TÜRKÇE KONULARININ ANALİZLERİ SÖZCÜKTE ANLAM Türkçe konularını ilk başta iki gruba ayırabiliriz. Anlam soruları ve dil bilgisi diye. 2014 yılı itibariyle YGS de kırk soru çıkmaktadır. Ortalama konuşacak olursak otuz anlam sorusu on tane de dil bilgisi konusu çıkmaktadır. Anlam sorusu ile kastettiğimiz konular sözcükte, anlam, cümlede anlam ve paragraftır. Diğer kalan konular dil bilgisi bölümünde yer alır. Sayısal, sözel ve eşit ağırlık fark etmeksizin hepsi için önemli derecede puan getiren Türkçeye çok çok dikkat etmek gerekir. Çünkü genel itibariyle Türkçe basit, yapılabilecek bir derstir. Yapılamamasının sebebi ön yargıdır. Özellikle ben dil bilgisini yapamam diye kendinizi şartlandırmanız size zaten başta kaybettirmektedir. Ki aslında dil bilgisi anlam sorularına göre daha kısa sürede, daha net şekilde yapılacak konulardan ibarettir çünkü kurallar etrafında soru sorulmaktadır. Yani kuralları tam anlamıyla öğrendiğimizde dil bilgisi sorularının üstesinden rahatlıkla gelebiliriz. Anlam soruları ise dil bilgisine göre yanlış yapma olasılığınız daha fazla olduğu kısımdır. O anda parçayı ya da cümleyi anlayamayabilirsiniz ya da soruyu daha uzun sürede çözebiliriz. Dil bilgisi ise bunun tam tersidir hem zaman bakımından hem de daha net çözülmesi açısından daha avantajlıdır. Önemli olan ön yargıyı kırıp kuralları öğrenmektir. Bunun yanında dil bilgisi sorularını çözerken cümleleri çok çok iyi anlayın her ne kadar dil bilgisi olsa da hangi kuralın nerde nasıl oluştuğunu cümledeki anlam vermektedir. Tabi bunun yanında anlam soruları ağırlıklı sorulduğu için anlam soruları için de ayrı teknikler uygulamakta fayda vardır. Kitap okumak, bol bol anlam sorusu çözmek sizi ilerletecektir. Yalnız Türkçe için değil her ders için geçerli ve sizi başarılı yapacak olan çözdüğünüz soru sayısı ve çeşididir. Ne kadar çok soru çözerseniz konu o kadar aklınızda kalır. Konuyu isterseniz dünyanın en iyi hocasından dinleyin çözdüğünüz soru sayısı ve çeşidi bakımından www.harunardic.net 1
asıl başarıyı yakalarsınız. Çünkü konunun somut olarak uygulanması öğrenmede önemlidir. O da soru çözerek olur. Naçizane benim tavsiyem ortalama sekiz farklı Türkçe soru bankanız olsun herhangi bir konuyu dinledikten sonra o sekiz kitaptan çalıştığınız o konunun sorularını çözün. Bu şekil yaptığınızda göreceksiniz ki o konu kafanıza iyi yerleşmiş ve o konu ile ilgili soruları daha hızlı sürede çözmektesiniz. Her derste bunu deneyebilirsiniz çünkü bu teknik işe yarayacaktır. Türkçe konularını çalışırken sıralamanız şu olursa daha verimli bir ders çalışırsınız: Sözcükte Anlam, cümlede anlam, paragraf, ses bilgisi, yazım kuralları, noktalama işaretleri, ekler(sözcükte yapı), isim, zamir, sıfat, zarf, edat bağlaç, ünlem, fiil, fiilimsi, cümlenin öğeleri, fiilde çatı, cümle çeşitleri, anlatım bozukluğu. Aşağıda Türkçe sorularının konulara göre dağılımı verilmiştir. Yıla göre konudaki soru dağılımı da değişebilmektedir. Ama genel olarak konu ağırlıkları aşağıdaki gibidir. Özellikle bir sorunun içinde beş altı konu birden sorulabildiği için konu ayrımı yapmadan tüm konuların öğrenilmesi gerekmektedir. Yani her konu öyle ya da böyle bir şekilde sorulmaktadır. Sözcükte Anlam: 3 Cümlede Anlam: 7 Paragrafta yardımcı düşünceler: 8 Paragrafta tema, ana tema: 5 Paragrafta Yapı: 3 Paragraf ta anlatım teknikleri: 4 Anlatım Bozukluğu: 1 Ses Bilgisi:1 www.harunardic.net 2
Yazım Kuralları-Noktalama İşaretleri: 3 İsim, sıfat, zamir, zarf, edat, bağlaç, ünlem, fiil, cümlenin öğeleri, cümle çeşitleri, fiilde çatı, fiilimsi, ekler: 5 Şimdi de gelelim asıl konumuza sözcükte anlam konusuna: Sözcükte anlam YGS konusunun ilk anlatılan konusudur. Cümlede anlam ve paragraf konularıyla birlikte bu yaşa kadarki anlama, yorumlama ve kavrama yeteneğine bağlı önemli bir konudur. Bu konu da diğer iki konu gibi yani cümlede anlam ve paragraf gibi önem arz eden iyi puan getiren bir kısmı teşkil eder. Yalnızca YGS için değil diğer yapılan sınavlarda de hep soru sorulduğu için iyi öğrenmek gerekir. Tabi daha rahat yapmak için kelime dağarcığının çok iyi olması gerekir. Yani kelimelerin ve anlamlarının çok iyi bilinmesi gerekir. Bu da yeterli değildir bu kelimelerin cümlelerde ne gibi anlamlar yüklendiğini yani cümlelerde nasıl kullanıldığına da dikkat etmek gerekir. Sınava bir ay kala sözcükte anlamla ilgili günlük en az elli soru çözmekte fayda vardır. CÜMLEDE ANLAM Cümlede anlam önemli bir konudur. Yalnızca YGS de değil liselere giriş sınavlarında KPSS de hatta ALES te de önemli derecede çıkan yani iyi puan getiren algılama, anlama ve yorumlamaya dayalı konudur. Bu konu biraz da bu yaşa kadar gelinen yorumlama ile alakalıdır. Yani bu yaşa kadarki okuduğunuz kitaplar önemli yer etmektedir. Soruları en az hatayla en iyi şekilde yapmak için bol bol soru çözmek gerekir. Ne kadar çok soru çözerseniz o kadar rahat bu konuyu yaparsınız. Sınava bir ay kala düzenli olarak günlük en az cümlede anlam sorusu çözmek işinizi kolaylaştıracaktır. www.harunardic.net 3
PARAGRAF Yalnızca YGS de değil yapılan hemen hemen tüm sınavlarda ağırlıklı olarak sorulan ve puanın en fazla geldiği branşlardan biridir. Puan getirisi yüksek olduğu için özellikle üzerinde durmak gerekir. Hatta Türkçede üzerinde duracağınız tek konu varsa o da paragraf olmalıdır. Tabi ki diğer konularda önemlidir ama asıl konu paragraftır. Hangi alanda olursanız olun sayısal, sözel ve eşit ağırlık fark etmez hepsine önemli derece puan getirdiği için tüm bölümdeki öğrencilerin dikkat etmesi gerekmektedir. Paragraf öyle iki günde çalışarak yapılacak bir konu değildir. Bu yaşa kadarki anlama, yorumlama ve kavrama yeteneğinizle yapılabilecek bir konudur. Kitap okuma paragraf sorularını çözmede hatta diğer branşlarda da doğru soru çözmede önem arz eder ama kitap okuyunca direk netlerin yükselmesi beklenmemelidir. İllaki daha hızlı çözmenize ve daha fazla net yapmanıza yardımcı olur ama asıl netleri yükseltecek şey bol bol soru çözmektir. Çok soru çözmek netlerinizin asıl yükselmesinde öncü rol oynar. Kitap okumak illa gerekmez yani. Deneme sınavlarında veya gerçek sınavda ilk önce paragraf sorularından başlamakta fazlasıyla fayda vardır çünkü paragraf soruları bilgiden daha çok dikkat isteyen bir konudur. Sınavın başında da dikkat dağınıklığı daha az olacağı için bu yöntem yararınıza olacaktır. Hatta paragraftan sonra felsefe soruları çözülüp sonra Türkçedeki cümlede anlam ve sözcükte anlam konularından devam edilmesi en son olarak da dil bilgisi çözülmesi en faydalı çözme tekniği olacaktır. Yani size sunulan soruların sırasına göre gitmek yerine yukarıdaki sıralamaya uymak yararınıza olacaktır. Sınava bir ay kala düzenli olarak günlük en az yüz paragraf çözüp sınava girilmesi sizin için ekstra fayda sağlayacaktır. Bir gün fazla çözüp diğer gün az çözmek yerine düzenli şekilde çözülmesi gerekir. Burada amaç paragraf sorularıyla psikolojik olarak daha yakın bir ilişki sağlamaktır. Çünkü paragraf bilgiden daha çok o anki algılama ve kavramayla alakalıdır. İşte bu yöntem bu durumu sizin lehinize çevirmekte yardımcı olacaktır. Paragraf sorularında önce sorular okunmalı sonra soruda ne isteniyorsa paragrafta da o aranmalıdır. Direk paragraf okunup sonra soruya geçildiğinde zaman kaybetme ihtimali olduğu için sorular önce okunur. Paragraf okunurken de hızlı değil anlaya anlaya soruya cevap aranmalıdır. Paragraf çok hızlı okunduğunda anlama olayının azalabileceği ya da cümleler unutulup tekrar paragrafa dönülme ihtimali olabilecektir. Bu da zaman kaybına yol açacağı için her cümlenin daha yavaş okunmasında fayda vardır. www.harunardic.net 4
SES BİLGİSİ Ses bilgisi sürekli gördüğümüz ve artık aşina olduğumuz basit kısımlardan oluşmaktadır. Burada özellikle terimsel ifadelere dikkat etmek gerekir. Bildiğiniz bir ses olayı sorulsa bile farklı şekilde, farklı terimlerle sorulduğunda yanlış yapılabileceği için terimlere bilhassa dikkat etmek gerekir. Mesela ünlü düşmesi ve ünsüz düşmesi ses düşmesi vardır şeklinde de sorulabilmektedir. Ünlü türemesi ve ünsüz türemesi de ses artması vardır şeklinde her ikisinden birinin kastedildiği sorular da sorulabilmektedir. Aynı şekilde ünsüz türemesi vardır yerine ünsüz ikizleşmesi vardır diye farklı cümlelerle, farklı şekilde aynı ses olayı sorulabilmektedir. Bunun yanında türetilirken ünlü düşmesine uğrayan bir sözcük vardır deyip şıklara da herkesçe bilinen klasik örneklere yer verilip hata yapmanıza sebep olunabilmektedir. Mesela oğlu, gönlü, aklı, burnu sözcükleri şıklarda yanıltmak için kullanılabilir. Buralarda da ünlü düşmesi vardır ama soruda türetilirken dediği için ünlü düşmesine sebep olan ekin aynı zamanda yapım eki olması istenmektedir. Örneğin yanlış sözcüğünü de cevap olarak verilir. Bu sözcük yanıl-ış diye ayrılır, ış yapım eki geldikten sonra ünlü düşmesi olur. Diğer örneklerde ise ünlü düşmesine sebep olan ekler çekim ekidir. İşte bu yüzden soru kalıplarında ne istendiğine çok dikkat etmek gerekir. YAZIM KURALLARI Geldik yazım kuralları konusuna. Bu konudaki bazı soruları çözmek için ekler ve noktalama işaretleri konusunun da bilinmesi gerekir. Genel olarak kural üzerine kurulmuş bir konudur. O yüzden buradaki kuralları iyi bilmek gerekir. Bu konuda hangi kelimenin nasıl yazıldığını bilmek gerekir. Çünkü kelimelerden de soru çıkmaktadır. En fazla soru çıkan kısım ise de nin yazımıdır. Diğerleri de tabi ki çıkmaktadır ama özellikle de nin yazımı iyi kavramakta fayda vardır. www.harunardic.net 5
NOKTALAMA İŞARETLERİ Noktalama işaretleri yine bir YGS konusudur. Anlaşılması kolay rahatlıkla yapılabilecek bir konudur. Özellikle iki noktaya ve noktalı virgüle dikkat etmek gerekir. Yanlış yapma durumu diğer kısımlara göre daha yüksektir çünkü. Sorular daha çok boşluk doldurma tarzında olduğu için şıklardan gitmek daha mantıklıdır. Yani yukarıdaki parçaya aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi getirilmeli dendiğinde tek tek kıyaslama yaparak en mantıklı noktalama işaretlerini koyulur. SÖZCÜKTE YAPI(BİÇİM BİLGİSİ)(EKLER) Sözcükte yapı ve ekler Türkçenin en uğraştırıcı, en zahmetli, dikkat edilmesi gereken en önemli konusudur. Fazlasıyla ayrıntının yer aldığı, bilinmesi ve unutulmaması gereken kısımların fazlaca yer ettiği bir konu olduğu için dikkat etmekte fayda vardır. Bu durumun minimum düzeye inmesi için ya da en iyi şekilde yapılması için çok soru çözmek gerekir. Bunun dışında yapım eki ile çekim eklerinin farklarına dikkat etmekte fayda vardır. Çünkü eklerin ne olduğunu birbirine karıştırılabilmektedir. SÖZCÜK TÜRLERİ(İSİM) İsimler sözcük türlerinin ilk bölümüdür. Rahatlıkla yapılabilecek kısımlara sahiptir. Özellikle isim tamlamalarına ve özelliklerine dikkat etmek gerekir soruların geleceği ilk önemli kısımdır çünkü. Biraz ayrıntı vardır o kadar. Dikkat edilmesi gereken yanlış yapılabilecek önemli bir diğer kısım ise birleşik sözcüklerin oluşum yolları ve biçimleridir. Yanlış yapma olasılığınız biraz yüksektir çünkü birçok konuyu bilmeniz gerekmektedir. Onları da şimdilik anlatıldığı oranında anlayıp bağlantılı konuları gördükten sonra konu iyice kafanıza oturacaktır. Şimdi gelelim sözcük türleriyle ile ilgili soru kalıbına: Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi sözcük türü bakımından farklıdır diye bir soru sorulur. O zaman aklımıza isim, sıfat zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem, ve fiil gelmelidir ama sorularda daha çok isim, sıfat, zarf, zamir üzerinden soru sorulmaktadır. Yani sözcük türü bakımından farklıdır sorusuyla karşılaştığınızda öncelikle isim, sıfat, zarf ve zamir gelsin. Bu soru kalıbıyla kelimenin www.harunardic.net 6
kökünün türü farklıdır soru kalıbı birbirine karıştırılabilmektedir. O soru kalıbında kelimenin kökünün türü sorulmaktadır. Yani kök isim mi fiil mi diye sorulmaktadır. Çünkü kökte isim fiil dışında başka sözcük türü bulunmaz. Sözcüğün türü farklıdır dendiği zaman akla yukarıda değindiğimiz sekiz sözcük türü gelmelidir. ZAMİRLER(ADILLAR) Zamir sözcük türlerinden biridir. Zamiri yapmak için cümleyi çok çok iyi anlamak gerekir çünkü zamirler isimlerin yerine geçen sözcüklerdir sözcüğün neyin yerine, nasıl geçtiğini kavramak bize zamirin olup olmadığını gösterir. İşte bunun anlaşılması için cümledeki anlam önemlidir. SIFATLAR (ÖN ADLAR) İSİM ARAYIN!!! Sıfat, sözcük türlerinden önemli bir sözcük türüdür ve genelde soru hep çıkmaktadır. Varlıkların rengini, biçimini, büyüklüğünü, durumunu bildiren ya da onları sayı, soru, işaret ve belgisiz olarak tamamlayan sözcük veya sözcük gruplarına sıfat (ön ad) denir. Sıfatın olduğu her yerde isim aramak gerekir. Yani bir sözcük tek başına sıfat kesinlikle olmaz. İsim yerine çok az da olsa zamir gelebilmektedir ama akılda kalması ve daha iyi öğrenilmesi için sıfat eşittir isim diye öğrenmekte fayda vardır. Eğer isim aranması gerektiğini unutmazsanız bu konuyu çok daha iyi şekilde yapmanız mümkündür. Sıfatın olduğu yerde isim isim isim isim isim isim isim isim isim olacak. Sıfat sorularında sıfat olan bazı sözcüklerin aynı zamanda farklı sözcük türü de olabilmesinden dolayı fazlaca soru kalıbı ortaya çıkabilmektedir. Bu gibi durumlarda size yanlış yapmaya sevk edecek birçok şey ortaya çıktığı için bir sözcüğün nasıl ve ne gibi durumlarda sıfat olduğu, hangi durumlarda, nasıl farklı sözcük türü olduğuna çok çok dikkat etmek gerekir. Konumuz sıfat olduğu için sadece bu kısma değinelim diğer konular geldiğinde de ayrı kısımlara değinelim. Sıfat en çok zarf ve zamirle karışır. Mesela kusursuz sözcüğü fiili etkilerse zarf; ismi etlilerse sıfat olur. Bu sözcüğü önündeki ismi işaret ederse sıfat; ismin yerine geçerse zamir olur. İşte bu gibi durumlara dikkat edildiğinde rahatlıkla www.harunardic.net 7
yapılacak bir konudur. Bunun yanında kurallı birleşik sıfatlara da dikkat etmek gerekir. Çünkü ayrıntıların fazla ve kafa karıştırıcı noktalar da mevcut olduğu bir kısımdır. ZARFLAR(BELİRTEÇLER) FİİL ARAYIN!!! Zarf sözcük türlerinden bir tanesidir. Sıfat çözerken isim arayın diye ifade etmiştik burada da fiil arayın diye üzerinde duracağız. Yani zarf eşittir fiil diye aklınızda kalsın. Tabi ki farklı görevleri de vardır. Ama en fazla fiili etkileme görevi olduğu için zarf eşittir fiil diye aklımızda tutmakta fayda vardır. Bunun yanında zarf ve sıfat birbirine çok karışır. Ayrılan nokta ise sıfat ismi etkiler, zarf fiili etklier. EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM Edat bağlaç ve ünlem sözcük türlerinden olan bir konudur. Bu konu ezberin çok olduğu bir bölümdür. Onlar ezberlendikten sonra işin asıl kısmı bitmiş olur. Hangi sözcüklerin edat hangi sözcüklerin bağlaç olduğunu ve hangi sözcüklerin kullanıldığı cümleye göre farklı sözcük türü olabildiğini bu durumu birbirinden nasıl ayırt ettiğimizi iyi kavramak gerekir. Mesela ile sözcüğü kullanıldığı cümleye göre edat da bağlaç da olabilmektedir. İşte bize bu sözcüğe edat ya da bağlaç dedirten yöntemin ne olduğu bilmek ve bunu unutmamak gerekir. Bu tarz durumlar ÖSYM tarafından da sıkça sorularda kullanılabilmektedir. FİLLER(EYLEMLER) Sözcük türlerinin sonuncusu olan fiiller basit ama teferruatın fazla olduğu bir konudur. En önemli ve soru çıkma ihtimali yüksek olan kısımları ek fiil, fiil çeşitleri ve yapılarına göre fillerdir. Bunun dışında basit zamanın(basit çekimin) ve basit sözcüğün birbirinden farklı şeyler olduğuna dikkat etmek gerekir. Kipler konusu sürekli gördüğümüz çok basit kısımdır. Basit olduğu için de direk soru çıkma ihtimali düşüktür ama bu konuyu bilmek de gerekir www.harunardic.net 8
çünkü farklı konularla bağlantısı vardır. Mesela basit çekim dendiği tek kip eki alan sözcük akla gelmelidir işte bunun için de kipleri bilmek gerekir. Yani direk şu kip vardır tarzında pek soru çıkmamaktadır. FİİLİMSİ(EYLEMSİ) Fiilimsi dikkat edilmesi gereken basit bir konudur. İsim fiil ile ilgili sorulan sorular genelde isim-fiil vardır-yoktur şeklinde ve isim-fiilin kalıcı isim olduğu hususundadır. Sıfat-fiil ile ilgili sorulan sorular genelde sıfat-fiil vardır-yoktur, sıfat-fiillerin kip ekleriyle olan farkı yani hem kip eki hem sıfat-fiil eki olabilen ekler olduğu için bunun farklı olduğunu noktalar ve sıfat-fiilin cümlede isim mi sıfat mı olarak kullanıldığı sorulmaktadır. Zarf-fiil ile ilgili sorularda zarf-fiil vardır-yoktur ve zarf-fiilin cümleye kattığı anlam üzerinde durulmaktadır. Bunların dışında farklı türde fiilimsilere(isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) yer verilmiştir tarzında da doru sorulmaktadır. CÜMLENİN ÖĞELERİ Cümlenin öğeleri önemli bir YGS konusudur. Dikkat edilmesi gereken en önemli şey kelime gruplarının asla ayrılmamasıdır. ÖSYM de bu bilgi üzerinden düşürücü sorular sorabilmektedir. Nedir bu kelime grupları dediğimiz şey. İsim tamlaması, sıfat tamlaması bazı birleşik fiiller gibi en az iki kelimden oluşan kelimeler, kelime gruplarını oluşturur. Bu konuyu en az yanlışla en iyi şekilde yapmak için kelime grupları(söz öbekleri) konusu bilmekte fayda vardır. Bunun dışında sorunun hangi öğeyi buldurmaya yöneliktir sorularında da diğer kısımlara göre hata yapılabilmektedir. Cümlede vurgu kısmı da basit ama sınavda çıkma ihtimali yüksek bir bölümdür. www.harunardic.net 9
FİİLDE ÇATI (EYLEMDE ÇATI) Fiilin nesne alabilip alamamasına ya da öznenin, fiilde bildirilen işle ilgili olarak gösterdiği özelliğe eylem çatısı denir. Bu konunun en iyi şekilde yapılması için cümlenin öğeleri konusunun kesinlikle tam anlamıyla öğrenilmiş olması gerekir çünkü bu konu direk öğeler konusu üzerine kuruludur. Öğrenciler bu konuya genellikle ön yargılıdır. Hatta zor ve yapılamayacağını bile düşünürler. Aslında tam tersidir diğer konulara göre daha hızlı çözülebilen sorulardan oluşmaktadır. Örneğin geçişli-geçişsiz soru kalıplarında sorular dört saniyede çözülebilmektedir. Ön yargıyı bırakıp kuralların ne olduğunu öğrenerek bu konunun üstesinden rahatlıkla gelebilirsiniz. Bunun dışında bir şeyler söyleyecek olursak ettirgenoldurgan filer biraz da isminden dolayı zormuş gibi görünür ama durum hiç de öyle değildir ne gibi durumda ettirgen ne gibi durumda oldurgan olduğu kuralı öğrendikten sonra (ki bu kural da basittir) rahatlıkla yapabilirsiniz. Sadece ön yargılı olmayın yeter. Çatı özelliği aranmaz diye bir soru kalıbı vardır çıkma ihtimali yüksek ama basit olan bir kısımdır. O yüzden onu da iyi öğrenmek gerekir. CÜMLE TÜRLERİ(TÜMCE ÇEŞİTLERİ) Cümle türleri diğer ismiyle tümce çeşitleri basit bir YGS konusudur. Kolaylıkla yapılabilir. En önemli kısmı ise yapısına göre cümleler kısmıdır çünkü diğer kısımlara göre biraz daha dikkat edilmesi gerekir. Yapısına göre olan cümlelerin içinde yer alan yan cümlecik konusu çok çok önemlidir. Bu konu içinde dikkat edilmesi gereken, yanlış yapılabilme ihtimali diğer kısımlara göre daha fazla olan kısımdır aynı zamanda yan cümlecik. ÖSYM de bu bilgi etrafında soru sormaktadır. www.harunardic.net 10
ANLATIM BOZUKLUĞU Anlatım bozukluğu Ygs anlatımlarında en son anlatılan konudur. Çünkü daha önceki birçok konunun bilinmesini gerektirir. Örneğin tamlama yanlışlığından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır dediğinde otomatik olarak tamlamayı öğrenmiş olmanız gerekir. O yüzden bundan önceki hemen hemen tüm konuları özellikle dil bilgisini çok iyi bilmek gerekir. Bu konudaki soruları daha iyi çözmek için tüm şıkların okunduktan sonra işaretleme yapılması daha mantıklıdır. Çünkü anlatım bozukluğu denen şeyi günlük hayatta fazlasıyla yaptığımız için soruyu hazırlayan da şıklara böyle cümle yazmış olabilir. Diyelim ki şıkları okumaya başladınız A şıkkında anlatım bozukluğu var diye düşünüyorsunuz olabilir de ama diğer bir şıkta daha bariz ve net görülen bir anlatım bozukluğu olabilir o yüzden tüm şıklar okunduktan sonra işaretleme yapılması yararınıza olacaktır. Bir de şıklarda gördüğünüz cümleleri günlük hayattaki gibi düşünmemek gerekir. Diyelim ki şıklardaki bir cümlede size göre anlatım bozukluğu yok çünkü ben normalde de böyle kullanıyorum diye düşünüp bu cümlede anlatım bozukluğu yoktur yargısına varmamak gerekir. Cümlenin kurallara göre değerlendirilmesi gerekir. Günlük hayattaki kullanımına göre değil. Çünkü konuşma dilinde anlatım bozukluklarına dikkat etmeden kullanırız. Bu konu biraz daha dikkat isteyen bir konudur kuralları iyi bilmeyi gerektirir. SÖZCÜK ÖBEKLERİ(KELİME GRUPLARI) Söz öbekleri konusunda direk soru pek çıkmamaktadır ama bilinmesinde fayda hem soru çıkabilir diye hem de özellikle cümlenin öğeleri konusunu rahatça yapmak için. Cümlenin öğelerinde yanlış yapılan sorular genelde söz öbeklerinin tam bilinmemesinden kaynaklanır. Peki kelime grubu nedir en az iki kelimenin bir araya gelerek oluşturduğu kelimeler topluluğudur. Varlıklar, kavramlar, nitelikler, hareketler birer kelimeyle de karşılanır ama bir kelime bunlardan birini karşılamaya yetmiyorsa, yani bir varlığı, kavramı, niteliği, durumu, hareketi www.harunardic.net 11
birden fazla kelime yardımıyla anlatırız. Bu konuyu daha iyi yapmak için de birçok dil bilgisi konusunu özellikle de sözcük türlerini iyi bilmek gerekir. Çünkü diğer konuların üzerine kurulmuş bir konudur. İLETİŞİM, DİL VE KÜLTÜR İletişim, dil ve kültür çıkma ihtimali düşük olan bir konudur. Yine de en azından bir defa da olsa konuyu okumakta fayda vardır. Ne olur ne olmaz her ihtimale karşı hazırlıklı olmakta fayda vardır. Bu konu MEB tarafından dokuzuncu sınıfta anlatılan bir konudur. Zaten günlük hayatta sürekli yaptığımız konuları da içermektedir. Diller diye bölümde belki biraz zorlanabilirsiniz ama orada da ezberiniz iyi ise onu da rahatlıkla yapabilirsiniz. www.harunardic.net 12