NUN 2. MADDESİNE DAYANILAR AK- İLERİ SÜRÜLEBİLİR Mİ?*

Benzer belgeler
İlgili Kanun / Madde 2821 S. SK/45

KIDEM ZAMMI ÜCRETE UYGULANAN AYRI ZAMDIR ÖNCE KIDEM ZAMMI UYGULANIR DAHA SONRA TOPLU SÖZLEŞMEDEKİ NISBİ ZAM UYGULANIR Y A R G I T A Y İ L A M I

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/41

T.C. DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU E. 2011/76 K. 2014/1397 T

İlgili Kanun / Madde 4857 S.İşK/32 T.C YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ. Esas No. 2008/14944 Karar No. 2010/2311 Tarihi:

İlgili Kanun / Madde 818.S.BK/161

Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 2007

Borçlunun İcr a Takibinde İstenen İşlemiş Faiz Miktarı ile İşleyecek Faiz Oranına Süresi İçinde İtiraz Etmemesinin Sonuçları

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İş. K/8

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. / S. İTÖHK/1

Yargıtay 13, Hukuk Dairesinden:

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /19 T.C YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİ. Esas No. 2014/15387 Karar No. 2014/16184 Tarihi:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASA MAHKEMESİ BİRİNCİ BÖLÜM KARAR NURAN CEYLAN ÖZBUDAK BAŞVURUSU. (Başvuru Numarası: 2014/2890)

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I

EMLAK VERGİSİNDEN MUAF OLAN TAŞINMAZLA İLGİLİ DÜZENLENEN ÖDEME EMRİNE İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZMA KARARI

Prof. Dr. Süha TANRIVER Doç. Dr. Emel HANAĞASI

İDARİ YARGILAMA USULÜ HUKUKU 3-B K. Burak ÖZTÜRK İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMASI

(3) Bu Tarife hükümleri altında kararlaştırılan akdi avukatlık ücretleri, Tarife hükümleri üzerinden yapılmış olarak kabul edilir.

ADİ VE TİCARİ İŞLERDE FAİZE İLİŞKİN YENİLİKLER

T.C. D A N I Ş T A Y Üçüncü Daire Esas No : 2010/5785. Karar No : 2012/3582

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/8

İTİRAZIN İPTALİ DAVASINDA HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE. Stj. Av. Belce BARIŞ ERYİĞİT HUKUK BÜROSU / ANKARA

İlgili Kanun / Madde 5521 S. İşMK. /1

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21

YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ NİN

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/ S. BK/100

TEBLİĞ AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ GENEL HÜKÜMLER

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/2, 18-21

ÜCRET GERÇEK ÜCRETİN TESPİTİ FAZLA ÇALIŞMA

21 Aralık 2015 PAZARTESİ Resmî Gazete Sayı : TEBLİĞ

İlgili Kanun / Madde 6356 S. TSK/41-43

GENEL HÜKÜMLER. (3) İşbu tarife hükümleri altında kararlaştırılan akdi avukatlık ücretleri, tarife hükümleri üzerinden yapılmış olarak kabul edilir.

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21

Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 2010

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASA MAHKEMESİ BİRİNCİ BÖLÜM KARAR BARIŞ DERİN BAŞVURUSU. (Başvuru Numarası: 2014/13462)

Avukatlık ücretinin aidiyeti, sınırları ve ortak veya değişik sebeple davanın reddinde davalıların avukatlık ücreti

Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 2006

İlgili Kanun / Madde 6100 S. HMK/27

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21,25

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ

T.C. D A N I Ş T A Y Dördüncü Daire. Anahtar Kelimeler: Abonelik Sözleşmesi, Gecikme Faizi, Tahsil Edilince Beyanname Verilmesi

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STK/25

"Tüketici Aleyhine Başlatılacak İcra Takibinde Parasal Sınır" "Tüketici Aleynine Ba~latllacak icra Takibinde Parasal ~ınırn

VERGİ SORUMLUSUNUN İDARİ DAVA AÇMA HAKKININ BULUNDUĞUNA İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZULMASINA İLİŞKİN KARAR YAYIMLANDI

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /32,46

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/2, S. TSK/25

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21

BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİ VE GEÇİCİ HUKUKİ KORUMA KARARLARI. DR. ADEM ASLAN Yargıtay 11.HD. Üyesi

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ

İCRA KEFALETİ VE ŞEKLİ UNSURLARI ERYİĞİT HUKUK BÜROSU / ANKARA

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İş.K. /18-21 DAVACI YARARINA KAZANILMIŞ HAK

Türkiye Barolar Birliği Başkanlığından:

Resmî Gazete TEBLİĞ AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ GENEL HÜKÜMLER

: HÜSEYİN DARTAL İl Sağlık Müdürlüğü, Merkeı/ŞANLIURF A TÜRK MİLLETİ ADINA

2- Dâvanın, her biri hakkında aynı sebepten neşet etmesi. hükmü öngörülmüş. iken,

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /6, S. İşK/14 T.C YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİ Esas No. 2015/1888 Karar No. 2015/6201 Tarihi:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASA MAHKEMESİ BİRİNCİ BÖLÜM KARAR BÜLENT UĞURLU VE DİĞERLERİ BAŞVURUSU. (Başvuru Numarası: 2014/13364)

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO. Adalet Programı. Yargı Örgütü Dersleri

Tarih ve 2016/İHK Sayılı İtiraz Hakem Heyeti Kararı. 1.1 Uyuşmazlık Konusu Olay

Dr. Hediye BAHAR SAYIN. Pay Sahibi Haklarının Korunması Kapsamında Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarının Butlanı

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İş. K/18-21

Sayı: Ankara, 24 /03/2014 ANKARA İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI NA

TEBLİĞ AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ GENEL HÜKÜMLER

BİRİKMİŞ NAFAKA BORCUNU ÖDEMEMEK HAPİS CEZASI GEREKTİRMEZ...

İlgili Kanun / Madde 6098 S. TBK/ S. İşK/14

TEBLİĞ. (3) İşbu tarife hükümleri altında kararlaştırılan akdi avukatlık ücretleri, tarife hükümleri üzerinden yapılmış olarak kabul edilir.

TEBLİĞ. (3) İşbu tarife hükümleri altında kararlaştırılan akdi avukatlık ücretleri, tarife hükümleri üzerinden yapılmış olarak kabul edilir.

T.C. İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 10. HUKUK DAİRESİ T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I

AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ GENEL HÜKÜMLER

TASARRUFUN İPTALİ DAVASINA KONU OLAN TAŞINMAZIN SATIŞINI İSTEME SÜRESİ

AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ GENEL HÜKÜMLER

T.C. D A N I Ş T A Y Yedinci Daire

İŞ GÜVENCESİNİN KAPSAMI OTUZ İŞÇİ ÖLÇÜTÜNÜN HESABINDA DİKKATE ALINACAK ÇALIŞANLAR

İlgili Kanun / Madde 6098 S. TBK/100,101

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/6 İŞYERİ DEVRİ İŞYERİ DEVRİNİN İŞÇİ ALACAKLARINA ETKİSİ

HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU NUN 10. MADDESİ UYARINCA SÖZLEŞMENİN İFA YERİNİN TESPİTİ

Ġlgili Kanun / Madde 4857 S.ĠĢK/8

AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ 2004

ALACAK OCAK 2011 (TL)

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /41

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/ 2, 18-21

İlgili Kanun / Madde 4857 S.İşK/2

BORÇLAR HUKUKUNDA KESİN HÜKÜMSÜZLÜK YAPTIRIMININ AMACA UYGUN SINIRLAMA (TELEOLOJİK REDÜKSİYON) YÖNTEMİ İLE DARALTILMASI

İlgili Kanun / Madde 4857 S.İşK/18

Yeni İş Mahkemeleri Kanununun Getirdiği Değişiklikler

Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü

İsviçre Federal Temyiz Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi nin Tarihli Kararı

Anahtar Kelimeler : Yargılamanın yenilenmesi, kesinleşen mahkeme kararı, özel tüketim

Ba ve Bs FORMLARININ VERİLMEMESİ NEDENİYLE ADİ ORTAKLIK ADINA KESİLEN CEZAYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI YAYIMLANDI

İlgili Kanun / Madde 818 S.BK/ S.İşK/78. T.C YARGITAY Hukuk Genel Kurulu. Esas No. 2008/21-53 Karar No. 2008/107 Tarihi:

ELAZIĞ VALİLİĞİNE (Defterdarlık) tarihli ve /12154 sayılı yazınız

İlgili Kanun / Madde 5510 S. SGK. /81

İŞ GÜVENCESİ İŞVEREN VEKİLİ SIFATI

İlgili Kanun / Madde 1475.S.İşK/ S.İşK/57 T.C YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ. Esas No. 2009/17310 Karar No. 2011/19792 Tarihi:

İlgili Kanun / Madde 4857 S.İşK/32

Alman Federal Mahkeme Kararları. Belirli süreli bir hizmet sözleşmesinin fiilen başlamasından önce yazılı olarak düzenlenmesi gerekir.

Transkript:

AVUK ATLIK ÜCRET SÖZLEŞMESİNDE MAKTU VEK ALET ÜCRETİ ÖNGÖRÜLEN BİR İŞ İÇİN DÜZENLENMİŞ OLAN ( 600.000 USD+KDV+STOPAJ ÖDENECEĞİNİ BELİRTEN) YAZILI AVUK ATLIK ÜCRET SÖZLEŞMESİNİN GEÇERSİZLİĞİ TBK. NUN 27/I ve TMK NUN 2. MADDESİNE DAYANILAR AK- İLERİ SÜRÜLEBİLİR Mİ?* Av. Talih UYAR** Her sözleşme gibi avukatlık ücret sözleşmesinin de -genel hükümlere (TBK. mad. 26, 27; TMK. mad. 2) göre- geçerli olabilmesi için, sözleşmenin konusunun; a) Kanunun emredici hükümlerine aykırı olmaması, b) Kamu düzenine aykırı olmaması, c) Ahlaka ve adaba aykırı olmaması, ç) Yerine getirilmesinin imkansız olmaması, g e r e k i r [1]. * Bu yazı, bir dava dosyasına hukuki mütalaâ (uzman görüşü) HMK 293 olarak sunulmuştur. ** İzmir Barosu. (9 Eylül Üni. Huk. Fak. E. Öğr. Görv.) [1] UYGUR, T. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, C:1, 2012, s:320 vd. UYGUR, T. Açıklamalı-İçtihatlı Borçlar Kanunu Sorumluluk ve Tazminat Hukuku, C:1, 2013, s:946 vd. GÜNAY, C. İ. Türk Borçlar Kanunu Şerhi, s:186 vd. SAYMEN, F. H./ ELBİR, H. K. Türk Borçlar Hukuku (Umumi Hükümler), 1965, s:136 vd. İNAN, A. N. Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), 1984, s:139 vd. OĞUZMAN, M. K./ ÖZ, M. T. Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), 1998, s:71 vd.

Avukatlık Ücret Sözleşmesinde Maktu Vekalet Ücreti Öngörülen Bir İş İçin Düzenlenmiş Olan ( 600.000 USD+KDV+Stopaj Ödeneceğini Belirten) Yazılı Avukatlık Ücret Sözleşmesinin Geçersizliği TBK. NUN 27/I ve TMK NUN 2. Maddesine Dayanılarak- İleri Sürülebilir Mi? Avukatlık Kanununun 163. maddesinin 1. fıkrasında avukatlık sözleşmesinin s e r b e s t ç e düzenleneceği belirtildikten sonra, buna iki sınırlama öngörülmüştür. İİK. sınırlama alt sınır konusunda getirilmiştir. Avukat ile iş sahibi arasında serbestçe kararlaştırılan avukatlık ücretinin belirlenmesinde uyulması gereken bir alt sınır vardır. Bu sınır ile taraflar, o iş için Avukatlık Asgari Ücret Tarifelerinde belirli avukatlık ücretinin altına inemezler ve asgari miktarın altında ücret ödenmesini kararlaştıramazlar (AAÜT. mad. 1) Kanun, asgari ücret miktarının altındaki iş kabulünü yasaklamaktadır. [2] Avukatlık ücretinin miktarı konusunda avukatlık kanununda öngörülen ikinci sınırlama üst sınır a ilişkindir. [3] Üst sınıra yönelik kısıtlama sadece n i s b i olarak belirlenen avukatlık ücretinde söz konusudur. M a k t u olarak belirlenen avukatlık ücretinde sadece alt sınır kısıtlaması bulunmakta, ancak üst sınır kısıtlaması bulunmamaktadır. [4] Avukatlık Kanununda m a k t u olarak belirlenen avukatlık ücretine üst sınır kısıtlaması öngörülmemiş olmasına rağmen gerek doktrinde ve gerekse Yargıtay içtihatlarında bu avukatlık ücreti için de bir sınırlama öngörülmektedir. Gerçekten; a) Doktrinde; avukatlık ücret sözleşmesinde m a k t u olarak belirlenen avukatlık ücretinin aşırı yüksek (fahiş) olması halinde, gabin veya ahlaka aykırılık nedeniyle geçersizliğinin ileri sürülebileceği belirtilmiştir. [5] b) Yargıtay (13. Hukuk Dairesi) [6] de Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına (TBK. mad. 27) veya dürüstlük kurallarına aykırı (TMK. mad. 2) aykırı olduğu için geçersiz sayılan Avukatlık Ücret Sözleşmeleri bakımından TBK. nun 26 ve 27. maddelerinin, avukatlık ücret [2] GÜNER, S. Avukatlık Hukuku, 2003, 2. Baskı, s:247 ÖZKAN, M. S. Avukatlık Mesleği Avukatın Hak ve Yükümlülükleri, 1999, 2. Baskı, s:166 vd. MÜDERRİSOĞLU, F. Avukatlıkta Vekalet ve Ücret Sözleşmesi, 1974, s:74 vd., 76 vd. AYDIN, M. Avukatlık Ücreti, 2004, 2. Baskı, s:50 vd. UÇAR, S. Avukatın Hak ve Ödevleri, 1998, s:66 vd., 69 vd. [3] Eğer taraflar arasında avukatlık ücreti dava olunan veya hükmolunacak şeyin değerine göre n i s b i olarak belirtilmişse veya dava ile istenen paranın bir bölümünü kapsıyorsa başarıya göre değişmek koşuluyla değişken olarak dava veya hükmolunacak şeyin %25 aşmamak üzere avukatlık ücreti kararlaştırılabilir (Avukatlık Kanunu mad. 164/II). [4] GÜNER, S. age., s:248 AYDIN, M. age., s:47 [5] ÖZKAN, M. S. age., s:181 UÇAR, S. age., s:64 AYDIN, M. age., s:48 MÜDERRİSOĞLU, F. age., s:73 ADAY, N. Avukatlık Hukukunun Genel Esasları, 1994, s:137 [6] Bknz: 13. HD. 06.06.2013 T. 15109/15307 29.05.2013 T. 26533/14348 14.05.2013 T. 5117/12405 15.04.2013 T. 14582/9575 18.01.2012 T. 8143/467 14.06.2011 T. 15467/9408 13.04.2010 T. 15185/5016 26.03.2009 T. 13423/4085 09.03.2009 T. 11804/3099 08.12.1995 T. 11494/10999 (www.e-uyar.com) 474 Ankara Barosu Dergisi 2015/ 3

Av. Talih UYAR sözleşmeleri bakımından da geçerli sınırlamalar olup, bu sözleşmeler bakımından da uygulanması gerektiğini; avukatlık ücret sözleşmelerinin de ahlaka, kamu düzenine ve hukuka aykırı olmaması gerektiğini, bunun tesbiti için, tarafların sözleşme ile amaçladıkları çıkarların dengede olması gerektiği gözönünde bulundurularak, sözleşme ile bir taraf için sağlanan hak ve menfaate denk düşmeyen ve fahiş olan menfaatin karşı tarafa sağlanmış olmasının -örneğin; sözleşmede kararlaştırılmış olan ücretin, müddeabihin tamamına yakın olmasının- iyiniyet kurallarına aykırı sayılacağını ve avukatlık ücret sözleşmesini geçersiz kılacağını açık ve kesin biçimde öteden beri- ifade etmiştir. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin bu konudaki yerleşmiş içtihatlarında bahsi geçen; aa- Kanunun emredici hükümleri (TBK. mad. 27/I), bb- Ahlak kuralları (TBK. mad. 27/I), cc- Kamu düzeni (TBK. mad. 27/I), çç- Kişilik hakları (TBK. mad. 27/I), dd- Dürüstlük kuralları (TMK. mad. 2), ile ifade edilmek istenen nedir? Bu husus 6098 sayılı yeni TBK. mad. 27/I de (eski 818 sayılı BK. mad. 20 de); Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkansız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür ş e k l i n d e ifade edilmiştir. aa) Kanunun emredici hükümleri: Bu hükümler, tarafların aksine anlaşma yapamayacakları, emredici nitelikte olup, tarafların anlaşmaları ile bertaraf edilemeyen ve uyulması zorunlu olan hukuk kurallarıdır. Hangi kuralların emredici nitelikte olduğu, kanunlardaki deyişlerden açıkça anlaşılır: Yapılamaz, batıldır, hükümsüzdür vb. gibi deyimlerle ifade edilmiş olan hükümler emredici niteliktedir. [7] bb) Ahlak ve adaba aykırılık: Ahlak ve adaba aykırı sözleşmeler hükümsüzdür. Bir sözleşme; vicdanlı, makul ve namuslu insanların doğruluk ve insaf duygularını inciten taahhütler içeriyorsa, ahlaka aykırıdır. Bu hususta kullanılacak ölçüt; kişilerin bu konudaki sübjektif görüş ve kanılarına göre değil, genel [7] İNAN, A. N. age., s:139 UYGUR, T. age., s:320 UYGUR, T. age., s:946 SAYMAN, F. H./ELBİR, H. K. age., s:137 OĞUZMAN, M. K./ÖZ, M. T. age., s:71 EREN, F. Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), 1998, 6. Bası, s:309 vd. 2015/ 3 Ankara Barosu Dergisi 475

Avukatlık Ücret Sözleşmesinde Maktu Vekalet Ücreti Öngörülen Bir İş İçin Düzenlenmiş Olan ( 600.000 USD+KDV+Stopaj Ödeneceğini Belirten) Yazılı Avukatlık Ücret Sözleşmesinin Geçersizliği TBK. NUN 27/I ve TMK NUN 2. Maddesine Dayanılarak- İleri Sürülebilir Mi? kanıya, objektif bir ölçüte göre değerlendirme yapılarak, sözleşmenin ahlaka aykırı sayılıp sayılmayacağı -sözleşmenin amacına ve içeriğine bakılarak- belirlenir. Modern doktrin ve uygulama ahlaka aykırılık kavramını genişletme eyilimindedir. [8] cc) Kamu düzenine aykırılık: Sözleşme yapma özgürlüğünün, kamu düzenini bozacak şekilde kullanılmaması gerekir. Kamu düzeni, toplumun önemli ve doğrudan doğruya menfaatlerini koruyan hukuk kurallarını kapsar. Ortada herhangi somut bir emredici hüküm bulunmasa dahi yapılan bir sözleşme, kamu düzenini ihlale yönelikse, bu sebeple hükümsüzlük müeyyidesi ile karşılaşır. Toplumun menfaatini koruyan hükümlerle ortaya çıkan hukuki düzenin bütünü kamu düzeni olarak ifade edilir. [9] çç) Kişilik haklarına ilişkin hükümlere aykırılık: Kişilik haklarına ilişkin hükümler de, emredici hükümler olduğundan, genel olarak hukuka aykırılık kapsamı içinde yer alırlar. Buna rağmen kanun koyucu, kişilik haklarına büyük önem vererek bunları koruyan hükümlere aykırılık hallerinin de sözleşmeyi geçersiz kılacağını özel olarak ifade etmek ihtiyacını hissetmiştir. Ahlaka aykırılık ile kişilik haklarına aykırılık, birbirine yakından bağlıdır. Bu husus TMK. mad. 23 de açıkça ifade edilmiştir. Bu nedenle, kişilik haklarına aykırı düşecek edimler, sözleşme konusu yapılamaz. [10] dd) Dürüstlük kuralına aykırılık (TMK. mad. 2): Bir hakkın kullanılması açık bir haksızlık doğuruyorsa; kanun, bu hak kullanmayı, bu hakkı korumaz. Hakim hakkın kötüye kullanılması yasağı nı görevinden dolayı kendiliğinden dikkate alır. Bir hakkın kullanılmasında dürüstlük kuralına uyulmamasının yaptırımının hakkın hukuken korunmaması olduğu kabul edilir. [8] İNAN, A. N. age., s:140 vd. KARAHASAN, M. R. Türk Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), C:1, 2003, s:275 vd. UYGUR, T. age., s:321 UYGUR, T. age., s:946 SAYMAN, F. H./ELBİR, H. K. age., s:139 vd. OĞUZMAN, M. K./ÖZ, M. T. age., s:73 vd. KILIÇOĞLU, A. M. Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), 2004, 4. Bası, s:67 vd. AYBAY, A. Borçlar Hukuku Dersleri (Genel Bölüm), 2000, s:38 OLGAÇ, S. Türk Borçlar Kanunu, 1959, s:131 vd. TEKİNAY, S. S./AKMAN, S./BURCUOĞLU, E./ ALTOP, A. Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), 1993, 7. Bası, s:398 vd. [9] GÜNAY, C. İ. age., s:186 vd. İNAN, A. N. age., s:139 vd. UYGUR, T. age., s:321 UYGUR, T. age., s:946 SAYMAN, F. H./ELBİR, H. K. age., s:143 vd. OĞUZMAN, M. K./ÖZ, M. T. age., s:72 vd. OLGAÇ, S. age., s:131 TEKİNAY, S. S./AKMAN, S./BURCUOĞLU, E./ALTOP, A. age., s:402 vd. [10] UYGUR, T. age., s:321 UYGUR, T. age., s:946 SAYMAN, F. H./ELBİR, H. K. age., s:142 vd. KILIÇOĞLU, A. M. age., s:66 vd. 476 Ankara Barosu Dergisi 2015/ 3

Av. Talih UYAR Dürüstlük kuralı, bir kimseden namuslu, dürüst bir insan olarak beklenen davranışı ifade eder. [11] Yüksek mahkeme Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, buraya kadar açıklanan -ve yapılan sözleşmenin hükümsüz sayılmasına neden olan; kanunun emredici hükümlerine aykırılık, ahlak kurallarına aykırılık, kamu düzenine aykırılık, kişilik haklarına aykırılık ve dürüstlük kuralı nı, m a k t u ya da n i s b i avukatlık ücretinin belirlendiği avukatlık ücret sözleşmeleri nde nasıl uygulamaktadır? Yargıtay 13. HD. nin 06.02.2013 T. E:10509, K:15307 (www.e-uyar. Yargılama sonucu 22.083.043.254 TL üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olan uyuşmazlıkta, avukatlık ücret sözleşmesi ile avukata 20.000.000.000 TL avukatlık ücreti ödeneceğinin kararlaştırılmış olmasının, iyiniyet ve ahlak kuralları ile bağdaşmadığı kabul edilerek, yapılmış olan avukatlık ücret sözleşmesinin geçersiz olduğu kabul edilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 29.05.2013 T. E:26533, K:14348 (www.e-uyar. Davacı avukatın takip ettiği işin müddeabihinin 217.000,00 TL, ödenmesi kararlaştırılan vekalet ücretinin ise maktuen 100.000 EURO olması nedeniyle, edimler arasında aşırı bir dengesizlik bulunduğu vurgulanarak, düzenlenmiş olan avukatlık ücret sözleşmesinin geçersiz olduğu kabul edilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 14.05.2013 T. E:5117, K:12405 (www.e-uyar. BK. nun 19. maddesinin 1. fıkrası ile sözleşme yapma özgürlüğünün ilke olarak benimsenmiş olduğu ancak, bu özgürlüğe her özgürlükte olduğu gibi bir sınırlama getirilmiş olup (BK. 19/2, 20), sözleşme özgürlüğünün hukuka aykırı olarak yapılmasının yaptırımı olarak da sözleşmenin hükümsüzlüğünün kabul edilmiş olduğunu, yapılmış olan sözleşmenin ahlaka, kamu düzenine ve hukuka aykırı olmaması gerektiği, sözleşmenin yapıldığı tarihte bir taraf için saplanan hak ve menfaate eşit düşmeyen fahiş bir hak ve menfaatin, karşı tarafa sağlanmasının [11] AKYOL, Ş. Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı, 1995, s:6 vd. DURAL, M./SARI, S. Türk Özel Hukuku, C:1, 2006, 3. Baskı, s:196 vd. OĞUZMAN, M. K. Medeni Hukuk Dersleri (Giriş-Kaynaklar-Temel Kavramlar), 1994, 7. Bası, s:136 vd. UYAR, T. Türk Medeni Kanunu (Gerekçeli-İçtihatlı), C:1, s:325 GENÇCAN, Ö.U. Türk Medeni Kanunu, 1. Cilt, 2007, 2. Baskı, s:90 vd. AKİPEK, J./AKINTÜRK, T./KARAMAN, D. A. Türk Medeni Hukuku (Başlangıç Hükümleri-Kişiler Hukuku), 7. Bası, s:181 vd. 2015/ 3 Ankara Barosu Dergisi 477

Avukatlık Ücret Sözleşmesinde Maktu Vekalet Ücreti Öngörülen Bir İş İçin Düzenlenmiş Olan ( 600.000 USD+KDV+Stopaj Ödeneceğini Belirten) Yazılı Avukatlık Ücret Sözleşmesinin Geçersizliği TBK. NUN 27/I ve TMK NUN 2. Maddesine Dayanılarak- İleri Sürülebilir Mi? ahlak kurallarına aykırı düşeceği belirtilerek taraflar arasında kararlaştırılan avukatlık ücret sözleşmesindeki ücret ile karşı tarafa sağlanan hak ve menfaat arasında fahiş bir oransızlık bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerekeceği ifade edilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 14.05.2013 T. E:14582, K:9575 (www.e-uyar. Sözleşme ile bir taraf için sağlanan hak ve menfaate denk düşmeyen ve fahiş olan menfaatin karşı tarafa sağlanmış olmasının iyiniyet (MK. 2) kurallarına, hak ve nesafete, ahlak kurallarına aykırı sayılacağı belirtilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 18.01.2012 T. E:8143, K:467 (www.e-uyar.com) sayılı kararında; Temerrüt halinde aylık %10 temerrüt faizi tahakkuk edeceği ne dair olan avukatlık ücret sözleşmesindeki hükmün fahiş olup, geçersiz sayılacağı ifade edilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 14.06.2011 T. E:15467, K:9408 (www.e-uyar. 1991 yılındaki Türk lirasının alım gücüne göre davacılara ait hisselerin toplam değeri ile kıyaslanamayacak ölçüde 50.000 TL gibi (maktu) çok fahiş bir miktar üzerinden avukatlık ücreti kararlaştırılmasının geçerli olmayacağı ifade edilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 13.04.2010 T. E:15185, K:5016 (www.e-uyar. Keşif tarihi itibariyle davacının hissesine isabet eden değerin 112.500,00 TL olduğu, sözleşme ile kararlaşttırılan ücretin ise 67.400,00 TL ye tekabül eden 50.000.00 USD olduğu anlaşıldığından, dava değeri ile sözleşmede kararlaştırılan ücret miktarı arasında aşırı oransızlık bulunduğu açıkça görüldüğünden, sözleşmenin geçersiz olduğunun kabulü gerekeceği ifade edilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 26.03.2009 T. E:13423, K:4085 (www.e-uyar. Mahkemece hükmedilen tazminat miktarının 54.169 YTL olup, sözleşme ile kararlaştırılan vekalet ücretinin ise 30.000 YTL olup, vekil edene sağlanan menfaatin %50 sini aşmakta olduğunu, bu bedelin BK. nun 19. maddesi ve MK. nun 2. maddesi hükmüne aykırı ve fahiş olduğunun kabul edilerek, yapılmış olan ücret sözleşmesinin bu nedenle geçersiz sayılması gerekeceği belirtilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 29.03.2009 T. E:11804, K:3099 (www.e-uyar. 478 Ankara Barosu Dergisi 2015/ 3

Av. Talih UYAR Taraflar arasında yapılmış avukatlık ücret sözleşmesi ile avukata yürüteceği tazminat davasında 10.000.000 TL avukatlık ücreti ödeneceğinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin konusunu oluşturan davada fazlaya ait haklar saklı tutularak 250.000 YTL maddi, 10.000.000 YTL manevi tazminat istemiyle dava açıldığı, dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporundan talep edilecek maddi tazminat miktarının 10.673.45 YTL olduğunun belirlenmesi karşısında, sözleşmede kararlaştırılan ücret, müddeabihin tamamına yakın kısmını kapsadığından iyiniyet ve ahlak kuralları ile bağdaşmadığından, bu ücret sözleşmesinin geçersiz sayılacağı belirtilmiştir. Yargıtay 13. HD. nin 08.12.1995 T. E:11194, K:10999 (www.e-uyar. Davaya konu taşınmazın değerini 12.000.000 TL olduğu, bu değerdeki taşınmaz için o tarihteki kur karşılığına göre 21.396.000 TL lik bir ücret öngörülmesinin ahlak kurallarına aykırı ve batıl olduğu ve iyiniyet kuralları ile bağdaşmayacağı ifade edilmiştir. Bir olayda; oğlu. ın karıştığı iddia edilen suç işlemek amacıyla örgüte üye olmak ve örgüt adına hareket etmek suçundan elde edildiği belirtilerek annesi. ın Bankası.. Şubesinde bulunan (2) hesabındaki -4.500.000 USD + 2.000.000 TL tutarındaki- mevduatı üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının talebi üzerine, İstanbul... Ağır Ceza Mahkemesince D. İş sayılı dosyasından -. tarihinde- ihtiyati tedbir kararı verilerek el konulur. Aynı para üzerine dosya üzerinden aynı zamanda vergi denetmeni olup.. ın ortağı olduğu ve ticari iş yaptığı şirketleri inceleyen.isimli kişi bilirkişi olarak atanmıştır. Bu şahıs, dosyada el konulan tüm kayıtları incelemiş ve bu dosyadan yararlanarak düzenlediği rapor doğrultusunda verdiği talimat sonrası.. Vergi Dairesi,.. de aynı hesaba ihtiyati haciz koymuştur. Aynı dosya üzerinden C. Savcısının paranın a ait olduğu iddiası üzerine Vergi Dairesine gönderdiği yazı sonrası da, aynı hesaba.. Vergi Dairesinden de haciz konulmuştur. İsnat edilen suçu işlemediğini iddia eden hesap sahibi., oğulları ve.. ile Avukatlar. ile.., tarihinde bir yazılı Avukatlık Ücret Sözleşmesi yaparlar. Bu sözleşmede avukatın üzerine aldığı iş ; İstanbul (CMK. 250. maddesi ile görevli) C. Başsavcılığının.. soruşturma nolu dosyasında şüphelilerin (.,.,.,,, ) soruşturma ve koğuşturma safhalarında avukatlık hizmetlerinden ibarettir. Nihai karar aşamasına kadar bu hizmet devam eder ş e k l i n d e belirtilir ve ü c r e t olarak 600.000 USD + KDV ve STOPAJ (yani toplam; 708.000 USD) kararlaştırılır. * 2015/ 3 Ankara Barosu Dergisi 479

Avukatlık Ücret Sözleşmesinde Maktu Vekalet Ücreti Öngörülen Bir İş İçin Düzenlenmiş Olan ( 600.000 USD+KDV+Stopaj Ödeneceğini Belirten) Yazılı Avukatlık Ücret Sözleşmesinin Geçersizliği TBK. NUN 27/I ve TMK NUN 2. Maddesine Dayanılarak- İleri Sürülebilir Mi? Bu avukatlık ücret sözleşmesinin tarafı olan avukatlar, muhtelif tarihlerde İstanbul. Ağır Ceza Mahkemesine ve diğer nöbetçi Ağır Ceza Mahkemelerine başvurarak müvekkilleri.. hakkında uygulanan ihtiyati tedbirin kaldırılmasını CMK. nun 128. maddesi kapsamında- talep etmişler ve bu taleplerinin adı geçen Ağır Ceza Mahkemesince reddedilmesi üzerine o tarihteki nöbetçi Ağır Ceza Mahkemeleri nezdinde bu karara itiraz etmişlerdir Nihayet; İstanbul.. Sulh Ceza Mahkemesi. tarihinde yine tedbirin kaldırılması konusunda yapılan bir başvuruyu kabul ederek. D. İş dosyasından hesap sahibi ın -.. Bankasındaki- paraları üzerine konulan tedbirin kaldırılmasına karar verir. Bundan sonra adı geçen Avukatlık Ücret Sözleşmesinin tarafı olan avukatlar Avukatlık Ücret Sözleşmesi gereğince kendilerine muhtelif tarihlerde TL (.. USD) ödendiğini, kalan toplam alacakları olan. USD nin ödenmediğini belirterek İstanbul. İcra Müdürlüğünün.. sayılı dosyası ile -., ve hakkında icra takibinde bulunmuş, gönderilen ödeme emirlerine borçluların itiraz etmesi üzerine takip durmuştur. Alacaklı avukatlar bunun üzerine tarihinde hem İstanbul... İcra Hukuk Mahkemesinde itirazın kaldırılması ve hem de İstanbul... Asliye Hukuk Mahkemesinde itirazın iptali talebinde bulunmuşlardır Yüksek mahkemenin yukarıda teker teker özetlediğimiz -ve tam metinlerini de ek olarak sunduğumuz- bugüne kadarki konuya ilişkin tüm içtihatlarında ifadesini bulan maktu olarak kararlaştırılmış avukatlık ücretinin -kural olarakgeçerli olup tarafları bağlayacağı, a n c a k avukatlık ücret sözleşmenin TBK. nun 26 ve 27. (BK. nun 19 ve 20.) maddelerine aykırı olmaması ve MK. nun 2. maddesindeki iyiniyet kuralı ile çelişmemesi gerektiği yani sözleşmenin yapıldığı tarihte tarafların amaçladıkları çıkarların dengede olduğu kabul edilerek sözleşme ile bir taraf için sağlanan hak ve menfaate denk düşmeyen ve fahiş olan menfaatin karşı tarafa sağlanmış olmasının iyiniyet (MK. mad. 2) kurallarına, hak ve menfaate ahlak kurallarına aykırı olacağı ş e k l i n d e k i görüşü ve yine doktrindeki avukatlık ücret sözleşmesinde maktu olarak belirlenen avukatlık ücretinin aşırı yüksek olması halinde gabin veya ahlaka aykırılık nedeniyle geçersizliğinin ileri sürülebileceği ş e k l i n d e k i görüş doğrultusunda,, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde m a k t u avukatlık ücretinin öngörüldüğü bir işte 708.000 USD m a k t u avukatlık ücretinin kararlaştırılmış olmasını, TBK. mad. 26 ve 27 ile TMK. mad. 2 hükümleri çerçevesinde kanunun emredici hükümlerine, kamu düzenine, kişilik haklarına, ahlak kurallarına ve dürüstlük kuralı na uygun bir sözleşme olarak nitelendirmek mümkün olmadığından, bu sözleşmenin -TMK. nun 27/I maddesinin deyimiyle- batıl olduğu sonucuna varılması gerektiğini düşünüyoruz. 480 Ankara Barosu Dergisi 2015/ 3