NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2015 APRIL-MAY-JUNE 2015 SAYI 17 ISSUE 17

NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2015 APRIL-MAY-JUNE 2015 SAYI 17 ISSUE 17 HILTON ANTAKYA MÜZE OTEL ANTAKYA HILTON MUSEUM HOTEL BATMAN MÜZESİ MUSEUM OF BATMAN LATRİNA LATRINES İLYAS BEY KÜLLİYESİ İLYAS BEY COMPLEX KARADENİZ EREĞLİ MÜZESİ KARADENİZ EREĞLİ MUSEUM EKSLIBRIS EX LIBRIS TÜRK VE İSLAM ESERLERİ MÜZESİ TURKISH AND ISLAMIC ARTS MUSEUM KÜÇÜKSU KASRI KÜÇÜKSU PAVILION

içindekiler TABLE OF CONTENTS Nisan-Mayıs-Haziran 2015 Sayı 17 April-May-June 2015 Issue 17 TÜRSAB-MÜZE Girişimleri tarafından üç ayda bir yayınlanır Published quarterly by the TÜRSAB-MUSEUM Enterprises TÜRSAB-MÜZE Girişimleri adına SAHİBİ TÜRSAB YÖNETİM KURULU BAŞKANI OWNER on behalf of the TÜRSAB-MUSEUM Enterprises PRESIDENT OF THE TÜRSAB EXECUTIVE BOARD Başaran ULUSOY Başyazı BATMAN Müzesi Avrupa nın Barok Sarayları-2 Ulusal Havacılık ve Uzay Müzesi Latrina İlyas Bey Külliyesi 3 8 16 22 28 34 Editorial BATMAN Museum Europe s Baroque Palaces-2 The National Air and Space Museum Latrines İlyas Bey Complex SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ RESPONSIBLE MANAGING EDITOR Feyyaz YALÇIN YAYIN KURULU EDITORIAL BOARD Başaran ULUSOY, Arzu ÇENGİL, Hümeyra ÖZALP KONYAR, Ufuk YILMAZ, Özgül ÖZKAN YAVUZ, Özgür AÇIKBAŞ, Köyüm ÖZYÜKSEL ÜNAL, Ayşim ALPMAN, Avniye TANSUĞ, Elif TÜRKÖLMEZ, Ahmet ALPMAN, Pınar ARSLAN, Turgut ARIKAN TÜRSAB adına YAYIN KOORDİNATÖRÜ EDITORIAL COORDINATOR on behalf of TÜRSAB Arzu ÇENGİL Karadeniz Ereğli Müzesi Ekslibris Tarihine Sahip Çık! 40 46 52 Karadeniz Ereğli Museum Ex Libris Embrace Your History! GÖRSEL VE EDİTORYAL YÖNETİM VISUAL AND EDITORIAL MANAGEMENT Hümeyra ÖZALP KONYAR HABER ve GÖRSEL KOORDİNASYON NEWS AND VISUAL COORDINATION Özgür AÇIKBAŞ Hilton Antakya Müze Otel Türk ve İslam Eserleri Müzesi 56 62 Hilton Antakya Museum Hotel Turkish and Islamic Arts Museum GRAFİK UYGULAMA GRAPHICAL IMPLEMENTATION Özgür AÇIKBAŞ Küçüksu Kasrı 68 Küçüksu Pavilion Haber turu TÜRSAB-MÜZE Rehberi 74 76 News in overview TÜRSAB-MUSEUM Guide Gazeteciler Sitesi Haberler Sk. No: 15 Esentepe Şişli İstanbul / Türkiye Tel / Phone: (212) 327 13 00 Faks / Fax: (212) 327 13 06 www.muze.gov.tr e-mail: yardim@muze.gov.tr TÜRSAB-MÜZE Harita 78 TÜRSAB-MUSEUM Map of Museums Baskı Printing Müka Matbaa MÜZE Dergisi Basın Konseyi üyesi olup, Basın Meslek İlkeleri ne uymaya söz vermiştir. The Museum Journal is a member of the Turkish Press Council and has resolved to abide by the Press Code of Ethics. MÜZE Dergisi nde yayınlanan yazı ve fotoğraflardan kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz. None of the articles and photographs published in the The Museum Journal maybe quoted without mentioning of resource.

Dünyanın alan olarak en büyük, en fazla etnografik ve arkeolojik esere ev sahipliği yapan, en çok ziyaretçi alan ve gelecekte de en fazla ziyaretçiye ev sahipliği yapmaya devam edecek olan müzesi hangisi biliyor musunuz? Hiç uzaklara gitmeyin, uzun uzun düşünmeyin. Cevabını vereyim: Türkiye. Abarttığımı düşünüyor olabilirsiniz ama öyle değil. Türkiye, hakikaten, dünyanın en büyük müzesi. Anadolu, üzerinde yaşattığı onlarca medeniyetle eşsiz bir hazine. Yapılan ve projelendirilen kazılarla, ülkemiz artık arkeolojik buluntularda bir lider. Üstelik artık geçmişte olduğu gibi, buluntuların ülke dışına kaçırılması gibi trajik durumlar da söz konusu değil. Türkiye, dünyanın en büyük müzesi ve öyle de olmaya devam edecek. Bizler, Kültür ve Turizm Bakanlığı nın açtığı yolda, dünyanın en büyük müzesini herkes gezebilsin, herkes görebilsin diye var gücümüzle çalışıyoruz. Bu amaçla müzelerimizde artık görme engelliler için kabartma kitapçıklar bulunduruyoruz. Önümüzdeki yıl ise, işitme engellilerin müzelerimizi daha rahat gezebilmesi için işaret dili bilen rehberlerle çalışacağız. Bizler, çağıran, karşılayan, ağırlayan müze anlayışımız çerçevesinde, müzelerimizi herkes için daha konforlu hale getirmeye devam ediyor, Bakanlık adına herkesi dünyanın bu en büyük müzesini gezip görmeye davet ediyoruz. Do you wonder which museum is world s largest in terms of its space and richest in terms of its collections of archaeological and ethnographic artefacts, and welcomes the greatest number of visitors and will continue to host the highest number of guests also in the future? You don t have to think too long and wander too far away. Here is the answer: it is Turkey! You may think I m exaggerating, but I am not. Turkey, indeed, is the world s largest museum. Anatolia is a unique source of treasures, on whose soil flourished great many ancient and newer civilizations. Our country is now a leader in terms of archaeological finds, owing to the vast array of excavations being carried out and projected in various parts of Turkey. Moreover, we are no longer confronted with the tragic incidents which took place in the past, concerning the smuggling abroad of our archaeological and historical assets. Turkey is indeed the world s largest museum and will continue to be so in the future. We are working with all our energy to make this world s biggest museum accessible and accommodating for everyone, along the trail opened by the Ministry of Culture and Tourism. In this spirit, we made available booklets printed with embossed Braille alphabet characters at our museums for the visually impaired visitors. Currently, we are in the process of training and hiring guides capable of practicing sign language, who will be ready from next year onwards, to offer their services to the hearing impaired visitors of our museums. We continue to make our museums more comfortable for everyone in line with our concept of the inviting, welcoming and accommodating museum. On behalf of the Ministry of Culture and Tourism, we invite everybody from all over the world to come and visit that largest museum of the world. Başaran Ulusoy 3

MÜZELER Museums MÜZECİLİKTE BİR BAŞARI ÖYKÜSÜ: Batman Müzesi Arşivi BATMAN MÜZESİ Son yıllarda restore edilen ya da yeni binasında çağdaş bir düzenle hizmet vermeye başlayan müzeler zincirine Batman Müzesi de eklendi. Bölgedeki değerli eserlerin korunması ve sergilenmesinin yanısıra Hasankeyf örenyerinin sorumluluğunu da üstlenen Batman Müzesi nin sıradışı bir yenilenme öyküsü var. 2010 yılında Batman Müzesi ne müdür olarak atanan Tenzile Uysal ın yönetiminde gerçekleşen çalışmaların öyküsünü Uysal ın kendi kaleminden aktarıyoruz. A GENUINE SUCCESS STORY: THE MUSEUM of BATMAN 8 The Batman Museum joined, as a glorious example, the chain of the museums which were recently restored or which recently moved to a new building enabling them to provide their services in a modern environment, with up-to-date methods. The Batman Museum, which has been entrusted with the responsibility of the historic site of Hasankeyf, in addition to the task of protecting and exhibiting the other historic assets of the region, has a particular renovation story. We are presenting below that story as narrated personally by Ms. Tenzile Uysal, who was appointed Director of the Batman Museum in 2010 and managed the entire process.

urucu Müze Müdürü olarak 2010 yılında, göreve başladığım Batman da, yeni kültür merkezi binasının inşaatının devam etmesi sebebiyle Müze Müdürlüğü kurulum çalışmalarımıza Eski Kültür Merkezi nde başladık. İnşaatı devam eden Müze binası plan ve kullanım açısından Müze açılmasına uygun olmaması nedeniyle hızlı bir şekilde müze tadilat projesi çalışmalarına başladık. Tadilat proje çalışmaları devam ederken müze binası inşaatı tamamlandı ve müze binasına taşındık. Yaklaşık 1500 m 2 olan müze binası zemin ve bodrum kat olmak üzere 2 kattan oluşmaktaydı. İdari bölümün bulunduğu zemin katta pencereli 3 oda, bodrum katta ise penceresiz 2 oda bulunmaktaydı, idari bölüme de teşhir salonlarının içinden geçilerek ulaşılmaktaydı. Müze binamıza taşındıktan sonra mesai saatleri dışında, sıfır maliyetle, özveri ile hazırlanan tadilat projesi de tamamlanarak Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğümüze sunuldu. Genel Müdürlüğümüz uzmanlarınca tadilat projesi revize edilerek teşhir ve tanzim projesi de eklendi ve Müze tadilat çalışmalarına 2012 yılında başlandı. Yaklaşık 1 yıl süren tadilat çalışmalarının ardından Yeni Müze binamıza taşındık. Mardin ve Diyarbakır müzelerinde bulunan eserlerimiz, müzemize getirildikten sonra depo ve teşhir çalışmalarımızı tamamladık. 2013 yılı sonunda müzemiz ziyarete hazır hale getirilmişti. Ancak müze binamız, Kültür Merkezi içinde olduğu için bağımsız bir giriş kapımız ve bahçemiz yoktu. Bu nedenle hızlı bir şekilde çalışmalara başlandı. Batman İl Özel İdaresi nden temin ettiğimiz ödenekle müze giriş kapımızı yaptık, Kültür Merkezi bahçesi ile ortak kullandığımız alanı demir parmaklıklar koyarak müze sınırını belirledik. Müze bahçemizle ilgili de bir proje hazırlayarak Kalkınma Müzenin Neolitik Salonu (üstte) ve en önemli eseri Oyun Taşları, MÖ 3. bininci yıl (solda). Neolithic Hall (above) and the museum s central piece, the 3 rd millennium BC Game Stones (left). When I was appointed as Founding Director to the Batman Museum in 2010, we had to start working initially at the former Cultural Centre, regarding the setup of the Museum Directorate, since the construction of the new cultural centre building was still underway. We immediately launched a remodelling project since we had seen that the plan and layout of the building under construction, destined to become our museum, was not suitable for the establishment of a museum. While our remodelling project was being drawn up, the museum building construction was completed and we moved to the new building. The approximately 1500m 2 building was structured on two floors, the ground floor and the basement. The ground floor, housing the administrative department, had three windowed rooms and the basement had two rooms with no window. The Administrative Department on the ground floor could only be acceded by passing through the exhibition halls. When the remodelling project upon which we worked after office hours and which we prepared at zero cost through great dedication was eventually completed, we submitted it to the Cultural Assets and Museums General Directorate of the Ministry of Culture and Tourism. The implementation of the refurbishment project, as revised and completed by the experts of the said General Directorate, with the addition of layout and exhibition plans, was undertaken in 2012. Following about one year of renovation work, we moved to our new museum building. After the pieces of our collection, which were temporarily conserved at the Museums of Mardin and Diyarbakır, were brought back to Batman, we completed our work in terms of storage and exhibition re-organization. At the end of 2013, the Museum was ready to be opened to the public. However, since our museum is within the perimeter of the Cultural Centre, it did not have an independent entrance and garden. Therefore, we started quickly to work on that issue. We built our independent entrance thanks to a grant obtained from the Special Provincial Administration of Batman and we circumscribed our portion of the courtyard we were sharing with the Cultural Centre with iron railings. Furthermore, we have also drawn up a project for our garden, which we submitted to the Ministry of Development. On the other hand, since we wanted to put on display Neolitik Salon (sol sayfa) ve Hasankeyf Salonu (solda). Neolithic Hall (left page) and Hasankeyf Hall (left). 9

BATMAN MÜZESİ ÜZERİNE... Müzede Neolitik Dönem Salonu, Ilısu Salonu ve Hasankeyf Salonu olmak üzere 3 teşhir salonu var. Paleolitik Dönem den Ortaçağ a kadar uzanan yaklaşık 500 eserin sergilendiği müzenin başrol oyuncusu Başur Höyük kazısı, mezar buluntusu olan Oyun Taşları. Girişte ve salonlarda çeşitli sunumların yapıldığı müzede sergi salonu, kütüphane ve kazılardan elde edilen eserlerin restorasyonunun yapıldığı bir laboratuvar mevcut. Batman Müzesi, 2500 m 2 alana yayılan Müzepark ve Bahçe Teşhir Alanları Projesi ile Türkiye de bir ilki gerçekleştirdi. Müzepark ta Neolitik Dönem den günümüze kadar mesken tipleri ile köy yerleşkesi içerisinde çocuk atölyeleri ve simülasyon alanları yer alıyor. Çocuklar için yapılmış sembolik kazı alanlarında çocuklar arkeolog gibi kazı yapıyor ve buluntulara dokunarak tarihi bir serüvene çıkıyor. Küçük ziyaretçiler burada bulunan çarkta, müzedeki eserlerin aynısını oluşturmaya çalışarak hem el becerilerini, hem de tarihi bilgilerini geliştirmeye çalışıyor. Çocuklar Müzepark içinde yer alan sikke basım aleti ile Artuklu Dönemi ne ait sikke (metal para) basarak o dönemdeki para basım tekniği hakkında bilgi elde edinebiliyorlar. Müzepark ta oluşturulan Hasankeyf alanında ise Hasankeyf in yıkılan kapısı canlandırılarak bire bir aynısı oluşturulmuş ve insan canlandırmaları eklenerek Hasankeyf in tarım, ticaret ve günlük yaşamı hayata geçirilmiş... FACTS AND FIGURES... The museum has 3 exhibition halls, the Neolithic Hall, the Ilısu Hall and the Hasankeyf Hall. The game stones set found at the Başur Mound site is the main brand article of the collection, which consists of about 500 pieces ranging from the Paleolithic period to the Middle Ages. The museum, where various presentations are performed at the entrance and inside the halls, features a temporary exhibitions hall, a library and a laboratory for the restoration of finds from excavations. Batman Museum, with its 2500 m 2 Museum Park and Courtyard Exhibition Area Project, has realized a first in Turkey. The Museum Park features housing types ranging from the Neolithic period to the present day, children s workshops and simulation areas in a village settlement. There are symbolic excavation areas made for children, allowing them to embark upon a historic adventure by performing excavations like archaeologists and getting to touch finds. The young visitors develop their manual skills and historical knowledge by trying to manufacture, on a hand wheel, reproductions of the artefacts in the museum collections. A minting tool located in the Museum Park permits children to mint Artuqid period coins and acquire knowledge about the money printing press technique of the time. The Hasankeyf Section features a replica of the original town gate which was demolished, as well as re-enactments with human figures of scenes from the agriculture, commerce and daily life of historic Hasankeyf. Müzenin giriş kapısı ve Giriş Salonu (solda). Sağda, yukarıdan itibaren: Havadan görünüş, Çok Amaçlı Salon, Amer Evi ve Müzepark görüntüleri. The museum entrance and the Entrance Hall (left). On the right, from the top down: Aerial View, the Multi-Purpose Hall, Amer House and Museum Park views.

Müzepark Hasankeyf Kapısı (solda ve sol altta), Hasankeyf ten bir canlandırma (sağ altta), Müzepark ın genel görüntüsü (altta) ve Gre Amer Evi (en altta). Museum Park Hasankeyf Gate (left and below left), a re-enactment from Hasankeyf (below right), overall view of the Museum Park (below) and Grê Amer house (at the bottom). Bakanlığı na başvurduk. 2014 yılı kazı döneminde çıkan bazı eserlerimizi de teşhire eklemek istedik ve teşhirle ilgili yeni fikirlerimiz doğrultusunda teşhir salonlarında yeni çalışmalara başladık. Oluşturduğumuz yeni alanlara duvar kağıtları hazırladık. Tadilat kapsamında olmayan alanlarda bakım onarım çalışmaları yaptık ve 2015 yılı Şubat ayında teşhir çalışmalarımızı tamamladık. Müzemizde 3 teşhir salonumuz, bir tanıtım salonumuz ve çok amaçlı salonumuz bulunmaktadır. Örnek Bir Müze Oldu... Müze girişinde ziyaretçileri marka eserimiz olan Tunç Dönemi oyun taşları etkivizyonu karşılıyor. İlk bölüm olan Neolitik Salonumuzda paleolitik eserler ile birlikte Hallan Çemi, Hasankeyf, Güsir Höyük ve Sumaki Höyük Neolitik Dönem eserleri sergileniyor. Müze kazılarımız, hazırladığımız bir belgesel ile tanıtım salonunda projeksiyonla ziyaretçilere anlatılıyor. İkinci salonumuz olan Tunç salonunda Başur Höyük, Gre Amer Höyük, Kuriki Höyük ve Çemialo Höyük eserleri teşhir ediliyor. Kuriki Höyük vitrinimizde yurt dışında gördüğüm bir uygulamayı denedik. Vitrin içine küçük bir projeksiyon cihazı yerleştirerek, camına da film taktık. Kazı alanımızda yapılan 3D lazer taramalar vitrin camına yansıtıldı. Böylece ziyaretçilerin aynı anda eserlerle birlikte kazı alanını da görebilmeleri sağlandı. Ulusal ve uluslararası basında büyük yankı uyandıran ve müzemizin marka eseri olan Başur Höyük oyun taşlarımız için özel bir köşe hazırladık. Son salonumuz Hasankeyf Salonu nda da yeni çalışmalar yaptık. İki kolon arasında Hasankeyf kazıları 3D lazer tarama filmi temperli cam üzerine yapıştırılarak çift taraflı görüntü sağlandı. Daha önce bu çalışmanın bir örneğini görmedim. Deneyerek yaptığımız bir çalışma oldu. Hasankeyf Salonu na Hasankeyf kronolojisi hazırlandı. Ayrıca vitrin içlerine bazı eserlerin kullanımı ile ilgili çizimler yapılarak, ziyaretçilere eserlerin kullanılma amaçları gösterildi. Müzemizin bodrum katında çocuk eğitimleri, toplantı, sergi gibi çalışmalar için çok amaçlı bir salonumuz bulunmaktadır. Bu salonun işlevini artırmak için bakım onarım çalışmaları başlattık ve duvarına alçıpan yaparak küçük vitrinler oluşturduk. Bu vitrinlerde çocuk etkinliklerinde yapılan eserlerin teşhir edilmesi ve müze eğitim çalışmalarında kullanılmasını planladık. Ayrıca Mor Kuryakos Manastırı çalışmalarının sergilendiği bir de fotoğraf sergisi hazırladık. Salonun kullanım amacını göstermek için Down sendromlu çocuklarla müzede eğitim çalışması yaptık. Eğitim çalışmasında çocukların yaptığı eserleri Çok Amaçlı salonumuzda bulunan vitrinlere yerleştirdik. Bu salonun girişinde bulunan küçük alanımızı ise Müze Hatıra Alanı olarak hazırladık. Eser deposu çalışma alanımız, depolarımızı, müze arşiv odamızı hazırladık, ayrıca müzeye gelen eserlerin restorasyonu için tam teşekküllü bir laboratuvar ile Müze Kütüphanesi ve depo alanındaki eserlerin fotoğraflarının çekilmesi için bir stüdyo kurduk. Müzepark ve Bahçe Düzenlemesi Dicle Kalkınma Ajansı ndan aldığımız hibe, Bakanlığımız, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile, Yatırım ve İşletmeler Genel some of the artefacts recently unearthed during the 2014 excavation period, we began a re-organization work in our exhibition halls. We have prepared wallpapers for the newly created areas. We performed maintenance and repair work in areas which were not covered by the remodelling project. And we have completed our work on the display configuration in February 2015. Our museum consists of 3 exhibition halls, a presentation room and a multipurpose hall. A Model Museum... The interactive floor projection (etkivizyon) of our brand masterpiece, the Bronze Age checker stones game set welcomes the visitors at the entrance of the museum. The first section is our Neolithic Hall where the artefacts from Hallan Çemi, Hasankeyf, Güsir Mound and Sumaki Mound archaeological sites are displayed alongside pieces from the Paleolithic 11

GUSİR HÖYÜK, GUSİR EV VE MEZARI Guillermo Algaze tarafından 1989 tarihinde bulunan Gusir Höyük, 20 yıl sonra, 2009 ve 2012 yıllarında iki dönem kazıldı. Siirt te 40 km mesafedeki yerleşim yeri, Eruh a bağlı Ormanardı Köyü nün hemen batısında yer alıyor. Höyükteki dolgu yüksekliği 8 metreyi bulurken, yüzey buluntuları 150 metre çapında bir alana yayılıyor. Gusir Höyük az sayıdaki radyo karbon ölçülerine göre MÖ 10 bin yılının başlarına tarihleniyor. Bu da höyüğün Neolitik Dönem in başlarında, dolayısıyla bu dönemin ilk aşamalarını ifade eden çanak çömleksiz Neolitik Çağ boyunca iskan edildiğini gösteriyor. Üst kesimde korunagelen ilk mimari tabakada hakim öge, kazı alanının merkezine yakın bir yerde bulunan çukur tabanlı, yuvarlak bir yapı ile ona eklemlenmiş dikdörtgen planlı mekanlardır. Gusir Höyük Evi ve Mezar Yerleşik yaşamın başlangıç aşamasına tarihlenen yerleşimlerde, yapılar yuvarlak planlı ve çukur tabanlı inşa ediliyordu. Çukur kısmın çeperi taş duvarlar ile kaplanırken yüzeyde kalan üst yapı ahşaptandı. Üst yapıda direklerin araları yatay dallarla örülerek kubbeli bir çatı oluşturuluyordu ve çoğu kez çukurdaki duvar ve üst yapıdaki dal örgü iskelet, çamur veya kerpiç toprağı ile sıvanıyordu. Gusir Höyük te olduğu gibi Dicle nehri boyunca, günümüzden 11 bin yıl öncesine tarihlenen yerleşmelerde yuvarlak planlı, dal örgü barınaklarının örnekleri görülüyor. Ölüler bazen yerleşme yerinin içinde, bazen de dışında özel mezarlıklara gömülmekteydiler. Yerleşme yerlerinin içinde yapılan gömülerde cesetler çoğu kez evlerin bir odasında taban altına ya da yerleşme yerinin boş yerlerine gelişigüzel bir biçimde gömülürlerdi. The GUSİR MOUND, GUSİR HOUSE AND TOMB The Güsir Mound discovered by Guillermo Algaze in 1989 was excavated 20 years later in two periods, once in 2009 and the second time around in 2012. The settlement is at a distance of 40 km from Siirt and located immediately west of Eruh District s Ormanardı Village. The filling height of the mound reaches 8 meters; surface finds are spread on a 150 meters wide area. According to limited number radiocarbon measurements, the Gusir Mound dates back to the beginning of the 10 th millennium BC. This era corresponds to the beginnings of the early Neolithic, namely the pre-pottery Neolithic period. The dominant elements of the first architectural layer preserved at the upper section are a pit-based circular structure articulated with adjacent rectangular spaces located near the centre of the excavation site. Gusir Mound House and Grave In the settlements dating from the early stages of sedentary life, dwellings were built in circular shape with their foundations in a pit. The inside of the trench was covered with stone walls, while the structure on the surface was made of wood. The vertical wooden sticks constituting the upper frame of the house were interwoven with horizontal twigs so as to form a domed roof. The stone walls of the pit and the upper mesh scaffold made of branches were coated with mud or adobe soil. Such as in the case of Gusir Mound, examples of shelters with round floor plan in the form of wattle and daub houses were seen at settlements dating back to 11 thousand years ago along the river Tigris. The dead were buried sometimes within the settlement area and sometimes at special cemeteries outside. In the first case, people buried their dead often under the floor of a room of the house or randomly at an empty space of the settlement in a haphazard manner. Müzepark Gusir Evi ile içinden bir görüntü (en üst iki resim), Gusir Höyük kazıları buluntuları ile Gusir Höyük ün havadan görüntüsü. Gusir Evi içi (sağ üstte). Reconstituted Gusir House at the Museum Park and its interior (top two views), Gusir Mound finds and aerial view of the Güsir excavation site. Interior of the Gusir House (above right). 12

Müdürlüğümüzün destekleri ile yapılan Müzepark ve Bahçe Teşhir Alanları projesine gelince... Mesai dışı saatlerde büyük bir özveri ile hazırlanan Müzepark projemiz yaklaşık 2,5 yıllık bir çalışmanın ürünüdür. Projeyi hazırlarken çıkış noktamız Ilısu ve HES Projesi kapsamında Batman ve Siirt illerinde, Müze Müdürlüğümüz başkanlığında devam eden 7 kurtarma kazımızdan ve Hasankeyf kazısından taşınmaz eserlerin sergilenmesiydi. Her kazıdan en az bir eseri teşhir etmeyi planladık. Bunun yanında da bir uygulama alanı yapmak istedik. Proje uygulama çalışması 2014 Nisan ayında başladı. İlk olarak bahçe projeye uygun hale getirildi. Müzepark gezisine Güsir Höyük Neolitik Ev Canlandırması ile başlanıyor. Güsir Höyük teki Neolitik çukur evimizin temeli kazı alanından sökülerek müzeye taşındı. Müzepark alanında aynı ölçülerde çukur açıldı ve temel taşları orijinalde olduğu gibi yerleştirildi. Ağaç dallarından evin iskeleti oluşturuldu ve arası dallarla örüldü. İçten ve dıştan çamurla sıvandı ve üstü kamışlarla kapatıldı. Böylece evin içinde de o dönemi canlandırmaya çalıştık ve ziyaretçilerin evin içine girip o dönemdeki ev ortamını görebilmelerini istedik. Müzepark gezimizin ikinci durağı Nekropol Bölümü; Bu alanda kazılarımızdan çıkan çeşitli mezar tipleri canlandırıldı. Yapay iskeletler yerleştirilerek ölü hediyeleri kopyalandı ve içlerine konuldu. Marka eserimiz olan oyun taşlarının büyük modelleri yapıldı. Gre Amer kazısında ortaya çıkan I. Bin taş evimizin replikası yapıldı. Çatısı ile ilgili bilgimiz olmadığı için üstü sundurma ile kapatıldı. Müzepark Bahçe Teşhir alanlarındaki son ziyaret noktası Hasankeyf bölümüdür. Burada kendi içinde bağımsız bir gezi güzergahı planlandı. Bu gezi alanına 1991 yılında yıkılan Hasankeyf in 2. Kapısı ile giriliyor. Gertrude Bell arşivinden edindiğimiz belgeler ışığında ve Hasankeyf kazı deposunda bulunan aslan rölyefi ve mimari parça- Müzepark ta oluşturulan Oyun Taşları (sağ üstte) ve Tunç Salon dan sergileme örnekleri (üstte). The oversized replica of our brand mark, the game stones set (top right) and display examples from the Bronze Hall (above). Age. A documentary film on the excavations carried out by our museum is shown to the public in the presentation room. In our second section, the Bronze Age Hall, artefacts from the historical sites of Başur Mound, Grê Amer Mound, Kuriki Mound and the Mound Çemialo are exhibited. We equipped the Kuriki Mound showcase with a small projection device reflecting images from the 3D laser scanning of our excavation fields on the showcase glass. So that visitors can visualize at the same time the excavation area alongside the artefacts emanating from that area. We have set up a special corner for our brand mark, the Başur Mound checker stones game set, which was the object of great repercussions in the national and international press. We also made special arrangements in our last hall devoted to the Hasankeyf site. A double-sided viewing of the 3D laser scanning of the Hasankeyf excavations was achieved by bonding the film on a tempered glass panel placed between two columns of this hall. This is a genuine method that we developed by trial and error. I haven t seen it elsewhere before. We drew up a Hasankeyf chronology for the Hasankeyf Hall. Also, we placed inside the showcases, drawings to explain the utilization purpose of some of the objects exhibited therein. There is a multi-purpose hall at the basement of our museum, destined to activities such as children s education programs, meetings and temporary exhibitions. We performed some maintenance and remodelling work to improve the functionality of this hall and created small plasterboard showcases on the walls. We use these showcases to display works produced in the framework of our children s activities and education programs. We have also set up a photo exhibition showing the work performed at the Mor Kuryakos Monastery. We organized an educational activity for Down syndrome children in the multi-purpose hall and exhibited the results of their production there. We also created a Museum Memory Corner on the small space at the entrance of the multi-purpose hall. We set up our study room inside the storage area, organized the storage rooms and the archives. We established a fully equipped laboratory for the restoration of articles in our museum, a Museum Library and a photo studio for the shooting of inventory photos of items conserved at the museum s storage area. Museum Park and Courtyard Arrangements Thanks to a grant we received from the Tigris Development Agency and the support of the General Directorate of Cultural Assets and Museums and the General Directorate of Investments Management of the Ministry of Culture and Tourism, we established the Museum Park and Courtyard Exhibition Area, in the framework of a project that was prepared with great devotion within a period of 2,5 years. The project was initially aimed at the exhibition of the artefacts rescued from the seven salvage excavations headed by our Museum Directorate and performed in the Batman and Siirt Provinces in connection with the construction of the Ilısu Water Dam and Hydro Electric Power Plant and, of immovable pieces from the Hasankeyf excavations. We planned to expose at least one piece from each of these excavations. Besides, we undertook to create within the perimeter of the museum s courtyard, a group of settings reconstituting in real-size certain structures discovered at various excavation sites. 13

ların mulajları alındı, 1/2 ölçülerinde kapı yeniden inşa edildi. Bu alanda Hasankeyf mezar taşları, tarım, ticaret, nazar, dokumacılık, seramik fırını, nehir ticaretinde kullanılan kelek canlandırmaları hazırlandı. Hasankeyf ve çevre köylerinden etnografik eserler toplandı ve mankenlerle teşhire hazırlandı. Arkeolojik Köy Projemizin ikinci bölümü ise uygulama alanıdır. Bu alanda küçük bir arkeolojik köy yapma fikrinden yola çıkıldı. Etrafı çitle çevrili alana iki kerpiç ev yapıldı. Avluda kuyu, ocak ve Neolitik dönemde tüketilen tahılların üretildiği büyük sepetler yapıldı. Ege Üniversitesi Öğretim üyesi Dr. Ahmet Uhri nin yardımıyla ilkel buğday tohumları temin edildi. Kerpiç evlerden birinde Neolitik Dönem animasyon ve dijital oyunlar bulunuyor, diğerinde ise Neolitik Dönem canlandırmalar sergilenmektedir. Uygulama Alanları Uygulama alanına kazı alanı için 4 havuz yapıldı. Bunlardan birine münferit kopya eserler, birine yuvarlak ev temeli, diğer ikisine de birbirini takip eden taş temel yapıldı. Fırın ve kerpiçler eklendi. İlkokul öğrencisinden üniversite öğrencisine kadar kazı tekniklerini öğrenebilecekleri kazı alanları oluşturuldu. Müzepark logolu tişört, şapka, tulumlar hazırlandı. Ayrıca kazı alanının hemen yanında çocuk etkinliklerinde kullanılmak üzere lavabolu bir çalışma alanı oluşturuldu. Gelen ziyaretçiler için küçük bir kafeterya yaptık ve etrafını çitle çevirdik. The project implementation started in April 2014. As a first step, the courtyard ground has been arranged accordingly. The tour of the Museum Park begins with the Güsir Mound Neolithic House reconstitution. The foundation of the Neolithic pit house discovered at the Güsir Mound archaeological site has been removed from the excavation area and brought to the museum. The foundation stones have then been re-installed in conformity with their original configuration, in a trench dug according to the dimensions of the original pit. The scaffold of the house was built in mesh form with vertical wooden sticks interlaced with horizontal branches. The thus erected structure was coated inside and outside with mud and the roof covered with reeds. In doing so, we wanted to offer visitors of the museum to be able to visualize and experience concretely the living conditions of that ancient age by entering in this model house. The second stop at the Museum Park is the Necropolis Section. In this area we reconstituted different types of tombs found at various excavation sites. Artificial skeletons and replicas of dead gifts were placed inside these tombs. An oversized model of our brand mark, the game stones set was built in the Museum Park. Also, the replica of a stone house discovered at the Grê Amer Mound excavation site was built here. But since we did not find any clue as to what the roof must have looked like, we just covered it with an ordinary porch. The last visit spot in the exhibition area of the Museum Park Courtyard is the Hasankeyf Section. A specific independent visit itinerary was planned for this section. The area is entered through the reconstructed 2 nd Gate of the town of Hasankeyf, which was demolished in 1991. The Gate was re-built in half scale dimension, in the light of documents from the Gertrude Bell archive and by taking plaster casts of the lion relief and architectural fragments from the Hasankeyf excavation storage area. In this area are exhibited Hasankeyf tombstones, agriculture, trade, evil eye and weaving articles, a pottery kiln and replicas of rafts which were used for the river trade. Moreover, ethnographic artefacts and garment pieces gathered from Hasankeyf and the neighbouring villages are displayed in this section as well. Archaeological Village The second leg of our project is the area of application. The idea of establishing a small archaeological village in that area was at the origin of this initiative. Two adobe houses were built in a fenced area. A well, furnace and large baskets for the production of Neolithic period cereals were designed in the courtyard. Primitive wheat seeds were obtained thanks to Aegean University Faculty Member Dr. Ahmet Uhri. In one of the adobe houses, animation and digital games pertaining to the Neolithic Period are offered to the public and Neolithic Age re-enactment scenes are exhibited in the other. Application Areas Four pools were designed for the reconstitution of excavation areas. In one of them, we put replicas of various archaeological finds, in the second we built the circular house foundation, and in the other two, we built the adjacent stone foundations. We added the furnace and the adobe. Thus, we created excavation area simulations allowing everyone, from elementary school children to university students, to learn about excavation techniques. Museums Park logo T-shirts, hats and overalls were manufactured. Also a work area with a sink was set up next to the excavation pools zone, to be used for children s activities. We also built a small, fence-surrounded cafeteria for visitors. 14 Hasankeyf Salonu (en üstte), Tanıtım Salonu (en solda), Tunç Salon (solda, üst ve altta) ve Neolitik Salon da sergilenen Oyun Taşları köşesi (altta). Hasankeyf Hall (top), the Presentation Hall (on the left), the Bronze Hall (left, above and below) and the Game Stones corner at the Neolithic Hall (below).