Politika No IY 29 Versiyon : a Tarih: 10 Şubat 2014 IŞIKKENT EĞİTİM KAMPUSÜ Kütüphane Politikası
AMAÇ VE KAPSAM Bu politikanın amacı Işıkkent Kütüphanesinin işleyişini ve müfredat kapsamına nasıl dahil olduğunu açıklamaktır. Kütüphane hakkındaki detayları ekte bulabilirsiniz. Ek1: Işıkkent Kütüphanesi Hannında. Kütüphane, Işıkkent in misyonu çerçevesinde; yaratıcı güçlerini tam anlamıyla kullanan, ülkelerine ve Dünya ya içtenlikle hizmet eden, motivasyonu yüksek, dönüşümlü düşünen ve uluslararası bilince sahip bireyler öğrenenler yetiştirmeyi hedefler. Aşağıdaki özelliklere sahip bireyler yetiştirmek için, okumanın çok önemli olduğuna inanıyoruz. Okumak, Dünya ya açılan bir penceredir. Okuma becerisi öğrenmenin, kişisel gelişimin ve eğlencenin yapı taşıdır. Öğrencilerin her formatta (görsel, video, baskı vs.) ve bağlamda oluşturulmuş metinleri okuyabilmesi ve anlayabilmesi, yaşamda ve okul hayatında başarının temelini oluşturur. Yaşam boyu öğrenebilmek için okuma becerisinin çözümleme ve kavramadan, yorumlama ve gelişime doğru ilerletilmesi gereklidir. Araştırma-sorgulama, öğrenmenin çerçevesini oluşturur. Bağımsız öğrenenler olabilmeleri için öğrencilerin sadece beceri kazanması değil, bu becerileri kendi sorumlulukları ve öz değerlendirme kriterleri çerçevesinde doğru şekilde uygulamaları da gereklidir. Ancak bütün bu ögeler birleştiğinde, öğrenen, karmaşık bilgi ortamında gelişim gösterebilir. Bilgiyi etik çerçevesinde kullanmak öğretilmelidir. Gittikçe küreselleşmekte olan bilgi dünyasında öğrencilere farklı bakış açılarını araştırmaları, etiğe uygun bilgi toplamaları ve kullanmaları, sosyal araçları güvenli ve sorumlu kullanmaları öğretilmelidir. Teknoloji becerileri gelecek istihdam ihtiyaçları için hayatidir. Bugünün öğrencileri, günümüzde ve gelecekte teknolojiyi önemli bir öğrenme aracı olarak kullanmalarını sağlayacak bilişim becerileri geliştirmelidir. Adil erişim, eğitimin ana bileşenlerindendir. Bütün çocuklar kitaplara, bilgiye, bilgi teknolojilerine ve okuma araçlarına güvenli ve öğrenmeye elverişli bir ortamda, adil/eşit şekilde erişebilmelidir. Bilgi okuryazarlığı teknoloji ve kaynaklar değiştikçe daha da karmaşıklaşmıştır. Bilgi okuryazarlığı, bilgiye erişmek için referans kaynakları kullanma tanımından daha kapsamlı bir hale gelmiştir. Yüzyılın önemli becerileri olan dijital ve görsel
okuryazarlık; metin ve teknoloji okuryazarlığı, bilgi okuryazarlığı tanımının içine dahil edilmiştir. Bilgi dünyasının genişlemesi, tüm bireylerin kendi başlarına öğrenmelerini sağlayacak düşünme becerileri geliştirmelerine zemin hazırlamaktadır. Öğrenenlerimizin erişebileceği bilgi seviyesi, her bireyin ihtiyacı olan bilgiyi seçmesini ve değerlendirmesini; edindiği bilgiyi etkin ve doğru şekilde kullanma becerileri geliştirmesini gerektirir. Öğrenme, sosyal bir bağlamdır. Başkalarıyla öğrenme ve paylaşma fırsatımız olduğunda, öğrenme deneyimimiz daha kapsamlı olur. Öğrencilerin, hem birebir olarak hem de teknoloji aracılığıyla, bilgiyi paylaşma ve başkalarıyla öğrenme becerileri geliştirmesi gerekir. Okul kütüphaneleri, öğrenme becerilerinin gelişmesinde önemli bir rol oynar. Okul kütüphaneleri,sıcak, güvenilir ve heyecan verici bir ortamda öğrenme için gerekli olan araçlara ve kaynaklara fiziksel ve zihinsel erişim sağlar. Okul kütüphaneleri, diğer öğretmenlerle işbirliği yaparak, 21. Yüzyılın öğrenme becerilerine yönelik olarak eğitim ve öğrenme stratejileri geliştirilmesini ve uygulanmasını sağlar. o Standards for the 21st-Century Learner. Amerikan Okul Kütüphanecileri Derneği http://www.ala.org/aasl/sites/ala.org.aasl/files/content/guidelinesandstandards/le arningstandards/aasl_learning_standards_2007.pdf Kütüphanemiz, öğrenenleri 21. Yüzyıla hazırlamak için aşağıdaki amaçlar doğrultusunda çalışır: Eğitim sürecinin canlı ve etkin bir parçası olan, okulun eğitim hedefleri doğrultusunda çalışan bir kütüphane yaratmak ve sürdürmek. Pek çok malzeme temin ederek kaynak temelli eğitimi teşvik etmek. Sorgulama odaklı çalışmalarla bilişim becerilerini öğretmek. Bu sayede öğrencilerin bağımsız olarak araştırma yapmalarını ve öğrenmelerini sağlamak. Tüm derslerin ve öğretilen tüm dillerin her seviyede müfredatını desteklemek ve geliştirmek. Uygun, dinamik ve yanıt almaya yönelik bilgi kaynaklarıyla işbirlikli planlamaya katkıda bulunmak. - Müfredat kapsamına yönelik etkin kaynaklar temin edilmelidir; bu sayede her öğrenci kaliteli, konuya uygun, doğru ve güncel bilgi kaynaklarına ulaşabilir. Öğrencinin kişisel gelişimi, onun gelişim ihtiyaçlarına yönelik kaynaklarla sağlanır. Öğretmen mesleki gelişim materyallerine ve güncel müfredata erişim sağlayarak etkinliğini arttırır. Farklı kültürleri, dilleri ve bakış açılarını yansıtan materyaller aracılığıla kültürlerarası farkındalığı arttırarak ulusalararası bakış açısına sahip bireyler yetiştirilmesine katkıda bulunmak. Öğrencilerin resmi çalışmalar yapabilecekleri veya rekreasyonel eğitimden yararlanabilecekleri keyifli bir atmosfer sağlayarak ışıkkent topluluğunun bilgi hizmetlerinde odak noktası olmak.
Yaşam boyu okuma sevgisi aşılamak. Öğretmenlerin mesleki ve rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılamak. Learning for the future: developing information services in schools, 2nd ed. Australya Okul Kütüphaneleri Derneği pp. 40-41 KÜTÜPHANE PROGRAMI VE MÜFREDAT Kütüphane, öğretmenlerin haftada bir kere kitap değiştirmek üzere öğrencileri getirebilecekleri düzenli haftalık ziyaretler sunar. Bu ziyaretlerde öğrenciler, kitap değişimi yapmak üzere teşvik edilir. Küçük öğrenciler Türkçe veya İngilizce bir kitap alırlarken, ilkokul öğrencileri iki dilde de materyal alırlar. Daha büyük öğrenciler kişi başına üç materyal da kiralayabilirler. İngilizce ve Türkçe kurmaca yazınlar ayrı yerlerde bulunmaktadır. Kurmaca olmayan yazın türleri ise dil ayrımına bakmaksızın Dewey sistemiyle yerleştirilmiştir. PYP ve DP eğitimi almış olan kütüphane öğretmenleri, tüm ELC ve İlkokul sınıflarında haftalık derslere girer. Kütüphane öğretmeni, diğer öğretmenlerle birlikte planlama toplantılarına katılır. Bu sayede zaman içinde öğrencilere güdümlü sorgulama deneyimleri geliştirilmesi hedeflenir. Kütüphane Gönüllüleri Topluluk üyesi olan gönüllüler, kütüphane programının başarıyla geliştirilmesine katkıda bulunan, bedel talep etmeden çalışan uzmanlardır. Basit bir kayıt işlemiyle isimleri ve iletişim bilgileri, uzmanlık alanları, becerileri ve neden gönüllü olmak istediklerine dair açıklama alınır. Bu bilgi gizli tutulur ancak gönüllüleri başarıyla sonuçlanacak aktivitelere dahil edebilmek için bu bilgilerden yararlanılır. Gönüllüler hakkındaki bilgiler kütüphanede saklanır. Kütüphane personeli, gönüllüler için uygun bir program yaratır; onlara tanınmışlık ve çalışma alanı sağlar. KÜTÜPHANE KOLEKSİYONU YÖNETİMİ Kaynak Seçimi: Öğrencilerimizi ve ihtiyaçlarını destekleyebilmek için materyal siparişi verirken, çıkarılacak materyalleri seçerken, kütüphaneye verilen hediyeleri ve bağışları düzenlerken aşağıdaki maddeler rehber alınır. Kütüphanenin görevi, her konudaki çeşitli görüşlere erişim sağlamak, yaratıcılık ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek için öğrencilere yaşlarına uygun materyal sağlamaktır. Kütüphane koleksiyonu yönetimi kütüphane için sürekli bir faaliyettir. Bunun bir parçası olarak, kütüphane öğretmeni ve kütüphaneciler, öğrencilerin ihtiyaçlarına göre kütüphane koleksiyonunun yeterli ve yetersiz yönlerini belirler. Derlenenlerin (kütüphane koleksiyonunun) yaşı üzerine istatistik yapmak, Dewey sistemine göre koleksiyon başlıklarını belirlemek, okuma seviyesine göre koleksiyonu
değerlendirmek ve dizmek, öğrencileri okumaya teşvik etmek için popüler yazarları ve konuları koleksiyona dahil etmek, kütüphane koleksiyonunun müfredat gereksinimlerini karşılamasını sağlamak, personelin ve öğretmenlerin mesleki gelişimine katkıda bulunması için koleksiyonu düzenlemek kütüphanenin sağlaması gerekenler arasında sayılır. Kütüphane koleksiyonu oluşturmada aşağıdaki kriterlere uymak önemlidir: Materyaller, eğitim programının bir parçası olmalıdır. Materyaller, öğrencilerin ve fakülte personelinin akademik ihtiyaçlarını karşılamalı ve ilgilerini çekmelidir. Edebi ve sanatsal değerine göre materyal seçilmelidir. Güvenilirlik derecesi en yüksek bilgi kaynağı seçilmelidir. Materyaller adil ve tarafsız bilgi içermelidir. Tartışmalı alanlarda Kütüphane Müdürü fakülteyle işbirliği içerisinde çalışır. Materyaller rekreasyonel okumayı teşvik etmelidir. Materyaller yerel, bölgesel ve ulusal bilgileri içermelidir. Farklı akademik seviyelerde, öğrencilerin yaşına ve gelişimine uygun materyaller seçilmelidir. Müfredatla uyumlu materyaller seçilmeli; öğrencilerin çalışma alanlarında farklı bakış açılarına sahip olmaları sağlanmalıdır. İnsan gelişimi ve aile yaşamı konularında, öğrencilerin yaşlarına uygun materyaller seçilmelidir. Küresel bakış açısına sahip; önyargı, cinsiyet ayrımcılığı, dini veya politik propaganda içermeyen materyaller seçilmelidir. Tüm öğrenme yöntemlerini ve ihtiyaçlarını desteklemek için materyaller farklı formatlarda bulunabilmelidir ( basılı, basılı olmayan, elektronik, multimedya vs.) Kütüphane Siparişlerinde Güncel Prosedür Kütühane satınalma süreci, önetim tarafından belirlenen yıllıkkütüphane bütçesiyle yürütülür. Öğretmen, kütüphane görevlilerine kitap ve konu listesi verir. Kütüphane görevlileri ihtiyaçlara yönelik bir liste oluşturur. Akademik koordinatör ve kütüphane görevlileri, kriterleri baz alarak listeyi gözden geçirir. Kesinleşen materyal listesi, iki farklı tedarikçiye verilir ve en fazla şipariş için en iyi fiyatın alınması sağlanır. En uygun miktar ve fiyat teklifi alındıktan sonra, onay için yönetime başvurulur. Yönetim listeyi onayladıktan sonra sipariş verilir; düzenleme, faturalandırma ve ödeme yapılır. Aynı Kitaptan Birden Fazla Olması: Kullanıcı talebini karşılamak için aynı kitaptan, çalışma rehberinden, bilgilendirici kitaplardan ve kurgusal kitaplardan birden fazla alınabilir.
Kütüphane Materyallerinin Ayıklanması: Ayıklama işlemi, kütüphane konularının uygun ve ilgili konularda olmasını sağlar. Ayıklama yöntemi yönetim tarafından seçilen ve onaylanan bir komite tarafından yapılır. Kütüphane materyalleri; Kitabın fiziksel durumu kötüyse, Beş yıl boyunca hiç kullanılmamışsa, İçerik olarak güncel değilse, Taraflı bilgi içeriyorsa, Telif hakkı alınmamışsa, Zaman aşımına uğramış ve albenisiz bir formata, tasarıma, grafiğe veya ilüstrasyona sahipse ayıklanmalıdır. Bağışlar ve Hediyeler Bağışlar da diğer tüm kaynaklarda geçerli olan kriterlere göre incelenir. Bağışlar gizlilikle yapılır ve Kütüphane Müdürünün sorumluluğu altındadır. Kaynakların kabul edilmesi, kütüphane koleksiyonuna dahil edileceğini taahhüt etmez. Koleksiyon kriterleri gerekliliklerine göre kitaplar kütüphaneye dahil edilmeyebilir. İADE POLİTİKASI I. Amaç Işıkkent Eğitim Kampusü Kütüphanesi, tüm kütüphane kullanıcılarına adil erişim sağlamak için prosedür ve politikalar geliştirmiştir. Herkesin tarama yapabilmesi ve gözatabilmesi için kütüphane öğrencilerle, öğretmenlerle, velilerle ve personelle çalışır. Ancak materyallerin sayısını ve kalitesini korumak için kütüphane zamanı gelmiş materyallerin iadesi için bir politika düzenlemiştir. Başarılı şekilde işleyebilmesi için bu politika her yıl gözden geçirilerek güncellenir. II. Ödünç Alma Süresi Işıkkent Kütüphanesi, ödünç alınan materyaller için aşağıdaki süreyi öngörmektedir. Araştırma yapan öğrenciler, ödevlerinin süresi doğrultusunda, kütüphaneci denetiminde bu süreyi uzatabilirler. III. Süre Uzatımı Materyallerin ödünç alma süresi kütüphaneci denetiminde sisteme kaydedilerek uzatılabilir. Materyallerin ödünç alma süresi 2 hafta uzatılabilir. IV. Ödünç Alma Süresi Dolmuş Materyaller A. Öğrenciler Materyaller, başkalarının da kullanımı için zamanında iade edilmelidir. Bu yüzden materyallerin zamanında iade edilmesi çok önemlidir. Öğrencilere haftada bir ders
esnasında iade hatırlatması yapılır. Sözlü hatırlatma iki hafta boyunca sürer ve bu sürede iade yapılmamışsa e-posta yoluyla öğrenci ve veli bilgilendilir. Dört hafta sonunda kütüphane materyali kayıp olarak nitelendirilir; öğenci kitabın ücretini (varsa nakliye ücretiyle birlikte) ödemek üzere faturalandırılır. 6-12. Sınıfları arasında okuyan öğrencilerin vatandaşlık puanlarından, materyali iade etmedikleri süre boyunca her hafta 5 puan düşülür. Öğrenciler, ödünç aldıkları materyali iade etmeden yeni materyal ödünç alamazlar. Mezun olan öğrencilerin mezuniyet belgeleri ve diplomaları, iade yapılmadan veya tazminat ödenmeden verilmez. Kitap sayısı Zaman süresi DÜŞÜK SINIFLAR ELC 1 1 Hafta 1.Sınıf 2 1 Hafta 2.Sınıf 2 1 Hafta 3.Sınıf 3 2 Hafta 4.Sınıf 3 2 Hafta 5.Sınıf 3 2 Hafta ORTAOKUL 3 3 Hafta YÜKSEK SINIFLAR 3 3 Hafta 2 / 6 Sonraki sene okula devam edecek öğrencilerin kütüphane masrafları okul ücretine eklenir. Öğrencilerin kütüphane materyallerini ödünç alabilmeleri için bu ücretin ödenmesi gerekir. K-3 sınıflarındaki öğrenciler, herhangi bir ceza olmaksızın 3 kitap birden kiralayabilirler. Öğretmenler iade edilmemiş kitapların takibini tutar ve kitapların iade edilebilmesi için velilerle işbirliği içerisinde olur. B. Öğretmenler Öğretmenler ve fakülte, eğitim amaçlı materyaleri sınırsız sayıda ödünç alabilir. Bu materyaller departman ofislerinde toplanır ve envanteri alınarak kütüphane sistemine üç ayda bir girilir. Eğer bir materyal kaybolursa veya yer değiştirirse, materyali ödünç alan öğretmen sorumldur ve gerekirse ücretini tazmin eder. Öğretmenler kişisel amaçları için 3 kitap birden ödünç alabilirler. Bu kitaplar üç haftalık standart süre sonunda iade edilir. İade edilmeyen kitaplar için öğretmene rapor yazılır ve bir ayın sonunda iade edilmeyen kitaplarda Yönetime haber verilir. Yıl sonunda veya öğretmen okuldan ayrılırken, öğretmenler bir form doldurarak işletme birimine teslim eder. Kütüphane görevlisi materyallerin iade edildiğine dair formu imzalar. Form imzalanmamışsa, öğretmenin son maaşından kitap ücreti kesilir. V. Kayıp ve Hasarlı Materyaller A. Kayıp Materyaller Öğrencilere yapılan iki hatırlatmadan ve velilere gönderilen e-postadan sonra iade edilmeyen kütüphane materyalleri kayıp sayılır. Öğrenciler kütüphane materyallerininn yenisinin alınabilmesi için ücreti ödemek durumundadır.
Dört hafta geçtikten sonra iade edilmeyen kütüphane materyalleri kayıp olarak nitelendirilir. Öğrencilerden kitap ücreti ve 10TL karşılığında masraf, gümrük ve nakliye ücreti talep edilir. Öğrenciler kütüphane materyallerine iyi bakmak ve onları iyi durumda iade etmek durumundadır. Eğer öğrenci bir kitabı kaybederse, kitabın ücretine ek olarak 10 TL karşılığında gümrük ve nakliye ücretini öder. Öğrenciler kayıp materyaller için ödeme yaptıklarında fatura alırlarç Eğer kitap sonradan bulunup iade edilirse, ödedikleri ücret iade edilir. Kütüphane görevlisi kitabın fiyatını belirler; öğrenci, öğretmen ve veliyle bu doğrultuda iletişime geçer. B. Hasarlı Materyaller Öğrenciler kitaplara iyi bakmakla sorumludur ve materyalleri kullanılabilir ve iyi durumda kütüphaneye iade eder. Kütüphane görevlisi materyallerin durumunu kontrol eder. Materyaller hasarlı ise öğrenci ödeme yapar. Şu koşullarda materyaller hasarlı sayılır: Kitaba yazı yazılmışsa, sayfaları kayıp veya yırtıksa, kapağı kıvrılmış veya kırılmışsa, cildi hasarlıysa. Yabancı yayınları Türkiye ye getirtmek pahalı ve zor olduğu için, öğrencilerden ve velierden kütüphanemizin koşullarını iyi tutmak için destek bekliyoruz. Eğer öğrencinin sorumluluğundaki bir kitabın sayfaları yırtılmışsa, kitabın tamir edilmek üzere iadesi talep edilir. Öğrencilere kitaplara düzgün ve iyi bakmayı öğretmek için elimizden geleni yapmaktayız, dolayısıyla kazalar konusunda da anlayışlı davranmaktayız. VI. Kütüphane Ayrıcalıklarının Kısıtlanması Işıkkent Kütüphanesi, kütüphane görevlilerinin kararıyla kütüphane ayrıcalıklarını askıya alabilir, kısıtlaybilir veya feshedebilir. Aşağıdaki durumlarda bu gibi kısıtlamalar gerekebilir: Birden fazla kayıp veya hasarlı materyal vakası Yönergelere uymamakta ısrar edilmesi Uygun MEdya Kullanımı Politikasına aykırı davranılması Materyallerin istismar edilmesi. Ayrıcalıkları kısıtlanan öğrenci, materyallerini iade etmediği takdirde okul aktivitelerine veya gezilerine katılamaz. VII. Yazın Verilen Materyaller Öğrencilere ve velilere yaz tatili boyunca hizmet vermekteyiz ve öğrencilerimiz yazın da okumasını ummaktayız. Öğrenciler yazın dört kitap ödünç alabilirler. Bu materyaller okulun ikinci haftasının sonunda iade edilir. İkinci haftadan itibaren öğrencilere her hafta sınıf derslerinde hatırlatma yapılır. Bir sonraki hafta iade yapılmamışsa e-posta yoluyla öğrenci ve veli bilgilendilir.dört hafta sonunda iade edilmeyen kütüphane materyalleri kayıp sayılır ve öğrencilerden kitap ücretine ek olarak 10 TL karşılığında nakliye ücreti alınır. Buna ek olarak, iade edilmeyen her hafta boyunca öğrencilerin vatandaşlık puanından 5 puan eksiltilir.
Eğer öğrenciler kitaplarını bitirir ve yeni kitap almak isterlerse, kitap değiştirmek üzere yaz ayları boyunca kütüphaneyi ziyaret edebilirler. Öğrenciler ve öğretmenler yazın okumak için kitap ödünç alabilirler. Veliler yaz için fazladan materyal alamazlar. Bu politika, öğrencilerin en fazla kaynağa, en doğru ve kaliteli bir şekilde ulaşabilmesi için uyarlanmıştır.