İÇİNDEKİLER Sayfa Tüketicinin Korunması Hakkındaki 4077 sayılı Kanunun Genel Gerekçesi 17 Tüketicinin Korunması Hakkındaki 4822 sayılı Kanunun Genel Gerekçesi 20 Madde 1 - Amaç A. Tüketicinin Korunması 1. Tüketicinin Sağlığının ve Güvenliğinin Korunması 29 2. Tüketicinin Ekonomik Çıkarlarının Korunması 30 B. Tüketicinin Eğitimi 30 1. Tüketicinin Satıştan önceki eğitimi 31 2. Tüketicinin Satıştan sonraki eğitimi 32 Madde 2 - Kapsam 33 33 Madde 3 - Tanımlar 34 34 A. Yasaya göre Mal 35 B. Yasaya göre Tüketici 37 1. 3/e bendinde belirtilen tüketiciler 37 2. Sendikalar 38 3. Aparman yönetimi 38 4. Yabancı uyruklu kişiler 39 5. Tüketici sayılmayan esnaf toplulukları 39 Madde 4 - Ayıplı Mal 40 41 A. Ayıp Nedir? 43 1. Açık Ayıp 43 2. Gizli Ayıp 43 3. Hukuki Ayıp 44 4. Ekonomik Ayıp 44 5. Vaad Edilen Vasıfta Ayıp 45 B. Ayıbın İhbar Süresi 45 C. Malın Ayıplı Çıkması Halinde Tüketiciye Tanınan Seçimlik Hakları 46 1. Ödediği Bedelin Geri Alınması-Malın ladesi 46 2. Malın Misli (Aynı) ile Değiştirilmesi 46 a. İcra İflas Kanunu Madde 24 Göre Değer Tespiti 47 29 29 29
Sayfa b. Katma Değer Vergisinin Geri Alınması 47 c. Taksitli Satışlarda Katma Değer Vergisinin Geri Alınması 48 d. Kapıdan Satışlar 49 3. Ayıp Kadar Bedelden İndirim Yapılması İstemi 49 4. Bedelsiz Onarım İstemi 50 D. Konut Nedir? 52 İkinci El Oto - İkini El Konut 54 E. Zaman Aşımı 54 Hak Düşürücü Süre 55 F. Özürlü Ürün 55 G. Güvenli Olmayan Mal 56 H. Ayıplı Malın Neden Olduğu Zarardan Dolayı Sorumluluk 56 Sorumluluktan Kurtulma 57 Madde 4/A - Ayıplı Hizmet 58 58 Madde 5 - Satıştan Kaçınma 60 60 Madde 6- Sözleşmelerdeki Haksız şartlar 61 61 Haksız Şart Yönetmeliğinin 5. Maddesine Göre Tüketici Yönünden Geçersiz Olan Maddeler 63 Madde 6/A - Taksitle Satış 66 66 I. Taksitli Satış Sözleşmesinin Yazılı Olarak Yapılması Zorunluluğu 67 2. Taksitli Satış Sözleşmesinde Bulunması Gerekli Olan Maddeler 67 3. Borçlunun Temerrüde Düşmesinin Hukuki Sonuçlan 68 4. Örnek Satış Sözleşmesi 69 Madde 6/B Devre Tatil 72 72 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 72 1. Devre tatilde- Süre-Dönem ve Yer 72 2. Devre Tatil Sözleşmesinde Bulunması Zorunlu Olan Hususlar 73 3. Cayma Hakkı 73 4. Sözleşmede Bulunması Gereken Şartların Eksikliği Halinde Yapılması Gereken İşlemler 74 5. Sorumsuzluk Kaydı 75 6. Tanıtım Broşürü 75
B. Devre tatil Sözleşmelerinde Yer Alan RCI Nedir? 1. Nasıl Üye Olunur 2. RCI de Renkler Ne Anlama Gelir Madde 6/ C Paket Tur A. İlgili Yönetmeliğe Göre 1. Paket Tur Sözleşmesi Nedir? 2. Sözleşmede Bulunması Zorunlu Olan Şartlar 3. Fiyat Değişikliği 4. Sözleşmenin Devri 5. Seyahat Acentasının Sözleşmeyi Fesih Etmesi 6. Sorumluluk 7. Sorumsuzluk Kaydı Sayfa 80 8. Bildirim 80 9. Tanıtım Broşürü Madde 7 - Kampanyalı Satışlar 82 83 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 1. Kampanyalı Satış nedir 2. Sözleşme Zorunluluğu 3. Kampanyalı Satışa İlişkin İlan ve Reklamlar 4. Satıcının ve sağlayıcının Yükümlülüğü 75 76 76 7 7 77 77 77 78 78 79 79 79 80 83 83 83 8 4 1 8 4 8 B. Taksitli kampanyalı Satışlar 4 8 1. Bakanlık İznine Tabi Mallar 5 2. Cayma Hakkı 85 8 3. Kampanya Niteliğindeki Diğer Şartlar 6 Madde 8 - Kapıdan Satış 87 A. ilgili Yönetmeliğe Göre 1. Kapıdan Satış Nedir 2. İş Yeri Neye Denir 3. Sözleşmede Bulunması zorunlu Olan Şartlar 4. Cayma Hakkının Sözleşmede Bulunması Gereken Sayfa ve 89 Yazının Özelliği B. Taksitli Kapıdan Satış Sözleşmesinde Bulunması Gereken Hususlar 89 1. Cayma Hakkının Kullanımı 9 2. Fiyat Katoloğu 1 3. Kapsam Dışı Satışlar (Kapıdan Satışa Tabi olmayan ürünler) 91 8 7 88 88 88 89 9 0
Savfa Madde 9- Kapıdan Satışlarda Satıcının ve Sağlayıcının Yükümlülüğü 93 93 Madde 9/A- Mesafeli Sözleşmeler..95 96 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 96 1. Mesafeli Sözleşme Nedir? 96 2. Mesafeli Satış Akdinden Önce 96 a. Tüketiciye Bildirilmesi Gereken Zorunlu Ön Bilgiler 96 b. Ön Bilgilerin Doğruluğunun Yazılı Olarak Kanıtlanması 96 3. Sözleşmede Bulunması Gereken Şartlar 97 4. Cayma Hakkı 97 5. Satıcının ve Sağlayıcının Yükümlülüğü 98 6. Geri Ödeme 99 7. Kapsam Dışı Satışlar (Mesafeli satış sözleşmesi kapsamına girmeyen) 99 Madde 10- Tüketici Kredisi. 100 101 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 102 1. Tüketici Kredi Sözleşmesi Nedir? 102 2. Kredinin Erken Ödenmesi 103 a. Bir veya Birden Fazla Taksitin Vadesinden Önce Ödenmesi 104 b. Kredinin Tamamının Erken Ödenmesi 104 Madde 10/A Kredi Kartları 105 105 Madde 11- Süreli Yayınlar 107 108 1. Kültürel Amaçlı Yayın Nedir? 108 2. Kültürel Amaçlı Yayınlarda Kampanya Süresi 109 3. Kampanya Konusu Mal veya Hizmet 109 Madde 11/A Abonelik Sözleşmeleri 111 111 Madde 12- Fiyat Etiketi 113 113 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 113 1. Amaç 113 2. Kapsam 114 3. Etiket Bulundurma Zorunluluğu 114 4. Etiket Zorunluluğu Bulunmayan Mallar 115
Sayfa,.. v. 115 5. Etiketin Konuş Biçimi ve Yen 6. İndirimli Satışlar Madde 13- Garanti Belgesi " A. İlgili Yönetmeliğe Göre 2. Kapsam 3 Garanti Belgesi Düzenleme Zorunluluğu 4. Garanti ve Tamir Süresi 5. Garanti Belgesinde Bulunması Zorunlu Olan Bilgiler 6. Ücretsiz Tamir Yükümlülüğü 7. Değiştirilen Ürünün Garanti Süresi Madde 14- Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 1 < İ U 1 2 0 1 2 1 1 2 2 1 2 3 ^ 2 3 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 1. Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Nedir? 2. Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Düzenleme Zorunluluğu 123 3. Tanıtma ve Kullanma Kılavuzunda Bulunması Gereken Bilgiler 124 Madde 15- Satış Sonrası Hizmetler 1 2 6 1 2 6 1 2 6 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 1. Amaç 1 2 6 2. Servis İstasyonlarının Kuruluşu 3. Servis İstasyonlarının Sorumlulukları 1 2 7 4. Servis Fişi 128 5. Değişen Parçanın ladesi 129 6. Satıcının Sorumluluğu 129 Madde 16- Ticari Reklam ve İlanlar... 130 130 A. İlgili Yönetmeliğe Göre 130 1. Amaç 130 2. Kapsam 130 3. Ticari Reklam ve İlanlarda ki Temel İlke ve Esaslar 131 4. Dürüstlük ve Doğruluk 132 5. Satışı Özendirici Reklamlar 133 6. Karşılaştırmalı Reklam 134 7. Ticari İtibardan Haksız Yararlanma 135 1 2 3 1 2 3 1 2 7
Sayfa 8. Çocuklara ve reşit Olmayan Gençlere Yönelik reklamlar 135 9. Çevreye İlişkin Reklamlar 137 10. Yükümlülük 137 Madde17 - Reklam Kurulu...138 140 Madde 18 - Zararlı Tehlikeli Mal ve Hizmetler 141 Madde 19 - Mal ve Hizmet Denetimi 141 Madde 20 - Tüketicinin Eğitilmesi 141 Madde 21 - Tüketici Konseyi 142 Madde 22 - Tüketici Sorunları Hakem Heyeti 143 A. 145 1. İlçe Tüketici Hakem Heyeti 145 2. İl Tüketici Hakem Heyeti 145 3. Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Tedbir Kararı Verebilir mi? 147 4. Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Dilekçesinde Bulunması Zorunlu Olan Bilgiler 148 5. Hakem Heyeti Kararlarının Tebliğ Yöntemi 149 B. Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Kararlarında Nelere Dikkat Etmeli?...151 1. Mevcut Uygulamadan Alınan Örnekler 153 2. Olması Gereken Hakem Heyeti Kararlarına Örnekler 153 3. Türlerine göre dava dilekçesi örneği 167 4. Tedbir kararı örneği 173 C. Hakem Heyetleri Hangi Konularda Karar Veremez 175 D. İlgili Yönetmeliğe Göre 176 1. Hakem Heyetlerinin Kuruluş ve Görev Alanı 176 2. Hakem Heyetlerine Başvuru 177 3. Toplantı Karar ve Yeter sayısı 178 4. Hakem Heyeti Kararlarının Kapsamı 179 5. Kararların Bildirimi 179 6. Kararların ilamı 179 Madde 23 - Tüketici Mahkemeleri 180 181 1. Tüketici Mahkemesinin Kuruluş Nedeni 181 2. Tüketici Mahkemesinin Yargılama Yöntemi 182 3. Tüketici Mahkemesinde Kimler Dava Açabilir 183 4. Tüketici, Tüketici Mahkemesinde Dava Açtığında Hangi Masrafları Karşılar 184 5. Tüketici Mahkemesinde Maddi ve Manevi Tazminat İstemi 184
Sayfa 6. Tüketici Mahkemesinde Uyarlama Davası j*5 1 1 8 6 7 Tüketici Mahkemesinde Karşılık Dava 8 Abonman Sözleşmesi, (Elektrik, Su, Doğalgaz, telefon) 186 9. Sigorta ve Taşıma Sözleşmesinde Tüketici Mahkemesi Görevli mı 187 10. Tüketici Mahkemesi kararlarında Temyiz Süresi 188 11. Tüketici Mahkemesinden Verilen kararlar Nasıl Kesinleşir ve Tebliğe Çıkar 12. Kimler Harç Ödemez-Bu uygulamanın istisnası var mıdır? 189 13. Tüketici Mahkemesinde Hakem Heyeti Kararlarına İtiraz: 189 Madde 24 - Üretimin Satışın Durdurulması ve Malın Toplatılması 191 Malı Elinden Alınan Satıcı Hangi Mahkemede Dava Açar 192 Madde 24/A - Olduklarından Farklı Görünen Mallar 193 193 Madde 25 Ceza Hükümleri 194 195 1. Sanayi ve Ticaret bakanlığının 25.12.2003 günlü 25327 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2003/4 nolu tebliğ gereğince ceza Miktarları 196 Madde 26 - Cezalarda Yetki, İtiraz ve Zaman Aşımı 200 Madde 27 - Denetim 201 Madde 28 - Laboratuar 201 Madde 29 - Ödenek 202 Madde 30 - Diğer Hükümler 203 Madde 31 - Yönetmelik ve Düzenlemeler 203 203 Madde 32 - Kaldıran Hükümler 204 Madde 33-Yürürlük 204 Madde 34 - Yürütme 204 Madde 35-36 204 GEÇİCİ MADDE 1 205 1. Bu Madde ile İlgili Meclis Gerekçesi 205 2. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın 2003/2 nolu Genelgesi 207 3. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın 2003/3 nolu Tebliği 208 4. 2003/2 Nolu Genelgede Belirtilen B.K. 101. Maddesine Göre İçtihatla 210 A) USULE İLİŞKİN İÇTİHATLAR 212 1. Yetki İtirazı 212 2. İspat Külfeti 212 1 8 8
Savfa 3. Tanık Dinlenmesine İlişkin Usul Kuralı 214 4. Dahili Dava Edilen Kişi 214 5. İhbar ile Davaya Dahil Etme 215 6. Tebligat Suretiyle Davaya Dahil Etme 216 7. Tüketici Kredisinde Uyarlama 216 8. Tüketici Kredisinde Görevli Mahkeme 217 9. Tüketici Kredisinde İtirazın İptali-Görevli Mahkeme 217 10. Tüzel Kişi (A.Ş.-Ltd. Şti) tüketici Yasasından Yararlanamaz 218 11. Davadan Feragat 223 12. Yetkisizlik Kararı Maktu Harç 224 13. Ticari Nitelikli Kredi Sözleşmesi - Görevli Mahkeme 225 14. Yetkisizlik Kararına Karşı yetkili Mahkemeye Başvurma Süresi 225 15. Vekaletnamede Baro Pulunun Bulunmaması 226 16. Yetki İtirazı - Birden Fazla Yetkili Mahkemenin Gösterilmesi 226 17. İş Yerinde Patlayan Piknik Tüpünde Görevli Mahkeme. 227 B) MADDE 4 İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR ( KARAR ÖRNEKLERİ)... 231 1. Ayıplı Oto 233 2. Ayıplı Oto Lastiği 254 3. İkinci El Oto Satışı 257 4. Ayıplı Koltuk Mobilya - Halı 259 5. Ayıplı Beyaz Eşya 265 6. Ayıplı Fotokopi Makinesi 267 7. Ayıplı Bilgisayar 277 8. Ayıplı TV 282 9. Ayıplı Ayakkabı 284 10. Ayıplı Cep Telefonu 290 MADDE 4/A İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR (KARAR ÖRNEKLERİ) 296 1. Maddi Manevi Tazminat - Hizmet Kusuru - Görevli Mahkeme 296 2. Elektrik Abonman Sözleşmesi 299 3. Yeni Kiracının Abonmanlık İstemi 301 4. Yeni Malikin Abonmanlık İstemi 303 5. Abonmanlığın Nakli 305 C) MADDE 5 İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR (KARAR ÖRNEKLERİ) 307 1. Gazete ve Ürün Satışı 307 2. Gazete Tarafından Düzenlenen TV Kampanyası, 311 D) MADDE 7 İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR (KARAR ÖRNEKLERİ)... 313 1. Kampanya Konusu Ürünün Verilmemesi 313 2. Kampanya Konusu Ürün Teslimi 315
Savfa E) MADDE 8 İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR (KARAR ÖRNEKLERİ) 317 1. Kapıdan Satış Yöntemi ile Yapılan Sözleşmelerin ve Satışların İptaline İlişkin kararlar 2. Kapıdan Satış Yöntemi ile Devre tatil Satışlarının iptaline İlişkin Kararlar F) MADDE 10 İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR (İLAMLAR) 356 1. Kredi Sözleşmesi - Kefilin Hakları 357 2. Müteselsil Kefalet - Kefalet Limitinin Bilinmesi Zorunluluğu 357 3. Kayıp ve Çalıntı Kredi Kartı 357 4. İtirazın İptali Görevli Mahkeme 358 5. Ticareti Nitelikli Genel Kredi Sözleşmesinde Görevli Mahkeme 358 6. Kredi Kartı Sözleşmesi Kefilin Sorumluluğu 359 * T E B L İ Ğ L E R *!. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 2002/7 Nolu Tebliği 361 II. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 2003/4 nolu Tebliği 362 III. Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği 363 Müşteri sözleşmeleri 364 Güvence bedeli 364 Sayacın ölçüm yapmaması veya yanlış ölçüm yapması 365 Sayaçların kontrol edilmesi 366 Müşteriye yeniden doğal gaz verilmesi368 Müşteri sözleşmesinin sona ermesi 368 Faturaya itiraz 370 Eksik veya fazla faturalandırma 371 Kaçak doğal gaz kullanımı 371 Usulsüz doğal gaz kullanımı 371 Kaçak ve usulsüz doğal gaz kullanımına ilişkin ortak hükümler 372 IV) Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı 373 V) 11/08/2002 tarihli ve 24843 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kaçak veya Usulsüz Doğal Gaz Kullanımı Durumunda Uygulanacak Usul ve Esaslar İletim Ve Dağıtım Bağlantı Bedellerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumundan : Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği 376 Bir başka müşteri mülkiyetindeki tesisten faydalanma 382 Bağlantı gücünde değişiklik yapılması 382 3 1 7 3 1 9
Savfa Kaçak elektrik enerjisi tüketimi 384 Usulsüz elektrik enerjisi tüketimi 385 Kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi tüketimine yönelik ortak hükümler.386 Sayaç kontrolü 387 Sayacın doğru tüketim kaydetmemesi 387 Elektrik enerjisi tüketim miktarının tespiti ve ödeme bildiriminde bulunulması 389 Hatalı bildirimde bulunulması 390 Kesilmiş olan elektriğin yeniden bağlanması 391 Güvence bedeli 391 VI) 21 /3/2003 tarih ve 122 sayılı Kurul Kararı Eki)Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanımı ile Güvence Bedellerinin Hesaplanması ve Güncelleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar 397 VII) Sanayi ve Ticaret Bakanlığından: Su, Elektrik, Havagazı Ve Doğalgaz Sayaçlarının Tamir Ve Ayar Ücretleri Tarifesi Hakkında Tebliğ (2003/1-2 ) 403 * Y Ö N E T M E L İ K L E R I) Ayıplı malın neden Olduğu zararlardan Sorumluluk Hakkında Yönetmelik 407 II) Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik...410 III) IV) Devre Tatil Sözleşmeleri Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 415 Paket Tur Sözleşmeleri Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 419 V) Kampanyalı Satışlara İlişkin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik424 VI) VII) VIII) Kapıdan Satışlara İlişkin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 430 Mesafeli Sözleşmeli Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 436 Tüketici Kredisinde Erken Ödeme İndirimi ve Kredinin Yıllık Maliyet Oranını Hesaplama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 441
Sayfa IX) Etiket, Tarife ve Fiyat Listeleri Yönetmeliği 446 X) Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik 451 XI) Tanıtma ve kullanma kılavuzu uygulama esaslarına dair yönetmelik XII) Sanayi Mallarının Satış Sonrası Hizmetler Hakkında Yönetmelik...471 XIII) Ticari Reklam ve ilanlara ilişkin ilkeler ve uygulama esaslarına dair yönetmelik 485 XIV) Reklam Kurulu yönetmeliği 494 XV) Tüketici Konseyi yönetmeliği 501 XVI) Tüketici Sorunları Hakem Heyeti yönetmeliği, 507 * K A N U N L A R * I) Tüketicinin Korunması Hakkındaki 4077 Sayılı Kanunun Metni 516 II) Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması Ve Uygulanmasına Dair Kanun (4703) 5 3 4 III) Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname (560) 544 IV) Bilgi Edinme Hakkı Kanunu (4982 Sayılı Kanun) 556 V) Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 566 Telekomünikasyon (Gsm) Telefon Aboneliğine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik 573 Özel Öğretim Kurumları Öğrenci Ücretleri Tahsil Ve Tespit Yönetmeliği 576 Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyeti Kaldırılması Sözleşmesi 581 Sanayi Ve Ticaret Bakanlığı İl Müdürlükleri Listesi 587 Esnaf Sanatkarlar Odası Birliği Listesi 589