İÇİNDEKİLER Önsöz... v İçindekiler... vii Tablolar Listesi... xii Şekiller Listesi... xii BİRİNCİ BÖLÜM SATINALMA İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 1. Satınalma ile İlgili Kavramlar... 1 1.1. Satınalma ve Tedarik... 1 1.2. Tedarik Zinciri Yönetimi... 3 1.3. Lojistik... 5 İKİNCİ BÖLÜM KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE SATINALMA FONKSİYONUNUN ÖNEMİ, ÖRGÜTLENMESİ VE ETKİNLİĞİ 2. Konaklama İşletmelerinde Satınalma Fonksiyonunun Önemi, Örgütlenmesi ve Etkinliği... 7 2.1. Konaklama İşletmeleri Neyi, Hangi Süreçlerde Satınalır?... 10 2.2. Konaklama İşletmeleri İçin Satınalmanın Önemi... 11 2.3. Konaklama İşletmelerinde Satınalma Fonksiyonunun Örgütlenmesi... 16 2.3.1. Satınalma Bölümünün İşletme İçindeki Yeri... 16 2.3.2. Satınalma Bölümünde Çalışanlar... 17 2.4. Konaklama İşletmelerinde Satınalma Bölümünün Mekân Örgütlenmesi ve Araç-Gereçler... 23 2.4.1. Satınalma Ofisleri... 23 2.4.2. Ürün Kabul Alanları... 23 2.4.3. Depolar... 26 2.5. Konaklama İşletmelerinde Satınalma Fonksiyonunun Etkinliği... 27
viii ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SATINALMA MİKTARINI BELİRLEME 3. Satınalma Miktarını Belirleme... 31 3.1. Sabit Sipariş Miktarı Yöntemi... 32 3.2. Ekonomik Sipariş Miktarı Yöntemi... 32 3.3. Talep Kadar Sipariş Modeli... 33 3.4. Periyodik Sipariş Modeli... 33 3.5. En Düşük Birim Modeli... 33 3.6. Parça Periyot Algoritması... 34 3.7. Silver-Meal Sezgisel Yöntemi... 34 3.8. Wagner - Whitin Yöntemi... 34 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM FİYATI BELİRLEME 4. Fiyatı Belirleme... 37 4.1. Doğrudan Temin ile Satınalma Yöntemi... 38 4.2. İhale İle Satınalma Yöntemi... 38 4.2.1. Açık İhale Usulü (Kapalı Zarf)... 39 4.2.2. Pazarlık Usulü... 39 4.3. Piyasadan Teklif Alma ile Satınalma Yöntemi... 41 4.4. Sözleşme ile Satınalma Yöntemi... 41 4.5. Peşin Satınalma Yöntemi... 41 4.6. Bedelini Önceden Ödeme Yolu ile Satınalma Yöntemi... 42 4.7. Maliyete Dayalı Satınalma Yöntemi... 42 4.8. Merkezi Satınalma Yöntemi... 42 4.9. E-Tedarik Yolu ile Satınalma... 43 BEŞİNCİ BÖLÜM SATICIYI BELİRLEME VE SÖZLEŞME PROSEDÜRÜ 5. Satıcıyı Belirleme ve Sözleşme Prosedürü... 45 5.1. Satıcı Araştırma Süreci... 45 5.2. Satıcı Seçim Süreci... 47 5.3. Sözleşme Prosedürü... 55 5.3.1. Sözleşme Hazırlama... 57 5.3.2. Sözleşme İlkelerinin Korunması... 58
ix ALTINCI BÖLÜM ÖDEME ŞEKİL VE REJİMİNİ BELİRLEME 6. Ödeme Şekil ve Rejimini Belirleme... 61 6.1. Peşin Ödeme... 62 6.2. Ödeme Araçlarıyla Ödeme... 62 6.2.1. Çek ile Ödeme... 62 6.2.2. Senet ile Ödeme... 64 6.2.3. Kredi Kartı İle Ödeme... 65 6.3. Bedelini Önceden Ödeme... 66 6.4. Açık Hesap Ödeme... 66 6.5. Konsinye... 67 6.6. Karşı Ticaret Takas ile Ödeme... 68 YEDİNCİ BÖLÜM SİPARİŞ, TESLİMAT, DEPOLAMA VE DAĞITIM 7. Sipariş, Teslimat, Depolama ve Dağıtım... 69 7.1. Pazarlık ve Sipariş Verme... 70 7.2. Teslim Alma... 72 7.3. Depolama ve Dağıtım... 74 7.3.1. Genel Depolama İlkeleri... 78 7.3.2. Kuru Depolama İlkeleri... 79 7.3.3. Soğuk Hava Depolama İlkeleri... 79 SEKİZİNCİ BÖLÜM BELLİ ÜRÜNLER İÇİN ÖZEL SATINALMA PROSEDÜRLERİ 8. Belli Ürünler İçin Özel Satınalma Prosedürleri... 81 8.1. Kırmızı Et Kabul Koşulları... 82 8.2. Tavuk Eti Kabul Koşulları... 82 8.3. Hindi Eti Kabul Koşulları... 83 8.4. Balık ve Deniz Kabukluları Kabul Koşulları... 85 8.5. Süt ve Süt Ürünleri Kabul Koşulları... 85 8.6. Taze Sebze ve Meyve Kabul Koşulları... 88 8.7. Ekmek Kabul Koşulları... 90 8.8. Yumurta ve Yumurta Ürünleri Kabul Koşulları... 91
x 8.9. Kuru Gıda Kabul Koşulları... 93 8.10. Dondurulmuş Gıda Kabul Koşulları... 97 8.11. İçecekler İle İlgili Kabul Koşulları... 99 8.12. Üniformalar İle İlgili Kabul Koşulları... 100 8.13. Temizlik Malzemeleri ve Kimyasallar ile İlgili Kabul Koşulları... 102 DOKUZUNCU BÖLÜM SATINALMA SÜREÇLERİNDE KONTROL 9. Satınalma Süreçlerinde Kontrol... 105 9.1. Satınalma Bölümünde Günlük Rutinin Kontrolü... 107 9.2. Satınalma Bölümünde Depo Kontrolleri... 111 9.3. Satınalma Bölümünün Performans Kontrolü... 112 9.4. Diğer Bölümlerden Gelen Bilgiler ve Şikâyetler... 113 ONUNCU BÖLÜM SATINALMADA GÜNCEL SORUNLAR VE KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE SATINALMANIN GELECEĞİ 10. Satınalmada Güncel Sorunlar ve Konaklama İşletmelerinde Satınalmanın Geleceği... 115 10.1. Satınalmada Güncel Sorunlar... 115 10.1.1. Örgütlenme İle İlgili Sorunlar... 115 10.1.2. Satınalma Süreciyle İlgili Sorunlar... 116 10.1.3. Etik Sorunlar... 117 10.2. Konaklama İşletmelerinde Satınalma Fonksiyonunun Geleceği... 118 ONBİRİNCİ BÖLÜM KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE SATINALMA BİLGİ YÖNETİM TEKNOLOJİLERİ ÖRNEĞİ: MATERİALS CONTROL (MC) 11. Konaklama İşletmelerinde Satınalma Bilgi Yönetim Teknolojileri Örneği: Materials Control (MC)... 123 11.1. Konaklama İşletmelerinde Satınalma Bilgi Yönetiminin Rolü... 123 11.2. MICROS-FIDELIO Malzeme Yönetimi (Materials Control) ile Satınalma İşlemleri... 125 11.2.1. Satınalma Siparişleri... 126
xi 11.2.2. Fiyat Teklifleri... 142 11.2.3. Alımlar... 147 11.2.4. Satıcıya İade... 160 11.2.5. Fatura Kontrolü... 162 11.2.6. Muhasebe Bağlantısı... 172 11.2.7. Satınalma Analizleri... 172