T.C. KIRIKKALE VALİLİĞİ İL KÜLTÜR ve TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ İl Halk Kütüphanesi Müdürlüğü HALKLA İLİŞKİLER UYGUMALARI Adres: Fabrikalar Mah.Sağlık cad. No:45 KIRIKKALE TEL:(0 318) 224 26 04 Faks: (0 318) 224 71 10 E-posta:kutuphane71@kultur.gov.tr 1
Günümüzde artık bilgi toplumunda yaşamaktayız. Bildiğiniz gibi bilgi toplumlarının temel yapı taşlarından biri de kütüphanelerdir. Bilgi gereksiniminin sürekli arttığı, teknolojinin geliştiği bu yeni toplumda bilgi merkezleri de çağı yakalamak için sürekli kendilerini yenilemektedirler. Bu yenilikçi yaklaşımların kütüphane kullanıcılarına benimsetilmesi halkla ilişkiler çalışmalarıyla sağlanır. Biz de Kırıkkale İl Halk Kütüphanesi olarak bu yenilikçi yaklaşımları halkla ilişkiler çalışmalarına şu şekilde yansıttık. Kütüphanemizin çevresiyle olumlu ilişkiler kurmasını sağlamak, etkin ve verimli iletişim ortamı sağlayarak kütüphane kullanımını artırmak; okuma alışkanlığını yaygınlaştırmak için 5-6 Mart 2007 tarihlerinde katılmış olduğumuz, Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesinde düzenlenen "Hedef Gruplara Yönelik Yaratıcı Kütüphane Hizmetleri, Proje Geliştirme ve Halkla İlişkiler" konulu Halk Kütüphaneleri Ankara Bölge Seminerinde edinilen bilgiler geliştirilerek halkla ilişkiler projeleri 2007 yılından itibaren planlı bir şekilde uygulamaya konulmuştur. Öncelikle sorunlarımız, rakipler (çeşitli oyun salonları, televizyon, internet ) karşısındaki zayıf ve güçlü yönlerimiz saptandı. İşbirliği yapabileceğimiz kuruluşlar tespit edilerek hedef kitleler belirlendi. Hedef Kitle: 1- Birinci hedef kitle çocuk ve gençlerdir: Çocukların hedef kitle olarak seçilmesindeki amaç, okuma ve kütüphane kullanım alışkanlığını geliştirerek geleceğin yetişkin kullanıcılarını oluşturmaktır. 2- İkincil hedef kitle ebeveynlerdir: İlimizin sosyo-kültürel yapısı incelendiğinde, çocukların ve gençlerin (özellikle kız çocuklarının büyük bir çoğunluğunun) ebeveynleri olmadan hareket edemedikleri görülmüştür. Bu nedenle ebeveynler ikincil hedef kitle olmakla birlikte birincil hedef kitlenin içinde de düşünebilir. 3- Memurlar, işçiler, emekliler, ev kadınları, işsizler. 4- Eğitimde alt yapı çalışmalarına önem veren kurum ve kuruluşlar 5- Sosyal etkinliklerin ve kitap okumanın önemine inanan herkes. SEÇİLEN HEDEFE GÖRE KÜTÜPHANENİN YİNEDEN YAPILANDIRILMA AŞAMALARI -Kütüphanede gönüllü çalışacak üniversite öğrencileri ile görüşülerek çocuk bölümünün duvarları masal kahramanları karakterlerinden oluşan üç boyutlu renkli resimlerlerle boyanmıştır. -Çocuk bölümünde kullanılacak masa ve sandalyeler, raflar çocukların ilgisini çekecek şekilde dizayn edilip destekleyici tarafından özel olarak imal edilmesi sağlanmıştır. - Çocuklara yönelik renkli çekici perdeler sağlanmıştır. - Okul öncesi çocuklar (0-6 yaş) için özel bir alan oluşturularak, kütüphaneyi çekici hale getirmek amacıyla zekâ geliştirici materyallerle donatılmıştır. 2
- Çocuk bölümü koleksiyonunu yenileyerek bu koleksiyonunu canlı tutmak ve kullanıcı gereksinimlerini eksiksiz karşılamak için İl Özel İdaresi nden ödenek temin edilip kitap satın alınması sağlandı. -Konferans salonuna sahne yaptırıldı. -3 adet duyuru panosu yaptırıldı. -Süreli yayınlar bölümü yenilerek ergonomik bir düzen içinde dizayn edildi. -Etkinliklerde ve sosyal ağlarda kullanılmak üzere logo tasarlanmıştır. Kitaplar Dünyayı Kucaklar Logomuzda bulunan kitap figürü, tüm basılı ve elektronik bilgi kaynaklarını temsil etmektedir. Dünya figürü ise sürekli gelişen teknolojiyi, bilgi ve enformasyon çağında hızla artan bilgi gereksinimini ve küresel dünyada bilgiye erişimin önemini simgelemektedir. Logoda yoğunluklu olarak kullanılan mavi renk; bilgiyi, bilginin derinliğini ve bilginin sunulduğu merkezlerdeki huzuru temsil etmektedir. Kullanılan yeşil renk ise yaşam enerjisini, tazeliği, sürekli gelişimi ve yenilenmeyi ifade etmektedir. Kırıkkale İl Halk Kütüphanesi olarak Bilginin sevgiyle sunulduğu yer sloganıyla hizmet vermekteyiz. Logomuz, kütüphanemizde güncel ve güvenilir bilginin kullanıcılarımıza sevgiyle sunulduğunu ve gelişen dünyada bilginin en büyük güç olduğunu anlatmaktadır Halkla İlişkilerde Kullanılacak Araçlar Tespit Edildi 1. Yazılı Araçlar 2.Sözlü Araçlar 3. Görsel ve İşitsel Araçlar Yıllık raporlar Yüz yüze Görüşme İnternet e-mail Pankartlar Telefonla görüşme Poşetler El ilanları Konferanslar Sosyal Ağlar Gazeteler Seminerler Yarışmalar Dergiler Broşürler Kurslar Açılış, yıldönümü Afiş Söyleşiler Konserler ve törenler İlan Tahtası Diğer Araçlar Film ve Video Bantları Ayraçlar Diğer Araçlar Kokteyl ve yemekler Sergiler Diğer Araçlar Yazılı Araçlar 1- Yıllık raporlar: a) Kullanım istatistikleri b) Kütüphaneden en çok ödünç alınan kitapların listesi 3
c) Kütüphane üyeleri arasından en çok kitap ödünç alan kullanıcıların listesi her yıl hazırlanmaktadır. 2- Pankartlar Kitap ve kütüphane ile ilgili sözler ve resimlerden oluşan pankartlar hazırlanmıştır. 3- El ilanları -Ödünç verme hizmeti ile ilgili el ilanları basılarak dağıtılmıştır. -Kütüphane hizmetlerini tanıtan el ilanı basılarak dağıtılmıştır. 4- Dergiler - Broşürler a)kütüphanemizi ve hizmetlerimizi tanıtıcı broşürler hazırlanmıştır. -Yenimahalle posta dağıtıcısı ile işbirliği yapılarak semtteki vatandaşların posta kutularına broşür ulaştırılmıştır. -Potansiyel erkek kullanıcılara ulaşılabilmesi için her Cuma namazından sonra Camii cemaatine broşür dağıtılmıştır. -Gazete okurlarına ulaşabilmek amacıyla 2 gazete bayii ile işbirliği yapılarak günlük gazetelerin içerisine broşür eklenmiştir. -Kurum ve kuruluşlarca düzenlenen etkinliklere katılan izleyicilere broşür dağıtılmaktadır. (Kutlu Doğum Haftası, 23 Nisan Şenlikleri, Turizm Haftası vb) -Okul dergilerinde kütüphaneyi tanıtıcı yazılar yayınlanması sağlanmıştır. 5- Afiş a) Biz kitap okuyoruz, ya siz! sloganlı ve b) Bilginin Sevgiyle Sunulduğu Yer sloganlı Kütüphanemizi tanıtıcı afişler hazırlanmıştır. 6- İlan Tahtası Kütüphanemizde yapılacak etkinlikler, yıllık raporlar, yerel basında çıkan haberler, ilde yapılacak olan etkinlikler kullanıcıları bilgilendirici makaleler, belirli gün ve haftalarla ilgili duvar yazılarından oluşturulmaktadır. 7-Ayraçlar Yerel imkânlarla kütüphanemizce tasarlanan ayraçlar bastırıldı. 8-Gazeteler Kütüphanemizde yapılacak etkinlikler, yıllık raporlar (kullanım istatistikleri vb.), basın bültenleri hazırlanarak yerel basın aracılığıyla duyurulmaktadır. Ayrıca yapılan etkinliklere muhabirler davet 4
edilerek etkinliklerin basında yer alması sağlanmaktadır. 2012 yılında 75 2013 yılında 110 haber yayınlanmıştır. Sözlü Araçlar 1- Yüz yüze Görüşme Halkı aydınlatmanın, kütüphaneyi tanıtarak kütüphaneye karşı olumlu tutum ve davranışlar geliştirip kütüphane kullanımının artırılması, okuma alışkanlığının kazandırılması, seçilen hedef kitlelere mevcut ve potansiyel kullanıcı grubuna ulaşılabilmesinin önemi İl Milli Eğitim Müdürlüğüne, İl Gençlik Hizmetleri Müdürlüğüne, İl Emniyet Müdürlüğüne, Halk Eğitim Müdürlüğüne, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne, Basın Mensuplarına ve Sivil toplum Kuruluşlarına yüz yüze görüşülerek anlatıldı. 2- Telefonla görüşme -Kütüphanede yapılacak etkinlikler kullanıcıların cep telefonlarına kısa mesaj olarak gönderilmektedir. -Kullanıcıların telefonla süre uzatma istekleri karşılanmaktadır. -Okuyucuların talep ettikleri kitaplar sağlandığında telefonla bilgilendirilmektedir. İş yerine kitap hizmeti: Kamu kuruluşlarında çalışanların zaman zaman kütüphaneye gelemedikleri tespit edilmiştir. Bu nedenle kullanıcıların telefonla talep ettikleri kitaplar kütüphane personeli tarafından götürülerek ödünç verilmektedir. (Kurumların çoğunlukla Hükümet Konağının içerisinde olması bu hizmetin verilmesini kolaylaştırmaktadır.) -otomasyon sisteminde Cep telefonu bulunan kütüphane Üyelerine bayramlarda kutlama mesajı gönderilmektedir. 3- Konferanslar -2009-2010 yıllarında kütüphanenin tanıtılarak kullanımının artırılması amacıyla 40 ilköğretim okulunda Kitap Okuma Alışkanlığı ve Kütüphane Kullanımı konulu konferans verilmiştir. -2012-2013 yıllarında 11 18 yaş grubundaki ilköğretim ikinci kademe ve lise çağındaki gençlere Bilgi Okuryazarlığı bilinci oluşturarak bilgi gereksinimlerini tanımlama, bilgiyi bulma, değerlendirme, etkin şekilde kullanma ve iletme becerisinin kazandırılması ve kütüphanenin tanıtılarak kullanımının artırılması amacıyla 45 okulda Bilgi Okuryazarlığı ve Kütüphane Tanıtımı konulu konferanslar verilmiştir. - Eğitim Başarısında Okuma Kültürü ve Kütüphanenin Rolü konulu konferans, -Avukat Yeşim Oktar VARLI Kadın Hakları ve Kadının Sosyal Yaşamdaki Yeri konulu konferansı, -Psikolog Çiğdem KARAASLAN Kadına yönelik Şiddetle Başa Çıkma Yolları konferansı -Psikolog Muradiye ORAL 6284 Sayı Yasa konferansı düzenlenmiştir. 5
-Emniyet Müdürlüğü konferans salonunda İl Emniyet Müdürlüğü Personeline Okuma Kültürü ve Okuma Alışkanlığı Kazandırma Yöntemleri konulu konferans düzenlenerek, kütüphanenin tanıtım cd si izletilmiştir. 4- Seminerler -Kişisel Gelişim Uzmanı Adem KARAFİLİK tarafından Öğrenmeyi Öğrenme konulu seminer, - Proje Hazırlamada Bilgilerin Toparlanması konulu seminer verilmiştir. - Kütüphaneye davet edilen gruplara, bireysel başvuran kullanıcılara kütüphane kullanma seminerleri verilmektedir. -K.Ü. Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi 3. Sınıf öğrencilerine kütüphanecilik semineri düzenlenmiş ve kütüphanenin tanıtımı yapılmıştır. 5- Kurslar Kütüphanelerin yalnızca kitap okunan yerler değil kültürel yaşam merkezi haline getirilmesi ve Potansiyel kullanıcı olan kurslara katılacak kursiyerlere kütüphaneyi tanıtarak Kullanımının sağlanması amacıyla, a) Emekliler ve Ev hanımlarına yönelik -Yağlı Boya Resim Kursu -Guaj Boya Resim Kursu -Sulu Boya Resim Kursu b)öğretmenlere Yönelik -Masa Tenisi Antrenörlük Kursu -Satranç Antrenörlük Kursu c) 5-18 yaş mevcut ve potansiyel kullanıcılara -Satranç kursu düzenlenmektedir. 6- Söyleşiler a)öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmak ve bu alışkanlığın sürekliliğini sağlamak, etkili ve sağlıklı iletişim kurabilme becerisi kazandırmak amacıyla, kütüphaneye çocuk kitapları yazarları davet edilerek söyleşi ve imza günleri düzenlenmiştir. -Aysel GÜRMEN -Necla Ülkü KUGLİN -Üzeyir GÜNDÜZ 6
-Sezer ODABAŞIOĞLU b) Çok kitap okuyarak ödül alan kullanıcılarla yerel basın söyleşisi 7- Diğer Araçlar -Masal Okuma Saatleri Okul öncesi kurumlarla işbirliği yapılıp her hafta bir okul davet edilerek masal okuma saatleri düzenlenmektedir. Massalar kütüphanemizce taranarak masal slaytları hazırlandı. -Kitap okuma Saatleri -İlk kademe okullarla işbirliği yapılarak Kitap okuma saatleri düzenlenmektedir. - İkinci kademe okullara iş birliği yapılarak kitap okuma saati düzenlenmektedir. - Okumanın yaşı yoktur sloganıyla Günışığı Yaşlı Hizmet Merkezi üyeleri ile süreli yayın okuma saati düzenlemiştir. -Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğünde görevli polis memurları ile kitap okuma saati düzenlenmiştir. Sosyal Hizmetler Bakım Sosyal Rehabilatasyon Merkezinde kalan genç kızlarla aylık kitap okuma saati düzenliyoruz. Görsel ve İşitsel Araçlar 1- İnternet / e-mail 2009 yılında Kullanıcıların Web sitesi üzerinden kütüphaneye ulaşabilmelerini sağlamak üzere http://www.kirikkalekutup.gov.tr/ adresli web sitesi kütüphanemizce hazırlanmıştır.2012 yılında içerik ve görünüm yeniden düzenlenmiştir. İnternet sitesinde yıllık raporlar, yeni gelen kitaplar, yapılacak ve yapılan etkinlikler yayınlanmakta, kullanıcıların süre uzatma, kitap istek talepleri karşılanmaktadır. Yeni gelen kitaplar, etkinlikler e-maili olan kullanıcılara elektronik posta ile gönderilmektedir. Ayrıca e-mail adresi olan okuyucuların doğum günlerinde bayramlarda kutlama mesajları gönderilmektedir. 2- Poşetler 2009 yılında Biz Kitap okuyoruz ya siz! ve Bilginin sevgiyle sunulduğu yer sloganlı kitap taşıma poşetleri yerel imkânlarla hazırlanarak kullanılmaya başlanmıştır. 2012-2013 yıllarında Kütüphaneler 7
ve Yayımlar Genel Müdürlüğünce gönderilen ödenekle kitap taşıma poşetleri yine aynı sloganlarla yeniden dizayn edilmiştir. 3- Sosyal Ağlar Kütüphanemizin aktif kullanıcıların ve potansiyel hedef kitlenin sosyal ağları kullandıkları tespit edilerek 2009 yılında kütüphaneyi ve etkinlikleri tanıtmak amacıyla facebook hesabı açılmıştır ve halen aktif olarak kullanılmaktadır. 2012 yılında twitter hesabı açılmıştır ancak kullanıcı kitlemizin twitter kullanmaması nedeniyle aktif olarak kullanılmamaktadır. Facebook hesabı ile yıllık raporlar, yeni gelen kitaplar, kütüphanemizce yapılacak ve yapılan etkinlikler, ilde Kamu Kurum ve kuruluşlarının, STK ların düzenleyeceği etkinlikler yayınlanmakta, kullanıcıların süre uzatma, kitap istek talepleri karşılanmaktadır. 4- Yarışmalar 8 -Satranç turnuvaları Çocuklar ve özellikle merkeze uzak semtlerde yaşayan ebeveynler için satrancın çok önemli bir spor dalı olduğu tespit edilmiş, Satranç İl Temsilciliğiyle görüşülerek temsilciliğin yılda 2 kez yaptığı turnuva sayılarının arttırılarak kütüphanede yapılması sağlandı. İlköğretim Haftası, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Gençlik ve Spor bayramı, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, 10 Kasım Atatürk ü Anma, Kütüphane Haftası haftalarında ve İl birinciliği, Yaza merhaba turnuvaları düzenlenmekte ve dereceye geren sporculara kitap hediye edilmektedir. Satranç turnuvaları Cuma, cumartesi, Pazar olmak üzere üç gün 7 tur düzlenmekte ve ödül töreni Pazar günleri yapılmaktadır. Turnuvalara 150-170 arası sporcu katılmakta ve her sporcunun en az 2 yakını ile gelmesi nedeniyle yaklaşık 450 kişiye kütüphane tanıtımı yapma imkânı sağlanmaktadır. - Kırıkkale İl Halk Kütüphanesine üye olup yıl içerisinde çok kitap okuyanlara her yıl Kütüphane Haftasında teşekkür belgesi ve kitap ödülü verilmektedir. (2010-43, 2012-35- 2013-34,2014-44). 5- Açılış, yıldönümü Kütüphane Haftalarında her yıl bir okulla işbirliği yapılarak tören yapılmaktır. Bu programda tiyatro, skeç, oratoryo, slayt gösterisi, müzik dinletisi, şiir dinletisi Düzenlenmektedir. 6- Konserler ve törenler Kütüphane Haftasında Kırıkkale Ustalar Topluluğu ile işbirliği yapılarak Ustalar Konseri verilmiştir. 7- Film ve Videolar Belirli gün ve haftalarda kütüphanemizce hazırlanan videolar kullanıcılarımıza sunulmaktadır.
Çocuklara Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünden sağlanan İlgi ve Bilgi isimli çizgi film ve çocukların gelişimine uygun farklı çizi filmler izletilmektedir. 2013 yılında sokak röportajları yapıldı ve kütüphane haftasında sergilendi 8- Kokteyl ve yemekler -Anneler Gününde kadın kullanıcı ve çocuklarla piknik organize edilerek annelere hediyeler verilmiştir. -Dünya Kadınlar Gününde Kitaplarla Çay Saati etkinliği düzenlenmiştir. -Günışığı Yaşlı Hizmet Merkezi üyeleri ile çay saatinde süreli yayın okuma etkinliği düzenlenmiştir. 14 Şubat Kütüphaneleri Seviyorum 9- Sergiler a)kütüphaneye yeni gelen kitaplar Kütüphanemizde ve Kütüphane Haftasında Kültür merkezinde sergilenmektedir. b)kurum ve kuruluşların düzenlediği açılış, anma törenleri ve önemli günlerde programların düzenlendiği salonlarda kütüphane materyalleri sergisi düzenlenmektedir. -Aile ve sosyal Politikalar il Müdürlüğünde 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nde kadın yazarların kitapları ve kadınları ilgilendirecek materyallerden oluşan sergi düzenlenmiştir. -Kültür Merkezinde 10 Kasım Atatürk'ü Anma Günü ve Atatürk Haftası, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı nda Atatürk Konulu Kitap ve fotoğraf sergisi, -Kültür Merkezinde Turizm Haftasında Turizm konulu kitap sergisi, -Mevlana Kitapları Sergisi, -Mehmet Akif Ersoy Kitapları Sergisi düzenlenmiştir. -3-7 yaş çocukların kütüphanemizde yaptıkları resimlerden oluşan sergi halen yer almaktadır. -Çocuk kitapları sergisi, - Kitap Kapağı Tasarımları Sergisi -Karikatür Sergisi -Kütüphanemizde düzenlenen Atölyelerde üretilen Kitap Atölyesi Minyatür Kitap, Akordeon Kitap, tünel Kitap, Kil tablet sergileri ve -Ayraç Atölyesi nde üretilen eserler sergisi düzenlenmiştir. 9
-Kültür Merkezinde, Kütüphane Haftasında kütüphanemizde düzenlenen resim kursuna katılan kursiyerlerin resimlerinden oluşan yağlı boya resim sergisi düzenlenmiştir. 10- Diğer araçlar -Kitap Atölyesi: Bilsem ve Kale Orta Okulu Dağcılık Kulübü ile işbirliği yapılarak Kütüphanede Kitap atölyesi kurularak Kil tablet -Minyatür kitap- Akordeon Kitap- Tünel kitap -Çubuk Kitap üretildi. -Ayraç Atölyesi: Kütüphanede düzenlenen satranç kursuna katılan kursiyerlerin velileri, kütüphane personeli ve kütüphane kullanıcılarından oluşan ayraç atölyesi kuruldu. Ayraç atölyesinde kütüphane tanıtımında kullanılmak, kütüphane kullanıcılarına hediye edilmek üzere çeşitli model ve renklerde ayraç örgü çalışması yapıldı. Kütüphanemiz çocuk bölümü kullanıcıları ve kütüphane personeli ile abeslang (reprezantlardan temin edilmektedir) ve stikerlarla ayraç üretilmektedir. -Resim Atölyesi 3-7 yaş çocuklarla resim yapma saati düzenlenerek resimler sergilenmektedir. -Kitap Kapağı Tasarım Atölyesi Atatürk Orta okulu ile işbirliği ile Kitap kapağı tasarım atölyesi kuruldu. Hazırlanan kitap kapakları sergilendi. -Oyun Atölyesi Okul öncesi eğitim alan kullanıcılarla ve anaokulları ile oyun saati düzenlenerek kütüphane bahçesinde çeşitli oyunlar oynanmaktadır. Hafıza oyunu çocukların konsantrasyon, odaklanma,ve idrak yeteneklerinin ve dolayısıyla hafızalarının gelişmesine yardımcı olur. Bu amaçla Kütüphanemizce, çizgi film kahramanları, hayvanlar, ve meyve resimlerinden oluşan kartlar hazırlanarak okulöncesi eğitim alan çocuklarlar ile oynanmaya başlanmıştır. Bilmece kartları, eş anlamlı, zıt anlamlı kelime kartları hazırladı. Hikaye Tamamlama Atölyesi: 14 Şubat Dünya öykü gününde kütüphanede öykü okundu atölyeye katılımcılarıdan öyküyü tamamlaması ve resmetmesi istendi. Sosyal Sorumluluk Projeleri -Mavi Kapak Kampanyası ile 25 yaşında spastik özürlü gence engelli sandalyesi sağlanmıştır. 10
-Kütüphanemde atık pil kutusu ve kağıt dönüşüm kutuları bulunmaktadır. 2008 Yılından itibaren uygulanan Hakla İlişkiler Projelerinin Ödünç verme ve Kullanıcı Sayısı oranları üzerindeki gelişimi aşağıdaki gibidir. 2008-2013 yılları arısında yapılan etkinlik sayıları Yıl Etkinlik sayısı Toplam İzleyici Sayısı Yetişkin İzleyici Sayısı Çocuk İzleyici Sayısı 2008 32 4652 1222 3430 2009 39 5157 880 4277 11
2010 71 7285 1675 5610 2011 68 7284 2431 4853 2012 112 19923 9936 10017 2013 100 13292 3662 9630 12