Akarsularla boşaltılmış ovalar daha çok Kütahya'nın güneyinde ve güneybatısında, başka bir tarifle Murat Dağı'nın kuzey ve kuzeydoğusunda yer almaktadırlar. Bunlar: Adırnaz Çayı ve Kocaçay'ın yukarı çığırlarındaki Örencik ovası ile Porsuk Çayı'nın bir kolunun içerisinden geçtiği Arslanapa ve Altıntaş ovaları 'dır. Tabanı önceleri bataklık olan Altıntaş ovası şimdi bataklık halde değildir. Tahıl, bakliyat, şekerpancarı ve ayçiçeği tarımının başlıca ekonomik faaliyet olduğu bu ovalar içerisindeki başlıca yerleşmeleri Örencik kasabası (4733), ilçe merkezi durumundaki Arslanapa kasabası (1953) oluşturmaktadır.
Şimdiye kadar özelliklerini belirtmeye çalıştığımız Kütahya Yöresi'nin kuzey kesimi içerisinde de farklı üniteler ayırd etmek mümkündür. Genelde platoların ve küçük depresyonların yaygın olduğu bu saha içerisinde Orhaneli, Keles, Domaniç, Harmancık, Büyükorhan ve Dursunbey gibi yerleşmeler yer almaktadır.
ORHANELİ
KELES
KELES
DOMANİÇ
DOMANİÇ
DURSUNBEY
Arazi yapısı itibariyle dağlık ve çok engebeli bir karaktere sahip olan Dursunbey in en yüksek dağı Alaçam 1683 m yüksekliğindedir. İlçenin arazisinin büyük bir kısmı orman ile örtülüdür. Dursunbey, yüksek olması ve deniz esintilerine kapalı olması nedniyle yazlar daha serin, kışlar daha sert ve çok soğuk geçmektedir. İç Batı Anadolu (İç Ege) bölgesinin kuzey kesiminde (Kütahya), Kütahya-Balıkesir-Bursa illerinin birleştiği kavşakta yer almaktadır. Bu yüzden, hava tarım için elverişsizlik yaratacak kadar sert soğuktur. Bu nedenle de vejetasyon süresi oldukça kısadır. İlçenin iklimi Karasal İklim özelliklerini taşır. Kışları soğuk, yazları sıcak geçer, kış ve bahar ayları bol miktarda yağış alır.
Dursunbey halkı geçimini büyük ölçüde orman ve orman ürünlerine dayalı sanayi kollarından sağlanmaktadır. İlçede en önemli ticari faaliyet keresteciliktir. Bu sektör aynı zamanda nakliye sektörünün de gelişmesini sağlamıştır. İlçe çeşitli maden rezervlerine sahiptir. Bunlar; kömür, traverten mermeri (Arizona Kırmızısı, Verona Beyazı), krom, amatis taşı gibi madenlerdir. Kuru tarım ürünlerinden; buğday, arpa, çavdar, yulaf, mercimek ve nohut, meyve üretimi olarak en çok elma üretilmektedir. Hayvancılık yönünden 18.000 Büyükbaş, 60.000 Küçükbaş ve 177.000 kanatlı mevcuttur.
DURSUNBEY
DURSUNBEY DE SUÇIKTI KAYNAĞI MESİRE YERİ
Kütahya yöresinin G. Marmara bölümüne en fazla sokulduğu kesiminde, Bursa ili sınırları içerisinde kalan ve eski adı "Beyce" olan Orhaneli kasabası (7500) yer almaktadır. Bütünüyle bir plato sahası olan bu kesimde, kendi adını verdiği Orhaneli Çayı'na güneyden karışan bir derenin kenarında kurulmuştur. Tahıl ve şekerpancarı ziraati, hayvancılık, ormancılık ve madencilik (krom ve linyit) bu kesimin başlıca ekonomik faaliyetlerini oluşturmaktadır. Orhaneli'nin doğusunda yer alan Keles (3800), çok sınırlı tarım alanlarına sahip olan bir kesimde yer almış bir kasabadır. Tohum, fidan ve fide ıslahı ile meşgul olan bir tarım işletmesine sahip olan Keles, idari bakımdan Bursa iline bağlı bir ilçe merkezidir. Keles civarındaki köylerde de tahıl ziraati, hayvancılık ve ormancılıkla geçinilmektedir.
HARMANCIK ve çevresi geniş krom yataklarına sahiptir. Dünyada krom ilk defa 1848 de Amerika'lı Lawrence Smith tarafından Harmancık ta Dağardı-Koca Maden'de bulunmuştur. 1950 lerden bu yana faaliyet gösteren Hayri Ögelman Madencilik adlı özel kuruluş ile krom işletmecisi Etibank ın 1994 te faaliyetlerine son vermesi ve Gedikören köyü civarındaki mermer ocaklarının kapanması ile ilçede işsizlik artmıştır. Bölge halkından pek çok kişi yakın çevredeki Tunçbilek, Orhaneli kömür işletmeleri ve termik santrallerinde çalışmaktadır. İlçede tarım arazisinin yetersiz olması nedeniyle tarım ile geçim sağlayan aile sayısı azdır. Genellikle aile ihtiyacını karşılamak üzere, ticari amaçla satışı yapılamayacak miktarlarda sebze ve meyve yetiştirilmektedir. Buğday, arpa, mısır, ayçiçeği ve baklagil tarımı yapılır.
HARMANCIK
Ege bölgesi ile Marmara bölgesi arasında sınır oluşturan Domaniç Dağlarının güney eteğinde, neojen bir havza içerisinde Orhaneli çayını besleyen bir derenin (Karaerik Deresi'nin) kenarında yer alan Domaniç kasabası(5200), Kütahya iline bağlı bir ilçe merkezidir. Eski adı Hisarköy olan Domaniç kasabası civarında ormanlar geniş alan kapladığı halde, tarım alanları oldukça dar alanlıdır. Bursa iline bağlı birer ilçe merkezi olan Büyükorhan (4900) ve Harmancık (3750) kasabaları da bu kesimde yer almaktadırlar. Granitlerden oluşan bir saha üzerinde (Karaman Dağı eteğinde) yer alan Büyükorhan'ın eski adı Yenice'dir. Eski adı Çardı olan Harmancık kasabası ise neojen bir alanda Kütahya'yı Balıkesir'e bağlayan karayolu üzerinde bulunmaktadır. Kütahya yöresinin batıda Marmara bölgesine sokulduğu kesiminde yer alan Dursunbey (13300) kasabası, idari bakımdan Balıkesir iline bağlı bir ilçe merkezidir. Andezitlerle kaplı bir sahada yer alan Dursunbey, adını Orhan Gazi'nin komutanlarından Emir Dursun'dan almıştır. Kütahya-Balıkesir karayolu üzerinde demiryolundan 5 km. uzakta bulunan Dursunbey'de orman ürünlerinden yararlanma öne çıkmaktadır. Kasaba da kereste ticareti ve elmacılık önemli bir yere sahiptir.
BÜYÜKORHAN
BÜYÜKORHAN
BÜYÜKORHAN ın en önemli geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Diğer önemli bir gelir kaynağı da mevsimlik işçiliktir. Özellikle enerji nakil hattı şantiyelerinde yazları çalışmaya eğilim gözlenmektedir. Tarım ürünlerine bakıldığında Buğdayın en önemli ürün olduğu gözlenir. Yükseltinin artması ve yazların kısa sürmesi ile buğday tarımının yerini Arpa alır (yüksek kesimlerde). Patates hemen her evin ihtiyacına yönelik yetiştirdiği bir üründür. Diğer önemli bir tarımsal uğraş ÇİLEKÇİLİKTİR. Sulanabilen yerlerde çilek tarımı yapılmaktadır. Ancak ilk yıllardaki kar oranı günümüzde düşmüştür. Yeraltı kaynakları açısından Karalar köyü çevresindeki Mermer yatakları en önemlisidir. Ormanlık alanlardaki başlıca ağaç türleri Kızılçam, Karaçam, Meşe dir. Orman arazisinde sıklık bakımı yapılmakta olup bu çalışmalardan elde edilen ürünlerden köy halkı da yararlanmaktadır. Tomruk, Maden Direği, Tel Direği, Sanayii Odunu, Kağıtlık Odun ve Yakacak Odunu başlıca orman ürünleridir.