T.C. GÜMÜġHANE ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ YÜKSEK LĠSANS VE DOKTORA TEZ TESLĠM KILAVUZU HAZIRLAYANLAR Yrd. Doç. Dr. Serhat DAĞ Yrd. Doç. Dr. Enver AKARYALI ġubat-2015
ÖNSÖZ Lisansüstü tezlerin, ulusal ölçekte bibliyografik denetimini yapmak, bunlarla ilgili bilgi hizmetlerini sunmak, internet üzerinden eriģime açarak bilgiye en hızlı ve sağlıklı biçimde ulaģılmasını sağlamak gibi, bilim ve araģtırma çevreleri için yaģamsal öneme sahip bir görev yürütmekte olan YÖK Tez Merkezinin hizmetlerini çağın gereğine uygun yürütebilmesi, büyük ölçüde, enstitüler, dekanlıklar ve eğitim hastaneleri ile yürütülecek güçlü bir iģbirliğine ve bu kurumların kabul ettikleri tezleri problemsiz ve hızlı bir biçimde ve mutlaka eksiksiz olarak Merkeze göndermelerine bağlıdır. Tezlerin tam metinlerine internet üzerinden eriģim birçok yönden önemli görülmektedir. En önemlisi, bilgiye eriģimde bölgesel farklılıkları en aza indirmesidir. Bunun yanı sıra metinler tüm bilim ve araģtırma çevrelerinin inceleme ve yararlanmasına açık olacağından bilginin etkin bir biçimde yayımı sağlanmıģ olacaktır. Ayrıca araģtırmalardaki duplikasyonların azaltılması ve bilimsel kopyacılığın denetlenmesi yönünde de son derece önemli etkileri olacaktır. Bu kılavuz yükseköğretim kurumlarında hazırlanarak YÖK Tez Merkezine teslim edilen tezlerin teknik iģlemlerinin hızla tamamlanarak en kısa sürede ve sağlıklı bir biçimde sayısal tez arģivinde hizmete sunulabilmesini sağlamak amacıyla YÖK tarafından hazırlanmıģtır. Enstitümüzde eğitim gören tüm Lisansüstü öğrencileri tez tesliminde bu kılavuza göre iģlemlerini yürütecektir. GüncellenmiĢ kılavuzda daha önce yayınlanan tez teslim klavuzuna genel hatları ile bağlı kalmakla beraber en önemli yenilik olarak Yüksek Öğretim Kurulu nun yayınladığı 21.Ocak.2015 tarihli Lisansüstü Eğitim-Öğretim Programı Açılması ve Yürütülmesine Dair Ġlkeler doğrultusunda YÖK ün getirdiği intihal program raporu eklenmiģtir. Ayrıca lisansüstü tez ilk teslim ve savunma sınavına giriģ formu ve tez teslim formu bu kılavuzda güncellenmiģtir. Yrd. Doç. Dr. Ġbrahim TURAN Enstitü Müdürü 1
ĠÇĠNDEKĠLER ÖNSÖZ 1 ĠÇĠNDEKĠLER..2 1. GĠRĠġ..........3 2. ÖĞRENCĠ YÜKÜMLÜLÜKLERĠ (Tezlerin Hazırlanması ve Teslimi).......4 2.1 Tez Veri GiriĢi ve Yayımlama Ġzin Formunun Doldurulması... 4 2.2 Kompakt Disklerin Hazırlanması.......5 EKLER..6 Ek 1. Lisansüstü Tez Ġlk Teslim ve Tez Savunma Sınavına GiriĢ Formu Örneği Ek 2. Tez Teslim Formu Örneği Ek 3. Tez veri giriģi ve yayımlama izin formu (Ġzin verenler için) Ek 4. Tez veri giriģi ve yayımlama izin formu (Erteleme yapanlar için) Ek 5. CD etiketleme örneği 2
1. GĠRĠġ Bu kılavuz, yükseköğretim kurumlarında hazırlanan lisansüstü tezlerin (yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık ve sanatta yeterlik) enstitülere teslim edilmesi, internet üzerinden Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Tez Otomasyon Sistemi ne yüklenmesi, gerekli kontrol ve düzenlemelerin yapılarak sisteme kabul edilmesi ve tam metin (PDF) olarak araģtırma hizmetine sunulması ile ilgili esas ve usulleri belirlemek amacıyla hazırlanmıģtır. Lisansüstü tezlerin, ulusal ölçekte bibliyografik denetimini yapmak, bunlarla ilgili bilgi hizmetlerini sunmak ve internet üzerinden tam metin eriģime açarak bilgiye kolay ve hızlı bir biçimde ulaģılmasını sağlamak gibi, bilim ve araģtırma çevreleri için yaģamsal öneme sahip bir görevi yürütmekte olan YÖK Ulusal Tez Merkezinin hizmetlerini çağın gereğine uygun olarak yerine getirilebilmesi, büyük ölçüde üniversiteler ile yürütülecek güçlü bir iģbirliğine bağlı olacaktır. Tezlerin, internet üzerinden tam metin (PDF) olarak araģtırma hizmetine açılması; Tezlere serbest, kolay ve hızlı eriģimin sağlanması, Bilimsel bilginin etkin bir biçimde yayımı, Bilimsel araģtırmalarda tekrarların önlenmesi, Ġntihal olaylarının engellenmesi ve denetlenmesi, konularında önemli katkılar sağlayacaktır. AraĢtırmacılar, Ulusal Tez Merkezi internet adresi üzerinden hizmete sunulan tezlerden 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35 inci ve 38 inci maddeleri çerçevesinde yararlanır. Lisansüstü tezlerin yazılma amacının, temelde yapılan araģtırma çalıģmasının sonuçlarının bilim ve araģtırma çevrelerinin yararına sunulması olduğundan hareketle, Yükseköğretim Kurulu nun kabul ettiği ilke, tüm tezlerin makul gerekçeler dıģında hiçbir kısıtlama olmaksızın tüm araģtırmacıların eriģimine açık olmasıdır. Dolayısıyla bir teze eriģimin ancak tezin bir yayınevi tarafından yayınlanma sürecinde olması veya tezle iliģkili patent baģvurusu gibi gerekçelerle, süreli olarak en fazla 3 (üç) yıl olmak üzere ertelenmesi kabul edilebilir. Tezin kopyalanması endiģesi, tezin eriģime açılmasının engellenmesi için kabul edilebilir bir gerekçe değildir. 3
2. ÖĞRENCĠ YÜKÜMLÜLÜKLERĠ (Tezlerin Hazırlanması ve Teslimi) : Lisansüstü çalıģmasını tamamlayan öğrenci, tez savunma sınavına girebilmek için, tez yazım kılavuzuna uygun olarak hazırlamıģ olduğu 5/7 adet karton ciltli tezi ve yüksek lisans/doktora transkriptini içeren danıģman onaylı lisansüstü tez ilk teslim ve savunma sınavına giriģ formunu (Ek 1) ve intihal programı raporunu, Enstitü Müdürlüğüne teslim eder. Tez savunma sınavına girerek baģarılı olan öğrenciler, gerekli düzeltmelerini tamamladıktan sonra, tezin yazım kılavuzuna uygunluğunu kontrol için Enstitü Müdürlüğüne uğramalıdır. Gerekli onay alındıktan sonra tez teslim formu ile birlikte (Ek 2), 5/7 adet bez cilt, 2 adet Tez Veri GiriĢi ve Yayımlama Ġzin Formu ve PDF uzantılı tezin tamamını içeren 2 adet CD Enstitü Müdürlüğüne teslim edilir. 2.1 Tez Veri GiriĢi ve Yayımlama Ġzin Formunun Doldurulması: Tez Veri GiriĢi ve Yayımlama Ġzin Formu: Tezin, eser adı, yazar adı, referans numarası ve diğer bibliyografik bilgilerin bulunduğu ve YÖK Ulusal Tez Merkezi tarafından dijital iletim de dahil olmak üzere her türlü ortamda tam metin (PDF) olarak araģtırma hizmetine sunulması konusunda yazarın izninin alındığı belgedir. Tez Veri GiriĢi ve Yayımlama Ġzin Formu (http://tez2.yok.gov.tr/) adresinde bulunmaktadır. Formu doldurmak için sisteme üye olmak gerekir. Form, yazar tarafından doldurulan bilgilerin, Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı ile bağlantılı geçici bir tabloya aktarılmasını sağlamak üzere tasarlanmıģtır. Formun doldurulması bitirilip Kaydet kutucuğu tıklandığında, üzerinde sistem tarafından üretilen Referans Numarası bulunan, basıma uygun form düzenlenmektedir. Herhangi bir nedenle hatalı veri giriģi yapılmıģ ise form basılmadan önce geri dönülerek düzeltme yapılabilir. Ulusal Tez Merkezinde yapılacak kontrollerde, Tez Veri GiriĢi ve Yayımlama Ġzin Formu üzerinde bulunan Referans Numarası dikkate alınacaktır. Tezlerin baģlıkları ve özet (Abstract) sayfaları, Tez Veri Tabanının taranabilir alanlarına yüklenmektedir. Bu nedenle bu gibi metin alanlarında, italik yazı tipi, tablo, Ģekil, grafik, kimyasal veya matematiksel formüller, semboller, alt veya üst simge (subscript, superscript), Yunan harfleri veya diğer standart olmayan simge veya karakterler kullanılmamalıdır. Bölüm, Anabilim Dalı ve Bilim Dalı satırlarında duruma uygun seçenek bulunamazsa bu satırlar boģ geçilebilir. 4
Dizin Terimleri: Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında aranan tezlere, doğrudan eriģimi sağlayan anahtar kelimelerin alfabetik listesidir. Önerilen Dizin Terimleri: Ġlgili anahtar kelimelerin, sistemde var olan Dizin Terimleri Listesinde bulunmaması durumunda; yazar tarafından önerilen anahtar kelimenin Türkçesi=Ġngilizcesi Ģeklinde bu alana yazılmalıdır. Yayımlama Ġzni ve Erteleme: Tez Veri GiriĢi ve Yayımlama Ġzin Formu, tezlerin internet üzerinden yayınlanmasını sağlayacak izin metnini de içerdiğinden, ayrıca bir izin formu doldurulmayacaktır. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı üzerinden tezinin tam metin araģtırma hizmetine sunulmasını kabul eden tez yazarları, yayımlanmasına izin veriyorum seçeneğini iģaretleyerek Ek 3 de görüldüğü gibi Formu düzenler. Tezin bir yayınevi tarafından yayımlaması sürecinde olması veya patent baģvurusunda bulunulması gibi durumlarda; eriģime açılması en fazla 3 yıl süreyle ertelenebilir. Erteleme iģlemi Ek 4 de görüldüğü gibi düzenlenir. Özetler, biri Türkçe olmak üzere iki dilde 250 Ģer kelimeyi geçmeyecek Ģekilde hazırlanmalıdır. 2.2. Kompakt Disklerin Hazırlanması: Tezin tam metni tek bir pdf dosyası olarak hazırlanacaktır. Hazırlanan pdf dosyaları tezin enstitü tarafından onaylanan kopyası ile aynı olacaktır. Tez üzerinde Yükseköğretim Kurulu tarafından hiçbir değiģiklik yapılmayacağı için, tezin bilgisayar ekranında görüntülendiğinde asıl nüshası ile aynı olması ile ilgili her türlü sorumluluk yazara aittir. Sayfaların numaralandırılması, tezin ana metni içinde yer alan resim, Ģekil, grafik, tablo gibi öğelerin yerlerinin basılı tez ile özdeģ olması yazar tarafından sağlanmalıdır. Tezin tam metinini içeren dosya sıkıģtırılmamıģ ve Ģifresiz olacaktır. Ekler ise sadece WinRAR programı ile sıkıģtırılacaktır. Dosyalar isimlendirilirken Tez Veri GiriĢ Formundaki referans numarası kullanılacaktır (Tam metin için referansno.pdf, Ekler için referansno.rar). Karma tezler: Tez, yalnızca metin dosyasından oluģmuyorsa, resim, harita, bilgisayar programları, görüntü veya ses kayıtları da kullanılmıģ ise bu dosyalar WinRAR programı kullanılarak referans numarasını da içeren referansno.rar biçiminde tek bir dosya haline getirilerek CD ye kaydedilmelidir. CD Ek 5 belirtildiği Ģekilde Cam kalemi ile etiketlenecektir. 5
Ek 1. Lisansüstü Tez Ġlk Teslim ve Savunma Sınavına GiriĢ Formu 6
Ek 2. Savunma Sınavı Sonrası Tez Teslim Formu Örneği Not: Formlara enstitü sitesinden ulaģılabilir. 7
Ek 3. Tez veri giriģi ve yayımlama izin formu (Ġzin verenler için) Ek 4. Tez veri giriģi ve yayımlama izin formu (Erteleme yapanlar için) 8
Ek 4. Tez veri giriģi ve yayımlama izin formu (Erteleme yapanlar için) Ek 5. CD Etiketleme Örneği 9
Ek 5. CD etiketleme örneği referans no.pdf GümüĢhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Anabilim Dalı Yüksek Lisans/Doktora Programı 10