1-8 YAŞ ARASIÇOCUKLARDA ZOR HAVAYOLU KILAVUZU



Benzer belgeler
Pediyatrik Zor Havayolu. Dr. Zekine BEGEÇ İnönü Üniv. Tıp Fak. Anest ve Rea AD.

Pediatrik Havayolu Yönetimi

İLERİ HAVA YOLU UYGULAMALARI

Pediatrik Temel ve İleri Havayolu Uygulamaları

TÜRK ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON DERNEĞİ (TARD) ANESTEZİ UYGULAMA KILAVUZLARI ZOR HAVA YOLU

Endotrakeal Entübasyon

AFETLERDE HAVAYOLU YÖNETİMİ 2013 ÖZGÜR CANBAY

Sunum Planı PEDİATRİK HAVA YOLU YÖNETİMİ VE ERİŞKİNDEN FARKLARI. Fizyolojik Farklılıklar. Anatomik Farklılıklar 7/15/2012

Zor Zor Havayolu Tanım ve Algoritması

Preopera'f Değerlendirme Kılavuzu

Anatomi. Acil Havayolu Yönetimi. Anatomi. Mallampati skoru. Acil havayolu yönetimi. Thyromental mesafe

33. İKYD: Hava Yolu Yönetimi İzmir

PEDİYATRİK HAVA YOLU YÖNETİMİ. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Dr.Öğt.Üye. M. Murat Oktay

HAVA YOLU KONTROLÜ. Dr. Ayhan ÖZHASENEKLER. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD, Diyarbakır

Yetişkinden Farkları. Anatomi. Havayolu. Larinks. Vokal kord kısa ve konkav. şeklindedir. Dr. Alp Giray AYDIN. C 3 hizasındad

Acil Havayolu Yönetimi. Dr. Murat Sarıtemur AÜTF Acil Tıp AD Erzurum 2016

Dr Mesut ERBAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD

Acil Havayolu Yönetimi. Yrd. Doç. Dr. Fırat BEKTAŞ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

Hava Yolu ve Solunum Sistemi İnvaziv Girişimler. Doç Dr Evvah Karakılıç MD, PhD Ankara Numune E&A Hastanesi Acil Tıp Kliniği

Hedefler : Havayolu kapalı olan hastada uygulanması gereken havayolu açma manevralarını ve temel yapay hava yolu araçlarını tanıtmaktır.

Acil oksijen kullanımı ve Alternatif hava yolu araçları

AirSim Multi, bir geniz yolu ve bir alt çene eklentileriyle birlikte, AirSim Standard ın ana özelliklerini taşır.

Öğrenim Hedefleri; Havayolu tıkanıklığının nedenleri ve ne şekilde havayolunun açılabileceğini. Havayolunu açma manevralarını

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Bebek -Çocuk-Erişkin

ACİL HAVA YOLU YÖNETİMİ. İnt. Dr. NUMAN TALHA GÜRDAL

HAVA YOLU SAĞLANMASI VE YÖNETİMİ

CPAP ve BİPAP modları, cihaz özellikleri ve ekipmanları. Doç.Dr.Sedat Öktem Medipol Üniversite'si Tıp Fak. Çocuk Göğüs Hast. BD

Orotrakeal entübasyon KİMLERİ ENTÜBE EDİYORUZ? Hızlı ardışık entübasyon. Hızlı Ardışık Entübasyon Evre 1 Hazırlık Evresi (-10 dk)

NAZOTRACHEAL ENTÜBASYON ALTERNATİF HAVA YOLU YÖNTEMLERİ NAZOTRACHEAL ENTÜBASYON NAZOTRACHEAL ENTÜBASYON. Dr.DİLEK DURMAZ 21/09/2010 AÜTF ACİL TIP ABD

YENİDOĞANDA MEKANİK VENTİLASYON KURSU OLGU SUNUMU-1

İLERİ KARDİYAK YAŞAM DESTEĞİ KURSU (İKYD) HAVA YOLU KONTROLÜ

Sunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV

Servikal Disk Hernisi Ameliyatı Geçirecek Erişkin Hastalarda Macintosh ve Truview EVO2 Laringoskop Kullanımının Karşılaştırılması

Zorlu Havayolu Yönetiminde Yeni Cihazlar

İleri Havayolu Desteği ve Hızlı Seri Entübasyon

Hazırlayan Kontrol Eden Onaylayan

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

HIZLI SERİ ENTÜBASYON. Yrd. Doç. Dr. Fırat BEKTAŞ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

ZOR VE BAŞARISIZ TRAKEAL ENTÜBASYONDA MCGRATH VİDEOLARİNGOSKOP KULLANIMI

Toraks Travmalarında Hasar Kontrol Cerrahisi Teknikleri

13/05/15 OBEZİTE CERRAHİSİNDE ANESTEZİ YÖNETİMİ SUNU PLANI HASTA TRANSFERİ VE POZİSYON

MEKANİK VENTİLASYON - 2

Pediatrik Temel Yaşam Desteğine Giriş. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

ANESTEZİ YOĞUN BAKIMDA WEANİNG PROTOKOLÜ

HİBRİD VASKULER CERRAHİDE ANESTEZİ DENEYİMLERİMİZ

Yenidoğanın Resüsitasyonu

İlk Değerlendirme İşlemleri

ZOR HAVA YOLU OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN OLGULARDA GENEL ANESTEZİ ALTINDA ENTÜBASYONDA MACİNTOSH LARİNGOSKOP İLE VİDEO LARİNGOSKOPUN KARŞILAŞTIRILMASI

ERİŞKİNDE HAVA YOLU YÖNETİMİ

Hazırlayan Oya SAĞIR Bahçelievler Aile Hastanesi Eğitim Gelişim Hemşiresi 2014

Cerrahi Hava Yolu. Dr.Ferudun Koyuncu Mevlana Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD

Vakalarla pratik uygulamalar. Dr.F.Emre CANPOLAT

Solunum ve Kalp Durması Nedir? Solunum Durması: Kalp Durması: Temel YaĢam Desteği Nedir? ilaçsız Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?

T.C DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ Uygulama ve Araştırma Hastanesi Döner Sermaye İşletmesi İLAN. Teklif No: /10/2018

Anestezi Sonrası Hemşirelik Yaklaşımları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI. Anestezi Nedir?

T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ANESTEZİ PROGRAMI DÖNEM İÇİ UYGULAMA DEĞERLENDİRME FORMU

HASTA-VENTİLATÖR UYUMSUZLUĞU

ÇOCUK HASTADA PREOPERATİF DEĞERLENDİRME

Pediyatrik Hastalarda Klasik ve Proseal LMA nın Etkinliklerinin Karşılaştırılması

S Bulun, T Kudsioğlu, N Yapıcı, A Aygün, Z Tuncel, I Doğusoy, T Okay, Z Aykaç

HAVA YOLUNA SÜREKLİ POZİTİF BASINÇ (CPAP) UYGULAMALARI. Dr. Oğuz TUNCER YYU Tıp Fakültesi Neonatoloji bilim Dalı

Türk Yoğun Bakım Derneği Mekanik Ventilasyon Kursu Şubat 2010, İstanbul.

UFUK ÜNİVERSİTESİ ANESTEZİ TEKNİKERLİĞİ PROGRAMI UYGULAMA DOSYASI

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu

HAVAYOLU HAVAYOLU PATOFİZYOLOJİ PATOFİZYOLOJİ PATOFİZYOLOJİ PATOFİZYOLOJİ Dr. Vedat DAĞ F.Ü. Hastanesi Acil ABD

Noninvaziv Mekanik Ventilasyonda Cihaz ve Maske Seçimi Mod ve Ayarlar

YENİDEN CANLANDIRMA UYGULAMALARI. Dr. Murat ORAK Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

ÇOCUKLARDA HAVA YOLUNUN AÇILMASI VE SOLUNUMUN SAĞLANMASI

Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman?

Öğrenim Hedefleri. Plan. Dolaşım. Çocukta TYD Temel yaşam desteğinde farklılıklar. Çocuk resüsitasyonunda ana ilkeler

Acil Serviste İleri Havayolu; Ne Kadar İleri? Advanced Airway in Emergency Department; How much Advanced? Acil Tıp

LARENKSİN KONJENİTAL HASTALIKLARI. Yrd. Doç. Dr. Burak ULKUMEN Celal Bayar Üniversitesi KBB Anabilim Dalı

BIPAP Cihaz Özellikleri ve Endikasyonları. Doç. Dr Remzi Altın ZKÜ Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

HASTALIKLARINDA. Dr.Gürsu Kıyan PhD. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı

Dr. Demet Coşkun HAVAYOLU AÇIKLIĞININ SAĞLANMASI

Acil Tıpta Temel ve İleri Havayolu. Doç. Dr. Selahattin KIYAN 2015

Geçmişten günümüze. Pediatride günübirlik anestezi. Preoperatif. Preoperatif. Postoperatif. Peroperatif. Preoperatif

İneklerde Sütçülük özellikleri. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ

Çocuk yoğun bakım hastalarında endotrakeal entübasyon deneyimleri Endotracheal intubation experiences in pediatric intensive care patients

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM III TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

Solunum Sistemi Anestezinin Neresinde? Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Anestezi Programı Öğretim Görevlisi, Anestezi Teknikeri

KLİNİK İNCİLER (ÜST SOLUNUM YOLU ACİLLERİ VE ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI)

Tarih Konunun Adı Öğretim Üyesi

Çocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi. Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi

İKYD 2010 Önerileri. Kardiyoserebral resüsitasyon TYD KPR Sürekli End-tidal CO2 monitorizasyonu Kaliteli masaj

Lokal Hastalıkta Hangi Hasta Opere Edilmeli? Doç. Dr. Serdar Akyıldız E ge Ü n i v e r sitesi Tı p Fakültesi K B B Hastalıkları Anabilim D a l ı

Myastenia Gravis Olgularında Deksmedetomidin-Propofol ile Kas Gevşetici Kullanılmaksızın Anestezik Yaklaşım (Olgu Serisi)

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Anestezi Teknikerlği Ders Programı. Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma

Hava Yolu Kontrolü AMAÇ NAZAL KANÜL OKSİJEN

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

İLK YARDIM DENEME SINAVI Aşağıdakilerden hangisi yaşam bulgusu değildir? A) Bilinç. B) Solunum ve dolaşım. C) Vücut ısısı kan basıncı


TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU VENTİLATÖR

KRİTİK HASTANIN HASTANELER ARASI TRANSPORTU PRM. MUSTAFA YILDIZ İSTANBUL 112 ASH

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

Havayolu Yönetimi. Hülya Bilgin, Esra Mercanoğlu Efe. Havayolu Yönetimi

Aspirasyon Uygulama AMAÇ TEMEL İLKELER. Tanımlar

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

ACİL SERVİSTE MEKANİK VENTİLATÖRDEKİ HASTA TAKİBİNDE HEMŞİRENİN ROLÜ. Yük. Hmş. Fulya KIRCALIOĞLU

Transkript:

1-8 YAŞ ARASIÇOCUKLARDA ZOR HAVAYOLU KILAVUZU Giriş; Bir anestezist için, havayolu zorluğu sıkıntılı bir durumdur.bu bir çocuksa, olay daha da zorlaşabilir. Çeşitli doğumsal veya edinsel havayolu patolojilerinden kaynaklanan havayolu sorunları, çocuklardaki morbidite ve mortaliteyi de arttıracaktır.zor havayolunun yönetiminde erişkinler için hazırlanmış kılavuzlar bulunmasına karşın, çocuklar için hazırlanmış kapsamlı bir kılavuz yoktur. 2012 yılında Difficult Airway Society (DAS) nin destekleriyle, The association of Paediatric Anaesthetists of Great Britain and Ireland (APA) yaptığı bir konsensusa dayalı kılavuz yayınlanmıştır (1). 1-8 yaş arası çocuklarda zor havayolu için oluşturulan bu kılavuz, yeterli geniş randomize çalışmalar olmadığından, Delphitekniği kullanılarak İngiltere ve İrlanda da 25 değişik hastanede çalışan gönüllü anestezistlerin, oluşturulan 3 ayrı senaryoda havayolu algoritmasının her adımını derecelendirmeleri ile elde edilmiştir. Kullanılan senaryolar; 1) Zor maske ventilasyonu 2) Zor entübasyon 3) Ventile edilemez, entübe edilemez başlıkları altında toplanmiştır. Bu kılavuz,apa ve DAS tarafından 2012 de kendi sitelerinde yayınlanan kılavuza dayanarak hazırlanmıştır. Terminoloji; Zor maske ventilasyonu, normal solunum fonksiyonu olan bir hastada maske ve saf oksijenle %90 O 2 satürasyonunun devam ettirilmesinin imkansız olmasına denir. Zor entübasyon, deneyimli bir anestezistin en azından 3 deneme sonucu entübasyonu gerçekleştirmesidir. Zor havayolu iki büyük başlık altında toplanır; 1) Beklenen zor havayolu 2) Beklenmeyen zor havayolu; bu da iki alt gruba ayrılır, I) Ventile edilebilen/entübe edilemeyen zor havayolu II) Ventile edilemeyen/ Entübe edilemeyen zor havayolu İnsidans; Erişkinlerde zor entübasyon oranı %5.8 (2), zor ventilasyon oranı ise %0.15 (3) olarak verilmektedir. Çocuklarda zor ventilasyon/zor entübasyon oranını araştıran geniş kapsamlı araştırmalar olmamasına karşın, Philadelphia Çocuk Hastanesinde yaklaşık 8800 çocuk olgudan elde edilen Zor Entübasyon Kayıtları nın değerlendirilmesinde zor entübasyon oranı % 0.42, zor ventilasyon ise %0.02 olarak bulunmuştur (4). Erişkinle karşılaştırıldığında, çocuklarda zor entübasyon olasılığı daha az görünmekle beraber, 1 yaşın altındaki çocuklarda, daha büyük çocuklara göre daha fazladır (%0.24) (5). Bebek ve çocuk havayolunun anatomik ve fizyolojik farklılıkları; Bu farklar çocuğun yaşına ve ayına göre de değişmektedir. Bebeklerde daha küçük burun delikleri, sekresyonlar, ödem ve kan ile kolaylıkla tıkanabilir ve bir burun soluyucusu olan bebeğin solunum işini arttırabilir. Bebeklerde nazofarinkste adenoidler küçük, nazal septum daha dardır (6). Bebeklerin dilleri erişkine göre daha 1

büyüktür, orofarinksi kaplar. Larinks ise daha küçük ve daha yüksektir, epiglottis daha sert ve omega şeklinde uzamış görünür. Oral kaviteyi dolduran dilin desteğiyle epiglottis ve yumuşak damak birbirine kenetlenir, larinksin yüksekte oluşuyla da bebek meme emerken aspire etmeden nefes alır. Yaşamın birinci yılında larinksin aşağıya inmesi insana has bir özelliktir (7). Yenidoğan, bebek ve küçük çocuklardaki yaşa bağlı bu anatomik farklılıklar, teknik olarak direkt laringoskopiyi erişkinden daha zor hale getirir. Yüz ileri ve düz bakacak şekilde başa (pozisyon verildiğinde, büyük kafa ve oksiput kemikleri) glottisin görüntüsünü daha kolaylaştırır. Bu, başın koklama pozisyonudur; bununla beraber boynun üzerinde başın ekstansiyonu larinksin öne doğru yer değiştirmesine sebep olur ve larinksin görüntüsü zorlaşır. Göreceli olarak büyük dil ve genişlemiş tonsil ve adenoidler, özellikle ağzın kapalı olduğu balon-maske ventilasyonu esnasında havayolu obstrüksiyonunu arttırır. Valleküla daha sığ olduğundan, laringoskop bleydinin ucuna daha az uyumludur. Daha kısa ve arkaya doğru yönlenen epiglot ekseni, laringoskopi esnasında epiglotun kaldırılmasını daha zorlaştırır. Aritenoidlerin çıkıntısı, daha aşağı anterior komissür girişi ve dar krikoid halka, endotrakeal tübün kolayca girişini engeller. Balon-maske ventilasyonu esnasında ortaya çıkabilecek gastrik distansiyon, diyaframın yukarı doğru hareketine neden olabilir ve ventilasyon ve oksijenizasyon daha zor hale gelebilir. Bebek Ve Çocukta Zor Havayolunun Değerlendirilmesi 1) Öykü; Öncelikle ebeveynlerden iyi bir öykü alınmalıdır. Çocuğun doğumu ve gelişiminin detayları öğrenilmeye çalışılmalı, miyadında veya prematüre doğum, doğum sonrası solunum sıkıntısı, apne varlığı, ventilatör tedavisi görüp görmediği, yapılmışsa süresi sorulmalıdır. Yine bebeklerde ve küçük çocuklarda beslenme esnasında solunum zorluğu koanal atrezi, fonasyon bozuklukları ise laringomalazi ve vokal kord paralizisi nedeniyle olabilir (8). Çocuklarda büyük tonsil ve adenoidler, horlama ve burundan konuşmaya sebep olabilir. Özellikle şişman çocuklarda obstrüktif uyku apnesi sorulmalıdır. Çok önemli bir belirti olan öksürük, üst solunum yolu enfeksiyonları ile olabildiği gibi, krup tipi öksürük subglottik stenozu da gösterebilir (6). Bütün bunlara ilaveten, çocuğun sahip olduğu fark edilebilen doğumsal sendromların yanı sıra, fark edilmeyen, fakat ailenin bildiği sendromlar da soruşturulmalıdır. Geçirilmiş travma, juvenil romatoid artrit, obezite gibi edinsel sorunlar da zor entübasyon nedeni olabilirler (9). Çocuk daha önce bir operasyon geçirmişse, entübasyonu ve ventilasyonuyla ilgili bir zorluğun olup olmadığı araştırılmalıdır. 2) Havayolunun Muayenesi; Havayolunun muayenesi erişkinde genel bir inspeksiyonla başlar, hastanın yüzünün ön ve yandan görünüşüne bakılır, havayolu zorluğuna neden olabilecek işaretler aranır. Üst kesici dişlerin uzunluğu, çenenin normal kapanmasında ve volonter protrüzyonla mandibular ve maksiller ön dişlerin ilişkisi gözden geçirilir. Hastanın dişlerinin protez olması veya eksik, sallanan dişler de havalanmayı ve entübasyonu zorlaştırabilir. Uvulanın görünümü, damağın şekli, mandibular boşluğun uygunluğuna bakılır. Kesici dişler arasındaki mesafenin, tiromental, sternomental mesafelerin ölçümleri yapılır. Boynun uzunluğu, kalınlığı, baş-boyun hareketliliği kontrol edilir. Bu testlere en son üst dudağı ısırma eklenmiştir (10). Bebek ve küçük çocuklarda havayolunun muayenesi, kooperasyon kurulamadığı için zordur. Çocuklarda yüzün önden ve yandan gözlenmesi, zor entübasyon olasılığı hakkında çoğunlukla fikir verir (Pierre Robin, Treacher Collins, Goldenhar sendromları, hemifacial mikrosomi, mukopolisakkaridoz). Yüzün ifadesi önemlidir. Burun 2

kenarlarının genişlemesi, solunum sıkıntısını düşündürür, buna siyanoz eşlik edebilir. Görünüşündeki nöromusküler hastalık, mandibular hipoplazi, mikrognati, yüzde asimetri gibi anomaliler ve dismorfik özellikler kaydedilmeli, burun deliklerinin açıklığı, nazal sekresyon kontrol edilmelidir. Mümkün olursa, dil, diş, farinks, sert ve yumuşak damak değerlendirilmelidir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda, erişkinlerde kullanılan ve damak görünümünün derecesini gösterenmallampati sınıflamasına bakılamaz, ancak ağzını aç ve dilini çıkar gibi emirlere uyabilen daha büyük çocuklarda uygulanabilir. Bu sınıflama, uvulanın tam olarak görünmesinden, yumuşak damak görünmeyene kadar, 4 evreye ayrılır. 6-12 yaşları arasındaki çocuklarda diş kayıpları olağandır. Ağız açıklığı kontrol edilmelidir. Boynun yapısı, hareketliliği, lenfadenopati ve boyun kitleleri açısından muayenesi önemlidir. Boyun hareketinin ve kesici dişler arasındaki açıklığın kısıtlı olması entübasyonu zorlaştıracaktır. Erişkinde minimal 3 cm olan hiyomental mesafe, yeni doğanda 1.5 cm dir. Emirlere uyabilen çocuklarda, kendi ellerinin işaret, orta ve yüzük parmaklarını çene altına koymaları istenerek tiromental mesafeleri ölçülebilir. Göğsün şekline de bakılmalıdır. Stridor varsa kaydedilmelidir. Yeni bir araştırmada 1 yaş altı çocukların alt dudak kenarı ve çenenin ucu (mentum), kulak tragusu ve ağız köşesi, kulak memesi ve ağız köşesi arasındaki mesafe denklikleri ile zor laringoskopi arasında ilişki bulunmuştur (11). Premedikasyon Zor entübasyon olasılığı olan çocuklarda, solunum depresyonuna neden olmayacak fakat çocuğun anksiyetesini ve korkusunu azaltacak sedasyon faydalı olacaktır (12). Benzodiazepin grubundan midazolam, kısa etkisi ile tercih edilecek bir sedatiftir. Antikolinerjikler, sekresyonları ve laringospazm olasılığını azaltarak faydalı olabilir, aynı zamanda ortaya çıkabilecek bradikardiyi de engeller. Kusma ve regürjitasyon olasılığı olan hastalarda H 2 reseptör blokörleri ve metoklopramid kullanılması düşünülebilir (13). KILAVUZ 1: ZOR MASKE VENTİLASYONU Basamak A Başa pozisyon verilmesi; Başa koklama pozisyonu verilir, çene angulus mandibuladan 3.ve 4. Parmaklar yardımıyla öne çekilerek ileri itilir, havayolu açıklığı sağlanır. Eğer çocukta havayolu obsrüksiyonu varsa yan pozisyona alınır. 2 yaş altı çocuklarda omuz altına bir rulo koyulabilir. Krikoid basının derecesi iyi ayarlanarak laringeal girişin distorsiyonu ve oklüzyonu önlenebilir. İki el tekniği, tek el tekniğine göretidal volümü daha fazla düzeltebilir. Ekipman; Kullanılan ekipmanla ilgili bir şüphe varsa ambu kullanımına geçilmelidir. Zor maske ventilasyonu nedenleri arasında anestezi derinliğininyetersiz oluşu,laringospazm veya gastrik distansiyon olabilir. Bu durumda anesteziyi derinleştirmek ve CPAP uygun olacaktır. Basamak B Anestezi Derinliği; İlk girişim orofaringeal havayolunun konmasıdır. Zor maske ventilasyonunun nedenleri yetersiz anestezi derinliği, laringospazm, kötü pozisyon, bilinmeyen anatomik anomalilerdir. Laringospazm ortaya çıktığında çocukta iv yol olup olmaması yaklaşımı değiştirir, eğer yoksa; %100 O 2 vecpap, anestezinin derinleştirilmesi, gerekirse im. 3

süksinilkolin (bu konuda konsensus yok) yapılır.eğer iv. yol varsa ; %100 O 2 ile CPAP, propofol, O 2 satürasyonu <%70 in altına düşüyorsa süksinilkolin yapılabilir. Roküronyumda, süksinilkolin kullanmamış anestezistler tarafından tercih edilebilir. Gastrik Distansiyon; Pediyatri pratiğinde sık görülür. Zor ve uzayan, inflasyon basınçları yüksek maske ventilasyonlarında görülür. İyi yerleştirilmiş supraglottik havayolu ve endotrakeal tüp arasında gastrik distansiyon miktarı açısından bir fark yoktur. Kas gevşeticiler maske ventilasyonunu kolaylaştırır, fakat yapıldıktan sonra trakeal entübasyon düşünülmelidir. Zor Maske Ventilasyonu- 1-8 yaş arası çocuklarda rutin anestezi indüksiyonu esnasında Zor MV %100 O 2 ver Yardım İste Adım A Başa pozisyon ver Ekipmanı kontrol et Anestezi Derinliği Çeneyi öne çek/ileri it Omuz altına rulo koy< 2yaş Başa nötral pozisyon> 2 yaş Krikoid başıncı ayarla İki kişi ile maske balon ventilasyon Değiştirmeyi düşün; - Devre - Maske - Konnektör Ekipman hatalıysa ambu ile değiştir, anestezi makinasını kullanma Anesteziyi derinleştirmeyi düşün CPAP kullan Adım B Orofaringeal Havayolu yerleştir Tekrar yardım iste Zor maske ventilasyonunun nedenini belirle; - YüzeyelAnestezi - Laringospazm - Gastrik Distansiyon- OG/NG tüp Anesteziye devam/cpap Anesteziyi derinleştir (Propofol) Relaksan kullandınsa entübe et Entibasyon başarılı değilse, beklenmeyen zor entübasyon algoritmasını takip et Adım C İkinci nesil supraglottik havayolları (SGH) SGH yerleştir- 3defadan fazla deneme yapma Nazofaringeal havayolu (NH) Krikoid basınçı ayarla Havayolu uygun Evet SpO 2>% 80 Düşün; - SGH malpozisyon/blokaj - Ekipman malfonksiyonu - Bronkospazm - Pnömotoraks Devam Uyandır. Hayır Devam SpO 2<% 80 <> Entübasyon - kas gevşetici düşün Başarısız EE/VE 4

Basamak C Supraglottik havayolu aygıtları; Bunlar ikinci basamak havayolu aygıtlarıdır. Nazofaringeal havayolu, ağızın açılamadığı ve supraglottik havayolu yerleştirilemediği durumlarda kullanılır. İkinci nesil supraglottik havayolu aygıtları düşük PIP ile daha iyi ventilasyon sağlar. Üç yerleştirme teşebbüsüne rağmen yapılamıyorsa, daha fazla Supraglottik havayolu yerleştirmekten vazgeçilmelidir. Eğer çocukta malpozisyon,ekipman malfonksiyonu, bronkospazm ve pnömotoraks varsa oksijen satürasyonuna bakılır; %80 in üstündeyse çocuk uyandırılır. % 80 in altındaysa kas gevşeticiler ile entübe edilir. Eğer entübasyon yapılamazsa, 3. senaryoya geçilir (EE/VE=entübe edilemez,ventile edilemez). KILAVUZ 2; BEKLENMEYEN ZOR TRAKEAL ENTÜBASYON Delphi grubu direkt laringoskopi esnasında iyi görüntü elde etmek içinentübasyon teşebbüsünden önce güvenli venöz /intraossöz girişim, tam monitorizasyon, orogastrik/nazogastrik tüp, vokal kordlarda yeterli gevşeme,veiyi anestezi derinliğiniönemli görmektedir. Basamak A Maske ventilasyonu yeterli olduğunda ilk entübasyon planı; MV yeterli olduğunda ilk teşebbüs başarısız ise ( genellikle 1-3 yaşındaki çocuklarda 3-4 laringoskopi derecelerinde) hemen daha uzman biri yardıma çağırılmalıdır. Entübasyon teşebbüs sayısı; Bu sayı uzman veya asistan, total olarak dördü geçmemelidir. Baş ve boynun pozisyonu; İlk laringoskopi zorsa, baş ve boynun pozisyonu, laringoskopi tekniği, eksternal laringeal manüplasyon değiştirilmeli, omuz altına bir rulo konmalıdır. Delphi yöntemine göre 2 yaş üzeri çocuklarda koklama pozisyonu, altındakilerde de baş yükseltilmeden ekstansiyona alınmalıdır. Laringoskopi tekniği; Paraglossal yaklaşım bazı durumlarda başarılı olmuştur. Eksternal laringeal manipülasyon; laringeal görüntünün bozuk olduğu ilk entübasyon teşebbüsünde yapılmalıdır. Aşırı eksternal basınç çocuklarda larenks ve trakeayı distorsiyona uğratabilir, krikoid basıncın erken kaldırılması önerilir. Laringoskop ve yardımcı ekipmanlar; 1-8 yaşları arasında Macintosh laringoskopunun kullanılması Delphi grubu tarafından desteklenmiştir, 1-3 yaş arasında düz bleyd kullanımı Macintosh bleydinin yetersiz olduğu yerlerde desteklenmiş, fakat 3-8 yaşları arasında bu bleydin uygun genişlik ve uzunlukta olanları her zaman el altında olmayabileceğinden pek destek görmemiştir. Miller, Cardiff, Videolaringoskop, Bullard, Pediatrik Glidedoskop,McCoy, Airtraq gibi farklı tasarımlı laringoskoplar mevcuttur. Bunların kullanımı ile ilgili güçlü bir konsensüs yoktur. Delphi konsensüsü, 1-4 derecedeki laringoskopik görünümlerde tek kullanımlık elastik bujileri desteklemektedir. Bu bujilerle kör entübasyon yapılacaksa, 4. derece laringoskopik görüntü de 1-3 yaş için kabul edilmemiştir. 5

Endotrakeal tüp ölçüsü; Zor entübasyon senaryolarında daha küçük ölçüdeki tüpler entübasyon başarısını arttırır. Kaflı tüpler 3-8 yaş arası çocuklarda daha iyi sonuç vermektedir, ventilasyon daha tatmin edicidir. Beklenmeyen zor trakeal entübasyon- 1-8 yaş arası çocuklarda rutin anestezi indüksiyonu esnasında Zor direkt laringoskopi %100 O 2 ver, anesteziye devam Yardım İste Adım A Maske ventilasyonu yeterliyse, entübasyon planlaması yap Direktlaringoskopi 4 ten fazlayapma Boyunfleksiyon, başekstensiyon Laringoskopitekniği Eksternallaringealmanipülasyon Vokalkordlaraçıkveimmobil Kütügörünüş; buji,düzbleyd, ETT ölçüsü Entübasyon Tüpün pozisyonunu doğrula - Kapnogram - Mümkünse görsel - Oskültasyon - Eğer ETT çok küçükse, etrafına spanç yerleştir - Şüphe varsa tüpü çıkart İyi oksijenize olmasına karşın başarısız entübasyon Adım Bİkinci defa entübasyon planı yap. Yardım gelmediyse tekrar iste - SGH dene, 3 defadanfazladeğil - Oksijenverveventileet - Ventilasyonyetersizse, SGH ölçüsünüarttır - Anestezi ve cerrahi planını modifiye et - SGH kullanılmasının cerrahiyle güvenli olup olmayacağını değerlendir Güvenli değil Güvenli Cerrahiyi ertele, hastayı uyandır Başarısız oksijenizasyon, FiO 21.0 iken SpO 2<%90 Güvenli Cerrahiye devam - SGH içindenfiberoptikentübasyon (tekteşebbüs) - Entübasyonudoğrula, SGH nuyerindebırak, cerrahiyedevamet - Yüz maskesine dön - Baş pozisyonunu düzelt - Oksijenasyon ve ventilasyon - İki kişi maske- balon ventilasyon CPAP ve oro/nazofaringeal havayolu - Gastrik distansiyonun yönetimi (OG/NG tüp) - Non- depolarizan relaksanları geri çevir SGH ile başarısız entübasyon Başarısız oksijenizasyon ve ventilasyon Cerrahiyi ertele, Hastayı uyandır Entübeedilemez, ventileedilemezsena ryosunagit Entübasyon teşebbüslerini takiben; havayolu travmasını ve kontollü ekstübasyonu düşün 6

Entübasyon; Entübasyonun doğrulanması gereklidir; kapnografi altın standarttır. Çocuklarda zor entübasyon sonrası sıklıkla istemsiz olarak endobronşial entübasyon yapılabilir. Eğer entübasyon sonrası larinksten hava kaçağı fazlaysa tüpün etrafına gazlı bezle tampon yerleştirilebilir. Basamak B Sekonder entübasyon planı; Eğer gelmediyse, tekrar yardım istenir. Bu durumda hasta yeterli oksijenize ediliyor, fakat entübe edilemiyorsa, supraglottik havayolu denenmelidir. Delphi konsensusuna göre 3 teşebbüsten fazla olmamalıdır. Fast-track havayolu (ILMA) 8 yaş üstü çocuklarda uygulanır. SGH ile ventilasyon yetersizse, SGH nin bir büyük numarası yerleştirilmelidir. Entübasyon gerekiyorsa, 3-8 yaş arası çocuklarda SGH içinden fiberoptik entübasyon (FOE) yapılabilir. Uygun ekipmanın olduğu durumlarda, anestezist FOE da deneyimliyse 1-3 yaş arası çocuklarda SGH içinden denenebilir. SGH ile entübasyon yapılamadıysa, çocuk uyandırılabilir. Cerrahi mutlaka gerekliyse, yüz maskesi veya SGH ile devam edilir. Hastaya %100 oksijen verilirken, SGH ile hastanın SpO 2 <% 90 ise, SGH çıkarılır ve zor maske ventilasyonu algoritması uygulanır. KILAVUZ 3; ENTÜBE EDİLEMEZ, VENTİLE EDİLEMEZ (EE/EV) Burada hastanın güvenli venöz / intraosseöz damaryolu, noninvaziv monitörizasyonunun yapılmış olması, yeterli kas gevşetici verilmiş olmasına karşın, deneyimli bir uzman anestezistin denemelerinin başarısız olması gerekmektedir. Basamak A Oksijenasyon ve ventilasyon girişimine devam et. Basamak B SpO 2 >% 80 ise çocuğu uyandırmak; Literatürde anestezistlerin ne zaman hastaları uyandırmaları gerektiğine dair bir kanıt yoktur. Delphi grup, bunun çocuğun satürasyonunun %80 nin üzerinde olması ve bradikardi gibi hemodinamide kötüleşme olmadan yapılması üzerinde konsensusa varmışlardır. Kas gevşetici kullanılmış hastalarda (Rokuronyum/vekuronyum) etkisini geri döndürmek için, uyanma esnasında sugammadekskullanılması önerilmektedir. Basamak C EE/VE de havayolu sağlama teknikleri;hasta uyandırılamadığında satürasyon%100 den %75 in altına düştüğünde, hemodinamik bozukluk başladığında veya hemodinamik bozukluk olmamasına rağmen SpO 2 %65 in altına düştüğünde, havayolu kurtarma tekniklerinin kullanılmasında Delphi grupta konsensus sağlanmıştır. KBB uzmanı çağır; Eğer bir KBB uzmanı mevcutsa, cerrahi trakeostomiönerilir. Delphi grup, 1-8 yaş arasında ilk teknik olarak perkütan kanül krikotiroidotomi ve KBB uzmanlarının rijit bronkoskopi ile jet ventilasyon veya standart ventilasyon yapması hakkında konsensusa varmıştır.perkütan kanül krikotiroidotominin yapılamadığı ve oksijenizasyon sağlanamadığı durumlarda, anestezist cerrahi 7

krikotiroidotomi veya trakeostomi yaparak, uygun ölçüde bir endotrakeal tüp yerleştirmelidir. Perkütan krikotiroidotomi kanüllerinin, iç çapı 4mm nin altında (ince) ve 4 mm/ 4mm nin üstünde (geniş) olmak üzere iki tiptir. 1-8 yaş arasında ince lümenli kanüller tercih edilir. Delphi grup,transtrakeal Manujet III kullanımının desteklenmesi hakkında konsensusa varmıştır.manuel III 0-3,5 bar arasındaki basınç regülatörü bebek ve 1-8 yaş arası çocuklarda uygundur. Sanders enjektör tipinin kullanımı, barotravma riskini arttırdığından çocuklarda kullanılmasında konsensus sağlanamamıştır. Pasif düşük akım oksijen; Jet ventilasyonun başarılamadığı yerlerde, cerrahi krikotomiye hazırlanılırken kullanılabilir. Entübe Edilemez, Ventile Edilemez (EE/VE);kas gevşeticisi verilmiş 1-8 yaş arası çocukların anestezisinde Yetersiz ventilasyon %100 O 2 ver Yardım İste Başarısız entübasyon Basamak AOksijenizasyon ve ventilasyonu sürdürmeye çalış FiO 21.0 Başpozisyonunudüzeltveçeneyiöneçek/ileri it Orofaringealhavayoluveya SGH yerleştir İkikişiilemaskebalonventilasyonu yap Gastrikdistansiyonuyönet (OG/NG) Basamak BSpO 2 >% 80 ise uyandırmaya çalış Eğervekuronyum/roküronyumkullanılıyorsa, sugammadeks (16 mg/kg) düşün Çocuğun durumu kötüleşiyorsa, kurtarma teknikleri için hazırlan Basamak CEE/VE (SpO 2 <% 80 altı) ve/veya düşen kalp hızı için havayolu kurtarma teknikleri KBB mevcut Tekraryardım iste Düşün; - Cerrahi trakeostomi - Rijit bronkoskopi+jet ventilasyon/ ventilasyon Bir uzman çağır KBB den yardım iste KBB mevcutdeğil Perkütan kanül krikotiroidotomi Trakeal jet ventilasyon (basınç kısıtlı) başarılı Başarısız Uyanana veya tam havayolu sağlanana kadar en düşük basınçta jet ventilasyona devam et - Transtrakeal / Cerrahikrikotiroidotomi yap - Trakeostomitüpü/ETT koy - HazırlanırkenpasifO 2insuflasyonun udüşün 8

Kanül Krikotiroidotomi; - Boynu Ekstansiyona getir (Omuza rulo koy) - Kullanmadığın elinle larinksi stabilize et - 14/16 no lu özel kanül ile krikotiroidotomi membranına gir - Kaudale doğru yönlendir - İçinde SF olan birşırınga ile hava aspire ederek pozisyonu konfirme et - Ayarlanmış basınç limitli aygıtla, en düşük basınçla veya - 4 BAR O 2kaynaklı bir flowmetre ve Y konnektöre birleştir - İnflasyon basıncı/akım hızı dikkatle arttırılarak göğüs ekspansiyonu sağla - Üst havayolu açıklığını devam ettir - KAYNAKLAR; 1)Black AE, Flynn P, Smith HL,Thomas ML,Wilkinson KA, Wilkinson T: Development of a guideline for the management of the unanticipated difficult airway in pediatric practice.pediatr Anesth 2015; 25: 346-62 2)Shiga T, Wajima Z, Inoue T, Sakamoto A. Predicting difficult intubation in apparently normal patients: a meta-analysis of bedside screening test performance. Anesthesiology 2005; 103:429-437. 3)Kheterpal S, Martin L, Shanks AM, Tremper KK. Prediction and outcomes of impossible mask ventilation: a review of 50,000 anesthetics. Anesthesiology 2009; 110:891-897. 4)Tong DC, Beus J, Litman RS. The Children s Hospital of Philadelphia Difficultntubation Registry. Anesthesiology 2007;107:A1637. 5)Murat I, Constant I, Maud'huy H. Perioperative anaesthetic morbidity in children: a database of 24,165 anaesthetics over a 30-month period. Paediatr Anaesth 2004;14:158-166. 6)Adewale L. Anatomy and assessment of the pediatric airway. Pediatr Anesth 2009,19 Suppl 1: 1-8. 7)Tsui BC. Physiological considerations related to the pediatric airway Can J Anaesth 2011;58:476-477. 8) Holzman R. Anatomy and embriology of the pediatric airway. Anesthesiol Clin North America 1998;16: 707-27. 9)Khan ZH, Kashfi A, Ebrahimkhani E. A comparison of the upper lip bite test (a simple new technique) with modified Mallampati classification in predicting difficulty in endotracheal intubation: a prospective blinded study. Anesth Analg 2003; 96:595-599. 10)Mirghassemi A, Soltani AE, Abtahi M. Evaluation of laryngoscopic views and related influencing factors in a pediatric population. Paediatr Anaesth 2011;21:663-667. 11)Lane G. Intubation tecniques. Oper tech Otolaryngol 2005; 16:166-170. 12)Ghai B, Makkar JK, Bhardwaj N, Wig J. Laryngeal mask airway insertion in children: comparison between rotational, lateral and standard technique. Paediatr Anaesth 2008; 18:308-312. 13)Walker RW, Ellwood J. The management of difficult intubation in children. Paediatr Anaesth 2009; 19:77-87. 9