SAYI 51 TEMEL B LG LER B LG SAYAR AKSESUARLARI. B LG SAYARINIZ Ç N EK ÜRÜNLER. WINDOWS MS OFFICE XP. OFFICE SER S N N SON SÜRÜMÜ. PROJELER DOSYA PAYLAfiIMI AYARLARI. NETWORK TE VER PAYLAfiIMI. TABLOLARI ÇEV RMEK. EXCEL DE TABLOLARI TERS ÇEV RMEK. INTERNET INTERNET TE fiarki SÖZLER. ÇEfi TL fiarki SÖZÜ S TELER. ICQ LE SMS GÖNDERMEK. CEP VE ICQ ARASINDA LET fi M. INTERNET S TELER. WEB S TES HAZIRLAMANIN KURALLARI. MULTIMEDIA VE E LENCE D J TAL FOTO RAFÇILIK. D J TAL FOTO RAFÇILIK Ç N GEREKENLER. PÜF NOKTASI ÇEfi TL WINDOWS 98 PUÇLARI (22) 51. SAYIDA NELER VAR? TEMEL B LG LER B LG SAYAR SATIN ALMAK. WINDOWS WINDOWSUN GELECE. PROJELER HATA MESAJLARINI KAPATMAK. GEN fi TABLOLARI YAZDIRMAK. INTERNET INTERNET TE KIfi SPORLARI. INTERNET siteleri (2). ICQ - K fi SEL B LG LER. MULTIMEDIA VE E LENCE TARAYICILAR 5 fiubat ta Bayilerde Kaç rmay n! DUYURU 2 YILDIR YAYINLANMAKTA OLAN DERG M Z B R SONRAK 52. SAYISI LE B RL KTE S ZLERE VEDA EDECEKT R. AYRICA SON SAYI LE B RL KTE S ZLERE B R SÜRPR Z M Z DE OLACAK. YEN YAYINLARIMIZDA BULUfiAB LMEK D LE M ZLE... Bilgisayar n zla ilgili her türlü sorun için Herkes çin Bilgisayar Destek Telefonu 0 800 211 61 17 Saatleri: 9.30-11.00, 13.00-14.30 Abone Servisi 0 800 211 61 18 Herhangi bir say y kaç rd n zda, bunu abone bölümümüzden temin etmeniz ve Herkes çin Bilgisayar eksiksiz olarak biriktirmeniz mümkün. En temelden bafllayan bilgi düzeyi ileri düzeylere kadar yükselecek. Böylece Herkes çin Bilgisayar her düzeyden kullan c için eksiksiz bir baflvuru kayna olacak. Genel Yay n Yönetmeni: Gökhun Sungurtekin (Sorumlu), Yaz flleri Müdürü: Mahmut Karsl o lu, Editör: M. Berker Güngör, Grafik Tasar m: Murat Çelik, Vogel Sat fl Müdürü: Gönül Morgül, Müflteri Temsilcisi: Yeliz Koyun, Pazarlama Müdürü: Güler Okumufl, Abone Sorumlusu: Asu Bozyayla, Da t m: Cem Cenker, Üretim: Turgay Tekatan, Vogel Yay nc l k Ltd. fiti. Genel Müdürü: Hermann W. Paul, Genel Müdür Yard mc s : Beste Özerdem, Vogel Yay nc l k Ltd. fiti. Ad na Sahibi: Gökhun Sungurtekin, Renk Ayr m -Film Ç k fl ve Bask : As r Matbaac l k Ltd. fiti., Da t m B RYAY A.fi. Vogel Yay nc l k Piyalepafla Bul. Zincirlikuyu Cad. Ün fl Merkezi No: 231/3 80380 Kas mpafla- STANBUL Tel: (212) 297 17 24 Faks: (212) 297 17 33
B LG SAYAR AKSESUARLARI TEMEL B LG LER B LG SAYAR AKSESUARLARI Bilgisayar n z için pek çok ek ürün mevcuttur. Bir bilgisayar kullan c s ister evinde, ister ofisinde olsun zaman n n büyük k sm n sisteminin bafl nda geçirmektedir. Bu yüzden çal flmay rahatlatacak ve h zland racak baz aksesuarlara ihtiyaç duyulmas do ald r. Bu aksesuarlar n hemen hiçbiri bilgisayarla beraber sat lmaz, ancak piyasadan ayr ca temin edilebilir. Her kullan c n n ihtiyac n karfl layabilecek say s z tür ve tipte aksesuar, marka ve modele göre de iflen fiyatlarla edinmek mümkündür. Özellikle Bat ülkelerinde bu ifl tam bir sanayi halini alm flt r. Ülkemizde ise o kadar yayg n olmamakla beraber, yine de çok say da ürün bulmak mümkün olabilmektedir. SA LIK ÜRÜNLER fiüphesiz bilgisayar n bafl nda saatlerce ayn pozisyonda kalarak çal flmak sa l k aç s ndan belirli sak ncalar do urabilmektedir. Bir kullan c bu sak ncalardan korunmak için s k s k ekran bafl ndan kalkarak farkl ifllerle u raflmal, böylece hem bedeni, hem de zihni dinlendirmelidir. Bunun d fl nda çeflitli aksesuarlar n yard - m yla yaflanmas olas rahats zl klar en aza indirgenebilir. Bu aksesuarlar n en bafl nda bilgisayarla çal flman zda size rahatl k sa layacak biçimde tasarlanm fl bir masa ve koltuk gelir. Ço u büro oturma tak mlar art k bilgisayar kullan c lar n n ihtiyaçlar dikkate al narak imal edilmektedir. Ancak bunun d fl nda s rf bilgisayar için tasarlanm fl mobilyalar da üretilmektedir. Bunlar çeflitli boyutlardad rlar ve hem yerinize, hem de kendi yap n za uygun bir tane bulabilirsiniz. Belki ilk baflta gereksiz bir harcama gibi görünebilir, ancak ifle uygun olmayan bir masa ve sandalye ile birkaç gün geçirmek size ne kadar yan ld n z göstermeye yetebilir. HERKES Ç N B LG SAYAR TEMEL B LG LER 245
<<< TEMEL B LG LER B LG SAYAR AKSESUARLARI Masa ve sandalye d - fl nda ergonomiyi ilgilendiren di er ürünler ise el, ayak ve bilekleriniz için tasarlanm fl olan desteklerdir. Bunlar sayesinde uzun süren çal flmalarda bile çeflitli kramp ve a r lardan korunabilmeniz mümkün olacakt r. Modern klavyelerden baz lar özel olarak tasarlanm fl bilek desteklerine sahip olarak üretilmektedirler. Ayr ca yine baz fare pedleri de bilek desteklerine sahiptirler. Ayr ca iyi bir fare pedi edinmek farenizi uzun dönemde kirlenmekten korumaya da yard mc olacakt r. Bilgisayarla çal fl rken zaman içinde etrafta pek çok doküman, CD ve benzeri materyalin birikmeye bafllad n farkedeceksiniz. Bunlar etrafta da- n k bir biçimde b rakmak hem toz toplamalar na sebep olacak, hem de arad n z çabucak bulman z önleyerek zaman kaybettirecektir. Bunun için özellikle CD ve disketlerinizi tozdan koruyacak, ayn zamanda düzenli kalmalar n sa layacak özel tasarlanm fl kutulardan faydalanabilirsiniz. E er çok fazla CD ye sahipseniz, o zaman kule fleklinde tasarlanm fl CD dolaplar da size bir hayli yard mc olacakt r. Ço u kullan c n n göz ard etti i bir di er önemli unsur ise bilgisayar n yerlefltirildi i yerin temizli idir. Unutmay n ki bilgisayarlar asl nda son derece hassas cihazlard r, özellikle toz ve rutubetten çok çabuk etkilenirler. Bu yüzden bilgisayar temiz bir ortama yerlefltirmek kadar, temiz kalmas na da önem göstermek gerekir. Fare ve klavye gibi parçalar n temizli- inde basit malzemelerden faydalanmak mümkündür. Ancak en iyisi özel temizlik ürünlerini kullanmay tercih etmektir. Özellikle monitör ekranlar - n temizlerken çok dikkatli olmak gerekir. Deterjan gibi maddeler bunlara ciddi ve kal c zararlar verebilir. Bilgisayarlar n temizli inde kullan lan farkl ürünleri piyasada bulabilmek mümkündür ve temizlikte bunlar kullanmak sizi uzun vadede büyük masraftan kurtaracakt r. 246 HERKES Ç N B LG SAYAR TEMEL B LG LER
MS OFFICE XP WINDOWS MS OFFICE XP Microsoft un ofis pakedinin en son sürümü art k piyasada. Microsoft s k aral klarla yaz l mlar n n yeni versiyonlar n piyasaya ç karmay adet edinmifltir. Bu yaz l mlar teoride eski sürümlerden çok daha iyidir, ancak tabii ki pratikte durum biraz daha farkl olabilmektedir. Gerek tasar m, gerek programlama hatalar s k s k kullan c lar n bafl n a r - tabilmektedir. Ancak bu zaten sadece Microsoft ürünlerine de il, tüm bilgisayar yaz l mlar na has bir durumdur. Ne var ki Microsoft un piyasaya sürdü ü en son yaz l m paketlerinden biri olan Office XP hatalar aç s ndan öncekilerden çok daha baflar l gibi görünüyor denebilir. Microsoft u s k s k sert biçimde elefltiren en ac mas z elefltirmenler bile bu defa pek fazla kusur bulamam fl gibi görünüyorlar. Ofis yaz l m paketleri içinde en yenisi olan Office XP ye flimdi burada k saca göz ataca z. prosedürle karfl laflmak sizi flafl rtmas n. Çünkü Office XP de de korsanl kla mücadele için ayn yönteme baflvurulmufl. Program kurmaya bafllad ktan sonra Internet yard m yla yaz l m n orijinal oldu unu onaylatman z gerekiyor. E er herhangi bir sebeple bunu yapamazsan z, o zaman Office XP sizi uyar yor ve kuruumu tamaml yor. Ancak bundan sonra program sadece belirli bir say da çal flt rabiliyorsunuz. Sonras nda ise neredeyse tamamen devre d fl kal yor ve sadece ofis belgelerini açabilmenize imkan tan yor, ancak onlarla herhangi bir çal flma KURULUM Office XP ile ayn zamanda piyasaya sürülen Windows Xp içerdi i yeni güvenlik önlemleriyle ço u kullan c y flafl rtm flt. Windows XP kurulumu tamamlad ktan sonra Internet arac l ile Microsoft un web sitesine ba lan yor, burada özel kullan c flifresini ve ürün seri numaras n vererek kendini yaz l m veri taban na kaydediyordu. Bu önlemin bafll ca amac Microsoft yaz l mlar n n korsan kopyalar n n ç - kar lmas n önlemekti. E er bilgisayar - n za Office XP kurmaya karar verirseniz, yine benzer bir gerçeklefltiremiyorsunuz. HERKES Ç N B LG SAYAR WINDOWS 163
<<< WINDOWS MS OFFICE XP LK ZLEN M E er Office XP program pakedinin çok geliflmifl ve gösteriflli bir yaz l m olmas n bekliyorsan z, o zaman yaz l m ilk çal flt rd n zda karfl n za ç - kacak olan basit arabirimler sizi hayalk r kl na u ratabilir. Eski sürümlere oranla çok daha basitlefltirilmifl gibi görünen menüler ve araç çubuklar sizi yan ltmas n, Office XP asl nda gerçekten de önceki sürümler kadar yetenekli bir yaz l m. Görünüflteki sadelik ise bilinçli olarak haz rlanm fl ve burada maksat çal flmakta olan bir kullan c y ekrandaki gereksiz karmafladan kurtarmak. Tabii arabirim XP ad na yak fl r bir biçimde çok I < INFO> MS Office XP program pakediyle olan çal flmalar n z daha da h zland rmak isterseniz, o zaman yine Microsoft taraf ndan gelifltirilmifl olan Office Keyboard klavyesini edinmek isteyebilirsiniz. Bu klavye özellikle ofis program paketleriyle olan çal flmalar h zland rmak amac yla pek çok özel tufl ve bir de kayd rma tekeriyle donat lm fl. Ayr ca özel ergonomik tasar m sayesinde uzun süren çal flmalarda bile bileklerde oluflan a r lar önleyebilecek yap da haz rlanm fl. daha canl renkler ve hofl animasyonlar kullan - yor. Ancak burada esas amaç ofis programlar na daha fazla ifllev yüklemekten ziyade, olan ifllevlerin daha h zl ve ak c bir biçimde kullan labilmesini sa lamak. Bunun için menüler ve araç çubuklar yeniden düzenlenmifl, nispeten az kullan lan ifllevler çeflitli menü bafl lklar n n alt na yerlefltirilerek ekrandaki karmafla azalt lm fl. Ayn zamanda paket içindeki hemen tüm ofis programlar na s k kullan lan ifllevlere eriflmeyi kolaylaflt ran k - s mlar eklenmifl. Mesela bu araçlar sayesinde daha önce üzerinde çal flt n z belgelerin bir listesini görebilmek ve onlar çabucak açabilmek çok daha kolaylaflt r lm fl. NELER VAR? Office XP program pakedi standard olarak çeflitli ifllerde kullan lan ofis yaz l mlar ndan olufluyor. Metin belgeleri oluflturmak ve düzenlemek için kullan lan Word yaz l m n en son sürümü olan Word 2002 yeni özellikleriyle kullan ma haz r durumda. Word 2002 eski verisyonlara göre pek çok aç dan daha gelifltirilmifl, mesel ayn anda 24 belgeyi ayn anda aç k tutman za ve üzerlerinde çal flman za imkan tan yor. Ancak tabii bu ifllem için toplamda oldukça fazla miktarda haf za kullanmas gerekiyor. Bunun haricinde Word 2002 belgeleri açarken, biçimlendirirken, ifllerken ve Internet üzerinden baflkalar ile paylafl rken kullan c ya yard mc olacak pek çok yeni ifllevle donat lm fl. 164 HERKES Ç N B LG SAYAR WINDOWS
MS OFFICE XP WINDOWS 2002 önceki sürümlerden çok daha kullan fll bir hale getirilmifl. Adres defterine eklemeler yapmak ya da alt klasörleri düzenlemek gibi önceden çok fazla ifllemi gerektiren çal flmalar n ço u flimdi otomatik olarak yap labiliyor. Ancak bundan da önemlisi yeni Outlook, Internet üzerinden e-posta ile bulaflabilen çeflitli virüs tiplerine karfl çok daha güvenli bir hale getirilmifl. Ofis çal flmalar nda hesap tablolar ve dökümleri haz rlamak için kullan lan en önemli yaz l mlardan olan Excel in de Office XP pakedi içinde yeni bir sürümünü bulmak mümkün. Excel 2002 olarak adland r lan bu yeni sürüm eskiye oranla kullan m çok daha kolay bir yaz l m. Herfleyden önce çal flma alan düzenlenerek veri ve formül girifllerinin çok daha kolay yap labilmesi sa lanm fl. Bunun haricinde Internet üzerinden çal flan di er uygulamalarla daha fazla uyumlu olmas na özen gösterilmifl. T pk Word 2002 gibi Outlook ile daha uyumlu çal flarak belgeleri kolayca baflka kullan c lara ulaflt rabilen Excel 2002, baflka önemli bir yenili- e daha sahip. Ço u zaman çal fl rken ekrana geliveren uyar ya da hata mesajlar kullan c lar n dikkatini da t r. Excel 2002 bu konuda daha duyarl davran yor ve bu tür mesajlar ço unlukla çal flmay bölmeyecek bir biçimde gösteriyor. E er kullan c bu mesajlara tepki vermezse mesajlar k sa bir süre sonra ekrandan kald r l yor, bu da çal flmay fazla aksatm yor, dikkati da tm yor. Hemen her bilgisayar n Internet ba lant s n n oldu u günümüzde, bir ofis program pakedinin en önemli parçalar ndan biri de flüphesiz elektronik mesaj uygulamalar d r. Microsoft un bu konu için gelifltirdi i iki yaz l m vard r, biri Windows içine entegre edilmifl ve kullan m daha kolay olan Outlook Express tir. Di eri ise ofis program paketlerinin içinde bulunan Outlook yaz l m d r. Outlook HERKES Ç N B LG SAYAR WINDOWS 165
<<< WINDOWS MS OFFICE XP Özellikle çeflitli sunumlar haz rlamak için hemen herkes taraf ndan kullan lan Powerpoint uygulamas da geliflmelerden pay na düflen yenilikleri alm fl. Powerpoint 2002 sunumlar çok daha kolay haz rlaman za ve çeflitli animasyonlar kullanabilmenize imkan tan yor. Ayr ca e er isterseniz resim dosyalar üzerinde belirli ifllemler de yapabiliyorsunuz. Bundan baflka en büyük yeniliklerden biri de Powerpoint 2002 nin art k ayn sisteme ba l olan iki monitörü de kullanabilme yetene i kazanm fl olmas. ZAYIF NOKTALAR Office XP beraberinde daha pek çok yenilik getiren bir program pakedi, ancak bunlar n tümü her kullan c n n ifline yaramayabilir. Mesela ofis programlar na sesle kumanda etme imkan na kavufluyorsunuz. Ancak bunun için bir mikrofona ve Plantronics ürünü olan özel bir yaz l ma ihtiyac - n z olacakt r. Bunlar edinseniz bile Office XP bu aflamada henüz sadece birkaç dili destekleyebilmektedir. Word 2002 içinde yer alan otomatik metin özetleme gibi ifllevler ise sadece ngilizce belgelerde ifle yaramaktad r. Bu ve benzeri baz sorunlar Office XP nin tam rand manl çal flmas - na engel olabilmektedir. Ancak program n genel kapasitesine bak ld nda bunlar çok büyük sorunlar say lmazlar. DONANIM HT YACI Office XP her yeni ç kan yaz l m gibi öncekilerden biraz daha fazla sistem kayna na ihtiyaç duymaktad r. Ancak genel olarak bak ld nda bu ihtiyaçlar n çok abart l olmad söylenebilir. Minimum ifllemci olarak Pentium 2-233 gerekmektedir, ancak Pentium 3 serisi bir ifllemci tavsiye olunmaktad r. Windows 98 ve yukar s iflletim sistemleriyle uyumlu olan Office XP ile bir belge üzerinde çal flabilmek için sistemin kulland na ek olarak 8 MB civar nda haf za gerekmektedir. Aç ln her yeni belge için 8 MB haf za isteyen yaz l m, çok fazla say da belge aç lmad takdirde 64 MB haf zal bir sistemde rahatça çal flabilmektedir. 166 HERKES Ç N B LG SAYAR WINDOWS
DOSYA PAYLAfiIMI AYARLARI PROJELER DOSYA PAYLAfiIMI AYARLARI Network üzerinde çal flman n belirli avantajlar vard r. Bir flirket ya da okul ortam nda bulunan bilgisayarlar n network yard m ile yerel bir bilgisayar a oluflturacak biçimde ba lanmas çok s k yap - lan bir ifllemdir. Bunun en büyük faydalar ndan biri bilgisayarlar aras nda dosya paylafl m n çok süratli ve kolay bir hale getirmesidir. Ancak bu veri paylafl m n illa kendiniz yapman z gerekmez. Her bilgisayarda paylafl lacak verilerin konulaca bir klasör ayarlaman z, di er kullan c lar n buraya eriflebilmesi için yeterli olacakt r. Bu klasöre eriflen kullan c lar içindeki verileri alabilir, de ifltirebilir, yenilerini ekleyebilirler. fiimdi bunu nas l yapaca n z görece iz. Ancak öncelikle flunu hat rlatal m ki, buradaki özel menü ve ifllemlere sadece network ayarlar yap lm fl, a a ba l bir bilgisayarda rastlayabilirsiniz. Evinizde tek bafl na kulland n z bilgisayarda büyük ihtimalle bu ayarlar görünmeyecektir, çünkü network ba lant n z mevcut de ildir. Ad m 1: Bilgisayar m simgesine çift t klay n ve aç lan pencereden paylafl ma açmak istedi iniz dosyalar n bulundu u sabit diskin simgesine çift t klayarak içine girin. Ad m 2: Aç lan pencere sabit diskinizdeki tüm klasör ve dosyalar göstermektedir. Buradan bir klasörü paylafl ma açmay seçebilir, ya da veri paylafl m için yeni ve özel bir klasör oluflturabilirsiniz. Ad m 3: Seçti iniz klasörün üzerine sa tuflla t klay n, aç lan menüden Paylafl m fl kk n seçin. Aç lacak olan pencere birkaç k s mdan oluflmaktad r, Genel bafll kl olan k s mda klasörün genel özelliklerini görebilirsiniz. I < INFO> Unutmay n ki bir klasörü paylafl ma açt n zda, onun içindeki klasörler de otomatik olarak paylafl ma aç lm fl olacakt r. HERKES Ç N B LG SAYAR PROJELER 157
<<< PROJELER DOSYA PAYLAfiIMI AYARLARI Ad m 4: Paylafl m bölümü içinde yer alan iki seçenekten Paylafl m Ad isimli olana t klay n. Bunun sonucunda önceden seçilemeyen durumda olan alt fl klar da aç lacakt r. Ad m 5: Aç lan fl klardan ilkinde klasörün paylafl m ad n ve k sa bir aç klamay girebilirsiniz. Klasör network üzerinde bu isimle görünecektir. Ad m 7: Parolaya Ba l seçene ini iflaretlerseniz, bir altta bulunan Parolalar sat r ndan kullan lacak flifreyi girmeniz gerekecektir. Salt Okunur ve Tam eriflim seçenekleri için ayr flifreler belirleyebilirsiniz. Tüm de ifliklikleri yapt ktan sonra Uygula ve Tamam tufllar na t klayarak ifllemi tamamlay n. Ad m 6: Bir alttaki bölümdeki Eriflim Türü bafll kl bölümden klasörün nas l bir eriflim türüne ba l olaca - n ayarlayabilirsiniz. Salt Okunur seçene i klasörün içeri inin de ifltirilmesini önleyecektir. Tam seçene- i klasör üzerinde herhangi bir k s tlama olmadan eriflime izin verir. Parolaya Ba l seçene i ise klasöre eriflmek isteyenlerin önce parolay girmesini gerektirecektir. 158 HERKES Ç N B LG SAYAR PROJELER
TABLOLARI ÇEV RMEK PROJELER TABLOLARI ÇEV RMEK Bu bölümde Excel ile çal flmaya devam ediyoruz. Baz durumlarda Excel içinde haz rlad n z bir tabloyu ters çevirmeniz gerekebilir. Burada ters ediniz. Ad m 1: Öncelikle ters çevirmek istedi iniz tablonun tamam n sol fare tufluna bas l tutarak bir köfleden di erine çekmek suretiyle seçili hale getirin. Ad m 2: Daha sonra araç çubu undaki Düzen menüsü seçeneklerinden Kopyala fl kk na t klayarak seçili bölümü panoya kopyalay n. çevirmekten maksat, sat rlar ve sütunlarda yer alan bilgilerin yerlerini de ifltirmektir. Bu flekilde ayn verileri kullanarak farkl bir tablo oluflturmak gerekebilir. Peki bu gibi durumlarda tüm tabloyu yeni bafltan haz rlamak zorunda m s n z? Tabii ki hay r, hemen herfleyde oldu u gibi bunun da kolay bir yolu var. Burada verilen ad mlar dikkatle takip Ad m 3: Ayn çal flma kitab içinde farkl bir sayfaya geçerek tablonun yeni halinin konulaca yeri belirleyin. Burada seçece- iniz hücre tablonun üst sol köflesine denk gelecektir, seçi- I < INFO> Ters çevrilmifl yeni tabloyu eskisiyle ayn çal flma sayfas na da yerlefltirebilirsiniz, ancak üst üste gelmemeleri gerekti ini unutmay n, yoksa yerlefltirme ifllemi gerçekleflmeyecektir. HERKES Ç N B LG SAYAR PROJELER 159
<<< PROJELER TABLOLARI ÇEV RMEK Ad m 5: Bu pencerede bizi ilgilendiren en önemli seçenek pencerenin en alt ndaki Devrik isimli oland r. Bunu iflaretleyerek tablonun ters çevrilmesini sa lay n. Ad m 6: Ayarlar yapt ktan sonra Tamam tufluna t klayarak Excel in ters çevrilmifl tabloyu seçili alana yap flt rmas n sa lay n. Ad m 4: Yine Düzen menüsünden Özel Yap flt r fl kk n seçin. Bu defa yap flt r lacak tablonun ayarlar n yapabilece iniz bir diyalog penceresi aç lacakt r. Ad m 7: Son olarak sütun geniflli ini ayarlayarak bafll klar n bir düzene girmesini sa lay n, ifliniz tamamlanm flt r. * < PUCU> Excel 97 için gösterdi imiz bu çal flma örne ini Office XP içinde bulunan Excel 2002 ile de aynen kullanabilirsiniz. 160 HERKES Ç N B LG SAYAR PROJELER
INTERNET TE fiarki SÖZLER INTERNET INTERNET TE fiarki SÖZLER Bu bölümde çeflitli gruplar n albümlerinin flark sözlerini bulabilece iniz baz siteleri inceliyoruz. www.lyrics.com Bu adreste akl n za gelebilecek hemen her türden popüler müzik grubunun albümlerindeki parçalar n sözlerini bulabilirsiniz. Maalesef en son albümlerden ço- unun flark sözleri henüz burada yoktur. www.getlyrics.com E er popüler müzik gruplar n n flark sözlerini ar yorsan z, bakabilece iniz bir di er site de buras d r. Burada yaklafl k 85,000 civar nda parçan n sözlerini alfabetik s rada görebilirsiniz. www.ohhla.com Özellikle Rap ve Hip Hop türü müziklerle ilgilenenlerin flark sözleri için gitmesi gereken bafll ca sitelerden biri de budur. Burada hemen her grubun flar sözlerini bulabilirsiniz. www.iconofon.com E er gitar dinlemekle yetinmeyip çalmay da biliyorsan z, bu siteye mutlaka u ramal s n z. Burada sadece flark sözlerini de il, ayn zamanda gitar için haz rlanm fl nota dökümlerini de bulacaks - n z. www.musicfanatic.com Bu site Internet üzerindeki müzik konulu belli bafll bütün sitelere linkler içermektedir. Bu linkleri izleyerek müzikle ilgili tüm bilgi açl n z giderebilirsiniz. http://lyrics.astraweb.com Bu site özellikle Internet üzerinde flark sözlerini bulabilmek için haz rlanm fl özel bir arama motorunu içermektedir. Tüm yapman z gereken solist ya da grup ad girmektir, gerisini site yapacakt r. HERKES Ç N B LG SAYAR INTERNET 311
<<< INTERNET INTERNET TE fiarki SÖZLER http://www.geocities.com/mesuts. geo/html4.htm Mesut Seyhanl taraf ndan Müzik Defterimden bafll alt nda haz rlanm fl bu amatör web sayfas n n tasar m çok fazla baflar l de il ancak içerik olarak 170 e yak n art k klasikleflmifl yerli ve yabanc flark sözünü bünyesinde bar nd r yor. http://www.turkiyeonline.com/muzik_ kutusu/sarki_sozleri_ve_midiler/index. php Canl renkleriyle dikkat çeken bu sayfada ngiltere ve Amerika listelerinden flark lar n, günümüz hit ve alternatif müzik parçalar n n flark sözleri bir sanatç - n n albümünde yer alan tüm flark lar n sözleri de yer al yor. http://www.showtvnet.com/muzik/ sarki_soz/index.shtml Türkiye nin en büyük TV kanallar ndan biri olan Show TV nin web sayfas da içerik olarak oldukça çekici. fiark sözleri ise burada yer alan bölümlerden sadece biri. Sitede A dan Z ye tüm yerli flark c lar n en son albümlerindeki flark sözleri bulunabiliyor. http://fabal.virtualave.net/lyrics/ E er yabanc flark sözleri ar yorsan z Fabal Center a mutlaka bir göz at n. 130 un üzerinde flark c ve 1700 e yak n flark sözü içeren sitede, flark c lara alfabetik s rayla ulafl l yor. Her harf alt nda ise 2 ayr bafll k da yer al yor. http://www.lazcamuzik.com/ sarkisozleri/ fiark sözlerine yer veren siteler içinde tart flmas z en ilginçlerden biri. Gerek tasar m olarak gerekse içerik olarak eksiksiz olarak nitelendirilebilecek bu sitenin tek sorunu lazca olmas. http://www.muzikkutusu.com/sozv1/ index.php Türkiye deki en büyük flark sözü arflivlerinden birine sahip olan Müzik Kutusunda yeni hizmete girmifl otomatik arflivleme program sayesinde site olmayan flark sözlerine bile ulafl labiliyor. http://www.point-center.com/dvd/sarki_arama.asp Bulmak istedi iniz bir flark sözüne listeler içinden arayarak ulaflmak zor geliyorsa, Point Music Center n sundu u flark sözü arama motorundan yararlanabilirsiniz. Ayr ca site flark isminin yan s ra flark c ya göre de arama yapabiliyor. http://www.mp3int.com/turkish/lyrics.php3 Sayfa tasar m olarak sade ancak içerik olarak zengin bir baflka site olan Mp3INT, size veritaban oldukça güçlü bir arama motoru da sunabiliyor. Ayr ca sayfa üzerinden yeni eklenen ve en fazla eriflilen flark sözleri de izlenebiliyor. http://www.laylaylom.com.tr/ sarkiakor/sarkilar.html lginç bir domain ismine sahip olan bu site çok profesyonel de il. Ama belirli periodlarda sürekli güncelleniyor. Alfabetik bir listeden içeri e ulaflabilece iniz gibi sitenin girifl sayfas ndan en popüler flark sözlerine ulaflmak da mümkün. 312 HERKES Ç N B LG SAYAR INTERNET
ICQ LE SMS GÖNDERMEK INTERNET ICQ LE SMS GÖNDERMEK Cep telefonlar n n SMS servislerini s k s k kullan r m s n z? E er s k s k arkadafllar n z n ya da birlikte çal flt n z kiflilerin cep telefonlar na SMS mesajlar gönderiyorsan z, o zaman cep telefonu faturan - z n bir hayli kabard n biliyorsunuzdur. SMS servisleri mesaj bafl na oldukça ucuz gibi görünebilirler, ancak bu durum sadece ayda birkaç mesaj atanlar için böyledir. Oysa bir ICQ kullan c s iseniz bu masraftan büyük miktarda kurtulman z mümkündür. Daha önceki bölümlerde ICQ ile igili detayl kullan m bilgileri vermifltik. Bu bölümde ise ICQ ile nas l cep telefonlar na SMS gönderebilece inizi görece iz. Ancak bunun için ICQ nun en son sürümlerine ihtiyac n z olacakt r, çünkü bu oldukça yeni bir uygulamad r. ICQ nun en güncel sürümünü www.icq.com adresinden ücretsiz olarak indirip bilgisayar n za kurabilirsiniz. Bir cep telefonuna ICQ üzerinden SMS mesaj göndermek tamamen ücretsiz bir ifllemdir, ancak cep telefonunda ICQ kullan c lar n n bilgisayarlar na mesaj göndermek için ayn fley söylenemez. Bilgisayardan gönderdi iniz mesajlar ICQ sunucular taraf ndan yönlendirilirler, bunlardan ücret al nmaz. Ancak cep telefonundan bilgisayar n n bafl nda oturan ICQ kullan - c s na gönderilen bir SMS mesaj öncelikle telefon flirketinin bilgisayarlar ndan geçmek durumundad r, burada da faturaland rma yap l r. O yüzden cep telefonunuzu kullanarak bir ICQ kullan c s ile sohbet etmeye bafllamadan önce iyi düflünün. ICQ dan bir cep telefonuna SMS gönderebilmek için öncelikle bir numara girmeniz gereklidir. Bunun için Advanced modda iken Services tufluna t klay n. Aç lan menüden SMS Message seçene ine t klay n. Ekrana üst üste iki diyalog penceresi gelecektir. Üstteki pencereden bölge kodu, ülke ve telefon numaras n girin. Buradaki küçük kutucu u iflaretli b rak rsan z, girdi iniz numaralar n sahipleri di er kullan c lar gibi adres listenizde görüntülenecektir. Tüm verileri girdikten sonra OK tufluna t klay n. I < INFO> Unutmay n ki ICQ ile gönderdi iniz tüm SMS mesajlar da di erleri gibi depolanmaktad r. Yani istedi iniz zaman bunlar ve gelen cevaplar History k sm ndan okuyabilirsiniz. HERKES Ç N B LG SAYAR INTERNET 313
<<< INTERNET ICQ LE SMS GÖNDERMEK Bundan sonra ekrana alttaki pencere gelecektir, buras mesaj n z yazaca n z bölümdür. Herhangi bir cep telefonu kullan c s na gönderebilece iniz mesaj n boyu 160 karakteri geçemez, ancak uzun bir mesaj parçalara bölerek göndermenin mümkün oldu unu da unutmay n. Buraya mesaj n z yazd ktan sonra tüm yapman z gereken Send tufluna t klamakt r. E er ayn mesaj birden fazla telefona ayn anda göndermek isterseniz, Add seçene ini kullanarak üstteki sat rdan di er kullan c lar girmenizi sa layacak olan pencereyi açabilirsiniz. Mesaj n gönderilmesi ifllemi çok k sa bir sürede gerçekleflmektedir. Siz ifllemi tamamlad ktan sonraki birkaç saniye içinde mesaj n yerine var p varmad anlafl l r ve bu konuda size de bilgi verilir. Mesaj n z n ak betini System Notice k sm na gelecek olan uyar lardan ö renebilirsiniz. Gönderdi iniz mesaja kimden geldi ini gösteren bir bafll k otomatik olarak at lmaktad r, ancak bunu daha anlafl l r bir tanesiyle de ifltirmenizi tavsiye ederiz. Mesaj alan kifli cep telefonu ekran nda onu okuduktan sonra cevap verip vermek istemedi ini soran bir uyar yla karfl laflacakt r. Kullan c n n bu mesaja telefonundan cevap vermesi için Cevapla seçene ini seçmesi yeterli olacakt r. Tabii ki listenizdeki ICQ kullan c lar aras nda cep telefonu olanlar bulunabilir. Bunlara mesaj atmak için her seferinde ayn ifllemi tekrar uygulamak yerine, isimlerine t klayarak aç lan listeden SMS Message k sm na girin. Burada kullan c için bir numara belirlemeniz yeterli olacakt r. Bundan sonra kullan c ad n n yan nda bir cep telefonu simgesi belirecektir, bu size o kifliye SMS gönderebilece inizi gösterecektir. I < INFO> Her cep telefonu flirketi bu servisi desteklemiyor olabilir. Tüm dünyada bu servise destek veren kullan c lar n bir listesini görebilmek için > http://cf.icq.com/cf/2000/sms_nw.html adresine gitmeniz yeterlidir. 314 HERKES Ç N B LG SAYAR INTERNET
INTERNET S TELER INTERNET INTERNET S TELER Bir web sitesi haz rlaman n belirli kurallar vard r. Her geçen gün biraz daha fazla insan Internet e ba lanmaktad r. Ço u için bafllang çta sanal dünya oldukça çekici ve hayranl k uyand r c d r. S radan bir insana büyük kitlelere ulaflabilme f rsat n bulmak ça m z insan n her zaman heyecanland rm flt r. flte bu heyecanla yola ç kan baz kullan c lar basit sohbet programlar d fl nda da kendilerini ifade etmek, dünyaya aç lmak isterler. Bunun için de en s k baflvurulan yöntem bir web sitesi oluflturmakt r. Ancak bir bunu yapmak o kadar kolay m d r? Maalesef hiçbir fley göründü ü kadar kolay de ildir ve web sitesi haz rlamak ta bu kural n d fl nda kalamaz. Burada karfl laflaca n z genel zorluklardan ve bunlara karfl alabilece iniz önlemlerden biraz bahsedece iz. Bir web sitesi olufltururken karfl laflaca n z ilk zorluk gerekli bilgi ve araçlar n elinizde olmamas ndan kaynaklanabilir. Bunun için yapabilece iniz tek bir fley vard r, o da çaba göstermek. Internet bilgi aç s ndan oldukça zengindir, araçt rmaya vakit ay r rsan z düflük bütçeli ya da tamamen ücretsiz web tasar m araçlar n bulabilmeniz mümkün olacakt r. Biz geçen say larda bunlara mümkün oldu unca yer verdik, ancak tabii ki tüm Internet i birkaç sayfaya s d rmam z pek mümkün de- il. Bilgi ve tecrübe ise ancak ilgi duydu unuz konu üzerinde çal flt kça kazanabilece iniz fleylerdir. Herfleyin birgünde olmas n ve ilk oturuflta mükemmel bir site yapmay beklemeyin. Bir di er önemli unsur ise sitenize ziyaretçilerin gelmesini sa lamakt r, çünkü ziyaret edilmeyen bir site ölmeye mahkumdur. Bunun için sadece kolayca bulunabilecek bir site ad seçmeniz yeterli olmayacakt r. Bunun yan nda konuyla ilgili di er sitelere de ba lant n z koyabilmek için çaba göstermelisiniz. Ancak asla açt n z gün sitenize milyonlarca ziyaretçinin ak n etmesini ummay n, bu zaman ve çaba isteyen bir süreçtir. HERKES Ç N B LG SAYAR INTERNET 315
<<< INTERNET INTERNET S TELER Bundan sonra sitenizi haz rlarken dikkat etmeniz gereken iki önemli nokta var. Bunlardan ilki sitenin grafik tasar m d r. Her ne kadar buna daha önce de de indiysek te, çok önemli oldu undan bir kere daha alt n çizmeyi uygun görüyoruz. Sitenizi etraftan toplad n z düflük çözünürlüklü ve birbiriyle alakas z resimlerle ya da animasyonalarla t ka basa doldurmak iyi bir fikir de ildir. Sitenizde grafiklerin ve metinlerin birbirini tamamlamas na özen göstermeli, her zaman için belirli bir amaca hizmet etmeyen görsel ö eler kullanmaktan kaç nmal s n z. Gerçekten de Internet üzerinde grafik aç dan karmafl k ve yamal bohça gibi görünen bir siteden daha itici pek az fley vard r. Tabii ki her kullan c n n profesyonel bir grafiker gibi çal flmas beklenemez, ancak içten bir çaba ve bafltan savma bir ifl aras nda da lar kadar fark oldu u da bir gerçektir. Bir sitenin mükemmel bir grafik tasar ma sahip olmas da tek bafl na bir ifle yaramaz. Özellikle site diye ortaya koydu unuz tek sayfal k eserdeki en ilgi çekici bilgi befl yafl ndayken k zam k geçirdi iniz ise, sitenize pek fazla ziyaretçi beklemeyin. Internet bu gibi maksat benim de bir sitem olsun mant ile yap lm fl say s z site ile doludur ve ze iyi bir konu seçin ve bu konuda sa lam bir bilgi birikimi oluflturun. Unutmay n ki insanlar onlara ilgi çekici birfleyler sundu unuz sürece sizi ziyaret edeceklerdir. Sitenizi haz rlamak için gösterece iniz yo- un çabalar sayfalar n z sunucu bilgisayara yükledi inizde bitmez, ancak yeni bafll yor demektir. Çünkü daha fazla çabay sitenizi ayakta tutmak ve güncellemek için harcamazsan z yay n hayat n z çok k sa olacakt r. Internet gibi devaml de iflen br ortamda aylarca ayn sayfalar görüntülemek sadece ziyaretçilerinizin kaçmas na sebep olmaz, büyük ihtimalle sunucunuzun siteyi kald rmas na da sebep olacakt r. En basit içerikli site bile en az ndan haftada bir güncellenmelidir, yeni içerikle donat lmal d r. ço u yay n hayat boyunca birkaç yüz ziyaretçi bile bulamaz. Bu yüzden sitenizi haz rlamadan önce kendini- 316 HERKES Ç N B LG SAYAR INTERNET
D J TAL FOTO RAFÇILIK MULTIMEDIA VE E LENCE D J TAL FOTO RAFÇILIK Aile albümünüzü bilgisayara tafl maya ne dersiniz? nsan belle i tuhaf bir sistemdir, baz fleyleri unutur, baz lar n ise y llar geçse bile çok iyi hat rlar. nsanlar as rlard r geçmifli unutmay önlemek için çeflitli yöntemler gelifltirmeye çal flm fllard r. Bunlar n içinde belki sadece yaz foto raf n icad kadar büyük bir etki yapm flt r. Foto raf n icad ndan bu yana, ailelerin ve çeflitli an lar n ka t üzerinde resimle unutulmaz k l nmas sadece paras tablo yapt rmaya yeten asillerin tekelinden ç km flt r. nsanlar foto rafç l n yayg nlaflmas sayesinde hat rlamak istedikleri hemen her an dondurup bir karede koruyabilme imkan bulmufltur. Zaman zaman aile albümlerini açarak çok eskilerde kalan olay ve kiflileri anmak insanlar aras nda bir al flkanl k haline gelmifltir. Ne var ki foto raflar pek söylendi i kadar ölümsüz say lmazlar. Bas ld klar ka t zamanla eskir, renkleri solar. Ayr ca bazen çekilen resimlerin istendi i gibi ya da daha da kötüsü hiç ç kmamas oldukça can s k c - d r. Bir baflka sorun da çekilen resimleri görebilmek için uzun zaman beklemek gerekmesidir. Sonunda resimler bas l p elinize ulaflt nda ka t üzerinde hiç ummad - n z, o an hiç yans tmayan sonuçlarla karfl - laflabilmeniz mümkündür. Ayr ca zaman içinde onlar tafl y p baflkalar na göstermek ihtiyac da duyabilirsiniz. Ancak herkes sizin kadar dikkatli olmayacak, de erli resimleriniz daha da y pranacakt r. I < INFO> Unutmay n ki ucuz ve kullan fll bir taray c yard m yla de erli foto raflar n z bilgisayar ortam na tafl yarak eskimekten ve sonunda kaybolmaktan kurtarabilmeniz mümkündür. Modern taray c lar renkli foto raflar da çok rahatl kla tarayabilmektedirler. HERKES Ç N B LG SAYAR MULT MEDYA VE E LENCE 129
<<< MULTIMEDIA VE E LENCE D J TAL FOTO RAFÇILIK Peki tüm bu sayd m z olumsuzluklarla bafla ç kabilmek için ne yapabilirsiniz? E er bir bilgisayar kullan c s iseniz bu sorunun cevab n vermek oldukça kolayd r. Modern bilgisayarlar n veri iflleme ve depolama yeteneklerini kullanarak bu olumsuzluklar n ço undan kurtulabilirsiniz. Önceden çekilmifl ve ka t üzerine bas lm fl bir foto raf bilgisayara aktarmak için tüm ihtiyac - n z olan bir taray c d r. Bugün piyasadaki taray - c lar içinden hem fiyat, hem de kullan m kolayl aç s ndan size uygun bir tane bulabilmek pek zor olmayacakt r. Bu taray c y bilgisayar n za ba layarak foto raflar n z rahatl kla say sal ortamda saklanabilecek hale getirebilirsiniz. Bir foto raf bilgisayara aktard ktan sonra yapabilecekleriniz sadece sizin hayalgücünüzle ve bütçenizle s n rl d r denebilir. Resim ifllemek için gelifltirilmifl özel yaz l mlar kullanarak bu foto raflar üzerinde onlar tahrip etme korkusu olmadan rahatl kla çal flabilirsiniz. Onlar rötüfllayarak çeflitli görsel bozukluklar gidermek ya da fotomontaj yapmak gibi seçenekler emrinizdedir. Bu flekilde say sal ortama aktar lm fl foto raflar baflkalar yla paylaflmak için farkl f rsatlar - n z da olacakt r. Bunlardan biri Internet yard m yla resimleri web sitenize koymak, ya da e-posta ile istedi iniz kiflilere göndermektir. Ayn flekilde bu resimlerin sadece sabit diskinizde kalmas flart de ildir, isterseniz onlar CD-R gibi ortamlara kaydederek yedeklerini de alabilirsiniz. 130 HERKES Ç N B LG SAYAR MULT MEDYA VE E LENCE