DÖNEM: 23 CİLT: 41 YASAMA YıLı: 3 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ TUTANAK DERGİSİ 64 9 üncü Birleşim 3 Mart 2009 Sah IÇINDEKILER Sayfa I. - GEÇEN TUTANAK ÖZETİ 147 II. - GELEN KÂĞITLAR 148 III. - YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI 150 1.- İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen'in, zaman aşımına uğrayan bir yargılamaya ilişkin sorusu ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin'in cevabı (7/6035) Ek cevap 150:152 2.- Van Milletvekili Fatma Kurtulan'ın, tutuklu sayısındaki artışa ilişkin sorusu ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin'in cevabı (7/6246) 153:155 3.- Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş'ın, cezaevlerinde yapıldığı iddia edilen bazı uygulamalara ilişkin sorusu ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin'in cevabı (7/6247) 156:161 4.- Adana Milletvekili Muharrem Varlı'nın, Ceza İnfaz Kurumu personelinin özlük haklarına ilişkin sorusu ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin'in cevabı(7/6248) 162:164 5.- Antalya Milletvekili Osman Kaptan'ın, Antalya'da yapılan bir otel inşaatına ilişkin Başbakandan sorusu ve İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ın cevabı (7/6279) 165:167
TBMM B: 64 3.3.2009 Savfa 6.- Adana Milletvekili Hulusi Güvel'in, sigorta şirketlerine ve sigorta sektörüne ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Mehmet Şimşek'in cevabı (7/6293) 168:169 7.- Bursa Milletvekili H. Hamit Homriş'in, araç muayene istasyonlarında tahsilat veznesi açılmasına ilişkin Maliye Bakanından sorusu ve Maliye Bakanı Vekili ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in cevabı (7/6300) 170:171 8.- Adana Milletvekili Nevingaye Erbatur'un, halk eğitim merkezlerindeki bazı kursların kaldırılmasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6302) 172:174 9.- Adana Milletvekili Hulusi Güvel'in, ihbar ve şikayette bulunulan personele ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6303) 175:176 10.- İstanbul Milletvekili Necla Arat'ın, bilgisayar öğrencilerinin kadroya alınmasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6304) 177 11.- Sinop Milletvekili Engin Altay'ın, halk eğitim merkezlerindeki bazı kursların kapatılmasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6305) 178 12.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, bir öğretmen atamasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakam Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6306) 179:180 13.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, bir okula yapılan müdür atamasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6307) 180:181 14.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, okul dışından yönetici görevlendirmelerine ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı(7/6309) 182:183 15.- Mersin Milletvekili Behiç Çelik'in, sözleşmeli öğretmenlerin eş durumundan tayinine ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı(7/6310) 183:184 16.- Mersin Milletvekili Behiç Çelik'in, arıcılıktaki barkod uygulamasına, - Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut'un, süt üreticilerinin desteklenmesine, İlişkin soruları ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker'in cevabı (7/6314), (7/6315) 185:188 17.- İzmir Milletvekili Ahmet Ersin'in, 9 Eylül Üniversitesine rektör atamasına ilişkin Başbakandan sorusu ve Millî Eğitim Bakam Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6334) 189:190 18.- Adana Milletvekili Muharrem Varlı'nın, Ceyhan'daki bir lisenin münhal müdürlükler listesinde gösterilmemesine ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6359) 190:191-142-
TBMM B: 64 3.3. 2009 19.- Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut'un, bazı öğretmen atamalarına, Bir öğretmen atamasına, İlişkin soruları ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6360), (7/6361) 20.- Osmaniye Milletvekili Hakan Coşkun'un, bir lisenin müdür yardımcısı kadrosuna yapılan atamaya ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6362) 21.- Osmaniye Milletvekili Hakan Coşkun'un, Düziçi İlçe Millî Eğitim Müdürlüğünün promosyon dağıtımına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6363) 22.- Osmaniye Milletvekili Hakan Coşkun'un, TMO'nun ithal ettiği buğdaya, Bir ödemeye, düzenlenen İngilizce kursuna ve Jokey Klübünden aktarılan gelire, İlişkin soruları ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker'in cevabı (7/6367), (7/6368) 23.- Giresun Milletvekili Murat Özkan'ın, Giresun Belediyesinin bazı bütçe verilerine ilişkin sorusu ve İçişleri Bakanı Beşir Atalay'm cevabı (7/6394) 24.- Mersin Milletvekili İsa Gök'ün, bir öğretmen atamasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6397) 25.- Kütahya Milletvekili Alim Işık'ın, bazı özel okullarda ek tatil yapıldığı iddialarına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6399) 26.- Kars Milletvekili Gürcan Dağdaş'ın, KİT'lerdeki şube müdürlerinin özlük haklarındaki bazı sorunlara ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı (7/6428) 27.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, sağlık meslek liselerine yönetici atamalarına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6441) 28.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, öğretmen açığı konusundaki bilgilendirmeye ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6442) 29.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, bir öğretmen atamasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6444) 30.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, sözleşmeli öğretmenlere ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6446) 31.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, öğretmen atamalarıyla ilgili bir açıklamasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6447) Savfa 192:196 197:198 199:200 201:203 203:205 205:208 208:209 210:214 215:216 217:218 219:220 220:221 221:222-143-
TBMM B: 64 3.3. 2009 32.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, Muş'taki bazı münhal okul müdürlüklerinin duyuru listesinden çıkarılmasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6448) 33.- Kars Milletvekili Gürcan Dağdaş'ın, bir köydeki su sıkıntısının eğitime etkisine ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6449) 34.- İstanbul Milletvekili Atila Kaya'nın, Erzurum Millî Eğitim Müdürlüğünün yönetici atama takvimine ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6450) 35.- Kütahya Milletvekili Alim Işık'ın, felsefe öğretmeni atamalarına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6451) 36.- Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut'un, millî eğitim ve şube müdürlerinin özlük haklarına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakam Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6452) 37.- Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek'in, öğretmenlere sosyal tesislerden yararlanmak için bandrol zorunluluğu getirilmesine ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6453) 38.- Adana Milletvekili Hulusi Güvel'in, anadolu güzel sanatlar liseleri ile spor liselerinin birleştirilmesine ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6454) 39.- Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk'ün, tarım sektöründeki bazı sorunlara, - Aydın Milletvekili Özlem Çerçioğlu'nun, çiftçilerin desteklenmesine, - Bursa Milletvekili Kemal Demirel'in, Bingöl'deki yatırımlara, İlişkin soruları ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker'in cevabı (7/6518), (7/6525), (7/6526) 40.- Adana Milletvekili Yılmaz Tankut'un, halk eğitim merkezlerindeki bazı kursların kapatılmasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6519) 41.- Batman Milletvekili Ayla Akat Ata'nın, Batman'da Valilik ve İl Millî Eğitim Müdürlüğünce yaptırılan bir ankete ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6521) 42.- Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut'un, ehliyet sınav sonuçlarının geç açıklanmasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6523) 43.- Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy'un, usta öğreticilerin özlük haklarına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6524) 44.- İzmir Milletvekili Bülent Baratalı'nın, Ege Bölgesinde yapılan kömür ve gıda yardımlarına ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı'nın cevabı (7/6546) Savfa 222:223 224 225:226 226:227 228:229 230:231 232:233 234:240 240:241 242:243 243:245 245:246 247:250-144-
TBMM B: 64 3.3. 2009 45.- Adana Milletvekili Hulusi Güvel'in, Adana Büyükşehir Belediye Başkanının afişlerine ilişkin sorusu ve İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ın cevabı (7/6560) 46.- İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel'in, sözleşmeli öğretmenlere eş durumu tayini uygulanmamasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6565) 47.- Kütahya Milletvekili Alim Işık'ın, ek ders ücreti alan yöneticilerin ek ödemeden yararlanamamasına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6568) 48.- Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk'ün, geçici personelin özlük haklarına ilişkin sorusu ve Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in cevabı (7/6570) 49.- Bursa Milletvekili Kemal Demirel'in, Türkiye'nin Uluslararası Zeytinyağı Konseyinden ayrılmasına, - Balıkesir Milletvekili Hüseyin Pazarcı'nm, zeytincilik sektörünün desteklenmesine, İlişkin sorulan ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker'in cevabı (7/6571), (7/6572) 50.- Kütahya Milletvekili Alim Işık'ın, KİT'lerde görev yapan bir kısım amirlerin ek ödemeden yararlanamamasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı (7/6577) 51.- Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'ın, kısa çalışma ödeneğine ilişkin sorusu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in cevabı (7/6578) 52.- Adana Milletvekili Yılmaz Tankut'un, TOKİ konutlarının geçici yönetimine ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in cevabı (7/6587) 53.- İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen'in, TOKİ taksitlerini ödeyemeyenlerin durumuna ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in cevabı (7/6591) 54.- Mersin Milletvekili Mehmet Şandır'ın, hâkimlik ve kariyer meslek sınavlarına giriş yaş sınırının 35'e çıkarılmasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı (7/6602) 55.- Aydın Milletvekili Özlem Çerçioğlu'nun, beden eğitimi fakültesi mezunlarının değerlendirilmesine ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı (7/6603) 56.- Tokat Milletvekili Reşat Doğru'nun, bir tebliğ kapsamında vergi matrahlarından düşülen tutarlara ilişkin Maliye Bakanından sorusu ve Maliye Bakanı Vekili ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in cevabı (7/6613) 57.- Tokat Milletvekili Reşat Doğru'nun, Tokat Teknoloji Geliştirme Bölgesinin faaliyetlerine ilişkin sorusu ve Sanayi ve Ticaret Bakanı Mehmet Zafer Çağlayan'm cevabı (7/6631) Savfa 251:254 255:257 257:258 259:260 261:267 267:270 271:273 274:279 280:286 287:290 290:293 294:295 295:296-145-
Sayfa 58.- Balıkesir Milletvekili Ergün Aydoğan'm, bir siyasi parti il başkanının TOKİ'nin avukatlığını yaptığı iddiasına ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in cevabı (7/6643) 297:301 59.- Adıyaman Milletvekili Şevket Köse'nin, TOKİ'nin dar gelirliler için konut yapacağı illere ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in cevabı (7/6644) 301:304 60.- Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz'ün, TOKİ'nin Gaziantep'te yaptığı Beylerbeyi Konutlarına ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in cevabı (7/6697) 304:308 61.- Muğla Milletvekili Fevzi Topuz'un, TOKİ'nin son iki yılda yaptığı konutlara ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in cevabı (7/6698) 309:315 62.- Adana Milletvekili Nevingaye Erbatur'un, kadına karşı şiddete yönelik tedbirlere ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı Nimet Çubukçu'nun cevabı (7/6699) 315:321 63.- İzmir Milletvekili Ahmet Kenan Tannkulu'nun, reel sektöre yönelik tedbirlere ilişkin Maliye Bakanından sorusu ve Maliye Bakanı Vekili ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in cevabı (7/6721) 322:324 64.-Gaziantep Milletvekili Akif Ekici'nin, dış ticaret açığına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'nin cevabı (7/6791) 325:328 65.- Bursa Milletvekili Kemal Demirel'in, Muş'taki yatırımlara ilişkin sorusu ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker'in cevabı (7/6794) 328:329 66.- Adıyaman Milletvekili Şevket Köse'nin, Besni spor salonu inşaatına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı (7/6801) 330:332 67.- Erzincan Milletvekili Erol Tınastepe'nin, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulunun zarara uğratıldığı iddialarına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı (7/6802) 333:336-146-
I.- GEÇEN TUTANAK ÖZETİ TBMM Genel Kurulu saat 14.00'te açılarak üç oturum yaptı. İzmir Milletvekili Canan Arıtman, Hocalı katliamının 17'nci yıl dönümüne, Kütahya Milletvekili Alim Işık, Kütahya'nın Simav ilçesinde 17/2/2009 tarihinde yaşanan deprem afeti ve etkilerine, Hakkâri Milletvekili Hamit Geylani, Dünya Anadil Günü'ne, İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar. Kütahya Milletvekili İsmail Hakkı Biçer, Kütahya'nın Simav ilçesinde 17/2/2009 tarihinde meydana gelen depreme ilişkin bir açıklamada bulundu. Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 20 milletvekilinin, Ankara şehir şebekesine verilen Kızılırmak suyuyla ilgili iddiaların (10/330), İstanbul Milletvekili D. Ali Torlak ve 38 milletvekilinin, denizcilik sektörünün sorunlarının (10/331), Araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla birer Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu; önergelerin gündemdeki yerini alacağı ve ön görüşmelerinin sırası geldiğinde yapılacağı açıklandı. Uyuşturucu başta olmak üzere madde bağımlılığı ve kaçakçılığı sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu (10/6, 19, 36, 39,41, 51, 103) (S. Sayısı: 323) üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Verilen aradan sonra, Başkanlık Divanı teşekkül etmediğinden; 3 Mart 2009 Salı günü, saat 15.00'te toplanmak üzere birleşime 18.51 'de son verildi. Nevzat PAKDİL Başkan Vekili Yaşar TÜZÜN Bilecik Kâtip Üye Fatma SALMAN KOTAN Ağrı Kâtip Üye -147-
II.-GELEN KÂĞITLAR 27 Şubat 2009 Cuma Rapor No.: 68 1.- Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu (1/652) (S. Sayısı: 343) (Dağıtma tarihi: 27.2.2009) (GÜNDEME) -148-
3 Mart 2009 Salı Saat: 15.02 BAŞKAN: Başkan Vekili Şükran Güldal MUMCU BAŞKAN - Değerli milletvekili arkadaşlarım, Başkanlık Divanında görevli kâtip üye arkadaşlarım Sayın Harun Tüfekçi ve Fatoş Gürkan gelmediği için Başkanlık Divanımız oluşmamıştır. Bunun için Türkiye Büyük Millet Meclisinin 64'üncü Birleşimini açamıyorum. 4 Mart 2009 Çarşamba günü saat 15.00'te tekrar görüşmek umuduyla. (Alkışlar) Saat: 15.03-149-
III.- YAZILI SORULAR VE CEVAPLAR 1.- İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen 'in, zaman aşımına uğrayan bir yargılamaya ilişkin sorusu ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin 'in cevabı (7/6035) Ek cevap (*) TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞPNA Aşağıdaki sorulanının Adalet Bakanı Sayın Mehmet Ali ŞAHÎN tarafından yazılı olarak cevaplandırılması konusunda gereğini arz ederim. 27.11.2008 /*~\ 9 Mart 2001 tarihinde Ankara'daki YİMPAŞ Mağazası 'na ailesi ile birlikte giden S yaşındaki Scrvan Karahan, mağazanın çocuk reyonunda bulunan hiçbir yere sabitlenmediği ve taşıyıcı iki ayağından birinin kırık olduğu polis görgü tespit tutanağında saptanan standın üzerine düşmesi sonucu hayatım kaybetmiştir. Konuyla ilgili mağazanın kat çalışanları hakkında açılan davanın yedi buçuk yıl aksaklıklarla devam etmesinin ardından zamanaşımına uğradığı belirtilmiştir. Dava surecindeki bilirkişi raporlarında da çelişkiler olduğu saptanmıştır. Birbiriyle çelişkili olan raporlardan ilkinde Servan'ın ailesinin elini bıraktığı için kusurlu olduğu belirtilmiş olup, dosyanın ehil olmayan kişiler tarafından hazırlandığı tespit edildikten sonra İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan ikinci raporda mağaza kusurlu bulunmuş ve oyuncak reyonunda bir ayağı boşta reyonun bulunmasına izin verilemeyeceği belirtilmiştir. Ancak yedi buçuk yıllık sürenin sonunda dava zamanaşımına uğramıştır. Aynı zamanda tazminat davası açan aile, 6 yıllık bir yargılamanın ardından davanın yanlış mahkemede yapıldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı yerilerek, dava 4. Tüketici Mahkemesi'ne sevk edilmiştir. Mahkemenin hakiminin de belirttiği gibi bu davanın neden tüketici mahkemesine gittiği anlaşılamamıştır. Avukatlara on binlerce fîira harç yatırdığım belirten, maddi ve manevi olarak ağır travmalar yaşayan Servan'ın ailesi dava sürecindeki bu haksızlıklar karşısında şaşkın ve çaresiz kalmıştır. Sonuç olarak 8 yıl süren dava sonuçsuz kalmış, maddi ve manevi olarak cezalandırılan taraf Servan'ın ailesi olmuştur. Bu nedenle kamu vicdanım derinden yaralayan bu dava ile ilgili olarak aşağıdaki sorularımın aile adına bir nebze teselli olması açısından cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim. 1. Sonuca bağlanması kolay olan bir dava yedi buçuk yılda nihai karar verilmeyerek zaman aşımına uğratılmışsa bu durumun sorumluları kimlerdir? Dava dosyasının Yargıtay'dan mahkemeye 4 kez iade edilmiş olmasını nasıl izah ediyorsunuz? 2. Maddi ve manevi olarak çöküntü yaşayan bu ailenin mağduriyetini gidermek için bir adım atmayı düşünüyor musunuz? Davanın böyle sonuçsuz kalmasını nasıl açıklıyorsunuz? 3. Ailenin tüm şikayetlerine rağmen YİMPAŞ A.Ş. yönetimi ve mağazacılıktan sorumlu genel müdürleri yargılamaya neden dahil edilmemişlerdir? 4. Görevi kötüye kullanma söz konusu mudur? Bu durumda bir soruşturma başlatmayı düşünüyor musunuz? (*) 7/6035 esas numaralı soru önergesinin ilk cevabı 17/02/2009 tarihli 58 'inci Birleşim Tutanak Dergisine eklidir. -150-
T.C. ADALET BAKANLIĞI Kanunlar Genel Müdürlüğü Sayı :B.03.0.KGM.0.00.00.03/662/1094 ^702/2009 Konu : Yazılı soru önergesi TÜRKİYE BUYUK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA İlgi: a) Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı ifadeli, 22/12/2008 tarihli ve A.01.0.GNS.O. 10.00.02-10195 sayılı yazı, b) 30/12/2008 tarihli ve 3130/4354 sayılı yazı, c) 11/02/2009 tarihli ve 533/820 sayılı yazı. İlgi (a) yazınız ekinde alınan, İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen tarafından Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/6035 Esas No.lu soru önergesine ilişkin cevaba esas teşkil edecek bilgilerin derlenebilmesi için ilgi (b) yazımızla ek süre istenilmiştir. Soru Önergesine konu edilen hususlarda ilgili birimlerle yazışmaların devam ettiği ve Bakanlığımıza bilgi iletildiğinde ayrıca cevap verileceğinden bahisle Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 99. maddesi uyarınca hazırlanan kısmî cevap örneği ilgi (c) yazımızla iki nüsha halinde gönderilmiştir. 7/6035 Esas No.lu soru önergesine, Bakanlığımıza iletilen bilgiler doğrultusunda hazırlanan ek cevap örneği iki nüsha halinde ilişikte sunulmuştur Bilgilerinize arz ederim. Mehmet Ali ŞJHİN Bakan EK: Soru önergesi ek cevabı -151-
T.C. ADALET BAKANLIĞI Kanunlar Genel Müdürlüğü Sayı : B.03.0.KGM0.00.00.03/660/1092 Konu : Yazılı soru önergesi ^02/2009 Sayın Mehmet SEVIGEN istanbul Milletvekili T.B.M.M. Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/6035 Esas No.lu soru önergesine, 11/02/2009 tarihli ve 531/818 sayılı yazımızla ilgili birimlerden talep edilen bilgiler iletildiğinde ayrıca cevap verileceği bildirilmiş olup, soru önergesiyle ilgili cevap aşağıda sunulmuştur. I- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 22/01/2009 tarihli ve 2009-3/1287 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesinden, maktul Servan Karahan'ın 09/03/2001 tarihinde ölümüyle ilgili olarak, dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu ölüme sebebiyet vermek suçundan Ankara 20. Asliye Ceza Mahkemesinde görülmekte olan kamu davasının 25/03/2008 tarihinde sonuçlandığı; taraflarca temyiz edilmesi üzerine 25/04/2008 tarihinde Yargıtay'a gönderilen dava dosyasının henüz Mahkemeye dönmediği anlaşılmıştır. II- Ceza muhakemesinin daha hızlı işlemesi, yargının toplumsal, siyasal, sosyal ve ekonomik değişimler karşısında eskimiş olan ve günün şartlarına göre ihtiyaçlara cevap veremeyen yönlerini ıslah etmek üzere gerekli değişikliklerin yapılması; Cumhuriyet savcısının gözetim ve denetiminde suçlan soruşturmak, suçluları yakalamak, suç kanıtlarını toplamak ve adlî makamlara teslim etmek gibi görevleri yerine getirmek üzere adlî kolluğun kurulması, görev ve sorumluluklarına ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi amacıyla taslağı Bakanlığımızca hazırlanan, 04/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu 01/06/2005 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, uygulama sonuçları da alınmaya başlamıştır. III- Anayasanın, 9. maddesindeki, yargı yetkisinin Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılacağı; 138. maddesindeki, hâkimlerin görevlerinde bağımsız oldukları; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verecekleri, hiçbir organ, makam, merci veya kişinin, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremeyeceği; genelge gönderemeyeceği; tavsiye ve telkinde bulunamayacağı yönündeki amir hükümleri dikkate alındığında, derdest olduğu anlaşılan kamu davasıyla ilgili diğer hususlara cevap verilmesine yasal imkân görülememiştir. Bilgilerinize arz ederim. Mehmet Ali Ş^HIN Bakan -152-
2.- Van Milletvekili Fatma Kurtulan 'ın, tutuklu sayısındaki artışa ilişkin sorusu ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin 'in cevabı (7/6246) TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLÎSİ BAŞKANLIĞI'NA Aşağıdaki sorularımın Adalet Bakanı Sayın Mehmet Ali ŞAHİN tarafından Anayasa'nın 98. ve TBMM İç Tüzüğü'nün 99. maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim. Faı atıfta KURTULAN Van Milletvekili Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, Türkiye'deki 384 cezaevinde toplam 43 bin 157 hükümlü, 57 bin 943 de tutuklu bulunuyor. Bir yandan ülkemizde güvenlik önlemleri en üst düzeye çıkartılırken, diğer yandan da buna paralel olarak cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısında artış yaşanmaktadır. Cezaevlerinin dolup taşması ülkemizin demokratikleşme, hukuk, adalet, insan haklan, ekonomi ve sosyal adalet alanında yaşadığı sorunların bir sonucudur. Hükümetin uygulamalarına bakıldığında yapılan düzenlemeler suç ve suçluyu azaltacağı yerine daha da arttırmaktadır. Hükümet suçu yaratan, insanları suç işlemeye iten nedenleri azaltma yerine yeni cezaevi yapmaktan sert önlemler almaya kadar topyekün "suçluyla mücadele" yöntemine başvurmaktadır. Terörle Mücadele Yasası'ndan Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu'na kadar bir çok alanda yapılan düzenlemeler ve alınan sert tedbirler buna örnektir, öte yandan son dönemlerde adli tutukluların yanı sıra cezaevlerindeki siyasi tutuklu sayısında yaşanan artış da dikkat çekmektedir. Bu da ülkemizin içinde bulunduğu demokratikleşme ve düşünce-örgütlenme özgürlüğü alanında yaşadığı sorunlarla yakından ilgilidir. Bu yıl içerisinde 8 Mart, Newroz ve 1 Mayıs etkinliklerinden dolayı yüzlerce insanın tutuklanması demokratik standartların ne derece düşük olduğunu ortaya koymaktadır. Sorular 1 - Tutuklu sayısının son yıllarda büyük bir artış göstermesinin sebebi nedir? 2- Güvenlik önlemlerinin arttırılması, suç oranlarını neden düşürmemiştir? 3- Tutuklu sayısının ciddi boyutlarda olması ve yargılama sürelerinin makul süreyi aşmış olması bir hak ihlali değil midir? Bu sorunu gidermek için ne tür önlemler almayı düşünüyorsunuz? 4- Ülkemizde siyasi tutuklu sayısının diğer Avrupa ülkelerine nazaran çok fazla olmasının sebebi nedir? 5- Siyasi tutukluların sayısındaki artış dikkate alındığında yasal düzenlemelerde ifade özgürlüğü alanını genişletecek düzenlemeler yapmayı düşünüyor musunuz? -153-
T.C. ADALET BAKANLIĞI Kanunlar Genel Müdürlüğü Sayı :B.03.0.KGM.0.00.00.03/702/1183 Â^/0272009 Konu : Yazılı soru önergesi TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA İlgi: a) Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı ifadeli, 09/01/2009 tarihli ve A.01.0.GNS.0.. 10.00.02-10700 sayılı yazı, b) 26/01/2009 tarihli ve 197/281 sayılı yazı. İlgi (a) yazınız ekinde alınan, Van Milletvekili Fatma Kurtulan tarafından Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/6246 Esas No.lu soru önergesine ilişkin cevaba esas teşkil edecek bilgilerin derlenebilmesi için ilgi (b) yazımızla ek süre istenilmiş olup, Türkiye Büyük Millet Meclisi içtüzüğünün 99. maddesi uyarınca hazırlanan cevap örneği iki nüsha halinde ilişikte sunulmuştur. Bilgilerinize arz ederim. EK: Soru önergesi cevabı T.C. ADALET BAKANLIĞI Kanunlar Genel Müdürlüğü Mehmet AliBAHİN Bakanı Sayı :B.03.0.KGM.0.00.00.03/700/1181 JU/02/2009 Konu : Yazılı soru önergesi Sayın Fatma KURTULAN Van Milletvekili T.B.M.M. Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/6246 Esas No.lu soru önergesinin cevabı aşağıda sunulmuştur. I- Sosyal, siyasal ve ekonomik değişiklikler dolayısıyla eskiyen değerlere dayalı Türk Ceza Kanununun çağa uydurulması için gerekli değişikliklerin yapılması amacıyla hazırlanan 26/09/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu; yeni Türk Ceza Kanununun, yeni hüküm ve değişikliklerinin kanunlaşıp yürürlüğe girmesine kadar, uygulamada boşluk doğmaması ve herhangi bir aksamaya yer bırakılmaması amaçlanarak hazırlanan 04/11/2004 tarihli ve 5252 sayılı -154-
Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun; 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun toplumsal, siyasal, sosyal ve ekonomik değişimler karşısında eskimiş olan ve günün şartlarına göre ihtiyaçlara cevap veremeyen yönlerini ıslah etmek üzere gerekli değişikliklerin yapılması; Cumhuriyet savcılığının gözetim ve denetiminde suçlan soruşturmak, suçlulan yakalamak, suç kanıtlarını toplamak ve adlî makamlara teslim etmek gibi görevleri yerine getirmek üzere adlî kolluğun kurulması, görev ve sorumluluklarına ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi amaçlanarak hazırlanan 04/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu; hükümlü ve tutuklulara uygulanan infaz sisteminin çağdaş bir yaklaşımla yeniden düzenlenmesi, disiplin suç ve cezalarına karşı hâkim önünde itiraz hakkının tanınması, infaz hukukunda yargı denetiminin egemen kılınması, cezaları infaz edilmiş olan hükümlülerin toplumdan dıslanmalannın önlenmesi, onların iş kurmalarına veya öğrenimlerine devam etmelerine yardımcı olmak üzere salıverilme sonrası korumaya ilişkin esasların belirlenmesi, çağdaş normlara dayalı infaz sisteminin oluşturulmasının sağlanması amaçlanyla hazırlanan 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun yürürlüğe girmesiyle, suçla mücadelede daha etkin hâle gelinmiş ve uygulama sonuçları da alınmaya başlanmıştır. Özellikle, kapsamı yeniden düzenlenen veya hukukumuza yeni giren koruma tedbirleri sayesinde örgütlü suçlarla mücadelede önemli gelişmeler kaydedilmiş; bu yolla yakalanan ve hapis cezasına çarptırılan suç faillerinin sayısında ciddî oranda artışlar meydana gelmiştir. Mülga 647 sayılı Cezaların infazı Hakkında Kanundaki ceza infaz rejiminin yeni suçların işlenmesini önleme konusundaki etkisizliği de dikkate alınarak hazırlanan 5275 sayılı Kanunda, mahkûm olunan hapis cezalasının infazında, koşullu salıverilmeden yararlanabilmek için, mahkûmun kurumda iyi hâili olarak geçirmesi gereken infaz süresinin artırılmış olması; 5237 sayılı Kanunda hırsızlık, kapkaç ve benzeri suçlar için öngörülen hapis cezası miktarlarının artırılması, ceza infaz kurumlarındaki hükümlü ve tutuklu sayısının artması sonucunu doğurmuştur. Diğer taraftan, temel ceza kanunlarında yapılan köklü değişiklikler nedeniyle, lehe kanun uygulaması çerçevesinde, çok sayıda hükümlü ve tutuklunun yeniden yargılamasının yapılması, yargılama faaliyetlerinin uzamasına sebebiyet vermiştir. II- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 2. ve 3. maddelerinde "terör suçlusu" ve "terör suçlan" kavramlarına yer verilmiş olmasına karşılık, gerek bu Kanunda gerek diğer kanunlarda "siyasî suç" veya "siyasî suçlu" kavramına yer verilmediğinden, bu yöndeki hususlara cevap verilememiştir, III- İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün 03/02/2009 tarihli ve B.05.EGM.0.12.05.05/4398-672/28243 sayılı yazısıyla; vatandaşların güvenlik kaygısı duymadan toplum içinde huzurlu bir şekilde yaşamasında güvenlik güçlerinin suç ve suçlularla etkin mücadele etmesinin önemli bir rolünün bulunduğu; suçla mücadelenin temelini, suçun işlenmeden önlenmesi ve toplumsal desteğin sağlanmasının oluşturduğu; bu bağlamda, işlenen suçların soruşturulması, kovuşturulması ve kanunlarla belirlenmiş müeyyidelerin uygulanmasında, kamu düzeninin devamı bakımından, büyük önem bulunduğu; suç oranlarının düşürülmesinin, sadece güvenlik önlemlerinin arttırılmasıyla sağlanamayacağı; çok yönlülüğü olan suç ve suçluluğun önlenmesinde, sosyal, hukukî, kültürel, ekonomik ve eğitimsel faktörlerin de göz önünde bulundurulması gerektiği bildirilmiştir. Bilgilerinize arz ederim. Mehmet Ali ŞAHIN Bakan -155-
3.- Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş 'ın, cezaevlerinde yapıldığı iddia edilen bazı uygulamalara ilişkin sorusu ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin 'in cevabı (7/6247) TÜRKİYE BÜYÜK MÎLLET MECLİS t BAŞKANLIĞINA Aşağıdaki sorularımın, Adalet Bakanı Sayın Mehmet Ali Şahin tarafından Anayasanın 98 ve tc Tüzüğün 96. Maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim. 23 J2.20O8j «tin DEMİRTAŞ rbakır Milletvekili Cezaevlerinde uygulanmak üzere Bakanlığınız tarafından yayınlanan (45/1) nolu genelge ile kurum içi ortak etkinliklerin bir cezalandırma unsuru olarak kullanılmayacağı ve bu amaçla yasaklanamayacagı belirtilmektedir. Buna rağmen bazı cezaevlerinde bu genelgenin uygulanmadığı ve kurum içi ortak etkinliklerden mahrum bırakma şeklinde cezalar uygulandığı ifade edilmektedir. Ayrıca tutuklu ve hükümlülerin Türkçe dışında Özellikle Kürtçe yapakları telefon görüşmeleri ve yazışmalara izin verilmediği, hasta olan ve diyet yemeği alması gereken tutuklu ve hükümlülerin bu Özel durumlarının dikkate alınmayarak standart yemeklerin verilmeye devam edildiği şikayetleri yansımaktadır. Bu nedenlerle aşağıdaki sorularımın cevaplandırılması gereği hasıl olmuştur. 1. Cezaevinde bulunan ve anadilleri Türkçe'den farklı olan tutuklu ve hükümlülere telefonla konuşma ve yazışma yasağının yasal dayanağı var mıdır? 2. Cezaevlerinde bulunan yabancıların İngilizce. Çince, Fransızca, Almanca vb. herhangi bir dilde kendi aileleri ile yaptıkları telefon görüşmeleri ve yazışmaları yasaklanmakta mıdır? Bu yasak sadece Kürtçe'ye mi özgüdür? 3. Cezaevlerinde Özellikle Erzurum II.Tipi kapalı cezaevinde, ortak etkinliklerin ' yasaklanarak cezalandırma yoluna gidildiği doğru mudur? 4. Hasta olan ve diyet yemeği alması gereken tutuklu ve hükümlülerin bu durumları dikkate alınmakta mıdır? özellikle Erzurum H.Tipi kapalı cezaevinde diyet yemeği verilmekte midir?. T.C. ADALET BAKANLIĞI Kanunlar Genel Müdürlüğü Sayı : B.03.O.KGM.0.00.00.03/663/1095 ^21^02/2009 Konu : Yazılı soru önergesi TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA İlgi; a) Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı ifadeli, 09/01/2009 tarihli ve A.01.0.GNS.0. 10.0O.O2-1O700 sayılı yazı, b) 21/01/2009 tarihli ve 199/283 sayılı yazı. İlgi (a) yazınız ekinde alınan, Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtas tarafından Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/6247 Esas No.lu soru önergesine ilişkin cevaba esas teşkil edecek bilgilerin derlenebilmesi için ilgi (b) yazımızla ek süre istenilmiş olup, Türkiye Büyük Millet Meclisi içtüzüğünün 99. maddesi uyarınca hazırlanan cevap örneği iki nüsha halinde ilişikte sunulmuştur. Bilgilerinize arz ederim. EK: Soru önergesi cevabı Mehmet Ali, ŞAHIN Baka -156-
T.C. ADALET BAKANLIĞI Kanunlar Genel Müdürlüğü Sayı : B.03.0.KGM0.00.00.03/665/1097 Konu : Yazılı soru önergesi Sayın Selahattin DEMİRTAŞ Diyarbakır Milletvekili T.B.M.M. Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/6247 Esas No.lu soru önergesinin cevabı aşağıda sunulmuştur. I- A) 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun; 1- "Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazı" başlıklı 25. maddesinde, "(1) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazı rejimine ait esaslar aşağıda gösterilmiştir: a) Hükümlü, tek kişilik odada barındırılır. b) Hükümlüye, günde bir saat açık havaya çıkma ve spor yapma hakkı tanınır. c) Risk ve güvenlik gerekleri ile iyileştirme ve eğitim çalışmalarında gösterdiği gayret ve iyi hâle göre; hükümlünün, açık havaya çıkma ve spor yapma süresi uzatılabileceği gibi kendisi ile aynı ünitede kalan hükümlülerle temasta bulunmasına sınırlı olarak izin verilebilir. d) Hükümlü, yaşadığı yerin olanak verdiği ve idare kurulunun uygun göreceği bir sanat veya meslek etkinliğini yürütebilir. e) Hükümlü, kurum idare kurulunun uygun gördüğü hâllerde ve onbeş günde bir kez olmak üzere (f) bendinde gösterilen kişilere, süresi on dakikayı geçmemek üzere telefon edebilir. f) Hükümlüyü; eşi, altsoy ve üstsoyu, kardeşleri ve vasisi, belirlenen gün, saat ve koşullar içerisinde onbeş günlük aralıklarla ve günde bir saati geçmemek üzere ziyaret edebilirler. g) Hükümlü hiçbir suretle ceza infaz kurumu dışında çalıştırılamaz ve kendisine izin verilmez. h) Hükümlü, kurum iç yönetmeliğinde belirtilenlerin dışında herhangi bir spor ve iyileştirme faaliyetine katılamaz. ı) Hükümlünün cezasının infazına, hiçbir surette ara verilemez. Hükümlü hakkında uygulanacak tüm sağlık tedbirleri, tıbbî tetkik ve zorunluluklar hariç ceza infaz kurumlarında, mümkün olmadığı takdirde tam teşekküllü Devlet ya da üniversite hastanelerinin tek kişilik ve yüksek güvenlikli mahkûm koğuşlarında uygulanır"; 2- "Hükümlünün telefon ile haberleşme hakkı" başlıklı 66. maddesinde, "(1) Kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlüler, tüzükte belirlenen esas ve usullere göre idarenin kontrolündeki ücretli telefonlar ile görüşme yapabilirler. Telefon görüşmesi idarece dinlenir ve kayıt altına alınır. Bu hak, tehlikeli hâlde bulunan ve örgüt mensubu hükümlüler bakımından kısıtlanabilir. (2) Açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitim evlerin de hükümlüler, ücretli telefonlarla serbestçe görüşme yapabilirler. (3) Açık ve kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlüler altsoy, üstsoy, eş ve kardeşlerinin ölüm, ağır hastalık veya doğal afet hâllerinde, kuruma ait telefon ve faks cihazından derhâl yararlandırılırlar. Görüşmeler, tutanak ile belgelenir ve tutanaklar özel bir dosyada saklanır. -157-
(4) Hükümlüler açık ve kapalı ceza infaz kurumlarında, çocuk eğitimevlerinde araç telefonu, telsiz telefon veya cep telefonu ve benzeri iletişim araçlarını bulunduramaz ve kullanamazlar."; B) Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzüğün "Telefonla Görüşme Hakkı" başlıklı 88. maddesinde, "(1) Kapalı kurumda bulunan hükümlüler, belgelendirmeleri koşuluyla eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ve vasisi ile telefon görüşmesi yapabilir. (2) Telefonla görüşmeleri aşağıda belirtilen esaslara göre yapılır: a) Hükümlüler, haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakılma veya kısıtlama cezası ile hücreye koyma cezasının infazı sırasında olmamak koşuluyla, idarenin kontrolünde bulunan ve kurumun uygun yerlerine yerleştirilen telefonlardan yararlandırılır, b) Disiplin cezaları olsa bile, anne, baba, eş, çocuk ve kardeşlerin ölüm veya ağır hastalıkları veya doğal afet hâllerinde, hükümlülerin telefon görüşme hakları hiçbir şekilde engellenemez, c) Açık ve kapalı kurumlardaki hükümlüler; altsoy, üstsoy, eş ve kardeşlerinin ölüm, ağır hastalık veya doğal afet hâllerinde, kuruma ait telefon ve faks cihazından derhâl yararlandırılır. Bu hâlde, yapılan telefon konuşmaları o haftaya ait konuşma hakkından sayılmaz. Görüşmeler, tutanak ile belgelenir ve tutanaklar özel bir dosyada saklanır, d) Kurum personeli hükümlülere tahsis edilen telefonları kullanamaz, e) Hükümlüler, telefon görüşmesi hakkına sahip olduklan konusunda bilgilendirilir, f) Hükümlülerin telefonla görüşme gün ve saatleri, kurumda bulunan telefon adedi, başvuru sırası, kurumun asayiş ve güvenliği dikkate alınarak idare tarafından belirlenir. Hükümlüler görüşebilecekleri yakınlarından bir veya birden fazla kişi ile haftada bir kez ve bir telefon numarasıyla bağlantı kurarak kesintisiz görüşme yapabilir. Herhangi bir nedenle görüşme gerçekleşememişse daha önceden bildirilen numaralardan bir diğeriyle görüşebilir. Konuşma süresi görüşme başladığı andan itibaren on dakikayı geçemez. Ancak tehlikeli hükümlü oldukları idare ve gözlem kurulu tarafından belirlenen hükümlüler onbeş günde bir kez olmak ve on dakikayı geçmemek üzere sadece eşi, çocukları, annesi ve babası ile görüşebilir, g) Hükümlünün, kurumun güvenliğini tehlikeye düşüren, suç oluşturan veya bir suça azmettirme ya da yardım etme sonucunu doğurabilecek konuşmalarda bulunduğu dinleme sırasında belirlendiğinde, görüşme derhâl kesilir. Bu hâlde hükümlü hakkında adlî veya idarî soruşturmaya esas olacak işlemler kurum en üst amiri tarafından yapılır, h) Suç işlemek amacıyla kurulan silâhlı örgütün yöneticiliğini yapmaya devam eden, bu konuda herhangi bir yöntemle, kurum içi veya dışındaki kişilere talimat veya mesaj veren hükümlülere idare ve gözlem kurulu kararıyla telefon görüşmesi hiçbir şekilde yaptırılmaz, ı) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan hükümlüler, idare ve gözlem kurulunun uygun gördüğü hâllerde ve onbeş günde bir olmak üzere eşi, altsoy ve üstsoyu, kardeşleri ve vasisi ile on dakikayı geçmemek üzere görüşebilir, j) Telefonla görüşme ücreti, görüşmeyi yapan hükümlü tarafından karşılanır. Görüşme için kullanılan telefon kartları kurum kantininde satılır. Müdürü bulunmayan kurumlarda telefon kartları, ücreti hükümlülerden alınmak koşuluyla görevli memurlar tarafından temin edilir, k) Hükümlü bu maddede belirtilen telefonla görüşme hakkını kullanabilmek için 'Telefon Görüşme Formu' doldurur. Bu formda; telefon görüşmesi yapmak istediği kişiler ve bunlarla olan yakınlık derecesini, görüşme yapmak istediği sabit, cep telefon numaraları ile yurtdışı telefon numarasını, telefon görüşmesi yapacağı yakınlarının açık adreslerini belirtir ve gerekli belgeler eklendikten sonra idareye verir. İdare gerekli gördüğü takdirde gideri hükümlüden alınmak koşuluyla formdaki bilgilerin doğruluğunu araştırabilir. Telefon görüşme formunda yer alan bilgilerde değişiklik olması halinde hükümlü yeni bir form düzenleyerek idareye bildirir. Hükümlü tarafından formda gösterilmemiş olan kişilerle telefon görüşmesi yaptırılmaz, -158-
1) Hükümlünün formda belirttiği bilgiler varsa değişiklikler deftere kaydedilir. Bu deftere, ayrıca telefon görüşmesi yapmak isteyen hükümlünün haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakılma veya kısıtlama cezası olup olmadığı ve varsa hücreye koyma cezasının infazına başlanıp başlanmadığı yazılır. Defter, bu işle görevlendirilmiş ikinci müdürün kontrolünde güvenlik ve gözetim servisi tarafından tutulur. Defterin sayfaları numaralanır ve mühürlenir; kaç sayfadan ibaret olduğu kurum müdürü tarafından tasdik olunur. Defterler, her an denetime hazır hâlde bulundurulur, m) Telefonla konuşmak isteyen hükümlüler, Telefon Görüşme istek Formu' doldurarak idareye verir. Bu formlar, hükümlü telefon görüşme defteri ile karşılaştırılır. Telefonla görüşmeye engel hâlleri bulunmayan hükümlülerin isim listesi bu işle görevli ikinci müdür tarafından kontrol ve tasdik edilerek infaz ve koruma başmemurluğuna verilir. Müdürü bulunmayan kurumlarda bu işlem infaz ve koruma başmemuru tarafından yapılır. Telefon görüşmesi yapmak isteyen hükümlünün bu görüşmeyi yapmasına engel bir hâli bulunması hâlinde bunun sebepleri gerekçelendirilmek suretiyle tutanağa yazılır ve bu tutanağın içeriği hükümlüye bildirilerek dosyasına konulur, n) Konuşma sırası gelen hükümlünün kurum içindeki tehlikelilik durumu da dikkate alınarak gerekli güvenlik önlemleri alınmak suretiyle telefon görüşmesi yapılacak yere getirilir. Hükümlü, öncelikle konuşmasına kendi adını ve soyadını söyleyerek başlar. Görüştüğü karşıdaki kişiye, adını, soyadını ve telefon numarasını tekrar etmesini isteyerek konuşmasına devam eder. Bu işlemin yapılması zorunlu olup, konuşma bittikten sonra, telefon görüşme istek formunun konuşmanın yapıldığına ilişkin bölümü doldurulur, konuşmayı yapan hükümlü ve görevli memur tarafından imzalanır. Bu formdaki bilgiler, deftere kaydedilmek üzere güvenlik ve gözetim servisine verilir, o) Hükümlülere dışarıdan telefon açılmak suretiyle görüşme yaptırılmaz, p) Telefon görüşmeleri Türkçe yapılır. Ancak, hükümlünün Türkçe bilmemesi veya görüşeceğini bildirdiği yakınının mahallinde yaptırılacak araştırma ile Türkçe bilmediğinin tespit edilmesi hâlinde, konuşmanın yapılmasına izin verilir ve konuşma kayda alınır. Kayıtların incelenmesi sonucu, konuşmanın suç teşkil etme ihtimali olan faaliyetler için kullanıldığının anlaşılması durumunda, bir daha hükümlünün aynı yakını ile Türkçeden başka bir dille konuşmasına izin verilmez, r) Yabancı uyruklu hükümlülerin görüşmeleri için bildirdiği telefon numaralarının, bildirilen kişilere ait olup olmadığı, ayrıca; görüşmek istenen kişinin, belirtilen kişi olmadığı yönünde bir şüphe bulunması hâlinde, ilgili konsolosluk makamlarından bilgi istenir. Görüşme yapılması talep edilen telefon numaralarının kime ait olduğunu gösteren, yetkili makamlarca düzenlenmiş resmî evrakın Türkçe tercümesi, hükümlünün yasal temsilcisi veya yakınları tarafından da ibraz edilebilir. (3) Açık kurumlar ile çocuk eğitimevlerinde bulunan hükümlüler, ücretli telefonlarla serbestçe görüşme yapabilirler. Çocuk hükümlülerin telefonla konuşması hiçbir şekilde kısıtlanamaz ve engellenemez. (4) Kapalı kurumlarda bulunan hükümlülerin, bu maddede belirtilen yakınları ile yaptığı telefon görüşmeleri, idare tarafından dinlenir ve elektronik aletler ile kayda alınır. (5) Hükümlüler, açık ve kapalı kurumlarda, çocuk eğitimevlerinde araç telefonu, telsiz telefon veya cep telefonu ve benzeri iletişim araçlarım bulunduramaz ve kullanamaz.", Hükümlerinin yer aldığı malûmlarıdır. II- A) Bakanlığımızca çalışmaları tamamlanan ve yürürlüğe konulması amacıyla 11/02/2009 tarihinde Başbakanlığa sevk edilen "Ceza infaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzükte Değişiklik Yapılmasına Dair Tüzük Tasarısıyla, -159-
20/03/2006 tarihli ve 2006/10218 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzüğün 88. maddesinin ikinci fıkrasının (p) bendinin; "Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzüğün 88 inci maddesinin ikinci fıkrasının (p) bendinde kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlülerin telefonla görüşmelerini Türkçe yapmaları ancak, hükümlülerin Türkçe bilmemesi ya da görüşeceğini bildirdiği kişinin mahallinde yaptırılacak araştırma ile Türkçe bilmediğinin tespit edilmesi halinde konuşmanın yapılmasına izin verileceği ve bu konuşmanın kayıt altına alınacağı düzenlenmiştir. Uygulamada hükümlülerin telefonla görüşme yapacağı kişilerin Türkçe bilip bilmediğinin tespitinde bir kısım sorunlar yaşandığı göz önünde bulundurularak, yapılan değişiklikle bu kişilerin Türkçe bilip bilmediği konusunda hükümlülerin beyanının esas alınması yeterli görülmektedir. Buna göre, hükümlünün telefonla görüşeceği kişinin Türkçe bilip bilmediğinin kolluk tarafından araştırılmasına gerek kalmamaktadır. Bu şekilde yapılacak görüşmelerin kayıt altına alınmasına ise devam edilecektir. Bu kayıtların incelenmesi sonucu konuşmanın, suç teşkil etme ihtimali olan faaliyetler için kullanıldığının anlaşılması durumunda, hükümlünün bir daha aynı kişi ile Türkçe'den başka bir dille konuşmasına izin verilmeyeceğine ilişkin hüküm korunmaktadır. İncelenen kayıtlarda suç şüphesine ilişkin bilgilere rastlanması durumunda, Türk Ceza Kanununun 279 uncu maddesi uyarınca, bunların, değerlendirilmesi için ilgili adlî makamlara bilgi verilmesi kamu görevlileri bakımından yasal bir zorunluluktur.", Gerekçesiyle "Telefon görüşmeleri Türkçe yapılır. Ancak, hükümlünün, kendisinin veya görüşeceğini bildirdiği kişinin Türkçe bilmediğini beyan etmesi hâlinde, konuşmanın yapılmasına izin verilir ve konuşma kayda alınır. Kayıtların incelenmesi sonucu, konuşmanın suç teşkil etme ihtimali olan faaliyetler için kullanıldığının anlaşılması durumunda, hükümlünün bir daha aynı kişiyle Türkçe'den başka bir dille konuşmasına izin verilmez," şeklinde değiştirilmesi öngörülmektedir. B) 22/01/2007 tarihli ve 45/1 No.lu "Ceza İnfaz Kurumlarının Tahsisi, Nakil İşlemleri ve Diğer Hükümler" konulu Genelgenin "Ortak Etkinlikler" başlığını taşıyan Üçüncü Bölümü 14 maddeden oluşmakta ve ceza infaz kurumlarında barındırılan hükümlü ve tutukluların tümünün ortak alan etkinliklerinden yararlanma esaslarım düzenlemektedir. Genelgenin Üçüncü Bölümünün 13. maddesinde yer alan, "Güvenlik bakımından tehlike yaratmadığı ölçüde, idare ve gözlem kurulu tarafından belirlenen istekli hükümlü ve tutuklular, 10 kişiyi aşmayacak gruplar hâlinde ve idarenin gözetiminde, açık görüş alanlarında veya diğer ortak yerlerdeki sosyal faaliyetler çerçevesinde haftada toplam 10 saati aşmamak üzere sohbet amacıyla bir araya getirilebilir. Bu faaliyet hafta içerisinde açık görüş, avukat ve ziyaretçi görüşlerini aksatmayacak şekilde yaptırılır" hükmü gereğince, sohbet ve diğer ortak etkinliklerden yararlanacak hükümlü ve tutukluların, işledikleri suçlara, kurumdaki davranışlarına, ilgi ve yeteneklerine göre gruplandınlarak, kendileri için hazırlanmış iyileştirme programlan çerçevesinde eğitim, spor, meslek kazandırma ve çalışma ile sohbet dahil diğer sosyal kültürel faaliyetlere katılabilmekte; programın süresi ve katılacak hükümlü ve tutuklu sayısı, her programın özelliğine, güvenlik şartlarına ve kurumun imkânlarına göre belirlenmekte; mevzuat gereği tehlikeli vasıftaki hükümlü ve tutukluların barındırıldığı yüksek güvenlikli ceza infaz kurumlarında ve diğer kurumların yüksek güvenlikli bölümlerinde, sohbet dahil tüm ortak etkinlikler 10 kişiyi aşmayacak gruplar halinde yürütülmektedir. C) Erzurum H Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumunda bulunan hükümlü ve tutuklular, Bakanlığımızın 45/1 ve 46/1 No.lu Genelgeleri çerçevesinde, kurumun güvenlik ve fizikî koşulları dikkate alınarak, idare gözlem kurulunca sosyal ve kültürel etkinliklerden -160-