BASIN KONSEYĠ YILLIK RAPORU (2011) ( 1 OCAK 2011 31 ARALIK 2011 )

BASIN KONSEYĠ YILLIK RAPORU (2011) ( 1 OCAK 2011 31 ARALIK 2011 ) 14 NĠSAN 2012 TARĠHĠNDE BASIN KONSEYĠ ÜYELER KURULU NA SUNULAN YILLIK RAPOR Halaskargazi Cd. No: 110 K: 7 34260 Osmanbey Ġstanbul Türkiye Telefon: (90)(212) 224 95 13 veya 15 Faks: (90)(212) 224 95 14 Elektronik posta: baskon@basinkonseyi.org.tr Internet sitesi: www.basinkonseyi.org.tr 1

ĠÇĠNDEKĠLER BASIN MESLEK ĠLKELERĠ. KONSEYE NASIL BAġVURULUR. BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU ÜYELERĠ BASIN KONSEYĠ DAY. ve GEL. VAKFI YÖNETĠM KURULU ÜYELERĠ GENEL DEĞERLENDĠRME... BASIN AÇIKLAMALARI.. YÜKSEK KURUL KARARLARI TEġEKKÜR LĠSTESĠ.. BASIN KONSEYĠ SÖZLEġMESĠ.. ÇALIġMA KURALLARI BASIN KONSEYĠ DAYANIġMA VE GELĠġTĠRME VAKFI 2011 YILI BĠLANÇO VE GELĠR-GĠDER TABLOSU.. ĠNDEKS. Elektronik Posta: baskon@basinkonseyi.org.tr Ġnternet Sitesi: www.basinkonseyi.org.tr 2

BASIN MESLEK ĠLKELERĠ 3

BASIN MESLEK ĠLKELERĠ ĠletiĢim Özgürlüğünü ülkemizde insanca yaģamanın saydam bir yönetime kavuģmanın ve demokratik sistemin temel koģulu sayan biz gazeteciler; Kanun koyucunun veya öteki kurum ve kiģilerin, ĠletiĢim Özgürlüğünü kısıtlamalarına, her zaman ve her yerde karģı çıkacağımıza kendi özgür irademizle söz vererek; ĠletiĢim Özgürlüğünü, Halkın Gerçekleri Öğrenme Hakkı nın bir aracı sayarak; Gazetecilikte temel iģlevin, gerçekleri bulup bozmadan, abartmadan, kamuoyuna yansıtmak olduğunu göz önünde tutarak; Basın Konseyi nin kendi çalıģmaları üzerinde hiçbir dıģ müdahaleye izin vermeme kararlılığını vurgulayarak; Yukarıdaki bölümü de içeren Basın Meslek Ġlkeleri ne uymayı, sözünü ettiğimiz temel inançlarımızın bir gereği saydığımızı, kamuoyu önünde açıklarız. 1. Yayınlarda hiç kimse; ırkı, cinsiyeti, sağlığı, bedensel özrü, yaģı, sosyal düzeyi ve dini inançları nedeniyle kınanamaz, aģağılanamaz. (1. Madde) 2. DüĢünce, vicdan ve ifade özgürlüğünü sınırlayıcı; genel ahlak anlayıģını, din duygularını, aile kurumunun temel dayanaklarını sarsıcı ya da incitici yayın yapılamaz. (2. Madde) 3. Kamusal bir görev olan gazetecilik, ahlaka aykırı özel amaç ve çıkarlara alet edilemez (3. Madde) 4. KiĢileri ve kuruluģları eleģtiri sınırlarının ötesinde küçük düģüren, aģağılayan veya iftira niteliği taģıyan ifadelere yer verilemez. (4. Madde) 5. KiĢilerin özel yaģamı, kamu çıkarlarının gerektirdiği durumlar dıģında, yayın konusu olamaz. (5. Madde) 6. SoruĢturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruģturulmaksızın veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz. (6. Madde) 7. Saklı kalması kaydıyla verilen bilgiler, kamu yararı ciddi bir biçimde gerektirmedikçe yayınlanamaz (7. Madde) 8. Bir basın organının dağıtım süreci tamamlanmadan o basın organının özel çabalarla gerçekleģtirdiği ürün, bir baģka basın organı tarafından kendi 4

ürünüymüģ gibi kamuoyuna sunulamaz. Ajanslardan alınan özel ürünlerin kaynağının belirtilmesine özen gösterilir.(8. Madde) 9. Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse suçlu ilan edilemez. (9. Madde) 10. Yasaların suç saydığı eylemler, gerçek olduğuna inandırıcı makul nedenler bulunmadıkça kimseye atfedilemez. (10. Madde) 11. Gazeteci kaynaklarının gizliliğini korur. Kaynağın kamuoyunu kiģisel, siyasal ekonomik vb. Nedenlerle yanıltmayı amaçladığı haller bunun dıģındadır. (11. Madde) 12. Gazeteci görevini, taģıdığı sıfatın saygınlığına gölge düģürebilecek yöntem ve tutumlarla yapmaktan sakınır. (12. Madde) 13. ġiddet ve zorbalığı özendirici, insani değerleri incitici yayın yapmaktan kaçınılır. (13. Madde) 14. Ġlan ve reklam niteliğindeki yayınların bu nitelikleri, tereddüde yer bırakmayacak Ģekilde belirtilir. (14. Madde) 15. Yayın tarihi için konan zaman kaydına saygı gösterilir. (15. Madde) 16. Basın organları, yanlıģ yayınlardan kaynaklanan cevap ve tekzip hakkına saygı duyarlar. (16. Madde) 5

KONSEYE NASIL BAġVURULUR 6

Basın Konseyine her gazeteci üye olabilir. Örneğin Sarı Basın Kartı taģıma zorunluluğu yoktur. Konsey, üye olmak isteyen kiģinin bilfiil gazeteci olup olmadığına bakar. Her basın/medya organı (gazete, radyo, haber ajansı, dergi, radyo, TV, internet gazeteleri ve haber siteleri) ile her basın/medya meslek kuruluģunun (Gazeteciler dernekleri ile gazeteciler sendikalarının) da Konseye üye olması mümkündür. Konseye üye olmanın temel koģulu, Basın Konseyi SözleĢmesine Katılma Belgesi ni doldurup Konsey Genel Sekreterliğine göndermiģ (iletmiģ) olmaktır. Katılım Belgesinin metnini web sitemizden indirebilirsiniz. Basın Konseyi SözleĢmesine göre Konseye üye olmak isteyenlerin üye sıfatını alması için ayrıca üyeliğe kabul edilmesi ne gerek olmadığı gibi böyle bir usul de yoktur. Bir baģka ifadeyle üye olmak isteyenin iradesi Konsey açısından yeterlidir. Bununla birlikte kendisine üye olduğunu bildiren bir mektup gönderilmektedir. Konsey in felsefesine göre Basın Meslek Ġlkelerine uymayı taahhüt ediyorum diyen gazeteci, kim olursa olsun, Konsey tarafından memnuniyetle karģılanması gereken kiģidir. Onun bu arzusunu geri çevirmek (Konsey SözleĢmesinin Madde 11/I fıkrası dıģında) söz konusu değildir. Konseye üye olanlara her iki ayda bir yayımlanan Özgür Basın isimli Konsey yayını ile yıllık Katılım Payı nı (bireysel üyeler için 100.-TL, diğerleriyle ilgili bilgiyi web sitemizde bulabilirsiniz) ödeyenlere Konseyin Yıllık Faaliyet Raporu ile baģka yayınları olduğu taktirde onlar gönderilmektedir. BaĢvurunuzu mutlaka: Halaskargazi Caddesi No:110 Kat:7 Osmanbey- Ġstanbul Adresine veya; (212) 224 95 14 numaralı faksa YAZILI olarak yapınız. Tereddütünüz olursa (0212) 224 95 13 ve ya (0212) 224 95 15 den veya ücretsiz hattımız 0800 211 00 56 no lu telefonlarımızdan Genel Sekreterle görüģerek yapabilirsiniz. 7

BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU ÜYELERĠ 8

BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU ÜYELERĠ BAġKAN: ORHAN BĠRGĠT Cumhuriyet Gazetesi Yazarı, Turizm ve Tanıtma Eski Bakanı 2. BAġKAN: KENAN AKIN Baiıali Dergisi Genel Yayın Yönetmeni TEMSĠLCĠLER GÜNGÖR MENGĠ Vatan Gazetesi Yönetim Kurulu Başkan Vekili DURSUN GÜLERYÜZ Power FM Genel Koordinatörü H. FEHMĠ KETENCĠ Magazin Gazetecileri Derneği YALÇIN BÜYÜKDAĞLI Ulusal Kanal Yönetim Kurulu Başkanı TUFAN TÜRENÇ Hürriyet Gazetesi Yazı İşleri Müdürü AHMET YEġĠLTEPE Ntvmsnbc Genel Yayın Yönetmeni ġebnem BURSALI Yeni Asır Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ALĠ EKBER YILDIRIM İzmir Gazeteciler Cemiyeti ENGĠN KÖKLÜÇINAR İstanbul Gazeteciler Derneği Başkanı OKUYUCU TEMSĠLCĠLERĠ Dr. TAMER ATABARUT Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi Müdürü NEVZAT AYAZ Savunma ve Milli Eğitim Eski Bakanı Dr. ĠBRAHĠM ARIKAN Arıkanlı Holding Yönetim Kurulu Başkanı AYHAN BERMEK İşadamı NĠHAT BÖYTÜZÜN İşadamı DR. OKTAY DURAN İşadamı SĠBEL ELEKDAĞ POAŞ Performans Planlama Müdürü ġenes ERZĠK UEFA Asbaşkanı GENCAY GÜRÜN Tiyatro Yönetmeni, Eski Milletvekili Prof.Dr. NURġEN MAZICI MÜ İletişim Fakültesi Öğretim Görevlisi ERCAN ÇĠTLĠOĞLU Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof.Dr. ġan ÖZALP Afyon Kocatepe Üni. ve Uluslararası Kıbrıs Üni. EskiRektörü Av. TURGUT KAZAN İstanbul Barosu Eski Başkanı Av. METĠN FEYZĠOĞLU Ankara Baro Başkanı N. KEMAL ġentürk İstanbul Eski Valisi Av. ERSÜ OKTAY HUDUTĠ İstanbul Barosu Avukatı 9

SEÇĠLMĠġ ÜYELER DOĞAN HEPER Milliyet Gazetesi Yazarı Prof.Dr. ATĠLLA GĠRGĠN MÜ İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. HALUK ġahġn İstanbul Bilgi Üni. Öğretim Üyesi MEHMET EMĠN GÜZBEY Afyon Gazeteciler Cemiyeti Başkanı ĠHSAN TUNÇOĞLU Kütahya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Bireysel Üye Sayısı: 1340 Vefat Eden Bireysel Üye Sayısı: 85 Ulusal Gazete Sayısı: 7 Ulusal TV Sayısı: 7 Bölgesel Gazete Sayısı: 262 Bölgesel TV-Radyo Sayısı: 310 Meslek Dernekleri Sayısı: 21 TOPLAM ÜYE: 2032 10

BASIN KONSEYĠ DAYANIġMA VE GELĠġTĠRME VAKFI YÖNETĠM KURULU ÜYELERĠ 11

BAġKAN: Dr. TAMER ATABARUT Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi Müdürü 2. BAġKAN: SĠBEL ELEKDAĞ POAŞ Performans Planlama Müdürü SAYMAN: AHMET YEġĠLTEPE Ntvmsnbc Genel Yayın Yönetmeni ÜYELER: AYHAN BERMEK DOĞAN HEPER GENCAY GÜRÜN KENAN AKIN İşadamı Milliyet Gazetesi Yazarı Tiyatro Yönetmeni, Eski Milletvekili Babiali Dergisi Genel Yayın Yönetmeni N. KEMAL ġentürk İstanbul Eski Valisi NEVZAT AYAZ NĠHAT BÖYTÜZÜN OKTAY DURAN SEDAT ALTUNAY Savunma ve Milli Eğitim Eski Bakanı İşadamı İşadamı İşadamı H. FEHMĠ KETENCĠ Magazin Gazetecileri Derneği 12

GENEL DEĞERLENDĠRME 13

2011 YILININ VESĠKALIK FOTOĞRAFI 2011 yılı Türkiye'de iletiģim ve ifade özgürlüğü yönünden çok büyük sıkıntıların yaģandığı bir yıl olarak tarihe geçti. Gazetecilere Özgürlük Platformu'nun verilerine göre 2011 yılı sonunda, cezaevinde bulunan tutuklu gazeteci sayısı 97 olarak tespit edilerek, ilk kez 3 haneli rakamlara yaklaģtı. Bu durumun temel sebebi ise, kamuoyu gündeminde bulunan Ergenekon, Oda Tv benzeri davalardan halen tutuklu bulunan 60'ı aģkın gazetecilere, KCK davasındaki yoğun tutuklamalar kapsamında 40'a yakın gazetecinin de eklenmesiydi. Bu dönemde gazetecilere karģı açılan davaların sayısı konusunda kesin bir rakam telaffuz edilememekle birlikte, bir önceki yıl 2500 civarında olduğu ifade edilen dava sayısına, yeni tazminat davalarının ve özellikle Türk Ceza Kanunu ve Terörle Mücadele Kanunu uyarınca açılan yeni ceza davalarının eklendiği ve bu nedenle, dava sayısında bir önceki yıla göre ciddi bir artıģ olduğu gözlemlendi. 2011 yılının iletiģim ve ifade özgürlüğü açısından en vahim geliģmesi, gazetecilerin terör zanlısı ve örgüt üyesi gibi mesnetsiz iddialarla özel yetkili savcılıklar tarafından yürütülen ceza soruģturmalarına ve sonrasında da özel yetkili mahkemeler tarafından yürütülen ceza kovuģturmalarına uğramalarının sıradan ve olağan bir uygulamaya dönüģmesi oldu. Bu kapsamda, tamamı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında olmak üzere 100 e yakın gazetecinin "tutuklanmasına" veya "tutukluluk hallerinin devamına" karar verildi. Bu tutuklamalar içerisinde kamuoyunda en fazla tepki yaratan geliģme, gazeteciler Ahmet ġık ve Nedim ġener ile birlikte Oda Tv internet sitesinin sahibi gazeteci Soner Yalçın ile OdaTv internet haber sitesinde çalıģan 8 gazetecinin tutuklanması oldu. Oda Tv soruģturması ve ardından açılan ceza davası, doğrudan muhalif gazetecileri hedef aldığı gerekçesiyle gerek yurtiçinde gerekse yurtdıģındaki uluslar arası sivil toplum örgütleri tarafından ciddi eleģtirilerle karģılandı. Bu dönemde, siyasal iktidarın gazetecilere karģı özellikle ceza hukuku araçları kullanılarak gerçekleģtirilen bu baskı, sindirme ve yeniden dizayn etme politikalarını meģrulaģtırmak için çoklukla baģvurduğu yöntem, tutuklanan kiģilerin aslında gazeteci olmadığı ve tutuklananlar gazeteci olsalar bile, gazetecilik faaliyeti nedeniyle değil baģka illegal faaliyetleri nedeniyle tutuklandıkları yönündeki dezenformasyon giriģimleriydi. Bu giriģimler, özellikle siyasal iktidarın kontrolünde bulunan yazılı ve görsel medya organlarında sürekli olarak iģlenmesine karģın ne ulusal kamuoyunu ne de Türkiye de iletiģim ve ifade özgürlüğünün geldiği noktayı eleģtiren uluslar arası kuruluģları tatmin etmekte baģarılı olmadı. Nitekim 2011 yılı sonunda Sınır Tanımayan Muhabirler Örgütü tarafından açıklanan Dünya Basın Özgürlüğü Ġndeksi nde Türkiye 148. Sıraya kadar gerileyerek tarihinin en kötü derecesini aldı ve iletiģim/ifade özgürlüğü konusunda Avrupa nın en geri kalmıģ ülkesi olarak tescillendi. 2011 yılında Basın Konseyi'nde önemli bazı yapısal değiģiklikler gerçekleģti. Bu kapsamda kurulduğu günden bu yana Basın Konseyi BaĢkanlığını yürüten Sayın Oktay EkĢi'nin aktif siyaset yaģamına girmesi nedeniyle, Basın Konseyi BaĢkanlığı görevine 18 Ocak 2011 tarihinde Sayın Orhan Birgit getirildi. Sayın Orhan Birgit BaĢkanlığındaki Basın Konseyi Yüksek Kurulu 9 Mart 2011'de CumhurbaĢkanı Sayın Abdullah Gül'ü ziyaret ederek, gazetecilerin yaģadığı güncel sorunlarla ilgili fikir alıģveriģinde bulundu. Gazetecilik mesleğinin ifasına iliģkin olarak özellikle iletiģim ve ifade özgürlüğü açısından ortaya çıkan sorunlara çözüm üretmek amacıyla Ağustos 2010'da Basın Konseyi'nin de 14

aralarında bulunduğu meslek örgütleri tarafından kurulmuģ olan Gazetecilere Özgürlük Platformu (GÖP), 2011 yılında çalıģmalarına yoğun bir biçimde devam etti. GÖP'ün Dönem BaĢkanlığı görevi 2011 yılı içerisinde bir dönem (2 ay) süreyle Basın Konseyi tarafından yürütüldü ve Basın Konseyi 3 Mayıs 2011'de GÖP tarafından düzenlenen Gazetecilere Özgürlük Kongresi'nde aktif Ģekilde temsil edildi. Basın Konseyi ayrıca 6 Mayıs 2011'de Brüksel'de düzenlenen "Batı Balkanlar ve Türkiye'de Ġfade ve Medya Özgürlüğü Konferansı" ile yurtdıģında da temsil edildi. Yine Mayıs 2011'de Basın Konseyi temsilcisinin de bulunduğu GÖP heyeti, Silivri Cezaevi'nde tutuklu bulunan 15 gazeteciye destek ziyaretinde bulundu. Bu süreçte gazetecilerin yargılandığı Ergenekon davasının Silivri'deki duruģmaları ile yine gazetecilerin yargılandığı Oda Tv davasının Çağlayan Adliyesi'ndeki duruģmaları, Basın Konseyi temsilcileri tarafından sürekli olarak takip edildi ve bu süreçte yaģanan geliģmeler basın açıklamaları yoluyla kamuoyu ile paylaģıldı. GÖP BaĢkanlar Kurulu, Basın Konseyi temsilcisinin de içerisinde yer aldığı bir heyetle 8 Ağustos 2011 tarihinde Medyadan Sorumlu BaĢbakan Yardımcısı Sayın Bülent Arınç'ı ziyaret etti ve basın camiasının yaģadığı özgürlük sorunları konusunda fikir alıģveriģinde bulundu. Nihayet Basın Konseyi 8 Ağustos 2011'de Hindistan'ın baģkenti Yeni Delhi'de düzenlenen Dünya Basın Konseyleri Birliği toplantısında da (Dr. Tamer Atabarut ve Sedat Altunay tarafından) temsil edildi. 2011 yılında Basın Konseyi Yüksek Kurul toplantılarının yaz ayları da dahil olmak üzere eksiksiz ve düzenli olarak yapılabilmesine özel bir gayret sarf edildi. Bu kapsamda 2011 yılında 20 Yüksek Kurul Toplantısı yapıldı ve bu toplantılardan bir tanesi tanıtım ve etkileģim sağlamak maksadıyla Ġstanbul dıģında, Kocaeli Üniversitesi ĠletiĢim Fakültesi'nde yoğun bir katılımla gerçekleģtirildi. 2011 yılında Basın Konseyi'ne yapılan 50 Ģikayet baģvurusunu değerlendiren Basın Konseyi Yüksek Kurulu, bu Ģikayet baģvurularına iliģkin olarak 14 dosya hakkında "kınama", 18 dosya hakkında "uyarı" ve 18 dosya hakkında ise "Ģikayetin yersizliğine" karar verdi. 15

BASIN AÇIKLAMALARI 16

18 Ocak 2011 BASIN KONSEYĠ BAġKANLIĞINA ORHAN BĠRGĠT SEÇĠLDĠ. Oktay EkĢi den boģalan Basın Konseyi BaĢkanlığına Konsey Yüksek Kurulu dünkü toplantısında Orhan Birgit i seçmiģtir. Cumhuriyet Gazetesi Yazarı Orhan Birgit seçimden sonra yaptığı teģekkür konuģmasında özetle Ģunları söylemiģtir: Basın Konseyi BaĢkanlığını 22 yılı aģkın bir süredir yöneten ve kurumsallaģtırılmasında sorumluluk yüklenen Oktay EkĢi den nöbeti oylamanızla devraldım. Basın Konseyi bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da hiçbir kurum ve kuruluģun ne yanında ne de karģısında yer almama ilkesini sürdürecektir. 17

24 Ocak 2011 BASIN KONSEYĠ UĞUR MUMCU NUN ÖLÜMÜNÜN ON SEKĠZĠNCĠ YILINDA BĠR AÇIKLAMA YAYINLADI Basın Konseyi, 24 Ocak 1993 tarihinde aracında düzenlenen bombalı saldırı sonucu yaģamını yitiren Gazeteci Uğur Mumcu nun ölümünün on sekizinci yılında bir açıklama yayınladı. Basın Konseyi nin açıklaması Ģöyle; Türkiye de öncülüğünü yaptığı araģtırmacı gazetecilikle kamuoyunun doğru ve güvenilir bilgiyle aydınlatılmasını sağlayan ve gazetecilere de meslek uygulamalarında ıģık tutan seçkin meslektaģımız Uğur Mumcu yu ölümünün on sekizinci yılında saygı ve özlem ile anıyoruz. Uğur Mumcunun uğradığı bombalı saldırının sırrının halen çözülememiģ olmasını, Abdi Ġpekçi, Çetin Emeç ve Hrant Dink gibi gazetecilerin öldürülmesinin arkasındaki güçlerin açığa çıkartılamamasını Türkiye nin büyük bir ayıbı olarak görüyoruz. BaĢta siyaset kurumu olmak üzere tüm yetkililere, toplumu aydınlatma görevini üstlenmiģ meslektaģlarımıza yapılan saldırıları aydınlatmak konusundaki görevlerini hatırlatıyor, bunun takipçisi olacağımızı vurguluyoruz. Uğur Mumcu ve onun gibi seçkin gazetecilerin çizdiği yolda yürüyen meslektaģlarımız var oldukça, Türkiye karanlığa gömülmeyecektir. 18

1 ġubat 2011 BASIN KONSEYĠ ABDĠ ĠPEKÇĠ NĠN ÖLÜM YILDÖNÜMÜNDE AÇIKLAMA YAYINLADI Basın Konseyi, 1 ġubat 1979 tarihinde uğradığı bir silahlı sonucunda yaģamını yitiren Gazeteci Abdi Ġpekçi için bir açıklama yayınladı. Basın Konseyi nden yapılan açıklama Ģöyle; Basın tarihimizin en seçkin kalemlerinden olan Abdi Ġpekçi yi, katledilmesinin otuz ikinci yılında saygı ve özlemle anıyoruz. Abdi Ġpekçi, gazetecilik mesleğini taçlandıran uygulamalarının yanında, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazeteciler Sendikası, Basın Enstitüsü gibi önemli kurumlarda baģkanlık ve ikinci baģkanlık görevlerinde bulunarak, mesleğin geliģimine katkılarını meslek örgütleri kanalıyla da sürdürmüģtür. Basın ġeref Divanı nın kurulmasında önemli yere sahip olan Abdi Ġpekçi, bu kurumun Genel Sekreterliğini de üstlenmiģ ve Türkiye nin ilk basın özdenetim deneyiminin mimarı olmuģtur. Gazetecilik ilkelerine bağlı olarak kamuoyunun bilgi edinme hakkına önemli hizmetlerde bulunan Abdi Ġpekçi nin, onun gibi basın Ģehidi olan Çetin Emeç ile Uğur Mumcu nun ve diğer basın Ģehitlerinin katledilmelerinin arkasındaki kirli güçlerin ortaya çıkartılamamasını Türkiye için büyük bir utanç olarak görüyoruz. Sayın CumhurbaĢkanı nın Hrant Dink suikastına iliģkin giriģimlerini olumlu karģılıyor ve devletin ilgili birimlerince faili meçhul cinayetlerinin aydınlığa çıkartılması için sonuç getirecek somut adımlar atılmasını ümit ediyoruz. Ayrıca baģta siyaset kurumu olmak üzere tüm yetkililere, toplumu aydınlatma görevini üstlenmiģ meslektaģlarımıza yapılan saldırıları aydınlatmak konusundaki görevlerini hatırlatıyor, bunun takipçisi olacağımızı bir kez daha vurguluyoruz. 19

6 ġubat 2011 MISIR DAKĠ ĠKĠ TÜRK GAZETECĠSĠNĠN DÖVÜLMESĠ Basın Konseyi BaĢkanı Orhan Birgit Mısır daki Ģiddet olaylarını izleyen iki Türk gazetecesine yönelik saldırıları kınadı. Birgit, yaptığı açıklamada Ģunları söyledi. Mısır da Devlet BaĢkanı Mübarek e karģı olanlarla, yandaģları arasındaki çatıģmaları izlemekle görevli iki Türk gazetecisine karģı göstericilerin Ģiddet uyguladıkları haberini derin bir üzüntüyle öğrenmiģ bulunuyoruz. Bu sabah Kahire de BaĢkanlık Sarayı çevresindeki gösterileri fotoğrafla görüntüleyerek bağlı oldukları medya kuruluģları aracılığı ile dünya kamuoyuna yansıtmak isteyen TRT Muhabiri Metin Tuğran ın Kahire meydanına giderken Mübarek yanlılarının saldırısına uğramıģ ve sadece kendi ülkesinin değil, tüm dünya kamuoyuna yönelik bilgi ulaģtırma çabaları önlenmiģtir. Metin Tuğra nın yaralanacak Ģekilde Ģiddete maruz kalmalarını fotoğraf makinelerinin kırılmıģ olması ve hastaneye kaldırılmaları olayın vahametini göstermektedir. Aynı saatler de ikinci bir Türk Gazeteci Zaman Gazetesi Muhabiri Ġsa ġimģek de Ģiddet yanlılarınca dövülmüģtür. Mısır daki basın meslek örgütlerinin bu ülkede çalıģan yabancı gazetecilerin güvenliklerinin sağlanması için dayanıģma göstermelerini bekliyoruz. 20

10 ġubat 2011 BASIN KONSEYĠ YĠRMĠ ÜÇÜNCÜ YILINI KUTLUYOR Türkiye nin etkin olarak faaliyetini sürdüren yegane basın özdenetim kuruluģu olan Basın Konseyi yirmi üçüncü yılını kutluyor. 6 ġubat 1988 tarihinde kurulan Basın Konseyi, bu güne kadar iki binin üzerinde baģvuruyu değerlendirdi ve geçen yirmi üç yıllık sürede iletiģim (ifade, basın) özgürlüğüne yönelik tehditlerle mücadele etti. Basın Konseyi nin yirmi üçüncü kuruluģ yıldönümü, 4 ġubat akģamı BaĢkan Orhan Birgit in ev sahipliğinde Büyük Kulüp te verilen bir yemekle kutlandı. Bu yemeğe Basın Konseyi Yüksek Kurulu üyeleri ve Basın Konseyi Onur Üyeleri ile birlikte Türkiye Gazeteciler Cemiyeti BaĢkanı Orhan Erinç ve eģi de katıldı. Basın Konseyi BaĢkanı Orhan Birgit yirmi iki sene Basın Konseyi baģkanlığı yapan ve geçtiğimiz günlerde Basın Konseyi BaĢkanlığı ve Yüksek Kurul Üyeliğinden ayrılan Oktay EkĢi ye, Basın Konseyi Yüksek Kurulu nun 4 ġubat 2011 tarihli kararı ile verilen Onur Üyeliği nin bir sembolü olarak gümüģ bir plaket sundu. Orhan Birgit yaptığı konuģmada, Basın Konseyi nin kurulması ve saygın bir basın meslek örgütü haline gelmesi sürecinde büyük emeği olan Oktay EkĢi ye teģekkürlerini sundu. Orhan Birgit Basın Konseyi nin görevini bu güne kadar olduğu gibi bağımsız bir biçimde yerine getirmeye devam edeceğini de sözlerine ekledi. Oktay EkĢi ise yaptığı konuģmada Mesleğim açısından beni belki de en fazla mutlu eden Ģeyi yaģıyorum. Çünkü bu lütufkar Ģükran ifadesi içeren bu plaket benim bu meslekte geçmiģ yıllarımın bana verebileceği en büyük ödüldür dedi. 21

10 ġubat 2011 BASIN KONSEYĠ GENEL SEKRETERĠ AV. ERSÜ OKTAY HUDUTĠ BĠR YÜKSEK KURUL ÜYESĠNĠN AÇIKLAMALARI ÜZERĠNE AġAĞIDAKĠ AÇIKLAMAYI YAYINLADI Bir Basın Konseyi Yüksek Kurul Üyesi nin açıklamaları üzerine Basın Konseyi Genel Sekreteri Av. Ersü Oktay Huduti bir açıklama yaptı. Açıklama Ģöyle; Basın Konseyi Yüksek Kurul Üyemiz Sayın Prof. Dr. Süheyl Batum ile Basın Konseyi nin iliģkisinin kesildiğini belirten bir açıklama yayınlamıģtır. Sayın Prof. Dr. Süheyl Batum un Yüksek Kurul üyeliği, kendisinin görüģ ve düģüncelerini yansıtan bazı sözleri nedeniyle değil, Yüksek Kurul Üyelerinin üst üste üç toplantıya katılmaması durumunda Yüksek Kuruldan ayrılmıģ sayılacağını düzenleyen onuncu maddesi gereğince, 19 Ocak 2011 tarihinde sona ermiģtir. Sayın Prof. Dr. Süheyl Batum un Yüksek Kurul üyeliği sona ermiģ olmakla birlikte, Basın Konseyi Üyeliği devam etmektedir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur Av. Ersü Oktay Huduti Basın Konseyi Genel Sekreteri 22

14 ġubat 2011 BASIN KONSEYĠ GENEL SEKRETERĠ AV. ERSÜ OKTAY HUDUTĠ ODA TV DE YAPILAN ARAMALARDAN KAYGI DUYDUKLARINI DĠLE GETĠRDĠ Basın Konseyi Genel Sekreteri Av. Ersü Oktay Huduti, Oda TV ve yöneticilerinin evlerinde yapılan aramalardan kaygı duyduklarını belitti. Basın Konseyi nden yapılan açıklama Ģöyle; Bugün (14 ġubat 2011) sabah saatlerinde Oda TV ve bu basın - yayın organının yöneticilerinin evleri -ulaģabildiğimiz bilgiler doğrultusunda- terör örgütü üyeliği ve halkı kin ve düģmanlığa tahrik gibi suçlamalarla aranmaya baģlamıģtır. ĠletiĢim özgürlüğü ve bu özgürlüğün önemli bir görünümü olan basının özgürlüğü, demokrasinin vazgeçilmez yapı taģlarındandır. Toplumun doğru bilgiye ulaģabildiği ve bu bilgilerin farklı görüģlere sahip kiģilerce yorumlanarak baģkalarına iletilebildiği çok sesli bir ortam yaratılmadıkça, demokrasiden söz etmek mümkün değildir. Bu süreçte özellikle medyanın oynadığı rol dikkate alındığında, basın yayın organlarına ve gazetecilere yönelik idari ve hukuki iģlemlerin, ifade özgürlüğünü asgari biçimde tehdit eder Ģekilde gerçekleģtirilmesine özen gösterilmelidir. Bugün (14 ġubat 2011) yapılan aramaların -gerekçeleri açıkça bilinmemekle birliktemuhalif bir medya organının toplumun haber alma hakkına hizmet eden faaliyetleri neticesinde gerçekleģtirildiği izlenimi ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde muhalif yayınlara karģı var olan hoģgörüsüzlüğün bir uzantısı gibi görünen bu iģlemler bizi kaygılandırmaktadır. ĠĢlemleri yürüten yargı mercilerini bu iģlemlerin hukuki gerekçelerini en kısa sürede ve toplumu tatmin edici biçimde açıklamaya davet ediyoruz. 23

16 ġubat 2011 GAZETECĠLERE ÖZGÜRLÜK PLATFORMU 17 ġubat 2011 PERġEMBE GÜNÜ MUSTAFA BALBAY VE TUNCAY ÖZKAN IN DURUġMASINI ĠZLEDĠKTEN SONRA SAAT 14:00 DE ODA TV DE BASIN TOPLANTISI DÜZENLEYECEK Gazetecilere özgürlük platformu temsilcileri 17 ġubat 2011 perģembe günü sabah Silivri de görülecek olan Mustafa Balbay ve Tuncay Özkan ın duruģmalarını izleyecekler. DuruĢmanın ardından Oda Tv nin GümüĢsuyu nda bulunan ofisine geçecek olan GÖP temsilcileri saat 14:00 de, Oda Tv ve bu basın yayın organının yöneticilerinin evlerinde yapılan aramalar konusunda bir basın toplantısı gerçekleģtirecek. Basın Konseyi Genel Sekreterliği aramaların yapıldığı 14 ġubat günü birer açıklama yayınlayarak kaygıları dile getirmiģtir. Basın Konseyi Yüksek Kurulu da bugün (16 ġubat 2011) yaptığı toplantısında Oda Tv de yapılan aramaların ifade özgürlüğünü ciddi biçimde tehdit ettiğini belirtmiģ ve tüm basın meslek örgütleri ile toplumu bu uygulamalar konusunda ortak tepki vermeye çağırmıģtı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Gazeteciler Federasyonu da konuya iliģkin birer açıklama yayınlayarak kaygılarını dile getirmiģlerdi. 24

BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU NUN ODA TV ĠÇĠN AÇIKLAMASI 16 ġubat 2011 Basın Konseyi Yüksek Kurulu 16 ġubat 2011 tarihinde toplanarak oy birliğiyle aģağıdaki açıklamayı yayınlamaya karar vermiģtir. 13 Ocak günü Oda Tv binasında ve bu basın yayın organı yetkililerinin evlerinde arama iģlemleri yapılmıģtır. Bu aramalarda Oda TV nin ve orada görev yapan gazetecilerinin - kiģisel notları da dahil olmak üzere- tüm belgelerine el konulmuģtur. Bir basın yayın organının ve gazetecilerin ofislerinin aranarak burada bulunan tüm belgelere, iddia edilen suça iliģkin olup olmadıkları ayrımı yapılmadan el konması, iletiģim (ifade, basın) özgürlüğünün ve dolayısıyla demokrasinin ağır bir ihlalidir. Zira çoksesliliğe dayalı demokrasinin var olabilmesi için, iletiģim özgürlüğü çatısı altında bulunan toplumun bilgiye ulaģma hakkı ve bilgi ve düģünceleri iletebilme özgürlüğünün güvence altında olması gerekir. Kamuoyunun doğru bilgiye ulaģma hakkına hizmet eden basın yayın organlarının ve gazetecilerin bu faaliyeti sürdürebilmeleri ancak belge ve bilgi toplamalarıyla mümkün olabilir. Bu sürecin güvence altına alınması da gazetecilere gerek Basın Yasası nda gerekse de ulusalüstü insan hakları belgelerinde tanınan, kaynakların gizliliğini koruma hakkıyla sağlanmaktadır. Bir basın yayın organının ve gazetecilerin tüm belgelerine el konması, kamuoyunu bilgilendirme görevinin ifasını fiilen imkansız kılmakla birlikte, dolaylı olarak haber kaynaklarının korunması hakkının da, kamu otoritesince ihlalini sağlayabilmektedir. Yapılan aramalarda, iddia edilen suça iliģkin delillerin aranması yerine tüm belgelere hiçbir ayrım yapılmadan el konması da demokratik hukuk devletinin temel prensipleriyle ve yürürlükteki mevzuatla çeliģmektedir. Yukarıda açıkladığımız vahim geliģmelerden ciddi kaygı duyduğumuzu vurguluyor ve varoluģunu iletiģim (ifade, basın) özgürlüğüne borçlu olan tüm meslek kuruluģlarıyla toplumu bu geliģmeler konusunda ortak bir tepki vermeye çağırıyoruz. 25

17 ġubat 2011 BASIN KONSEYĠ BAġKANI ORHAN BĠRGĠT ODA TV BĠNASINDA BĠR AÇIKLAMA YAPTI Basın Konseyi BaĢkanı Orhan Birgit, Gazetecilere Özgürlük Platformu Dönem BaĢkanı Atilla Sertel ve Platformun Ġstanbul da bulunan temsilcileri ile birlikte Oda Tv merkezini ziyaretten sonra gazetecilere bir açıklama yaptı. Birgit, medya kurumlarında terör örgütü ile bağlantı Ģüphesi öne sürülerek yapılan aramaların, o kurumların haber alma kaynaklarına ulaģmak amacını taģıdığı söyleyerek, gazeteci dünyanın hiçbir yerinde kaynağını açıklamaya zorlanamaz dedi. Medyaya yönelik Ģiddet uygulama ve ürkütme amaçlı baskılar nedeni ile Konseyin çalıģma temposunun da arttığını söyleyen Orhan Birgit ġuan da ben Oda Tv deki arkadaģlarımızın durumları ile ilgileniyorum. Yüksek Kurul Üyemiz Avukat Sayın Turgut Kazan bu arkadaģlarımız dilerlerse kendilerine hukuksal destek vermek için buradadır. Konsey Genel Sekreteri Av. Oktay Huduti, Silivri de Mustafa Balbay ve Tuncay Özkan ın yargılamalarını izliyor. Sadece bu tablo bile Türk Medyasının içinde bulunduğu ortamı göstermeye yeter sanırım. Ülkemiz son günlerde batı basınında bu görünümü ile gündemdedir dedi. 26

17 ġubat 2011 SONER YALÇIN: BU SONER YALÇIN IN VEYA ODA TV NĠN MESELESĠ DEĞĠLDĠR. BU BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ MESELESĠDĠR Basın Konseyi Genel Sekreteri Av. Ersü Oktay Huduti bugün (17.02.2011) BeĢiktaĢ taki Ġstanbul Adliyesinde Soner Yalçın, BarıĢ Terkoğlu ve avukatlarıyla görüģtü. Gazetecilere Özgürlük Platformu temsilcilerinin Oda TV de yaptığı basın açıklamasının ardından BeĢiktaĢ taki adliyeye giden GÖP temsilcileri adına Av. Ersü Oktay Huduti nin gerçekleģtirdiği görüģmede Soner Yalçın ġunları söyledi; Bu yaģananlar ne Oda Tv nin ne de Soner Yalçın ın meselesidir. Biz bu olaya basın özgürlüğü meselesi olarak bakıyoruz. Basın özgürlüğü uğruna bugüne kadar Abdi Ġpekçi, Çetin Emeç, Uğur Mumcu gibi birçok büyüğümüz canlarını verdiler. Bizim dört gün gözaltına alınsak, hatta mahkum olsak ne olur. Bununla birlikte hangi görüģte olursak olalım basın özgürlüğü meselesinde hep birlikte mücadele vermek gerekir. 25 ġubat 2011 BASIN KONSEYĠ BAġKANI ORHAN BĠRGĠT VE GENEL SEKTERĠ AV. OKTAY HUDUTĠ MUSTAFA BALBAY VE TUNCAY ÖZKAN IN DURUġMASINI ĠZLEDĠLER. Basın Konseyi BaĢkanı Orhan Birgit ve Genel Sekreteri Av. Oktay Huduti bugün (25.02.2011) Silivri de 13. Ağır Ceza Mahkemesinde gazeteci Mustafa Balbay ile Tuncay Özkan ın duruģmasını izlediler. Ġki Gazetecinin de mahkemede düģünce suçlusu olduklarını söyleyerek yaptıkları savunmadan sonra Konsey BaĢkanı ve Genel Sekreteri nin Balbay ve Özkan ı duruģma arasında görüģme isteği hakim tarafından kabul edilmedi. 27

3 Mart 2011 BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURUL ÜYESĠ AV. TURGUT KAZAN VE GENEL SEKRETERĠ AV. ERSÜ OKTAY HUDUTĠ GAZETECĠ MUSTAFA BALBAY VE GAZETECĠ TUNCAY ÖZKAN I ZĠYARET ETTĠ Basın Konseyi Yüksek Kurul Üyesi Av. Turgut Kazan ile Genel Sekreteri Av. Ersü Oktay Huduti bugün (3 Mart 2011) Silivri Cezaevinde Gazeteci Mustafa Balbay ve Gazeteci Tuncay Özkan la görüģerek uygulanan tecritle ilgili bilgi aldı. GörüĢmenin ardından Basın Konseyi adına bir açıklama yapan Genel Sekreter Av. Ersü Oktay Huduti Ģunları söyledi; Basın Konseyi Yüksek Kurulu Üyesi Sn Av. Turgut Kazan ile birlikte bugün (3 Mart 2011) Silivri Cezaevi ne giderek Gazeteci Mustafa Balbay ve Gazeteci Tuncay Özkan ile görüģtük ve cezaevinde tutuldukları koģullarla ilgili bilgi aldık. Gazeteci Mustafa Balbay ve Gazeteci Tuncay Özkan Ģu anda tutuklu olarak, hükümlülerin disiplin cezası aldıkları durumda barındırılacağı Ģartlarda tutulmaktadır. Cezaevindeki ayrı birer bölümde, yanlarında hiç kimse bulunmadan sıkı bir rejim altında tutulan gazetecilerin bu Ģartlarda tutulmasını gerektirecek durumu açıklayan bir belge veya delil de bulunmamaktadır. MeslektaĢlarımızın tutulduğu cezaevinin yeni yapılmıģ olması dolayısıyla yaģanan sorunlar da göz önüne alındığında, insan onuruna yakıģır Ģartlarda barındırıldıklarını söylemek mümkün değildir. Önemle vurgulamak isterim ki Ceza ve Güvenlik tedbirlerinin Ġnfazı hakkında Kanun un 115. maddesi, bu tip kısıtlayıcı önlemlerin kovuģturma evresinde ancak hakim veya mahkemece uygulanabileceğini belirtmiģtir. Kamuoyuna olağan bir uygulama gibi yansıtılan, hukuki temelden yoksun olduğu anlaģılan ve bir mahkeme kararına dayanmayan bu kısıtlayıcı tedbirlerin bir hukuk devletinde kabul edilemez olduğunu düģünüyoruz. MeslektaĢlarımızın cezalandırmaya dönüģen tutukluluk hallerinin ağırlaģtırılmıģ Ģartlarla sürdürülmesi ve ülkemizde hemen her hafta gazetecilerin gözaltına alınması birlikte değerlendirildiğinde, yaģanan sürecin gazeteciler için ne derece korkutucu bir hale geldiği daha açık biçimde görünmektedir. Bu korku iklimi iletiģim (ifade, basın) özgürlüğünü ciddi biçimde tehdit etmekte ve toplumun haber alma hakkını kısıtlamaktadır. BaĢta yasama yetkisini elinde bulunduran meclis olmak üzere tüm yetkili kurum ve kuruluģları ifade özgürlüğünü tehdit eden bu geliģmeler karģısında tedbir almaya ve hukuk devletinin temel amaçlarından biri olan bireysel hak ve özgürlükleri korumaya çağırıyoruz. 28