İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI CHAMBER OF CERTIFIED PUBLIC ACCOUNTANTS OF ISTANBUL BASIN BÜLTENİ BASIN BÜLTENİ...BASIN BÜLTENİ... Yahya Arıkan İSMMMO Yıllık İadesi Raporu nu Açıkladı: 7 Aralık 2005 Ülkemizde yüksek düzeyde yaşanan kayıt dışılığın, kayıt altına alınması için mevcut belge düzeninin gözden geçirilmesi şarttır. Asgari ücretli, 2005 yılı için 365 vergi iadesi alacak İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Başkanı Yahya Arıkan, vergi iadesi belgelerinin en geç 20 Ocak 2006 tarihine kadar ilgili kuruma verilmesi gerektiğini hatırlattı. Yahya Arıkan, hesaplamalara göre, asgari ücretli bir kişinin 2005 yılı için toplam 365 (365 milyon TL) ve ayda ortalama net 1000 ücreti olan bir kişinin de 787 (787 milyon TL) vergi iadesi alacağını açıkladı. Ülkemizde yüksek düzeyde yaşanan kayıt dışılığın kayıt altına alınması için mevcut belge düzeninin gözden geçirilmesinin şart olduğunu bildiren Yahya Arıkan, 1985 Yılından bu yana uygulanan İndirimi (İadesi) sisteminin aksaklıkları bir an önce giderilmelidir dedi. Harcama çeşitlerinde sınırlamanın kaldırılması, Emeklilerle ücretlilere ayrı hukuk uygulanmaması, İndirim(İade) oranlarının yükseltilmesi, Ücretlilere iadenin yıllık değil 3 ayda bir verilmesinin sağlanması gereğini vurgulayan İSMMMO Başkanı Arıkan, mevcut belge düzeninin gözden geçirilmesi, ülkemizde yüksek düzeyde yaşanan kayıt dışılığın kayıt altına alınması için de zorunludur dedi. Yahya Arıkan, bu yılki vergi iadesinin 3. 300 kadar % 8 i, 6. 600 nın 3.300 için % 8 i, aşan kısmı için % 6 sı, 6. 600 dan fazlasının, 6.600 sı için % 7 si, aşan kısmı için % 4 ü, 1
üzerinden hesaplanacağını belirtti. VERGİ İADESİNDEN KİMLER YARARLANABİLİR? iadesi uygulamasından Gelir si Kanunu nda ücretli olarak sayılanlar veya bunların eşleri ve çocukları yararlanabilecektir. Bunun dışında aşağıda yazılı ödemeler de ücret sayılır.: 1- Yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurları, 2- Bilirkişiler, resmi arabulucular, eksperler,spor hakemleri ve her türlü yarışma jürisi üyeleri, 3- Sporcular, VERGİ İADESİNE KONU OLAN HARCAMALAR NELERDİR? a) Eğitim Giderleri: Eğitim ve öğretim kurumları ile anaokulu, kreş ve dershanelere eğitim amacıyla yapılan ödemeler ile kurs ücretleri, kitap ve kırtasiye alımları için yapılan harcamalar vergi iadesi kapsamındadır. b) Sağlık Giderleri: Ücretlilerin yaptığı ilaç masrafı, sağlık malzemesi ve hastane giderleri ile muayene, tahlil, fizik tedavi ve diş protez ücretleri, gözlük ve lens alımları gibi sağlık harcamaları özel gider indirimine konu teşkil edecektir. Ücretlilerin yaptığı bu harcamaların bir kısmının işverence karşılanması halinde, ücretlinin kendisinin karşıladığı harcama tutarı özel gider indirimine konu olacaktır. c) Gıda Giderleri: Gıda giderlerinden, her türlü yiyecek ve içecek için yapılan harcamaların anlaşılması gerekir. Ancak, içecek giderlerinden; sigara, alkollü içkiler ve bira bu kapsamın dışındadır. Ayrıca, evlerde beslenen kuş, kedi, köpek gibi hayvanlar ile diğer hayvanların tüketimi için alınan yem, mama ve sair gıda maddelerine dahil harcamalar gıda giderleri de vergi iadesi kapsamına girmez. Otellerde konaklama giderleriyle birlikte yiyecek ve içecek giderlerinin de bulunması halinde, vergi indiriminden yararlanabilmek için, yiyecek ve içecek giderlerinin faturada ayrıca gösterilmesi, hatta alkollü içkilerin de içeceklerden ayrılması gerekir. d) Giyim Giderleri: Giyim giderlerinden kumaş, hazır elbise, ayakkabı, şapka, iç çamaşırı, çorap, kemer gibi giyimle ilgili her türlü mal için yapılan harcamalarla bunlara ilişkin dikim, tamir, onarım gibi harcamaların anlaşılması gerekmektedir. e) Kira Giderleri: İkamet edilen konut için yapılan kira ödemesinin tamamının anlaşılması gerekir. 2
Bu uygulamada, kiranın defaten veya bir kaç aylık veya aylık dönemler itibariyle ödenmesinin önemi bulunmamaktadır. Ancak, kira ödemesinin kapsadığı dönem belgede belirtilecektir. VERGİ İADESİ İÇİN GEREKEN ŞARTLAR NELERDİR? Bir harcamanın özel gider indirimine konu olabilmesi için 1-Harcamaların mutlaka Türkiye'de yapılması, 2-Harcamaların Gelir ve Kurumlar vergisine tabi olan mükelleflerden alınan belgelerle tevsik edilmesi şarttır. 3-Yapılan harcamanın ücretlinin kendisi, Medeni Kanun hükümlerine göre aralarında evlilik bağı kurulmuş eşi ve mükellefle beraber oturan veya mükellef tarafından bakılan (Nafaka verilerek bakılanlar dahil) çocukları (yaş sınırı kaldırılmıştır) tarafından yapılması ve satın alınan mal ve hizmetlerin bunlar tarafından tüketilmesi gerekmektedir. BELGESİ İNDİRİM KONUSU YAPILMAYACAK KURUM VE KURULUŞLAR HANGİLERİDİR? Aşağıdaki kurum ve kuruluşlarda yapılan harcamaları gösteren belgeler iadesinde kullanılamaz: Ordu Pazarları ndan alınan fiş ve faturalar, Tüketim kooperatiflerinden yapılan giyim ve gıda harcamaları karşılığı alınan fiş ve faturalar, Ücretlinin yurtdışında yaptığı eğitim harcamaları gösterir belgeler, Sağlık Bakanlığına ve üniversitelere bağlı hastanelerdeki sağlık harcamaları karşılığında alınan fiş, fatura ve makbuzlar, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okulların okul aile birliğine veya okul koruma derneğine yapılan bağışları gösterir belgeler, iadesi için kullanılamaz. HANGİ HARCAMALAR VERGİ İADESİNDE KULLANILMAZ? Aşağıda belirtilen harcamalar vergi iadesinde kullanılamaz? İkamet edilen konuta ait yakacak giderleri (odun, kömür, fueloil, gazyağı,doğalgaz alımı) ile bunların nakliyesi için yapılan giderler, Vekalet ücretleri, Yolcu ve yük taşıma giderleri, Otel, motel ve pansiyonlara ödenen konaklama ücretleri, Tiyatro, sinema, konser salonu, plaj, yüzme havuzu giderleri, (eğlence-dinlenme giderleri) Ziynet ve süs eşyaları, Temizlik madde ve malzemesi alımları, Her türlü kadın ve erkek tuvalet ve ıtriyat madde ve malzemesi alımları, 3
Kozmetik maddelerinin alımları, Çiçek alımları, Kuaför ve berberlere ödenen ücretler, Fotoğraf filmi ve tab ücreti, Fotokopi ücreti (eğitim gideri niteliğinde olmayanlar), Ampul, floresan ampul ve pil alımları, Plak, teyp ve video kaset alımları ile bunların kiralanması karşılığında ödenen ücretler, Konutların boya ve badana giderleri ile duvar kağıdı giderleri, Elektrik ve su tesisatı için yapılan ödemeler, Billuriye, züccaciye, Çocuk oyuncakları, Havlu, çarşaf, nevresim alımları, Plastik eşya alımları, Çanta, valiz alımları, Tüp gaz giderleri. GEÇERSİZ FİŞ VEYA FATURA VERİLMESİ HALİNDE UYGULANACAK CEZAİ YAPTIRIMLAR: İşverenler, çalıştırdıkları ücretlilerin ücretlerinden tevkif ettikleri vergilerin doğru beyan edilip ödenmesinden sorumludur. Ancak, ücretlilerin sahte veya yanıltıcı belge kullandığı sabit olduğunda ödenen vergi iadesi, ceza ve gecikme faizi ile birlikte, ücretlilere yansıtılabilecektir. Sahte fiş veya fatura kullandığı belirlenen kişi hakkında Cumhuriyet Savcılığı na suç duyurusu yapılır. Suçun sabit olması halinde 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası söz konusudur. 4
VERGİ İNDİRİMİ HESAPLAMA ÖRNEK TABLOSU 2005/Aylık Net Ücret 2005 Matrahı Toplanabilece k Belge Tutarı İşleme Tabi Matrah 2006 yılında alınacak İadesi Tutarı As.Ücret 4.984,80 4.984,80 4.984,80 365 350 500 7.150.58 7.150.58 7.150.58 484 750 10,934.05 10,934.05 10,934.05 635 1,000 14,717.36 14,717.36 14,717.36 787 1,250 18.736.55 18.736.55 18.736.55 948 1,500 22.774.55 22.774.55 22.774.55 1.109 1,750, 26.810.15 26.810.15 26.810.15 1.270 2,000 30.911.66 30.911.66 30.911.66 1.434 2,250 35.236.70 35.236.70 35.236.70 1.608 2,500 39.559,57 39.559,57 39.559,57 1.780 3,000 48.205.06 48.205.06 48.205.06 2.126 3,500 56.850.61 56.850.61 56.850.61 2.472 4,000 65.496.13 65.496.13 65.496.13 2.818 5,000 83.158.96 83.158.96 83.158.96 3.524 Aylık Net Ücret 2004/2005 YILLARI KARŞILAŞTIRMA TABLOSU 2004 Matrahı 2005 Yılında Alınan İadesi Tutarı 2005 Matrahı 2005 Yılı İçin 2006 da Alınacak İadesi Tutarı 2004/2005 Artış Oranı % Asgari 4,422 325 4.984 349 % 7 Ücret 500 7,188 467 7.150 484 % 3 750 10,971 618 10,934 635 % 2 1,000 14,806 772 14,717 787 % 2 1,250 18,844 933 18.756 948 % 1,6 1,500 22,882 1,095 22.774 1.109 % 1,2 1,750, 26,920 1,256 26.810 1.270 % 1,1 2,000 31,167 1,426 30.911 1.434 %0.5 2,250 35,490 1,599 35.236 1.608 %0.5 2,500 39,813 1,772 39.559 1.780 %0.5 3,000 48,458 2,118 48.205 2.126 %0.5 3,500 57,104 2,464 56.850 2.472 %0.5 4,000 65,749 2,809 65.496 2.818 %0.5 5,000 84,053 3,542 83.158 3.524 %0.5 5