BFKD 7 İstanbul, 13.08.2007 Konu: Repo-Ters Repo İşlemlerindeki BSMV Tarhiyatlarında Son Gelişme Bilindiği gibi öncelikle Aracı kurumlar ve sonra da Bankalar nezdinde vergi inceleme elemanlarınca başlatılan incelemelerde, ters repo gelirlerindeki maliyet unsurunu dikkate alınmayarak, toplam hasılat üzerinden BSMV ödenmesi gerektiğini öne sürülmekte ve bu çerçevede raporlar yazılmaktadır. Bu raporlarda, Gider Vergileri Kanunu nun 28. Maddesinde belirtilen banka lehine alınan parayı, repo-ters repo işlemleri için Kanun a aykırı olarak yorumlanmakta ve Banka Ve Sigorta Muameleleri Vergisinin kazanç üzerinden değil, hasılat üzerinden ödenmesi gerektiği iddia edilmektedir. Başka bir anlatımla, gelir veya kazanca ilişkin maliyet unsurunu göz ardı edilerek, toplam hasılatın BSMV matrahı olması gerektiğini ileri sürülmektedir. Böylece lehe alınan paradan değil, bütün hasılat üzerinden vergi istemektedir. Kanun un 28. maddesine göre; banka ve sigorta şirketlerinin her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine, her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir. Buna göre, Gider Vergileri Kanunu nun 28 inci maddesinde verginin konusu aşağıdaki iki unsurun birden var olması şartına bağlanmıştır: a) Banka ve sigorta şirketlerince her ne şekilde olursa olsun, bir muamele yapılmış olması ve bundan dolayı, b) Kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben bir para alınmış bulunması. Kanun dan anlaşıldığına göre, verginin doğması için bir banka, aracı kurum veya sigorta şirketince her ne şekilde olursa olsun bir muamele yapılması ve bundan dolayı kendi lehlerine nakden veya hesaben bir para alınması gerekir. Vergi matrahı olarak kanun koyucunun yaklaşımı, tahsil edilen tutarın toplamının değil, esasen bu tutar içindeki kendi lehine alınan kazanç/kar tutarının esas alınmasıdır. Lehe alınan dan kasıt budur. Zira, Yasa metninde, lehe alınan paralar denmektedir. Aksi düşünülseydi alınan paralar denirdi. Kanunda toplam satış bedelinin matrah olarak belirlendiği tek durum, döviz satışlarıdır. Matrah ile ilgili 31. Madde de kambiyo alım satım muamelelerinde kambiyo satış tutarının vergiye tabi olacağı belirtilmiştir. Buna göre kambiyo (döviz) satışlarında matrah, toplam satış bedelidir. BUNUN DIŞINDAKİ İŞLEMLERDE İSE MATRAH, LEHE ALINAN PARADIR. Yıldız Posta Cad. Dedeman İş Hanı No: 48 K:6 34349 Esentepe İSTANBUL Tel : 0212 370 07 00 Fax : 0212 274 63 25 www.gtturk.com
Yapılan ve halen yapılmakta olan bu vergi incelemeleri sonucunda Yargı ya intikal eden bir ihtilaf, ekteki yargı kararıyla ilk aşamada mükellef lehine sonuçlanmıştır. İstanbul Vergi Mahkemesi verdiği kararda; Ters repo ile alınan menkul kıymetlerin sonradan Aracı Kurum tarafından müşterilere satılması halinde (= repeo yapılması); satış tutarından söz konusu menkul kıymetlerin repo faiz giderini de içeren maliyet bedelinden düşülmesinden sonra kalan farkın BSMV ye tabi tutulması gerektiğine hükmetmiştir. Bu karardaki değerlendirme ve anlayış, bu konuda daha önce verilmiş ancak Gelir İdaresi Başkanlığı nca değiştirilmiş olan İstanbul Defterdarlığı nın ekteki muktezası ile tamamen aynıdır. Bu muktezada da;... Repo amacıyla müşterilere satılan ve daha sonra geri alınan menkul kıymetlerin sonradan banka tarafından satılması halinde; satış tutarından söz konusu menkul kıymetlerin repo faiz giderini de içeren maliyet bedelinden düşülmesinden sonra kalan fark, banka lehine kalmış olacağından, bu tutarın BSMV ye tabi tutulması gerekir denilmektedir. Maliye Bakanlığı nın vermiş olduğu çeşitli muktezalarda, BİRBİRİYLE İLİŞKİLİ İŞLEMLER BİR BÜTÜN OLARAK TEK BİR İŞLEM OLARAK DEĞERLENDİRİLMEKTE VE BU İŞLEMLERDEN SAĞLANAN LEHE ALINAN TUTAR BSMV MATRAHI olarak kabul edilmektedir. Ancak buna rağmen vergi incelemeleri halen devam etmektedir. Repo-Ters Repo tarhiyatlarındaki son Vergi Mahkemesi kararı, bu açıdan oldukça önemlidir. (her ne kadar karar Maliye tarafından DANIŞTAY nezdinde temyiz edilecek olsa da). Bu konuda ek bilgi almak veya olası bir vergi incelemesi halinde de gerekli desteği vermek için bizimle temas kurabilirsiniz. Bilgilerinize sunulur. Saygılarımızla, Arkan & Ergin Uluslararası Denetim ve Y.M.M. A.Ş. Member Firm of Grant Thornton International Arif BAŞER Partner Cihat KUMUŞOĞLU Partner Yıldız Posta Cad. Dedeman İş Hanı No: 48 K:6 34349 Esentepe İSTANBUL Tel : 0212 370 07 00 Fax : 0212 274 63 25 www.gtturk.com