlalaştırır ve bundan dolayı da şikâyetlerinizi ağırlaştırır. Akciğer kanseri riskim daha mı fazla? Eğer sizde KOAH varsa ve sigara içmiyorsanız, sizde daha fazla akciğer kanseri riski yoktur. Sigara içiyorsanız, herkes gibi sizde de daha fazla akciğer kanseri riski mevcuttur. Kronik bronşit Kronik bronşit te nefes yolları sürekli iltihaplıdır. Bundan dolayı nefes yolları daralır ve nefes yollarının astarı olan mukoza daha fazla balgam üretir. Bunun neticesinde de özellikle de sabahleyin daha fazla balgam çıkarılır. Zaman geçtikçe hastalar gün boyunca da daha fazla öksürmeye başlarlar ve nefes darlığı yoğunlaşır. Akciğer anfizemi Alveoller zarar gördüğünde amfizem oluşur ve akciğerler daha kötü görev yapmaya başlarlar. Sağlıklı akciğerler elastiktir ve iyi genişleye bilirler ve tekrar daralabilirler. Alveollar hasar gördüğünde veya elastikliğini kaybettiğinde akciğerlerin de elastikliği azalır. Sonuç ise nefes darlığıdır. Bu nefes darlığı zamanla daha da ilerler. Akciğer amfizemi sadece yetişkinlerde görülür. Bu hastalık erkeklerde kadınlardan daha fazla görülür ama kadınlar arayı kapatmaktadırlar. Sigara içenlerde, sigara içmeyenlere oranla bu hastalığın oluşma riski çok daha fazladır. Sigara içebilir miyim? Araştırmalardan anlaşıldığına göre KOAH ın 90% dan fazlası sigaradan dolayı oluşmaktadır. KOAH hemen hemen hiç irsi olmaz. Sigara herkes için zararlıdır ama nefes yolları hastalığı olanlar için özellikle tehlikelidir. Eğer 4 5
KOAH tedavisinde Spiriva nın rolü Spiriva bundan sonra her gün kullanmanız gereken bir bakım tedavisidir. Uzun vadeli iyi bir kullanım şikâyetlerinizi azaltacaktır. Spiriva nın sizin için neler yapabileceğini ve doğru kullanımın ne olduğunu öğrenmek için kullanmaya başlamadan önce bu bolümü iyice okumanız tavsiye edilir. Spiriva nın maksimum etkisinden sadece bu şekilde yararlanabilirsiniz. Spiriva nedir ve nasıl çalışır? Spiriva aktif tiotropium maddesi içerir. Bu bir bronkodilatördür ve bakım için tasarlanmıştır. Yani, her gün ve uzun süreli olarak kullanılmalıdır. Spiriva nefes yollarını genişletir ve böylece nefes darlığı azalır. Spiriva yı ilk defa kullandığımda nelere dikkat etmeliyim? Bazen, aşırı duyarlılık reaksiyonları görülebilir. O zaman hemen doktorunuza haber vermelisiniz. Bazen içinize ilaç çekmek öksürüğü tetikleyebilir. Eğer bu hemen geçmezse, doktorunuza haber vermeniz gereklidir. Gözlerinize Spiriva ilacı kaçırmamaya çalışın. Eğer bu olursa, o zaman gözleriniz ağrıyabilir, kızarabilir ve geçici olarak bulanık görebilirsiniz ve renkli şeyler görebilirsiniz. Eğer bu durum da meydana gelirse, hemen doktorunuza haber vermeniz gereklidir. Herkes Spiriva kullanabilir mi? Spiriva sadece yetişkinler için uygundur. Yani çocukların kullanması yasaktır. Bazı hastalıkları olan yetişkinler Spiriva ya dikkat etmelidirler, bunlar: Göz içindeki yüksek basınç (dar açılı glokom), Prostat büyümesi veya idrar yolları tıkanmasının bazı halleri, Böbrek yetmezliği. Sizde bu belirtilerden herhangi biri varsa ve size Spiriva verilmişse, doktorunuza bunu bildiriniz. Eğer bende çok nefes darlığı varsa, o zaman Spiriva etki gösterir mi? Spiriva KOAH için bakım tedavisi olarak kullanılmalıdır. Akut nefes darlığı belirtilerinin ortadan kaldırılması için uygun değildir. Bunun için daha hızlı çalışan başka ilaçlar kullanmalısınız. Spiriva yı nasıl kullanmalıyım? Spiriva, inhalasyon pudrası olarak sert, açık yeşil bir kapsülün içinde bulunmaktadır. Bu kapsül HandiHaler in içinde delinir ve inhalasyon için salınır. Yani bu kapsülü yutmazsınız ve HandiHaler aracılığı ile içinize çekersiniz. Günde bir kapsülü içinize çekerek uygun dozu almış olursunuz. Spiriva nın HandiHaler ile kullanımı hakkında daha fazla bilgi için sayfa 9 dan 13 e kadarki bölüme bakınız. Ne zaman ve ne kadar Spiriva kullanmalıyım? Spiriva uzun vadeli bakımdır ve bu nedenle uzun süreli kullanılmalıdır. En iyi etki için Spiriva yı her gün ve tercihen sabahları yatağınızdan kalktıktan sonra, aynı saatlerde kullanmalısınız. Eğer Spiriva nın kullanımını bir alışkanlık haline getirirseniz, o zaman bir dozu unutma riskiniz daha az olur. Spiriva yı bir defa unutursam sorun olur mu? Eğer bunu hemen fark edersiniz, normal bir kapsülü hala kullanabilirsiniz. Ama unutalı uzun süre geçmişse ve yeni doz alma zamanınız yakınsa bu dozu kullanırsınız ve unuttuğunuz dozu bırakırsınız. Unutulan dozu çift doz kullanarak yine de kullanmanıza gerek yoktur. Spiriva benim reaksiyonlarımı etkiler mi? Spiriva nın reaksiyonda herhangi bir etkisi görülmemiştir. Yani, normal olarak trafiğe çıkabilirsiniz ve/veya araç ve makine kullanabilirsiniz. Yan etkileri nelerdir? Spiriva kullanan insanlarda ağız kuruluğu görülebilir. Ayrıca zor bağırsak hareketleri de (kabızlık) oluşabilir. Bu şikâyetler genellikle daha sonra kendiliğinden geçecektir. İpucu: ağız kuruluğuna şekersiz sakız çiğnemek ya da bir bardak su içmek faydalı olacaktır. Diğer yan etkileri de olabilir. Bu konuda daha fazla bilgiyi ilacın prospektüsünde bulabilirsiniz. Bütün yan etkileri doktorunuza bildiriniz. Prospektüste bulunmayan yan etkiler görüldüğünde de bunu doktorunuza bildiriniz. 6 7
Hamile isem veya emziriyorsam Spiriva kullanabilir miyim? Spiriva nın küçük ve doğmamış çocuklar üzerindeki etkileri hakkında çok fazla bilgi mevcut değildir. Bu nedenle hamile iken ve emzirirken kullanılması tavsiye edilmez. Sadece çok istisnai durumlarda ilaç bu dönemlerde kullanılabilir. Bu sadece doktorunuz ile iyice görüşerek yapılabilir. Diğer KOAH tedavileri ile birlikte Spiriva kullanabilir miyim? Diğer bronkodilatörlerle Spiriva birlikte kullanımı, bazı durumlarda gerekli olabilir. Ipratropium (Atrovent ) ile birlikte kullanımı önerilmez. Kullandığınız diğer ilaçlar hakkında doktorunuzu veya eczacınızı haberdar ediniz. Bu reçetesiz olarak eczaneden veya parfümeriden alınan ilaçlar için de geçerlidir. Günlük rutin olarak HandiHaler aracılığı ile Spiriva kullanımı Spiriva nın ve HandiHaler in Kullanımı HandiHaler Spiriva kapsüllerinde bulunan pudranın içe çekilmesi için dizayn edilmiştir. Eğer doktorunuz veya eczacınız Spiriva ve HandiHaler kullanımı hakkında size talimat vermişse, lütfen bu talimatlara itina ile uyunuz. HandiHaler Spiriva için özel olarak dizayn edilmiştir. HandiHaler i başka ilaçları içinize çekmek için kullanmamalısınız. HandiHaler i ilacınızı kullanmak için bir yıl süre ile kullanabilirsiniz. Grip aşısı yaptırayım mı? Grip aşısı bağışıklığı sistemi zayıf olanlar, yaşlılar ve küçük çocuklar için tavsiye edilir. Genel olarak KOAH hastalarına grip aşısı tavsiye edilir. Bu, özellikle yaşlılar için doğru olur. Bunu doktorunuz ile görüşünüz. Spiriva yı ne kadar kullanmalıyım? KOAH kronik bir solunum yolu hastalığı olduğu için,spiriva yı prensipte her zaman kullanmalısınız. Eğer herhangi bir sebeple Spiriva tedavisini durdurmak istiyorsanız, bunu asla kendi inisiyatifiniz ile yapmayın. Her zaman doktorunuza danışın. Eğer Spiriva yı bırakırsanız, şikâyetleriniz geri gelebilir. Spiriva nın raf ömrü ne kadardır? Spiriva en iyisi oda sıcaklığında saklanır. Pakette yazılı olan son kullanma tarihine kadar kullanılabilir. Zamanı geçmiş olan ilaçları daima eczanenize geri götürünüz. Spiriva yı aynı şikâyetleri olan birine asla vermeyiniz. Spiriva ve prospektüs Spiriva yı uzun süredir kullanıyor olsanız bile prospektüsünü iyice okuyunuz. Son gelişmeler ve yeni bilgiler daima prospektüsü dâhil edileceklerdir. Prospektüsü okuyarak bütün gelişmelerden haberdar olmuş olursunuz. HandiHaler 1 Koruyucu kapak 4 Düğme 2 Ağızlık 5 Kapsül için boşluk 3 Kapsül tutucusu 8 9
Spiriva ve HandiHaler in kullanım talimatları 1 1. Koruyucu kapağı düğmeye ( 4 ) iyice basarak ve bırakarak açınız. 5 E 5. HandiHaler i ağzı yukarıya doğru baktığı halde tutunuz ve yeşil düğmeye bir defa iyice bastırınız. Bundan sonra düğmeyi bırakınız. Yeşil düğmeye basarak kapsülde delikler açılmasını sağlarsınız ve böylece kapsüldeki pudra boşalabilir ve siz de içinize çekebilirsiniz. 2 2. Koruyucu kapağı tamamen açınız. Ondan sonra ağızlığı açınız. 6 6. Nefesinizi tamamen veriniz. Önemli: nefes verirken, nefesinizi ağızlığın içine vermemeye dikkat ediniz. F 3 4 3. Blister paketinden bir Spiriva kapsülü çıkarınız (kullanmadan hemen önce, Blister paketinin açılışı kısmına bakınız) ve bunu boşluğa ( 5 ) yerleştiriniz. Kapsülün hangi tarafının yukarı geldiği önemli değildir. 4. Ağızlığı iyice, tık sesi gelene kadar kapatınız ve koruyucu kapağı açık bırakınız. 7 8 G 7. Nefesinizi tamamen verdikten sonra HandiHaler i ağzınıza getiriniz ve dudaklarınızın ağızlığın etrafına iyice yerleşmesini sağlayınız. Dişlerinizi sıkmayınız. Başınızı dik tutunuz ve yavaş ama derince, kapsülün titremesini hissedecek veya duyacak derecede nefes alınız. Tamamen nefes alınız. Bundan sonra nefesinizi bir kaç saniye tutunuz ve HandiHaler i ağzınızdan çıkarınız. Sakince nefes veriniz. Bundan sonra normal nefes alınız. 6. Ve 7. adımı bir defa daha tekrarlayınız. Kapsül o zaman tamamen boşalmış olacaktır. H 8. Ağızlığı tekrar açınız. Kullanılmış olan kapsülü çıkartınız ve atınız. Ağızlığı ve koruyucu kapağı kapatınız ve HandiHaler inizi saklayınız. 10 11
HandiHaler in temizliği HandiHaler i ayda bir defa temizleyin. A Ağızlığın koruyucu kapağını açın. Kapsül tutucuyu düğmeyi ( 4 ) kaldırarak açın. HandiHaler i geride kalmış olan pudra artıklarından arıtmak için ılık su ile iyice durulayın. HandiHaler de geride kalan suyu iyice bir kağıt bez üzerinde tıklatarak kurulayın. Bundan sonra HandiHaler in iyice kuruması için açık havada bırakın ve bunu yaparken koruyucu kapağı ve kapsül tutucuyu açık bırakın. HandiHaler in tamamen kuruması için yaklaşık 24 saat gereklidir. Bundan dolayı kullandıktan hemen sonra temizleyin ki, bir sonraki inhalasyon için hazır olsun. HandiHaler in dış kısmı gerektiğinde nemli ama yaş olmayan bir bez ile temizlenebilir. Bunu da zamanında yapın ki, HandiHaler kullanım için kurumaya vakit bulsun. [A] Blisterin açılışı I B Blister paketini delikli yerden iki parçaya ayırınız. [B] D Kapsülü çıkarın. [D] Spiriva kapsüllerinde az bir miktar pudra bulunur. Yani, kapsül kısmen doludur. C J K Folyoyu serbest ucundan stop yazısına kadar arkaya doğru çekiniz (kullanmadan hemen önce). Bunu yapınca tek bir kapsül gözükür. Eğer kazaen ikinci bir kapsül gözükürse, o zaman bu kapsülü atmanız gereklidir. [C] Kullanım talimatlarını görmek için QR kodunu Smartphone nuz ile tarayınız veya http:// www.spiriva.nl/ uploads/ hh_p.swf adresini ziyaret ediniz 12 13
Spiriva kullanımı için ipuçları Spiriva yı günlük rutin haline getirmek için çeşitli ipuçları vardır. Böylece ilaçların etkisini artırır ve mümkün olduğunca hareket özgürlüğüne kavuşursunuz. HandiHaler i yatağınızın yanına yerleştirin ve Spiriva yı tercihen sabahleyin yatağınızın kenarında kullanın. Eğer HandiHaler i kullandıktan hemen sonra dişlerinizi fırçalarsanız, o zaman ilaç kullanımı kendiliğinden günlük bakımınızın bir parçası haline gelir. Sıkça gece nefes darlığı olan hastalar için: Spiriva yı akşam yatmadan önce kullanın. Eğer Spiriva dan dolayı ağız kuruluğu yaşamakta iseniz, o zaman şekersiz sakız kullanabilirsiniz. Bol bol su içmek de ağız kuruluğunu önlemeye yardımcı olur (kahve ve çay ise tam tersi vücudunuzdan su çeker). Ağzınızı hareketli tutarak da kuruluğu önlersiniz. İlacı kullandıktan sonra ağzınızı çalkalamanız iyidir. Ama ağzınızdaki suyu tükürün. HandiHaler i tercihen banyoda saklamayın, burası genellikle çok nemli olur. İnhalasyon talimatlarını mesela bir renkli kalemle yazabilirsiniz. Böylece günlük inhalasyonunuzu unutmazsınız. Spiriva gibi inhalasyon ilaçlarınızı önce ve daha sonra diğer ilaçlarınızı kullanmanız daha iyi olur. Adresler Luchtpunt KOAH bilgi noktası Antwoordnummer 1300 1800 VC Alkmaar www.luchtpunt.nl Astım Fonu/ Akciğer Fonu Astım Fonu Tavsiye Hattı 0900-227 25 96 (dakikası 0,10 ), çalışma günleri saat 10.00 dan saat 14.00 e kadar. E-posta: advieslijn@astmafonds.nl www.astmafonds.nl www.longfonds.nl Sigarayı bırakmak hakkında daha fazla bilgi Stivoro Telefon 070-312 04 00 www.stivoro.nl www.ikkanstoppen.nl Feragatname Bu broşür büyük bir itina ile hazırlanmıştır. Size paketin içinde bulunan ilaç prospektüsünü de iyice okumanızı tavsiye ediyoruz. Bu broşüre dayanarak hiç bir hak talep edilemez. Doktorlar ve eczacılar bu broşürün daha fazlasını: Boehringer Ingelheim bv Postbus 8047, 1802 KA Alkmaar Tel.: 0800-2255889 adresinden talep edebilirler. * Bu broşürü www.spiriva.nl adresinden Hollandaca, Arapça, Türkçe ve İngilizce olarak ta indirebilirsiniz. Opgelucht leven met Spiriva Respimat isimli brosür bir yayınıdır. NL/SPI-121068 14 15