Yeni Ve Prestijli Bir İşe Ne Dersiniz? İşbu kitabın içinde bazı video ve kare kod şifrelerini çözebilmeniz için akıllı telefonunuzda "QR Code", "QR Kod Okuyucu" programlarının olması zorunludur. Bunun için Apple Store veya Google Play'den indirmeniz gereklidir. Kitabı okurken keyif almanız dileğiyle...
İÇİNDEKİLER Sa ş Otoma İşletmeciliği... Niçin sa ş otoma işine girilmeli?... Sa ş Otoma yerleş rmek için doğru yerler... Sa ş Otoma türüne bağlı olarak farklı iş modelleri... İh yacınıza uygun Sa ş Otoma tedarikçisini bulmak.. Uyarılar... Sıkça sorulan sorular... Ek 1: Otomat İşletmeciliği için İşyeri Ziyaret Formu... Ek 2: Örnek Sa ş Otoma İşletmeciliği Sözleşmesi... Ek 3: Ürün Tespi için Çalışanlara uygulanacak anket.. 2 8 10 12 16 20 22 38 41 45-1 -
Eski bir matema kçi olan Hero of Alexandria nın eski tapınaklara su dağıtmak için jeton ile çalışan bir sistem kullandığı düşünülürse, sa ş otomatlarının tarihinin mila an önce 215 yıllarına kadar dayandığı söylenebilir. Yakın geçmişte, 1888 li yıllardan sonrasına bakıldığında Thomas Adams of Newyork şirke nin tren istasyonlarında Tu Fru sakız makinalarının kullanması, günümüz insanlarının alışveriş alışkanlıkları için devrim niteliğinde olmuştur. Sa ş otoma endüstrisi sadece Amerika da 30 milyar dolarlık bir ekonomik hacime sahip bir sektördür. Günümüzde insanlar ar k neredeyse düşünebildikleri her şeyi bu makinalardan temin edebiliyorlar. Süregelen sa ş otoma ürünlerinin dışında, ar k insanlar elektronik cihazlardan ilaca kadar her türlü ih yaçlarını Otoma k Sa ş Makinelerinden sağlayabilmektedirler. Teknolojinin gelişmesi ve internet kullanımının yaygınlaşması ile birlikte sa ş otomatlarının kullanılması vazgeçilmez bir kazanç yöntemi olmuştur. Sa ş otoma işletmecileri diğer iş kollarına kıyasla büyük bir avantaj ve kazanç kapısını aralamaktadırlar. Diğer bilinen sa ş yöntemleriyle kıyaslandığında Sa ş Otoma İşletmeciliği tamamen nakit, sürekli ve öngörülebilir bir gelir kaynağı sağlamaktadır. Sa ş otomatları işletmeciliğini yapan kuruluşlar, müşterilerine ürünlerin toptan alımını gerek rmeden çok çeşitli ürünlerin modern ve hijyenik biçimde temini olanağını sunmaktadırlar. Bunun yanı sıra bazı Sa ş Otoma Operatörleri aynı zamanda ithalatçı ve distribütör firma rollerini üstlenmektedir. Böylelikle hem kendi çalış rdığı Sa ş Otomatlarını uygun fiyatla sa n alabilmekte hem de Sa ş Otoma sa ş potansiyellerini değerlendirerek karlarını maksimize etmektedirler. Ancak bu durum aynı zamanda müşterilerinin rakipleri olmaları ve bu nedenle de Sa ş Otomatlarını çok yüksek kar marjları ile satmak istemeleri sonucunu doğurabilmektedir. En makul tedarik yöntemleri direkt üre cilerden ya da sadece ithalatçı ve distribütör firmalardan cihaz sa n almak olarak karşımıza çıkmaktadır. Otoma k sa ş makineleri uzun yıllar kullanılabilecek ve tabia ile bakım ve parça değişimi gerek ren makineler olduğundan, en man klı alışveriş varsa ülkenizde yerleşik üre cilerden sa n alınması olacak r. Sizlere OTOMATLARI ulaşılmaz gösterecekler (5000-6000 bedellerle fiyatlar başlayacak), REKABETİ MİNİMİZE etmek kendi karlarına sizleri ortak etmemek adına- VENDING SEKTÖRÜNÜN gelişmesini engellemek isteyenlerle karşılaşacaksınız. Şaşırmayın bu insanlar size YERLİ ÜRETİMİN olamayacağından dahi bahsedecekler. Bu gaflet ve delalet içerisinde olabilen bazı al-sat firmaları bedbahtlar, sizleri yanlış yönlendirmeye de çalışacaklar: Ha a sizlere 10 yaşında, 15 yaşında AHI gitmiş VAHI kalmış cihazları, makyajlayarak - satmaya kalkacaklardır. - 2 -
Türkiye de bir konu popüler olunca herkes o konuya adeta hücum etmekte. Bakıyoruz dün 1 tane olan eczane, bugün aynı sokakta 3 tane ya da eskiden 1 tane olan emlak ofisi şimdi 3 tane Bu örnekleri çoğaltmak mümkün. Ancak her zaman işi layığıyla yapan firmalar uzun vadede kazanmaktadır. Elektral A.Ş., 1978 yılında kurulmuş olup, otomat işine daha siyah beyaz fotoğraflar gündemdeyken başlamış r. İşte kurucumuz, Yüksek Mühendis Sayıl Dinçsoy un o yıllarda ELEKTRAL A.Ş. ailesiyle geliş rmiş olduğu TAM OTOMATİK BİR ÇAY MAKİNESİ O yıllarda röle man ğı ile tasarlanan bu sıcak içecek otomatları 2000 yıllar ile mikroişlemci tasarımlı hale büründü. Ha a mikroişlemcilerinde en gelişmişi olan ARM tabanlı st32 gibi Avrupa da üre len rakiplerinin de ötesine geç. Bu sadece bir Üre m değildi Bu bir Rüyanın gerçekleşmesiydi Öğrencilik yıllarında Hollanda da gördüğü kullandığı cihazları, Ülkesinde ÜRETİP, DÜNYAYA İHRAÇ EDİP, ÜLKESİNE KATMA DEĞER sağlamak..bu Rüya. O yıllardan, bugünlere gelindiğinde Sayıl Dinçsoy ye ş rdiği 2 oğlu, ekibindeki deneyimli personeli ve ya rımları ile ELEKTRAL A.Ş yi bir DÜNYA MARKASI haline ge rdi. Elektral A.Ş. ileri teknoloji üreten bu üre mde Üniversite, Devlet ve birçok kurumu entegre eden bir üst kimlik yara p, yaklaşık 10 milyon TL lik bir ya rımla TAM OTOMATİK BİR OTOMAT ÜRETİM FABRİKASI kurulmuştur. Bugün Avrupadaki imalatçıların dahi hayranlıkla yeniliklerini izledikleri ELEKTRAL A.Ş nin tanı m videosuna aşağıdaki Kare Kodu akıllı telefonunuza okutarak izleyebilirsiniz. Elektral yürümüyor, koşuyor!... - 3 -
300 kg lik bir bisküvi otoma nın ELEKTRAL A.Ş. nin fabrikasında 55 dakikada üre ldiğini biliyor muydunuz? Ya da Mondelez in kullanmakta olduğu JACOBS Kahve Dispenselerinin fabrikamızda 12 dakikada üre ldiğini.bunlardan Ülkemizde ELEKTRAL markasıyla 3500 adet çalış ğını. İşte bu HEPİMİZİN ORTAK ESERİDİR.. Elektral A.Ş., 1978 yılında Devlet Planlama Teşkila nın teşviki ile kurulmuştur. İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesinde, 3 tesis ve toplam 20.000 m² kapalı alanda üre m yapan, senede 1 milyonun üzerinde yüksek teknolojili Elektronik Cihaz imal edebilen MİLLİ bir kuruluştur. Yazılım, Donanım, Mekatronik, Elektronik, Savunma Sanayi konularında üre m yapan ELEKTRAL, gerçekleşen bilanço rakamlarıyla, sektöründe vergide al n madalya, gerçekleşen ihraca yla da gümüş madalyaya layık bulunan, bölgesinde is hdamda ilk 2 de, bağlı bulunduğu vergi dairesinde de ilk 10 içine girmiş, İHRACATIN YILDIZI ödülünü birincilikle kazanmış r. - 4 -
ELEKTRAL A.Ş. üre mlerinin %65 ini YURTDIŞINA İHRAÇ ETMEKTEDİR. 2013 senesi sonunda IAOSB tara ndan İNOVASYON YARIŞMASINDA BİRİNCİLİK ALAN FİRMAMIZ, 2011 yılında İSTANBUL SANAYİ ODASI tara ndan İNOVASYON ÖDÜLÜ de almış r. Sa ş Otomatları konusunda dünyadaki en son yeniliklere adapte, kendi anakar nı ve parçalarını kendi üretebilen, saç halinde giren metalin, yüksek teknolojili ürün olarak çık ğı Ortadoğunun en büyük üre m tesisine sahip olan ELEKTRAL, mdb-execu ve çalışabilen, en yüksek performanstaki mikroişlemci seçimleri ile Temassız kredi kar, kağıt para, bozuk para (iadeli), personel kartlarıyla (Akıllı kartlar) çalışabilen cihazlar üretmekte, bugün konusunda dünya mucidi olarak bilinen İTALYANLARA dahi cihaz ihraç etmektedir. İnova f ürün seçenekleriyle bugün KAHVE OTOMATLARI, SNACK (BİSKÜVİ) OTOMATLARI, SU OTOMATLARI, SICAK BÖREK GEVREK POĞAÇA OTOMATLARI, DONDURMA OTOMATI, MİNİ BÜFE & MAKSİ BÜFE, GAZETE OTOMATI, ÇOK AMAÇLI KUTU OTOMATLARI, İMAJMATİK, PEDMATİK, SAÇ DÜZLEŞTİRME OTOMATI, SOĞUK SANDVİÇ OTOMATI, SOĞUK İÇECEK OTOMATI (SU VE KUTU), TATLI OTOMATI, SİPARİŞ ESASLI OTOMATLAR ( PARFÜM, İBADET, KÖMÜR, SİGARA, SPORCU DESTEK IÇECEĞI OTOMATI, ÇIÇEK OTOMATI, SU OTOMATI, IŞ GÜVENLIĞI OTOMATI...vb) geniş üre m kapasitesiyle, müşteriye fiş kesebilir, yaş sorgulayıp ona göre sa ş yapabilir. Sahibine raporlamalar gönderebilir. - 5 -
Elektral A.Ş., %100 yerli sermayeli bir Türk firması olarak, 35 yıllık deneyimi ile 5000 den fazla referansa sahip r. Bu birikimi, elektronik-mekanik ve yazılım konuları ile birleş rerek, en yüksek kalitede, en uygun fiya a ürünler olarak halka arz eder. Müşteri memnuniye ni 1. ilke olarak kabul eden Elektral, modüler üniteleri ile dünyanın herhangi bir yerindeki cihazına, hızlı ve ekonomik servis hizme sağlar. Elektral - Tru-VEND markalı cihaz kullananların depolarında ATIL CİHAZ bulunmaz. Türkiye ye mal olmuş şirke miz, Türkiye nin 2023 hedefi olan 500 Milyar Dolar ihracat için kendi stratejisini belirlemiş ve bunun için 2011 yılından i baren projelerini revize edip, çalışmalarına hız kazandırmış r. Önümüzdeki 10 yıllık planda, oluşturduğumuz projeler ve stratejik plan ile Elektral bir Dünya Markası olacak r. Sürekli iyileş rme ve geliş rmeyi ilke edinen, yüksek teknolojili üre m ile kg ı 40-100 arası değişen cihazlar üreten, MİLLİ firma ELEKTRAL, dün ve bugün olduğu gibi, yarın da üretecek-ihraç edecek ve ÜLKEMİZE DAHA BÜYÜK KATMA DEĞERLER yaratacak r. Nakit para ile çalışan, personel gideri ve sorunu minimize edilmiş, çalışma saatlerinizin esnek olduğu, bu sektörde %100 Yerli üre m Elektral Tru-VEND Sa ş Otomatları çalışacak. Sizler kazanacaksınız - 6 -
Arkasında yaklaşık 40 senelik üre m tecrübesi olan Kurumsal ve gerçek bir fabrika ile KALİTE, EKONOMİ ve SATIŞ SONRASI HİZMETİNİ birarada bulabilecek, teknik eleman is hdam derdini düşünmeden, FİLONUZU KURUP, KAZANMAYA BAŞLAYACAKSINIZ.. - 7 -
NEDEN SATIŞ OTOMATI İŞLETMECİLİĞİ? Sa ş otoma işindeki fikir yatakta dinlenirken ya da başka bir işle uğraşırken bile para kazanabilmek r. Bu neredeyse doğruluğuna inanılamayacak kadar güzel bir fikirdir. Elbe e her karlı sektörde olduğu gibi sa ş otoma işletmeciliğinde de dikkatle ele alınması gereken önemli detaylar vardır. Bu konuya kitapta ilerleyen bölümlerde yer verilecek r. Eskiden Ülkemizde çok popüler olan teksi l sektöründen, ürün dağı m Toptancılıktan bir sürü girişimcinin gezici ekibi boşa çıkmış, bu sektöre yönelmişlerdir. Ancak Ülkemizde VENDING konusunda potansiyel çok büyük olup, Pazar da son derece gelişime elverişlidir. Daha ilk günden kazanç sağlamaya başlarsınız. Sa ş otoma nı ürünlerle doldurulup kullanıma hazır hale geldiği andan i baren daha fazla bir ya rım yapma gereği olmaksızın sa ş otoma nız para kazanmaya başlar. Otomat işletmeciliğinin başka bir avantajı ise, çok az sayıda iş kolunda olan ileriye dönük öngörülebilir gelir ve nakit akışı sağlamasıdır. Sa ş otomatları büyük çapta işten çıkartmaların yaşandığı ekonomik buhran dönemleri hariç, kriz dönemlerinden ve ekonomik daralmalardan pek etkilenmezler. Böylelikle yap ğınız ya rımın ne kadar süre içerisinde kar etmeye başlayacağını kes rebilir işinizi büyütmenin planlarını daha sağlam verilere dayanarak yapabilirsiniz. Gece ve gündüz her gün! Hiç kuşkusuz çalışma saatleri bakımından kıyaslandığında bir günde normal bir sa ş elemanından, (ha a üç tane sa ş elemanından bile) daha fazla saat çalışabilme özelliği vardır. Sa ş otoma nız sizin için bütün bir yıl hiç ara vermeden 7/24 çalışan bir sa ş elemanıdır. Hem İngilizce bilir, hem Türkçe, kimseye veresiye satmaz, kandırmaz, hile-hurda yapmaz. Hastalanmaz, kıdem tazmina, ihbarı, iş kanunu yoktur. Her ay amcası-dayısı ölmez, avans istemez, işe geç gelmez. Ağrısı, nazı olmaz. Devamlı ve is krarlı bir şekilde ya rımınız size gelir sağlar. Otoma k sa ş makinelerinin aylık ortalama kazancı, kurulup çalış rılmaya başladıktan birkaç ha a sonra öngörülebilir hale gelmektedir. Diğer bir avantajı ise otomat sahipleri cihazı kullanmaya başladıktan sonra sa ş ista s klerini inceleyerek sonraki aylarda elde edilebilecek ortalama geliri önceden tahmin edebilmektedirler. Akıllıca seçilmiş bir lokasyonda çok düşük işletme ve bakım maliyetleri ile çalışacak Sa ş Otomatları yap ğınız ya rımı en kısa süre geri kazanacak r ve is krarlı bir gelir oluşturacak r. - 8 -
Ek işten kendi işinizin patronu olmaya geçiş Otomat isletmeciliğinde işinizi yaparken fazladan zaman harcamanıza gerek yoktur. İster sekizal işinde çalışın ya da kendi işinizi yapıyor olun. Kendi işinizi bırakmadan ek bir iş olarak otomat işletmeciliğine başlayabilirsiniz. Kazandığınız para miktarı ar ğı zaman işinizi bırakıp, yalnızca kendi işinizin patronu olabilirsiniz. Otomat işletmeciliğinden elde edebileceğiniz kazanç Sa ş Otoma filonuzun büyüklüğü ile yakından ilişkilidir. Sa ş otoma işletmeciliğinde genel maliyetler. Otomat işletmelerindeki sabit ya rım maliyetlerinin diğer işletme türlerine göre oransal olarak çok daha az olmasının yanında aynı zamanda daha rahat ve sorunsuz bir iş r. Makinelerin genel bakımının ve bazı tamir işlemlerinin öğrenilmesi durumunda fazladan işçi çalış rmanıza gerek olmayacak r. Bu sayede muayyen büyüklüklere ulaşıncaya kadar işçi maaşı, sigorta giderleri gibi birçok ilave sorunu düşünmek zorunluluğunuz ortadan kalkacak r. Doğru yerde konumlandırılmış sa ş otomatları size reklam yapmanızı gerek rmeden işinizi sürdürebilme olanağı sağlar. Otomat işinde elde edeceğiniz tecrübeyle, zamanla doğru lokasyonlarda doğru ürünleri sa ş otoma nızda satmaya başlayacak ve dolayısıyla hızla büyüyen işiniz ve otomat filonuz için daha uygun fiyatlı sa ş otoma alma şansı elde edeceksiniz. Bu p operasyonel deneyimler karlılığınızı ar racak r. Maliyet kalemleri; Sa ş Otoma Cihaz Ya rımları, Ulaşım, Lokasyon Tespi vb. Genel Giderler ile gerçekleş rilecek Ru n lokasyon ziyaretleri ile ilgili karşılamanız gerekecek maliyetler ile sa şını gerçekleş receğiniz ürünlerin temini ve var ise eleman giderleri gibi unsurlar olacak r. Unutulmaması gereken bir diğer konuda özellikle büyük otomatların taşınıp yer değiş rmesinde karşılaşılabilecek zorluklar ve yüklenilebilecek maliyetlerdir. Bu iş için gerekli donanım ve taşıma araçları ile işçilik giderleri göz ardı edilmemeli ve yer seçimine çok dikkat edilmelidir. - 9 -
OTOMATINIZ İÇİN DOĞRU YERİ SEÇME Akıllıca seçilmiş bir lokasyonda çok düşük işletme ve bakım maliyetleri ile çalışacak Sa ş Otomatları yap ğınız ya rımı en kısa süre geri kazanacak r ve is krarlı bir gelir oluşturacak r. Doğru yer seçimi için pek çok farklı metod kullanabileceğiniz gibi, profesyonel yardım almayı da deneyebilirsiniz. Doğru yer seçimi daha çok kazandıracağı gibi cihazların sık sık yer değiş rmesinin önüne geçecek ve karlılığınızı ar racak r. Profesyonel şirketlerden yardım alın. Bu tür şirketlerden yardım alınması otomat sahipleri tara ndan genellikle masraflı ve gereksiz bulunmaktadır ve şirke n göstereceği noktaları kendilerinin de dolaşarak bulabileceklerini düşünürler. Ancak bu şirketleri kullandığınız zaman hem çok daha hızlı bir sürede iyi bir lokasyon bulursunuz hem de bu şirketler sayesinde kiralayacağınız yerler için yetkili kişi veya organizasyonlara ulaşmanız çok daha kolaylaşır. Bu sayede çok daha çabuk bir sürüde otoma nız sizin için para kazanmaya başlar. Çok sayıda Otomat İşletmecisinin rakip olmadığı bakir pazarlarda bu p profesyonel şirketlerin varlığından söz edilemeyeceği gibi aynı zamanda onlara duyulan ih yaçta olmayacak r zira piyasada Otomat Yerleş rebileceğiniz binlerce lokasyon bulunacak r!.. Okullar, fabrikalar, öğrenci yurtları, alışveriş merkezleri, hastaneler, benzin istasyonları, spor salonları ve başka kalabalık yerlerle ir bata geçin. Çeşitli yerlerle yazışmaya geçmeniz daha iyi bir yer bulmanızda yardımcı olmanın yanı sıra piyasadaki kiralar konusunda fikir sahibi olmanızda yardımcı olur. Yeni açılan alışveriş merkezleri genellikle ucuz fiyatlar teklif ederek sizinle uzun yıllar boyu sürdürülebilecek bir ilişki geliş rmeye çalışırlar. Otomat işletmeciliğinden daha çok kazanmak için genellikle kira ya da komisyon istemeyen ancak personel sayısı ya da ziyaretçisi fazla olan karlı otomat çalışma alanlarına En İyi Hizme sunarak filonuzu genişletmek daha man klı olacak r. Bulunan yerin incelenmesi. Bulunan yerin kiralanmasından önce siz ve sizin temsilcinizin fiziksel olarak kiralanacak yerin gözle kontrol edilmesi çok önemlidir. Bu sayede otoma n çevresindeki yaya trafiği anlaşılacağı gibi sa ş otoma nın görünebilinirliği de daha iyi bir şekilde belirlenmiş olunur. Birçok otomat sahibi yeni bir yer kiralamadan önce araba ile çevreyi gezerek çevre konusunda daha ayrın lı bir fikir edinmeye çalışmalarının yanı sıra kiralayacakları çevrede anket yaparak hem doğru noktayı hem de müşterilerin ih yaç duyduğu ürünleri tespit etmeye çalışırlar. - 10 -
Bu işte çok tecrübeli otomat sahipleri bile bazen buldukları yeni yerlerden çok fazla kar edemeyebilirler. Çünkü piyasada çok değişik nedenlerden ve kontrol edilemeyen sebeplerden dolayı bulunmuş olan yerin durumu, yaya trafiği vb. değişebilir. Bu sebeple otomat sahipleri daima otomatların yeri ve durumunu kontrol etmek zorundadır. Bazen değişen koşullara ayak uydurmak için değişik ürünler pazarlanabilir ya da sa ş otoma başka bir noktaya taşınabilir. Her zaman kalabalık yer doğru yer olmayabilir. Önemli olan Alterna fsiz olabilmek r. Yani siz Taksim Meydanına otomat koymayı çok karlı görebilirsiniz. Ancak onun etra nda olan alterna f büfeler, dükkanlar bunun cazibesini ortadan kaldırabilir- verimi düşürebilir. Onun yerine 80 kişinin çalış ğı ıssız bir mahalledeki bir Fabrika çok daha verim sağlayabilir. Tabii bunun yanında çevresel koşullar da önemlidir. Siz Müslüman mahallesinde Salyangoz satmamalısınız. Yani doğru ürünleri, doğru zamanda son kullanıcıya sunmalısınız. Kışın enerji verici ürünler, yazın light ürünler. Ya da kışın Sıcak İçecek otomatları (Maxi Kafe), yazın Soğuk İçecek Otomatları (Maxi-Büfe) gibi Otoma Elektral den alarak KALİTEli makinaya ulaşırınız ancak içindeki ürünü de KALİTEli seç ğinizde müşteriniz daha mutlu olacak, sa şlarınız artacak r. Otoma n konulacağı yerde güvenlik kamerası olması (CCTV) tercih edilmelidir. Bugün askeri tesis, fabrika gibi yerlerde otomatları ters dahi çevirmektedirler. Bunun için de gerekli önlemler sıkıca alınmalıdır. (sabitleme, kamera, demir fence, alarm gibi) - 11 -
SATIŞ OTOMATI TÜRLERİ (Sa ş otoma türlerine göre) Günümüzde hemen her şey sa ş otomatlarıyla sa labilmektedir.(her türlü kutu içecekler, sakız, a ş rmalıklar, bisküvi, sıcak ve soğuk kahve, sigara, sosisli sandviç, ekmek ha a pizza bile sa labilmektedir.) Ürün Sa ş otomatları, kondom ve ped satan makinalar küçük ve muhtelif amaçlı otomatları bir tarafa bırakır isek yaygın olarak kullanılmakta olan 3 ayrı kategoride ele alınabilir. Yiyecek sa ş otomatları Sa ş otomatları içinde yiyecek (snack) a ş rmalık sa ş otomatları yaygın bir türdür. Sogutma vb. özel saklama koşulu gerek rmeyen ve pake nden açılıp yenilmeye hazır şekilde olan a ştırmalıkların sa ldığı sa ş otoma türüdür. Bu tür makinelerde neredeyse her türlü ürün sa labilmektedir ve bu tür sa ş otomatlarının temizliğe çok az gereksinimi vardır. En etkili örneklerden biri olan Mini Büfe bu tarz sa ş otomatlarındandır. Duvara monte edilebildiği gibi baza üzerinde de durabilmektedir. Ha a istendiğinde Mini Büfeye soğutma modülü de takılıp, iç derecesini ortamdan 5-6 derece düşük hale ge rmek mümkündür. Yiyecek ve içecek sa ş otomatları Bu tür sa ş otomatlarında hem a ş rmalık ürünler hem de soğuk içecekler aynı anda sa labilmektedirler. Bu tür sa ş otomatlarında değişik ürünler için ayrı sıcaklık bölümleri bulunmaktadır. Bu tür otomatlar alışveriş merkezlerinde, okullarda, yurtlarda, havaalanlarında, spor salonlarında, petrol istasyonlarında ya da diğer kalabalık halka açık yerlerde sıkça kullanılmaktadır. Örnek: Maxi Büfe - 12 -
Kahve Otomatları Bu tür otomatlar iki türdedir. 1. Çay ya da kahve otomatları Kahve otomatları çok değişik türde kahve ve suda çözülebilen instant içecekler sunabilmektedir. Bu iki tür sa ş otomatları da Espresso, Cappuccino, Mochaccino gibi çok değişik türde kahveler hazırlayabilirken yalnızca tek p içecek hazırlayabilen otomat türleri de bulunmaktadır. Kahve otomatlarını ücretsiz çalışan HoReCa tarzı dispenserlerden ayıran temel özellik üzerlerindeki Para Mekanizması ile ücretsiz sunum değil Sa ş Gerçekleş rmesidir. 2. Kahve Dispenserleri Bu tür otomatlar genel olarak HoReCa ( Hotel, Restaurant, Cafe) sektöründe ve küçük ofislerde kullanılmakta olup ücretsiz ürün sunmaktadır. Bu tür otomatlarda sunulan içecek fiyatları genellikle ucuz ve servis konsep farklı olduğundan para mekanizması kullanılmaz. Dökme ürün sa ş otomatları (Bulk Vending Machine) Sakız ve Top Otomatları Bu tür sa ş otomatları daha küçük boyutlarda olup daha çok sakız, şeker, oyuncak gibi ürünleri rastgele dağı rlar. Bu tür sa ş otomatlarında sa lan ürünlerde kar oranı diğer tür sa ş otomatlardan daha yüksek r ancak sa ş hacmi diğer otomatlara göre daha düşüktür. Bu tür sa ş otomatlarına yer bulmak diğer sa ş otomatlarına göre daha zordur. Eğer bu tarz sa ş otomatlarından elde edilen toplam kar içecek otomatlarından daha fazla ise bu tür sa ş otomatları kullanmak daha man klıdır. Mesela sakız ve top otomatlarından ha ada 20$ kazanıyorsanız ve de ha ada 400$ kazanmak is yorsanız. 20 tane sa ş otoma na ih yaç duyacağınızdan bu kadar otomata yer bulmak ve işletmekte farklı bir işletme yapılanması gerek rmektedir. İlk çık ğı zamanlarda çok popüler olan bu otomatlar, ar k eskisi kadar revaçta değildir. İşte her yere verebileceğiniz EKONOMİK MODEL KAHVE DİSPENSERİ - 13 -
Dondurma otomatları Dondurmayı sevmeyen var mı? Peki Dondurma Otoma nı.. -20 C de 6 ra ve yüksek ürün kapasitesi ile, acil durumlarda sahibini uyarabilen erken uyarı sistemi donanımlı Vend-ICE ile dondurma satmak için tezgahtara gerek kalmadı Algida, Panda, Golf, Mado aradığınız çözüm burada Ar k otellerde, okullarda, plaj, spor salonu, parklar ve benzeri yerlere otoma k dondurma sa ş makineleri yerleş rerek, para kazanabilirsiniz. Bu makineler telefonunuza mesaj atarak size bilgiler de gönderebilmektedir. Kitap otomatlar Kitap otomatları ile ister kredi kar ile isterse de kağıt para ve iadeli bozuk para sistemi ile yaklaşık 20-30 farklı kitap satabilirsiniz. Ozel tasarım bu otomatlar ile insansız kitap almak mümkündür. Bu otomatlarımız Ege Üniversitesi Hastanesinde 3 adet yanyana uzun zamandır çalışmakta ve vatandaşlara hastalıklar ve sağlık hakkında eği ci ve öğre ci kitaplar sunmaktadır. - 14 -
İş Güvenliği Otomatları İş ve işçi Güvenliği konusunda Ülkemizde yapılan radikal değişiklikler ve farkındalıktan sonra Büyük Firmalar üre m sahalarına Kişisel Koruyucu Donanım ürünlerini veren otomatlar koymaya başlamışlardır. Elektral'de bu donanımlara özel ve uygun otomatlar geliş rmiş r. Bugün Türkiye'nin en gözde üre m firmalarında Tru_VEND sa ş ve isg otomatları çalışmaktadır. Bu otomatlar sayesinde personelin üzerinde olan sarf isg donanımları takip edilmekte, çeşitli kurallar çerçevesinde ürünler verilebilmesi sağlanmaktadır. Server üzerinden tüke m/kişi dataları alınabilmektedir. Protein Otomatları Spor salonlarında açık protein tozu sa lması ya da shaker ile karış rmasının alterna fi Protein Otomatlarıdır. Bu cihaz insan elinden 265 kat daha hızla protein destek içeceği hazırlayabilmektedir. Bozuk para ve kartlı sistemler çalışan bu cihazlar, 300 cc bardaklara dolum yapabilmektedir. Oda sıcaklıklığında ve shakera yada Bardağa dolum yapar. Kısa sürede parasını çıkaran bu cihazlar, tüm spor salonlarında olması gereken Su Otoma, Kahve Otoma gibi akıllı seçimdir. Çorba Otomatları Soğuk bir kış gününde, keyifli bir molada siz de kahveye alterna f arıyorsanız işte Çorba Dispenserleri, çözüm. Belediyeler, Akaryakıt İstasyonları, Dershaneler, Stadyumlar vb yerlerde 8 sn.de çorbanız hazır. 3 farklı çeşit çorba hazırlayabilen, hızlı ve basit bu makineler ile sunumlarınız çok daha rahat ve seri. Çiçek Otomatları Karoselli sa ş otomatları ile ürün düşmeden, geniş ürün hazneleri ile görsel yönü yüksek ürünler sunabilirsiniz. İsterseniz çiçek, balık av malzemesi, kömür pake ya da hediyeler koyup, müşterinin seçimle uygun ürün almasını sağlayabilirsiniz. Yeterli tutar a lır ve seçim yapılırsa, her ürünün kendi kapısı açılır hale gelir. Çok amaçlı olarak kullanımı mümkündür. - 15 -
Doğru tedarikçiyi bulmak. Güvenilebilir sa ş otoma tedarikçisini bulmak bu iş kolunda uzun dönemde başarıda kilit faktördür. Bu konuda araş rma yapmak gereklidir. Çevrenizdeki otomat üre cileri ve distribütörlerini ziyaret ederek incelemelerinize başlayabilirsiniz. Piyasada çok değişik p ve kapasitede sa ş otomatları olduğundan ancak iyi bir araş rma sonrasında sizin için en doğru ürün ve tedarikçiye ulaşabilirsiniz. Otoma k sa ş makineleri elektromekanik donanıma sahip olup direkt olarak müşterilerce kullanılan makineler olduklarından zaman içerisinde parça değişimi ve bakım gibi ih yaçlar oluşacak r. Bu ih yaçlara en hızlı ve ekonomik çözümleri sağlayacak ve otomat filonuzun sürekli faal olarak çalışmasını sağlamak birinci önceliğiniz olmalıdır. Bu öncelikler düşünüldüğünde tüm ih yaçlarınıza tek bir adresten çözüm sunabilecek güvenilir firmalar ile çalışmak avantajınıza olacak r. Direkt olarak üre ci firmalar ile çalışma şansınız var ise bu büyük bir avantaj olacak ve işletme maliyetleriniz önemli ölçüde azalacak r. Sürekli parça ve servis temin edebilme olanağına sahip olmanız cihazlarınızın uzun yıllar çalışacağı ve depolarda a l hale gelmeyeceği anlamına gelmektedir. Küçük bir örnek vermek gerekirse; Kahve Otoma nda mikserlerde kullanılan contanız diyelim işlevini yi rdi. Bu metal maliye ne bakıldığında 50 kuruştur. Elektral den bunu para dahi ödemeden alabilirsiniz. Ancak yurtdışından gelen bir otoma a bu contanın size maliye yurtdışı express masra iş günü kayıplarınız ve bedeliyle yaklaşık 1000 TL olacak r. E-posta ve arama. Satmak istediğiniz ürünleri ve otoma nızda istediğiniz özellikleri bir e-posta hazırlayıp değişik tedarikçilere yollayınız. Bütün firmaların size cevap vermesini bekleyerek cevap vermeyen firmaları telefonla arayıp e-malinizi alıp almadıklarını öğrenebilirsiniz. Aldığınız cevapları iyi bir şekilde değerlendirerek kendinize en uygun otoma seçebilirsiniz. Bulduğunuz birkaç iyi ürünü çalışır vaziye e görmek ve tedarikçisini tanımak üzere ilgili firma showroomlarını ziyaret etmeniz gerekli olup, karar sürecinizde çok faydalı olacak r. İsteğe bağlı aksesuarlara dikkat ediniz. Birçok ileri teknoloji ürününde olduğu gibi Otoma k Sa ş Makineleride pek çok opsiyonel özellik ve teknik donanıma sahip olabilmektedir. Bazı firmalar fiyatlarını ucuz göstermek için bazı önemli özellikleri opsiyonel olarak sunabilmektedir. Bu durum pra kte doğru olmasına karşın sizler gibi yeni başlayanlar için biraz karmaşık ve yanıl cı olabilmektedir. Bu özelliklerden bazıları sizler için olmazsa olmaz özellik ve fonksiyonlar olabilir. Bu yüzden ih yacınız olan makinenin tüm özelliklerini (soğutma, Infrared Ürün Sensörü, Alarm, Ekstra Koruma Önlemleri, Ödeme Sistemleri vb.). iyi bilmeniz ve fiyata dahil olup olmadığını bilmeniz gerekmektedir. Sa ş Otoma üre cileri çoğunlukla cihazları üzerinde kullanılabilen ödeme sistemlerini opsiyonel olarak sunarlar. Bu opsiyonel ödeme sistemleri genelde ileri teknoloji ile üre len tanınmış firmaların kaliteli ürünleri olup üniversal ile şim protokolleri kullanmakta ve hemen her cihazda kullanılabilecek niteliktedir. Yine de Sa ş Otoma nızı sa n almaya karar vermeden önce Sa ş Otoma nızın Global ile şim Protokolleri (MDB, EXECUTIVE vb. ) ile uyumlu olup olmadığını ve tedarikçinizin teklif e ği Sa ş Otoma üzerinde hangi Ödeme Sistemlerini kullanabildiğini güzelce öğreniniz. - 16 -
Genel olarak ödeme sistemleri pek ucuz ürünler olmayıp çok düşük fiyatlı ödeme sistemleri önerilmesi halinde bunların ikinci el ya da teknik olarak pek yeterli olmayan basit uzak doğu ürünleri olabileceğini göz ardı etmemelisiniz. Bu konuda yaşanabilecek problemler sizler gibi uzman olmayan kişiler için sonradan içinden çıkılması zor ve oldukça maliyetli bir hal alabilecek ve ha a belki de kullanmak istediğiniz ödeme yöntemlerini kullanamaz duruma düşebileceksiniz. Ürün teslima sağlamak için infrared sensörler. Otoma k Sa ş Makinelerinde her ne kadar oldukça başarılı çalışan sistemler olsa da, zaman zaman ürün verme sorunları ile karşılaşılabilir. Bu sorunlar, otomata ürünlerin doğru şekilde yerleş rilmemiş olmasından, cihazda yaşanabilecek teknik sorunlardan ve ha a müşterilerin boş bir seçimi tuşlamış olmalarından kaynaklanabilecek r. Bu p problemler yaşandığında eğer Sa ş Otoma nız müşterinizin parasını iade edebilme özelliğine sahip değil ise, müşteri ürünü alamadığı gibi para iadesi de alamayacak r. Bu durum müşteri memnuniyetsizliği ve daha az ciro anlamına geldiği gibi bazı kızgın müşteriler Sa ş Otoma nıza zarar verme eğiliminde olabilirler. Bu p sorunları gidermek üzere yüksek teknolojili kaliteli ürün sunan otomat üre cileri geliş rdikleri sensör sistemi ile ürün teslimini algılamakta ve eğer başarısızlık ile sonuçlanır ise Müşterinin parasını iade etmekte ya da müşterinin başka bir ürün seçmesi için yönlendirmede bulunmaktadır. Daha basit bir ifade ile SENSÖR SİSTEMİNE SAHİP SATIŞ OTOMATLARI PARA YUTMAMAKTADIR!.. Bazı üre ciler bu özelliği bir teknolojik üstünlük olarak sergileyerek 300 400 EUR gibi yüksek fiyatlar ile opsiyonel olarak sunmaktadır. Bazı üre ciler ise bu gibi bazı özellikleri STANDART BİR ÇÖZÜM OLARAK fiyata dahil edebilmektedir. Bu p hususlar sizler gibi girşimci adayları için oldukça önemli olup cihaz temini sırasında önemle dikkat etmeniz gereken hususlardan biridir. Darbeye dayanıklı yapım ya da aksesuarlar Birçok üre ci darbeye dayanıklı, cesur, kaya gibi isimler vererek aynı makineyi daha yüksek fiyatlara değişik sa ş otomatlarıymış gibi satmaya çalışırlar. Sa ş otomatlarının amacı bir sa cı çalış rmadan veya aracıları devreden çıkararak müşteriye ürün ve hizmet sunmak r. Eğer bir otomat piyasaya çıkıyorsa bu makinenin zaten dayanıklı olması gerekir yoksa dayanıklı olmayan bir sa ş otoma nın sa lmasında hiçbir anlam yoktur. Alacağınız otoma n ısı yalı mının poliüretan teknolojisi ile yapılması durumunda, çok sağlam bir gövde yapısı söz konusudur. Ancak birçok üre cide bu teknoloji olmadığından klasik köpük strafor kullanmakta ve cihazlar zayıf gövde ile üre lmektedir. İlave olarak darbe alarmı veya sağlam gövdeye sahip olması yoğun kullanımı olan sa ş otomatlarının güvenliğini sağlamada gereklidir. Bazı isteğe bağlı aksesuarlar sa ş otomatları için ilave güvenlik sağlarlar. (camın kırılmasına karsı koruyucu leksan uygulama, metal tuş takımı, darbe anında fotoğraf çeken kamera. v.b.) - 17 -
Sa ş otoma nızı üre cisinden uygun fiyatla almaya çalışın. Sa ş otoma nızı bir üre ciden almak aracıları ortadan kaldıracağından Sa ş Otomatlarınızı daha ucuza sa n alabilirsiniz. Çok sayıda sa ş otoma siparişi verdiğinizde üre ci firmalar farklı miktar indirimleri ile daha cazip teklifler sunabilmektedir. Ayrıca, yukarıda değinilen sa ş sonrası hizmetleri ve parça temini gibi işletme maliyetlerinizi yakından ilgilendiren harcama kalemlerinde yıllar i bari ile yaşayacağınız avantaj sizleri daha karlı kılacak ve ya rımınızın yani OTOMAT FILONUZUN bir bakıma güvende olmasını sağlayacak r. Yeterince kurumsal olmayan Al-Satçı, ithalatçı firmalar çok zaman pek kalıcı olamamakta ya da bir süre sonra iş kollarını değiş rebilmektedir. Bu gibi riskler cari haya a sıklıkla yaşanmakta ve önceden dikkate alınmayı gerek rmektedir. Ayrıca bakım onarım için is hdam edeceğiniz bir elemanın aylık net maaşı 1500-2500 TL aralığındadır. Bu brü e yaklaşık 3500 TL olacak r. Buna Kıdem Tazmina, İhbar vb yeni iş yasası gereği, işyeri hekimi, güvenlik uzmanı, eği mler..vb giderler de eklenirse, bu teknik elemanın aylık maliye işverene 4000 TL dir. Bu hesap yapılması gereken doğru yöntemdir. Yani ben 10 otomatla bu işe başlayacağım yanımda bir de teknik eleman olsun dediğinizde o teknik elemanın yıllık size maliye 40.000-50.000 TL arasında değişecek r. Ancak bu otoma arkasında Kurumsal bir fabrikanın olduğu = Elektral den aldığınızda bu gider size kalacak, karlılığınız artacak, filonuzu daha kısa sürede kurabileceksiniz, geliş rebileceksiniz. Üre cinin fabrikasını ziyaret edin. Bazı pres jli üre ciler müşterilerine fabrikalarında Temel Operatör ve Basit Bakım Prosedürleri Eği mleri sunarlar. Bu p ziyaretler hem muhtemel tedarikçinizin ürünlerini iyi tanımanıza, hem de kişisel ilişkiler geliş rerek sa ş sonrası dönemde ile şim kolaylıkları yaşamanıza yardımcı olabilecek r. Sa ş Otoma işletmeciliği yapar iken gereksinim duyacağınız temel teknik bilgiler ve cihazlarınıza ilişkin özellikleri iyi anlayarak doğru montaj yeri seçimi gibi hususlarda bilgi sahibi olmanız açısından alacağınız Temel Operatör ve Basit Bakım Prosedürleri Eği mleri sizler için çok değerli olacak r. Herhangi bir alsatçı dan cihaz sa n aldığınızda ise tüm bunları uzun zaman içerisinde ve muhtemelen yüksek maliyetlere katlanarak deneyimleyebileceksiniz. Ayrıca bu p ziyaretler cihazlarınızın üre cisi hakkında fikir sahibi olmanıza yardımcı olurken, aynı zamanda yüksek adetli sipariş vermek isteyenler ise fabrikanın üst düzey yöne cileriyle yüz yüze pazarlık yapma şansına sahip olurlar. Kişiselleş rme olanaklarını ve tercihlerinizi kontrol edin Bazı üre ciler müşterilerinin isteğine bağlı değişik alterna fler sunabilirler. Bunlar otoma n rengi, sa ş otoma nın içindeki raf sayısı ya da değişik ödeme sistemleri kullanılması, karşılama ekranında web sitenizin yazılması vb. birçok alterna fler olabilir. Örneğin, Bazı üre ciler birden çok sayıda sa ş otoma aldığınızda size her makine için ayrı anahtarın yanında her sa ş otoma nı da açabilen ortak bir anahtar verebilirler. Bazı üre ciler kendi makineleri ile uyumlu olacak ödeme sistemlerinizi bulmanıza ve istediğiniz ödeme sistemini kullanabilmeniz için gerekli sistemleri otomatlara yükleyebilirler. - 18 -
Yukarıda anla lanlar sa n alacağınız sa ş otomatları için doğru üre ciyi ya da distribütörü bulmanıza yardımcı olmakla birlikte aynı zamanda sa ş sonrası hizmetlerinin önemine vurgu yapılmış r. ELEKTRAL A.S. bu alanda Türkiye nin ha a ortadoğunun en büyük ya rımıdır. Tamamen entegre üre m tesislerinde faaliyet yürüten yaklaşık 40 yıllık firma üre mlerinin yaklaşık %65 ini 5 kıtada 60 ın üzerinde ülkeye ihraç etmektedir. Aşağıdaki linkten firma ile ilgili bir Powerpoint Sunumu indirebilirsiniz. ELEKTRAL A.S. Tru-Vend Sa ş Otomatları - Sunum DOWNLOAD COMPANY PRESENTATION VENDING - 19 -
Dikkat edilmesi gereken hususlar Bundan önceki tüm vurgulanan noktaların yanı sıra sa ş otoma işletmeciliğinde diğer bütün mesleklerde olduğu gibi dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar vardır. Bu işte çalışan tecrübeli işletmelerden alacağınız tavsiyeleri dikkatli bir şekilde gözden geçirin. Kendi bölgenizdeki sa ş otoma işindeki tecrübeli kişilerden alacağınız tavsiyeler size yarardan çok zarar verebilir. Bilgi aldığınız kişi sizin kendisine olası rakip olacağınızı düşüneceğinden size doğru tavsiyelerde bulunmayabilir. Bu yüzden doğru değerlendirmelerde bulunmak üzere daha fazla araş rma yapmanız yerinde olacak r. Sa ş Otoma İşletmeciliği modern ve karlı bir iş kolu olup binlerce başarılı örneği bütün dünyada muhtelif sayıda otoma an oluşan filolar ile faaliyet sürdürmektedir. Kazanç beklen leriniz ile paralel ve Yeter sayıda otoma an oluşan bir filo oluşturun. Küçük adetler ile başlamak olası olduğu gibi bunun bazı olumsuzlukları bulunmaktadır. Kazanç düşük olduğunda birkaç cihaz için ürün doldurma temizlik bakım vb. işler zor ve yıldırıcı gelebilir çünkü toplam kazanç tatmin edici olmaktan uzak olabilecek r. Ancak bir çalışanın yaklaşık 20-25 adet Yiyecek-İçecek Otoma na kolayca servis verebilecegi düşünülür ise bu işten kazanmak istediğiniz miktar ile oran lı bir otomat filosu ile iş yapmanız gerek ğini ifade etmek yanlış olmayacak r. Genel ista s kler yaklaşık 10 adet yiyecek içecek otoma nın (Maxi-Büfe) rahatlıkla ortalamaya göre oldukça iyi bir beyaz yaka ofis çalışanı kadar kazandırdığını göstermektedir. Kullanılmış sa ş otomatlarına dikkat edin. Kullanılmış sa ş otoma almak sadece zaman ve para kaybıdır. Kullanılmış sa ş otoma eski teknoloji, eski ve yıpranmış görünüm demek r. Parçaları yıpranmış ve ömrünü tamamlamış r. Boya ve süsle makyajlanmış cihazlar görünüşte kusursuz gibi durabilirler ancak ilerde parçalarını dahi bulamazsınız. Size, otoma nız için iyi bir yer de sağlamaz. Üre ciden direkt olarak alacağınız yeni makine size çok daha fazla kazanç sağlayacak r. - 20 -
Size çok uzak noktalardan uzak durunuz. Kalabalık yerlerin çekiciliğine kapılıp size uzak yerlerde sa ş otoma nızı konumlandırmayınız. Otomata yapacağınız periyodik ziyaretlerdeki para ve zaman kayıplarının yerine size daha yakın yerlerde konumlandıracağınız daha az kazanç sağlayan otomatlar size daha fazla kazanç sağlayabilirler. İsteğe bağlı aksesuarlara dikkat edin. Daha öncede bahse ğimiz gibi bu sektörde çok sık karşılanan size yüksek fiyatla ürün satabilmek için İlave aksesuarlar diye her otoma a olması gereken özellikleri şaşalı isimler verilip çok önemli özelliklere sahiplermiş gibi size sunmaya çalışan birçok firma vardır. Bu firmaların bir başka tak ği ise soğutma motorunun hemen yan tara na bir derece monte edip sanki bütün dolabın tamamı o ısı derecesinde olduğunun izlenimini vermeye çalışırlar. Otoma alacağınız yeri asla sadece interne en tespit etmeyin. Ziyaret edin!... Sadece bir kasa-masa dükkan ise inanmayın Periyodik ziyaret yaparken gidilecek yol planının iyi yapılması. Birçok sa ş otoma olan kişilerin bu otomatlara yapılan periyodik ziyaretleri yapmak için en kısa yolun planlanması size zaman ve para kazandıracak r. İyi yapılmayan bir periyodik ziyaret planı nedeniyle otomatlardaki bitmiş ürünlerin zamanında yerine koyulamaması nedeniyle sa ş kayıpları yaşanacağı aşikârdır. Otoma nızı dolu ve temiz tutun. Otoma nız çalışmaya başladığı zaman ar k sizin çalışan işçiniz gibidir. Otomatlarınızı temiz ve dolu tutmanız, çalışanlarınızla ilgileniyormuşçasına önemlidir. Sa ş otoma nızda ürününüz olduğu sürece sa ş yapabileceğiniz aşikârdır. Sa ş otoma nızı koyacağınız yer ile yap ğınız anlaşma metnini iyi okuyun. Yap ğınız anlaşmada gerekli hassasiyet göstermezseniz anlaşmanın bi m tarihinde büyük bir sürprizle karşılaşabilirsiniz. Sa ş otoma nın kime ait olduğunun, anlaşmanın hangi tarihte son bulacağı, anlaşmayı bitmeden önce sözleşmenin fes edilip edilemeyeceği, yeri kiralayan kişi ya da kurumun size karşı yükümlülükleri tam ve kesin olarak belirtmekte her zaman yarar vardır. İlerki sayfalarda bu konuyla ilgi örnek bir doküman vardır. - 21 -
SIKÇA SORULAN SORULAR Sa ş otomat işi gerçekten sanıldığı kadar iyi bir iş kolu mudur? İnterne e birçok sa ş otomatlarıyla ilgili hikâyeler vardır. Sadece kurulumu yapıp daha sonra ya ğın yerden 7*24 para, ha a servet kazanan insanların hikâyeleri gerçekten doğru mudur? Bu konuda doğru ve gerçek tecrübeler olduğu gibi tabii ki kötü tecrübelerde maalesef vardır. Bazı insanlar zengin olurken bazıları iyi bir yan gelir olarak yararlanırken, bazıları ise para kaybetmektedir. Her iş kolunda olduğu gibi sa ş otoma işinde de dikkat edilmesi gereken hassas noktalar tabi ki vardır. Bu hazırlamış olduğumuz kitapta sa ş otoma işinde nelere dikkat edilmesi konusunda önemli bilgilere verilmiş r. Siz onu bir kere sa n alın, o size ömür boyu çalışsın. Maaş zammı istemez, hırsızlık yapmaz, pazarlığa hiç girmez, hata yapmaz, yorulmaz, sahte para kabul etmez, dünya paralarını tanır, İngilizce bilir, bilgisayar gibi zekası vardır, yardımseverdir, geniş ekranıyla rehberlik eder, çi güvenliklidir, özgürdür, korkusuzdur, hijyenik r, sahibine sadık r. Bir ev almak ~300.000TL Aylık kira ge risi ~1000TL Bir büfe açmak ~70.000TL Aylık ge risi ~3.000TL Bir otomat filosu 50.000 TL Aylık ge risi 6.000TL Ar k kendi işinizin patronu olabilirsiniz. Siz yatarken arı gibi çalışacak bir filonuz oluyor. Hem de bakım, arıza derdi olmadan, kurumsal % 100 yerli sermayeli milli bir üre ciden ELEKTRAL den. Yeni sa ş otoma almak yerine tamir görmüş iki tane sa ş otoma alsam ne olur? İkinci el ve tamir görmüş sa ş otoma almak düşünüldüğünde, göz önünde bulundurmanız gereken bazı önemli noktalar vardır. İkinci el bir otomat hiçbir zaman yeni bir otomat kadar temiz ve yeni gözükmeyecek r. Bununla beraber makinenin ne kadar güvenilir olduğu ve otoma n yedek parça garan sinin olup olmaması, arıza durumunda otoma n üre cisinin ne kadar uzakta olduğu, ne kadar süre içinde teknik servis desteğin sağlanacağı ve bakım için yapacağınız masraf toplamı gibi konular gözden geçirilmek zorundadır. Zaten otomat işinde uzmanlaşmış üre ciler yeni cihaz alınmasını teşvik edecek rekabetçi fiyatlar sunmaktadır. - 22 -
Ek iş olarak yapabilir miyim? Evet. Eğer 30 dakika içinde sa ş otoma nıza ulaşabileceğiniz bir yerde otoma nızı konumlandırabilirseniz sorunsuz bir şekilde ek iş olarak da para kazanabilirsiniz. Otomat işimi evimden de takip edebilir miyim? Evet, Çok pahalı ofis ya da bir depo tutmak zorunda değilsiniz. Birçok otomat işindeki girişimciler kendi evlerinde ve araba garajlarındaki alanlara gerekli malzemeleri stoklayarak bu işi sürdürmektedirler. Sa ş otoma filonuz büyüdüğünde ise bir depo/ofis alanı, bu işe uygun bir araç ve gerekirse eleman is hdam etmeyi planlamalısınız. Yeşilköy Atatürk Havalimanında Çalışan Maxi Büfe Sa ş Otomatları - 23 -
Vergi avantajları var mıdır? Sa ş otoma işi tamamen nakit sa ş üzerine olduğundan birçok avantajları vardır. Daha ayrın lı bilgi için sa ş temsilcilerimizden ve mali müşavirlerden ayrın lı bilgi alabilirsiniz. Ne zaman para kazanmaya başlarım? Bu kitapçıkta daha önce belir ldiği üzere HEMEN, İLK GÜNDEN para kazanmaya başlarsınız. Makine sayınıza, sa ğınız ürünlere ve de sa ş otomatlarının konumunun durumuna göre koyduğunuz anaparayı geri kazanırsınız. Ürünlerimin reklamının yapmalı mıyım? Hayır, Sa ş otoma nız sizin sa ş elemanınız gibi çalışır. Sa ğınız ürünlerin üre cileri kendi ürünlerinin tanı mını yapmak için tonla para harcadığı için bunu kendiniz için bir rsat olarak kullanmalısınız. Bu yüzden piyasada çok iyi bilinen ürünleri satmanız daima sizin avantajınızadır. Çeşitli ürünler sunan bir sa ş otoma nda hemen herkesin favorisi olan birkaç ürün bulunmaktadır zira bu ürünler piyasada kabul gören ve sürekli tüke lme özelliği arz eden ürünlerdir. Sa ş otoma işi için yeteri kadar yer var mı? Yalnız Amerika Birleşik Devletlerinde sa ş otoma işletmeciliği 30 milyar $ lık bir endüstridir. Amerika gibi gelişmiş ve 15-20 kişiye 1-2 sa ş otoma düşen pazarlarda sa ş otoma işletmeciliği için birçok iyi yerin kapılmış olduğu bir gerçek r. Ancak Türkiye gibi henüz pazarın çok bakir olduğu ve henüz sa ş otomatlarının yaygınlaşmadığı gelişmekte olan ekonomilerde bu modern iş alanı için sayısız elverişli lokasyon bulunmakta ve her geçen gün yenileri eklenmektedir. Bununla beraber, günümüzde işçi çalış rmanın yüksek maliyetleri nedeniyle daima diğer işletmelere göre daha az ya rım maliye niz olacak r. Her zaman yoğun insan trafiği olan yerler değişebildiği gibi yeni yoğun yaya trafiğinin olduğu yerlerde oluşmaktadır. Yer temini konusunda başarınız işletmecilik hünerleriniz ve insan ilişkilerindeki başarınız ile paralellik gösterecek r. Bazen çevrenizden yararlanmak işleri oldukça kolaylaş rabilecek r. Stoklayacağımız ürünleri nereden almalıyız? Sa ş otomatlarında genellikle a ş rmalık yiyecekler ve içecekler sa ldığı için bu tür ürünleri satan dağı cıları gıda toptancıları merkezlerinde bulabilirsiniz. Yakınınızdaki bu tür ürünler satan bir işyerinden konu hakkında bilgi alabilirsiniz. Ayrıca sıcak otomatlar için ürünleri Elektral'den de alabilirsiniz. Elektral, en meşhur markalara makineler üretmekte, karşılığında toz otomat ürünleri kendi adına paketletmektedir. Böylece kaliteli otomat toz ürünlerine, ekonomik ulaşabilirsiniz. - 24 -
Hangi tür ürünler sa ş otomatlarında daha fazla sa lmaktadır? Şehir merkezinde sa ğınız ürünler ile okul kan nlerinde sa ğınız ürünler ya da endüstriyel bölgelerde sa ğınız ürünler benzer ya da tamamen birbirinden ayrı olabilirler. Bu makineleri kullanan kişilere bu soruyu sormak en yararlı cevabı verecek r. Bu nedenle birçok sa ş otoma işletmecisi makineleri kullananlar ve o çevrede yaşayanlara anket çalışmaları uygulamak yoluyla daha doğru bilgi edinmeye çalışırlar. İlerleyen sayfalarda bu konuya ayrın lı örnek teşkil edecek bilgiyi iş yerleri için anket formuna bakarak elde edebilirsiniz. Tek başıma kaç tane sa ş otoma yla ilgilenebilirim? Bu sorunun cevabı, ne kadar para kazanmak istediğiniz, bu iş için ne kadar zaman harcayabileceğiniz ve de dışarıdan yardım alıp almayacağınızda gizlidir. Ne kadar para kazanabilirim? Pra k bir cevap vermek gerekir ise bu sorunun cevabı işleteceğiniz sa ş otoma pi, kaç adet sa ş otoma işleteceğiniz ve bu otomatları hangi lokasyonlarda işleteceğiniz ile ilgilidir. Ancak kabaca bir örnek vermek gerekir ise 50-100 arası işçi çalış ran 10 farklı endüstri işletmesinde işleteceğiniz 10 adet yiyecek içecek sa ş otoma size iyi bir pozisyonda çalışan bir beyaz yaka ofis çalışanın aylık gelirinin oldukça fazlasını kazandıracak r. Parça veya servis hizme gereksinimim olduğunda ne yapmalıyım? Çok kullanılan sa ş otomatlarına parça bulmak oldukça kolaydır. Ancak sa ş otoma nızı direkt olarak üre ciden alırsanız sa ş sonrası servisler ve yedek parçalara ulaşmanız çok daha kolay olacak r. Kamyonet almak zorunda mıyım? Çoğu otomat işletmecileri başlangıçta kendi binek araçlarıyla bu işe koyulurlar. Sa ş otoma sayıları ar ğı durumlarda periyodik ziyaretlerde çok fazla mal taşımak zorunluluğu oluşmaya başladığında ise bu işe daha uygun bir araç kullanmaya başlarlar. Sa ş otomatlarımı nerelere koyabilirim? Çok vardiyalı işçi çalış ran endüstri kuruluşları, toplu ulaşım alanları, okul, yurt, üniversite, fazla sirkülasyonu olan 30 kişi ve üzeri personel çalış ran ofisler, dershaneler, alışveriş merkezi girişleri, eğlence merkezleri, bazı petrol/dinlenme tesisleri, bekleme yoğun araç bakım istasyonları vb. alanlar bu iş için cazip lokasyonlardır. Ak f olarak İşe başlamak çok fazla zaman alır mı? Sa ş otoma işine girişecekseniz ve elinizde hazır bir planınız yoksa bir an önce işe başlayın. Bütün planlarınızı ve amaçlarınızı yazılı olarak yapınız ve lokasyon edinmeye başlayınız. - 25 -
Otomatlarda Vergi Problemi yaşamamak için neye dikkat etmeliyim? Bu konuda Türk Mevzua na hakim bir Üre ciden ürün almanız size avantaj sağlar. Çünkü Elektral de üre len otoma k sa ş makinelerinde gizli ve silinemeyen ha za vardır. Maliye Bakanlığı tara ndan istenen veriler harfiyen tutulabilmektedir. Bunun yanında makineler sahiplerine de sadık r. Çalışanları kontrol imkanı da sağlayabilen ayrıca bölümler programda mevcut olup, istenildiğinde operatör tara ndan buralar ak f hale ge rilebilir. Otomatlarda profesyonel olarak para kazanmak için ya şirket ya da gerçek kişi vergi mükellefi olmanız ve yap ğınız sa şlar için fatura kesebilmeniz hukuki altyapı açısından yeterlidir. Otomatlarda hammadde olarak kullandığınız ürünlerin bir giriş fatura-fişi olması gerekir. Dolayısıyla da yap ğınız sa şlar ne cesinde Muhtelif Müşteriler adı al nda toplu bir sa ş faturası kesilmesi gereklidir. 385 SIRA NO'LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ Resmi Gazete No Resmi Gazete Tarihi 26954 01/08/2008 Kapsam Bakanlığımıza in kal eden olaylardan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile ilgili bazı konularda tereddütler oluştuğu anlaşılmış olup, söz konusu tereddütleri gidermek ve uygulama birliği sağlamak amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür. Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin birinci krasının (1) numaralı bendi ile Maliye Bakanlığı, mükellef ve meslek grupları i bariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan de er ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü de er ve belgelerin mahiyet, şekil ve ih va etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye ve bunlarda değişiklik yapmaya yetkili kılınmış r. Aynı maddenin (3) numaralı bendinde ise, düzenlenmesi zorunlu belgelerin elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması ve saklanması konusunda izin vermeye Bakanlığımızın yetkili olduğu belir lmektedir. Bu yetkilere is naden, belge düzenine ilişkin aşağıdaki açıklamaların yapılması uygun görülmüştür. 1 - Bedeli Kredi Kar Kullanılmak Sure yle Ödenen Taşımacılıkta Belge Düzeni Yolcu sirkülasyonunun yoğun olduğu deniz taşımacılığı veya şehir içi toplu taşımacılığı hizme verilen yerlerde, yolcuların hizmet bedelini bilet, jeton vs. sa n alarak ödemesinin ve bunları kullanmak sure yle turnike ve benzeri sistemlerden geçiş yapmasının işlemleri yavaşlatmakta olduğu, bu yavaşlamanın önüne geçilmesi amacıyla bazı bankaların, yolcu geçişini hızlandırarak transit geçiş yapılmasını sağlayacak ve iş yükünü azaltarak zaman kaybının önüne geçecek şekilde, anılan yerlerde müşteri ile muhatap olacak bir personel bulundurulmaksızın, şifreleme veya doğrulama - 26 -
gerek rmeden kullanılacak kredi kartları çıkardığı ve bu kartların ödeme aracı olarak kullanıldığı uygulamada görülmektedir. Bu Tebliğ ile kredi kartları ve banka kartları (ön ödemeli kartlar dahil) kullanılarak yapılan ve nitelikleri yukarıda anla lan geçiş işlemlerinde uyulacak belge düzeni konusunda belirleme yapılması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, turnike ve benzeri geçiş sistemleri kullanılarak taşıma hizme veren Tebliğ konusu işletmeler kapsamına; - Denizde veya iç sularda yolcu taşımacılığı yapan yolcu motoru, yolcu gemisi, feribot gibi ulaşım araçları, - Şehir içinde toplu taşıma hizme sunan araçlar ile hizmet veren işletmeler girmektedir. Bedeli söz konusu kartlarla ödenmek sure yle bu Tebliğ kapsamında bulunan işletmeler tara ndan verilen taşıma hizme nin, anılan kartların aşağıda belir len şekilde kullanılması kaydıyla, tebliğin bu bölümünde yer alan açıklamalar çerçevesinde belgelendirilmesi uygun görülmüştür. - Yolcu taşımacılığında bankalar tara ndan çıkarılan kredi kartları ve banka kartları (ön ödemeli kartlar dahil) kullanılacak r. - Bahsi geçen kartlar ile yapılan geçiş işlemlerinde yolcu geçiş sayısı ve buna ilişkin tutarlar banka tara ndan kayıt al na alınacak r. - Sözü edilen kartları okuyan cihazlar vasıtasıyla yapılan yolcu geçişleri gün sonunda bankaca raporlanacak r. - Banka tara ndan günlük olarak alınan geçiş raporlarının üre lmesi aşamasında dışarıdan hiç bir müdahale yapılmasına imkan verilmeyecek r. - Bankada oluşan tüm bilgiler, değiş rilemeyecek ve silinemeyecek şekilde muhafaza edilecek r. Söz konusu kartların bu şartlar dahilinde kullanılması durumunda günlük hasılat Bankaca alınacak geçiş raporlarına is naden işletmeler tara ndan "muhtelif müşteriler" ibareli fatura ile belgelendirilecek ve kayda alınacak r. Ancak, müşterinin istemesi halinde yolcu bile işletme tara ndan düzenlenerek verilecek r. 2 - Otoma k Sa ş Makineleri ile Yapılan Sa şlarda Belge Düzeni Günlük yaşamda otoma k makinelerin tüke cilere doğrudan ulaşmanın bir yolu olarak yiyecek, içecek v.b mal veya hizmetlerin sa şında yaygın bir şekilde kullanılmakta olduğu görülmektedir. Özellikle sa lan mal veya hizmet bedelinin çok düşük, müşteri sirkülasyonunun ise yoğun olduğu alanlarda söz konusu sa şlar, müşteri ile muhatap olacak bir personel bulundurulmaksızın, müşteriler tara ndan sa ş bedelleri ödenerek doğrudan otoma k makineler ile yapılmaktadır. a) Otoma k sa ş makineleri kullanılmak sure yle yapılan mal veya hizmet sa şlarının, anılan makinelerin aşağıda belir len şekilde kullanılması kaydıyla, - 27 -