TRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ COĞRAFİ KONUM VE İKLİM



Benzer belgeler
Abs tract: Key Words: Yrd. Doç. Dr. Mehmet KAYA

Türkiye'nin İklim Özellikleri

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA

KARAYOLLARI 11. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ BÖLÜNMÜŞ YOL YAPIM PROJELERİ

1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir?

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve ÇEVREYE ETKİLERİ HÜSEYİN ILHAN YENIŞEHIR METEOROLOJI MÜDÜRLÜĞÜ

DOĞU ANADOLU KALKINMA AJANSI

Proje önerisinde bulunduğumuz 3 Gölet sahası Dere Havzası yüksek kesimlerinde yer almaktadır.

Erzurum Đli Enerji Çalışmaları Đçin Đklim ve Meteoroloji Verileri

17-28 EKİM 2005 SIĞACIK KÖRFEZİ-SEFERİHİSAR (İZMİR) DEPREMLERİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ İklim Projeksiyonları

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :

2009 Yılı İklim Verilerinin Değerlendirmesi

KPSS-2017/3 Yerleştirme Sonuçlarına Göre En Büyük ve En Küçük Puanlar (Lisans)

VAN İLİ STRATEJİK MEKANSAL PLANI

KPSS-2016/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarına Yerleştirme Sonuçlarına Göre En Büyük ve En Küçük Puanlar (Ortaöğretim)

4/B SÖZLEŞMELİ DİŞ TABİBİ MUNHAL YERLER LİSTESİ İL ADI BİRİM ADI UNVAN/BRANŞ ADEDİ TEŞKİLAT

VAN OVASININ İKLİM ÖZELLİKLERİ. Doç. Dr. Ejder KALELİOĞLU GİRİŞ

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi

Bülten No : 2015/1. (1 Ekim Nisan 2015) Agrometeorolojik Verim Tahmin Bülteni. Meteoroloji Genel Müdürlüğü

KPSS-2013/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Sözleşmeli Pozisyonlarına Yerleştirme (Ortaöğretim)

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

17-21 EKIM 2005 SIGACIK KÖRFEZI-SEFERIHISAR (IZMIR) DEPREMLERI

Etlik Piliç Kümeslerinin Serinletilmesinde Güneş Enerjisi Kullanımının Tekno-Ekonomik Analizi. Yrd. Doç. Dr. Metin DAĞTEKİN

TÜRKİYE NİN YERŞEKİLLERİ ve İKLİMİ. 18. Hafta ( Ocak ) Hoş Geldiniz

TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF

1.GENEL DURUM VE TREND ANALİZLERİ 2.İKLİM SENARYOLARI 3.SİSTEMATİK GÖZLEMLER

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

SAĞLIK BAKANLIĞI DÖNER SERMAYE MERKEZ SAYMANLIĞINA AKTARILAN MERKEZ PAYINDAN SÖZLEŞMELİ UZMAN TABİP VE TABİPLERE EK ÖDEME YAPILMASINA DAİR YÖNERGE

HARMANCIK KÖYÜ (TORUL/GÜMÜŞHANE) 109 ADA 2-3 PARSELLERE YÖNELIK 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

YEREL SAAT ve GÖLGE BOYU GRAFİĞİ.

KPSS-2013/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Sözleşmeli Pozisyonlarına Yerleştirme (Lisans)

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

Çanakkale ve Ankara Meteoroloji İstasyonlarında Kaydedilen Günlük Yağış Verileri Üzerine Bir Analiz

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi)

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM

Elbistan Havzası nın İklim Özellikleri

MÜDÜRLÜĞÜMÜZE BAĞLI OKUL VE KURUMLARDA BULUNAN BOŞ NORM LİSTESİ

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR

TAVLAMA KOŞULLARININ ÖĞÜTME PERFORMANSI VE UNA ETKİLERİ

ÖRTÜALTI YETİŞTİRİCİLİĞİ

2016 Ocak SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ 25 Ocak 2016

05 AĞUSTOS 2012 ORTABAĞ-ULUDERE (ŞIRNAK) DEPREMİ BİLGİ NOTU

ARANAN NİTELİKLER Kadro Kurum Adı Ünvanı Branşı İl Teşkilat Sınıfı. NİT1 NİT2 NİT3 NİT4 NİT5 Kodu

ILCE_ADI_BUL BİRİM-ADI UNVAN-KODU UNVAN_ADI BRANŞ-KODU BRANŞ-ADI IL_ADI PLAN

B- Türkiye de iklim elemanları

ECZACILIK SEKTÖRÜ T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ

DEPREM BÖLGELERİ HARİTASI İLE İLGİLİ BAZI BİLGİLER. Bülent ÖZMEN* ve Murat NURLU**

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği

TRB2 BÖLGESİ'NDE BULUNAN İLÇELERİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI

21. Yüzyılın Başında II. Kırıkkale Sempozyumu Mart 2008 Kırıkkale

TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALATI SEKTÖRÜ

-İÇİNDEKİLER- 1.1.ANTALYA Tarihi Nüfus PLANLAMA ALAN TANIMI PLAN KARARLARI... 7

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU

SUNUM İÇERİĞİ GİRİŞ AFET YÖNETİM MERKEZİNİN KURULMASI İHBARLAR VE İŞLEYİŞ AFETİN ETKİLERİ SONUÇ VE ÖNERİLER

DOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMİ İLİŞKİLERİ

İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ

TRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ. NÜFUS ve KENTLEŞME

Van İli Aralık 2013-Ocak 2014 İstatistik Raporu

ORTAÖĞRETİM KURUMLARI HAFTALIK DERS ÇİZELGELERİNDE YER ALAN SEÇMELİ DERSLERİN SEÇİLME ORANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ( Öğretim Yılı)

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2015 Yılı İklim Değerlendirmesi

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

Ö:1/ /02/2015. Küçüksu Mah.Tekçam Cad.Söğütlü İş Mrk.No:4/7 ALTINOLUK TEL:

YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖRESEL MİMARİ ÖZELLİKLERE UYGUN TİP KONUT PROJESİ ŞANLIURFA EVLERİ

Bugün hava nasıl olacak?

AFET YÖNETİMİ. Harita 13 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası. Kaynak: AFAD, Deprem Dairesi Başkanlığı. AFYONKARAHİSAR 2015

11 AFET YÖNETİMİ TRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ 2014

ŞAP DEĞİL; TERMOŞAP. Isı, ses ve yangın yalıtımına TEK ÇÖZÜM

Şekil 1: Planlama Alanı Genel Konumu

Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon Tahmini

SARAY Saray İlçesinin Tarihçesi:

Yazar Administrator Perşembe, 26 Nisan :25 - Son Güncelleme Cumartesi, 19 Mayıs :22

tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 2009/14850 sayılı Karar çerçevesinde

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ)

ATAMALARI İÇİN İLAN EDİLEN VETERİNER SAĞLIK TEKNİKERİ KADROLARI KOD İLİ MÜDÜRLÜK ADI İLAN

KPSS-2016/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarına Yerleştirme Sonuçlarına Göre En Büyük ve En Küçük Puanlar (Lisans)

ARTVİN İLİNİN İKLİM KONFORUNA SAHİP REKREASYON VE TURİZM ALANLARI

NİT1 NİT2 NİT3 NİT4 NİT5

Kuru Kayısı. Üretim. Dünya Üretimi

Aktif Fay Zonları ve Heyelanlar : 17 Mart 2005 Kuzulu (Koyulhisar) Heyelanı*

MET 102 Meteorolojik Gözlem ve Ölçüm Usulleri Ders Notları. 2.) Meteoroloji Genel Müdürlüğü

TÜRKĠYE NĠN ĠKLĠMĠ BĠTKĠ ÖRTÜSÜ VE TOPRAK TĠPLERĠ

1: ÖLÇEKLİ MÜLKİ İDARE BÖLÜMLERİ HARİTASI VERİ SÖZLÜĞÜ

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2012, No: 39

Genel Bilgiler DİYARBAKIR GENEL BİLGİLER. Yüzölçümü: km². Nüfus: (2000) İl Trafik No: 21

EN KÜÇÜK PUAN EN BÜYÜK PUAN BOŞ KONT. KADRO KODU KURUM ADI KADRO UNVANI KONT.

Belediyemizce düzenlenen ve geleneksel hale dönüştürülen halı saha futbol turnuvası tamamlanmıştır.

BOŞ EN KÜÇÜK EN BÜYÜK KURUM ADI KADRO ADI KONT. KODU KONT. PUAN PUAN

BARTIN İLİ, AMASRA İLÇESİ, KUM MAHALLESİ İSTİNAT DUVARI AMAÇLI UYGULAMA İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU

KPSS-2014/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Kadrolarına Yerleştirme Sonuçlarına Göre En Büyük ve En Küçük Puanlar (Önlisans)

SAĞLIK BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARI SÖZLEŞMELİ DİŞ TABİBİ VE ECZACI ALIMINA İLİŞKİN POZİSYON LİSTESİ (KURA TARİHİ:16 MAYIS 2013)

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 31, OCAK , S İSTANBUL ISSN: E-ISSN copyright

Çaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı

Akdeniz iklimi / Roma. Okyanusal iklim / Arjantin

TABLO SAYILI KHK'NIN 45/A MADDESİ UYARINCA ATAMA YAPILACAK SÖZLEŞMELİ SAĞLIK PERSONELİ POZİSYONLARI (LİSANS MEZUNLARI İÇİN)

Transkript:

TRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ COĞRAFİ KONUM VE İKLİM 2011

İÇİNDEKİLER 1. COĞRAFİ KONUM... 3 1.1. Bitlis İli Coğrafi Konumu... 3 1.2. Hakkâri İli Coğrafi Konumu... 3 1.3. Muş İli Coğrafi Konumu... 3 1.4. Van İli Coğrafi Konumu... 4 2. İKLİM... 4 2.1. Bitlis İli İklimsel Özellikleri... 5 2.2. Hakkâri İli İklimsel Özellikleri... 7 2.3. Muş İlinin İklimsel Özellikleri... 9 2.4. Van İlinin İklimsel Özellikleri... 11 2

1. COĞRAFİ KONUM TRB2 Düzey 2 istatistikî bölgesini oluşturan Bitlis, Hakkâri, Muş ve Van illeri Doğu Anadolu Bölgesi nde, ülke yüzölçümünün % 5,33 üne tekabül eden alan üzerinde yer almaktadır. Bölgenin toplam yüzölçümü 41.754,68 km² olup, %16,99 u Bitlis, %17,19 u Hakkâri, %19,32 si Muş ve %46,5 i Van il topraklarını oluşturmaktadır. Bölgenin kuzeyinde Ağrı ve Erzurum, batısında Bingöl, güney-güneybatısında Siirt, Şırnak, Batman ve Diyarbakır illeri, güneyinde Irak, doğusunda ise İran sınır oluşturmaktadır. Bölgenin içinde yer aldığı başlıca akarsu ve göl havzalarına bakıldığında, büyük bölümü Van Gölü Havzası içinde yer almaktadır. Bununla birlikte, Muş un büyük kısmı Orta Fırat Havzası, Bitlis in bir kısmı ve Hakkâri ilinin tamamı Dicle Havzası içinde bulunmaktadır. 1.1. Bitlis İli Coğrafi Konumu Bitlis İli 41º 33' ve 43º 11' doğu boylamlarıyla 37º 54' ve 38º 58' kuzey enlemleri arasında, doğudan Van İli ve Van Gölü, güneyden Siirt ve Batman, batıdan Muş, kuzeyden Ağrı illeriyle çevrilidir. Doğu Anadolu Bölgesi nin Yukarı Fırat bölümü ile Yukarı Murat-Van bölümlerinde yer almaktadır. Yüzölçümü, Van Gölü nün il sınırları içinde kalan 1.876 km² lik kısım da dâhil edildiğinde toplam 8.582 km² dir. Güneydoğu Toroslar ın uzantıları olan ve ili çevreleyen dağların yükseklikleri genellikle 2.000 metreyi aşmaktadır. Önemli volkanik dağlardan Nemrut Dağı (3.050 m.) Güroymak ve Tatvan ilçelerinde, Süphan Dağı (4.058 m.) ise Adilcevaz İlçesi nde yer almaktadır. İldeki yerleşmeler genellikle Van Gölü kıyısındaki düzlüklerde ve vadilerde yoğunlaşmıştır. Bitlis in Merkez, Adilcevaz, Ahlat, Güroymak, Hizan, Mutki ve Tatvan olmak üzere 7 ilçesi bulunmaktadır. (Bitlis Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008) (Bitlis Valiliği, 2010) 1.2. Hakkâri İli Coğrafi Konumu Hakkâri İli 42º 10' ve 44º 50' doğu boylamları ile 36º 57' ve 37º 48' kuzey enlemleri arasında, güneyden Irak, doğudan İran toprakları; kuzeyden Van, batıdan Şırnak illeriyle çevrilidir. 9.521 km²'lik yüzölçüme sahip Hakkâri nin denizden yüksekliği ortalama 1.720 metredir. Ovalık alanları son derece sınırlı olan il, Türkiye'nin en sarp ve dağlık yörelerindendir. (Hakkari Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008) (Hakkari Valiliği, 2010) 1.3. Muş İli Coğrafi Konumu Muş ili 39º 29' ve 38º 29' kuzey enlemleri ile 41º 06' ve 41º 47' doğu boylamları arasında, doğudan Ağrı nın Patnos ve Tutak ilçeleri, Bitlis in Ahlat ve Adilcevaz ilçeleri, kuzeyden Erzurum un Karayazı, Hınıs, Tekman ve Karaçoban ilçeleri, batıdan Bingöl ün Karlıova ve Solhan ilçeleri, güneyden ise Diyarbakır ın Kulp, 3

Batman ın Sason, Bitlis in Güroymak ve Mutki ilçeleri ile çevrilidir. Orta Fırat Havzası içinde yer alan ilin yüzölçümü 8.196 km² dir. Türkiye nin en büyük ovalarından biri olan Muş Ovası ile ilin doğusunda yer alan Bulanık, Malazgirt ve Liz ovaları ildeki önemli düzlüklerdir. Muş un Merkez, Bulanık, Hasköy, Korkut, Malazgirt ve Varto olmak üzere 6 ilçesi bulunmaktadır. (Muş Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008) (Muş Valiliği, 2010) 1.4. Van İli Coğrafi Konumu Van İli 42º 40' ve 44º 30' doğu boylamlarıyla 37º 43' ve 39º 26' kuzey enlemleri arasında, kuzeyden Ağrı İli nin Doğubeyazıt, Diyadin, Hamur İlçeleri, batıdan Van Gölü ile Ağrı İli nin Patnos, Bitlis İli nin Adilcevaz, Tatvan ve Hizan İlçeleri, güneyden Siirt İli nin Pervari İlçesi, Şırnak İli nin Beytüşşebap İlçesi ile Hakkâri İli nin Yüksekova İlçesi ve doğudan İran ile çevrilidir. Van Gölü Havzası içinde bulunan ilin yüzölçümü 19.069 km² dir. Van ın Merkez, Bahçesaray, Başkale, Çaldıran, Çatak, Edremit, Erciş, Gevaş Gürpınar Muradiye Özalp Saray olmak üzere 12 ilçesi bulunmaktadır. (Van İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008) (T.C. Van Valiliği) 2. İKLİM Bölge, genel olarak tipik karasal iklimin etkisi altındadır. Yazları sıcak ve kurak, kışları sert ve soğuk geçmektedir. Bölge illerine ait uzun yıllar (1975 2009) iklim verileri incelenmiştir. Tablo 1: İllerin Genel Meteorolojik durumu Meteorolojik Veriler Bitlis Hakkâri Muş Van Maksimum Sıcaklık ºC 38.0 38.0 41.6 37.0 Minimum Sıcaklık ºC -22.0-23,4-34.4-24.8 Ortalama Sıcaklık ºC 9,47 10,29 9,67 9,3 Ortalama Toplam Yıllık Yağış miktarı 1241,10 742,2 773,2 382 (kg/m²) Ortalama Yağışlı Gün Sayısı 119,4 99,4 114,9 98,7 Ortalama Güneşlenme Süresi (saat) 5,86 7,86 7,21 7,98 Kaynak: (Van Meteoroloji Bölge Müdürlüğü, 2010, Temmuz) Bölge içinde yer alan Bitlis, Hakkâri, Muş ve Van İlleri ne ait iklimsel veriler il bazında incelenmiş ve aşağıda sunulmuştur. 4

2.1. Bitlis İli İklimsel Özellikleri Deniz seviyesinden ortalama 1.838 metre yükseklikte bulunan Bitlis ili genelinde sert karasal iklim özellikleri görülmekle birlikte, yükselti farklılıkları ve Van Gölü nün iklim üzerindeki etkileri nedeni ile yer yer iklimsel değişimler hissedilmektedir. Bitlis ve çevresinde kış genellikle erken başlayıp, uzun sürmektedir. İlkbahar mevsiminin kısa sürdüğü ilde, Temmuz ve Ağustos ayları sıcak ve kurak geçmektedir. Ekim den Nisan ayına kadar il genelinde don olayları görülmektedir. İl genelinde yağışlar çoğunlukla kar yağışı şeklinde gerçekleşmektedir. Van Gölü kıyı kesiminde ise genellikle yağmur yağışı gözlenmektedir. 5

Tablo 2: Bitlis ili Uzun yıllar Meteoroloji verileri (1975 2009) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık/ Ort. / Top. Ortalama Sıcaklık ( C) -3.0-2.1 1.6 7.8 13.1 18.5 22.8 22.3 17.5 11.2 4.5-0.6 9,47 Ortalama Yüksek Sıcaklık ( C) 1.1 2.4 6.4 13.2 19.3 25.7 30.7 31.1 26.5 18.6 10.1 3.5 15,72 Ortalama Düşük Sıcaklık ( C) -6.5-5.7-2.0 3.2 7.3 11.5 15.5 14.9 10.6 6.2 0.8-3.8 4,33 En Yüksek Sıcaklık ( C) 15.1 13.2 23.0 27.8 29.4 34.0 38.0 37.4 34.8 30.2 21.0 15.6 38,00 En Düşük Sıcaklık ( C) -21.3-22.0-18.3-12.0-2.5 1.9 7.0 7.0 1.8-6.0-17.0-21.9-22,00 Ortalama Bağıl Nem (%) 76.3 75.9 73.1 68.5 62.6 53.1 48.9 50.2 53.6 65.8 72.4 77.0 64,78 Ortalama Buhar Basıncı (hpa) 3.9 4.2 5.2 7.2 9.4 11.3 13.5 13.3 10.4 8.6 6.2 4.7 8,16 Ortalama Bulutlu Günler Sayısı 11.1 10.9 12.5 16.4 18.4 9.9 6.0 5.2 7.5 13.7 12.8 12.4 136,80 Ortalama Açık Günler Sayısı 8.8 6.9 8.1 5.3 8.9 19.3 24.9 25.7 22.2 13.2 9.7 7.7 160,70 Ortalama Kapalı Günler Sayısı 11.1 10.5 10.4 8.1 3.7 0.4 0.1 0.1 0.3 3.9 7.3 10.7 66,60 Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal/cm²) Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi (sa-da) Ortalama Toplam Yağış Miktarı(mm) 159.17 237.08 342.51 384.19 458.80 550.60 539.93 495.04 428.31 274.58 163.20 124.88 346,52 2.22 3.22 5.08 5.54 7.24 9.20 9.48 9.44 9.10 5.23 2.53 2.01 5,86 139.8 189.3 177.0 165.8 99.9 25.4 6.3 4.4 15.8 93.8 163.0 160.6 1241,10 Ortalama Kar Yağışlı Gün Sayısı 12.0 11.8 9.9 2.8 0.2 - - - - 0.3 3.6 10.1 50,70 En Yüksek Kar Örtüsü Kalınlığı 221 298 246 172 3 - - - - 25 108 130 298,00 (cm) Ortalama Rüzgâr Hızı (m/s) 2.3 2.3 2.3 2.1 2.1 2.3 2.2 2.1 2.0 1.9 1.9 1.9 2,12 En Hızlı Esen Rüzgârın Yönü ve Hızı (m/s) 20.4 23.9 27.7 SW 21.5 WSW 26.3 WSW 21.0 SW 16.8 NNE 15.8 NNE 17.8 ENE 16.5 E 21.4 19.1 SW 27,7 SW Kaynak: ( Devlet Meteoroloji İşleri Van Bölge Müdürlüğü, 2009) 6

Şekil 1: Yıllık Toplam Yağış Dağılımı (1970-2009) Kaynak: (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 2009) Bitlis İlinin uzun yıllar sıcaklık değerleri incelendiğinde ortalama sıcaklığın 9,47 C, ilde görülen en yüksek sıcaklığın 38 C ile Temmuz ayında, en düşük sıcaklığın ise -22 C ile Şubat ayında gerçekleştiği görülmektedir. Ortalama toplam yıllık yağış miktarının 1.241 mm. olduğu ve TRB 2 Bölgesindeki diğer illerden daha fazla yağış aldığı görülmektedir. Yağışların Şubat ve Mart aylarında en çok, Temmuz ve Ağustos aylarında ise en az miktarlarda gerçekleştiği görülmektedir. Rüzgâr hızlarına bakıldığında, yıllık ortalama rüzgâr hızının 2,12 m/sn. olduğu, en hızlı esen rüzgârın 27,7 m/sn ile Mart ayında, güneybatı yönünde estiği görülmektedir. 2.2. Hakkâri İli İklimsel Özellikleri Deniz Seviyesinden ortalama 1.725 metre yüksekte bulunan Hakkâri Merkez ilçede sert karasal iklimin etkileri görülmektedir. Çukurca ilçesi 800 ile 1.250 metre arasında, Şemdinli ilçesi ise ortalama 1.150 metre yüksekliktedir. Bu farklılıklar, ilçelerin nispeten daha ılıman bir iklim ve buna bağlı çeşitli bitki örtüsü oluşumlarına neden olmaktadır. Hakkâri ilinin en yüksek yerleşim birimi olan Yüksekova ilçesinde ise rakım ortalama 1870 metredir. Karasal iklimin tüm özelliklerinin görüldüğü bölgede bitki örtüsü genellikle Doğu Anadolu Ova Bozkırı dır. 7

Tablo 3: Hakkâri ili Uzun yıllar Meteoroloji verileri (1975-2009) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık/ Ort. / Top. Ortalama Sıcaklık ( C) -4.6-3.2 1.8 8.3 14.2 20.3 24.9 24.8 20.3 13.0 4.9-1.4 10,28 Ortalama Yüksek Sıcaklık ( C) -0.7 0.8 6.1 12.9 19.1 25.6 30.7 30.9 26.4 18.4 9.5 2.3 15,17 Ortalama Düşük Sıcaklık ( C) -8.2-7.0-2.2 4.0 9.1 14.1 18.3 18.1 14.0 7.8 0.8-4.9 5,33 En Yüksek Sıcaklık ( C) 11.8 11.7 19.7 25.0 28.7 33.0 36.8 38.0 34.6 29.3 20.8 15.8 38,00 En Düşük Sıcaklık ( C) -23.4-22.7-19.0-8.1-0.4 5.4 10.0 2.1 4.3-3.1-15.0-21.3-23,40 Ortalama Bağıl Nem (%) 71.4 71.1 65.5 60.0 53.6 43.3 37.7 35.9 38.1 54.1 63.8 70.6 55,43 Ortalama Buhar Basıncı (hpa) 3.3 3.6 4.6 6.4 8.4 10.0 11.6 11.0 8.8 7.8 5.6 4.0 7,09 Ortalama Bulutlu Günler Sayısı 13.8 13.2 16.3 18.6 20.1 10.2 7.0 5.7 6.5 14.3 13.5 14.4 153,60 Ortalama Açık Günler Sayısı 10.7 8.7 9.0 6.2 9.1 18.7 23.1 24.5 22.6 14.1 11.4 9.9 168,00 Ortalama Kapalı Günler Sayısı 6.5 6.3 5.7 4.3 1.9 0.3 - - 0.1 1.7 4.2 5.8 36,80 Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal/cm²) 208.89 289.35 381.26 421.56 490.96 555.52 548.76 496.99 424.06 305.05 217.63 180.60 376,72 Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi (sa-da) 4.09 5.14 6.07 6.42 9.04 11.54 12.18 11.36 10.11 7.20 5.20 3.55 7,66 Ortalama Toplam Yağış Miktarı(mm) 83.1 107.7 110.2 115.3 63.7 14.7 4.4 2.3 5.7 55.9 86.1 92.0 741,10 Ortalama Kar Yağışlı Gün Sayısı 10.5 9.7 8.4 2.2 0.2 - - - - 0.0 3.2 8.1 42,30 En Yüksek Kar Örtüsü Kalınlığı (cm) 151 260 244 64 5 - - - - 80 200 260,00 Ortalama Rüzgâr Hızı (m/s) 1.1 1.2 1.6 2.0 1.8 1.9 1.9 1.8 1.8 1.6 1.4 1.1 1,60 En Hızlı Esen Rüzgârın Yönü ve Hızı (m/s) 25.2 20.0 21.0 S 26.0 WSW 24.2 WNW 21.7 ESE 23.0 NNW 23.8 NNW 24.3 SW 21.1 19.9 25.6 26.0 WSW Kaynak: ( Devlet Meteoroloji İşleri Van Bölge Müdürlüğü, 2009) 8

Şekil 2: Hakkâri Yıllık Toplam Yağış Dağılımı (1970-2009) Kaynak: (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü) Hakkâri İlinin uzun yıllar sıcaklık değerleri incelendiğinde, ortalama sıcaklığın 10,28 C olduğu, en yüksek sıcaklığın 38 C ile Temmuz ayında, en düşük sıcaklığın ise -23,4 C ile Ocak ayında gerçekleştiği görülmektedir. Yağışlar en çok Nisan ve Mart ayında, en az Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleşmektedir. Ortalama toplam yıllık yağış miktarının 741,1 mm dir. Yıllık ortalama rüzgar hızının 1,60 m/sn. olduğu, en hızlı esen rüzgârın 26,0 m/sn ile Mart ayında batı yönünde estiği kaydedilmiştir. 2.3. Muş İlinin İklimsel Özellikleri Muş ilinde ortalama yükseklik 1.350 metredir. İl genelinde görülen karasal iklim nedeni ile kışlar sert, soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise sıcak ve kurak geçmektedir. Yaz ve kış mevsimi arasındaki geçiş çabuk olduğundan ilkbahar ve sonbahar çok kısa sürmektedir. 9

Tablo 4: Muş ili Uzun yıllar Meteoroloji verileri (1975-2009) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık/ Ort. / Top. Ortalama Sıcaklık ( C) -7.5-5.9 0.5 9.2 14.9 20.3 25.3 25.2 20.1 12.6 4.4-2.6 9,71 Ortalama Yüksek Sıcaklık ( C) -3.3-1.4 5.5 14.7 21.3 27.6 33.2 33.3 28.4 20.0 9.8 1.2 15,86 Ortalama Düşük Sıcaklık ( C) -11.4-10.1-3.6 4.1 8.5 12.4 16.6 16.6 11.7 6.4 0.2-6.0 3,78 En Yüksek Sıcaklık ( C) 10.2 11.6 22.8 30.0 31.2 37.4 41.6 41.2 37.0 30.6 21.6 16.0 41,60 En Düşük Sıcaklık ( C) -32.6-34.4-31.4-10.2-2.4 5.4 3.6 8.0 2.0-2.1-25.8-32.0-34,40 Ortalama Bağıl Nem (%) 79.9 80.0 77.0 68.7 61.8 51.3 42.0 39.5 44.3 62.5 75.1 80.5 63,55 Ortalama Buhar Basıncı (hpa) 3.2 3.5 5.2 7.9 10.2 11.9 13.2 12.3 9.9 8.9 6.5 4.4 8,09 Ortalama Bulutlu Günler Sayısı 10.1 9.9 12.2 18.9 21.1 13.8 9.5 7.7 9.5 15.3 13.0 10.3 151,30 Ortalama Açık Günler Sayısı 4.4 4.7 6.2 3.8 6.4 15.6 21.4 23.3 20.1 12.3 8.7 4.8 131,70 Ortalama Kapalı Günler Sayısı 16.5 13.6 12.6 7.3 3.5 0.6 0.1 0.1 0.4 3.4 8.3 15.9 82,30 Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal/cm²) Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi 165.08 236.63 327.29 396.84 487.02 557.48 555.19 505.24 431.88 286.52 175.05 122.78 353,92 2.13 3.12 4.46 6.33 9.01 11.39 12.21 11.55 10.22 7.11 4.15 2.06 6,89 Ortalama Toplam Yağış Miktarı (mm) 80.8 106.2 104.5 108.5 70.0 28.8 5.9 4.7 12.9 63.3 97.1 90.5 773,20 Ortalama Kar Yağışlı Gün Sayısı 12.6 11.9 8.1 1.0 0.1 - - - - 0.2 2.9 9.1 45,90 En Yüksek Kar Örtüsü Kalınlığı (cm) 117 163 138 48 3 - - - - 12 71 88 163,00 Ortalama Rüzgâr Hızı (m/s) 1.0 1.1 1.3 1.7 1.8 1.8 1.7 1.7 1.5 1.2 1.1 0.9 1,40 En Hızlı Esen Rüzgârın Yönü ve Hızı (m/s) 27.1 NNW 22.6 SSE 21.8 NNW 26.7 25.9 23.7 19.6 18.4 ESE 24.2 SSE 24.1 NW 24.0 SW 25.6 S 27.1 NNW Kaynak: (Devlet Meteoroloji İşleri Van Bölge Müdürlüğü, 2009) 10

Şekil 3: Muş Yıllık Toplam Yağış Dağılımı (1970-2009) Kaynak: (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü ) Muş İli uzun yıllar sıcaklık değerleri incelendiğinde ortalama sıcaklığın 9,71 C olduğu, ilde görülen en yüksek sıcaklığın 41,6 C ile Temmuz ayında, en düşük sıcaklığın ise -34,4 C ile Şubat ayında gerçekleştiği görülmektedir. İlde gece ile gündüz ve mevsimler arası sıcaklık farklılıkları da dikkati çeken bir diğer husustur. Ortalama toplam yıllık yağış miktarının 773,20 mm. olduğu, en çok Nisan ayında, en az yağışın ise Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştiği izlenmektedir. Yıllık ortalama rüzgâr hızının 1,40 m/sn. olduğu, en hızlı esen rüzgârın 27,1 m/sn. ile Mart ayında kuzey kuzeybatı yönünde estiği görülmektedir. 2.4. Van İlinin İklimsel Özellikleri Denizden yüksekliği ortalama 1.725 m. olan Van İli nde karasal iklim görülmekle birlikte Van Gölü nün varlığı iklimi görece yumuşatmaktadır. İl genelinde kışlar soğuk, yazlar ise sıcak ve kurak geçmektedir. Yaz mevsimi kısa, kış mevsimi ise uzun sürmektedir. Yağışlar genellikle kar şeklinde olmaktadır. 11

Tablo 5: Van ili Uzun yıllar Meteoroloji verileri (1975-2009) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık/ Ort. / Top Ortalama Sıcaklık ( C) -3.3-2.5 1.6 8.0 13.1 18.3 22.4 22.0 17.4 10.8 4.3-0.5 9,30 Ortalama Yüksek Sıcaklık ( C) 2.0 2.7 6.6 12.9 18.1 23.7 28.0 28.1 24.0 17.2 9.9 4.6 14,82 Ortalama Düşük Sıcaklık ( C) -7.3-6.6-2.4 3.2 7.4 11.4 15.2 15.1 11.3 6.0 0.5-4.2 4,13 En Yüksek Sıcaklık ( C) 10.6 13.6 22.7 27.2 28.3 33.2 37.0 35.1 33.1 27.0 17.2 14.9 37,00 En Düşük Sıcaklık ( C) -22.6-24.8-22.7-9.8-0.8 3.0 7.0 7.0-0.1-7.5-12.0-20.3-24,80 Ortalama Bağıl Nem (%) 67.8 68.4 67.0 60.9 56.3 49.8 45.0 42.9 44.9 58.7 65.6 67.4 57,98 Ortalama Buhar Basıncı (hpa) 3.5 3.7 4.7 6.5 8.6 10.6 12.4 11.6 9.0 7.6 5.6 4.2 7,33 Ortalama Bulutlu Günler Sayısı 19.5 17.6 19.4 21.3 21.0 13.1 11.0 8.3 8.8 17.7 18.3 19.8 195,80 Ortalama Açık Günler Sayısı 5.6 5.1 5.6 4.6 7.3 16.4 19.8 22.6 20.9 11.2 7.4 5.5 132,00 Ortalama Kapalı Günler Sayısı 5.9 5.5 6.0 4.1 2.7 0.5 0.2 0.1 0.3 2.1 4.3 5.7 37,40 Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal/cm²) Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi (sa-da) 233.87 319.25 407.47 478.13 567.32 644.93 627.36 572.69 485.74 340.10 244.01 197.82 444,07 4.42 5.22 6.17 7.14 9.15 11.35 12.03 11.39 10.11 7.21 5.38 4.15 7,81 Ortalama Toplam Yağış Miktarı(mm) 30.6 30.9 47.4 53.2 47.9 18.0 6.2 3.6 12.5 43.7 50.7 40.3 385,00 Ortalama Kar Yağışlı Gün Sayısı 10.0 10.3 9.1 2.2 0.1 - - - 0.0 0.3 3.2 7.7 42,90 En Yüksek Kar Örtüsü Kalınlığı (cm) 72 60 48 15 4 - - - - 32 34 120 120,00 Ortalama Rüzgâr Hızı (m/s) 2.2 2.2 2.2 2.5 2.3 2.3 2.3 2.4 2.4 2.2 2.2 2.1 2,28 En Hızlı Esen Rüzgârın Yönü ve Hızı (m/s) 31.9 SE 32.0 S 26.6 SE 25.8 SSE 32.2 SW 26.7 S 24.8 ENE 22.7 SSE 25.0 WNW 23.6 29.7 SSE 26.8 SSE 32.2 SW Kaynak: (Devlet Meteoroloji İşleri Van Bölge Müdürlüğü, 2009) 12

Şekil 4: Van Yıllık Toplam Yağış Dağılımı (1970 2009) Kaynak: (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü) Van İlinin uzun yıllar sıcaklık değerleri incelendiğinde ortalama sıcaklığın 9,30 C olduğu, en yüksek sıcaklığın 37 C ile Temmuz ayında, en düşük sıcaklığın ise -24,8 C ile Şubat ayında gerçekleştiği görülmektedir. Ortalama toplam yıllık yağış miktarının 385 mm. ile TRB2 Bölge illeri arasındaki en düşük değerdir. Ortalama yağışların aylara göre dağılımı incelendiğinde ise en çok yağışın Nisan ayında, en az yağışın ise Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştiği kaydedilmiştir. Yıllık ortalama rüzgâr hızının 2,28 m/sn. olduğu, en hızlı esen rüzgârın 32,2 m/sn. ile Şubat ayında, güneybatı yönünde estiği görülmektedir. 13