Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre Dersin Amacı Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Ders İle Kazandırılacak Yeterlilikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı ve Donanım Ölçme ve Değerlendirme Öğretmen / Eğitici İşbirliği Yapılacak Kurum ve Kuruluşlar Tekerlek Onarımı DERS BİLGİ FORMU Motorlu Araçlar Teknolojisi Ön Düzen Ayarcılığı ve Lastikçilik 4. Dönem / 2. Yıl Haftada 6 Ders saati Toplam 96 Ders saati Bu ders ile öğrenciye; lastik bakımı ve onarımı, jant düzeltme ve tekerlek balansı yapabilme yeterlikleri kazandırılacaktır. Lastik bakımı ve onarımı, jant düzeltme ve tekerlek balansı ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Öğrenci bu dersin sonunda; 1. Lastik bakım ve onarımlarını ürün kataloglarında belirtildiği şekilde yapabilecektir. 2. Jant düzeltme makinesinde, jantı dengeli dönebilecek şekilde düzeltebilecektir. 3. Tekerlek balans cihazında, tekerleği dengeli dönebilecek şekilde balans yapabilecektir 1. Lastik Tamiri 2. Jant Düzeltme 3. Tekerlek Balansı Bireysel öğretimi destekleyecek şekilde; gösteri, anlatım, tartışma, beyin fırtınası, uygulama, problem çözme, proje hazırlama, grup çalışması, simülasyon, vb. Gerçek yaşantı ortamlarında gezi, gözlem, görüşme, araştırma, inceleme, vb. Ortam: Motorlu Araçlar Teknolojisi Atölyesi ve işletme Donanım: Otomobil kesiti, lastik sökme-takma makinesi, tekerlek balans ve jant düzeltme cihazları, el aletleri, televizyon, VCD, tepegöz, projeksiyon, bilgisayar ve donanımları. Modül ve ders sonunda ölçme araçları kullanılarak ölçme ve değerlendirme yapılacaktır Alan öğretmenleri ile sektör deneyimi olan usta öğretici, teknisyen ve meslek elamanlarından yararlanılabilir. Öğrencinin konuyla ilgili olarak iletişim, araştırma, gözlem, uygulama yapabileceği; araç ve lastik üretim fabrikaları, araç bakım ve onarım servisleri, tamirhaneler, meslek odaları, sosyal ortaklar, sivil toplum kuruluşları, mesleki eğitim kurumları, üniversiteler vb. 1
MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : Motorlu Araçlar Teknolojisi MESLEK/DAL : Ön Düzen Ayarcılığı ve Lastikçilik DERS : Tekerlek Onarımı MODÜL : Lastik Tamiri KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile lastik bakımı ve onarımlarını ürün kataloglarında belirtildiği şekilde yapabilecektir. AMAÇLAR: Öğrenci; 1. Bijon anahtarı kullanarak emniyet kuralları içerisinde aracın lastiğini sökebilecektir. 2. Lastik sökme takma makinesini kullanarak lastik ve janta zarar vermeden lastiği janttan ayırabilecektir. 3. Lastik tamir takımlarını kullanarak, otomobil lastiğini hava kaçırmayacak şekilde tamirini yapabilecektir. İÇERİK A. Lastik bakımı 1. Lastiğin tarihçesi 2. Lastik üretimi a. Lastik üretiminde kullanılan malzemeler i. Kauçuklar ii. Kordlar iii. Kimyasallar b. Lastik üretim aşamaları i. Karışımın (mikser) hazırlanması ve ekstruder işlemi ii. Kalenderleme işlemi iii. Topuğun hazırlanması iv. Üretim v. Pişirme vi. Traşlama ve son kontrol 3. Lastiğin görevleri 4. Lastiğin yapısı ve kısımları a. Sırt b. Yanak c. Topuk d. Omuz e. Gövde (Karkas) f. Yanak g. Kuşak h. Darbe katı i. Astar j. Ensiz naylon şerit 5. Lastiklerin sınıflandırılması a. Lastiklerin yapılarına göre sınıflandırılması i. Diyagonal lastikler ii. Radyal lastikler iii. Yarı radyal lastikler b. Lastiklerin desenlerine göre sınıflandırılması i. Düz tip lastikler 2
ii. Dişli tip lastikler iii. Blok tip lastikler iv. Düz-dişli tip lastikler v. Kar- çamur tipi lastikler c. Hava basıncını tutma şekline göre sınıflandırılması i. İç lastiksiz (Tubeless) lastikler ii. İç lastikli (Tube type) lastikler 6. Lastiklerin tanımlanması a. Lastik tanımlanmasında kullanılan standartlar i. Avrupa standardı (ETRTO) ii. Amerikan standardı (TRA) b. Lastik tanımlamasında kullanılan temel lastik terimleri i. Kesit genişliği ii. Kesit yüksekliği iii. Kesit oranı iv. Lastik dış çapı v. Jant genişliği ve çapı vi. Kat muadili (Ply rating) vii. Yük sınıfı ve Yük indeksi viii. Hız sembolü ix. Şişirme (hava) basıncı 7. Lastiklerin ebatlandırılması a. Binek grubu b. Kamyonet, minibüs grubu c. Otobüs, kamyon grubu 8. Lastik üzerinde bulunan bilgiler a. Avrupa Ekonomik Komisyonu onay numarası b. Avrupa Ekonomik Komisyonu lastik ( E ) onay sembolü c. Azami yük-basınç bilgileri d. Konstrüksiyon bilgileri e. DOT sembolü f. UTQG kalite göstergesi g. Hız sembolü ve yük indeksi 9. Lastiklerde karşılaşılan düzensiz aşıntılar ve nedenleri 10. Lastik kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar 11. Lastik ömrünü etkileyen unsurlar a. İşe uygun lastik seçimi b. Doğru hava kullanımı c. Aracın hızı d. Yük miktarı ve yükleme biçimi e. Lastiklerin periyodik yer değişimi f. Aracın mekanik ayarları g. Balans bozukluğu h. Yol ve iklim şartları 12. Lastiklerin kontrolleri 13. Lastiklerde su kayganlığı (Aqua Planing) 14. Lastiklerin depolanması a. Yeni lastikler b. Eski lastikler 15. Lastiklerin nakliyesinde dikkat edilmesi gereken şartlar 16. Tekerleği araçtan sökerken dikkat edilecek hususlar B. Lastiğin janttan ayrılması 3
1. Lastik sökme takma makinesi a. Görevi b. Parçaları c. Lastik sökme takma makinesini kullanırken uyulması gereken emniyet kuralları d. Lastik sökme takma makinesinin bakımı 2. Lastiğin janttan ayrılması C. Lastik onarımı 1. Lastik onarım takımları a. Yapıştırıcı b. Temizleme tırtılı c. Lastik yaması d. Kaynak makinesi 2. Lastik onarımı a. İç lastiğin onarımı b. Dış lastiğin onarımı 4
MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : Motorlu Araçlar Teknolojisi MESLEK/DAL : Ön Düzen Ayarcılığı ve Lastikçilik DERS : Tekerlek Onarımı MODÜL : Jant Düzeltme KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile jant düzeltme makinesinde, jantı dengeli dönebilecek şekilde düzeltebilecektir..amaçlar: Öğrenci; 1. Mekanik jant düzeltme makinesinde jantı dengeli(balanslı) dönebilecek şekilde düzeltebilecektir. 2. Hidrolik jant düzeltme makinesinde jantı dengeli(balanslı) dönebilecek şekilde düzeltebilecektir. İÇERİK A. Mekanik jant düzeltme makinesinde jant düzeltme 1. Jantın görevleri 2. Jantların sınıflandırılması a. Yapıldığı malzemeye göre i. Çelik jantlar ii. Alüminyum alaşımlı jantlar b. Kullanım alanına göre i. Binek oto jantları ii. Ticari araç jantları iii. Endüstriyel jantlar 3. Yapısal özellikleri ve kısımları 4. Jantlar üzerindeki işaretler a. Flanş yüksekliği b. Jant eni c. Jant kanalı d. Flanş yarıçapı e. Jant çapı 5. Jant seçerken dikkat edilecek hususlar 6. Jant arızaları 7. Mekanik jant düzeltme makinesi a. Görevi b. Avadanlıkları 8.Jantın düzeltilmesi 9. Mekanik jant düzeltme makinesinde uyulması gereken emniyet kuralları 10. Mekanik jant düzeltme makinesinin bakımı B. Hidrolik jant düzeltme makinesinde jant düzeltme 1. Hidrolik jant düzeltme makinesinin avadanlıkları 2. Jantın düzeltilmesi 3. Hidrolik jant düzeltme makinesini uyulması gereken emniyet kuralları 4. Hidrolik jant düzeltme makinesinin bakımı 5
MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : Motorlu Araçlar Teknolojisi MESLEK/DAL : Ön Düzen Ayarcılığı ve Lastikçilik DERS : Tekerlek Onarımı MODÜL : Tekerlek Balansı KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile tekerlek balans cihazında, tekerleği dengeli dönebilecek şekilde balans yapabilecektir. AMAÇLAR: Öğrenci; 1. Sabit balans cihazında tekerleği, dengeli dönebilecek şekilde balans yapabilecektir. 2. Seyyar balans cihazında tekerleği, dengeli dönebilecek şekilde balans yapabilecektir. İÇERİK A. Sabit balans cihazında tekerlek balansı 1. Tekerlek balansının tanımı ve önemi 2. Tekerlek balansızlığının çeşitleri a. Statik balanssızlık b. Dinamik balanssızlık 3. Balansızlığın nedenleri 4. Balansız tekerleğin araç üzerindeki etkileri 5. Tekerlek balansının araç üzerinde yapılması a. Sabit balansın önemi b. Sabit balans cihazının kısımları c. Sabit balans cihazı ile balans ayarı yapma d. Sabit balans cihazını kullanırken uyulması gereken güvenlik kuralları e. Sabit balans cihazının bakımı B. Seyyar balans cihazında tekerlek balansı 1. Seyyar balans yapmanın önemi 2. Seyyar balans cihazının kısımları 3. Seyyar balans cihazı ile balans ayarı yapma 4. Seyyar balans cihazını kullanırken uyulması gereken güvenlik kuralları 5. Seyyar balans cihazının bakımı 6