Kayıtlı İstihdamı Teşvik Projesi Konferansı Samsun da Yapıldı - KİTUP HALKLA İLİŞKİLER KİLİT UZMANI ALPER ÖMEROĞLU: SOSYAL GÜVENLİK KURUMU KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELEDEKİ GÜCÜNÜ, FARKINDALIĞI ARTMIŞ TOPLUMDAN VE İŞBİRLİĞİ İÇERİSİNDE HİZMET VEREN KURUMLARDAN ALACAK. - SGK SAMSUN İL MÜDÜRÜ SAFFET ÇALIŞKAN: "SAMSUN'DA KAYIT DIŞI ORANI MAALESEF ÜLKE STANDARTLARININ ÜZERİNDE SEYREDİYOR. - SGK STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANI AHMET AÇIKGÖZ: KAYIT DIŞI FAALİYETLER TÜRKİYE'DE ÇOK CİDDİ BİR SORUN TEŞKİL EDİYOR. PROJELERDEN EN ÇOK İSTİFADE EDEN İL SAMSUN - SGK AVRUPA BİRLİĞİ VE YURTDIŞI İLİŞKİLER DAİRE BAŞKAN VEKİLİ ÖMER FARUK FURAT: TÜİK VERİLERİNE GÖRE 2011 YILI HAZİRAN AYI KAYIT DIŞI İSTİHDAM ORANI % 43,5. SGK KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELE ALANINDA ÖNEMLİ İLERLEME KAYDETTİ. - SAMSUN VALİ YARDIMCISI MEHMET HULUSİ KAYA: SAMSUN'DAKİ YÜZDE 65 OLAN KAYIT DIŞI ORANI, DOĞU'DAN ÇOK DAHA YÜKSEK. SOSYAL GÜVENLİK ANAYASAL BİR ANLAYIŞ Sosyal Güvenlik Kurumu Kayıtlı İstihdamın Teşviki projesinin bölgesel farkındalığı artırma konferansı 4 Ekim 2011 tarihinde Samsun da yapıldı. Avrupa Birliği tarafından desteklenen ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Program Otoritesi olduğu Kayıtlı İstihdamın Teşviki ve Teknik Destek Projesi ni Sosyal Güvenlik Kurumu yürütüyor. Proje kapsamında kurumlar arası işbirliğini ve farkındalığı arttırma konferansı ve eğitim çalışmaları, 4-7 Ekim 2011 tarihlerinde Samsun da gerçekleşti. Konferansın ilk açılış konuşmasını Kayıtlı İstihdamı Teşvik Projesi (KİTUP), Halkla İlişkiler Kilit Uzmanı Alper Ömeroğlu yaptı. Konuşmasında konferans ve proje hakkında açıklamalarda bulunan Ömeroğlu Sosyal Güvenlik Kurumu kayıt dışı istihdam ile mücadeledeki gücünü, farkındalığı artmış toplumdan ve işbirliği içerisinde hizmet veren kurumlardan alacaktır. dedi. Alper Ömeroğlu Konferans bitiminden sonra 43 ili kapsayan, 4 günlük kapasite artırımı eğitimlerinin Samsun ayağı başlamış olacak. Eğitimler deneyimli yabancı ve yerli eğitmenler tarafından kayıtlı istihdamın teşvikinde kilit rol oynayan konularda merkezi ve yerel düzeyde SGK, ÇSGB, İŞKUR ve ilgili Bakanlıkların çalışanlarına ve sosyal tarafların ilgili temsilcilerine verilecek. 8 ilde gerçekleştirilecek Kayıtlı İstihdamın Teşviki İçin Teknik Destek Projesi-KİTUP, Bölgesel Farkındalığı Artırma Konferansları ve 43 ilimizi kapsayacak Kurumlar Arası İşbirliğini Geliştirme ve Farkındalığı Artırma Eğitimleri Mayıs 2012 tarihine kadar sürecek. açıklamasını yaptı. Saffet Çalışkan: Samsun'daki Kayıt Dışı İstihdam Maalesef Yüksek Sosyal Güvenlik Kurumu Samsun İl Müdürü Saffet Çalışkan Samsun'da kayıt dışı oranının ülke standartlarının üzerinde olduğuna dikkat çektiği konuşmasında 2008 TÜİK verilerine göre Samsun'daki kayıt dışı maalesef yüzde 65.5'lerde. Neredeyse Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile eş seviyede bir kayıt dışılık söz konusu. Kayıt dışı denilince akla sadece sigortasız işçi çalıştırma geliyor. Halbuki, kayıt dışının önemli bir bölümü kişinin 1 ay sigortalı çalıştırdığı halde 15 gün ya da daha az sigortalı gösterilmesi veya kişinin daha yüksek ücretlerle sözleşme yaptığı halde asgari ücretten sigortalı gösterilmesi ya da hiç gösterilmemesi şeklinde de ortaya çıkıyor." açıklamasını yaptı. Necmi Alıç: Vergi Reformu Şart Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Necmi Alıç, kayıt dışının önüne geçilebilmesi için vergi sisteminde daha çağdaş düzenleme yapılması gerektiğini söyledi. Alıç
"Kapsamlı bir vergi reformu yapılmadıkça, bu durum tasarruf, yatırım ve istihdama engel oluşturmakta ve kayıt dışı ekonomiyi büyütmektedir." dedi. Gökhan Yalçın: Önemli Çalışmalar Gerçekleştirdik Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) Genel Sekreter Vekili Gökhan Yalçın kurumlarının kayıt dışı konusunda yaptığı çalışmalarla ilgili bir sunum yaptı. Ajansın kuruluşundan ve görevlerinden bahseden Yalçın, toplamda 400.000 euro maliyeti olan proje ile ilgili bilgiler verdi. Metin Genççakır; Küçük Esnafa da Teşvik Verilsin Samsun Esnaf ve Sanatkârları Odaları Birliği (ESOB) Başkanı Metin Genççakır ise konuşmasında hükümetin küçük esnafa da sigortalı işçi konusunda yardımcı olması gerektiğini söyledi. ESOB Başkanı Genççakır "En azından teşvik alan büyük işyerlerinde sigortalı çalışanlar konusunda hükümet nasıl yardımcı oluyorsa, esnaf ve sanatkârımıza da bu yönde yardımcı olmasını istiyoruz. İstihdam teşvik edilmek isteniyorsa hükümetimizin büyük işyerlerine yaptığı yardımları küçük esnafa da yapması gerekir." dedi. Ahmet Açıkgöz: En Temel Yaklaşımlardan Birisi Bilgilendirme ve Bilinçlendirme Çalışmasıdır SGK Strateji Geliştirme Başkanı Ahmet Açıkgöz, sosyal güvenliğin en temel insan haklarından birisi olduğunu hatırlatarak başladığı konuşmasında, sosyal güvenlik hakkının doğumdan önce devreye girdiğini belirterek "Annelerimize, analık yardımları veriyoruz, bir kadınımız gebe kaldığında doğum izinleri ve sağlık yardımları vermek üzere kişinin sosyal güvenlikle ilgisinin anne karnında başladığını görüyoruz. Ölümünden sonra da devam ediyor. Çünkü ölen bir sigortalımızın aylığı geride kalanlara verilmeye devam ediliyor. İnsanı gerçekten bu kadar yakından ilgilendiren başka bir hak herhalde yoktur." diye konuştu En Önemli Sorun Kayıt Dışı İstihdam Sosyal güvenlikte en önemli sorunların başında kayıt dışı istihdamın geldiğine işaret eden Açıkgöz, Sosyal Güvenlik Kurumunun kayıt dışıyla mücadeleye yeni bir anlayış getirdiğini ve teşkilatlandırmasını buna göre yaptığını açıkladı. Açıkgöz Sosyal Güvenlik Kurumunda bir Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı var. Adından da gördüğümüz üzere rehberlik anlayışını ön plana çıkaran doğrudan denetleme ve cezalandırma yöntemini seçmeyen bir yöntemle insanları sosyal güvenliğe götürme ve sosyal güvenlik alanını denetleme yoluna başladık. Yine Kurumumuzda İzleme Değerlendirme Bilgilendirme ve Kontrol Daire Başkanlığımız var. Bu daire başkanlığımız sayesinde Türkiye genelinde; bilgilendirme çalışmaları yapılıyor, tanıtım faaliyetleri yapılıyor, broşürler dağıtılıyor ve insanlarımızın sosyal güvenlik konusunda bilinçlendirilmesi için faaliyetler yürütülüyor." dedi. Taşta İz Yapan Suyun Kendisi Değil, Damlaların Sürekliliğidir Kayıt dışı ile mücadelede eski yöntemlerle çalışmıyoruz diyen Strateji Geliştirme Başkanı Bazı kamu kurum ve kuruluşlarından aldığımız bilgiler ve veriler sayesinde kayıt dışını tespit etme yöntemine başvuruyoruz. Emniyet, Sağlık Bakanlığı gibi kuruluşlarla protokoller yaptık. Oralara iletilen çalışma bilgilerini kurum kayıtlarıyla karşılaştırarak kayıt dışını rahatlıkla tespit eder hale geldik. Kayıt dışılığı çözmek adına eğitim gibi çeşitli çalışmalar da yapıyoruz. Bütün bunlar bir anda kayıt dışılığı sıfırlayacak çalışmalar değil ama güzel bir söz vardır Taşta iz yapan suyun kendisi değil, damlaların sürekliliğidir. diye. O yüzden bu tür faaliyetler uzun süreçte kendisini gösterecek ve kayıt dışı sorununu çözmede yardımcı olacaktır." dedi.
Kayıt Dışı İstihdam Açığı 27 Milyar TL Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılından bu zamana 1 milyonun üzerinde kayıt dışı istihdam tespit ettiklerini açıklayan Açıkgöz Türkiye'nin 2010 yılı kayıt dışı istihdam açığının 27 milyar TL olduğunu söyledi. Açıkgöz, kayıt dışının sıfırlanması halinde Kurumun hazineden yardım almayacağını, bu para ile yüzlerce hastane, okul, yol yapılabileceğini söyledi. Mehmet Hulusi Kaya: Sosyal Güvenlik Anayasal Bir Anlayış Samsun Vali Yardımcısı Mehmet Hulusi Kaya Sosyal güvenliğin anayasal bir anlayış olduğunu söyleyerek "Sosyal güvenlik anlayışı değişti, reformlar yapıldı. Bu atılımın bana göre topal kalan bir ayağı vardı; kayıt dışı istihdam. Samsun'daki yüzde 65 olan kayıt dışı oranı, Doğu'dan çok daha yüksek. Gelişmiş ülkelere bakıyoruz, küçük rakamlar görüyoruz. Burada karşılaştırma yapmak için rakamlar verirsek üzüleceğimiz sonuçlar ortaya çıkacaktır. Samsun da kayıt dışılığı en azından yüzde 50'nin altına düşürmeliyiz. dedi. Konuşmaların ardından moderatörlüğünü SGK Avrupa Birliği ve Yurtdışı İlişkiler Daire Başkan Vekili Ömer Faruk Furat ın yaptığı panele geçildi. Ömer Faruk Furat: TÜİK Verilerine Göre 2011 Yılı Haziran Ayı Kayıt Dışı İstihdam Oranı % 43,5 SGK Avrupa Birliği ve Yurtdışı İlişkiler Daire Başkan V. Ömer Faruk Furat panelde yaptığı konuşmada, kayıt dışı istihdam verileri hakkında katılımcılara bilgiler verdi. TÜİK verilerine göre ülkemizde 2011 yılı Haziran ayı itibari ile kayıt dışı istihdam oranı % 43,5 diyen Furat Genel Sağlık Sigortası Kanunu çerçevesinde değerlendirildiğinde kayıt dışı oranı % 30 civarında olduğu tahmin edilmektedir. dedi. Sosyal Güvenlik Kurumu olarak önemli çalışmalar yaptıklarını söyleyen Furat 2008 de Kurumumuz taşra birimlerinde kayıt dışı istihdamla mücadele işlemlerinin gerçekleştirilmesini teminen, müstakil olarak Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele (KADİM) Servisleri kuruldu. Bu servislerce verilen hizmetlerin kalitesini yükseltmek için çeşitli çalışmalar yürütülmekte. Ayrıca rehberlik işlevi yüklenen merkezi teftiş mekanizması ile bilinçlendirme faaliyetleri etkinlik kazandı. Bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri için broşür, bilgilendirme notları, sunum ve anlatım materyalleri hazırlandı, taşra birimlerine gönderildi, denetimde rehberlik anlayışı çerçevesinde ise 2010 yılında 16 sektörde 53 sivil toplum kuruluşuna yönelik bilgilendirme notları hazırlanarak sektör temsilcilerine gönderildi. Kurumumuz bünyesinde kurulan ALO 170 İhbar Hattına 2008 yılı Mayıs ayından 2010 yılı Aralık ayına kadar gelen ihbar ve şikayetlerden 21.769 kişinin kayıt dışı çalıştığı, 1.894 işyerinin tescilsiz olduğu tespit edildi. dedi. SGK Kayıt Dışı İstihdam İle Mücadele Alanında Önemli Bir İlerleme Kaydetti Denetim anlamında da önemli işler yapıldığını ve Kurumun taşra birimlerinde görev yapan Sosyal Güvenlik Kontrol Memurları sayısının, 2008 yılı başında açıktan atama yoluyla alınan 300 kişi ile birlikte 712 ye çıkarıldığını ifade eden Furat, Kurumda 14 Ağustos 2011 tarihinde denetmenlik sınavı yapılarak kontrol memurlarının statü ve özlük haklarının yükseltildiğini belirtti. Tüm bu faaliyetler sonucunda 2008-2010/Eylül döneminde toplam 879 bin 855 çalışan ile 43 bin 750 işyerinin kayıt dışı olduğunun tespit edilip kayıt altına alındığını belirten Furat, 2009-2010 Kasım ayları arasında hizmet akdine bağlı olarak çalışan kişi sayısında yüzde 9, kayıtlı işyeri sayısında ise yüzde 8 oranında artış olduğunu açıkladı.
Osman Reis: Çalışanlarının Gönül Gücünü Ateşle ve Hayır Duasını Al Karadeniz Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu (KASİF) Başkanı Osman Reis, Cumhuriyetin 100 üncü yılında dünyanın 10 uncu büyük ekonomisi olmaya hazırlanırken Türkiye nin yaşadığı kalkınma sürecine bir nebze olsun katkı sağlama gayreti içinde olduklarını belirterek Özellikle ülkemizin iki büyük sorunu olan işsizlik ve kayıt dışıyla mücadelede elimizi taşın altına koyuyoruz. Bir taraftan iş dünyasının ihtiyaç duyduğu konularda meslek kursları açıyor, diğer taraftan kayıtlı istihdamı destekleme konusunda vatandaşlarımızın bilinç düzeyinin arttırılmasına çalışıyoruz. Bu amaç doğrultusunda, Kayıtlı İstihdamın Teşviki ve KOBİ Danışmanlığı adı altında iki proje yürüttük. Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi ndeki 10 ilde seminerler düzenledik. Bu seminerlerde işverenlerimize Sen de çalışanlarının gönül gücünü ateşle ve hayır duasını al dedik. şeklinde konuştu. Kayıt Dışı Haksız Rekabete Sebep Oluyor Kayıt dışıyla sürdürülebilir bir büyüme sağlanamayacağını dile getiren Reis "İş dünyası olarak kayıt dışı istihdamdan rahatsızız, çünkü kayıt dışı haksız rekabete sebep oluyor, bunun bedelini de; dürüst çalışan esnaf ödüyor, sanayici ödüyor, millet olarak hepimiz ödüyoruz. Ticaret artık, hukuksal bir zeminde yürümeli ve bunun sağlanması için tüm kesimler iş birliği yapmalı." dedi. Caner Ertekin: İşçi ve İşveren Haklarının Gözetilmesi Önemli Karadeniz Sanayici ve İşadamları Derneği (KASİAD) Başkan Vekili Caner Ertekin ise panelde yaptığı konuşmada kayıtlı istihdamla ilgili bir önerilerinin olduğunu söyleyerek Şu an mevcut küçük ve orta boy işletmeler için uygulanan SGK yardımında erkekler için getirilen 29 yaş sınırının 37-40 yaş bandına yükseltilmesini istiyoruz. Bunun kayıtlı ekonomiye çok daha fazla katkı sağlayacağına inanıyoruz. dedi. Dursun Aksoy: Sanayide Ara Eleman Sorununu Çözmek Çok Önemli Türkiye Teknik Elemanları Vakfı (TÜTEV) Samsun Şubesi Başkanı Dursun Aksoy, mesleki eğitim ve farkındalık yaratma adına 12 aylık bir süre ve 307.000 euroluk bir bütçeyle proje hazırladıklarını ifade ederek, sanayide ara eleman sorununu çözmenin çok önemli olduğuna dikkat çekti. Konuşmasının ardından TÜTEV Samsun Şubesi Başkanı Dursun Aksoy a Samsun da gerçekleştirdiği çalışmalar nedeniyle SGK Samsun İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan başarı plaketi SGK Strateji Geliştirme Başkanı Ahmet Açıkgöz tarafından verildi. Kamil Orhan: Kısa Vadeli Düşünmeyi Terk Etmemiz Gerekiyor Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Kamil Orhan ise konuşmasında kayıt dışılığın kültürle olan ilişkisine değindi. Orhan Samsun kayıt dışı istihdamda Türkiye de 4. sırada. Bunun nedenleri üzerinde hem Samsun için hem de Ülkemiz için bir sosyal psikolog gibi düşünerek cevap bulmaya çalışıyorum. Bunun aslında kültürle çok ilgisi var. Biz toplum olarak kısa vadeli düşünen bir toplumuz. Mesela, işçi gelir Beni kayıtlı yapma, ödeyeceğiniz paranın hepsini ya da bir kısmını bana verin. der. İşte kısa vadeli düşündüğümüze en güzel örnek sanırım budur. Bunu terk etmemiz gerekiyor. diye konuştu.
Geoff Fıeldhouse: Kayıt dışılık Konusunda Farkındalık İçin Eğitime İlkokuldan Başlanmalı KİTUP eğitim kilit uzmanı Geoff Fıeldhouse konuşmasında kayıt dışılığın Avrupa Birliği açısından önemini anlatmaya çalışacağını belirterek, şunları söyledi SGK ile eğitimlere devam ediyoruz. Avrupa Birliği, 2001 yılından itibaren ciddi bir şekilde kayıt dışı istihdam konusunu ele almaya başladı. Yine bu bağlamda bütün üye ülkelerden de kayıt dışı istihdam ile ilgili kendi kılavuzlarını hazırlamasını istedi. Tabi bu kayıt dışı ekonomi konusuna çok yönlü yaklaşımlarla bakmak lazım. Çünkü bu sorun basit bir sorun değil. Her ülkede, o ülkenin bölgeleri arasında ayrı ayrı çözümler sunmak gerekebiliyor. Bu konuda farkındalık oluşturmak için ilkokuldan itibaren eğitimlere başlanması gerekiyor. dedi. Samsun'da yapılan konferansa, Samsun Vali Yardımcısı Mehmet Hulusi Kaya, SGK Strateji Geliştirme Başkanı Ahmet Açıkgöz, SGK Avrupa Birliği ve Yurtdışı İlişkiler Daire Başkan V. Ömer Faruk Furat, SGK Samsun İl Müdürü Saffet Çalışkan ve SGK Trabzon, Rize, Ordu, Samsun, Sinop ve Amasya İl Müdürleri, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Necmi Alıç, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) Genel Sekreter Vekili Gökhan Yalçın, Samsun Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (ESOB) Başkanı Metin Genççakır, KİTUP Halkla İlişkiler Kilit Uzmanı Alper Ömeroğlu, Sosyal Güvenlik Uzmanı Varol Dur, kamu kurum ve kuruluşlarının yetkilileri, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve çok sayıda vatandaş katıldı.