Notlar İÇİNDEKİLER İŞLER KAUÇUK HAKKINDA 5 HİDROLİK PNÖMATİK SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 6 ÜRETİM PROGRAMI 8 KAUÇUK TARİHÇESİ 23 ELASTOMER CİNSLERİ 23 KAUÇUK ELASTOMERLER 23 TERMOPLASTİKLER 26 TERMOPLASTİK ELASTOMERLER 26 ELASTOMERLERİN ESNEKLİK ve SERTLİK ÖZELLİĞİ 27 ELASTOMER SIZDIRMAZLIK ELEMANLARININ DEPOLANMASI 28 ELASTOMER SIZDIRMAZLIK ELEMANLARININ MONTAJI 29 ELASTOMERLERİN FİZİKSEL TEPKİME TABLOSU 30 ELASTOMERLERİN KİMYASAL TEPKİME TABLOSU 31 SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI TOLERANS ÇİZELGELERİ 46 ÇEVRİM TABLOLARI 48 MEKANİKTE UYGULANAN BÜYÜKLÜKLER VE BİRİMLERİ 49 O-RİNG KANAL AÇMA DEĞERLERİ 50 STATİK SİSTEMLERDE KARE KESİTLİ O-RİNG YUVA DEĞERLERİ 52 STATİK SİSTEMLERDE ÜÇGEN KESİTLİ O-RİNG YUVA DEĞERLERİ 53 O-RİNGLERDE KABUL EDİLEBİLİR HATA DEĞERLERİ 54 METRİK INCH ÇEVRİM TABLOSU 56 TEKNİK İNGİLİZCE TÜRKÇE SÖZLÜK 58 66 3
Notlar Kitapta yer alan bilgiler Standart ve/veya Normal kullanımlar İçindir. (Uluslararası Standartlar İçerir) Sızdırmazlık Elemanlarının Sürekli Maksimum - Minimum yada Özel Şartlarda Çalıştırılması Standart Değerleri Karşılamayabilir. Özel Uygulamalarınızdan, Yeni Sistem Tasarımlarınızdan Doğabilecek Menfi Durumlardan İŞLER KAUÇUK Sorumlu Tutulamaz. Bu Durumda Oluşan Doğrudan ya da Dolaylı Zararın Tazmini İŞLER KAUÇUK Tarafından Kabul Edilmeyecektir. Özel Uygulama İstekleriniz İçin Lütfen Bizimle Temasa Geçiniz. Bu Kitapta Yer Alan Bilgi ve Belgelerin Kullanılması ve Çoğaltılması Yasaktır. Yapılacak Tüm Yenileme ve Değişim Hakları İŞLER KAUÇUK a Aittir. 4 65
Notlar İŞLER KAUÇUK HAKKINDA Teknolojik yeniliklerin hızla geliştiği ve dünya çapında rekabetin hız kazandığı bir çağda yaşıyoruz. Üretim ve yönetimin her alanını, çalışanların tümünün aktif katılımlarını ve yapılan işlerin tüm yönlerini kapsayan toplam kalite yönetiminin hedefi müşteri beklentilerinin tam olarak anlaşılması ve karşılanmasıdır. Firmaların üretim ve hizmet anlayışlarını, ürettikleri ürün ve hizmetlerle birlikte müşteriye ulaşana kadar her aşamada korumak ve geliştirmek, başarı ivmesi kazanmak için temel anlayış olmalıdır. İŞLER KAUÇUK bu temel anlayışı benimseyerek 1995 yılında daha önceki tecrübe ve bilgisi ışığında ilk üretimine başladı. Her geçen gün geliştirdiği bilgi, tecrübe, teknoloji ve başarı niteliklerini birleştirerek imalat, özel tasarım, satış ve danışmanlık hizmetleri ile sürekli gelişim ivmesi kazanarak sektörün lider kuruluşları arasında yerini aldı. Hidrolik, pnömatik sistemler ile çalışan her makinanın ihtiyacına cevap verebilecek sızdırmazlık elemanları ve teknik kauçuk parça imalatını kapsayan geniş ürün yelpazesi ve kaliteden ödün vermeyen anlayışıyla İŞLER KAUÇUK sektördeki payını artırmaya devam etmektedir. About İŞLER KAUÇUK We live in an age where technological innovations are developed fast and competition is spread worldwide. The target of the total quality management that contains the participation of all staff and all aspects of tasks performed is to comprehend and satlsfy customer s expectations. To be success in an accelerating rate, a company should protect and improve the production service policies that it adopted in all stages from the beginning to delivery of products an/or service to customers. İŞLER KAUÇUK, adopting this basic approach started its productions in 1995 in the light of the experience and knowledge that it accumulated from its past. Combining knowledge, experience technology and success which all have been improving day by day, it has been increasingly developing and has become one of the leading companies of the market. İŞLER KAUÇUK, is continuing to increase its share in the market, without compromising quality and its wide product range containing sealing components and tehnical rubber parts that can meet the requirements of every machine operated by hydraulic and pnoumatic systems. 64 5
GENEL BİLGİLER Notlar HİDROLİK PNÖMATİK SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER Akışkan teknolojisinde kullanılan sızdırmazlık elemanları sistemin emniyet riskini taşıyan önemli unsurlardır. Sızdırmazlık elemanlarında oluşabilecek arıza ve hatalar sistemin verimliliğini ve güvenirliğini kaybetmesine sebep olur. Sızdırmazlık elemanları uygulama yerine göre statik ya da dinamik olmak üzere iki grupta toplanırlar. Statik kullanılan elemanlar iki sabit parça arasındaki sızdırmazlığı sağlar. Statik sızdırmazlık elemanları yapısal, fiziksel, ortam sıcaklığı vs. gibi etkenlerden dolayı kendi aralarında sınıflanırlar. Dinamik elemanlar ise hareket eden parçalar arasındaki akışkanın sızdırmazlığını sağlar. Dinamik sızdırmazlık elemanlarıda yine, yapısal, fiziksel, ortam sıcaklığı, akışkan türü vs. gibi etkenlerden dolayı kendi aralarında sınıflanırlar. Dinamik elemanlar radyol ve eksenel sızdırmazlık amacıyla iki grupta imal edilirler. İŞLER KAUÇUK olarak temel imalat programımız elestomer ürünler üzerine yoğunlaşmıştır. Elastomer malzemeler kısa süreli yük ve baskılarda fiziksel yapısını koruma ve hafıza alabilme özelliğine sahiptir. Bu ürünlerin imalat süreçleri ve malzeme imalatı oldukça zahmetli ve bir o kadarda teknik bilgi gerektirmektedir. Doğru malzeme seçimi ürünün kullanıldığı yer ve toleransları için çok büyük önem taşımaktadır. Aksi halde sistemde ciddi arızalara ve beklenmeyen sonuçlara neden olur. Sızdırmazlık elemanının doğru seçimi için önce imalatçı firma ile görüşülmelidir. Ancak imalatçı firmanın bilgi ve tecrübelerinin yardımıyla doğru eleman seçimi, tasarım, toleranslar ve uygulama teknikleri hakkında daha net bilgiler edinilebilir. Hydrolic Pnuematic Sealing Components Sealing components used in fluidity technology prove to be very important in terms of system safety risk. Any breakdown or errors which could occur in sealing components may result in loss of system efficiency and safety. Sealing components could be grouped into two as static and dynamic depending on application area. Components used as static ensure sealing between two static parts. Static sealing components can be subgrouped in accordance with structural, physical factors and ambient temperature. Dynamic components ensure the sealing of fluid between moving parts. Dynamic sealing components can be subgrouped likewise depending on structural, phycical factors, ambient temperature and type of the fluid. Dynamic components are produced for two aims which are radial and axial sealing. As İŞLER KAUÇUK/RUBBER, our main production schedule is concentrated on elastomer products. Elastomer materials are capable of maintening their physical structure and recording things in memory in case of short-term load and pressure. The manufacturing of these products and materials is quite burdensome and requires technical knowledge. Correct choise of materials is crucial in terms of area of use and tolerance. Otherwise, it may culminate in major breaakdown or unexpected outcomes. 6 63
Teknik Sözlük GENEL BİLGİLER speed : Hız spiral : Spiral, sarmal split seal : Kesik keçe squeeze, to : Sıkıştırmak staining : Leke yapma static : Statik, durağan strength : Dayanıklılık stroke : Kurs, vuru surface : Yüzey swell : Şişme tear : Yırtılma tensile strengh : Çekme dayanımı tension set : Çekme altında sürekli kalıcılık thermal : Isıl thermoplastic : Termoplastik, (molekül yapısı doğrusal bağlardan oluşan, sıcaklık ile yumuşayan ve eriyebilen malzeme = Kalıplama sırasında kimyasal reaksiyon oluşmaz) thermoset : Termoset, (molekül yapısı üç boyutta çapraz bağlardan oluşan, sıcaklık ile yumuşayıp erimeyen malzeme. Kalıplama sırasında kimyasal reaksiyon oluşur.) tolerance : Torerans, oynama payı torsion : Burulum treatment : işlem trim : Kesme, koparma trim trim rough : Kaba kesme (keçe dudağını pürüzlü kesme) trim scoop : İçbükey kesme V-seal : V-keçe vacuum : Vakum, boşluk valve : Vana, kapak velocity : Hız venting : Havalandırma vibration : Titreşim viscosity : Akışmazlık,viskozite (malzemenin akma direnci) viscous : Akışmaz void : Boşluk (malzeme içinde istenmeden meydana gelen hava boşluğu) volatile : Uçucu volume swell :Hacimsel şişme vulcanisation : Pişme, vulkanizasyon washer : Metal pul wear : Aşınma wear sleeve : Aşınma bileziği, baga weathering : Kauçuk parça yüzeyinin açık havada bozulması weathering resistance:açık nava direnci wiper : Sıyırıcı wiper rod : Mil sıyırıcı working temperature: Çalışma sıcaklığı Contact should be established with the manufacturing company in order to choose the right sealing materials. Correct choise of materials, good design, right tolerances and application techniques can only be achieved through the expertise and help of the manufacturing company. 62 7
Üretim Programı Teknik Sözlük ÜRETİM PROGRAMI HİDROLİK BOĞAZ SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI Profil İS1 İS2 İS4 Kod Açıklama Takım Keçe (standart ölçü) Takım Keçe (standart ölçü) Takım Keçe (Karma ölçü) Malzeme NBR-Bez NB 0175 NBR N 0185 FKM-Bez Fb 0375 FKM F 0385 NBR-Bez NB 0175 NBR N 0185 FKM-Bez Fb 0375 FKM F 0385 NBR-Bet NB 0175 NBR N 0185 FKM-Bez Fb 0375 FKM F 0385 İS6 Set Keçe NBR-Bez NB 0180 NBR N 0180 FKM-Bez Fb 0380 FKM F 0380 FKM Po 0005 PTFE Pe 0310 İS12 Nutring Keçe NBR NB 0190 FKM F 0384 PU P 0292 İS11 Nutring Keçe (Destek Ringli) NBR N 0190 FKM F 0392 PU P 0292 POM PO 0005 PTFE PE 0310 İS24 Ön Basınç Ringi NBR N 0190 FKM F 0382 PU P 0280 Basınç max (bar) Isı max ( C) 400 400 400 700 150 150 400 150 150 400 14 16-30 +100-30 +100-30 +80 Kayma Hızı 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 particulate elastomer: (Tane büyüklüğü 1 ile 10 mm arasındaki elastomer ) taneli elastomer powdered elastomer: (Tane büyüklüğü 0,5 ile 1 mm arasındaki elastomer) toz elastomer plating : Kaplama pneumatic : Pnömatik, havalı polishing : Parlatma polymer : Polimer (aynı yada değişik kimyasal bileşimdeki monomerlerden oluşan makromoleküler malzeme) pore : Gözenek porosity : Gözeneklilik pressure : Basınç process : Süreç radial : Çapsal radial load : Çapsal yük rebound : Sıçrama reciprocating : Oteleme, gitgel reclaimed rubber: Rejenere kauçuk reinforced : Güçlendirilmiş, takviyeli relaxation : Gevşeme (elastik şekil değiştirmeden sonra bu şekli korumak için gerekli yükün zamanla azalması) resilience : Esneme, sıçrama (malzemenin kalıcı şekil değiştirmeye uğramadan enerji alıp verebilme özelliği resin : Reçine resistance : Dayanıklılık,direnç reversion : Tersine, geriye dönüş (faz la pişmiş malzemenin fi ziksel özelliklerinde az pişmiş halindekilere dö nüşü) rigidity : Katılık, sertlik (elastik şekil değiştirmeye karşı direnç gösterme özelliği) ring : Halka rod : Mil rod, piston : Piston kolu rotary : Dönel rotation : Dönme rubber : Kauçuk RWW : Radial wall variation (keçe dudağı maksimum ve minimum et kalınlığı farkı) scorch : Erken pişme, skorç (katuçuk malzemenin olgunlaşmamış vulkanizasyonu) scraper : Kazıyıcı, kazartaşır seal : Keçe, sızdırmaz (mekanik bir bütün teşkil eden ve ayrılabilen parçalar arasında madde geçişini önlemek yada kontrol et-mek için kullanılan herhangi bir malzeme yada alete verilen genel ad) seal to : Sızdırmazlık sağlamak, contalamak. sealing element: Sızdırmazlık elemanı shaft : Mil, dingil shrinlcage : Çekme, eksinti shrinkage mould: Kalıp çekmesi sinter : Sinter,toplak skim coating : (kalenderde beze kauçuk kaplama işlemi) sleeve : Bağlayıcı solvent : Çöıticü 8 61
Teknik Sözlük Üretim Programı friction : Sürtünme frosting :(Vulkanize kauçuğun çevre etkisiyle bozulması neticesi yüzevinin grimsi ya da beyazımsı renk alması) fuel : Yakıt gasket : Conta, sızdırmaz (sabit iki yüzey arasına sıkıştırılan, açıklık arasından madde geçişini önlemek için kullanılan şekil değiştirebilir malzeme) gland : Salmastra kutusu granuli : Granül, (ufalanmış malzeme) greas : Gres, katıyağ groove : Yuva, kanal groove, o-ring : O-ring yuvası groove, trim : Kesme kanalı homogen : Homojen, bir yapımlı housing : Yuva impact Darbe, çarpma impact resistance: (Darbe Kuvvetiyle kırılma direnci) impermeable : Geçirimsiz impregnation : Emdirme inclusion : Keçe dudağında yabancı madde injection : Enjeksiyon, içitim inner case : İç bilezik, (çift bilezikli yağ keçelerinde iç bilezik) insulation : Yalıtım internal mixer : Kapalı karıştırıcı, hamburi makinası knit line :(kauçuk kalıplanması sırasında erken pişme hatası) knitting : Örme labyrinth seal :Labirent keçe laminar : Katmanlı leakage : Sızma, eksinti leather : Deri leather seal : Deri keçe life test : Ömür deneyi lip : Dudak lip, sealing : Sızdırmaz dudak load : Yük lubrication : Yağlama lubricator : Yağlayıcı mechanical seal: mekanik keçe metaplastomer : Metaplastomer ( metalin mekanik direncini, kauçuğun esnekliğini, plastiğin korozyona direncini taşıyan ideal malzeme) modulus : Modülüs, modül, (malzemeyi belli bir uzamaya çekmek için gerekli yük, genellikle %300) mould : Kalıp ııick : Kalıplamada malzemede oluşan boşluk non-fill : Boşluk, dolduramama oil : Yağ oil-seal : Yağ keçesi off-set : Eksen kaçıklığı ossilation : Salınım packing : Salmastra, dolgu, sarmaçlama (birbirine göreceli olarak hareket eden yüzeyler arasında madde geçişini önlemek yada kontrol etmek için kullanılan, şekil değiştirebilir malzeme) particle : Tanecik HİDROLİK BOĞAZ SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI Profil Kod İS31 İS15 Açıklama Kompakt Keçe (Tek Yönlü) Bezli Nutring (Baskı Ringli) Malzeme NBR N 0180 NBR-Bez NB 0170 FKM F 0380 FKM-Bez Fb 0370 POM PO 0005 PTFE PE 0310 NBR N 0175 NBR-Bez NB 0180 FKM F 0375 FKM-Bez Fb 0380 İS61 Set Keçe NBR N 0170 PTFE Br 0440 İS62 Set Keçe (İçten Ringli) NBR N 0170 PTFE Br 0440 İS63 U Yaylı Keçe (Yüksek Tansiyon) PTFE Cr 0625 Yay C1/y 1245 Basınç max (bar) Isı max ( C) 400-30 +100 400 400 400 Kayma Hızı 0,5 0,5 5 2 350-200 +260 5 60 9
Üretim Programı Teknik Sözlük HİDROLİK PİSTON SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI Profil İS3 Kod Açıklama Takım Keçe (standart ölçü) Malzeme NBR-Bez Nb 0175 NBR N0185 FKM-Bez Fb 0375 FKM F0380 İS13 Nutring Keçe (Karma) NBR N 0185 FKM F 0382 PU P 0292 İS14 İS16 Nutring Keçe (Dış Destekli) Bezli Nutring (Baskı Ringli) NBR N 0185 FKM F 0382 PU P 0292 PTFE PE 0310 POM PO 0005 NBR-Bez Nb 0180 NBR N 0175 FKM-Bez Fb 0375 FKM F 0375 İS43 Kompakt Keçe (Set) FKM F 0380 PTFE Br 0440 İS44 Kompakt Keçe (Set) FKM F 0380 PTFE PE 0310 PTFE Br 0440 İS45 Kompakt Keçe (Set) FKM-Bez F 0375 FKM F 0380 PTFE PE 0310 İS70 Çift Tesirli Keçe (Set) PTFE Br 0440 NBR N 0170 Basınç max (bar) Isı max ( C) 400 150 150 400 150 150 400-30 +100-30 +100 400 Kayma Hızı 0,5 0,5 0,5 0,5 350 0,5 400 0,5 400 0,5 400 5 compound : Karışım, bileşik compounding : Karışım yapma compression : Basma, şıkıştırma compression set: Sürekli kalıcılık, daimi kalıcılık (baskı altında kalıcı biçim değiştirme) contamination : Kirlenme cork : Mantar corrosion : Korozyon, yenim (malzemenin kimyasal ve elektrokimyasal nedenlerle bozulması) crack : Çatlak creep : Akma cure : Pişme, vulkanizasyon cut : Kesme cut trim : Kesme hatası (çapak alırken parçaya zarar verme) cycle : Çevrim cylinder : Silindir danıping : Sönüm decomposition : Ayrışma deformation : Bozunum, (kuvvet sonucu şekil değiştirme) density : Yoğunluk degassing : Havalandırma, gaz alma diameter : Çap dispersion : Dağılma dry running : Kuru çalışma duromer : Termoset durometer : Durometre (kauçuk ve plastiklerin sertliğini ölçen alet) ebonite : Ebonit (25-50 pbw oranında kükürt ile vulkanize edilmiş ve sertleştirilmiş kauçuk malzeme) elastic : Esnek elasticity : Esneklik (şekil değiştirildikten sonra tekrar ilk şeklini alma özelliği) elastomer : Elastomer, esnek malzeme (yük uygulandıktan sonra hemen ilk şekil ve ölçüsüne dönen makro moleküler malzemelerin genel adı) elongation : Uzama, uzanım embossing : Çakma endurance : Dayanım expansion : Genleşme extensometer : Esneklik ölçer. (Uzama miktarını ölçen alet) extract : Özüt extruder : Ekstrudör, bodonöz fabric : Bez fabric seal : Bezli keçe face seal : Alın keçesi fatigue : Yorulma (malzemenin sürekli şekil değiştirme sonucu kopması) fibre : Fiber, telcik felt : keçe (yün) felt seal : Yün keçe filler : Dolgu flexible : Esnek flexible seal : Esnek keçe flow : Akıntı, akış fluid : Akışkan, sıvı foam : Köpük 10 59
Teknik Sözlük Üretim Programı TEKNİK İNGİLİZCE TÜRKÇE SÖZLÜK abrasıon : Aşınma (Sürtünme kuvveti nedeniyle malzemede yüzey kaybı) abrasive : Aşındırıcı absorption : Erime, soğrulma accelerator : Hızlandırıcı activator : Etkinleştirici (hızlandırıcının etkisini arttırmak için karışıma katılan katkı maddesi) adhesion : Yapışma adhesive : Yapıştırıcı aftercure : Pişme sonrası (enerji kaynağı kesildikten sonra da vulkanizasyon işleminin devam etmesi) aging : Yaşlanma, yaşlandırma(ortamda belli bir süre sonunda malzeme özelliklerinde geri dönüşümsüz değişme) air bomb aging: Basınçlı yaşlandırrna (basınçlı havada ve yüksek sıcaklıkta yaştandırma) air oven aging : Fırında yaslandırma (atmosfer basıncında ve yüksek sıcaklıkta yaşlandırma) anaerobic : Havasız ortamada pişen sert leşen anaerobik antifriction : Sürtünmesiz antioxidant : Anrioksidan (Malzemenin oksijen etkisiyle bozulmasını geciktiren katkı maddesi) antiozonant : Antiozonan, (malzemenin ozon etkisiyle bozulmasını geciktiren katkı maddesi) asbest : Amyant backing-ring : Destek halkası back-up ring : Destek halkası bag cure : Şişirilmiş torba basıncıyla vulkanizasyon barrel : Silindir gövdesi base seal : Keçe tabanı bellow : Körük bincure : Depolama sırasında kauçuğun zamanla vulkanize olması blend : Karıştırmak blender : Karıştırıcı blister : Hava kabarcığı, (malzeme yüzeyini bozan pürüzler) bloom : Kusma, lekeleme, çiçeklenme (katı yada sıvı bir maddenin parça yüzeyine nüfus etmesiyle oluşan değişiklikler) bond : Yapışma (vulkanizasyon sonucu oluşan yapışma) bore : Yuva carbon, : Karbon, kömür carcass : Gövde, karkas (kauçuk parçanın bez, kord yada metal ile güçlendirilmiş kısmı) cavity : Boşluk cavity,mould : Kalıp gözü cell : Gözenek, hücre (çevresi tam ya da kısmi kapalı ufak boşluk) cellular material : Gözenekli malzeme (kütlesi boyunca dağılmış gözeneklerden meydana gelen malzemelerin genel adı) cement : Yapıştırma cissing : Elastomer kaplamanın ışıl çekme sonucu bozuk yü-zey meydana getirmesi Aamp : Kilitleme, kapama coating : Kaplama coil : Sarım, dolam compatibility : Uyumluluk, uyuşma HİDROLİK PİSTON SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI Profil Kod Açıklama Malzeme İS71 Set Keçe PTFE Br 0440 NBR N 0170 İS72 Çift Tesirli Keçe (set) PTFE Br 0440 NBR N 0170 İS73 Ağır Hizmet Keçesi FKM F 0380 NBR N 0180 PTFE P 0310 PTFE Br 0440 POM PO 0005 İS74 U Yaylı Keçe (Yüksek Tansiyon) PTFE Cr 0625 Yay C1/y 1245 Basınç max (bar) Isı max ( C) 400 400 400 Kayma Hızı 5 2,5 350-200 260 5 58 11
Üretim Programı Profil Kod Açıklama Malzeme İS10 Nutring Keçe NBR N0190 FKM F0382 PU P 0292 Basınç max (bar) 150 150 400 Isı max ( C) -30 +100 Kayma Hızı 0,5 Parmak (Inch) Kesir Ondalık mm = 0,03970 in. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 1/2 0,500 12,700 38,100 63,500 88,900 114,300 139,700 165,100 190,500 215,900 33/64 0,516 13,097 38,497 63,897 89,297 114,697 140,097 165,497 190,897 216,297 17/32 0,531 13,494 38,894 64,294 89,694 115,094 140,494 165,894 191,294 216,694 İS30 Kompakt Keçe NBR-Bez Nb 0170 NBR N 0180 FKM-Bez Fb 0370 FKM F 0380 350 0,5 35/64 0,547 13,891 39,291 64,691 90,091 115,491 140,891 166,291 191,691 217,091 9/16 0,563 14,288 39,688 65,088 90,488 115,888 141,288 166,688 192,088 217,488 37/64 0,578 14,684 40,084 65,484 90,885 116,285 141,685 167,085 192,485 217,885 HİDROLİK BOĞAZ ve PİSTON SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI İS51 X-Ring NBR N 0170 60 0,5 19/32 0,594 15,081 40,481 65,881 91,281 116,681 142,082 167,482 192,882 218,282 39/64 0,609 15,478 40,878 66,278 91,678 117,078 142,478 167,878 193,278 218,679 5/8 0,625 15,875 41,275 66,675 92,075 117,475 142,875 168,275 193,675 219,075 41/64 0,641 16,272 41,672 67,072 92,472 117,872 143,272 168,672 194,072 219,472 21/32 0,656 16,669 42,069 67,469 92,869 118,269 143,669 169,069 194,469 219,869 43/64 0,672 17,066 42,466 67,866 93,266 118,666 144,066 169,466 194,866 220,266 11/16 0,688 17,463 42,863 68,263 93,663 119,063 144,463 169,863 195,263 220,663 45/64 0,703 17,859 43,259 68,659 94,060 119,460 144,860 170,260 195,660 221,060 23/32 0,719 18,256 43,656 69,056 94,456 119,856 145,257 170,657 196,057 221,457 47/64 0,734 18,653 44,053 69,453 94,853 120,253 145,653 171,053 196,453 221,854 3/4 0,750 19,050 44,450 69,850 95,250 120,650 146,050 171,450 196,850 222,250 49/64 0,766 19,447 44,847 70,247 95,647 121,047 146,447 171,847 197,247 222,647 25/32 0,781 19,844 45,244 70,644 96,044 121,444 146,844 172,244 197,644 223,044 51/64 0,797 20,241 45,641 71,041 96,441 121,841 147,241 172,641 198,041 223,441 13/16 0,813 20,638 46,038 71,438 96,838 122,238 147,638 173,038 198,438 223,838 53/64 0,828 21,034 46,434 71,834 97,235 122,635 148,035 173,435 198,835 224,235 27/32 0,844 21,431 46,831 72,231 97,631 123,031 148,432 173,832 199,232 224,632 55/64 0,859 21,828 47,228 72,628 98,028 123,428 148,828 174,228 199,628 225,029 7/8 0,875 22,225 47,625 73,025 98,425 123,825 149,225 174,625 200,025 225,425 57/64 0,891 22,622 48,022 73,422 98,822 124,222 149,622 175,022 200,422 225,822 29/32 0,906 23,019 48,419 73,819 99,219 124,619 150,019 175,419 200,819 226,219 59/64 0,922 23,416 48,816 74,216 99,616 125,016 150,416 175,816 201,216 226,616 15/16 0,938 23,813 49,213 74,613 100,013 125,413 150,813 176,213 201,613 227,013 61/64 0,953 24,209 49,609 75,009 100,410 125,810 151,210 176,610 202,010 227,410 31/32 0,969 24,606 50,006 75,406 100,806 126,206 151,607 177,007 202,407 227,807 63/64 0,984 25,003 50,403 75,803 101,203 126,603 152,003 177,403 202,803 228,204 12 57
Üretim Programı METRİK INCH ÇEVRİM TABLOSU Parmak (Inch) Kesir Ondalık mm = 0,03970 in. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0,000 0,000 25,400 50,800 76,200 101,600 127,000 152,400 177,800 203,200 1/64 0,016 0,397 25,797 51,197 76,597 101,997 127,397 152,797 178,197 203,597 Profil Kod Açıklama Malzeme İS64 Set Keçe (Boğaz) NBR N0170 PTFE Br 0440 Basınç max (bar) Isı max ( C) 250 Kayma Hızı 5 1/32 0,031 0,794 26,194 51,594 76,994 102,394 127,794 153,194 178,594 203,994 3/64 0,047 1,191 26,591 51,991 77,391 102,791 128,191 153,591 178,991 204,391 1/16 0,063 1,588 26,988 52,388 77,788 103,188 128,588 153,988 179,388 204,788 5/64 0,078 1,984 27,384 52,784 78,185 103,585 128,985 154,385 179,785 205,185 3/32 0,094 2,381 27,781 53,181 78,581 103,981 129,382 154,782 180,182 205,582 7/64 0,109 2,778 28,178 53,578 78,978 104,378 129,778 155,178 180,578 205,979 1/8 0,125 3,175 28,575 53,975 79,375 104,775 130,175 155,575 180,975 206,375 9/64 0,141 3,572 28,972 54,372 79,772 105,172 130,572 155,972 181,372 206,772 5/32 0,156 3,969 29,369 54,769 80,169 105,569 130,969 156,369 181,769 207,169 11/64 0,172 4,366 29,766 55,166 80,566 105,966 131,366 156,766 182,166 207,566 3/16 0,188 4,763 30,163 55,563 80,963 106,363 131,763 157,163 182,563 207,963 13/64 0,203 5,159 30,559 55,959 81,360 106,760 132,160 157,560 182,960 208,360 7/32 0,219 5,556 30,956 56,356 81,756 107,156 132,557 157,957 183,357 208,757 15/64 0,234 5,953 31,353 56,753 82,153 107,553 132,953 158,353 183,753 209,154 1/4 0,250 6,350 31,750 57,150 82,550 107,950 133,350 158,750 184,150 209,550 17/64 0,266 6,747 32,147 57,547 82,947 108,347 133,747 159,147 184,547 209,947 9/32 0,281 7,144 32,544 57,944 83,344 108,744 134,144 159,544 184,944 210,344 19/64 0,297 7,541 32,941 58,341 83,741 109,141 134,541 159,941 185,341 210,741 5/16 0,313 7,938 33,338 58,738 84,138 109,538 134,938 160,338 185,738 211,138 21/64 0,328 8,334 33,734 59,134 84,535 109,935 135,335 160,735 186,135 211,535 11/32 0,344 8,731 34,131 59,531 84,931 110,331 135,732 161,132 186,532 211,932 23/64 0,359 9,128 34,528 59,928 85,328 110,728 136,128 161,528 186,928 212,329 3/8 0,375 9,525 34,925 60,325 85,725 111,125 136,525 161,925 187,325 212,725 25/64 0,391 9,922 35,322 60,722 86,122 111,522 136,922 162,322 187,722 213,122 13/32 0,406 10,319 35,719 61,119 86,519 111,919 137,319 162,719 188,119 213,519 HİDROLİK BOĞAZ ve PİSTON RADYAL HAREKET SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI İS75 Set Keçe (Piston) NBR N0170 PTFE Br 0440 İS48 V-Ring (WV-A) NBR N 0165 FKM F 0365 İS49 V-Ring (WV-S) NBR N 0165 FKM F 0365 İS50 V-Ring (WV-L) NBR N 0165 FKM F 0365 250 0,5 0,5 0,5 5 2 2 2 27/64 0,422 10,716 36,116 61,516 86,916 112,316 137,716 163,116 188,516 213,916 7/16 0,438 11,113 36,513 61,913 87,313 112,713 138,113 163,513 188,913 214,313 29/64 0,453 11,509 36,909 62,309 87,710 113,110 138,510 163,910 189,310 214,710 15/32 0,469 11,906 37,306 62,706 88,106 113,506 138,907 164,307 189,707 215,107 31/64 0,484 12,303 37,703 63,103 88,503 113,903 139,303 164,703 190,103 215,504 56 13
Üretim Programı Notlar Profil Kod Açıklama Malzeme PNOMATİK BOĞAZ SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI Basınç max (bar) Isı max ( C) Kayma Hızı İS17 Nutring Keçe NBR N0185 FKM F 0382 PU P 0280 12 12 16-30 +100 İS18 Toz Dudaklı Nutring NBR N0190 FKM F 0382 12 12 İS21 Toz Dudaklı Nutring NBR N0190 FKM F 0382 İS22 Toz Dudaklı Metalli Nutring NBR N0170 FE DS 37 İS65 Toz Dudaklı Nutring Set NBR N 0165 FKM F 0390 PTFE Br 0440 İS32 Yastıklama Keçesi NBR N 0190 FKM F 0392 12 12 16 16 12 14 55
Üretim Programı O-RİNGLERDE KABUL EDİLEBİLİR HATA DEĞERLERİ Hata Tanımı ve Şekli Ölçü Standart b DIN 3771, 1. kısma göre Özel b DIN 3771, 1. kısma göre 1,80 2,65 3,55 5,30 7,00 1,80 2,65 3,55 5,30 7,00 e 0,08 0,10 0,13 0,15 0,15 0,08 0,08 0,10 0,12 0,13 Profil Kod İS55 Açıklama Çift Tesirli Keçe (Pnömatik Piston Keçesi) Malzeme NBR N 0175 FKM F 0375 FE DS 37 Basınç max (bar) Isı max ( C) 16 Kayma Hızı Kalıp kaçıklığı İS56 Çift Tesirli Kısa Strok Keçe NBR N 0170 FE DS 37 12 f 0,10 0,12 0,14 0,16 0,18 0,10 0,10 0,13 0,13 0,13 Çapak, kabarıklık ve kalıp kaçıklığı birlikte Kalıp ayırma çizgisinde göçme Çapak almada perdah Akma çizgileri (eksene dik akmalar kabul edilmez) g 0,18 0,27 0,36 0,53 0,70 0,10 0,15 0,20 0,20 0,30 h 0,08 0,08 0,10 0,10 0,13 0,08 0,08 0,10 0,10 0,13 - Çapak temizlenirken dairelikten sapma kabul edilir. Ancak elde edilen yüzey yumuşak geçiş yapacak ve b için kabul edilen ölçü içinde kalacak. 0,05 x d or * 0,05 x d or * j 4,5 1,5 6,5 6,5 6,5 1,5 1,5 1 5 5 k 0,08 0,08 l 0,60 0,80 1,00 1,30 1,70 0,15 0,25 0,40 0,63 1,00 PNOMATİK PİSTON SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI İS57 Tek Tesirli Keçe NBR N 0170 FE DS 37 İS58 Tek Tesirli Keçe NBR N0190 FKM F 0390 İS23 Nutring Keçe NBR N 0190 FKM F 0382 PU P 0280 İS52 Çift Tesirli Keçe NBR N 0170 12 16 14 16-30 +80 12 Çukurlar ve ek yerleri m (derinlik) 0,08 0,08 0,10 0,10 0,13 0,08 0,08 0,10 0,10 0,13 İS53 Çift Tesirli Keçe NBR N 0170 12 Yabancı madde - Kabul edilemez. * Hangisi daha büyükse Standart O-Ringler dinamik ve statik tüm çalışmalar için uygundur. Özel O-Ringler ise farklı uygulamalar gerektiren yerlerde tercih edilmektedir. Bu O-Ringlerin üretim ve kontrol sistemleri de istenen özelliklere göre değişmektedir. Standart ve özel üretim O-Ringlerin ölçüsel toleransları aynı değerlerle, hata toleransları ise özelliğine göre değerlendirilmelidir. İS54 Çift Tesirli Keçe NBR N 0170 12 54 15
Üretim Programı Profil Kod Açıklama Malzeme Basınç max (bar) Isı max ( C) Kayma Hızı STATİK SİSTEMLERDE ÜÇGEN KESİTLİ O-RİNG YUVA DEĞERLERİ İS76 Çift Tesirli Set Keçe NBR N 0170 PTFE Cr 0625 12 d T d T 1,00 1,45 +0,08 4,50 6,15 +0,20 PNOMATİK PİSTON SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI 1,50 2,00 +0,08 5,00 6,85 +0,20 1,60 2,13 +0,08 5,33 7,35 +0,20 1,78 2,38 +0,08 5,70 7,85 +0,20 2,00 2,70 +0,08 6,00 8,25 +0,30 2,40 3,25 +0,12 6,50 8,95 +0,30 2,50 3,40 +0,12 6,99 9,60 +0,30 2,62 3,55 +0,12 8,00 11,00 +0,30 3,00 4,10 +0,20 8,40 11,55 +0,30 3,53 4,85 +0,20 9,00 12,40 +0,40 4,00 5,50 +0,20 10,00 13,70 +0,40 16 53
Üretim Programı STATİK SİSTEMLERDE KARE KESİTLİ O-RİNG YUVA DEĞERLERİ Profil Kod Açıklama Malzeme Basınç max (bar) Isı max ( C) Kayma Hızı İS25 Nutring Keçe NBR N0180 FKM F 0382 PU P 0280 12 12 16-30 +80 b T B 1,50 1,10 1,9 1,60 1,20 2,1 1,78 1,30 2,3 2,00 1,50 2,6 2,40 1,80 3,1 2,50 1,90 3,2 2,62 2,00 3,4 3,00 2,30 3,9 3,53 2,75 4,5 4,00 3,15 5,2 b T B 5,00 4,00 6,5 5,33 4,30 6,9 5,70 4,65 7,4 6,00 4,95 7,8 6,99 5,85 9,1 8,00 6,75 10,4 8,40 7,15 10,9 9,00 7,70 11,7 10,00 8,65 13,00 PNOMATİK PİSTON ve BOĞAZ SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI 52 17
Üretim Programı Profil Kod Açıklama Malzeme Basınç max (bar) Isı max ( C) Kayma Hızı İS93 Toz Sıyırıcı (Kapalı Sistem) NBR N 0190 FKM F 0385 PU P 0292-30 +110-30 +100 İS34 Toz Sıyırıcı (Açık Sistem) NBR N 0190 FKM F 0385 FE DS 37-30 +100 İS35 Toz Sıyırıcı / Nutring Dudaklı (Açık Sistem) NBR N0190 FKM F 0385 FE DS 37 TOZ SIYIRICI KEÇELER İS36 İS37 Toz Sıyırıcı / Kademeli (Kapalı Sistem) Toz Sıyırıcı / Muhafazalı (Açık Sistem) NBR N0190 FKM F 0385 PU P 0292 NBR N 0190 FKM F 0385 FE DS 37-30 +100 PNÖMATİK SİSTEMLERDE O-RİNG KANAL DEĞERLERİ b T B N b T B N 1,50 1,35 1,90 1,00 5,33 4,95 6,40 2,70 1,78 1,55 2,30 1,10 5,50 5,15 6,60 2,80 2,00 1,80 2,40 1,20 5,70 5,35 6,90 3,00 2,40 2,15 2,90 1,40 6,00 5,65 7,20 3,10 2,50 2,25 3,00 1,40 6,60 6,10 7,80 3,30 İS38 Toz Sıyırıcı (Set) PTFE Br 0440 NBR N 0170 5 2,62 2,35 3,10 1,50 3,00 2,75 3,60 1,60 3,50 3,25 4,20 1,80 6,99 6,60 8,40 3,60 7,50 7,10 9,00 3,80 8,00 7,60 9,60 4,00 3,53 3,25 4,20 1,80 8,50 8,00 10,20 4,20 İS39 Toz Sıyırıcı (Set) PTFE Br 0440 NBR N 0170 5 4,00 3,70 4,80 2,00 4,50 4,20 5,20 2,30 5,00 4,65 6,00 2,50 9,00 8,50 10,80 4,30 9,50 8,50 11,40 4,40 10,00 9,00 12,00 4,50 İS40 Toz Sıyırıcı (Set) PTFE Br 0440 NBR N 0170 5 18 51
Üretim Programı O-RİNG KANAL AÇMA DEĞERLERİ Profil Kod Açıklama Malzeme Basınç max (bar) Isı max ( C) Kayma Hızı İS80 Şerit Yataklama Boğaz - Piston PTFE Br 0441-50 +225 5 İS81 Şerit Yataklama Boğaz - Piston PTFE Cr 0630-50 +225 5 İS82 Şerit Yataklama Boğaz - Piston POLYESTER RESİN P/RS 0025-40 +125 DİNAMİK SİSTEMLERDE O-RİNG KANAL DEĞERLERİ b T B N b T B N 1,50 1,30 1,90 1,00 5,33 4,70 6,40 2,70 1,78 1,50 2,30 1,10 5,50 4,95 6,60 2,80 2,00 1,70 2,40 1,20 5,70 5,10 6,90 3,00 2,40 2,10 2,90 1,40 6,00 5,40 7,20 3,10 2,50 2,20 3,00 1,40 6,60 5,60 7,80 3,30 2,62 2,30 3,10 1,50 6,99 6,30 8,40 3,60 3,00 2,60 3,60 1,60 7,50 6,70 9,00 3,80 3,50 3,05 4,20 1,80 8,00 7,20 9,60 4,00 3,53 3,10 4,20 1,80 8,50 7,70 10,20 4,20 YATAKLAMALAR - KAYDIRICI HALKALAR İS83 İS84 İS85 Kapalı Tip Ring Yatak Boğaz Kapalı Tip Ring Yatak Piston Kapalı Tip Ring Yatak Boğaz POM Po 0006-30 +120 POM Po 0006-30 +120 POLYESTER RESİN P/RS 0025-40 +120 4,00 3,50 4,80 2,00 9,00 8,20 10,80 4,30 4,50 4,00 5,20 2,30 5,00 4,45 6,00 2,50 9,50 8,60 11,40 4,40 10,00 9,10 12,00 4,50 İS86 Kapalı Tip Ring Yatak Piston FENOLİK RESİN P/RS 0025-40 +120 50 19
Üretim Programı Profil Kod İS90 Açıklama Kapak / Üst (...) Sızdırmazlık Elemanları Malzeme NBR N 0188 FKM F 0382 Basınç max (bar) 500 400 Isı max ( C) Kayma Hızı MEKANİKTE UYGULANAN BÜYÜKLÜKLER VE BİRİMLERİ BÜYÜKLÜKLER BİRİMLER KULLANILAN RESMİ BİRİMLER Açısal Momentum, Bükülme N.m.s Atalet Momenti kg.m g.m t.m 2 Birim İletkenlik W/m.K 4 İS91 Kapak / İç Sızdırmazlık Elemanları NBR N 0188 FKM F 0382 500 400 Döndürme Momenti N.m Elastikiyet Modülü Pa Entalpi J Kj Entropi J/K kj/k İS92 Kapak / Dış Sızdırmazlık Elemanları NBR N 0188 FKM F 0382 500 400 Geometrik Eylemsizlik Momenti m 4 cm 4 Gaz Sabiti J/kg.K kj/kg.k Isı Kapasitesi J/K kj/k STATİK SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI İS93 Somun Altı Sızdırmazlık Elemanları İS94 Destek Ringi (O-Ring) TPE TD R060 PTFE PE 0310 VMQ V 0470-60 +170 600 500-40 +110-200 +260 Isı Transferi Sabiti W/m.K Isıl Değer J/kg-J/m 3 kj/kg-kj/m 3 Kesit Modülü m 3 cm 3 Kuvvet N kn-mn Moment N.m Momentum N.s Özel Entalpi J/kg kj/kg Özel Entropi J/kg.K kj/kg.k Özel Isı Kapasitesi J/kg.K kj/kg.k Özel Hacim m 3 /kg Periyod 2.x.rad./s s -1 Termal İletkenlik W/m.K Tork Nm-J 20 49
Üretim Programı ÇEVRİM TABLOLARI BASINÇ 1 Pascal (Pa) = 1 N / m² : 1 Mpa (106 Pa) = 1 N / mm² = 0,102 kp / mm² Pa MPa bar kp/ cm² mm Hg atm mws Profil Kod Açıklama Malzeme İS O O-Ring Dinamik / Statik NBR N 0170 NBR N 0180 Basınç max (bar) Isı max ( C) 63 Kayma Hızı 0,5 1 atm 1,013x10 5 0,1013 1,013 1,033 760 1 10,33 1 bar 10 5 0,10 1 1,02 750 0,987 10,20 1 kp/cm 2 (at) 9,81x10 4 9,81x10-2 0,981 1 736 0,968 10 1 mm Hg 133 1,33x10-4 1,33x10-3 1,36x10-3 1 1,32x10-3 1,36x10-2 1 mws 9,81x10 3 9,81x10-3 9,81x10-2 0,1 73,6 9,68x10-2 1 1 Mpa=1 N/ mm 2 10 6 1 10 10,2 7,50x10 3 9,98 102 1 Pa=1 N/m 2 1 10-6 10-5 1,02-5 7,50x10-3 9,87 --6 1,02x10-4 ENERJİ, İŞ, ISI MİKTARI Nm=1 Joule (j) = 1 ws Nm kwh kpm cal 1 cal 4,19 1,17x10-6 0,428 1 1 kpm 9,81 2,72x10-6 1 2,335 1 kwh 3,6x10 6 1 3,67x10 6 0,86x10 6 1 Nm 1 0,278x10-6 0,102 0,238 KUVVET 1 Newton (N) = 1 kg m/s 2 N kp dyn 1 N 1 0,102 10 5 1 kp 9,81 1 9,81x10 5 1 dyn 10-5 1,02x10-6 1 GÜÇ 1 Watt (W) = 1 Nm/s = 1 J/s W kw PS 1 W 1 10-3 1,36x10-3 1 kw 10 3 1 1,36 1 PS 736 0,736 1 O-RİNG (DİNAMİK - STATİK) SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI 48 21
Elastomer Cinsleri Profil Kod Açıklama ÖZEL ÜRETİM STANDART DIŞI SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI Malzeme Basınç max (bar) Isı max ( C) Kayma Hızı İS115 Kare Kesitli Conta (Dinamik/Statik) NBR N 0170 63 0,5 Ölçü mm A B 0-6,3 ± 0,25 ± 0,40 6,3-10 ± 0,30 ± 0,50 İS110 Şerit O-Ring (Statik) NBR N 0170 VMQ V 0470 İS7 Manşet Keçe (Dinamik) -60 +170 NBR-Bez Nb 0195 220-30 +80 2 İS140 Körük (Statik, Toz) NBR N 0185 İS150 Vakum Pedi / Vantuz NBR N 0165 12 İS130 Diafram NBR N 0165 12 3. Sınıf Ölçüsel Tolerans: Ticari Üretim maliyetleri uygun olup, çok gözlü kalıplarda düşük maliyetle üretilebilir ve ölçüm yöntemleri kolaydır. 4. Sınıf Ölçüsel Tolerans: Kritik Değil Kalıp hassasiyeti ve ölçüm hassasiyeti önemli değildir. Üretim maliyetleri düşüktür. 10-16 ± 0,40 ± 0,60 16-25 ± 0,50 ± 0,80 25-40 ± 0,60 ± 1,00 40-63 ± 0,80 ± 1,30 63-100 ± 1,00 ± 1,60 100-160 ± 1,30 ± 2,00 160 tan büyük ölçüler 0,005 ile çarpılır. Ölçü mm A B 0-6,3 ± 0,50 ± 0,50 6,3-10 ± 0,70 ± 0,70 10-16 ± 0,90 ± 0,90 16-25 ± 1,00 ± 1,00 25-40 ± 1,30 ± 1,30 40-63 ± 1,60 ± 1,60 63-100 ± 2,00 ± 2,00 100-160 ± 2,50 ± 2,50 160 tan büyük ölçüler 0,008 ile çarpılır. TALAŞLI ÜRETİM TERMOPLASTİKLERDE STANDART ÖLÇÜ TOLERANSLARI (DIN 7168) Ölçü mm Ortalama Tolerans Sınırlı Çalışma Tolerans 0-6 ± 0,10 ± 0,10 6-30 ± 0,20 ± 0,15 30-65 ± 0,30 ± 0,20 65-120 ± 0,50 ± 0,30 120-200 ± 0,50 ± 0,40 22 47