DEUTSCH TURK Ağrılar en fazla geceleri olur
2 GUT GUT 3 El kemikleri Gut hastalığına yakalanabilecek eklemler Dirsek eklemi Diz eklemleri Ayak eklemleri Elinizdeki hasta bilgilendirme broşürü na yakalanmanızı önlemek için size hangi tedavi imkânlarının bulunduğunu göstermektedir., imparatorlar ve kralların hastalığı olarak bilinir. Eski Yunan ve Yoğun olarak Gut hastalığına yakalanan eklemler büyük ayak parmaklarının ana eklemleridir Şişmiş parmak eklemleri Ana eklem Şişmiş diz eklemi Ağrılar en fazla geceleri olur Ürik asit kristallerinin depolanması Gut yumağı Diz eklem aralığında Gut hastalığı Kristaller Akut nöbeti genellikle gece ortaya çıkar ve saatlerce devam eder. Acılar bazen o kadar şiddetli olur ki, bir yorgan bile o bölgeye değse veya hafif bir dokunma olsa aşırı eklem ağrıları oluşur. Romalılardan beri nın aşırı yeme ve içme ile bağlantılı olduğu bilinir. Önceleri sadece refah seviyesi yüksek olan insanlar na sebep olabilecek gıdaları alabilirdi. Bugün ise bu bir halk hastalığı haline gelmiştir. 100 yetişkinden 2`si (çoğu kez hastalık fark edilmeden) ndan acı çekmektedir. Özellikle erkekler bundan daha fazla etkilenmektedir. Kadınlarda bu hastalık daha seyrek görülmektedir ve görülürse menopoz döneminde görülür. Gut hastalığının oluşmasında kalıtsal faktörlerin yanı sıra özellikle yeme alışkanlıkları büyük rol oynamaktadır. Aşırı lezzetli keyifler acı dolu eklem enfeksiyonlarına yol açabilir. Bunun eşliğinde ateşlenme ile ciddi genel sağlık durumu bozuklukları meydana gelebilir. Gut hastası olduğumu nasıl anlarım? Gut hastalığı, romatizma hastalıklarından sayılır. İlk belirgin bulgu yanan, kızarmış ve şişmiş bir eklemdir. En sıklıkla etkilenen eklem, ayağın büyük parmaklarının çıkıntılarıdır ve aslında temelde neredeyse her eklem na yakalanmış olabilir (bacaklar, ayaklar, diz, eller, parmaklar). Eklemlerin ve yumuşak kısımların enfekte olması dokularda ürik asit kristallerinin depolanması sebebiyle olur. Ürik asit değerleri kanınızda sürekli olarak yüksek ise (Hiperürisemi, Yunancada: kanda fazla ürik asit demektir), bu şu anlama gelir: fazla ürik asit üretilmektedir veya vücuttan az atılmaktadır veya gıdalarla birlikte fazla alınmıştır. Böylelikle ürik asit kristalleri oluşur ve ağır enfeksiyon tepkileri meydana gelebilir. nöbeti diye anılan durum yaşanabilir. Ürik asit nedir? Ürik asit, pürin metabolizmasının ürettiği son üründür. Pürin, her hücrenin ayrılmaz parçasıdır ve kalıtım özü için ve hücrelerin yapılandırılması için gereklidir. Pürinlerin ayrışmasından ürik asit ortaya çıkmaktadır. Bunlar kana karışmaktadır ve büyük bir kısmı idrar ile küçük bir kısmı da dışkı ile atılmaktadır. Gıdamızın ayrılmaz bir parçası olarak pürinler en fazla et ile sakatat ve baklagillerle (nohut, mercimek, fasulye) alınmaktadır. Yüksek ürik asit-sonuçları ne olur? Sadece yüksek ürik asit değerleri henüz şikâyete yol açmaz ve zorla Gut Hastalığına varmaz. Fakat bu başka hastalıkların oluşmasına bir risk faktörü oluşturabilmektedir. Kandaki yük-
4 GUT GUT 5 sek ürik asit konsantrasyonu vücudun birçok yerinde depolanan kristallerin oluşmasına neden olur (eklemler, böbrekler, iç organlar). Sonuçta ortaya çıkan enfeksiyon giderek azalmaktadır. Eğer siz uygun tedbirler almazsanız bir sonraki nöbeti elbette gelecektir. Sonuçta hastalık kronikleşebilir ve aşırı durumda eklemlere de zarar verebilir, deforme eder ve kullanılmaz duruma getirebilir. Kronik gut hastalığının diğer bir neticesi, idrar ve böbrek taşlarına sebep olabilmesidir. Bozulmuş böbrek işlevi, böbrek enfeksiyonu ve yüksek tansiyon en sık görülen sonuçlardır. Bu sebeple böbrek bölgesinde ortaya çıkan acı ve baskı hissederseniz mutlaka doktorunuzla konuşunuz! - Hastalık mı yoksa eşlik eden bulgu mu? Bizler nı iki türe ayırmaktayız: Primer kalıtsal bir hastalıktır, kandaki ürik asit atılması bozukluğundan ortaya çıkmaktadır. Bunda nın kendisi hastalıktır. Gut hastalarının çoğu bu primer türden muzdariptir. Sekonder böbrek işlevi bozukluğundan ortaya çıkmaktadır (örneğin şeker hastalığı ve böbrek için muhtemel sebepler: kalıtsal yatkınlık pürin bakımından zengin beslenme (et, sakatat, sosis, baklagiller) yüksek alkol kullanımı fazla kilo, böbrek işlev bozuklukları ve diğer hastalıklar hastalıkları) veya ilaçlarla ( özellikle Kanser tedavisinde) olabilmektedir. Doktor teşhisi nasıl koyar? kandaki ürik asitin belirlenmesiyle, eklem sıvılarındaki ürik asit kristallerinin incelenmesiyle ve Röntgen ile tespit edilir. Ürik asit testi hastalığın erken tanısı için en önemli araçtır. Şayet ürik asit değerlerinizi öğrenmek isterseniz bunu bir sonraki bakım muayenenizde diğer değerlerle birlikte öğrenebilirsiniz. Buna karşın Röntgen resimleri hastalığın başlamasından sonra (daha büyük ürik asit kristalleri biriktiğinde) belirginleşir. Pürin bakımından fakir gıda Protein ihtiyacınızı yağsız süt ürünleri ile kapatınız. Daha fazla meyve, sebze ve hububat tüketiniz. Bolca su içiniz, çay ve inceltilmiş meyve suyu içiniz (en az günde 2 Litre). Et ve sosis tüketimini azaltınız (en fazla haftada 2-3 defa). Sakatattan vazgeçiniz (ciğer, böbrek, yürek, beyin). Baklagillerden kaçınınız (fasulye, nohut, mercimek, soya fasulyesi). Et çorbalarından vazgeçiniz, hazır çorbalardan, hazır soslardan, paket çorbalardan, ve çorba özütü katkılarından vazgeçiniz. Alkollü içeceklerden kaçınınız, özellikle biradan. Eğer bu yaşam tarzı değişikliklerinden sonra ürik asit değerleriniz düşürülemezse ilaçlar devreye girecektir. Beslenme Her tedavisinin temelinde eklem dostu bir beslenme, kandaki ürik asit değerlerini normal seviyelere düşürür ve orada tutar. Alkol, sıkı perhiz yapmak, stres ve Protein bakımından zengin besinler (et, sakatat ve baklagiller) kandaki ürik asit konsantrasyonunu artırmaktadır. Gut hastası olarak beslenmenizi süreklilik arz edecek şekilde değiştirmelisiniz. Muhtemel bir fazla kilo almaktan yavaş yavaş kaçınmalısınız, çünkü bu genel olarak yüksek ürik asit değerlerine yaklaşmanızı kolaylaştıracaktır. nın ilaçlarla tedavisi tedavi edilmezse, acı dolu nöbetleri her seferinde ortaya çıkabilir. Farklı amaç ve fayda içeren birçok sayıda ilaçlar akut ve kronik tedavisinde kullanılmaktadır.
6 GUT GUT 7 Akut nda ağrı kesici ve enfeksiyon giderici olarak öncelikle Non-steroidal antienflamatuar ilaçlar (örneğin Diclofenac, Ibuprofen, Naproxen, Indometacin) ve Colchicin aynı zamanda Kortikosteoid kullanılır. Akut bir nöbeti esnasında ürik asit düşürücü ilaçlar alınmamalıdır. Kronik nda kandaki ürik asit değerlerini düşürmek için şu ilaçlar kullanılır: Probenecid, Colbenemid, Sulfinpyrazon ve öncelikle Allopurinol. Alloupurinol etkisini, ürik asit üretimini bloke etmesinden veya azaltmasından dolayı göstermektedir. Bu ilaç fazla ürik asit üreten, nikris uru (Tophi) olan veya başka ilaçları kullanamayan hastalarda kullanılmaktadır. Ek olarak dokularda depolanan ürik asit azaltılmaktadır Tedavi hedefleri : akut nöbetlerini durdurmak ağrı ve enfeksiyonları hızlıca kesmek gelecekteki nöbetlerini önlemek nikris uru, böbrek taşları ve diğer böbrek hastalıklarını engellemek Ağrı kesiciler sadece ağrı hissini durdurmaktadır ve sebepsel hastalık tedavisini yapmamaktadır. Bir diğer tedavi imkânı Şeytan Tırnağı dır (Teufelskralle), buradaki söz konusu özellik güneybatı Afrika`dan gelme bir bitkidir. İçerisindeki çeşitli maddeler gibi hastalıklarda, Artroz ve eklem aşınması gibi durumlarda etkili olarak yardım sağlayabilir. Hedef: Ağrısız yaşam Anılan bütün ilaçlar, bulguları kontrol etmek, nöbetlerini engellemek ve uygun ürik asit değerlerini tutturmak ve uzun vadede kalıcılığını sağlamak için aynı zamanda bileşim olarak da kullanılmaktadır. Tüm ilaç alımlarından önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Her tedavisinde eşzamanlı olarak pürin bakımından fakir bir beslenmenin vazgeçilmez olduğuna dikkat ediniz! Yaşam tarzınızı değiştirmeniz (beslenme, fazla kilonun azaltılması) ve tedavi önerilerine uygun davranmak nı etkili şekilde tedavi edebilir. na karşı en iyi önlem, etli butlu öğünlerden ve aşırı perhiz kürlerinden kaçınmaktır. Özellikle önemli olan sizin öz inisiyatifiniz ve isteğinizdir! Gut hastaları gün içinde yeterince sıvı almalıdır, kabaca esas olarak günde 8 bardak su! Analjezikler (ağrı kesiciler) de elbette ndaki yoğun ağrıları hafifletmek için kullanılmaktadır.
8 GUT BAŞVURU MERKEZLERİ Österreichische Rheumaliga www.rheumaliga.at Tel.: 0699/15 54 16 79 E-Mail: info@rheumaliga.at IMPRESSUM Medieninhaber, Herausgeber und Verleger: MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH, Seidengasse 9/Top 1.1, 1070 Wien. Tel.: 01/407 31 11-0, Redaktion: Mag. Birgit Schmidle-Loss. Layout und DTP: creative director.cc lachmair gmbh, 2120 Wolkersdorf. Illustration (Seite 2): Henning Riediger, Hamburg. Lektorat: Mag. Andrea Crevato, 2823 Pitten. Fotos: istockphoto.com, fotolia.com, shutterstock.com