31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetim raporu
İçindekiler Sayfa Bağımsız denetim raporu 1-2 Konsolide bilanço 3-4 Konsolide kapsamlı gelir tablosu 5 Konsolide özsermaye değişim tablosu 6 Konsolide nakit akım tablosu 7 Konsolide finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 8-56
Bağımsız denetim raporu Alkim Alkali Kimya Anonim Şirketi Ortakları na: Giriş Alkim Alkali Kimya Anonim Şirketi nin ( Şirket ) ve bağlı ortaklıklarının (birlikte Grup olarak anılacaktır) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özsermaye değişim tablosunu, konsolide nakit akım tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz. Finansal tablolarla ilgili olarak şirket yönetiminin sorumluluğu Grup yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu(SPK) nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız denetim kuruluşunun sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, SPK tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların hata veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, Grup un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Alkim Alkali Kimya Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları nın 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Diğer husus Alkim Alkali Kimya Anonim Şirketi nin Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan finansal raporlama standartlarına uygun olarak düzenlenmiş 31 Aralık 2009 tarihli konsolide finansal tabloları bir başka denetim şirketi tarafından denetlenmiş olup, söz konusu denetim şirketinin 11 Mart 2010 tarihli bağımsız denetim raporunda söz konusu konsolide finansal tablolar üzerinde olumlu beyan edilmiştir. Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited Metin Canoğulları, SMMM Sorumlu Ortak, Başdenetçi 1 Mart 2011 İstanbul, Türkiye (2)
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide bilanço Varlıklar Cari dönem Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş Bağımsız denetimden geçmiş Dipnotlar Dönen varlıklar 90.643.627 90.694.071 Nakit ve nakit benzerleri 6 32.793.144 32.015.972 Ticari alacaklar 23.849.640 33.069.827 - İlişkili taraflardan ticari alacaklar 37 31.233 54.722 - Diğer ticari alacaklar 10 23.818.407 33.015.105 Diğer alacaklar 11 2.582.240 859.029 Stoklar 13 26.995.828 21.763.389 Diğer dönen varlıklar 26 4.422.775 2.985.854 Duran varlıklar 122.985.034 96.927.621 Ticari alacaklar 10 873.000 - Diğer alacaklar 11 115.341 54.357 Finansal yatırımlar 7 14.313 14.313 Maddi duran varlıklar 18 110.354.073 90.462.474 Maddi olmayan duran varlıklar 19 2.798.996 3.230.923 Ertelenen vergi varlıkları 35 941.656 816.925 Diğer duran varlıklar 26 7.887.655 2.348.629 Toplam varlıklar 213.628.661 187.621.692 konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından 1 Mart 2011 tarihinde onaylanmıştır. Söz konusu finansal tablolar Genel Kurul da onaylanmaları sonucu kesinleşecektir. İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. (3)
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide bilanço Yükümlülükler Cari dönem Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş Bağımsız denetimden geçmiş Dipnotlar Kısa vadeli yükümlülükler 33.266.403 21.363.928 Finansal borçlar 8 4.924.481 6.795.369 Diğer finansal yükümlülükler 9 1.235.000 - Ticari borçlar 16.725.430 11.171.678 - İlişkili taraflara ticari borçlar 37 - - - Diğer ticari borçlar 10 16.725.430 11.171.678 Dönem karı vergi yükümlülüğü 35 1.034.309 1.313.457 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 26 9.347.183 2.083.424 Uzun vadeli yükümlülükler 23.251.000 8.661.548 Finansal borçlar 8 16.303.056 2.595.458 Diğer finansal yükümlülükler 9 873.000 - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 24 4.097.480 3.756.476 Ertelenen vergi yükümlülüğü 35 1.977.464 2.309.614 Toplam yükümlülükler 56.517.403 30.025.476 Özsermaye Ödenmiş sermaye 24.725.000 24.725.000 Sermaye düzeltmesi farkları 26.909.044 26.909.044 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 18.637.084 13.728.709 Geçmiş yıllar karları 54.976.560 51.229.257 Net dönem karı 12.920.914 20.364.150 Ana ortaklığa ait özsermaye 138.168.602 136.956.160 Azınlık payları 18.942.656 20.640.056 Toplam özsermaye 157.111.258 157.596.216 Toplam yükümlülükler ve özsermaye 213.628.661 187.621.692 İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. (4)
konsolide kapsamlı gelir tablosu Esas faaliyet gelirleri Dipnotlar Cari dönem Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak 31 Aralık 2010 Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak 31 Aralık 2009 Satış gelirleri 28 162.956.649 147.908.423 Satışların maliyeti 28 (126.968.123) (105.905.933) Brüt esas faaliyet karı 35.988.526 42.002.490 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 29 (12.862.278) (10.698.658) Genel yönetim giderleri 29 (7.457.343) (7.155.941) Araştırma ve geliştirme giderleri 29 (684.569) (1.142.573) Diğer faaliyet gelirleri 31 1.827.626 2.217.732 Diğer faaliyet giderleri 31 (343.322) (480.286) Faaliyet karı 16.468.640 24.742.764 Finansal gelirler 32 1.607.093 3.547.619 Finansal giderler 33 (1.185.723) (743.867) Vergi öncesi kar 16.890.010 27.546.516 Vergiler - Dönem vergi gideri 35 (3.814.038) (5.690.099) - Ertelenen vergi geliri 35 456.881 277.756 Dönem karı 13.532.853 22.134.173 Diğer kapsamlı gelir (vergi sonrası) - - Toplam kapsamlı gelir 13.532.853 22.134.173 Net dönem karının dağılımı: Azınlık payları 611.939 1.770.023 Ana ortaklık payları 12.920.914 20.364.150 Toplam kapsamlı gelirin dağılımı: 13.532.853 22.134.173 Azınlık payları 611.939 1.770.023 Ana ortaklık payları 12.920.914 20.364.150 13.532.853 22.134.173 Ana ortaklığa ait dağıtılabilir Kar üzerinden hesaplanan Hisse başına kazanç (Tam TL) 36 0,5225 0,8236 İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. (5)
konsolide özsermaye değişim tablosu Ödenmiş sermaye Sermaye düzeltmesi farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar karları Net dönem karı Ana ortaklığa ait özsermaye Azınlık payları Toplam özsermaye 1 Ocak 2009 24.725.000 26.909.044 11.782.371 39.710.573 22.360.616 125.487.604 19.638.158 145.125.762 Transferler - - 1.787.187 20.573.429 (22.360.616) - - - Dağıtılan temettüler - - - (9.663.719) - (9.663.719) - (9.663.719) Toplam kapsamlı gelir - - - - 20.364.150 20.364.150 1.770.023 22.134.173 31 Aralık 2009 (önceden raporlanan) 24.725.000 26.909.044 13.569.558 50.620.283 20.364.150 136.188.035 21.408.181 157.596.216 Sınıflama değişikliği (Not 2.1) - - - 768.125-768.125 (768.125) - Sınıflama değişikliği (Not 2.1) - - 159.151 (159.151) - - - - 31 Aralık 2009 (yeniden sınıflanan) 24.725.000 26.909.044 13.728.709 51.229.257 20.364.150 136.956.160 20.640.056 157.596.216 Ödenmiş Sermaye Sermaye düzeltmesi farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar karları Net dönem karı Ana ortaklığa ait özsermaye Azınlık payları Toplam özsermaye 1 Ocak 2010 24.725.000 26.909.044 13.728.709 51.229.257 20.364.150 136.956.160 20.640.056 157.596.216 Transferler - - 4.908.375 15.455.775 (20.364.150) - - - Dağıtılan temettüler - - - (11.708.472) - (11.708.472) (2.309.339) (14.017.811) Toplam kapsamlı gelir - - - - 12.920.914 12.920.914 611.939 13.532.853 31 Aralık 2010 24.725.000 26.909.044 18.637.084 54.976.560 12.920.914 138.168.602 18.942.656 157.111.258 İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. (6)
konsolide nakit akım tablosu İşletme faaliyetleri: Dipnotlar Cari dönem Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak - 31 Aralık 2010 Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak - 31 Aralık 2009 Vergi öncesi kar 16.890.010 27.546.516 Vergi öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit mutabakatı için gerekli düzeltmeler Amortisman ve itfa payları 18, 19 10.386.333 9.955.712 Kıdem tazminatı karşılığı 24 1.085.230 694.335 Şüpheli ticari alacak karşılığı 10-271.186 Maddi duran varlık satış zararı,net 31 282.995 35.450 Faiz geliri 32 (1.288.653) (1.604.570) Faiz gideri 33 730.336 510.097 İşletme varlık ve yükümlülüklerindeki değişiklik öncesi işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit 28.086.251 37.408.726 Varlık ve kaynaklardaki değişimler: Ticari alacaklar 10, 37 8.347.187 5.008.128 Diğer alacaklar 11 (1.784.195) (317.263) Stoklar 13 (5.232.439) 1.264.468 Diğer dönen varlıklar 26 (954.921) 47.644 Diğer duran varlıklar 26 (5.539.026) (2.322.962) Ticari borçlar 10 5.553.753 4.752.765 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 26 7.263.759 (1.434.401) Ödenen vergiler 35 (4.575.186) (5.063.708) Ödenen kıdem tazminatı 24 (744.226) (606.201) İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit 30.420.957 38.737.196 Yatırım faaliyetleri: Tahsil edilen faiz 32 1.288.653 1.604.570 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 18, 19 (30.579.373) (2.708.678) Maddi ve maddi olmayan duran varlık satış hasılatı 450.372 317.162 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (28.840.348) (786.946) Finansal faaliyetler: Finansal borçlardaki geri ödeme, net 13.944.710 (3.828.214) Ödenen faiz (730.336) (510.097) Ödenen temettü (14.017.811) (9.663.719) Alınan faiz - - Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit (803.437) (14.002.030) Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net artış 777.172 23.948.220 Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem başı bakiyesi 6 32.015.972 8.067.752 Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi 6 32.793.144 32.015.972 İlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. (7)
konsolide finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 1. Şirket in organizasyonu ve faaliyet konusu Alkim Alkali Kimya A.Ş. ( Şirket ), 1948 yılında ferdi işletme olarak faaliyete başlamış, daha sonra Alkali Madencilik Limited Şirketi ünvanını almıştır. 1963 yılının Ekim ayından bu yana Alkim Alkali Kimya A.Ş. olarak faaliyetine devam etmektedir. Şirket in ana sözleşmesinde ifade edildiği şekliyle, fiili faaliyet konusu; maden sahaları işletilmesi ve üretimi, her nevi kimyasal maddeler üretimi ve satışı, faaliyet konuları ile ilgili ihracat, ithalat ve karadeniz taşımacılığıdır. Şirket in bağlı ortaklıkları ve başlıca faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir: Faaliyet Bağlı Ortaklıklar gösterdiği ülke Başlıca faaliyet konusu - Alkim Kağıt Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Alkim Kağıt ) Türkiye Kağıt ürünlerinin üretimi ve satışı - Alkim Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. ( Alkim Sigorta ) Türkiye Sigortacılık Şirket ve bağlı ortaklıkları ( Grup ), Türkiye de kayıtlı bulunmaktadır. Şirket ve bağlı ortaklığı konumundaki Alkim Kağıt, halka açık şirketler olup Şirket sermayesinin %30,18 ine (31 Aralık 2009 - %30,18), Alkim Kağıt sermayesinin %20,00 sine (31 Aralık 2009: %20,00) karşılık gelen hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda ( İMKB ) işlem görmektedir. Ayrıca Şirket, bağlı ortaklığı Alkim Kağıt ın sermayesinin %25 ine tekabül eden hisselerin satışına yönelik olarak SPK ya başvurmuş ve hisseleri satışın yapılması amacıyla İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. ye teslim etmiş, ancak konsolide finansal tabloların onayladığı tarih itibariyle söz konusu hisselerin satışı henüz gerçekleşmemiştir. Şirket in kayıtlı olduğu adresi aşağıdaki gibidir: Gümüşsuyu Mahallesi İnönü Caddesi No: 13 34437 Taksim - İstanbul Finansal tabloların onaylanması Finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 1 Mart 2011 tarihinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Bu finansal tablolara baz olan yasal finansal tablolar Genel Kurul un onayıyla kesinleştirilirler. 2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar SPK, Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ( Tebliğ ) ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK nın Seri: XI, No: 25 "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ"i yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UMS/UFRS ) na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) esas alınacaktır. (8)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine ( SPK Finansal Raporlama Standartları ) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı (UMS 29) uygulanmamıştır. Konsolide finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, ilişikteki finansal tablolar SPK nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak hazırlanmıştır. Finansal tablolar ve dipnotlar, SPK nın 2008/16, 2008/18, 2009/02 ve 2009/4 sayılı haftalık bültenlerindeki duyuru ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Grup muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve finansal tablolarının hazırlanmasında, SPK tarafından çıkarılan prensiplere ve şartlara, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı ( Maliye Bakanlığı ) tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planı şartlarına uymaktadır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Şirket in normal iş akışı içinde gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla net değerleri üzerinden gösterilir. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esası baz alınarak Grup un fonksiyonel ve raporlama para birimi olan Türk Lirası ( TL ) olarak hazırlanmıştır. 2009 yılı finansal tablolarında yapılan sınıflamalar a) 31 Aralık 2009 tarihli finansal tablolarında geçmiş yıl karları içinde bulunan 159.151 TL tutarındaki rakam SPK nın 28.04.2008 tarihinde yayımladığı 2008/18 sayılı Haftalık Bülten de belirtilen Özkaynak kalemlerinden, Ödenmiş Sermaye, Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler ve Türk Ticaret Kanunu nun 466 ncı maddesi çerçevesinde yasal yedek statüsünde olan Hisse Senedi İhraç Primleri nin, yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. duyurusuna istinaden, finansal tablolarla karşılaştırmalı olabilmesi için Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler kalemine sınıflandırılmıştır. b) Şirket in bağlı ortaklığı Alkim Kağıt ın 2009 yılında dağıttığı toplam 3.827.234 TL tutarındaki temettü üzerinden azınlık paylarına isabet eden 768.125 TL tutarındaki temettü azınlık paylarından düşülerek geçmiş yıl karlarına aynı tutarda yansıtılmıştır. c) 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren yıla ait kapsamlı gelir tablosunda finansal gelirler ve giderler içerisinde brüt olarak gösterilmiş olan 3.919.233 TL tutarındaki kur farkı geliri ile 3.036.913 TL tutarındaki kur farkı gideri 2010 yılına ait kapsamlı gelir tablosu ile tutarlı olması açısından finansal gelir ve giderlerden netlenmiştir. (9)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.2 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki değişiklikler 31 Aralık 2010 tarih ve bu tarih itibariyle sona eren hesap dönemine ait finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen yeni standartlar ve UFRYK yorumları dışında 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan finansal tablolar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Söz konusu standartlar ve yorumların Grup un performansına ve finansal durumuna etkisi olup olmadığı ilgili paragraflarda belirtilmiştir. Muhasebe politikalarında ve açıklamalarda değişiklikler Finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen yeni standart ve yorumlar dışında bir önceki yıl ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Grup, 1 Ocak 2010 tarihinde başlayan hesap döneminde, aşağıdaki yeni ve düzeltilmiş UFRS ve UFRYK yorumlarını uygulamıştır. UFRYK 17 Gayri nakdi Varlıkların Ortaklara Dağıtılması, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme (Değişiklik) Uygun korumalı araçlar, UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler (Değişiklik) Nakit olarak ödenen hisse bazlı ödemeler, Yeniden düzenlenmiş UFRS 3 İşletme Birleşmeleri ve UMS 27 ve Bireysel Finansal Tablolar (Değişiklik), UFRS de İyileştirmeler, Mayıs 2008-Yayımlanan tüm değişiklikler, UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardının satış işleminden sonra işletme kontrol gücü olmayan hisse senetlerini elinde tutmaya devam ettiği durumlarda bağlı ortaklığın ve bu ortaklığa ait tüm varlık ve borçların satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılmasına ilişkin hükümlerine açıklık getiren değişiklik hariç 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemi için geçerlidir. UFRS de İyileştirmeler, Nisan 2009 Söz konusu standart ve yorumların Grup un finansal tablolarına ya da faaliyetlerine bir etkisi bulunmamaktadır. Nisan 2009 da yayınlanan UFRS iyileştirmeleri kapsamında üzerinde değişiklik yapılan ve Grup un muhasebe politikaları, finansal durumu ve performansı üzerinde etkisi olmamış standartlar aşağıdaki gibidir. UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler UFRS 8 Faaliyet Bölümleri UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu UMS 7 Nakit Akış Tablosu UMS 17 Kiralamalar UMS 18 Gelir UMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü UMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme - Finansal riskten korunan kalem olarak kabul edilen kalemler UFRYK 9 Gömülü Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi UFRYK 16 Yurtdışındaki İşletme ile ilgili Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle yayınlanan ancak yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar aşağıdaki gibidir: (10)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UFRYK 19 Finansal Borçların Özkaynağa Dayalı Finansal Araçlarla Ödenmesi Yorum, 1 Temmuz 2010 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Bu yorum, işletme ile kredi verenler arasında finansal borcun şartları hakkında bir yenileme görüşmesi olduğu ve kredi verenin işletmenin borcunun tamamının ya da bir kısmının sermaye araçları ile geri ödemesini kabul ettiği durumların muhasebeleştirilmesine değinmektedir. UFRYK 19, bu sermaye araçlarının UMS 39 un 41 no lu paragrafı uyarınca ödenen bedel olarak niteleneceğine açıklık getirmektedir. Sonuç olarak finansal borç finansal tablolardan çıkarılmakta ve çıkarılan sermaye araçları, sözkonusu finansal borcu sonlandırmak için ödenen bedel olarak işleme tabi tutulmaktadır. Grup, yorumun finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmasını beklememektedir. UFRYK 14 Asgari Fonlama Koşulları (Değişiklik) Değişiklik, 1 Ocak 2011 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Bu değişikliğin amacı, işletmelerin asgari fonlama gereksinimi için yaptığı gönüllü ön ödemeleri bir varlık olarak değerlendirmelerine izin vermektir. Erken uygulamaya izin verilmiştir ve uygulanması geriye dönük olarak yapılmalıdır. Grup, değişikliğin finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmasını beklememektedir. UFRS 9 Finansal Araçlar Safha 1 Finansal Varlıklar ve Yükümlülükler Sınıflandırma ve Açıklama Yeni standart, 1 Ocak 2013 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. UFRS 9 Finansal Araçlar standardının ilk safhası finansal varlıkların ve yükümlülüklerin ölçülmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirmektedir. Erken uygulamasına izin verilmektedir. Bu standart henüz Avrupa birliği tarafından onaylanmamıştır. Grup, düzenlemenin finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmasını beklememektedir. UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum ve Açıklama - Yeni haklar içeren ihraçların sınıflandırılması (Değişiklik) Değişiklik, 1 Şubat 2010 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Bu değişiklik, yürürlükteki standart uyarınca türev yükümlülük aracı olarak muhasebeleştirilen belirli döviz tutarlar karşılığında yapılan hak ihracı teklifleri ile ilgilidir. Değişiklik, belirli koşulların sağlanması durumunda işlem sırasında geçerli olacak olan para birimine bakılmaksızın bu tür hak ihraçlarının öz kaynak olarak sınıflandırılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Değişiklik geriye dönük olarak uygulanmalıdır. Grup, değişikliğin finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmasını beklememektedir. UMS 24 İlişkili Taraf Açıklamaları (Yeniden Düzenleme) Yeniden düzenleme, 1 Ocak 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Bu yeniden düzenleme, devletin ya da işletmenin ilişkide olduğu devlet kontrolündeki kamu kuruluşlarının tek bir müşteri olarak nitelendirilip nitelendirmeyeceği hususunda işletmelerin yapması gereken değerlendirmeye ilişkindir. Şirket, bu değerlendirmeyi yaparken söz konusu kuruluşlar arasındaki ekonomik bütünleşmenin kapsamını göz önünde bulundurmalıdır. Erken uygulamaya izin verilmektedir ve erken uygulama geriye dönük olarak yapılmalıdır. Grup, düzeltmenin finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmasını beklememektedir. (11)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Mayıs 2010 da UMSK, tutarsızlıkları gidermek ve ifadeleri netleştirmek amacıyla üçüncü çerçeve düzenlemesini yayınlamıştır. Değişiklikler için çeşitli yürürlük tarihleri belirlenmiş olup erken yürürlük tarihi 1 Temmuz 2010 ve sonrasında başlayan hesap dönemleridir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Bu iyileştirme projesi henüz Avrupa Birliği tarafından onaylanmamıştır. UFRS 3 İşletme Birleşmeleri, 1 Temmuz 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Bu iyileştirme, UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar, UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standartlarında yapılan ve koşullu bedele ilişkin muafiyeti kaldıran değişikliklerin (2008 de yeniden düzenlenen UFRS 3 ün uygulanmaya başlanmasından önce olan işletme birleşmelerinden doğan koşullu bedel için geçerli olmadığı konusuna açıklık getirmektedir. Ayrıca bu iyileştirme, mülkiyet hakkı veren araçların satın alınan işletmenin net varlıklarındaki orantısal payı olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların bileşenlerini ölçme seçeneklerinin (gerçeğe uygun değer ya da mülkiyet hakkı veren araçların satın alınan işletmenin net varlıklarındaki orantısal payı üzerinden) kapsamını sınırlamaktadır. Sonuç olarak bu iyileştirme, bir işletmenin (bir işletme birleşme işleminin parçası olan) satın aldığı işletmenin (zorunlu ya da gönüllü) hisse bazlı ödeme işlemlerinin değiştirilmesinin muhasebeleştirilmesini zorunlu hale getirmektedir. Örneğin bedel ve birleşme sonrası giderlerin ayrıştırılması gibi. UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar, 1 Ocak 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişiklik, UFRS 7 uyarınca yapılması gereken açıklamalara açıklık getirmekte ve sayısal ve niteliksel açıklamalar ile finansal araçlara ilişkin risklerin doğası ve derecesi arasındaki etkileşimi vurgulamaktadır. UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu, 1 Ocak 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişiklik, işletmenin özkaynak kalemlerinin her biri için özkaynak değişim tablosu ya da finansal tablo dipnotlarında diğer kapsamlı gelire ilişkin bir analizi sunması gerekliliğine açıklık getirmektedir. UMS 27 ve Bireysel Finansal Tablolar, 1 Temmuz 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Bu iyileştirme, UMS 27 de yapılan değişikliklerin sonucu olarak UMS 21 Kur Değişiminin Etkileri, UMS 31 İş Ortaklıkları ve UMS 28 İştiraklerdeki Yatırımlar standartlarında yapılan değişikliklerin 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinden itibaren veya UMS 27 nin daha erken uygulanması durumunda bu tarihten itibaren ileriye dönük olarak uygulanacağı konusuna açıklık getirmektedir. UMS 34 Ara Dönem Raporlama, 1 Ocak 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişiklik, UMS 34 de yer alan açıklama ilkelerinin nasıl uygulanacağına rehberlik etmekte ve yapılması gereken açıklamalara ekleme yapmaktadır. (12)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UFRYK 13 Müşteri Sadakat Programları, 1 Ocak 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Düzeltme, program dahilindeki müşterilere sağlanan hediye puanlarının kullanımlarındaki değerini temel alacak şekilde gerçeğe uygun değerlerinin belirlendiği durumlarda; müşteri sadakat programına katılmayan diğer müşterilere verilen indirimler ve teşviklerin miktarının da göz önünde tutulması gerektiği konusuna açıklık getirmektedir. UFRS 7 Finansal Araçlar Bilanço dışı işlemlerin kapsamlı bir biçimde incelenmesine ilişki açıklamalar (Değişiklik), 1 Temmuz 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. Değişikliğin amacı, finansal tablo okuyucularının finansal varlıkların transfer işlemlerini (seküritizasyon gibi) - finansal varlığı transfer eden taraf üzerinde kalabilecek muhtemel riskleri de içerecek şekilde - daha iyi anlamalarını sağlamaktır. Ayrıca değişiklik, orantısız finansal varlık transferi işlemlerinin hesap döneminin sonlarına doğru yapıldığı durumlar için ek açıklama zorunlulukları getirmektedir. Bu değişiklikler büyük ölçüde UFRS ve US GAAP (Amerikan Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri) ni açıklama gereklilikleri ile uyumludur. Bu değişiklik henüz AB tarafından kabul edilmemiştir. UMS 12 Gelir Vergileri Ertelenmiş Vergi: Esas alınan varlıkların geri kazanımı(değişiklik), 1 Ocak 2012 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. UMS 12, (i) aksi ispat edilene kadar hukuken geçerli öngörü olarak, UMS 40 kapsamında gerçeğe uygun değer modeliyle ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerindeki ertelenmiş verginin gayrimenkulün taşınan değerinin satış yoluyla geri kazanılacağı esasıyla hesaplanması ve (ii) UMS 16 daki yeniden değerleme modeliyle ölçülen amortismana tabi olmayan varlıklar üzerindeki ertelenmiş verginin her zaman satış esasına göre hesaplanması gerektiğine ilişkin güncellenmiştir. Bu değişiklik henüz AB tarafından kabul edilmemiştir Grup, sözkonusu değişikliklerin finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmasını beklememektedir. 2.3 Konsolidasyon esasları Konsolide finansal tablolar, ana ortaklık ve kontrolün başlamasından sona erene dek, bağlı ortaklıkların hesaplarını kapsamaktadır. Konsolidasyon kapsamı içinde yer alan şirketlerin finansal tabloları, yeknesak muhasebe ilke ve uygulamaları gözetilerek SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak bu konsolide finansal tabloların tarihi itibariyle hazırlanmıştır. Bağlı ortaklıklar Bağlı ortaklıklar, Alkim Alkali Kimya A.Ş. nin, doğrudan veya diğer bağlı ortaklıkları vasıtasıyla, sermaye ve yönetim ilişkileri çerçevesinde %50 veya %50 den fazla oranda hisseye, oy hakkına veya yönetim çoğunluğunu seçme hakkına veya yönetim çoğunluğuna sahip olduğu işletmelerdir. (13)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Şirket in konsolide finansal tablolarına dahil edilen bağlı ortaklıkların ünvanları ve sermayeleri içinde ana ortaklık ile diğer bağlı ortaklıkların sahip oldukları paylar aşağıdaki gibidir: Ana ortaklığın Ana ortaklığın Ana ortaklık Bağlı ortaklıklar doğrudan payı (%) dolaylı payı (%) dışı pay (%) Alkim Kağıt (*) 79,93-20,07 Alkim Sigorta 50,00 39,96 10,04 (*) Şirket in 15 Nisan 2004 ve 29 Mart 2007 tarihlerinde yapmış olduğu Genel Kurul larda alınan kararlar gereği, Şirket 16 Eylül 2004 ve 28 Mayıs 2007 tarihlerinde, bağlı ortaklığı konumundaki Alkim Kağıt a ait hisselerden payına düşen sırasıyla, %12,51 ve %18,77 lik (Alkim Kağıt ın sermayesinin %25 ine tekabül eden) kısımların satışına yönelik olarak SPK ya başvurmuş ve satışın yapılması amacıyla İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. ye teslim etmiş, ancak konsolide finansal tabloların onaylandığı tarih itibariyle söz konusu hisselerin satışı henüz gerçekleşmemiştir. Netleştirme / Mahsup İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Grup un normal iş akışı içinde gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla net değerleri üzerinden gösterilir. İşletmenin sürekliliği Grup konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır. Karşılaştırmalı bilgiler Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere Grup un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırılmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tablolarının sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. 2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir: Hasılat Satış gelirleri, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya nakledilmiş olması, gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup tarafından elde edileceğinin kuvvetle muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, satılmış ürün ya da tamamlanmış hizmetin satış vergisi hariç faturalanmış değerinden, iadeler ve komisyonların indirilmiş şeklini gösterir (Dipnot 28). Kira gelirleri dönemsel tahakkuk esasına göre, faiz gelirleri etkin faiz yöntemine göre muhasebeleştirilir. Temettü gelirleri ise tahsil etme hakkının oluştuğu tarihte gelir yazılırlar. (14)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Stoklar Stoklar, maliyetin veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stok maliyeti hesaplama sistemi safha maliyeti olup, Grup stoklarını ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlemektedir (Dipnot 13). Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için TL nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş amortisman ve mevcutsa kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Maddi duran varlıklar, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda aktifleştirilir ve itfa edilmeye başlanırlar. Amortisman, enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar üzerinden ve aşağıda belirtilen maddi varlıkların ekonomik faydalı ömürlerini yansıtan oranlarda doğrusal amortisman metoduna göre hesaplanmaktadır (Dipnot 18). Arsalar, ekonomik faydalı ömürleri sonsuz olarak kabul edildiğinden amortismana tabi tutulmamışlardır. Maddi duran varlıkların hurda değerinin önemli tutarlarda olmadığı tahmin edilmiştir. Maddi duran varlıklar için tahmin edilen faydalı ömürler aşağıdaki gibidir: Yeraltı ve yerüstü düzenleri 7-50 Binalar 25-50 Makina, tesis ve cihazlar 5-30 Motorlu taşıtlar 4-10 Döşeme ve demirbaşlar 3-20 Maddi duran varlıkların kayıtlı değerlerinin varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksek olduğu durumlarda duran varlık geri kazanılabilir değerine indirilir. Maddi duran varlık elden çıkarılmalarıyla oluşan gelir ve zararlar, düzeltilmiş maddi duran varlık tutarları üzerinden hesaplanarak gelir/gider hesaplarına yansıtılmıştır (Dipnot 18). Maddi duran varlıkların bakım ve onarım giderleri normal şartlarda gider yazılmaktadır. Ancak, istisnai durumlarda, eğer bakım ve onarım, varlıklarda genişletme veya önemli ölçüde geliştirme ile sonuçlanırsa söz konusu maliyetler aktifleştirilebilir ve ilişkilendirildiği maddi varlığın kalan faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulur. Yıl (15)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar, iktisap edilmiş hakları, bilgi sistemlerini ve bilgisayar yazılımlarını içermektedir. Bunlar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için TL nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş itfa payları ve mevcutsa kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır ve iktisap edildikleri tarihten sonra 3 ile 10 yıl arasındaki tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir tutara indirilir (Dipnot 19). Geliştirme giderleri Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde kapsamlı gelir tablosuna kaydedilir. Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar: maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması, maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması, maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması, varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması, maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka kaynakların olması, ve varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması. Diğer geliştirme giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri aktifleştirildikleri dönemden itibaren 5 yıllık bir sürede eşit taksitlerle itfa edilir (Dipnot 19). Varlıklarda değer düşüklüğü Grup, ertelenmiş vergi varlıkları dışında kalan her varlık için her bir bilanço tarihinde, sözkonusu varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Kullanıma hazır olmayan maddi olmayan duran varlıklarda ise geri kazanılabilir tutar her bir bilanço tarihinde tahmin edilir. Eğer sözkonusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Bir varlıkta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda daha önce değer düşüklüğü ayrılan tutarı geçmeyecek şekilde geri çevrilir. (16)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Borçlanma maliyetleri ve alınan krediler Alınan kredilerin vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, kısa vadeli yükümlülükler içerisinde, 12 aydan fazla ise uzun vadeli yükümlülükler içerisinde gösterilmektedir (Dipnot 8). Alınan krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Alınan kredilerden kaynaklanan finansman maliyeti oluştuğunda konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır (Dipnot 33). Planlanmış kullanımı ve satışı için hazır hale gelmesi oldukça uzun bir zaman alan bir varlığın alımı, inşaası veya üretimi ile direkt ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetleri o varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, gerçekleştikçe giderleştirilir. Borçlanma maliyetleri faizi ve borçlanma için Grup un katlandığı diğer giderleri de içermektedir. Finansal varlıklar Krediler ve alacaklar, etkin bir piyasada kote olmayan ve sabit veya belirli ödemelerden oluşan türev olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Krediler ve alacaklar, alım-satım amacıyla tutulmadan, Grup un herhangi bir borçluya doğrudan para, mal veya hizmet tedarik ettiğinde ortaya çıkmaktadır. Vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, bu varlıklar dönen varlıklar içinde, 12 aydan fazla ise duran varlıklar içinde gösterilmektedir. Krediler ve alacaklar, ilk olarak makul değer ve ilgili finansal varlıkla direkt olarak ilişkilendirilebilen işlem masrafları da dahil olmak üzere maliyet bedelleri üzerinden finansal tablolara alınır. Krediler ve alacaklar, konsolide bilançoda ticari alacaklar ve diğer alacaklar içerisine dahil edilmiştir. Krediler ve alacaklar, ilgili tutarların işlem masrafları çıkarıldıktan sonraki değerleri ile kaydedilir. Krediler ve alacaklar sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. Finansal varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ve çıkarılması Grup, finansal varlık veya yükümlülükleri, ilgili finansal araç sözleşmelerine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal varlığın tamamını veya bir kısmını, sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan haklar üzerindeki kontrolünü kaybettiği zaman kayıtlarından çıkartır. Grup finansal yükümlülükleri, ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise kayıtlarından çıkartır. Bütün normal finansal varlık alım ve satımları işlem tarihinde, yani Grup un varlığı almayı veya satmayı taahhüt ettiği tarihte kayıtlara yansıtılır. Söz konusu alım ve satımlar genellikle piyasada oluşan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimi içerisinde finansal varlığın teslimini gerektiren alım satımlardır. Kur değişiminin etkileri Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlemin yapıldığı günkü döviz kurlarından TL ye çevrilmiştir. Bilançoda yer alan yabancı para birimi bazındaki parasal varlıklar ve yükümlülükler bilanço tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) döviz alış kurları kullanılarak TL ye çevrilmiştir. Bu işlemler sonucunda oluşan kur farkları konsolide dönem karının belirlenmesinde hesaba alınmıştır. (17)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Hisse başına kazanç Konsolide kapsamlı gelir tablosunda beyan edilen hisse başına kazanç, konsolide net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile bulunmaktadır (Dipnot 36). Şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan hisseleri oranında hisse dağıtarak ( Bedelsiz Hisseler ) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir. Temettü dağıtılması söz konusu olması durumunda ise hisse başına düşecek kazanç hisselerin ağırlıklı ortalamasının adedi üzerinden değil, mevcut hisse adedi dikkate alınarak belirlenecektir. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar; dönem karına ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar (Dipnot 40). Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, konsolide finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Karşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar Herhangi bir karşılık tutarının konsolide finansal tablolara alınabilmesi için; Grup un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya kurucu yükümlülüğün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının kuvvetle muhtemel olması ve sözkonusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması gerekmektedir. Paranın zaman değerinin etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı; yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile sözkonusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Sözkonusu iskonto oranın vergi öncesi oran olması şarttır. Sözkonusu iskonto oranı, gelecekteki nakit akımlarının tahminiyle ilgili riski içermez. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti Grup un tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyid edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmekte ve konsolide finansal tablolara dahil edilmemektedir (Dipnot 22). Muhasebe politikaları, muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar Olması durumunda muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem konsolide finansal tabloları yeniden düzenlenir. Yine olması durumunda muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. (18)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Kiralama işlemleri Kiralama sözleşmeleri, kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin kiraya verende kalması veya kiracıda bulunması derecesine göre sınıflandırılır. Buna göre, kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin Grup ta bulunduğu kiralama işlemleri finansal kiralama olarak sınıflandırılmaktadır (Dipnot 8). Finansal kiralama dışındaki kiralama çeşitleri faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılmaktadır. Faaliyet kiralaması kapsamında yapılan kira ödemeleri, kiralama dönemi süresince, ödemeler eşit tutarlarda yapılmasa da, eşit tutarlarda konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak yansıtılır. Faaliyet kiralaması kapsamında elde edilen kira gelirleri ise, kiralama dönemi süresince, ödemelerin zamanlamasından bağımsız olarak, eşit tutarlarda konsolide kapsamlı gelir tablosuna gelir olarak yansıtılır. İlişkili taraflar Bu konsolide finansal tablolar açısından, ortaklar, Grup personeli, üst düzey yönetim kadrosu ve yönetim kurulu üyeleri, yakın aile üyeleri ve bunlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir (Dipnot 37). Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanması Faaliyet bölümleri, Grup un faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili organlara veya kişilere sunulan iç raporlama ve stratejik bölümlere paralel olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümlerin performansının değerlendirilmesi amacıyla Grup un faaliyetlerine ilişkin stratejik karar almaya yetkili organlar ve kişiler, Grup un üst düzey yöneticileri olarak tanımlanmıştır. Grup, Türkiye de hem maden sahaları işletmesi, hem de kağıt imalatı ile satışı konularında faaliyet göstermektedir. Sözkonusu faaliyetlere ilişkin finansal bilgiler bölümlere göre raporlanmıştır (Dipnot 5). Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Dönemin kar ve zararı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari yıl vergisi ve ertelenen vergiyi içermektedir. Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan vergi yükümlülüğünü içermektedir (Dipnot 35). Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir (Dipnot 35). Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü, sözkonusu geçici farkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenen vergi yükümlülüğü, tüm vergilendirilebilir geçici farklar için hesaplanırken ertelenen vergi varlığı gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle indirilebilir geçici farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla finansal tablolara alınır. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. (19)
2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Gelir vergisi ile ilgili olan ertelenen vergi varlığı ve borcu aynı vergi otoritesi tarafından takip edildiğinden dolayı her bir şirket düzeyinde ertelenen vergi varlığı ve borcu karşılıklı olarak kendi içerisinde netleştirilmiştir. Bunun sonucunda, ana ortaklığın ve her bir bağlı ortaklığın net ertelenmiş vergi pozisyonu konsolide finansal tablolarda netleştirilmemektedir (Dipnot 35). Çalışanlara sağlanan faydalar / kıdem tazminatları a) Tanımlanan fayda planı : Grup, mevcut iş kanunu gereğince, emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen ve en az bir yıl hizmet vermiş personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Grup, finansal tablolardaki kıdem tazminatı karşılığını Projeksiyon Metodu nu kullanarak ve Grup un personel hizmet süresini tamamlama ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllarda kazandığı deneyimlerini baz alarak hesaplamış ve bilanço tarihi itibariyle iskonto edilmiş değerini kayıtlara almıştır (Not 24). Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır. (b) Tanımlanan katkı planları : Grup, Sosyal Sigortalar Kurumu na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup un bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır. Nakit akım tablosu Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Grup un esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Grup un yatırım faaliyetlerinde (duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Grup un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli, yüksek likiditeye sahip ve vadesi 3 ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir. Ticari alacaklar ve değer düşüklüğü Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Grup kaynaklı ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyetleri üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmiştir. Grup un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için bir değer düşüklüğü karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. (20)