Elsevier ve Açık Erişim ANKOSLink Nisan, 2013 Gamze Keskin Elsevier BV Kurumsal Gelisim Yoneticisi Turkiye, Iran, Orta Dogu ve Orta Asya Ulkeleri g.keskin@elsevier.com
1 Acik Erisim Nedir? Acik Erisim, genel olarak, arastirmaya erisimin serbest ve kalici olmasi ve kullanicilarin icerigi yeniden kullanmalarinin daha az kisitlayici kurallara bagli olmasidir. Acik Erisim Cesitleri: Altin Acik Erisim: (Altin Yol) Bilimsel yayinlarin kabulunden sonra, bilimsel yayinlara hemen ve kalici olarak erisebilinir. Okuyucular kullanici lisansina bagli olarak icerigi kopyalayabilir ve yeniden kullanabilir. Giderler acik erisim yayin bedelinden karsilanir. Bazi fon kuruluslari yazarlarin odemesi gereken bu yayin bedelini karsilarlar. Yesil Acik Erisim: (Yesil Yol) Bilimsel yayinin abone olunan bir dergide yayinlandiktan sonra, belli bir ambargo suresinin ardindan, birer kopyasının kurumsal açık erişim arşivlerinde saklanmasidir. Kabul edilen manuscript ve ön baskı sürümleri için geçerlidir. Yayin bedeli karsilanir ve abonelik modeline baglidir.
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2 Acik Erisimli Makalelerin Artisi 2,000,000 1,500,000 1,000,000 Open Access articles Subscription articles 2013: Hakemli dergilerde tum Dunya da yayinlanan tum STM makalelerinin yaklasik %10 unun Acik Erisimli. 500,000-2014: Hakemli dergilerde tum Dunya da yayinlanan tum STM makalelerinin yaklasik 300.000 inin acik erisimli olacagi tahmin ediliyor.
3 Elsevier Acik Erisimi Nasil Uyguluyor? Elsevier Acik Erisim secenekleri asagidakileri icerir: Elsevier açık erişim yayın ücretleri 500$-5000$ arasında değişen fiyatlarla sunulur. Elsevier yazarlara, telif hakkı sahibinin makale kullanım iznini tanımlayan Creative Commons dahil olmak uzere farkli kullanici lisansi secenekleri sunar. Elsevier surecleri kolay hale getirmeye ve acik erisim politikalarini yonetmeye yardimci olacak kurumsal anlasmalar ve fon veren kurulus anlasmalari gelistirmistir. Elsevier fon veren kuruluslar, universiteler ve farkli organizasyonlarla surdurulebilir Acik Erisim anlasmalari gelistirmek amaciyla basarili calismalar gerceklestirmistir. Elsevier her iki Acik Erisim tipine de (Altin Acik Erisim ve Yesil Acik Erisim) odaklanmistir. Yazarlarin fon veren kurulus, enstitu ve yayincilarla uyumlu bir bicimde calismasini saglamak, onlarin arastirmaya ve yayin yapmaya daha fazla odaklanmasina yardimci olur. Anlasmalar bilimsel yayinlarin yaygin kullanimini saglar ve lisanslarin telif hakki politikalariyla uyumlu olmasina yardimci olur.
4 Acik Erisimli Dergiler Acik Erisimli dergiler nedir? Tum makalelerine serbestce erisilebilinen ve makalelerin yeniden kullaniminin serbest olan dergilerdir. Titizlikle yapilan hakem degerlendirmesi Abonelik bedeli yok. Ozel lisans sozlesmesi Kullanici lisans secenekleri Acik Erisim yayin ucreti Elsevier su anda 38 Acik Erisimli dergi yayinlamaktadir ve bu sayi giderek artmaktadir.
5 Acik Erisimli Makaleler Acik Erisimli makaleler nedir? Yazarlara abonelik gerektiren dergilerde acik erisimli makale yayinlama hakki veren bir Elsevier programidir. Acik Erisimli makaleler tum abone sahiplerine ve herkese ucretsiz olarak aciktir ve makalelerin yeniden kullanimina izin verilir. Yazarlarin yuksek kaliteli indeksli dergilerde acik erisimli makale yayinlamalarina olanak verir. Titizlikle yapilan hakem degerlendirmesi Abonelik bedeli yok. Ozel lisans sozlesmesi Kullanici lisans secenekleri Acik Erisim yayin ucreti Elsevier Acik Erisimli makale yayinlama secenegini yandaki prestijli dergiler basta olmak uzere 1500 hakemli dergisinde sunar.
6 Open Archive Acik Arsiv Nedir? Abonelik gerektiren ucretli dergilerde yayinlanan bilimsel yayinlarin belli bir ambargo suresinden sonra acik erisimli olarak sunulmasidir. Acik Erisimli makaleler tum abone sahiplerine ve herkese ucretsiz olarak aciktir ve makalelerin yeniden kullanimina izin verilir. Ambargo suresinin uzunlugu dergiye baglidir. Arsivlenmis yayinlara serbest erisim saglar. Elsevier in Acik Arsiv olanagi sunan 82 adet dergisi vardir.
7 Yesil Acik Erisimi (Yesil Yol) Kolaylastirmak Yesil Acik Erisim Nedir? Yazarin makalesinin baski oncesi versiyonunun enstitu acik erisim arsivinde saklanmasidir. Yayin bedelleri abonelikle karsilanir ve okuyucularin makalenin en son versiyonuna abone olunan dergi icerisinden okumalari saglanir. Yazarlar makalelerini kendi kisisel, bolum ve kurumsal web sitelerine ekleyebilir. Elsevier in Politikasi: Dergiye ozel makale gonderme politikasi Yazarlar kabul edilen makalelerinin baski oncesi halini arsivleyebilirler. Zorunlu gonderim icin yazarlar ambargo periyodunu kullanmalidirlar. Ambargo periyodu 12-24 ay arasinda degismektedir. Elsevier Sherpa/ROMEO veritabanlari tarafindan Yesil Yayinci olarak taninmaktadir. Elsevier ne yapiyor? Elsevier zorunlu ve sistematik gonderimi organize eden kurumlarla anlasmalar yapmaktadir, bu anlasmalar; Kuruluslarin belirli olcekte surdurulebilir teminati kolaylastirmalarina, Yazar deneyiminin daha akici hale getirilmesine. Bilginin en son kaydini korumak icin birlikte calismayi kolaylastirir.
8 Fon Veren Kurulus Anlasmalari: Neden Onemli? Yazarlarin acik erisim politikalarina uyum saglamasina yardimci olur, Bazi fon veren kuruluslar acik erisim bilimsel yayin bedelini de karsilarlar, Yayincilar PubMedCentral a yayin deposit etme gibi konularda politikalari kolaylastirir. Elsevier in anlasmasinin oldugu kuruluslar.
9 Elsevier in Cifte Fiyatlandirma Yapilmamasi Konusundaki Kati Politikasi Aboneligi olan musterilerimiz acik erisimli makaleler icin cifte odeme yapmiyorlar. Elsevier her sponsorlu açık erişim makalesi için hesaplanan dergi liste fiyatları duzenlemektedir.
10 Kamuya Acik Erisim Ornekleri MAKALE KIRALAMA DeepDyve uyeleri 250 nin uzerindeki Elsevier makalesinie cok dusuk bir ucret karsiligi kiralayarak erisebilirler. 24 saatlik PDF kiralamasinin ucreti $0.99 and $3.99 arasindadir. Bu programin ilk odagi hastalar icin onemli bilgilerin kolay erisilebilmesidir o sebeple daha cok Tip dergileri bu programa dahildir. POSTDOC ERISIMI Elsevier doktorasini yeni bitirmis ve henuz bir arastirma pozisyonuna atanmamis arastirmacilara 6 ay sure ile ScienceDirect uzerinden tum dergilere ve e-kitaplara sinirsiz erisim imkani sunuyor. GELISMEKTE OLAN ULKELER ERISIMI Elsevier Research4Life programi kapsaminda gelismekte olan kurum ve ulkelere ucretsiz/cok dusuk ucretle akademik hakemli icerigine online erisim hakki veriyor. Elsevier Research4Life programinin en buyuk icerik saglayicisi. 2012 de 2000 dergi ve 5000 e-kitap ile katkida bulundu. Her yil Research4Life programi kapsaminda Elsevier ScienceDirect veritabanindan 3 milyon makale kullanimi gerceklesmektedir.
11 TESEKKURLER Ilgili Kaynaklar. http://www.elsevier.com/authors/funding-bodyagreements http://www.elsevier.com/authors/open-access/openaccess-options http://www.elsevier.com/authors/an-opportunity-forpostdoctoral-scholars Cell reports ( open access from Cell Press) http://www.cell.com/cell-reports/home
Takip Edin; @ElsevierTurkiye www.facebook.com/elsevierturkiye Alicia Wise @wisealic Universal Access (e.g. via business models including open access, philanthropic access, access technologies) 12
Tesekkurler