Meitemarken Meitemark er et ekspempel på virvellløse dyr som kalles nedbryter. Den er langstrakt og sylindrisk. Meitemarken graver ganger i jorden og trekker råtne blader ned i hullene. Den trives best på mørke og fuktige steder. Meitemarker lever av planterester og dyrerester. Derfor kalles meitemarker nedbryter. Små dyr som kalles nedbrytere har en viktig oppgave. Ved å trekke visne blader ned i hullene, og ved å grave ganger vokser plantene raskere. På denne måten kommer vann og luft lettere ned til planterøttene. Meitemarken er verdens snilleste dyr. Meitmark Virveldyr Virvelløse dyr 10
Solucanlar Solucanlar tüp şeklinde omurgasızdır. Suda ve karada bulunurlar. Toprak solucanları toprağa delik açmayı ve nemli, karanlık yerlerde yaşamayı severler. Toprağa düşen bitki ve hayvan artıklarını çürütüp ayrıştırırlar. Bu canlılara ayrıştırıcı adı verilir. Böylece hem kendi besin ihtiyaçlarını sağlarlar hemde bazı minarelleri yeniden toprağa kazandırırlar. Bu minareller de bitkiler tarafından kullanılarak yenıden doğaya katkı sağlar. NORVEÇÇE nedbryter mineraler fuktig sommerfugl planterøtter korall brennmanet snegl hummer marihøne sjøstjerne meitemark TÜRKÇE ayrıştırıcı mineral nemli kelebek bitki kökleri mercan deniz anası salyangoz istakoz uğur böceği deniz yıldızı solucan 11
Sneglen Sneglen er bløtdyr. Sneglen er et annet eksempel på virvelløse dyr. Den lever både på land og i vann. Sneglen har to par følere på hodet. Tungen til sneglen er hard med bitte små tenner. Den kalles raspetunge. Med tungen river sneglen i stykker maten. Sneglen lever av friske blader. Sneglen beveger seg med foten, foten har en krypesåle. Foran på foten munner det ut en kjertel, som produserer store mengder slim. Sneglene sklir på dette slimet når de beveger seg fremover. Tusenbeinet Tusenbeinet har mange bein, men ikke så mange som tusen. Hvert ledd på tusenbeinet har to par bein. Hvis tusenbeinet føler seg truet ruller den seg sammen. Tusenbeinet er også en nedbryter som lever av halvråtne planter. Bilde av tusenbein 12
Salyangozlar: Salyangozlar vücutları yumuşak olan ve omuragsız hayvanlardır. Karada ve suda yaşarlar. Başlarının üstünde iki tane duyargaları vardır. Ağzı başının alt bölümündedir. Dilinin üstü törpü gibi küçük boynuzsu çıkıntılarla doludur. Salyangoz bu çıkıntılar yardımıyla, taze bitkileri yer. Salyangozlar bitkilerin çok olduğu yerlerde yaşarlar. Kırkayaklar: Kırkayaklar omurgasız hayvanlardır. Bu hayvanlarda sadece baş belirgindir. Gögüs ve karın ise belli değildir. Kırkayaklar sanıldığı gibi kırk tane ayakları yoktur. Fakat vucudunun her kesiminde iki tane çift ayağı vardır. Kırkayaklar ürkütüldükleri zaman, baş ortada, kuyruk dışta olarak sarmal biçiminde kıvrılarak vucutlarını tomar yaparak korurlar. Kırkayaklardan bazılarında 175 çift, bazılarında 240 çift ayak bulunur. Kırkayaklarda ayrıştırıcıdırılar. Çürümekte olan bitkilerden beslenirler. NORVEÇÇE følere bløtdyr raspetunge halvråtne planter tusenbein TÜRKÇE duyarga yumuşak vucutlu hayvan rendeleme dili çürümekte olan bitkiler kırkayalı 13
Edderkoppen Edderkoppen er et rovdyr. Det vil si at den spiser andre dyr. Mange edderkopper spinner nett som de fanger andre insekter i. Noen edderkopper kan sitte på lur og vente til et smådyr kommer forbi. Når edderkoppen fanger dyret, dreper den det med gift. Alle edderkopper har 8 bein. Gresshopper Gresshoppene tilhører innsektene, alle innsekter har 6 bein. Det finnes mange typer gresshopper i naturen. Felles for alle gresshopper er at de har kraftige bakbein som er tilpasset hopping. Noen arter av gresshopper er rovdyr: De lever av å spise andre dyr. Andre arter lever av å spise planter. Gresshoppe som spiser planter Gresshoppe som spiser dyr 14
Örümcekler Omurgasız hayvan grubuna girerler. Örümcekler etoburdurlar. Örümcekler böceklerle beslenirler. Örümcekler, ince ama çok dayanıklı ağ örerler. Örümcekler ya ağın ortasına durarak ya da kenarda durarak böceklerin ağa yakalanmasını bekler. Ağına düşen böcekleri yakaladıktan sonra onları ısırarak zehirleyip öldürdükten sonra yer. Çekirgeler Doğada çok değişik çekirge türleri vardır. Fakat bütün çekirgelerin ortak özellikleri, arka bacaklarının daha güçlü olması ve sıçramaya uygun olamsıdır. Çekirgelerin çıkardıkları ritimli sesleri insanlar yüzlerce metre uzaktan duyabilir. Asıl çekirgeler otçul olamasına rağmen bazı çekirgeler etçildir. NORVEÇÇE edderkopp rovdyr spinne nett fanger gift insekt gresshopper lever av planter kraftige bakbein Rytmiske lyder TÜRKÇE örümcek etobur/etçil ağ örmek yakalamak zehir böcek çekirge otçul güçlü arka bacakları ritimli sesler 15