Davranış ve Motivasyon- Hipotalamus ve Limbik Sistem Dr Sinan Canan scanan@baskent.edu.tr
Beyin Sapı R.A.S.
Beyin Sapı Nöromodülatör Sistemler
Beyin Sapı Nöromodülatör Sistemler
Hipotalamus
Ara Beyin (Diensefalon) Homeostatik kontrol merkezleri Talamus ara durak ve duyusal integrasyon Hipotalamus Açlık/tokluk Susuzluk: Vücut ozmolaritesi Savaş/kaç tepkisi Öfke korku... Biyolojik ritimlerin düzenlenmesi Endokrin ve O.S.S. S eşgüdümü
Hipotalamus Hipotalamus Ara beyin Pons Hipofiz Bezi
Hipotalamus
Hipotalamus Oksitosin, i su tutulması Kan P ; idrar kesesi kasılması Nöroendokrin kontrol ADH Kan P ; pupilla dilatasyonu, titreme GIS uyarımı Doyma, Nöroendokrin kontrol Beslenme refleksleri
Hipotalamus Paraventriküler çekirdek: Oksitosin+Su tutulması (ADH) Medial preoptik alan: İdrar kesesinin kasılması Kalp hızı Kan basıncı Supraoptik çekirdek: ADH salgısı Posterior preoptik ve anterior hipotalamus: Vücut sıcaklığı Soluma Terleme
Hipotalamus Lateral hipotalamus: Susama ve acıkma; Öfke! Arkuat çekirdekler: Nöroendokrin kontrol Periventriküler alan: Nöroendokrin kontrol Mamillar cisim: Beslenme refleksleri Ventromedial çekirdek: Doyma merkezi, n.e. kontrol Perifornikal alan: Acıkma, kan basıncı, hiddet
Hipotalamus Dorsomedial çekirdek: G.İ.S. İ uyarılması Posterior hipotalamus: Kan basıncının Pupilla dilatasyonu Titreme Suprakiazmatik çekirdek: Suprakiazmatik çekirdek: Biyolojik ritimler Pineal bezin kontrolü
Hipotalamus
Hipotalamus
Hipotalamus Koronal Kesitler
Hipotalamus Lateral Hipotalamus Açlık Susuzluk Yönlendirici duygulanımlar
Hipotalamus ve Davranışlar ş Lateral Hipotalamus Öfke-öfori-kavga Ventromedial çekirdek k Doygunluk-sükunet Periventriküler alan Cezalandırılma-korku l k Anterior-posterior hipotalamus Cinsel itkiler
Hipotalamus ve Davranışlar ş Ödül-Ceza sistemleri Ödül bölgeleri Lateral hipot.* Ventromedial hipot. İkincil alanlar: Septum Amigdala Talamus Bazal ganlionlar l bazal tegmentum t
Hipotalamus ve Davranışlar ş Ödül-Ceza sistemleri Ceza bölgeleri Periventriküler ikül alan* Lateral hipotalamus* Baskılayıcı merkezler: VM çekirdek k Hippokampus Ant. Limbik korteks
Hipotalamus Endokrin Kontrol
Limbik Sistem Limbik Sistemin Bileşenleri Gyrus cinguli Hippokampus Amigdala Hipotalamus Mamiller cisim Septum Orbitofrontal korteks.
Limbik Sistem Limbus: Sınır, halka Limbik sistem Singulat girus hisler ve davranışlar Hippokampus öğrenmevehafıza Amigdala hisler ve hafıza
Limbik Sistem
Limbik Sistem
Limbik Sistem - Hippokampus p Hippokampal formasyon Hippokampus proper (Cornu ammonis-ca) Gyrus dentatus Subikulum Enthorhinal korteks Forniks
Limbik Sistem - Hippokampus p Hippokampal formasyon Paleokorteks k Laminar yapı Öğrenme ve bellek Kısa süreli bellek LTP!
Limbik Sistem - Hippokampus p Schaeffer kollateralleri CA2 CA3 CA1 Yosunsu lifler Perforan yol Entrohinal korteks; forniks veya duyusal korteks alanlarına
Limbik Sistem Hippokampus p Papez Devresi
Limbik Sistem Amigdala Amigdala Koronal kesit Amigdala
Limbik Sistem Amigdala Korku! (fobi?) Talamus Amigdala Görme korteksi Korku yanıtı
Limbik Sistem Amigdala Korku!
Limbik Sistem - Amigdala
Limbik Sistem Amigdala Duyuların İşlenmesi
Hisler ve Motivasyon Hipotalamus, limbik sistem ve korteks işbirliği Hisler: Zevk, cinsel uyarılma, kızgınlık vekorku; sınırlı bilinç kontrolü engel olmak zor!!!" Motivasyon: itekleyici güç", uyanıklığı artırır; amaca yönelik davranış ş koordinasyonu Ruh durumları * Temporal lob epilepsileri i
Hisler ve Motivasyon
Kluver-Bucy Sendromu Limbik yapılarda yaygın hasar Beslenme bozukluğu Aşırı cinsel faaliyet (hiperseksüalite) Oral odaklanma Korku kaybı Uysallık Demans/afazi/amnezi Görsel agnozi
Öğrenme ğ ve Hafıza Öğrenme ğ bilgi kazanımı Anterograd yeni bilgi kazanımı Retrograd eskilerin hatırlanması Öğrenme/hafıza tipleri Asosiyatif (ilişkilendirmeli) Non-asosiyatif (ilişkilendirmeli olmayan) (sensitizasyon-habituasyon) Deklaratif (ifade edilebilen) bellek Beceri belleği (motor; beyincik ikvb.) b)
Öğrenme ğ ve Hafıza Hafıza depolama ve hatırlama Kısa süreli bellek ve çalışma hafızası Orta-uzun süreli hafıza Uzun süreli hafıza Refleks tabanlı: kas belleği
Öğrenme ğ ve Hafıza Hafıza depolama ve hatırlama Kısa süreli bellek ve çalışma hafızası Hippokampus/Frontal korteks? Uzun süreli hafıza Korteks Refleks tabanlı: kas belleği Beyincik-korteks
Öğrenme ğ ve Hafıza Duyarlılaşma-Alışma (Sensitizasyon-Habitüasyon)
Uzun Süreli Güçlenme (Long-Term Potentiation)) ç ( g
Öğrenme ğ ve Hafıza Pekiştirme ş (konsolidasyon) Hippokampus Frontal korteks k Korteks alanları l Talamus
Öğrenme ğ ve Hafıza Uzun süreli (kalıcı) hafıza Transmitter salgı bölgelerinde artış Kesecik sayısında artış Presinaptik uç sayısında artış Dendritik diken yapısında değişimler
Öğrenme ğ ve Hafıza
B i t t i... Beynimiz, onu anlayabileceğimiz kadar basit olsaydı, bizler muhtemelen onu anlayamayacak kadar basit olacaktık (Ian Stewart The Collapse of Chaos) Sorular?