İÇME SUYU ARITMA TESİSİ PROJE HESAPLARI

İÇME SUYU ARITMA TESİSİ PROJE HESAPLARI SUYUN GENEL ÖZELLİKLERİ Tablo = Ham suyun mevcut parametrelerinin değerleri ve TS66 standart değerleri PARAMETRELER HAM SUYUN MECUT DEĞERLERİ STANDARTLAR Sıcaklık ( 0 C) 10 8-1 PH 9 7-8.5 Renk ( pt-co br) 1 5 Bulanıklık (NTU) 76 5 Ç. Oksijen (mg/l).5 5 Demir (mg/l) 1.6 0. Mangan (mg/l) 0. 0.1 CO (mg/l).7 0 Klorür (mg/l) 0 00 Sülfat (mg/l) 115 00 Nitrat (mg/l) 17 0 Top. Org. Madde (mg/l).5 0 Koliform (EMS/100ml) 110 0 Toplam Sertlik ( 0 Fs ) 18 7.5-15 1

Ünite tasarımları yapılırken standartlara uymayan renk, bulanıklık, çözünmüş oksijen, mangan, karbondioksit, klorür, nitrat, toplam organik madde, Koliform ve toplam sertlik gibi parametreleri maddi yönden en ekonomik şekilde standartlara uygun hale getirilecektir. Ham suda bulunan ve standartlara uygun olmayan kirliliklerin giderme yöntemleri: Renk: Suda renk organik maddelerden, alglerden, herhangi bir evsel veya endüstriyel atık su deşarjından ve inorganik maddelerden ileri gelmektedir. Aktif karbon yöntemi, kum filtreleri, kimyasal oksidasyon yöntemi giderme yöntemi olarak sıralanabilir. Bulanıklık: Suda çözünmüş veya askıda bulunan bileşenlerden ileri gelmektedir. Koagülasyon ve flokülasyon, çöktürme, kum filtreleri giderme yöntemleri olarak sıralanabilir. Çözünmüş oksijen: Suda bulunan oksijen tat ve kokuya tesir eder. Bu da suyun içilebilirliği açısından önemlidir. Havalandırma arıtma yöntemleri arasında sayılabilir. Demir: Suyun içinde bulunan demir iyonlarının bulunmasından dolayı oluşan kirliliktir. Arıtma yöntemi olarak havalandırma, iyon değiştirici ve kimyasal oksidasyon olarak belirtilebilir Mangan: Suyun içinde bulunan mangan iyonlarının bulunmasından dolayı oluşan kirliliktir. Arıtma yöntemi olarak havalandırma,iyon değiştirici ve kimyasal oksidasyon olarak belirtilebilir. Karbondioksit: Suda asidite meydana getirmektedir. Bu nedenle suda bulunması istenmez. Giderme yöntemi olarak havalandırma söylenebilir. Nitrat: Suda nitrat bulunması istenmeyen bir kirliliktir. Arıtma yöntemi olarak iyon değiştirici söylenebilir. Toplam organik madde: Standartlara indirmek için dezenfeksiyon işlemi uygulanmalıdır. Koliform:Standart değere getirmek için dezenfeksiyon işleminde tamamı giderilecektir.

Toplam sertlik: Yüksek olduğundan dolayı iyon değiştiricide giderilecektir. ph: ph değeri standart aralığının üstündedir fakat alüm kullanıldığından dolayı standart değere gelecektir. PROJE AKIM ŞEMASI E ALTERNATİFLERİ: 1. Alternatif. Alternatif; Giriş Giriş Biriktirme Haznesi Havalandırma Hızlı Karıştırma Havalandırma (Kaskad) - Ön klorlama - Kimyasal Madde (Alüm) - Kimyasal Madde (Alüm, Kireç) Yavaş Karıştırma Çöktürme Hızlı Kum Filtresi İyon Değiştirici (Katyon Değiştirici) İyon Değiştirici (Anyon Değiştirici) Hızlı Karıştırma Yavaş Karıştırma Çöktürme Karbonlama Filtrasyon İyon Değiştirici (Anyon Değiştirici) Dezenfeksiyon Temiz Su Tankı Dezenfeksiyon Temiz Su Tankı

. Alternatif Giriş Havalandırma -Ön Klorlama Hızlı Karıştırma - Kimyasal Madde (Kireç, Soda) Çöktürme Karbonlama - Kimyasal Madde (Alüm) Yavaş Karıştırma Çöktürme Hızlı Kum Filtresi İyon Değiştirici (Anyon Değiştirici) Dezenfeksiyon Yukarıdaki akım alternatiflerinden birinci akım alternatifi uygun görülmüştür.

BİRİKTİRME HAZNESİ: Bu ünitenin konulmasındaki maksat iri tanelerin çökmesi,su kalitesinin düzeltilmesi ve debinin dengelenmesidir. Biriktirme yarıca bulanıklığın azalmasını da sağlayabilir. 0 Yılına Göre; adet paralel hazne yapılmak istenirse; Her bir hazneye gelecek debi bu durumda; Q = 1,9 m / sn = = Q 1,9 = 0,1 m / sn olarak bulunmuştur. Biriktirme haznesinin tasarımı: Bekleme süresi, td = 1,5 saat seçelim td = 90 x 60 = 500 saniye Q =.1 m / s td Q 500 = 8 m 0,1 00 m Hazne yüksekliği 5,5 m seçilirse; b x L x h = 00 m 00 bxl = 6 m 5,5 W = 15 m ve L = 0 m seçelim ve yeni hacmi hesaplayalım; W x L x h = 15 x 0 x 5,5 = 75 m ve yeni bekleme süresi 75 td = 57 saniye 1,5 saat olarak bulunur. 0,1 75 m hacminde adet paralel hazne yapılması uygun görülmüştür. 5

08 Yılına Göre; Q =,008 m / sn = = Q,008 = 0,669 m / sn olarak bulunmuştur. td Q td 75 0,669 td =700 sn td 1 saat olduğundan uygundur ayrıca, bu ünitede 50 NTU ya kadar bulanıklık giderilmiştir. Hazne Giriş Çıkış Boruları: 0 Yılına Göre; adet biriktirme haznesi bulunduğundan dolayı arıtma tesisine 100 mm çaplı boru ile gelen su bu ünite için ayrı çaplı boru kullanılacaktır. Debiler eşit ve hazne hacimleri ile bekleme süreleri aynı olduğundan boru çapları birbirine eşittir. = A = 1 m / sn olarak kabul edilirse (0,6-1.8 m / sn aralığında) A = A = 0,1 1 A = 0.1 m dir D A = D = 71 mm 700 mm çaplı borular kullanılmıştır. 6

08 Yılına Göre; 08 Yılına Göre; kontrol yapılırsa, = A = A = 0,669 0,9 = 1,7 m /sn (0,6-1,8 m /sn aralığında olmalıdır.) Hazneye giriş ve çıkışlarda er adet 700 mm lik boru kullanılmıştır. 7

... HAALANDIRMA: Havalandırma ünitesini yapmamızın sebepleri; a- Suya O kazandırmak: Sudaki Fe ++ (Demir), Mn ++ (Mangan), Toplam Organik Madde havalandırma ünitesinde oksitlenip, küçük parçacıklara dönüşerek, çökeltme tankında giderilir. Ayrıca; biyolojik arıtım için gerekli oksijenin sisteme verilmesi sağlanır. b- CO gidermek: CO'in, sudan giderilmesi İçme sularında, havalandırma yapılarak, oksitlenme olayı sayesinde sudaki bir çok madde giderilebilir. Kaskad (kademeli) havalandırma, içme suyu arıtımında genel olarak kullanılan basit ve ucuz bir sistem olduğu için, tercih edilmiştir. Bu sistemde su, basamaklardın aşağıya düşürülerek havalandırırlar. Aerotörde kullanılabilirdi ama maliyeti yüksek olduğundan tercih edilmemiştir. REAKSİYONLAR: MANGANIN OKSİTLENMESİ: 6Mn ++ + O + 6HO 6MnO + 1H + 0mg / L Mn için 0,1 mg / L için x 96 gr oksijen tepkimeye girerse 0,1 mg/l Mn ++ nın oksitlenmesi için 0,08 gr oksijen gerekir. DEMİRİN OKSİTLENMESİ : Fe ++ + O + 8HO Fe(OH) + 6H + mg/l Fe için 1, mg / L için x gr oksijen tepkimeye girerse 1, mg / L Fe ++ nın oksitlenmesi için 0,185 gr oksijen gerekir. 8

TOPLAM ORGANİK MADDENİN OKSİTLENMESİ : C5H7O7N + 5O CO + HO + NH + HCO 19mg/L C5H7O7N için,5 mg / L için x 19 gr oksijen tepkimeye girerse,5mg/l C5H7ON nın oksitlenmesi için,8 gr oksijen gerekir. TASARIM : CS = 68 /(1,6 +T) Cs = 68 /(1,6 + 7 C 0 ) =1,1 mg/l Tasarım için bir h değeri seçilir. h= 1,5 m olarak seçildi. Düşüm yüksekliği ile K.Cs arasındaki bağıntı K.Cs h grafiğinden 1,5 m h değerinin kestiği K.Cs değeri okunur. 9

Tek Kademeli Kaskat Havalandırıcı için : h=1,5 m için K.Cs h grafiğinden K.Cs değeri = 7,0 go/m olarak bulunur. 7,0 K 0,6 bulunur. 11,5 11,5,5 1 0,6 8,g / m 8,mg L C 11,5 / 1 İki Kademeli Kaskad Havalandırıcı için : 1,5m h 0, 75m için K.Cs h grafiğinden K.Cs değeri = 5,0 go / m olarak bulunur. K 5,0 11,5 0, bulunur. 11,5,5) 1 0, 8,8g / m 8,8mg L C 11,5 / Üç Kademeli Kaskad Havalandırıcı için : 1,5m h 0, 50m K.Cs h grafiğinden K.Cs değeri =,5 go/m olarak bulunur,5 K 0,1 bulunur. 11,5 11,5,5 1 0,1 8,7g / m 8,7mg L C 11,5 / En yüksek kazanım hangi kaskad tipinde ise seçim ona göre yapılır. Buna göre iki kademeli kaskad tipi seçilir. 10

OKSİJEN GEREKSİNİMİ : İçme suyunda minimum Ç.O konsantrasyonu 5 mg/l olarak kabul edilmiştir.oksitlenmelerde harcanan oksijen miktarı da bu değere de eklenerek ne kadar düşüm yapmamız gerektiğini buluruz. Demirin oksitlenmesinden = 0,185 go Manganın oksitlenmesinden = 0,08gO Toplam organik maddenin oksitlenmesinden =,8 go O =,8 + 0,08 + 0,185 =,69 mg/l Minimum Ç.O = 5,0 mg/l Projelendirme oluşan min Ç.O konsantrasyonu: 8,7 mg/l -,69 mg/l= 5,01 mg/l Bu değer minimum Ç.O değerinin altındadır.ama reaksiyonların %100 verimle gerçekleştiği düşünülmüştür. Bu zaten imkansızdır. Kaskad kapasitesinin = 0,01 m /sn.m olması istenir. Buna göre kaskatın boyunun hesaplanmasına geçilir. Q08 için : Kaskad uzunluğu = Q08 / Kaskad kapasitesidir. L =,008 m / sn / 0,01 m / sn.m 00,8 m olarak bulunur. Min alan ihtiyacı = 85 m s/m x,008m /sn = 170,68 m Max alan ihtiyacı =105 m s/m x,008 m /sn = 10,8 m 11

Q0 için : Kaskad uzunluğu = Q0 / Kaskad kapasitesidir. L =1,9 m /sn / 0,01 m/sn.m 19, m olarak bulunur. Min alan ihtiyacı = 85 m s/m x 1,9 m /sn = 109,99 m Max alan ihtiyacı =105 m s/m x 1,9 m /sn = 15,87 m Q0 Q08 Min alan 109,99 m 170,68 m Max alan 15,87 m 10,8 m Basamak uzunluğu 19, m 00,8 m 1

Buna göre 0 yılı için şekilde görüldüğü üzere yönlü akış kabul edilmektedir. 08 yılı içinde yönlü olarak akış düşünülmüştür. 0 yılı için : Basamak uzunluğu 18,5m 1,5 m,5m 19m uzunluğu 19, m ye yaklaşık olarak ulaşılmıştır. olarak bulunmuş.gereken basamak Bulunan alan: 19 m olarak bulunmuştur. Bu alan bulunan max ve min alan içindedir. 08 yılı için: 18,5m 1,5 m,5m 1,0m 16m 19,0m 5 Basamak uzunluğu m bulunmuş.gereken basamak uzunluğu 00,8 m ye yaklaşık olarak ulaşılmıştır. olarak Bulunan alan: 5 m olarak bulunmuştur. Bu alan bulunan max ve min alan içindedir. Havalandırma Ünitesi Giriş-Çıkış Yapısının Boyutlandırılması Giriş Kanalının Boyutlandırılması: = 1.0 m / s kabul edildi. ( = 0.6 1.8 m/s arasında olmalıdır.) Q A 1,9 m / sn 1m / sn A A=1,9m bulunur. D A 1,9m 1,68m D D=18 mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 100mm yuvarlanır. 1

Yeni hız: D A,1 1, m 1,6m olarak bulunur. Q A 1,9 m / sn 1,6 m =0,975 m/sn olarak bulunur. (0,6-1,8 m/sn aralığında olmalıdır.) 08 yılı için : Hız kontrolü : Q A,008m / sn 1,6m = 1,51 m/sn olarak bulunur. (0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) Çıkış Kanalının Boyutlandırılması h n = 0,01 s =0,0008 olarak seçilir.(0,0001-0,0005) b b = h olarak kabul edilir. Hidrolik Yarıçap R = h/ 1 1 Q R s n A Manning formülü ile hesaplarız. 0 yılı için; 1 1 Q R s n A 1 h n Buradan h = 0,75 m olarak bulunur. 0,0008 1 1,9m / sn h b = x 0,75m = 1,5m 1

Hız Kontrolü : Q A 1,9m / sn 0,75m 1, 5m = 1,15 m/sn olarak bulunur. (0,6-1,8 m/s aralığında olmalıdır.) 08 yılı için; Q A,008m / sn 0,75m 1, 5m = 1,77 m/sn olarak bulunur. (0,6-1,8 m/s aralığında olmalıdır.) Havalandırma Ünitesi Boyutları 0 08 Toplam Kaskad uzunluğu (m) 19 5 Düşüm yüksekliği (m) 0.75 0.75 Düşüm sayısı Havalandırma yönü b uzunluğu (m) 1,5 1,5 Tesis alanı (m ) 19 5 Giriş boru çapı (mm) 100 100 Çıkış kanalı genişliği (m) 1,5 1,5 Çıkış kanalı su yüksekliği (m) 0,75 0,75 15

HIZLI KARIŞTIRMA ÜNİTESİ Suya bulanıklık ve renk veren maddelerin, koagülantlar yardımıyla büyük yumaklar haline getirilerek çökeltilmesi ve uzaklaştırılması gerekir. Bu sebeple uygulanan hızlı karıştırmada amaç; koagülantın suya homojen bir şekilde dağılmasını sağlamaktır. Hızlı karıştırma odalarının boyutlandırılmasında hız gradyanı ile bekleme süresi kullanılır. Hızlı karıştırmanın mekanik olarak yapıldığı hızlı karıştırma odalarının hesabına esas olacak bekleme süreleri ile hız gradyanı aşağıdaki verilmiştir. Tablo = Hızlı karıştırma ünitesi için bekleme süresi ve hız gradyanı Bekleme Süresi, td (s) 0 0 0 >0 Hız Gradyanı, G (s -1 ) 1000 900 790 700 Buradan seçimler yapılır. td = 0 sn olarak seçilir. G -1 = 900 olarak seçildi. Hızlı karıştırma odasının hacmi: hacim = hacim = Q td 0 1,9m / sn 0sn 8,8m 0 yılı için; adet tank +1 adet yedek tasarlanır. 8,8 m / = 8,8 m = 19,1 m bir tankın hacmi kare boyutlu olarak tasarlanacaktır. L =,7 m W =,7 m H=,7 m olarak bulunur. Buna Göre Yeni Hacim:,7 x,7 x,7 = 19,68 m Yeni bekleme süresi : 19,68 x = 1,9 m / s x td td= 0, sn 0 sn 16

Su yüzeyinden 0 cm hava payı bırakılacaktır. H =,7 m + 0, m =,9m olarak bulunur. Gerekli Motor Gücünün bulunması : Tablo sıcaklık değerlerine karşılık Kinematik izkozite Değerleri Sıcaklık 0 C 0 5 10 15 0 kinematik vizkozite m /s 1.79x10-6 1.5x10-6 1.1x10-6 1.15x10-6 1.01x10-6 Suyun sıcaklığı : 7 0 C = Bulunması için interpolasyon yöntemi kullanılmıştır. = 1,9*10 - olarak bulunmuştur. G N= (900) x (1,9x10 - ) x (19,1 m ) = 6watt olarak bulunur. Motor erimi : % 80 olarak kabul edilebilir. Ngerçek = (65) / (0,8 x 1000) = 8, kw olur. Pedal alanın bulunması : Taban uzunluğunun (%50 - %80 alınır.) Seçilen % 60 Taban uzunluğu =,7 m,7 m x 0,6 = 1,6 m =Da 17

Su içinde pedal hızı : U Da n n = 150 devir/dk n = 110 devir/dk seçilir. 110 / 60 = 1,8 devir / sn U =,1 x 1,8 x 1,6 = 9,0 m/sn r = izafi hız r = 0,75 x 9,0 = 6,975 m/sn Hızlı karıştırma odasının ölçeksiz çizimi aşağıda verilmiştir. Pedal Alanı : N A CD CD bulmak için: Aşağıdaki L/W - CD grafiğinden kabul yapılır. L/W 5 0 CD 1, 1,5 1,9 18

L/W = 5 olarak seçilir. Bu göre CD = 1, olarak bulunur. A = ( x 6 kg.m /sn )/(1, x 1000 kg/m x (6,975) ) = 0,111m olarak bulunur. 1 adet pedal seçilir. 0,15 m bir pedalın alanı. L/W oranı 5 olduğundan 0,111 m = a x 5a a = 0,15 m olarak bulunur. Buna göre : W = 0,15 m = 15 cm L = 0,75 m = 75 cm olarak bulunur. 08 yılı için : Q08 =,008 m /sn hacim =,008 m /sn x 0 sn = 60, m 1 tank için bulunan alan = 19,68 m 60, m / 19,68 m =,1 +1 yedek tank 08 yılında faaliyette olacak. adet 0 yılı için yapılan tanklardan adet 08 yılı için yapılacak. Giriş ve çıkış yapıları : 0 yılı için : =0,9 m/sn seçilirse Q A 1,9m / sn 0, 9 A A=1,7 m bulunur. D A 1,7m 1,8m D D=15 mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 100mm yuvarlanır. 19

Yeni hız: D A,1 1, m 1,1m olarak bulunur. Q A 1,9 m / sn 1,1m = 1,1 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) 08 yılı için : Hız kontrolü : Q A,008m / sn 1,1m = 1,77 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) Hızlı Karıştırma odalarına dağıtım yapısı : İki adet hızlı karıştırma odası bulunduğundan Q0 yılı debimizi iki ye bölerek iki adet tanka veririz. Q0 =1,9 m /sn / = 0,67m /sn 0 yılı için : =1,5 m/sn seçilirse Q A 0,67m / sn 1, 5 A A=0,0 m bulunur. D 0,0m A 0,57m D D=70 mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 700 mm yuvarlanır. Yeni hız: D A,1 0,7m 0,8m olarak bulunur. Q A 0,66m / sn 0,8m =1,68 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) 0

08 yılı için : 08 yılı için adet tank tasarlayacağımızdan kalan debimizi bu iki tanka böleriz. Q08 yılı debisi =,008 m / sn bunu dört tanka bölersek,008 m / sn / = 0,50 m /sn D = 700mm seçilirse D A,1 0,7m 0,8m Q A 0,50m / sn 0,8m = 1,1m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) Gerekli Alüm Miktar ; 0 yılı için ; 5 mg/l kullanılması seçilmiştir.(7 6 mg / L aralığında olmalıdır. Kaynak: Su Temini Ders Kitabıdır.) 19 L/sn *5 mg /L= 50 mg/sn 08 yılı için ; Uygun alüm dozu olarak 5 mg /L olarak alırsak; 008 L/ sn * 5 mg/ L=5000 mg /sn olarak bulunur. Alüm dozlaması sırasında ph indiği görülmüştür. Ancak tam netice elde etmek için jar test yapılmalıdır. 1

Hızlı Karıştırma Ünitesi boyutları 0 08 Tank eni (m),7,7 Tank Boyu (m),7,7 Tank Yüksekliği (m),7+0,0,7+0,0 Tank Sayısı (+1 yedek) (+1 yedek) Pedal Eni (m) 0,15 0,15 Pedal Boyu (m) 0,70 0,70 Bekleme Süresi (s) 0 0 Giriş ve Çıkış Boru Çapı (mm) 700 700

YAAŞ KARIŞTIRMA ÜNİTESİ İnce flokların suya verilecek uygun bir hız gradyanı ile birbirine çarparak yapışıp daha kolay çökebilen büyük floklar haline getirilmesi için yavaş karıştırma ünitesi boyutlandırılır. bölmeli adet asıl + 1 adet yedek yavaş karıştırma ünitesi yapılacaktır. Q0 = 1,9 m /sn / = 0,1 m /sn bölmeli olacağından debi eşit olarak paylaştırılır. 0,1 m /sn / = 0,1 m /sn t süresi seçilir. (15dk ila 5 dk arasında ) T= 0 dk seçilir. Bir bölmenin hacmi: 0,1 m / sn * 0 dk * 60 sn = 57, m Boyutlandırma: L = 10 m W = 10m H = m Yeni hacim = 10 * 10 * = 00 m 1.Bölme.Bölme.Bölme Td(dk) 10 dk 10dk 10dk G(sn -1 ) 50 0 10 Kontrol : (50+0+10) x 10dk x 60 sn = 5,x10 Uygunluk : 10 < 5,x10 < 10 5 arasında olduğundan uygundur. Her bir göz için pedal alanı hesaplanması : 1.BÖLME: Motor gücü: G

= 1,76*10 - N.s/m olarak kabul edildi. N = (50) x 1,76 x 10 - x (00 m / sn) = 1011 watt Motor verimi : % 80 kabul edilirse (1011 watt) / (1000 x 0,8) = 1,6 kw Pedal alanı : L/W 5 0 CD 1, 1,5 1,9 L/W oranı = 5 olarak seçilir. CD = 1, İzafi Pedal Hızı : r = 0,5-0,7 m/sn olarak seçilir. r = 0,6 m / sn olarak seçildi (0,5 0,7 aralığında olmalıdır.) Pedalların Toplam Yüzey Alanı: N A CD A= ( x 1011 kg m / sn ) / (1, x 1000 x (0,6) ) = 7,8 m Bu bölmede iki pedal kullanılırsa; 7,8 m / =,9 m (Bir pedalın alanı) L / W oranı = 5 olduğundan,9 m = 5a x a a = 0,78 m L = 5 * 0,78 =,9 m W = 0,78 m olarak bulunur.

.BÖLME : Motor gücü: = 1,76*10 - N.s/m olarak kabul edildi. G N = (0) x 1,76 x 10 - x (00 m / sn) = 6,85 watt Motor verimi : % 80 kabul edilirse (6,85) / (1000 x 0,8) = 0,5 kw Pedal alanı : L/W 5 0 CD 1, 1,5 1,9 L/W oranı = 5 olarak seçilir. CD = 1, İzafi Pedal Hızı : r = 0,5-0,7 m/sn olarak seçilir. r = 0,6 m / sn N A CD A= ( x 6,85 kg m / sn ) / (1, x 1000 x (0,6) ) =,8 m Bu bölmede tek pedal kullanılırsa. Bir Pedalın Alanı:,8 m L/W oranı = 5 olduğundan,8 m = 5a x a a = 0,78 m 0,75 m L = 5 * 0,75 =,75 m W = 0,75 m olarak bulunur 5

.BÖLME: Motor gücü: = 1,76*10 - N.s/m olarak kabul edildi. G N = (10) x 1,76 x 10 - x (00 m / sn) = 0, watt Motor verimi : % 80 kabul edilirse (0,) / (1000 x 0,8) = 0,05 kw Pedal alanı : L/W 5 0 CD 1, 1,5 1,9 L/W oranı = 5 olarak seçilir. CD = 1, İzafi Pedal Hızı : r = 0,5-0,7 m/sn olarak seçilir. r = 0,6m/sn N A CD A= ( x 0, kg m / sn ) / (1, x 1000 x (0,6) ) = 0,1 m Bu bölmede tek pedal kullanılırsa. Bir pedalın alanı : 0,1 m L/W oranı = 5 olduğundan 0,1 m = 5a x a a = 0,5 m 6

L = 5 * 0,5= 1,5 m W = 0,5 m olarak bulunur 08 yılı için; td= 0 dk seçilirse hacim= Q x td =,008 x 0dk x 60 sn = 61, m 61, m / 900 m =,016 5 + yedek tane tank Bunlardan tanesi Q0 için tanesi Q08 yılı için yapılacaktır. Giriş ve Çıkış Yapısı : Yavaş karıştırma ünitesine gelen borunun boyutlandırılması: 0 yılı için; =1 m/sn seçilirse Q A 1,9m / sn 1 A A=1,9 m bulunur. D 1,9m A 1,68m D D=18mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 100 mm yuvarlanır. Yeni hız: D A,1 1, m 1,1m olarak bulunur. Q A 1,9 m / sn 1,1m =1,15 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) 08 yılı için ; Hız kontrolü : Q A,008m / sn 1,1m = 1,78 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) 7

Her bir yavaş karıştırma ünitesine gelen borunun boyutlandırılması: Q0 = 1,9 m /sn / = 0,1 m /sn 0 yılı için ; =1,5 m/sn seçilirse Q A 0,1m / sn 1, 5 A A=0,88 m bulunur. D 0,88m A 0,66m D D=605 mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 600 mm yuvarlanır. Yeni hız: D A,1 0,6m 0,8m olarak bulunur. Q A 0,1m / sn 0,8m =1,5 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) 08 yılı için ; Q08 =,008 m /sn / 5 = 0,0 m /sn 08 yılı içinde 600 mm boru kullanılması kararlaştırılmıştır. Hız kontrolü : Q A 0,0m / sn 0,8m = 1, m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) 8

Yavaş Karıştırma Ünitesi Boyutları 0 08 Tank Bölme Sayısı Bir Bölmenin Eni (m) 10 10 Bir Bölmenin Boyu (m) 10 10 Bir Bölmenin Yüksekliği (m),5,5 Tank Sayısı +(1 Yedek) 5+( Yedek) Bir bölme hacmi (m ) 00 00 Birinci B.Pedal Eni (m) 0,78 0,78 İkinci B.Pedal Eni (m) 0,75 0,75 Üçüncü B.Pedal Eni (m) 0,5 0,5 Birinci B.Pedal Boyu (m),9,9 İkinci B.Pedal Boyu (m),75,75 Üçüncü B.Pedal Boyu (m) 1,5 1,5 Bir tankta bekleme süresi (dk) 0 0 Üniteye gelen borunun çapı (mm) 100 100 Her bir tanka gelen borunun çapı (mm) 600 600 9

ÇÖKELTME ÜNİTESİ Renk ve bunaklığı gidermek için eklenen kimyasal maddelerin suda bulunan askıdaki katı maddelerle oluşturduğu flokların çöktürülerek sudan ayrılması için çökeltme havuzları boyutlandırılmıştır. Bekleme süresi t, saat Yüzey yükü,.so,m/saat Derinlik,m sa 1 1,5 m/st m Yukarıdaki tablodan kabuller yapılarak çökeltme tankının boyutlandırılması yapılır. td= saat Yüzey yükü = 1,0 m/saat olarak seçilir. A = (1,9 m /sn x 600) / 1,0 m /saat = 658, m = Q x td = 1,9 m /sn x 600 x sa = 1975, m 7 adet havuz inşaa edilirse Bir havuzun hacmi : 1975, m / 7 = 1996,6 m Bir havuzun alanı : 658, m / 7 = 665,5 m Uzunluk / Derinlik = :1 olarak seçilir. (5:1 :1) 665,5 m = a x a a =1,9m L = a = 1,9 x =,7 m (0 75 m uygun) W = 1,9 m Yeni alan : 1,9m x,7m = 666,0 m H= 1996,6 m / 666,0 m =,99 = m (,5m -,7m) Yatay hız : y =L / td =,7 m / ( x 60 x 60) = 0,001 m/sn,1 mm/sn (,5 10 mm/sn ) Tane çapı : 0,1mm olarak seçilir. s değeri tablodan 8,0 mm/sn olarak bulunur. 0

Buna göre: s d Re 110 m810 m / sn Re 6 1,7610 m / sn 0,59 Re < 1 olduğundan ; CD = /Re CD = /0,59 = 0,68 olarak bulunur. s 6501000 9,81 10 0,68 1000 10, 10 m/ sn s > o olduğundan tabana çökelen maddeler tekrar karışmaz. 08 Yılı için ; Q08=,008 m / sn = 78,8 m /saat 08 yılı için 9+ adet tank yapılır. A = 666,0 m x 9 = 599,7m SLR Kontrolü : 78,8 m /sa / 599,7 m = 1,1 m/sa (1 1,5 m/sa),008 m /sn / 9 = 0, m /sn tank = 1996,6 m 1996,6 m = 0, m /sn x td td = 895,7 sn =,8 sa y =,7m /,8 sa = 18,0 m/sa = 5 mm / sn s =0,010 m/sn =10, mm / sn s > o olduğundan tabana çökelme olmaz 1

Çamur miktarını bulunması: Al SO 18H O CaHCO AlOH CaSO 18H O CO 6 666 gr 156 gr reaksiyonu oluşur. Alüm dozu 5 mg/l olarak kullanılacaktır. Alüminyum hidroksit miktarı = (5 x 156)/666 =5,85 mg/l bulunur. Oluşacak çamurun konsantrasyonu %5 olarak kabul edilmiştir. Oluşacak çamurun yoğunluğu 1005 Kg/m olarak kabul edilmiştir. 5,8510 kg / L19L / s 100/5 8600sn 1081kg / Çamur miktarı = 6 gün 0 yılı için oluşacak çamur miktarı : 1081 kg/gün dür. Oluşacak çamurun hacmi : 1081kg / gün 1,01m / gün 1005kg / m 0 yılı için 7 adet(+1 yedek) çökeltme havuzu yapılacağından ; (1,01 m /gün ) / 7 =1,858 m /gün her bir tankta oluşan çamur miktarı 08 yılı için oluşacak çamurun miktarı : 5,8510 kg / L008L / s 100/5 8600sn 099kg / Çamur miktarı = 6 gün Oluşacak çamurun hacmi : 099kg / gün 0,0m / gün 1005kg / m 08 yılı için 9 adet(+ yedek) çökeltme havuzu yapılacağından ; (0,0 m /gün ) / 9 =,5 m /gün her bir tankta oluşan çamur miktarı Çamur Konileri: Çökeltme havuzuna üç adet çökeltme konisi yapılır. Genişlik (W) = 1,9 m Koninin alt ve üst tabanı kare olarak boyutlandırırsak.alt tabanın bir kenarına a, üst tabanın bir kenarına b+a deriz

Buna göre; 1,9m=x(b+a),96m=(b+a) buradan a =,5 m kabul edersek b=0,8 m olarak bulunur H/b oranı = 1, seçilir.(1,:1 - :1 arası seçilebilir.) H/0,8 =1, H= 1 m bulunur. Koninin hacmini hesaplanması : Konin hacmini kesik bir piramit olarak düşünürüz.piramidin hacim formülü; 1 tabanalanı H alt ta kalan piramidin yüksekliğini benzer üçgenlerden bularak 1 1 A 1 H 1 A H olarak buluruz. A1=Büyük olan taban alanı A=Küçük taban alanı H1=Piramidin toplam yüksekliği H=Küçük piramidin yüksekliği w x y x x y x x y x h Benzerlikten; D,5,96 H 1 Buradan H1 = 1,016 m bulunur. 1m H 1 1 1,96 1,016m 1m,5 1,016 1,1m olarak bulunur. 0 yılı için bir tankta oluşan günlük çamur miktarı 1,858 m /gün dür.

0,68m 1,89gün 1,89 55saat 1,858m / gün te bir temizlenmesi gerekir. 08 yılı için bir tankta oluşan günlük çamur miktarı,5 m /gün dür 0,68m 18,08gün 18,08,9 saat,5m / gün te bir konilerin temizlenmesi gerekir. Giriş ve Çıkış Yapıları : = 0,m/sn seçilir. Q = x A 1.9 = 0. x H ==> H = B H = 1.6 m n = 0.016 B =,9 m R = H Eğimi hesaplarsak: 1 = R S n 1 1.6 0, m/s = S 0.016 1 S = 0.0769 m/m bulunur. Kanaldan sonraki giriş yapısı (Orfisler) Giriş yapısı için orfisler boyutlandırılacaktır. Q0 için bir çökeltme tankına gelen debi : 1,9m / sn 7 0,18m / sn Her bir tank için adet orfis seçilmesine karar verilmiştir. 0,18m / sn 0,06m / snher bir orfisten çıkan debi 1 Orfis boyutları Dikdörtgen olarak kabul edilmiş ve boyutları 0,m - 0, m olarak alınmıştır. Q A 0,06m / sn 0, m0, m =0,8 m/sn olarak bulunmuştur.(0,15-0,6 m/sn)

08 yılı için : Q08 için bir çökeltme tankına gelen debi :,008m / sn 9 0,m / sn Her bir tank için adet orfis seçilmesine karar verilmiştir. 0,m / sn 0,055m / sn her bir orfisten çıkan debi Orfis boyutları Dikdörtgen olarak kabul edilmiş ve boyutları 0,5m - 0,5 m olarak alınmıştır. Q A 0,055m / sn 0,m 0, m =0,58 m/sn olarak bulunmuştur.(0,15-0,6 m/sn) Kanaldan önceki çıkış yapısı (savaklar) Savak Hesabı: Kabuller: Savak su yüksekliği 10 cm olarak kabul edildi. q Hava boşluğu 5cm olarak kabul edildi. Savak genişliği savak yüksekliğinin katı olarak seçildi Savak yükü 11 m /m.st olarak seçildi.(7, - 11 m /m.st) 5 5 1, h 1, 0,1 0, 00 n = Q (1,9m / sn 7) q 0,00 savak 60sn 60dk 0,18m / sn Q0 / 7 Savak uzunluğu = dk st 60, 1860m savakyükü 11m / st savak için 60 m gerekiyorsa 1 savak için x gerekir. X = 1, m ise 1, - 0,0 = 1,1 olarak bulunur. 1,1 / 0,57m olur. 57cm 0cm 57cm 5cm 5 10cm

Savakuzunlugu W havuzgenişliği 60m,06 ( < olması istenir) 1,9m 08 yılı;,008m 9 q q, h 5 5 1 / sn q = 0,005 olarak bulunur 1, h 0, 005 h = 10,7cm olarak bulunur. Çıkış Kanalı : Q h n= 0,016 s =0,0005 olarak seçilir.(0,0001-0,0005) b b = h olarak kabul edilir. R = h/ 1 R n 1 s A Maning formülü ile hesaplarız. 1 h n Buradan h =0,89m olarak bulunur. 0,0005 1 1,9m / sn h B= x 0,89m = 1,78m Hız kontrolü : Q A 1,9 m / sn 0,89m 1, 78m = 0,817 m/sn olarak bulunur.(0,6-1,8 m/s) 08 yılı için: Q A,008m / sn 0,89m 1, 78m = 1,7 m/sn olarak bulunur.(0,6-1,8 m/s) 6

Çökeltme Ünitesi Hesap Sonuçları 0 08 Tank eni (m) 1,9 1,9 Tank boyu (m),7,7 Tank yüksekliği (m) Tank sayısı 7(+1yedek) 9(+yedek) Tank taban eğimi 1 / 100 1 / 100 Bekleme süresi (sa) Bir tanktaki çamur konisi sayısı Çamur konisi eğimi 1. = 1 1. = 1 Bir çamur konisi hacmi (m ) 1,1 1,1 Çamur konisi temizleme sıklığı (saat) 55,9 Çamur hacmi (m /gün) 1,858,5 Giriş kanalı genişliği (m),9,9 Giriş kanalı yüksekliği (m) 1,6 1,6 Giriş orfislerinin adedi(bir tank için) Giriş orfislerinin ebatları 0,5 x 0,5 0,5 x 0,5 Savak adedi Toplama kanalı genişliği (m) 1,78 1,78 Toplama kanalı yüksekliği (m) 0,89 0,89 7

HIZLI KUM FİLTRESİ : Parçacık boyutu oldukça küçük olan, çökeltme havuzunda giderilemeyen parçacıkları gidermek için hızlı kum filtresi boyutlandırılmıştır. Çökeltme havuzundan çıkan suda az da olsa yumaklar, parçacıklar bulunabilir. Çökeltmeden sonra suda bulunan parçacıkları gidermek için filtrasyon işlemi yapılmıştır. Filtrasyon işleminde filtre yatağı malzemesi olarak kum kullanılmıştır. Filtre Sayısı : n 1 Q 0 buna göre bulunur. n 1 1,9m / sn 1,65 1 Buna göre Q0 yılı için 1 adet asıl + adet yedek olmak üzere 18 adet hızlı kum filtresi yapılacaktır. Filtrenin toplam yüzey alanı : SLR = 8,5m/m.st olarak seçilir. (5-15 m/m.st) Q0 A 1,5 => SLR 60sn 60dk 1,9m / sn 1,5 dk st 8,07m 8,5m / m st Bir filtrenin toplam yüzey alanı: A a => n 1 8,07 1 6, 1 m 6m olarak alınır. Yeni alan : a n As => 6m 1 88m Yeni SLR: 60sn 60dk 1,9m / sn Q0 SLR dk st 1,5 1,5 7,9m / m st (5-15m/m.st) A 88m Filtrenin boyutlandırılması: L W 1,75 (1,5:1 - :1) olarak seçilir. 6m 1, 75a a a = 6m olarak bulunur. 8

Buna göre: L = 6 1,75 10,5m W= 6 m olarak bulunur.. 08 için; n = 1 için bir filtreye gelen debi : Q1=Q08 / 1 =,008 /1 =0,1 m /s Q= SLR x a SLR = 0,1 /6 =,6x 10 - m / m s = 8,16 m / m sa ( 5-15m /m sa uygun) Buna göre 0 yılında yapılan filtre sayısı yeterlidir. Filtrenin yıkanması: Parçacık boyutu,mm 1 0,5 - Porozite 0,5 Filtre yatağı,m 0,9 0,5 - Kum yatağı üzerinde su yüksekliği,m 0,9 0,5 - Geri yıkama süresi,dk 5-10 dk Geri yıkama su hızı,m/st 6 m/st 1-6 m/st Geri yıkama hava hızı,m/st 60m/st 5-90 m/st Şekil Faktörü 0,95 Kinematik viskozite (7 0 C),m /sn 1,9x10-6 Geri yıkamada Avrupa tatbiki kullanılmıştır. dp 0,m / sn 0,001m Re 0,95 1,7610 m / sn 6 11 1< Re <1000 CD Re Re 0, 0,76 s g s w CD w dp 9,81m / sn 0,76,65kg / m 1,0kg / m 1,0kg / m 0,001m 0,168m / sn 9

Geri Yıkama Hızı : st dk b = 6 m/st = 6m / st 0,01m / sn olarak seçilmiştir. 60dk 60sn 0, 0, b / s 0,01m / sn 0,168m / sn 0,57 olarak bulunur. e 1 1 0,5 De d 0,9 1m 1 1 0,57 e Uzamış filtre yatağı filtre yatağı derinliğinden büyük olduğundan uygundur. Yatak genişlemesi %10 nun üzerinde olması istenmez. 1m 0,9m Uzama yüzdesi = 100 % 10olarak bulunur. 1m Bir filtre için harcanan yıkama suyu: st dk Geri yıkama su hızı = b = 6 m/st = 6m / st 0,01m / sn olarak seçilmiştir 60dk 60sn Geri yıkama süresi = 5 dakika olarak seçilmiştir. Buna göre: 60sn dk 0,01m / sn5dk 6m 189m olarak bulunur. Geri yıkama oluğunun hesaplanması: Q g b a 0,01m / sn 6m 0,6m / sn olarak bulunur. Q, L H Burada : Q = Qg olarak alınacak.,m /sn L= Kanal boyu,m (Aynı zamanda bizim filtre boyumuzdur.) H = Su yüksekliği,m 0,6m / sn,10,5m H buradan H =,x10 - m =, cm olarak bulunur. Q b 0,6m / sn 1,6m 0,5m / snolarak bulunur. 0

Kritik su derinliği : 1,6m / sn 0, m Y c 5 g 9,81m / sn h Q b Y c 0,6m / sn 0,5m 0,5m Yc 559 g 9,81m / sn 0,55 0, m 0 h y 0,559m 1,160,559 m 0,5m 0, m H h,16 c 576 0 0 1 0 Geri yıkama suyu deposu: Qyıkama = 0,60 m /sn tyıkama = 5 dk Buna göre : 60sn hacim Qg t g 0,6m / sn5dk 189m olarak bulunur. dk Bir filtre için yıkama suyu haznesi boyutlandırılması kafi görülmeyerek bunun katına çıkarılması uygun görülmüştür.bunun için bulunan hacmin katını alınacaktır. hacim 189m 78m olarak bulunur. Boyutlandırma: L =10m W=10m h =,78m olarak bulunur. Filtrelere gelen ham suyu taşıyan borunun boyutunun belirlenmesi : 0 yılı için ; Filtreler ikişer sıra halinde 7 şer olarak tasarlanacaktır. Bunun için bulduğumuz boruda debimizin yarısı kullanılacaktır. =0,9 m/sn seçilirse Q A 0,67m / sn 0, 9 A A=0,70m bulunur. D 0,7m A 0,66m D D=81 mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 900mm yuvarlanır. 1

Yeni hız: D A,1 0,9m 0,65m olarak bulunur. Q A 0,67m / sn 0,65m =1,0 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) 08 yılı için; Hız kontrolü : Q A 1,00m / sn 0,65m = 1,58m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) Giriş Kanalı: h n= 0,016 s =0,0005 olarak seçilir.(0,0001-0,0005) b b = h olarak kabul edilir. R = h/ 1 1 Q R s n A Maning formülü ile hesaplarız. 1 h n Buradan h =0,69m olarak bulunur. 0,0005 1 0,67m / sn h B= x 0,69m = 1,8m Hız kontrolü : Q A 0,67m / sn 0,69m 1, 8m = 0,68 m/sn olarak bulunur.(0,6-1,8 m/s) 08 yılı için: Q A 1,00 m / sn 0,69m 1, 8m = 1,05 m/sn olarak bulunur.(0,6-1,8 m/s) Filtre süzüntü suyu hesabı: Q0 1,9m / sn Q 1 0,09m / snbir havuza gelen suyun debisi 1 1 =1 m/sn olarak seçilir.

Buna Göre : Q A 0,09m / sn 1m / sn A A=0,09m olarak bulunur. D A,1 D 0,09m D =0,m olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 50mm yuvarlanır. Yeni hız: D A,1 0,5m 0,0961m olarak bulunur. Q A 0,09m / sn 0,0961m =0,957 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) 08 yılı için; Hız kontrolü : Q08,008m / sn Q 1 0,1m / sn (Bir havuza gelen suyun debisi) 1 1 Q A 0,1m / sn 0,0961m = 1,88m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m / sn) Yıkama suyu giriş: Qg = 0,60/ =0,15 m /sn iki tank suyu geri yıkaması kabul ettiğimizden = m/sn olarak seçilir.(,5 - m/sn) Q A 0,15 m / sn, m/ sn A A = 0,105m D A 0,105,1 0,15m D D = 57 mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 50 mm yuvarlarız.

Yeni hız: D A,1 0,5m 0,096m olarak bulunur. Q A 0,15m / sn 0,096m =,8 m/sn olarak bulunur.(,5 - m/sn) Hava debisi : Qhava hava a hava = 60 m / sa olarak seçilmiştir. Qhava hava a 60m / st 6m 780m / st Filtrasyonda yük kaybı: Filtre Malzemesi 1mm çapında kum Özgül Ağırlığı 650 kg/m Üniformluk katsayısı(d10/d60) 1, Filtre yatağı,m 0,9m Kum yatağı üzerinde su yüksekliği,m 0,9m Filtrasyon Hızı,6x10 - m/sn Her bir filtrenin alanı 6m Kinematik iskozite 1,76x10-6 a) Filtre yatağındaki başlangıçtaki yük kaybı: d h 0,951mm 0,95mm 9,5 10 m H 0 180 g 1 p p d h L 6 1801,76 10 m / sn 1 0,5,610 m / sn H 0 0,9m 0, 106m 9,81m / s 0,5 9,5 10 m b)filtre yatağında müsaade edilen en büyük yük kaybı: Filtrede müsaade edilen en büyük yük kaybını bulabilmek için bazı kabuller yapılmıştır.

Filtre yatağında negatif basınç = 0,m Filtre tabakası üst yüzeyinden = 0,m altında ABC ve A B C üçgenlerinin benzerliğinden 1,69 0,9 x tg buradan x = 0,m olarak bulunur. 0,9 0,5 x x 1 x olduğuna göre aynı zamanda negatif basınç 0, m olarak kabul edildiğinde x1=0,m x = 0,1m olarak bulunur. H 1,8 m 0,1m 1, 67m olarak bulunur. max c)geri yıkama esnasında yük kaybı: s w Z p L 1 0,5 w bulunur.,650g / m 1,000g / m 1,000g / m 0,9m 0,7m 1 olarak Filtrasyon Ünitesi Boyutları 0 08 Filtre sayısı 1+ ( 1 (+ Filtre eni (m) 6 6 Filtre boyu (m) 10,5 10,5 Filtre yatağı üzerindeki su yüksekliği (m) 0,9 0,9 Filtre hava payı (m) 0. 0. Kum tabakası kalınlığı (m) 0,9 0,9 Toplam filtre yatağı kalınlığı 0,9 0.9 Üniteye gelen boru çapı (mm) 100 100 Çıkış borusu çapı (mm) 50 50 Süzülen suyu toplayan boru çapı (mm) 50 50 Yc (m) 0,5 0,5 H0 (m) 0,576 0,576 Geri yıkama suyu giriş borusu (mm) 50 50 Geri yıkama suyu toplama borusu (mm) 50 50 5

İyon değiştirici(katyon Değiştirici) : Suda bulunan sertliği oluşturan iyonların başka bir iyonla yer değiştirerek sudan uzaklaştırılması yöntemine katyon değiştirme yöntemi denilmektedir. Suda bulunan sertlik bu yöntemden yararlanarak sudan uzaklaştırılmıştır. Sertlik için katyon değiştirici kullanılmıştır. Reçine olarak sodyum formundaki katyon değiştirici kullanılacaktır. Katyon değiştiriciyi yapma amacımız sudaki sertliğimizin kabul edilebilir değere getirmektir.katyon değiştiricinin sertlik giderim denklemleri aşağıda verilmiştir. Na R Ca CaR R Mg MgR Na Na Na Suda bulunması gereken sertlik 150 mg/l olarak TS-66 verilmiştir. Buna göre: Suyumuzun sertliği 180 mg/l CaCO yani 18 F 0 sertliğidir. Q1 = By - Pass edilecek debi Q = İyon değiştiriciye girecek olan debi By - Pass edilecek debi: Q1 x 180 + Q x 0 = (Q1+Q)150 Q1 = (1,9 m /s*150) / 180 = 1,07 m /s By - Pass edilecek debinin yüzdesi = 1,07 / 1,9 = 0,8 (%8) İyon değiştiriciye girecek olan debi yüzdesi = 1 0,8 = 0,18 (%18) 0 yılı için; Q = 1,9 m /s*8600 = 111801,6 m /gün Katyon değiştiriciye girecek olan debi: Q = 111801,6 m /gün* 0,18 = 01,88 m /gün Günde giderilecek olan sertlik miktarı: 01,88 m /gün*180mg/l/(1 kg/10 6 mg)*10 l/m = 6,7 kg/gün Bir günlük operasyon için gerekli hacim; İyon değiştiricinin absorblama kapasitesi: 100 kg/m olarak kabul edilir. 6

Buna göre hacim: reçine = (6 kg/gün)/(100 kg/m ) = 6, m /gün İyon değiştiricinin absorblama toplam yüzey alanı; SLR = 0, m/dk seçilir. So = 0 0 m/sa So = 0,- 0,66 m /m dir ( KAYNAK:Su tasfiyesi kitabı) A=(Q/SLR) = (01,88 m / 0, m/dk*10 dk/ gün)=0 m Bir kolon çapı = m kabul edilir. Bir reçine yüzey alanı: Kolon Çapı m olarak alındı(0,80m -,5m) A,1m Buna göre kolon sayısı = 0/,1 = 1,71 asıl + yedek olmak üzere 17 katyon değiştirici yapılacaktır. Bir Kolonun Hacmi: Hacim Ah,1 9, Katyon değiştiricilerin toplam tank hacmi = 1 x x,1 = 1,5 m Yedeklerle beraber toplam tank hacmi t = 17 x x,1 = 160,1 m Giriş Yapısı : Katyon değiştiriciye gelen debimiz aşağıda hesaplanmıştır. Katyon değiştiriciye gelen debi = (0/180) x 1,9 = 0, m / sn =1m/sn olarak kabul edersek. 0 yılı için : Q A 0,m / sn 1 A A=0,m bulunur. 7

D A 0,m 0,5m D D=0,5 m olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 500mm yuvarlanır. Yeni hız: D A,1 0,5m 0,196m olarak bulunur. Q A 0,m / sn 0,196m = 1,1 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) 08 yılı için : Katyon değiştiriciye gelen debi = (0/180) x,008 = 0, m / sn Hız kontrolü : Q A 0,m / sn 0,196m = 1,7 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn) By - Pass hattının boyutlandırılması: Bu hatta gelen debi = 1,07 m / sn = 1 m / sn olması istenirse ; A = Q / A = 1,07 m D = 1,17 m D = 1100 mm alınırsa ; Yeni hız = 1,1 m / sn olarak bulunur. Operasyon süresi; Absorblama kapasitesini 100 kg/m kabul ettik, yani 1 m reçine 100 kg sertlik giderir. Reçine hacmi = 1,5 m *100 kg/m = 150 kg/gün Sudaki sertlik = 180 mg/l CaCO olduğuna göre; 1 L suda 180 mg x 150 kg x = 60805 m suda arıtılacak 8

Operasyon süresi = (60805 m )/(01,88 m /gün) = gün Bir günde -5 tank rejenere edilecek Rejenerasyon için %10 luk NaCl solüsyondan 150 kg/m kabul edildi. NaCl miktarı = (150 kg/m )*9,m = 11 kg/gün Toplam NaCl miktarı = * 11 = 565 kg/gün %10 luk solüsyon kullanıldığından Solüsyon miktarı = (11/0,1)* =5650 kg (1000 kg = 1 m kabul edildi) buda 56,5 m /gün Buna göre 1 ünite için 1,1 m tuzlu su gerekir Rejenerasyon süresi =(1,1 m / 0, m /m dk * 9, m ) =,75 dk 08 yılı için ; Q =,008 m /s = 1991, m /gün %18 lik debi iyon değiştiriciye girecek Q = 108518,*0,18 = 18,1 Bir günlük operasyon için reçine hacmi reçine=(18,1 * 180 *10 - /100) =56,1 m Toplam yüzey alanı A=(Q/SLR) = (18,1 / 0, *10 )= 5,1 m Bir ünite alanı,1 m dir. Buna göre kolon sayısı = 5,1/,1 = 17,6= 18 18 asıl +6 yedek olmak üzere tanedir. Bunlardan 0 yılında 17 tanesi yapıldığından 08 yılında 7 tane daha yapılacaktır. Bir kolona gelen ham su borusu : Q0 1,9m / sn Q 1 0,099m / snbir havuza gelen suyun debisi 1 1 =1 m/sn olarak seçilir. Buna Göre : Q A 0,099m / sn 1m / sn A A=0,099m olarak bulunur. 9

D A,1 D 0,099m D = 50 mm olarak bulunur. D A,1 0,5m 0,0961m olarak bulunur. Q A 0,099m / sn 0,0961m = 1,0 m/sn olarak bulunur. (0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) 08 yılı için : Hız kontrolü : Q08,008m / sn Q 1 0,11m / snbir havuza gelen suyun debisi Q A 0,11m / sn 0,0961m = 1,166m/sn olarak bulunur. (0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) Katyon Değiştirici Ünitesi Boyutları 0 08 Kolon çapı(m) Kolon yüksekliği (m) Kolon sayısı 1 (+ yedek) 18(+6yedek) Bir kolonun alanı (m ),1,1 Bir kolonun hacmi (m ) 9, 9, Rejenerasyon malzemesi %10 luk 150kg/m NaCl Rejenerasyon süresi (dk),75,75 Üniteye gelen borunun çapı (mm) 500 By -Pass hattının boru çapı (mm) 1100 Kolon gelen ham su boru çapı(mm) 50 Çıkış boru çapı (mm) 100 50

İyon Değiştirici (Anyon Değiştirici): Üniteye suyumuz 100 mm lik boru ile taşınacaktır Reçine olarak NaOH kullanılacaktır. R-OH+NO - R-NO+OH - Nitrat değerimiz 17 mg/l dir. Ön arıtım ve Filtrasyonda, ünitelerde 5 mg/l giderildiği düşünülürse 17-5 = 1 mg/l NO - gelir. Kolondan geçecek debi = 1,9 m /s*8600 = 111801,6 m /gün Giderilecek nitrat miktarı: 111801,6 m /gün*1 mg/l*(1 kg/10 6 mg)*(10 l/1 m ) =11,6kg/gün Reçine kapasitesi = 5 kg/m olarak kabul edildi. Buna göre hacim: reçine =(11,6 kg/gün)/(5 kg/m ) = 5,67 m SLR = 0,65 m/dk kabul edilir. Buna göre yüzey alanı: A = (111801,6 m /gün)/(0,65*10) = 150,8 m Kolon çapı = m, Kolonun yüzey alanı A = ( x ) / =,1 m Buna göre kolon sayısı: 150,8/,1 = 8,05 8 + yedek Kolon yüksekliği h = m seçilirse Bir ünite hacmi =,1 m * m = 9, m dir. Her bir kolonun girişi ve çıkışı ; Her Kolona Giriş Debisi: 1,9 / 8 = 0,07 m / sn = 0,9 m / sn olarak seçelim ; 51

A = Q = 0,07 0,0m 0,9 D A D A 0,0 0,08,1 D = 0,195 m = 00 mm olarak alınır. Rejenerasyon için ağırlıkça %10 luk 100 kg/m reçine kullanıldı. NaOH miktarı: 100 kg/m x 9, m = 9 kg NaOH gerekir Bir gün boyunca 8 kolon rejenere edilecek. Buna göre: 8 x 9 = 516 kg NaOH / gün gerekli NaOH %10 luk olduğundan gereken solüsyon miktarı: 516 kg NaOH x 100 kg solüsyon/10 kg NaOH = 5160 kg/gün solüsyon Yoğunluğu 1000 kg/m kabul edilirse bir ünite için gerekli solüsyon miktarı 516 / 1000 = 5, m NaOH Rejenerasyon süresi: 9, / 0,65 x,1 =,61 dk 08 yılı için; Q =,008 m /s*8600s/gün = 1791, m /gün Giderilecek nitrat miktarı: 1791,*1 mg/l*10 - = 081,89 kg/gün Bir günlük operasyon için gerekli reçine hacmi: reçine = 081,89/5 = 8,8 m olarak bulunur. A=(Q / SLR) =(1791, m / gün / 0,65 m/dk*10 dk /gün)= 185,5 m Buna göre kolon sayı: 185,5/,1 = 59,0= 59 + 0 adet 8 asıl 16 yedeği 0 yılında yapıldığından 15 tanesi 08 yılında yapılacaktır. 5

Anyon Değiştirici Ünitesi Boyutları 0 08 Kolon çapı(m) Kolon yüksekliği (m) Kolon sayısı 8(+16 yedek) 59(+0yedek) Bir kolonun alanı (m ),1,1 Bir kolonun hacmi (m ) 9, 9, Rejenerasyon malzemesi %10 luk 0kg/m reçine Rejenerasyon süresi (dk),61,61 Üniteye gelen borunun çapı (mm) 100 Kolon gelen ham su boru çapı(mm) 00 Çıkış boru çapı (mm) 100 5

DEZENFEKSİYON ÜNİTESİ Patojen mikroorganizmaların bertarafı için kullanılır. Mevcut Yöntemler : Klorlama Ozonlama Isı ile Kalsiyumhipoklorit ile Sodyumhipoklorit ile Klordioksit ile Brodür ve iyodür ile erimi Etkileyen unsurlar: Temas süresi Kimyasal madde verimi Sıcaklık Organizma sayısı Organizmanın Tipi Sıvının Özellikleri Dezenfeksiyon işleminde ucuz ve kullanım kolaylığı sebebi ile çoğunlukla klor kullanılır.içme sularında klor dozu - 10mg/L arasında olmalıdır. İyi bir karışımın sağlanması amacıyla klor temas tankları piston akımlı olarak boyutlandırılır.ama bu çoğu zaman mümkün değildir. Klor 6 mg /l dozlanacaktır. Şebekenin son noktasında 0. mg /l Tipik temas süresi 0 dk seçilmiştir. Yukarıdaki kriterlere göre Cl ihtiyacı 0 yılı için ; 0 yılı için günlük klor ihtiyacı: 610 6 60sn 60dk kg / L 19L / sn st 670, 8kg /G = 7,95 kg 7 saat dk st 5

08 yılı için günlük klor ihtiyacı: 610 6 60sn 60dk kg / L 008L / sn st 100, 9kg dk st Klor temas tankının boyutlandırılması : Klor gaz halinde katyon iyon değiştiricinin çıkış borusundan dozlanacaktır. Gaz klorlaması içme suyunda kapalı reaktörlerle yapılır. Karışımın tam sağlanabilmesi için piston akımlı reaktör kullanılmıştır. 0 yılı için: 0 yılı için havuzu boyutlandırırsak Q td 60dk sn 1,9m / sn0dk 0m Bir tankın alanı : Su yüksekliği = 5m olarak alınır. 0m A 5m L W 1 L = m 66m olarak bulunur. seçilir. L /B= /1 L= B B =66 W = 11 m olarak bulunur. H = 5,0 m Klorun arıtma tesisinin ihtiyacı karşılayabilmesi için her zaman hazır halde bulunması gereken klor miktarı ; 1 aylık depolama + %50 yedek dozu karşılayabilecek şekilde yapılmıştır.buna göre ; Aylık Klor İhtiyacı: 0 yılı için; 670,8 kg /gün x 0 gün x 1.5 = 0186 kg 08 yılı için; 100,9 kg /gün*0 gün*1.5 = 68 kg 55

Klor arıtma tesisine 1000 kg lık tüpler şeklinde temin edilecektir. Tüp Sayısı: 0 yılı için; 0186kg 750kg = 1 adet klor gaz tüpü depolanacaktır. 08 yılı için; 68kg 750kg = 6 adet klor gaz tüpü depolanacaktır. Giriş Çıkış yapıları : 0 yılı için : =1m/sn seçilirse Q A 1,9m / sn 1 A A=1,9m bulunur. D A 1,9m 1,68m D D=18 mm olarak bulunur.böyle bir çap olamayacağından 100mm yuvarlanır. Yeni hız: D A,1 1, m 1,1m olarak bulunur. Q A 1,9 m / sn 1,1m = 1,15 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) 08 yılı için : Hız kontrolü : Q A,008m / sn 1,1m = 1,77 m/sn olarak bulunur.(0,9-1,8 m/sn arasında olmalıdır.) 56

Dezenfeksiyon Hesap Sonuçları 0 08 Tank eni (m) 11 11 Tank boyu (m) Tank yüksekliği (m) 5 5 Tank alanı (m ) 6 6 Tank sayısı 1 1 Klor tüpü sayısı 1 6 57

TEMİZ SU TANKI Temiz su tankının boyutlandırılmasında şebekedeki salınımları karşılanması için bekletme süresi 6 saat seçilmiştir.buna göre temiz su tankı boyutları; 0 yılı için; H = m olarak seçildi. td =6 saat = 1600 sn seçelim. = Q x td = 1,9 x 1600 = 7950, m adet tank yapacak olursak: Bir Tankın boyutlandırılması: 1 = 7950, m / = 6987,6 m W x L = / H = 6987,6 / = 177 m W = 5 m seçildi. A = W x L 177 = 5 L = 50 m olarak bulunur. 08 yılı için H = m seçelim. td = 6 saat = 1600 sn seçelim. = Q x td =,008 x 1600 = 7 m 0 yılında mevcut temiz su tankının hacmi 7950 m dü (td = 6 sa değişmediğinden dolayı) Bir Tankın boyutlandırılması: 7 7950 m = 15 m adet tank daha yapacak olursak bir = 15 / = 511 m B x L = bir / H = 511 / = 185 m W = 5 m seçildi. A = W x L 185 = 5 x L L = 6,71 = 7 m olarak bulunur. 58

Temiz Su Tankı Hesap Sonuçları Q0 Q08 Tank Eni (m) 5 5 Tank Boyu (m) 50 7 Tank Yüksekliği (m) Tank Sayısı 59

KİMYA BİNASI Kimya binasında Al(SO), NaCl, ve NaOH bulunmaktadır. Alüminyum Sülfat Ünitesi : Kogülasyonda kullanılacak alüminyum sülfatın hazırlanması ve depolanması. Uygulanacak alum dozu daha önce 5mg/L olması kararlaştırılmıştır.alüminyum sülfat hazırlama tankları 10 ar saatlik kabul edildi. 0 yılı için: 60sn 60dk 1,9m / sn 658, m / st dk st 651, m / st 510 kg / m 10st 116, 6kg %5 lik alum çözeltisi hazırlanacağı için: 116,6kg 658, kg 0,5 Yoğunluğu 1000 kg/m olarak kabul edilirse 658, kg, 658m 1000kg / m 1+1 Çözelti hazırlama tankı yapılırsa Tank boyutları: =,658 m Boyutlandırma: L = m W = 1,5 m H = m olarak bulunur. Son Hacim = 6 m 08 yılı için: 60sn 60dk,008m / sn 788,8 m / st dk st 788,8 m / st 510 kg / m 10st 1807, kg 60

%5 lik alum çözeltisi hazırlanacağı için: 1807,kg 788,8 kg 0,5 Yoğunluğu 1000 kg/m olarak kabul edilirse 788,8 kg 7, 89m 1000kg / m Alüminyum sülfat hazırlama mikseri: Alum hazırlama tankının hız gradyanı =50s -1 = 1,87 * 10 - N.s / m Çözeltiye verilmesi gereken güç : G 1 50sn 1,87 10 6m 50, 1watt Motor verimi %80 olarak kabul edilirse; = 0,51 kw 50,1watt N gerçek 0, 65kw olarak bulunur. 0,8 1000 %5'lik alum çözeltisinden, 5mg/L dozlaması için gerekli pompa kapasitesi; 1,9m /sn x 600 x 5 x 1/10 6 / 0,5= 0,65m /sa adet (+ 1 yedek) 0 l/sa lik dozlama pompası seçilir. Sodyum Hidroksit (NaOH) Ünitesi Q = 5, m /gün =1,88 m /saat Çözelti hacmi: 1,88 m /saat x 10 saat =18,8 m =0 m 1+1 Çözelti hazırlama tankı yapılırsa 61

Tank boyutları: =0 m h = m b = m L = 5 m son hacim =0 m NaOH çözelti hazırlama mikserleri gücü: G 1 50sn 1,87 10 0m 17watt Sodyum klorür (NaCl) Ünitesi Q = 56,5 m /gün =,5 m /saat = 1,7 kw Çözelti hacmi:,5 m /saat *10 saat =,5 m 1+1 Çözelti hazırlama tankı yapılırsa Tank boyutları: =,5 m h = m b = m L = m son hacim = m NaCl çözelti hazırlama mikserleri gücü: G 1 50sn 1,87 10 m 1500watt = 1,5 kw Günlük ihtiyaçlar: Alum ton *15 gün = 5 ton /gün NaOH 0 ton *15 gün = 50 ton /gün NaCl 75 ton* 15 gün = 115 ton /gün Gerekli Hacimler: Alum odası h= m b = m L = 5 m NaOH odası h= m b = 10 m L = 15 m NaCl odası h = m b = 1 m L = 8 m 6

ÇAMUR KURUTMA YATAKLARI Çökeltme havuzlarının tabanından alınan çamur, çamur kurutma yataklarına gönderilip, burada tutulacaktır. Çamur hacmi; 0 yılı için 1 m /gün olarak tespit edilmiştir. Çamur kurutma yataklarına 0. m kalınlığında çamur tabakası serilecek ve 15 gün kurutmaya bırakılacaktır. 0 yılı için; Qç =1 m / gün = Qç x t =195 m Çamurun yoğunluğu 0.75 kabul edilirse =195 m x 0.75 = 16,5 m Çamur serme yüksekliği = 0. m Çamurun kurutulması için gereken alan: A = 16,5 / 0. m = 87,5 m Boyutları B =5 m L = 1 m 9 adet çamur kurutma havuzu yapılacaktır. Toplam Alan: At =5 x 1 x 9 =50 m 08 yılı için ; Qç= 1,09 m / gün A = 5 x 1 = 60 m Havuz hacmi: = 1,09 m /gün x 15 gün =181,5 m =181,5 x 0.75 = 16,01 m Kurutma İçin Gerekli Alan: At= /h = 16,01m /0.m =5,7 m Çamur Kurutma Sayısı: n= At/A = 5,7m / 60 m =10 tane 0 yılında 9 tane yapıldığından 08 yılında yeni çamur kurutma havuzu yapılmayacaktır. 6

HİDROLİK HESAPLAR Q0 = 1,9 m /s ve Q08 =,008 m /s olarak hesaplanan proje debileri için boru çapı seçiminde 0.6 m/s < < 1.8 m/s olan hız şartının sağlanmasına dikkat edilmiştir. Yersel kayıplar : Kelebek vana k = 0. Hazneden boruya geçiş k = 0.5 Borudan hazneye geçiş k = 1.0 90 o C lik dirsek k = 0. T tipi dirsek k = 0.9 Sürekli yük kaybı için k = 0.0 Yersel yük kaybı için kullanılan formüller : hf = k g Havalandırma Ünitesi Yük Kaybı hf = L k D 100 mm lik boru ile kaynaktan gelen su havalandırma ünitesine verilecektir. Kaskatın en üst kotu 1150 m kabul edildi. 1. düşüş sonrası su kotu = 1150 0,75 = 119,5 m. düşüş sonrası su kotu =119,5 0,75 = 118,5 m Toplama kanalı su kotu = 118,5 0, = 118, m Toplama kanalı taban kotu = 118, 0,75 = 117,5 m Toplama kanalından boruya geçişteki yük kaybı : Havalandırma ünitesi toplam kanalından 100mm'lik borularla alınan su, hızlı karıştırma dağıtım kanalına iletilecektir. g Hf = k g = 1,1 0,5 = 0,0 m x9,81 Havalandırma ile hızlı karıştırma arasındaki dirseklerde yük kaybı : Bir dirsekteki yük kaybı; Hf = k = g 1,1 0, = 0,019 m 1 dirsekte toplam yük kaybı = 0,019 m x9.81 6

Havalandırma ile hızlı karıştırma arasındaki vanadan dolayı oluşan yük kaybı :Hf = k g = 1,1 0. = 0,019 m x9.81 Havalandırma ile hızlı karıştırma arasındaki sürekli yük kaybı : L = 10 m Hf = L k D g = 10,00 1,1 0,0 = 0,016 m 1, x9.81 Havalandırma ünitesi çıkışı ile hızlı karıştırma ünitesi arasındaki toplam yük kaybı : 0,019+ 0,019+ 0,016 + 0,0 = 0,087 m Hızlı Karıştırma Ünitesi Yük Kaybı hızlı karıştırma ünitesi bulunmaktadır. Girişte T dirsek konulacaktır. T dirsekte yük kaybı = Hf = Hf = k = g k g = 1,1 0,9 = 0,059 m x9.81 1,68 0, = 0,0 m dirsekte toplam yük kaybı = 0,086 m x9.81 Daha sonra 700mm boruyla tanka girilir. L = 5m olarak alınır. Hf = L k D = g 5,00 0,0 0,7 1,68 = 0,00 m x9.81 Hızlı karıştırma giriş su kotu = 118, 0,059 = 118,11 m Hızlı karıştırma su kotu = 118,11 0,116 = 118,05m Hızlı karıştırma taban kotu = 118,05,7 = 115,5m Hızlı karıştırma ünitesinde giriş çıkış yapıları aynı olduğundan yük kaybı aynı olur. Hızlı karıştırma çıkışındaki su kotu = 118,05 0,116 = 117,909 m Hızlı karıştırmadaki toplam yük kaybı : Hf = 0,116 x = 0, m Hazneden Boruya Geçiş : Hf = k = g 1,1 0,5 = 0,0 m x9,81 65

Hızlı karıştırma ile yavaş karıştırma arasındaki dirseklerde yük kaybı : Bir dirsekteki yük kaybı; Hf = k g = 1,1 0, x9.81 = 0,019 m 1 dirsekte toplam yük kaybı = 0,019 m Hızlı karıştırma ile yavaş karıştırma arasındaki sürekli yük kaybı : L = 10 m (100mm boruda) Hf = L k D g = 10,0 1,1 0,0 = 0,016 m 1, x9.81 Hızlı karıştırma ünitesi çıkışı ile yavaş karıştırma ünitesi arasındaki toplam yük kaybı : 0,019 + 0,0 + 0,016 = 0,068 m Yavaş Karıştırma Ünitesi Yük Kaybı Girişteki yük kaybı: adet 600 mm boru kullanılmıştır.ama paralel sistemlerde hf değişmez.bunun için bir tanesini alıyoruz. L600 = 5 m Hf = L k D = g 5,00 0,0 0,6 0,81 = 0,018 m x9.81 Yavaş karıştırma giriş su kotu = 117,909 0,068 = 117,81 Giriş borusundaki su kotu = 117,81 0,018 = 117,8 m Yavaş karıştırma ünitesi taban su kotu = 117,8.5 = 11, m Yavaş karıştırma çıkışındaki su kotu = 117,8 0,018 = 117,805 m Yavaş karıştırmadaki toplam yük kaybı hf =0,0171 x = 0,0 m Yavaş karıştırma ünitesi ile çökeltme ünitesi arasındaki yük kaybı : Hf = k g = 1,1 0,5 = 0,0 m ( 100mm boruda) x9,81 Yavaş karıştırma ünitesi ile çökeltme ünitesi arasındaki dirseklerde yük kaybı : Bir dirsekteki yük kaybı; Hf = k = g 1,1 0, = 0,019 m 1 dirsekte toplam yük kaybı = 0,019 m x9.81 66

Yavaş karıştırma ünitesi ile çökeltme ünitesi arasındaki sürekli yük kaybı : L = 10 m Hf = L k D g = 10,0 1,1 0,0 = 0,016 m 1, x9.81 Yavaş karıştırma ünitesi ile çökeltme ünitesi arasındaki toplam yük kaybı : 0,0 + 0,019 + 0,016 =0,068 m Çökeltme Ünitesi Yük Kaybı Giriş kanalından havuzlara geçiş açıklıklarındaki yük kaybı : 7 havuzda 8 adet orifis olduğundan, (Her havuzda adet orifis var.) Her orifise gelen debi : 0,06 k = 1,0 seçilirse; Q = k x s x x9, 81xh f 0,06 = 1 x (0, x 0,)x x9, 81xhf Hf = 0,007 m Çöktürme giriş kanalı su kotu = 117,805 0,068 = 117,77 m Giriş kanalı taban kotu = 117,77 1,6 = 116,77 m Çöktürme ünitesi su kotu = 117,77 0,007 = 117,1 m Çöktürme ünitesi taban kotu = 117,1 = 11,1 m Çöktürme ünitesi toplama kanalındaki su kotu = 117,1 0,007 = 117,1 m Çöktürme ünitesi toplama yapısının taban kotu = 117,1 0,89= 116, m Çöktürme ünitesinde toplam yük kaybı; hf =0,007 x = 0,01 m Çöktürme ünitesi ile Hızlı Kum Filtresi arasındaki yük kayıpları: Hazneden boruya geçiş; Hf = k = g 1,1 0,5 = 0,0 m x9,81 Çöktürme ile Hızlı kum filtre ünitesi arasındaki dirseklerde yük kaybı : Hf = k = g 1,1 0, = 0,019 m Bir dirsekteki yük kaybı; x9.81 1 dirsekte toplam yük kaybı = 0,019 m 67

T tipi dirsekte oluşan yük kaybı = 0,9 (1,1) x9,81 = 0,059 m Çöktürme ile Hızlı kum filtre ünitesi arasındaki sürekli yük kaybı : L = 10 m Hf = L k D g = 10 0,0 1, 1,1 = 0,016 m x9.81 Çöktürme ile Hızlı kum filtre ünitesi arasındaki toplam yük kaybı : 0,0 + 0,019+ 0,059 + 0,016 =0,17 m Hızlı Kum Filtresi Yük Kaybı Hızlı kum filtresi su kotu = 117,1 0,17 = 116,99 m Hızlı kum filtresi taban kotu = 116,99,10 = 11,89 m Hmax = 1,67 m Yersel yük kayıpları: Hızlı kum filtresinden çıkış: Boru çapı = 50 mm = 0,95 L 15 0,95 Hf = k = 0,0 = 0,060 m D g 0,50 x9.81 Hızlı kum filtresi su kotu : 116,99 (1,67 + 0,060) =115,6 Hızlı kum filtresi ile katyon arasındaki sürekli yük kaybı: Burada tek bir hat için yük kaybı hesaplanacaktır, Çünkü paralel hatlarda Hf = Hf tir. Dirsekte oluşan yük kaybı; İki hattı birleştirmek için başlangıç ta T dirsek konulmuştur. Hf = k g = 1,1 0.9 = 0,059 m x9.81 Daha önce iki tane dirsek kullanılmıştır. 1,1 Hf = k = 0, = 0,019 m adet dirsek olduğundan = 0,08 m g x9.81 68