KONYA METROPOLITAN ALAN NİRENGİ AĞININ GPS YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ ÇALIŞMALARI Yrd. Doç. Dr. Ali ERDİ S.Ü.Müh.Mim. Fak. Araziye dayalı tüm mühendislik projelerinde, kadastro ve imar çalışmalarında güvenilir bir jeodezik ağ vazgeçilmez altlık niteliğindedir. Konya kenti için iki ana nirengi ağı 1962 yılında imar çalışmalarına altlık olmak üzere tesis edilmiş ve 10 000 ha'lık bir alanın haritası yapılmıştır. Kentin genişlemesiyle birlikte yeni nirengi noktaları tesis edilmiş ve bu noktaların konumları daha önceki noktalara dayalı olarak hesaplanmıştır. Buna bağlı olarak kent merkezinden uzaklaştıkça nokta konumlanndaki hatalar da büyümüştür. Bu şekilde genişletilen ağ kadastro ve imar çalışmalarına altlık olmaktan uzak duruma gelmiştir. Bu olumsuzluğu giderebilmek ve haritacılıkta yeni tekniklerin kullanımına bir öncülük yapabilmek amacı ile, Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Jeodezi ve Potogrametri Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Ferruh YILDIZ, Yrd. Doç. Dr. Cevat İNAL ve Yrd. Doç. Dr. Ali ERDİ'den oluşan çalışma grubu bir araştırma projesi başlatmışlardır. Araştırma projesi, Selçuk üniversitesi, Konya Büyükşehir Belediyesi ve Kadastro teşkilatının ortak çalışmaları ie somut ve tescil edilecek bir projeye dönüştürülmüştür. Bu amaçla Büyükşehir belediyesi taarfından yaklaşık 30 kmx40 km lik bir alanda 40 tanesi ana nirengi (üçüncü deıece sıklaştırma noktası olmak üzere) 249 noktalı bir nirengi çalışması ihale edilmiş, nirengi tesisleri ve kontrolü mevcut yönetmelik hükümlerine uygun olarak yapılmış ve System) yöntemi ile ölçmeler yapılarak ve koordinatlandırılmıştır. Bilindiği gibi GPS sayesinde, klasik yöntemlere göre daha duyarlı, daha hızlı ve daha ekonomik olarak nokta koordinatlandırmak mümkündür. Çalışma alanındaki 40 noktalı ana nirengi ağının, WQS-84 (World Geosantric System-84) datumundaki dengelenmesi sonucu, relatif karesel ortalama ağ duyarlılığı 0.887 ppm (1 ppm) elde edilmiştir. Ağın tamamının (249 noktalı) dengelenmesi sonucu relatif karesel ortalama hata ağ duyarlılığı 2.30 ppm olarak bulunmuştur. ED-50 (European Datum-50) datumundaki dengeleme sonucu bulunan relatif karesel ortalama ağ duyarlılığı 7.63 ppm'dir. Ortametrik yükseklik hesabı için, yüksekliği bilinen noktalar (toplam 12 adet) kullanılarak 2. derece bi-quadratik geçirilerek yüksekliği bilinen noktaların çevrelediği alandaki diğer noktalara ortametrik yükseklik verilmiştir. Çalışmada çift frekanslı 3 adet Trimble 4000 SSE Geodetic System Surveyor ile 2 adet Topcon Turbo-S2 GPS alıcıları kullanılmıştır. GPS, hassas konum belirlenmesinde vazgeçilmez bir teknik olarak günlük yaşamımıza girmiş bulunmaktair. Bu yöntemde noktaların yatay konumlan ile birlikte yükseklikleri de belirlendiğinden, klasik ölçmelere göre daha ekonomiktir. Konya metropoliten alanda (30 kmx40 km) beş alıcı kullanılarak yapılan GPS ölçmeleri 13 gün gibi kısa bir zamanda tamamlanmıştır. Klasik yöntemlerde açı ve kenar ölçerek bu kadar kısa bir zamanda ölçme çalışmalarını bitirmenin imkansızlığı ortadadır. Her türlü hava şartlarında
gece ve- gündüz 24 saat ölçü yapma imkanı vardır. Bu sistemle baz uzunluğuna ve uydu sayısına bağlı olarak birkaç saniyelik ölçüden, 1-2 saatlik ölçüye varan sürelerde kontrol noktalarını 2x10" 6-10 8 mertebelerinde koordinatlan- dırmak mümkündür. GPS ölçmeleri sırasında alıcı ile uydu arasında gökyüzü görüşünü engelleyen bina ağaç vb. bir engelin olmaması da bir gerekliliktir. Projede elde edilen sonuçlar ülkemizde daha önce yapılan çalışmalarda elde edilen sonuçlara yakınlık göstermektedir. WGS-84 datumundaki dengeleme sonucu relatif koh (karesel ortalama hata) ağ duyarlığı olarak elde edilen 2.30 ppm ve ED-50 datumunda elde edilen 7.63 ppm'lik duyarlık, Büyük Ölçekli Haritaların Yapım Yönetmeliğinde üçüncü derece sıkalt dereceden nirengi noktaları için öngörülen limitlerin çok altındadır. Konya Metropoliten Alan Nirengi Ağı Türkiye'de sivil haritacılıkta gerçekleştirilen bu boyutlardaki sayılı GPS uygulamalarından birisini oluşturmuştur. Bu projede dünyada yaygın olarak kullanılan GPS tekniğinin statik ve hızlı-statik yöntemleri kullanılmış ve başarıyla sonuçlandırılmıştır. Bu çalışma ile Konya metropolitan alanında, ülke koordinat sistemine bağlı ve konumları yeterli doğrulukta belirlenmiş 249 adet ni rengi noktası oluşturulmuştur. Bu noktalar araziye ilişkin tüm ça lışmalara altlık olabilecek ni teliktedir. Söz konusu alanda ya pılan haritacılık çalışmalarında hemen kullanılmaya başlanmıştır. Projenin teknik, müşavirlik ve kont rollük hizmetlerini Selçuk Üni versitesi 95/107 nolu proje ele manları üstlenmiş ve sonuçlandırmıştır. Kaynaklar YILDIZ, F., İNAL, C. ve ERDİ, A1996, "Konya Metropoliten alan nirengi ağının GPS yöntemiyle belirlenmesi", S.Ü. Araştırma Fonu, Proje No: 95/107, Konya.
ÜZÜNTÜLERİMİZ - KAYIPLARIMIZ Tahir ÖZDİL 1950 Akşehir/KONYA ilk ve orta öğrenimini Akşehir'de tamamladı. 1968-74 arasında KTÜ'de Jeodezi öğrenimi görerek Y. Müh. oldu. Konya SÜ'ne uzman olarak girdi. Daha sonra asistan ve Öğr. Gör. oldu. 1976'da kısa dönem askerlikten sonra 1978-79'da ITC'de şehircilik diploması aldı. 1981'de KTÜ'ye asistan olarak girdi. 1983'de doktora (Tansuğ) yaptı ve aynı yıl Yrd. Doç. oldu. 1985'de 1402 sayılı yasa ile üniversiteden ayrılarak serbest hayata atıldı. 1994 yılına kadar özel sektörde çalıştı. 1994 yılında izmir Kadastro Müdürlüğünde göreve başladı. Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasının 31. Dönem (1988-1990) Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinde bulunan sayın ÖZDİL 21.04.1996 tarihinde vefat etti. Nevzat ILGAR 1943 Arpaçay/ KARS İlk ve orta öğrenimini Arpaçay'da tamamladı. 1964 yılında Kadastro Lisesi'nden mezun oldu. 1968 yılında I.Y.T. Okulu'ndan harita mühendisi olarak bitirdi. 1969 yılında yüksek lisansını ta mamladı. D.S.İ. Gn. Md.de görev yaptı. Serbest olarak çalışmaktaydı. Harita Müteahhitleri Derneği Başkanlığı görevini de yürütmekte olan Sayın ILGAR 15.04.1996 tarihinde aramızdan ayrıldı. J v. H. Ercan ÖĞÜT 1963-ADANA İlk ve ortaöğrenimini Adana'da tamamladı. Akdeniz Üniversitesi M.Y. Okulundan mezun oldu. 1989 yılında Yıldız Teknik Üniversitesini bitirdi. B.Ü.'de 1 yıl master eğitimi gördü. Antalya Kepez Elek. A.Ş. Kamulaştırma şefi olarak görev yapmaktaydı. Görev sırasında Alanya-Manavgat karayolunda 15.5.1996 tarihinde geçirdiği trafik kazasındavefat etti. Evli olan sayın ÖĞÜT çok yakın süreçte baba olcaktı. Seima ÇİÜNGlROĞLU (TAŞDEMİR) 1957-TRABZON İlk ve orta öğrenimini Trabzon'da tamamladı 1990 yılında K.T.Ü. Jeodezi ve Fotogrametri Müh. bölümünden mezun oldu. Meslektaşımız Muzaffer Çilingiroğlu ile evli olan Sayın Selma Özçilingiroğlu 19 Şubat 1996 tarihinde vefat etmiştir. İsmail ÖZBAL. 1933- Uşak İlk ve ortaöğrenimini Uşak'ta tamamladı. 1956 yılında Yıldız Teknik okulundan mezun oldu. İller Bankası Gn. Md. Harita Dairesi Bşk.lığı' ndan Başkan Yardımcısı olarak emekli olan Sayın ÖZBAL serbest çalışmakta iken 21.4.1996 tarihinde vefat etti. Vefat eden üyelerimize tanrıdan rahmet diler, yakınlarına ve meslektaşlarımıza başsağlığımızı iletiriz. ' %
iletişim Tel-fax: 0.312. 231 00 61 Ankara. J.,'.). -* 1 HCEÜN KORKUYA FAYDASI VAR Özlem ÇELİK Önce düşün, sonra yaşa (Yaptıklarından pişman olma) İnsanların, seni sen olarak seçmeleri için onları özgür kıl. (Kendini saklama) Kaçma yerine kovalamayı öğren. (Çünkü bu bir çember) Sorgulamaya sonuçtan önce, nedenlerden başla. Yaşamı bağımlılıkların için değil, yaşamaya değer bulduğun için yaşa. Zamansızlıktan yakındığın zamanların bile boşa geçmesine üzül. Yaşamdaki yanlışlara suçlu aramak yerine aynaya bak. Yalnız kalmaktan değil, yanlış yapmaktan kork. Yaşlanmaktan değil, yanlış yapmış olmaktan kork. Verdiğin her ödünün, sana baskı olarak geri döneceğini unutma. Bencilliklerinin arkasına gizlenip sızlanma. Yapacaklarını beğenilmek için değil, kendin için yap. Geç kalmaktan kork ama hiç-birşey için de geç olmadığını unutma. Düşünmekten korkmak yerine, düşünecek şey olmadığını sanmaktan kork. Savunmadığın şeylerin arkasına sığınmakla, onları savunanlarla Türkiye de bir edebiyat dergisi var! birlikte olamazsın. Haziran Sayısı: Ahmet Yıldız: "Bir fenomen:orhan Pamuk", Taner Ay: "Unabomber Aslında John VVayne'dır", Ali Yüce, Muzaffer Buyrukçu, Cem Savran, Küçük İskender, Feridun Andaç, Ayten Mutlu Koray Feyiz, Hayati Baki, Nil Kara, Özcan Yalım, Hakan Şenooak... KARABASAN Özlem ÇELİK Bir gün eğer yaşam denizinin içinden başımı kaldırıp yaşamın ta kendisine baktığımda göreceklerimin beni korkutmasından korkuyorum. Hani o samimiyet adı altında söylenen belki bir yalan, belki bir beni ilgilendirmez noktası. Yaşlanırken sıradanlıklara sığdırıp, konuşurken güldüğümüz bir espirinin o anda bir masal canavarı gibi bana saldırmasından korkuyorum. Yaşam denizinin içindeyken, tıpkı büyük şehir temposuna alışmış ve biraz da makineleşmiş şekilde yaşarken, başımı kaldırdığımda kasabadan gelmiş birinin ürkekliği kalıyor bedenimi. Bu korkulara, yani gerçek sanılarak yaşananlara biraz dışarıdan bakmayı başardığımda, korkularımın bana ait olduğunu ve bunlardan ancak benim beni kurtarabileceğimi biliyorum. Biliyor musunuz; ben olduğumu savunurken aslında bana verilen rolü oynuyorum. En kötüsü de özgürlüğü savunurken, özgür olmanın bana yükleyeceği sorumluluklardan korkuyorum. Ya sen (benim sevgili arkadaşım). Her şeyi paylaştığımızı sanarak, birbirimize sevgiler sunduğumuz arkadaşım. Biliyorum ikimizin de birbirimiz için yapamayacağı hiçbir şey yok değil mi? Hatta canımızı bile ve
rebiliriz. Hatırlıyor musun, geçenlerde ben iyi gözükmüyordum. Hatta çirkindim, makyajım fazla kaçmış, kıyafetim kötüydü. Sen (benim sevgili arkadaşım), benim güzel olduğumu ve iyi göründüğümü söyleyip moralimi düzelttin. Sonra senin o kısıtlı zamanına sığınarak ne kadar güldük, eğlendik değil mi? Ama başımı biraz kaldırdığımda, o gün bile beni korkuttu biliyor musun. Çünkü sen de bana yalan söylemiştin. Oysa benim için canını verebilecekken; bir saatini ayırıp o sihirli sorulardan sormadın. Neden, ne oldu, neyin var, niye demedin. Biliyordun ki bu sorulan sorarsan problem artık benim değil, ikimizin olacaktı. Buraya kadar düşündüklerimin hepsi bir rüya biliyor musununuz. Tabii bu gürültüde, bu koltukta içim geçerse başka ne olabilirdi ki. Yaşamın içi, yaşamın dışı (başımı kaldırıp bir yerlere bakmak), samimiyet vb. saçma sapan şeyler gördüm, üstelik en sevgili arkadaşımı bile bunlara alet ettim. O inşanın tek derdi sanki benim. İşini mi düşünsün, akşama gideceği misafirliği mi, yoksa ay başında ödenecek taksitlerini mi? Sanki o istemez mi, zamanı olsa beni sorgulayıp, problemlerimi öğrenip, çözüm üretmeyi. Affet beni ey sevgili arkadaşım, rüya bile olsa seni bir an böyle gördüğüm için. Bu kötü bir rüyaydı. PEKİ YA DEĞİLSE?
I'., 1,! :ı 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1 4 1 1- Orantılı, uygun - Asit 2- Evrensel - Kuzeybatı Kafkasya'da yaşayan bir halk 3- Çoğalma, artma - Eksiklik, kusur - Bizmut'un simgesi 4- Baba - KİT Kuruluşu - Argon'un simgesi 5- Dışarıdan gelen etkiyi alabilme gücü - Bir ola yın meydana geldiği zaman - Arapçada ben 6- Lübnan'ın plaka işa reti - Valide - Neodyum'un imgesi 7- Bir kamu kuruluşunun ilk harfleri - İspanya'nın plaka işareti - Çinlilerin uzunluk ölçüsü - Dü zeltme amacıyla ya pılan değiştirme. 8- Sümer tanrısı - Top lama - Boyun bağı 9- isimlerin yüzeyleri ara sında kalan her nokta -
Solmamış pörsümemiş - en iyi bilen yetenekli 10- Anılacak değer, önem - Asalak bir hayvan - İşaret - Yay kirişi 11-7 Mart 1990 yılında öldürülen bir gazeteci - Başına geldiği sıfatın en üstün derecede olduğunu gösterir. 12- Ulu, yüce - Erzincan'ın bir ilçesi. 13- Toplum - İyi, güzel 14- Büyüklük, irilik bakımından şaşılacak durumda olan şey - Matematik 15- Kimi vakit, bazen - Düzgün söz söyleme kolaylığı - Eski dilde ekmek. YUKARIDAN AŞAĞI 1- Artırma - Anahtar 2- Birlik, birleşmiş olma durumu - Kur'an da bir sure adı - Bir göz rengi 3- Güzel santiarın bir dalı -Aç gözlülük, hırs 4- Havvanın batı dillerindeki adı - Halk hekimliği gibi konularda yetki vermek - Yerlere serilen kıl veya yün dokuma 5- Sebep - Uygarlık 6- Ödünç alınan ya da verilen şey - Bir şeyi diğerlerinden ayıklamak - Gizli bir örgüt 7- Nazi Askeri polis örgütü - Posta kutusunu kısaltılması -Cennet 8- Besleme, bakma - Tuzak, hile - İki borunun birbirine birleştiği yer - Eski Mısır'da bir tanrı 9- Gerçekte var olmayan, düşte kalan, hep öyle kalması istenilen - Herhangi bir ruhi süreç veya düşünsel işlevi oluşturan öğelerin bütünü. 10- Açıkça bildirme, duyurma - Boyun eğen - Bir tür halk türküsü 11- Çok kıvrak bir Küba dansı - Bir şey yapmada gösterilen ustalık.12- Akla ve gerçeğe aykırı - İki üç yaşındaki erkek koyun - Güney kafkasyalı bir halk.13- Moroko'nun plaka işareti - Arap ülkelerinde erkeklerin giydiği uzun düz üstlük - Mağaza 14- Rum korsanlarına verilen ad - Rumen para birimi - Evet anlamında kullanılır. 15- Afrika'da bir ülke -İzmir'in bir ilçesi.