Windows 7 1
İÇERİK Giriş Masaüstü Görev çubuğu Başlat menüsü Pencere Yapısı Pencereler Arası Geçiş ve Boyutlandırma Windows u kişiselleştirmek Masaüstünü Görev çubuğunu Başlat menüsünü Dosya ve Klasör İşlemleri Genel bilgiler Windows gezgini Kes Kopyala Yapıştır komutları Denetim Masası Kullanıcı Hesapları ve Aile Koruması Sistem ve Güvenlik Programlar Saat, Dil ve Bölge Donatılar Çalıştır Ekran alıntısı aracı Hesap makinesi Not defteri Paint WordPad Yapışkan notlar Erişim Kolaylığı Programları Sistem Araçları 2
Windows 7 Windows 7 (önceden Blackcomb ve Vienna kod adlı) Microsoft Windows'un perakendeye sunulmuş işletim sistemidir. Microsoft tarafından kişisel bilgisayarlar, masaüstü, dizüstü, netbooklar ve Tablet PC bilgisayarlarda kullanılmak için çıkan bir işletim sistemidir. 22 Ekim 2009 tarihinde piyasaya sürülmüştür. 3
Windows 7 Windows 7 işletim sistemi önceki Windows sürümlerine göre daha hızlıdır. Dolayısıyla bilgisayarlar çok daha hızlı açılıp kapanabilmektedir. Windows 7'nin sunduğu yüksek sistem güvenilirliği, daha uzun pil ömrü ve daha az uyarı ekranıyla kullanıcılar, zaman verimliliğini artırmaktadır. Çoklu temas teknolojisi, kullanıcının bilgisayar ekranında yapacağı birkaç parmak dokunuşuyla istediği dosyaya, bilgisayara veya cihaza hızlı biçimde ulaşmasını sağlamaktadır. 4
Masaüstü 5
Başlat Menüsü Başlat menüsü, bilgisayar programlarınıza, klasörlerinize ve ayarlarınıza ana giriş kapısıdır. Lokanta menüsüne benzer şekilde liste seçenekleri sunduğundan menü olarak adlandırılmaktadır. "Başlat" adından da anlaşılacağı gibi, genellikle öğeleri başlatmak veya açmak için gittiğiniz yerdir. 6
Başlat Menüsü Soldaki büyük bölmede, bilgisayarınızdaki programların kısa bir listesi gösterilmektedir. Bilgisayar üreticiniz bu listeyi özelleştirebileceğinden, tam olarak görünümü değişebilir. Tüm Programlar tıklatıldığında programların tam listesi gösterilir. Sol alt köşede, arama terimlerini yazarak programlar ve dosyaları arayabileceğiniz arama kutusu bulunur. Sağ bölmede, yaygın olarak kullanılan klasörlere, dosyalara, ayarlara ve özelliklere erişim sağlanmaktadır. Ayrıca, Windows'da oturumu kapatmak veya bilgisayarınızı kapatmak için gidilen yerdir. 7
Başlat Menüsü Program başlatma Yaygın olarak kullanılan klasörleri açma Dosyaları, klasörleri ve programları arama Bilgisayar ayarlarını düzenleme Windows İşletim sistemiyle ilgili yardım alma Bilgisayarı kapatma Windows'da oturum kapatma veya farklı bir kullanıcı hesabına geçiş yapma işlemlerinde kullanılabilmektedir. 8
Görev Çubuğu Görev çubuğu uygulamalar arasında hızlı bir geçiş imkanı vermekte ve uygulamaları tek bir ekrandan yönetebilmeyi sağlamaktadır. En önemli özelliklerini; Sıçrama listeleri Sabitleme Canlı görev çubuğu önizlemeleri şeklinde sıralayabiliriz 9
Görev Çubuğu Sıçrama Listeleri Sıçrama listeleri sizi doğrudan her gün kullandığınız belgelere, resimlere, şarkılara veya web sitelerine götürür. Bir sıçrama listesi açmak için, Windows 7 görev çubuğundaki bir program düğmesini sağ tıklatmanız yeterlidir. Başlat menüsünde program adının yanındaki oku tıklatarak sıçrama listelerine ulaşabilirsiniz. Bir sıçrama listesinde gördükleriniz tamamen programa bağlıdır. Örneğin: Windows Media Player 12 sık çalışan parçaları listeler (resimdeki gibi). 10
Görev Çubuğu Sabitleme Windows 7'de sık kullanılan programları kolay erişim için görev çubuğunun herhangi bir yerine sabitleyebilirsiniz. Düğme dizilişinden hoşlanmadığınızda tıklayıp sürükleyerek istediğiniz gibi düzenleyebilirsiniz. Hatta tek tek belgeleri veya web sitelerini görev çubuğunuza sabitleyebilirsiniz. 11
Canlı Görev Çubuğu Önizlemeleri Windows 7'de, web sayfaları ve canlı videolar gibi açık pencerelerin canlı önizlemesini görmek için görev çubuğu düğmesinin üzerine gidin. Pencereyi tam ekran önizlemek için farenizi küçük resmin üzerinde hareket ettirin ve pencereyi açmak için tıklatın. Küçük resim önizlemelerden pencereleri kapatabilir, video ve şarkıları duraklatabilirsiniz. 12
Pencere Yapısı 13
Pencereler Arası Geçiş ve Boyutlandırma Windows işletim sistemi aynı anda birçok pencere ile çalışmamıza imkan tanır. Pencereler arası geçiş yapmak ve pencereleri boyutlandırmak için aşağıdaki özellikleri kullanabilirsiniz; Alt+Tab Win + Tab Pencereyi sallamak (Shake) Windows Tuşu + Yön Tuşları Pencereleri hızlı boyutlandırmak (Snap) Pencere büyüklüğünü ayarlamak (Pencere kenarlıklarından sürükleyerek) Pencereleri taşımak (Başlık çubuğundan sürükleyerek) 14
Pencereyi Sallamak (Shake) Birden fazla pencere açık ve o anda ekranınızda sadece çalışmak istediğiniz pencerenin görünmesini istiyorsunuz. Bunun için çalışmak istediğiniz pencerenin başlık çubuğunu farenin sol tuşunu basılı tutarak sağa sola doğru sallamanız yeterli olacaktır. 15
Pencereleri Hızlı Boyutlandırmak (Snap) Pencere ekranın en sağına ya da en soluna taşınırsa pencere kendini ekranın yarısını kaplayacak şekilde boyutlandırır. Ekranın tamamını kaplamak için ise pencere başlık çubuğundan tutularak ekranın üstüne taşınır. 16
Windows u Kişiselleştirmek Masaüstünü Kişiselleştirmek Görev Çubuğunu Kişiselleştirmek Başlat Menüsünü Kişiselleştirmek 17
Masaüstünü Kişiselleştirmek Başlat Menüsü Denetim Masası Görünüm ve Kişiselleştirme Masaüstünde iken sağ fare tuşuna basılıp açılan kısayol menüsünden "Kişiselleştir" seçeneği seçilir. 18
Masaüstünü Kişiselleştirmek Bu pencere kullanılarak; Ekran koruyucu değiştirilir, Ekran çözünürlüğü değiştirilir, Yazı tipi değiştirilir, Renk ayarları değiştirilir, Masaüstü arka plan slayt gösterisi oluşturulur. 19
Görev Çubuğunu Kişiselleştirmek Başlat Menüsü Denetim Masası Görünüm ve Kişiselleştirme Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü Görev çubuğu üzerinde iken sağ fare tuşuna basılıp açılan kısayol menüsünden "Özellikler" seçeneği seçilir. 20
Görev Çubuğunu Kişiselleştirmek Bu pencere kullanılarak görev çubuğu; Gizlenir, Gösterilir, Kilitlenir, Ekranın sol, sağ, alt veya üstüne taşınır, Görev çubuğunda bulunan düğmeler farklı durumlara göre özelleştirilebilir, Simgelerin bildirim alanında görüntülenme şekli değiştirilir, Aero peek özelliği açılıp, kapatılabilir. 21
Görev Çubuğunu Kişiselleştirmek Görev çubuğunu yeniden boyutlandırmak için ; Görev çubuğu üzerinde boş bir alanı sağ tıklatın. Görev çubuğunu kilitle seçeneğinin yanında bir onay işareti varsa görev çubuğu kilitlidir. "Görev çubuğunu kilitle"yi tıklatarak kilidi açın, onay işaretini kaldırın. İşaretçi iki başlı ok haline gelinceye kadar görev çubuğunun kenarının üzerine gelin ve daha sonra kenarlığı sürükleyerek görev çubuğunu istediğiniz boyuta getirin. Görev çubuğuna bir araç çubuğu eklemek için ; Görev çubuğu üzerinde boş bir alanı sağ tıklatın ve "Araç çubukları"nın üzerine gelin. Eklemek veya kaldırmak için listedeki herhangi bir öğeyi tıklatın. Yanlarında onay işaretleri olan araç çubuğu adları zaten görev çubuğundadır. 22
Başlat Menüsünü Kişiselleştirmek Başlat Menüsü Denetim Masası Görünüm ve Kişiselleştirme Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü Görev çubuğu üzerinde iken sağ fare tuşuna basılıp açılan kısayol menüsünden "Özellikler" seçeneği seçilir. 23
Başlat Menüsünü Kişiselleştirmek Bu pencere kullanılarak; "Özelleştir" düğmesi ile bağlantıların, simgelerin ve menülerin görünüm ve davranışları özelleştirilir, Güç düğmesinin varsayılan olarak hangi işlevi (Uyku, Kapat, Kilitle, Yeniden Başlat vb.) yerine getireceği seçilir, Son açılan programların başlat menüsünde depolanması için seçenek seçilir, Son açılan öğelerin başlat menüsünde depolanması için seçenek seçilir. 24
Başlat Menüsünü Kişiselleştirmek Başlat menüsüne program simgesini tutturmak için; Başlat menüsüne tutturmak istediğiniz program simgesini sağ tıklatın Ardından "Başlat Menüsüne Sabitle" seçeneğine tıklatın. 25
Dosya ve Klasör İşlemleri Dosya ve Klasör nedir? Bilinen dosya uzantıları Yeni klasör oluşturmak Dosya ve klasörleri yeniden isimlendirmek Dosya ve klasörleri silmek Windows gezgini ile dosya ve klasörleri yönetmek Kes Kopyala Yapıştır yöntemleri Dosya ve klasörlerin özelliklerini görmek 26
Dosya Nedir? Dosya: Bilgisayardaki bilgi kümeleridir. Her türlü dosya bilgisayarda sayısal olarak bulunmaktadır. Bu sayısal bilgi topluluğuna dosya adı verilir. Dosya aşağıdaki şekilde görüntülenir; dosyadı.dosyauzantısı Dosya adı dosyayı tanımlar ve 256 karakter uzunluğuna kadar verilebilir. Dosya uzantısı 3 ya da 4 karakterden oluşur ve dosyanın içeriği konusunda bilgi verir. 27
Bilinen Dosya Uzantıları Uzantı Türü.txt Not defteri dosyaları.doc,.docx MS Office Word (2007 sonrası x).xls,.xlsx MS Office Excel.ppt, pptx MS Office PowerPoint.gif,.jpg,.png Resim dosyaları.avi,.mpg Video dosyaları.pdf Taşınabilir doküman (PDF) dosyaları 28
Klasör Nedir? Klasör: Windows işletim sisteminin en önemli mantıksal birimlerindendir. Klasörler dosyaları birbirinden ayırmak için kullanılan bileşenlerdir. Farklı türdeki dosyaları bir düzen içerisinde birbirinden bağımsız olarak gruplandırmak için kullanılırlar. Sınırsız sayıda klasör üretilebilir. Klasörler bilgisayarın dosyalara kolay erişmesini sağladığı gibi kullanıcıların da dosyaları kategorilere ayırmasında yardımcı olur. 29
Yeni Klasör Oluşturmak Masaüstü ekranının ya da önceden varolan bir klasörün boş bir alanına sağ tıklanır. Açılan kısayol menüsünden Yeni seçeneği ve ardından Klasör seçeneği seçilir. 30
Dosya ve Klasörleri Yeniden İsimlendirmek Dosya ve klasör isimlerini değiştirmek için; F2 fonksiyon tuşuna basılır veya Dosya ya da klasör seçildikten sonra farenin sağ tuşu tıklanıp açılan kısayol menüsünden Yeniden Adlandır seçilir. Dosya ve klasör isimleri verilirken aşağıdaki karakterler kullanılamaz. / \ : *? " < > 31
Dosya ve Klasörleri Silmek Seçilen bir dosya ya da klasörü silmek için; Farenin sağ tuşuna tıklanır ve açılan kısayol menüsünden Sil seçeneği seçilir. Klavyeden "Delete" düğmesi tıklanır. Klavyeden "Shift + Delete" düğmesi tıklanır. Bu seçenek uygulanırsa diğerlerinden farklı olarak dosya ya da klasör geri dönüşüm kutusuna gönderilmeden bilgisayardan silinir. 32
Windows Gezgini ile Yönetmek Windows Gezgin'ini açmak için; Masaüstünden Bilgisayarım ikonuna tıklanır. Windows tuşu ile birlikte E harfine tıklanır. Başlat Menüsü sağ tıklanır ve açılan kısayol menüsünden "Windows Gezgini ni Aç" seçilir. Başlat Menüsü Programlar Donatılar Windows Gezgini seçilir. 33
Kes Kopyala Yapıştır Yöntemleri Kopyala komutu seçilen bir nesnenin (dosya/klasör/metin, vb.) çoğaltılması için kullanılır. Kopyalanacak nesne seçildikten sonra aşağıdaki yollardan biri kullanılabilir: Düzenle menüsü Kopyala seçeneği Seçili alan üzerinde iken sağ fare tuşu Kopyala seçeneği Klavyeden CTRL+C komutları Ctrl tuşu basılı iken kopyalanacak klasöre sol tuş basılı tutularak sürüklenip bırakılır. 34
Kes Kopyala Yapıştır Yöntemleri Kes komutu seçilen bir nesnenin (dosya/klasör/metin, vb.) bir yerden başka bir yere taşınması için kullanılır. Kesilecek nesne seçildikten sonra aşağıdaki yollardan biri kullanılabilir: Düzenle menüsü Kes seçeneği Seçili alan üzerinde iken sağ fare tuşu Kes seçeneği Klavyeden CTRL+X komutları Shift tuşu basılı iken taşınacak klasöre sol tuş basılı tutularak sürüklenip bırakılır. 35
Kes Kopyala Yapıştır Yöntemleri Yapıştır komutu kesilen ya da kopyalanan bir nesnenin (dosya/klasör/metin, vb.) bir yerden başka bir yere taşınması veya kopyalama işlemini tamamlamak için kullanılır. Yapıştırma işlemi için aşağıdaki yollardan biri kullanılabilir: Düzenle menüsü Yapıştır seçeneği İstenilen alan içindeyken sağ fare tuşu Yapıştır seçeneği Klavyeden CTRL+V komutları 36
Dosya/Klasör Özellikleri Dosya ve klasörlerin özelliklerine bakarak türleri, nitelikleri, disk üzerinde kapladıkları alan, oluşturulma tarihleri, konumları gibi birçok bilgiye ulaşabiliriz. Dosya/klasör özellikleri penceresini açmak için dosya/klasör seçildikten sonra farenin sağ tuşuna tıklanır ve Özellikler seçeneği seçilir. Klavye kısayol tuşu: Alt+Enter 37
Denetim Masası Kullanıcı Hesapları ve Aile Koruması Sistem ve Güvenlik Ağ ve Internet Görünüm ve Kişiselleştirme (bknz. Windows u Kişileştirme) Programlar Donanım ve Ses Saat, Dil ve Bölge Erişim Kolaylığı 38
Denetim Masası Windows ayarlarını değiştirmek için Denetim Masası'nı kullanabilirsiniz. Bu ayarlar Windows görünümü ve çalışmasıyla ilgili yaklaşık her şeyi denetler ve bunları Windows'u tam istediğiniz gibi ayarlamanız için kullanabilirsiniz. Denetim masasını açmak için Başlat Menüsünden Denetim Masası seçeneğine tıklanır. 39
Windows a Yeni Kullanıcı Eklemek Başlat Menüsü Denetim Masası Kullanıcı Hesapları ve Aile Koruması Kullanıcı hesapları ekle veya kaldır seçeneği Yeni hesap oluştur düğmesi 40
Windows a Yeni Kullanıcı Eklemek Bir hesap oluşturulduktan sonra bu hesapla ilgili değişikleri, parola atama ve hesabı silme işlemlerini hesap ismine tıklandığında açılan pencereden yapabilirsiniz. 41
Program Kaldırmak/Değiştirmek Başlat Menüsü Denetim Masası Programlar Programlar ve Özellikler Program kaldır seçeneği 42
Saat, Dil ve Bölge Ayarları Başlat Menüsü Denetim Masası Saat, Dil ve Bölge seçeneği altından bilgisayarın tarih ve saat bilgisini değiştirebileceğiniz gibi klavye ayarlarında da değişiklik yapabilirsiniz. 43
Donanım ve Ses Ayarları Başlat Menüsü Denetim Masası Donanım ve Ses seçeneği altından bilgisayarda takılı çeşitli aygıtları (fare gibi), yazıcı ve faksları görüntüleyip yeni bir yazıcı ya da aygıt yükleyebilirsiniz. 44
Başlat Menüsü Denetim Masası Sistem ve Güvenlik Windows Güvenlik Duvarı seçeneği ile korsanların ve kötü amaçlı yazılımların Internet üzerinden erişimini engelleyebilirsiniz. 45
Donatılar Çalıştır Ekran alıntısı aracı Hesap makinesi Not defteri Paint WordPad Yapışkan notlar Matematiksel giriş paneli Erişim kolaylığı programları Sistem araçları 46
Donatılar Windows 7 ile gelen birçok faydalı uygulamanın bir arada bulunduğu klasördür. Donatıları açmak için Başlat Menüsü Tüm Programlar Donatılar seçeneği seçilir. 47
Çalıştır Bu komut ile bir program, klasör, belge veya bir İnternet kaynağının adını Aç kutusuna yazarak çalıştırabilirsiniz. Örnek: Not defterini açmak için «notepad» yazın ve Tamam düğmesine tıklayın. 48
Ekran Alıntısı Aracı Bu araç ile ekran görüntüsünün tamamı veya belirli bir bölümü resim formatında kaydedilebilir. Bu araç ile serbest bir biçimde ya da dikdörtgen biçiminde kesit alınabilir. 49
Hesap Makinası Bu uygulama günlük hayatta kullandığımız hesap makinesi gibidir. Bu uygulama ile hem basit hesaplamalar hem de ileri düzey matematiksel işlemler yapabilirsiniz 50
Not Defteri Düz metin formatındaki ifadeleri yazmamıza ve kaydetmemize yarayan en basit metin editörüdür. 51
Paint Üzerinde bulunan araçlar yardımı ile basit çizimler yapılabilen bir resim editörüdür. 52
WordPad Not defterinden daha gelişmiş bir metin editörüdür. 53
Yapışkan Notlar Bu uygulama ile önemli hatırlatmalarınızı not alarak bu notlarınızı masaüstü ekranına yerleştirebilirsiniz. 54
Matematiksel Giriş Paneli Bu panel el yazısı matematiksel ifadeleri tanımak için Windows 7 sisteminde yerleşik olan matematik ifade tanıyıcıyı kullanır. Bu tanınan ifadeyi bir kelime ya da tablo işleme programında kullanabilirsiniz. 55
Sistem Araçları Sistem araçlarını açmak için Başlat Menüsü Tüm Programlar Donatılar Sistem Araçları seçeneği seçilir. Disk Temizleme Disk Birleştirme Görev Zamanlayıcısı Sistem Bilgisi Sistem Geri Yükleme 56
Disk Temizleme Diskte yer açmak ve bilgisayarınızın daha hızlı çalışmasını sağlamak için sabit diskinizdeki gereksiz dosyaları azaltmak için kullanılır. Bu özellik geçici dosyaları siler, Geri Dönüşüm Kutusu'nu boşaltır ve artık gerekmeyen çeşitli sistem dosyaları ile diğer öğeleri kaldırır. 57
Disk Birleştirme Parçalanma, sabit diskinizin bilgisayarınızı yavaşlatabilecek fazladan işlem yapmasına yol açar. Disk Birleştiricisi, sabit diskinizin daha etkili çalışabilmesi için parçalanmış verileri yeniden düzenler. Disk Birleştiricisi bir zamanlamaya göre çalışır, ancak sabit diskinizi elle de birleştirebilirsiniz. 58
Görev Zamanlayıcı Belirli bir programı düzenli olarak kullanıyorsanız, seçtiğiniz zamanlamaya bağlı olarak bu programı otomatik olarak açan bir görev oluşturmak üzere Görev Zamanlayıcı Sihirbazı'nı kullanabilirsiniz. 59
Sistem Bilgisi Bilgisayarınızın donanım yapılandırması, bilgisayar bileşenleri, yazılımları ve sürücüleri ile ilgili ayrıntıları gösterir 60
Sistem Geri Yükleme Bir program veya sürücünün yüklenmesi bazen Windows'un yavaş veya beklemeyen bir şekilde çalışmasına neden olabilir. Sistem Geri Yükleme, bilgisayarınızın sistem dosyalarını ve programlarını her şeyin yolunda gittiği bir zamana döndürerek sorun giderme için saatlerce çabalamanızı potansiyel olarak önleyebilir. Belgelerinizi, resimlerinizi ve diğer verilerinizi etkilemez. 61
Erişim Kolaylığı Programları Erişim kolaylığı programlarını açmak için Başlat Menüsü Tüm Programlar Donatılar Erişim Kolaylığı seçeneği seçilir. Büyüteç Ekran Klavyesi Ekran Okuyucusu Windows Konuşma Tanıma 62
Büyüteç Bu araç ile ekranın fare işaretçisi yardımıyla belirlenen bir bölümü istenilen oranda büyütülebilir. 63
Ekran Klavyesi Ekran klavyesi ile normal klavye ile yapabileceğiniz bütün işlemleri yapabilirsiniz. İşlemler farenin sol tuşu basılarak gerçekleştirilir. 64
Ekran Okuyucusu Görme yetisini kaybetmiş veya azalmış bilgisayar kullanıcıları için hazırlanmış bir uygulamadır. Fare işaretçisi hangi pencerenin üzerine götürülürse program penceredeki ifadeleri okur. 65
Windows Konuşma Tanıma Bu uygulama ile bilgisayara dışarıdan vereceğimiz sesli talimatlar doğrultusunda işletim sistemini etkin şekilde kullanabiliriz. Türkçe desteği yoktur. 66
End of the Chapter 67