Rieter Müşteri dergisi Nr. 66 / 2015 / TR link 03 ECONOMY Kârlı Rieter ring sistemi 08 PRODUCT NEWS Kalite ve verimliliği arttırmak için yeni RSB-D 24 çift kafalı cer makinası 16 GLOBAL Konfor: Her geçen yıl işletmenizin büyümesi ve üstünlüğünü arttırarak sergilemesidir 18 TECHNOLOGY %100 hava jetli sistemde eğrilmiş pamuk ipliğinden iş gömlekleri
2 LINK 66 /2015 İÇİNDEKİLER ECONOMY 03 Kârlı Rieter ring sistemi PRODUCT NEWS 06 C 70 Tarak makinası Akıllı yenilikler 08 Kalite ve verimliliği arttırmak için yeni RSB-D 24 çift kafalı cer makinası 12 Yeni E 34 OMEGAlap penye hazırlık makinası 14 Hindistan'da ilk R 35 open end iplik makinası: Müşteri kazancını hesaplar GLOBAL 16 Konfor: Her geçen yıl işletmenizin büyümesi ve üstünlüğünü arttırarak sergilemesidir TECHNOLOGY 18 %100 Hava jetli sistemde eğrilmiş pamuk ipliğinden iş gömlekleri 23 Rieter İplikçilik El Kitabı Bilginin paylaşımı PARTS/SERVICE 24 Önleyici bakım ile tesisinizin kullanılabilirliğini arttırın EVENTS 25 Orta Asya Tekstil sektörü gerçek veriler 26 Rieter Award'ın yedi yeni sahibi Kapak: İplik işletmesi, yeni regüleli RSB-D 24 cer makinası ile, müşteri isteklerine çok daha hızlı tepki verir. OUR CUSTOMERS 27 Müşterilerimizin bakış açısından Yayımcı: Rieter Yayın işleri sorumlusu: Anja Knick Pazarlama Copyright: 2015 Rieter Machine Works Ltd., Klosterstrasse 20, CH-8406 Winterthur, www.rieter.com, rieter-link@rieter.com Önceden izin almak ve örnek kopya göndermek kaydı ile alıntı yapılabilir. Tasarım ve Baskı: Marketing Rieter CZ s.r.o. Cilt: Yıl 27
LINK 66 /2015 3 ECONOMY Kârlı Rieter ring sistemi Bu makale ile, Komple Rieter tesisleri ile daha yüksek verimlilik konusundaki yazı serilerimize devam ediyoruz. Bu sayıda, yüksek sermaye giderleri ve düşük enerji maliyetlerinin olduğu bir ülkede, penye iplik üretimi yapan bir ring iplik işletmesinde maliyet çalışması üzerinde durulmuştur. Avrupalı yüksek kaliteli bir tedarikçiye göre kısmen dezavantajlı bir başlangıç pozisyonuna rağmen, komple bir Rieter tesisi çeşitli makina tedarikçilerinden sağlanan karma bir işletmeyle kıyaslandığında burada da avantajlı olmaktadır. G 32 ring iplik makinası ile ekonomik olarak üretilen yüksek kaliteli iplikler. Sanayileşmiş ülkelerde tarihsel olarak düşük seyreden birincil faiz oranlarına rağmen, Dünyanın pek çok bölgesinde halen daha çok yüksek sermaye maliyetleri hakim durumdadır. Bu nedenle, etkilenen müşteriler için, otomasyon seviyesi ve esneklik açısından iplik işletmelerinin optimal dizaynının nasıl olması gerektiği sorusu halen önemini korumaktadır. Her iki faktöründe, amortisman süresi boyunca, yatırım toplamına ve ilgili sermaye maliyetleri üzerine önemli bir etkisi vardır. Sermaye maliyetlerinin karşılaştırılması Yatırım maliyetlerini olabildiğince düşük tutabilmek için, otomatik bir bobinleme taşıma sisteminden vazgeçilmiş ve yerine ekonomik SERVOtrolley sistemi seçilmiştir. Otomatik vatka değişimi ve sadece Rieter penye makinaları için mevcut olan ROBOlap ekleme sistemi de SERVOtrolley ile kombine edilebilen bir opsiyondur ve bu örnekte hesaplamalara da dahil edilmiştir. Ancak hemen belirtelim ki sermaye maliyetlerinin %60' dan fazlası fiili iplik üretiminde kullanılmaktadır (Şekil 1). Bu nedenle Rieter, ring iplik işletmesindeki yatırım maliyetlerini azaltmak için, yıllardır üstünlüğü kanıtlanmış G 32 modelini öner
4 LINK 66 /2015 ECONOMY Penye ipliği üreten bir ring iplik işletmesinde her bir üretim aşaması için yatırım maliyetlerinin payı 15 % 5 % 11 % 5 % 16 % 37 % İplik üretim maliyetleri karşılaştırması İplik üretim maliyetleri [CHF/kg] 1.5 1.0 0.5 1.374 1.309-5 % Rieter avantajı: 0.065 CHF/kg 11 % 0.0 Karışık tesis Rieter Bobin makinası Ring iplik makinasi Fitil makinası Telef İşçilik Cer makinası Penye makinası Tarak Makinası Çalışma malzemesi Sermaye (%17 faiz oranı) Harman hallaç Enerji (0.05 CHF/kWh) Şekil 1 Fitil, ring iplik makinası ve bobinleme prosesleri sermaye maliyetlerinin %60' dan fazlasını oluşturmaktadır. Şekil 3 Komple Rieter ring tesisinin üretim maliyeti %5 daha düşüktür. %100 pamuk, Ne 30, penye Karışık tesis Rieter Delta Rieter Yatırım maliyetleri [milyon CHF] --- --- + 0.3 Ring iplikçiliğindeki başlıca sapmalar Üretim [kg/saat] 475 489 + 14 Ring iplik makinası sayısı 12 12 Her bir makinadaki iğ sayısı 1 680 1 632 - % 3 Üretim hızı [dev/dakika] 16 500 17 400 + % 5.5 Enerji tüketimi [kw/kg] 1.35 1.26 - % 7 Hazırlıktaki başlıca sapmalar Cer makinası Tek kafa Tek kafa Çift kafa Döküntü [%] 20 18-2 Penye makinası sayısı 9 8-1 Penye makinası kova çapı 600 mm 1 000 mm Harman kallaç, tarak telefi [%] 8.0 7.1 - % 0.9 Tarak makinası sayısı 9 8-1 Şekil 2 489 kg/saat Ne 30 penye ring ipliği üreten iki iplik işletmesinin karşılaştırılması. mektedir. Bu makina, müşterinin üstün Rieter iplik kalitesinden ve en yüksek verimlilikten ödün vermeden, ekonomik bir çözüm olarak tasarlanmıştır. İplik sektöründe, personel maliyetlerini azaltmak için, otomatik fitil bobini taşıma sistemi SERVOtrail kullanılmıştır. Ancak, azaltılmış yatırım gereksinimlerine sahip bir versiyon seçilmiştir. Örnek Karşılaştırmada kullanılan iplik işletmesi, örme sektörü için Ne 30 ring penye pamuk iplikleri üretmektedir. Rieter tesisinin iplik üretimi 489 kg/saattir. Üç tedarikçiye ait mevcut karma işletmelerinin pratik verileri, bir tabloda (Şekil 2) özetlenmiştir ve Rieter değerleri ile kıyaslanmıştır. Daha düşük iplik üretim maliyetleri Rieter tesisinin ekonomik avantajları, hazırlık aşamasında başlamaktadır. Diğer faktörler yanında, B 12 UNIclean ile VARIOline harman hallaçta pamuğun belirgin biçimde çok daha seçici bir şekilde te-
LINK 66 /2015 5 ECONOMY Rieter tesis ile ROI (yatırımın geri dönüşü) 2 yıl 1. Yıllık iplik üretim maliyetleri Karışık tesis: 1.374 CHF/kg x 475 kg/saat x 8 000 saat Rieter ring ünitesi: 1.309 CHF/kg x 489 kg/saat x 8 000 saat Komple Rieter sistemi ile sağlanan avantaj 2. Daha yüksek üretim yoluyla ilave katkı payı Rieter ring unitesi: 0.40 CHF/kg x 14 kg/h x 8 000 saat Komple Rieter sistemi ile toplam avantaj (1 ve 2): 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Süre [yıllar] 11 12 13 14 5 221 000 CHF 5 121 000 CHF 100 000 CHF 45 000 CHF 145 000 CHF 3. Yatırımın geri dönüşü Delta yatırım maliyetleri 300 000 CHF Komple Rieter sistemi için yıllık toplam avantaj 145 000 CHF ROI yaklaşık 2 yıl Şekil 4 Rieter'den ring eğirme sistemi için yatırımın geri dönüşü iki yıl sürer. Tüm kullanım ömrü boyunca 1.91 milyon CHF`den daha fazla ilave katkı payı Yatırım dahil yıllık iplik üretim maliyetleri / -yatırımın azalması. [milyon CHF]] 6 5 4 3 2 1 0 İlave katkı payı (toplam) [milyon CHF] mizlenmesi sağlanmaktadır. Bunun yanında, bu etkili hazırlık aşaması temizleyicisi, diğer tedarikçilerin mevcut işletmelerine de mükemmel bir şekilde entegre edilebilmektedir. Taraklama bölgesinde, C 70 tarağındaki Q-paketi, daha fazla ham madde tasarrufu sağlamaktadır. E 80 penye makinasının yeni Rieter tarama teknolojisi sayesinde, diğer makinalarla kıyaslandığında aynı kalitede %3 kadar döküntü tasarrufu da mümkün olmaktadır. Son iplik aşamasında, ECOrized emiş borusu sayesinde eş zamanlı olarak azalan enerji tüketimiyle G 32 ring iplik makinesinin daha yüksek verimliliği, önemli bir ekonomik etkinliğe yol açmaktadır. Tüm bu avantajlar, yıllık 100 000 CHF'e eşdeğer % 5 daha az iplik üretim maliyetiyle sonuçlanmaktadır. Bunun yanında, Rieter tesisinin daha yüksek iplik üretimi ilave bir katkı payı da sağlamaktadır. Böylece komple bir Rieter tesisi için yaklaşık 0.3 millyon CHF`den biraz daha yüksek yatırım yaklaşık iki yılda kendini amorti etmektedir (Şekil 4). 14 yıllık toplam kullanım ömrünü dikkate aldığımızda, bu 1.91 milyonluk ilave bir katkı payı ile sonuçlanacaktır (Şekil 5). Etkileyici finansal çözümler Rieter ile bir iş ortağı olmanın bir başka avantajı, balyadan ipliğe kadar komple bir paket şeklinde firmaya sunulan özel finansal bir çözüm olanağıdır. İhracat finansmanı için uzmanlarımız, uygun bir teklif için çalışmaktan memnun olacaklardır. 15-101 1 Daha yüksek başlangıç yatırımı (yıl 1): CHF - 0.30 milyon 2 Amortisman süresi boyunca ilave katkı payı (yıllar 1-10): CHF 1.45 milyon 3 Amortisman süresinden sonra ilave katkı payı (yıllar 11-14) CHF 0.76 milyon Komple Rieter ring tesisi ile ilave katkı payı CHF 1.91 milyon Karışık tesis Rieter komple ring ünitesi Komple Rieter ring tesisi ile ilave katkı payı Şekil 5 Tüm kullanım ömrü incelendiğinde, komple Rieter iplik işletmesinin kazançlı bir yatırım olduğu ortaya çıkmaktadır. Alexander Stampfer Ürün Yönetim Müdürü alexander.stampfer@rieter.com
6 LINK 66 /2015 PRODUCT NEWS C 70 Tarak Makinası akıllı yenilikler Tarak bandının mükemmel kalitesi düzgün tülbent ve azalan kalın yer sayısı- C 70 tarak makinası ile sağlanan en son yeniliğin sonucudur. AKTIF TARAKLAMA ALANI (ACI) = TEMAS EDEN ŞAPKA SAYISI X ÇALIŞMA GENIŞLIĞI 1 m = %100 1.28 m = %128 C 70: 1.5 m = %171 1 m tarak 1.28 m tarak C 70 Temas eden şapkalar 28 28 32 Çalışma genişliği [m] 1 1.28 1.5 Akyif taraklama alanı (ACI) 28 36 48 Bu üç faktörün kombinasyonu, taraklama sisteminin yüksek üretimi, üretilen ipliğin kalitesi ve bunların yanısıra bir iplik işletmesinin ekonomik başarısı için de temel oluşturmaktadır. 1.5 metre çalışma genişliği Tüm iyi bilinen tarak üreticileri geçen zaman içinde en azından ürün yelpazelerinin bir bölümünde 1 m`den daha geniş çalışma enlerine değişimi tamamlamışlardır. Sürecin doğruluğu 15 yıl önce Rieter tarafından onaylanmıştır. Satılan 1.5 m çalışma genişliğindeki 7 500' den fazla C 60 ve C 70 tarak makinası, Rieter`in modern taraklamada sergilediği tekonolojik öncülüğünü kanıtlamaktadır. En geniş taraklama alanı ACI Tarak makinalarındaki iplik kalitesi için belirleyici olan, çalışma genişliği boyunca temas eden tarak şapkalarının sayısıdır. 32 şapkalı ve 1.5 m çalışma genişliğine sahip C 70 tarak makinası, en geniş aktif taraklama alanına sahiptir ve bu açıdan da rakiplerinden önemli ölçüde ayrılmaktadır (Şekil 1). Hassas taraklama açıklığı Taraklama sonucu için belirleyici olan, tüm makina genişliği boyunca taraklama açıklığının hassasiyetidir. Taraklama açıklığı, işlenen ham maddeye ve üretime göre ayarlanmaktadır. Çok sağlam şapka ve tambur materyal kombinasyonu ve kesin ayar ölçüleri, taraklama açıklığının hassas ayarlamasını ve üretim süresince sabit kalmasını sağlamaktadır. Şekil 1 C 70 ile geniş bir aktif taraklama alanı, en iyi iplik kalitesinin temelidir. "Durmak bir adım geri gitmektir" sloganından hareketle, C 70 gibi başarılı bir tarak modeli daha da geliştirilecektir. Daha fazla iyileştirme, teknoloji ve makina komponentlerinin teknik gelişimi yanında müşteri ve pazar gereksinimlerine bağlıdır. Başarılı bir taraklama sisteminin esası C 70 tarağı şu anda mevcut en başarılı geniş taraklama sistemidir. Üstünlüğü kanıtlanmış sistem üç sütun üzerine oturtulmuştur. 1.5 m çalışma genişliği En geniş taraklama alanı ACI (Aktif Taraklama Indeksi) Taraklama açıklığının hassasiyeti Tülbent oluşumundaki yeni yollar çok daha düzgün tülbent ağırlığı sağlar Tarak silosundaki özel olarak geliştirilmiş basınç kontrolü (patent aşamasında), mevcut C 70 `in özelliklerinden birisidir. Tarak beslemede, hassas bir tülbent ağırlığı sağlayan bu özellik ham madde ve özelliklerini dikkate almaktadır. Sonuç, tülbent ağırlığında minimum bir değişim ve böylece daha düşük bir CV değeridir. İnandırıcı etki, fotoselle çalışan önceki sistemlerle bir kıyaslama yapıldığında ortaya çıkmaktadır (Şekil 2). Pazarda mevcut C 70 ve en son versiyon C 60 tarakları için, tarak silosundaki basınç kontrolü, Ocak 2015'den itibaren Rieter tarafından modifiye edilebilecektir.
LINK 66 /2015 7 PRODUCT NEWS 24 saat içinde vatka ağırlığı değişimi CV% CV% 16 14 12 10 8 6 4 2 0 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Şekil 2 Yeni basınç düzenlemesi ile çok daha düzgün tülbent ağırlığı. Klasik fotosel kontrolü Tarak silosunda yeni basınç kontrolü (patent aşamasında) Kolayca çıkarılabilen tülbent köprüsü zor materyaller için bir çözümdür Fazla miktarda lif avivajı yapılmış suni ve sentetik lifler veya ballık içeren pamuk, işlenmesi zor ham maddelerdir. Kalite seviyesinin sabit tutulması için burada tülbent köprüsünün sık sık temizlenmesi gerekmektedir. Bu zaman alıcı işlemin çözümü, yeni tülbent köprüsüdür (patent aşamasında). Bu köprü, mümkün olan en kısa sürede, çıkarılabilir, temizlenebilir ve tekrar monte edilebilir (Şekil 3). İplik işletmesinde uygun bir yedek komponent varsa, duruş süresi birkaç dakikaya inebilir. Yeni tülbent köprüsü, tarakta mükemmel düzgünlükte bir tülbentin oluşmasına ve sürekli çalışmasına imkan sağlamaktadır. Kalın yerler, önemli ölçüde azalmakta ve sonuç olarak da sık rastlanan hatalarda iyileşme olmaktadır. Tülbent uygulamaları için özel kullanım alanları Çalışma genişliği nedeniyle, C 70 tarak sistemi, tülbent uygulamaları için kullanılması önceden belirlenmektedir. Mükemmel taraklama etkisi, çıkan tülbentin mükemmel bir düzgünlükte olmasıyla ortaya çıkmaktadır. Bu genişlikteki endüstriyel işlemlerde dünya çapında iki temel uygulama kullanılmaktadır: Harman hallaç ve tarak teleflerinden elde edilen geri dönüşüm liflerinden materyal hazırlama için C 70 tarak bandının kullanımı. Çıkıştaki bant, emiş ile uzaklaştırılır ve sonraki proses aşaması için balyalara preslenir. C 70 tarak tülbentinden, ağartılmış pamuktan pamuk pedleri, pamuk kompresler veya pamuk ruloları gibi hijyen ürünlerinin üretiminde yararlanılır. C 70 tarak makinası ile ilgili yenilikler, standart uygulamaların birleştirilmiş bir bölümüdür ve başarılı bir şekilde her türlü uygulamada kullanılmaktadır. 15-102 Gerald Steiner Harmanhallaç/Tarak Ürün Yönetim Müdürü gerald.steiner@rieter.com Uwe Nick Şekil 3 Yenilikçi C 70 tülbent köprüsünün kolayca takılması ve çıkarılması. Ürün Müdürü Harmanhallaç/Tarak uwe.nick@rieter.com
8 LINK 66 /2015 PRODUCT NEWS Artan kalite ve esneklik için yeni RSB-D 24 çift kafalı regüleli cer makinası İplik işletmeleri, müşteri gereksinimlerine gittikçe artan bir hızda cevap vermek zorundadır. İplikte giderek çok daha az sayıda hata kabul edilmektedir. Artan beklentiler, yeni RSB-D 24 regüleli cer makinasıyla karşılanmaktadır. Ekran üzerinde emiş yoğunluğunun ve üretim hızının pratik olarak ayarlanması, patentli bir şerit sensörü, enerji tasarruflu emiş sistemi ECOrized ve makina taraflarının bağımsız olarak bakımı, müşterilerimizi destekleyen özelliklerdir. Standart dışı kovalarda bile ilk metreden itibaren kovalara hassas şerit yerleştirme İplik işletmelerinde kullanılan kovalar, her zaman optimum koşullarda değildir. Günlük kullanım sırasında, kovaların yayları eskiyebilir. Sonuç olarak, boş kovalardaki kova plakaları, olması gerektiği gibi en yüksek noktaya ulaşamaz, bazen daha alt seviyede kalabilir. Böyle bir kova kullanıldığında, şerit, kısa bir yavaş çalışma periyodundan sonra, tam üretim hızındayken çok alçak kova plakası üzerine düşer. Bu da, sonraki işlem aşamalarında şeridin çalışma performansının yanısıra kalitesini de etkileyen birbirine karışmış şerit sarımının oluşmasına neden olur. İlk şerit sargıları döner plaka ile temas ettiğinde RSB-D 24'deki temassız hassas bir fotosel (Şekil 2) bunu algılar ve makinayı derhal yavaş moddan tam üretim hızına geçirir. Bu, çok düşük tablalı kovalarda bile kontrollü şerit yerleştirmeyi garanti eder, sürekli aynı şerit ve iplik kalitesine olanak verir. İlk metreden itibaren hassas şerit yerleştirme, şeritlerin kovadan çekilmeleri sırasında karışmayı ve kopuşu önler. Dolayısıyla kovalar tamamen boşalıncaya kadar kesintisiz olarak çalışırlar. Bu, makina randımanını en yüksek seviyede tutar, teknisyen müdehalesini azaltır ve şerit telefinin meydana gelmesini önler. Çok az sayıda kovanın problemli olduğu durumlarda bile, yeni şerit sensörü önemli avantajlar sağlamaktadır. Bir yıl içinde doldurulan kova sayısının Şekil 1 RSB-D 24, 2 x 1 100 m/dakika üretim hızında iki kafada da tek kafalı regüle kalitesini gerçekleştirmektedir. 2010`da, Rieter RSB-D 22 çift kafalı regüleli cer makinası ile ürün yelpazesini genişletmiştir. Bu modelin benzersiz özelliği, tamamen bağımsız makina tarafları ve regüle özelliğidir. Bu sadece tek kafalı RSB-cer makinası ile elde edilen şerit kalitesine ulaşılmasını sağlamıştır. Üretim verimliliği yanında, 2 x 1 100 m/dakika üretim hızı da iki kafalı bir cer makinası için benzersizdir. Bu başarılı tasarıma dayanarak, RSB-D 24 (Şekil 1) aşağıdaki etkileyici özelliklerle müşteri kazançlarını arttırmaktadır: Şekil 2 İlk metreden itibaren en yüksek şerit kalitesi için şerit sensörü.
LINK 66 /2015 9 PRODUCT NEWS Şekil 3 Yenilikçi iyileştirme yöntemleri, ECOrized emiş sisteminin geliştirilmesine ve enerji tüketiminin azalmasına yardımcı olmuştur. vidası ile yapılmaktadır. Yeni RSB-D 24'de çalışan personel emiş yoğunluğunu kolayca ve hızla makina ekranından yapar (Şekil 4). Ayarı tekrarlamak kolaydır. Bu sadece materyal değişimini kolaylaştırmaz aynı zamanda, aynı partinin üretiminde farklı cerlerden şeritler beslenirken kalite sapmalarını da ortadan kaldırır. Emiş yoğunluğunun hassas bir şekilde ayarlanmasının avantajları, özellikle hava jetli iplikçilik için ince şeritlerin üretiminde belirgindir. %1`inin etkilendiği düşünülürse, bu, her bir cer makinası için 4 000 kova demektir. Şerit sensörü sayesinde, zor koşullara rağmen, tüm kovalarda hatasız ilk şerit sarımı garantilenmektedir ve bu "sık rastlanan hata" ları içermeyen mükemmel kaliteye doğru önemli bir adımdır. Bu yenilik halen patent aşamasındadır. Frekans kontrollü emiş motoru sayesinde enerji tasarrufu Cer makinasında da, enerji tasarrufunun önemi artmaktadır. Emiş sistemi ECOrized buna önemli bir katkı sağlamaktadır. Frekans kontrollü emiş motoru sayesinde, fan sadece efektif olarak istenilen hızda dönmektedir (Şekil 3). Ayrıca, tüm hareketli parçalar enerji tasarrufu sağlamak için ağırlıkça optimize edilmiştir. Böylece, tüm makinanın enerji tüketimi, önceki modele göre azalmıştır. Diğer cer makinalarında ise, bunun tam tersine, fan maksimum hızda sürekli olarak çalışmakta ve dolayısıyla enerji tüketimi de daha yüksek olmaktadır. Frekans kontrollü ana motor sayesinde esnek ve daha uzun kullanım süreci İplik işletmeleri gittikçe artan bir şekilde müşteri beklentilerine karşı hızlı hareket etmek zorundadır. Şimdiye kadar, materyal değişiminde üretim hızı değiştirilirken, tahrik makaraları da değiştirilmek zorundaydı. RSB-D 24 ile, üretim hızının değiştirilmesi, makinanın ekranındaki bir düğmeye basarak frekans kontrollü ana motor tarafından sağlanmaktadır. Yeni tahrik çözümü, üretim hızı ayarlanırken, tahrik makaralarının mevcut haline dönmesi için gerekli harcamanın yanısıra süreden de tasarruf sağlar. Ayrıca, cer makinasının verimliliği, sonraki proses aşamalarının gereksinimlerine göre tam olarak ayarlanabilir. Ayrıca, makinanın daha yumuşak başlama ve duruşunu sağlayan frekans motoru, önceki kutup değişimli motorla kıyaslandığında, motor tahriğinde daha düşük kuvvetlerin oluşumuna yol açmaktadır. Sonuç, motor kayışlarının daha uzun kullanım ömrüdür. Ekran üzerinde emiş yoğunluğunun uygun ve tekrarlanabilir bir şekilde ayarlanması Klasik cer makinaları ile, emiş yoğunluğu ayarı geleneksel olarak emiş kutusunda bir sürgü veya ayar Şekil 4 Frekans kontrollü motorlar aracılığıyla emiş yoğunluğunun ve üretim hızının ekrandan kolay bir şekilde ayarlanması.
10 LINK 66 /2015 PRODUCT NEWS Bu durum, şimdiye kadar tek kafalı cer makinalarında mümkün olmayan bakım faaliyetlerinin yanısıra tüm üretim etkinliğinde de yeni bir esneklik yaratmaktadır. Şekil 5 Bir tarafta üretim devam ederken diğer tarafta makina bakımı mümkündür. Makinanın her iki tarafında esnek bakım sayesinde daha yüksek verimlilik RSB-D 22 önceki model ile de, cağlığın bir veya ikisinde bir bant kopuşu olduğunda veya iki çekim ünitesinin birinde sarım olması durumunda, makinanın diğer tarafında üretim sürekli olarak devam etmektedir. Aynı şekilde, makinanın bir tarafında kova değişirken, bakım kapağı açılmadığı sürece makinanın diğer tarafı üretime devam etmektedir. Temizleme, yağlama veya ayarlama gibi bakım işlemleri için RSB-D 24 te bir kapak açık olduğunda, diğer tarafın çekim kafası şerit üretmeye devam eder (Şekil 5). Minimum yer gereksinimi Yer gereksinimiyle ilgili olarak da, RSB-D 24 etkileyicidir. Zemine gömülü olması durumunda makina genişliği sadece 2.92 m (zemin üstü tesiste 3.5 m) kadardır. Dolayısıyla, 3 m`nin altında genişliğe sahip regülesiz SB-D 22 çift kafalı cer makinası ile kombine etmek için idealdir (Şekil 6). İki rakibin tek kafalı cer makina hattının yerleşimiyle kıyaslandığında, bu kombinasyon yerden %50' den fazla tasarruf sağlamaktadır. 1 000 mm çapa kadar geniş besleme kovaları için, Rieter iki ayar seçeneği sunmaktadır. Kovalara optimal ulaşım için 2 sıralı çağlık boyunca, 3 sıralı kova yerleşimi de mevcuttur. 3 sıralı kova yerleşimi, çağlığın uzunluğunu azaltmakta ve Rieter tarafından özellikle önerilmektedir. Müşteri, 600 mm çaplı kovalara rahat erişmek için beslenen kovalar arasında bir boşluk yaratmak istediğinde, bu istek "Comfort-cağlık" ile gerçekleştirilebilmektedir. Makinanın bakım ve ayarı için yeni videolar Sık personel değişimi veya uzman eksikliği, iplik işletmeleri için gittikçe büyüyen bir problemdir. Bu nedenle Rieter, cer makinası müşterilerine 40 dan fazla video içeren elektronik bir kullanım kılavuzu sunmaktadır (Şekil 7). Videolar, regüle, kalite izleme RQM gibi doğru ayar ve bakımı kolayca anlaşılabilecek biçimde açıklamaktadır. Videolar, hızlı ve doğru Şekil 6 Regülesiz SB-D 22 cer makinası ve regüleli RSB-D 24 cer makinası, rakiplerin tek kafalı cer makinaları ile gerekli yer açısından kıyaslandığında %50 den fazla yer tasarrufu sağlamaktadırlar. SB-D 22 RSB-D 24
LINK 66 /2015 11 PRODUCT NEWS bir iş yapılmasını desteklemektedir. Bu, teknik bilgisi yetersiz personel veya belirli işlemlerin nadiren yapıldığı durumlarda çok faydalıdır. Yüksek seviyede makina kullanılabilirliği ve dayanıklılığı yanında üstün şerit kalitesi ortaya çıkan sonuçlardır. Tekerleksiz kovalar için opsiyonel olan ilave boş kova Standart bir özellik olarak, RSB-D 24, kova magazininde makinanın her iki tarafında da iki boş kova ile donatılmıştır. Tekerleksiz kovalar için opsiyonel olarak, makinanın her iki tarafında üç boş kova yer alır (Şekil 8). Bu durum, diğer işlerle ilgilenebilecek operatör için süreci uzatmakta ve bu arada cer makinası çalışmaya devam edebilmektedir. Ayrıca, etkileyici olan, makinanın dar tarafının ilave boş kovalarla bile 2.92 m`de sabit kalmasıdır. Daha fazla ilginç detaylı optimizasyonlar belirleyici avantajlar sunmaktadır 550 m/dk`lık maksimum hızlı RSB-D 24c, artık sadece penye pamukla sınırlı değildir, esnek biçimde tüm ham maddelerle kullanılabilir. Üst silindir mil yataklarının yeni tasarımı, çalışma sıcaklıklarını 10 C`den daha fazla azaltmaktadır. Bu da çalışanın yüksek oda sıcaklıkları ve üretim hızlarında bile rahat çalışmasına olanak sağlamaktadır. Yeni güç kaynağı voltaj sabitleyiciyi gereksiz kılmaktadır. 15-103 Şekil 7 Videolar, çalışanların yetkinliğini ve dolayısıyla cer makinalarının verimliliği ve kalitesini garanti etmektedir. Şekil 8 Opsiyonel olarak, kova magazininde her kafadaki kova sayısı ikiden üçe çıkarılabilir (sadece tekerlek içermeyen kovalarda). Not: her iki taraf için, magazin kısmında makinanın altında ilave boş bir kova vardır. Jürgen Müller Cer Makinaları Ürün Müdürü juergen.mueller@rieter.com
12 LINK 66 /2015 PRODUCT NEWS Yeni E 34 OMEGAlap penye hazırlık makinası E 35'in başarılı tasarımına dayanarak, Rieter, küçük ve esnek penye setleri için ilginç bir ekonomik versiyon sunmaktadır E 34 OMEGAlap. Şekil 1 E 35' in başarılı tasarımına dayalı yeni E 34 OMEGAlap. 90'larda, Rieter, ilk UNIlap makinalarının piyasaya sürülmesiyle birlikte, penye sektöründe ekonomik anlamda büyük bir adım atmıştır. UNIlap, proseste kısalma ve işlemlerin belirgin bir şekilde basitleşmesini sağlamıştır. Rieter, 2005 senesinde, E 35 OMEGAlap ile büyük bir adım daha atmış ve devrim niteliğindeki sarım konseptini sunmuştur. Son derece yüksek çalışma stabilitesi ve gelişmiş vatka kalitesi sayesinde, çok daha fazla üretim sağlanmıştır. E 35 OMEGAlap'ta olduğu gibi, yeni E 34 OMEGAlap'ta, kayışlı sarım prensibiyle çalışmaktadır (Şekil 1) E 32 UNILap'ın halefidir. Kayış teknolojisi belirgin biçimde kullanılır hale gelmiştir E 35'in pazara sunulmasıyla belirgin biçimde kullanılmaya başlanmasının üzerinden neredeyse on yıl geçmiştir. Bu süreçte, Rieter, iki makina sunmuştur konvansiyonel E 32 UNIlap ve devrim niteliğindeki OMEGAlap E 35. Bu süreçte, müşterilerin tercihleri, çok açık bir şekilde E 35 modeline doğru kaymıştır. Son yıl, Rieter tarafından satılan hazırlık makinalarının yaklaşık %90' ını bu makina oluşturmuştur. Bunun sonucu olarak OMEGAlap`ın söz konusu kayışlı sarım teknolojisi global pazarda kendini öne çıkarmıştır (Şekil 2). E 34 ile daha yüksek üretim E 32 UNIlap, özellikle küçük penye setleri için popülerdir. Yeni geliştirilen E 34 OMEGAlap ile, iplik üreticileri, sarım prosesindeki temas basıncının optimum
LINK 66 /2015 13 PRODUCT NEWS 2 3 Rieter'in penye hazırlık makinaları teslimatları Penye hazırlıkta enerji tüketimi 100 100 90 80 90 80-30 % Teslimatlar [%] 70 60 50 40 30 Enerji tüketimi [%] 70 60 50 40 30 20 20 10 10 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 0 Klasik Kayış teknolojisi Klasik E 34 OMEGAlap Şekil 2 Rieter teslimatları, kayış teknolojisinin kendisine pazarda yer bulduğunu göstermektedir. Şekil 3 Yeni E 34 OMEGAlap, kıyaslanabilir bir konvansiyonel penye hazırlık makinasından %30 daha az enerji tüketmektedir. dağılımı sayesinde çok daha homojen ve hatasız vatkalar elde edebilmektedir. E 34, ham madde ve vatka çapından bağımsız olarak, 140 m/dk`ya kadarlık bir üretim hızına ve 400 kg/saatlik üretime uygundur. E 32 UNIlap ile kıyaslandığında, bu, %14`lük bir üretim artışına denk gelmektedir. Küçük ekonomik penye setleri için E 34 OMEGAlap E 34 OMEGAlap, 80 kg/saat`in üzerindeki bir üretime sahip en son jenerasyon dört E 80 penye makinasını besleyebilmektedir. Bu da günlük sekiz tondan daha fazlasına denk gelen 336 kg/saatlik bir penye bant üretimi demektir. Bu performans, hiçbir kalite kaybı veya kalite uyuşmazlığı olmaksızın bir üretimin gerçekleştirilmesi demektir. Müşteri ayrıca konvansiyonel penye hazırlık makinalarına kıyasla %30'a varan daha düşük bir enerji tüketiminden de yararlanmaktadır (Şekil 3). Avantaj, basitleştirilmiş tahrik sistemi ve enerji tasarruflu kavrama siteminden kaynaklanmaktadır. Sonraki aşamalarda olası üretim artışı E 34 müşterileri için ilginç olan, sonraki bir tarihte olası üretim artışına cevap verebilmesidir. Üretim ihtiyacı artarsa, mevcut E 34, nispeten daha yüksek üretime sahip E 35 e yükseltilebilir. Bu da tüm penye hattının altı penye makinasına artmasını olanak verir. Bu esneklik, mevcut pazar gereksinimlerine uygundur. Sonuç E 34 OMEGAlap, E 32 UNIlap'a göre daha yüksek üretim, daha iyi vatka kalitesi ve daha az enerji tüketimi sunmaktadır. Küçük penye serleri için ekonomik çözümdür. Müşteriler, önceden olduğu gibi, güçlü Rieter penye hazırlık makinası E 35 OMEGAlap'dan kazanç sağlar. Altı E 80 penye makinası için 520 kg/saatlik bir üretimle bu kategoride referans olarak kalmaktadır. Rieter'in penye bölümü her zaman en kazançlı penye bölümü olacaktır. 15-104 Yvan Schwartz Penye ürün Yönetim Müdürü yvan.schwartz@rieter.com
14 LINK 66 /2015 PRODUCT NEWS Hindistan`da ilk R 35 rotor iplik makinası: Müşteri kazancını hesaplar Verimliliği arttırmak için akılcı ve ekonomik bir çözüm olarak bilinen, yeni piyasaya çıkan R 35 yarı otomatik rotor iplik makinası, Hindistan`da da kullanılmaya başlamıştır. R 35, Hintli open end iplik üreticilerini, ergonomik yapısı, verimliliği, AMIspin ekleme teknolojisi ve esnekliği ile etkilemektedir. Yeni elektronik iplik gezdirme tertibatı, sarım genişliği, sarım açısı ve kenar oluşturmanın çok daha geniş bir aralıkta yapılmasını da kapsayan ayarlarla bobin kalitesini optimize etmek için daha fazla seçenekler sunmaktadır. R 35'in tasarımı, maksimum maliyet etkinliği ve uzun dönem performansın gerekli olduğu tüm uygulamalar için bu makinayı yeni itici güç yapma amacındadır. Daha kolay çalışma ve daha yüksek verim Saranya işletmesinde, R 35 open end iplik makinası %15 oranında daha önce kullanılmamış liflerle karışım halinde Ne 20 dokuma pamuk ipliği üretmektedir. Saranya firmasında çalışanların elde ettiği ilk pozitif izlenim, eğirme kutusuyla daha kolay çalışılması olmuştur (Şekil 2). Şekil 1 R 35, yeni S 35 eğirme kutusu ile Saranya firmasını ikna etmiştir. Hindistan'da ilk R 35 open end iplik makinası, Namakkal`da ki Saranya iplik işletmesi Pvt. Ltd.'de devreye alınmıştır (Şekil 1). Bu iplik işletmesi önceki model R 923 modeliyle deneyim kazanmıştı ve R 35`in yeniliklerini belirgin avantajları açısından değerlendirmektedir. Yeni R 35 yarı otomatik open end iplik makinası, 500 eğirme kutusu içermektedir. 120 000 dev/dakika rotor hızlarına çıkılmasına ve tüm makina uzunluğunda 200 m/dakika üretim hızlarına ulaşılmasına olanak sağlamaktadır. Yeni S 35 eğirme kutusu, iplik üretimini iyileştirmekte ve operatörün işini kolaylaştırmaktadır, böylece optimal iplik kalitesine ulaşılmaktadır. Eğirme kutusunun optimize edilmiş açma alanı, iplik özelliklerinde olumlu sonuçlar yaratan, pamuk liflerinin açılmasında ideal koşullar oluşturmaktadır. Modifiye edilmiş besleme alanı, şeritte istenmeyen hasarların oluşumunu önlemektedir. S 35 eğirme kutusunun bu yeni tasarımı, düşük kaliteli karışımlarla bile daha iyi eğirme stabilitesinin elde edilmesini sağlamaktadır. Çok kısa bir çalışma periyodunun ardından. Saranya`da çalışan operatörler, R 923' e göre %3 daha yüksek rotor hızlarıyla bile, R 35 de çok daha az duruş sayılarının elde edildiğini gözlemlemiştir. Mükemmel ekleme kalitesiyle artan katma değer Mükemmel ekleme kalitesi için AMIspin donanımı geliştirilmiştir. Artık operatörden çok daha bağımsızdır. Saranya, iplik geçiş yolunun yeni düzenlemesi sayesinde, AMIspin ekleme prosesinin kullanımının, çok daha kolay ve %10'a varan oranda daha başarılı olduğunu belirtmişlerdir. Yeni eğirme kutusunda besleme silindiri için geliştirilen yazılım, ekleme prosesini optimize etmektedir. Saranya, eklemelerin daha mukavemetli olduğunu ve mükemmel göründüğünü belirtmektedir. Bu kalite, ipliğin sonraki işlemler için artan değerde olduğu anlamına gelmektedir. Sonuç olarak, yeni R 35'in makina verimliliği, aynı uygulamalarda R 923'e göre %15'e kadar daha fazladır.
LINK 66 /2015 15 PRODUCT NEWS İplik ve eklemeler için kalite kontrolü R 35 için, yeni Rieter Q 10 iplik temizleyici, opsiyonel olarak mevcuttur. Q 10, makina kontrol sistemine tamamen entegre edilmiştir. Tüm ayarlar, kalite verileri ve makinanın gerçek durumu ve eğirme pozisyonu, makinanın çalışma panelinde görüntülenir. Önceki modelle kıyaslandığında, Q 10, tüm temel iplik hataları (N-S-L-T) için çok daha detaylı ayarlanabilmektedir. Şerit ağırlık değişimlerine hızlı cevap vermektedir, bu durum özellikle tarak bandının kullanıldığı kısa elyaf iplikçiliğinde önemlidir. Şekil 2 Operatörler, R 35'in kolay kullanımından etkilendiler. Daha kolay çalışma ve bakım Saranya, yeni R 35'in çok daha fazla ilave faydaları olduğunu da belirtmektedir: Geniş, grafik makina ekranı ile ayarlama yapmak son derece kolay ve kullanışlıdır. Görünen bilgiler belirgin yapıdadır. Gerekli olduğunda, elektronik bir çıktı USB arayüzü aracılığıyla kolaylıkla alınabilmektedir. Yeni bir çepel toplama haznesi ile yeniden tasarlanmış emiş sisteminin kullanımı kolaydır. Frekans konverterli motor içeren ana fan, optimum bir emiş sağlamaktadır. Ayrıca, daha az emiş gerekiyorsa, enerji tasarrufu da mümkündür. Şekil 3 Yeni S 35 eğirme kutusu, operatör için çalışmayı kolaylaştırmıştır. Bakım personeli, daha makina kurulurken, rotor kayışına erişimin çok daha kolay olduğunu gözlemlemiştir. Bu da değişiminin daha kolay olması ve çalışmanın basitleştirilmesi demektir. Saranya, %3 daha fazla üretim kazancı sağlamıştır Çok kısa bir çalışmanın ardından, Namakkal'daki Saranya iplik işletmesinin teknik müdürü Bay P. Ashok Kumar, çok tatminkar bir geri bildirimde bulunmuştur. Yeni makinasının avantajları ile ilgili olarak: Bize göre, R 35 modifiye edilmiş ekleme teknolojisi sayesinde (Şekil 3) çok daha fazla kulanıcı dostu ve R 923 e kıyasla aynı koşullarda %3 daha fazla bir kazanç sağlamaktadır. demiştir. 15-105 Karel Boněk Rotor Ürün Yönetimi karel.bonek@rieter.com Jagadish Gujar Rotor Ürün Yönetimi jagadish.gujar@rieter.com
16 LINK 66 /2015 GLOBAL Konfor: Her geçen yıl işletmenizin büyümesi ve üstünlüğünü arttırarak sergilemesidir Rieter sistemleri, kullanım ömürleri boyunca değişen pazar ihtiyaçlarına sürekli olarak uyum sağlayabilen ve böylece müşterileriyle yıldan yıla büyüyen ve onları başarılı yapan sürdürülebilir çözümlerdir. Müşterilerini pazarda başarılı bir şekilde çalışmasını sağlayan ürün ve hizmetlerle donatmak, Rieter`in müşterilerine sunduğu konfordur. Bunun yanısıra tüm eğirme prosesi, dört iplikçilik prosesi ile ilgili bilgi, dört iplikçilik prosesi ve sonraki işlemlerde ipliklerin davranışı hakkında detaylı bilgiler Rieter'in müşterilerine sunduğu diğer konforlardır, bunlar bir iplik işletmesinin başarısının temelini oluşturmaktadır. Müşterilerimizin başarısını pekçok ilave faktör desteklemektedir. Düşük enerji tüketimi Çalışmaya başlamalarının daha ilk gününden itibaren Rieter makinaları enerji tasarrufu sağlamaktadır. Enerji verimli motorlar sayesinde, gelişmiş ve akış optimizasyonlu emiş çözümleri ile veya alanın optimal kullanımı nedeniyle havalandırma için daha az gereksinim olması sonucu daha az enerji tüketimi gerçekleşir. Rieter müşterilerinin %10'a varan enerji tasarrufu yapabilecekleri en yeni örnek, ring iplik makinaları için ECOrized emiş borusudur. Daha az personel Tüm üretim firmalarının temel sorununu çoğu zaman eksik olan kalifiye ve güvenilir personel oluşturur. Rieter, sizi değerli otomasyon çözümleriyle desteklemektedir (verimliliği arttıran ve kaliteyi sağlayan çözümler). Otomasyon çözümleri yanında, Rieter, iyi tasarlanmış analizleri sayesinde personelin özellikle gerekli olduğu yerlere atanmasını sağlayan SPIDERweb veri sistemini sunmaktadır. Yüksek üretim yüksek kalite Tüm iplikçiler için, kaliteyle ilgili herhangi bir taviz vermeden, yüksek üretim önemli bir konudur. Yüksek üretimle yüksek kalite, örneğin Rieter`in J 20 hava jetli iplik makinası ile sağlanmaktadır: 200 eğirme ünitesi, 450 m/dak`da yüksek kaliteli Com4 jet ipliği üretmektedir. Uzun kullanım süreci Rieter'in makinaları daha uzun süre kullanılır! Rieter makina ve parçalarının kullanım ömrünü uzatan, küçük detaylardır. Örneğin, pek çok makina jenerasyonunda yer alan tarak makinasındaki IGS (Entegre bileme sistemi) sabit, keskin, sağlam tarak garnitürlerini garanti etmektedir. Daha eski makina jenerasyonları için, Rieter, iplik kalitesinin gelişmesini, çalışma güvenliğinin ve kullanım ömrünün artmasını sağlayan bir seri orijinal yedek parça ve modernizasyon sunmaktadır. Bir Rieter işletmesi lehinde karar vermek, tüm kullanım ömrü boyunca başarıyı ve gelişmeyi sağlayan sürdürülebilir bir karardır. 15-106 Yüksek materyal kullanımı Yüksek ve değişen ham madde fiyatları, ham madde kullanımı ile ilgili tüm makinaların optimize edilmesinde Rieter için teşvik edicidir. Örneğin E 80 penye makinası, %3' e varan oranda daha az döküntü uzaklaştırarak değerli liflerden tasarruf sağlar. Michel Gelin Kıdemli Pazarlama Müdürü michel.gelin@rieter.com
Konfor: her geçen yıl işletmenizin büyümesi ve üstünlüğünü arttırmasıdır. Gelecek kuşaklar için değerli bir yatırım Rieter tüm dünyada 4 eğirme sistemi için mükemmel komple sistemlerin tek tedarikçisidir. Rieter ürünlerini tercih edin ve daha fazlasını kazanın. Üretim artışı ile servis ömrü uzarken, daha fazla performans için daha az enerji, daha az materyal ve daha az personel gerekir. Daha fazlasını www.rieter.com adresinde bulabilirsiniz Başarı karlılığa yansır Rieter, yatırım bütçelemesinden bu yatırımın geri dönüşüne kadar, belirlenen hedeflere ulaşmada müşterilerini desteklemektedir. Rieter in komple çözüm ifadesinden amacı budur. The Comfort of Competence
18 LINK 66 / 2015 TECHNOLOGY %100 hava jetli pamuk ipliğinden iş gömlekleri (klasik gömlek) Hava jetli iplikler, özellikleri nedeniyle çoğunlukla örme uygulamalarında kullanılmaktadır. Daha uzun stapelli pamuğun kullanımı, iş gömleklerinde sofistike uygulamaların mümkün olduğunu göstermiştir. Rieter, dünya çapında kısa lif iplikçiliğinde kullanılan dört farklı eğirme sistemini oluşturan iplik makinalarının tek sistem tedarikçisidir. Hava jetli eğirme teknolojisi, ring, kompakt ve open end iplik makinalarının yanısıra Rieter ürün grubunda en yeni prosestir. Bu eğirme teknolojilerinin her biri, farklı iplik yapıları sayesinde farklı özelliklere sahip benzersiz iplikler üretmektedir (Şekil 1). ring-spun yarn compacted ring-spun yarn rotor-spun yarn Konvansiyonel ring iplikçilik, en çok bilinen prosestir. Bu teknoloji, tüm prosesler içinde en esnek olanıdır, aynı zamanda çok kalından çok inceye kadar ipliklerin üretildiği ve tüm ham maddelerin kullanılabildiği bir prosestir. Böylece, elde edilen iplik yapısıyla son üründe çok yumuşak bir tutum elde edilir. Kompakt iplikçilikte, çekim ünitesinin kompaktlaştırma bölgesinde lif materyali sıkıştırılır ve böylece çok yoğun ve mukavemeti yüksek daha az tüylü iplikler üretilir. Open end iplikçilikle, çok kısa lifler işlenebilir. Çok yüksek iplik hacimliliği sayesinde, materyalde iyi bir kaplama etkisi elde edilir. En yüksek ekonomik verimliliğe, orta ve kalın iplik numaralarıyla ulaşılmaktadır. Hava jetli eğirme teknolojisi, en düşük tüylülükte ipliklerin üretilmesini ve bitmiş üründe en iyi boncuklanma değerlerinin elde edilmesini sağlar. Son derece düşük boncuklanma değerleri, yıkama sonrasında çok yüksek kumaş yüzey stabilitesine de yansımaktadır. İplik yapısı ayrıca kumaşta yüksek bir örtme sağlamaktadır. Bir hava jetli iplik, karşılaştırılabilir bir ring ipliğe göre daha hacimlidir. air-jet-spun yarn Şekil 1 Dört Rieter Com4 ipliği.
LINK 66 /2015 19 TECHNOLOGY Kullanılan ham madde Bu test için, 3.6 mikroner incelikte, 1½ inç uzunlukta ve 48.5 cn/tex lif mukavemetinde iyi bir pamuk lifi kullanılmıştır. İplik üretimi ve iplik kalitesi Ham madde, %18'lik bir telef oranında lif hazırlık aşamasında taranmıştır. Penye işleminden sonra, regüleli bir cer makinası kullanılmıştır. Cer bandı hava jetli iplik makinasına beslenmiştir (Tablo 1). Şekil 2 Bir hava jetli Com4 jet ipliğinin mikroskobik görüntüsü (REM). Bundan sonra ilgili uygulamalar için doğru ipliğin seçilmesi tekstil uzmanlarının işidir. Com4 jet hava jetli iplik J 20 hava jetli iplikçilikle üretilen Com4 jet iplikler, çok düşük tüylülük, yüksek hacimlilik (aynı kütlede) ve çok düşük aşınma eğilimi ile karakterize edilir. Bir hava jetli ipliğin özel iplik yapısı sayesinde (Şekil 2), beklenen mukavemet kuşkusuz ki bir kompakt iplikten daha düşük değildir. Hava jetli pamuk ipliklerinden üretilen gömleklik kumaş Günümüzde hava jetli ipliklerde iplik mukavemeti uygulama alanını belirlemektedir (çoğunlukla tişört ve iç giyim gibi örme ürünlerde ). Hava jetli ipliklerde uygulama olanaklarını genişletmek için, bu projede %100 pamuk üretilmiş ve hem atkı hem de çözgü yönünde olmak üzere dokumada kullanılmıştır. Dokuma ünitesindeki uygulamalar için, uygun bir ham madde ve özel makina ayarlarının seçimi ile iplik özelliklerinin kontrol edilmesi için pek çok olanak mevcuttur. Tablo 1 Eğirme plânı. Buradan, Ne 50 iplik numarasında bir iplik üretilmiştir. Çalışma özellikleri iyi ve ipliğin ortalama mukavemeti ortalama 22.5 cn/tex`dir (Tablo 2). Tablo 2 Com4 jet iplik kalitesi %100 pamuk, Ne 50. Ne 50 UT4 CVm %14.88 CVm 3 m %3.18 CVm 10 m %1.74 CVm 50 m %0.75 İnce yerler (-%50) 44/1 000 m Kalın yerler (+%50) 27/1 000 m Neps (+%200) 86/1 000 m Tüylülük H 3.11 Tensojet Özgül mukavemet 22.49 cn/tex CV-Kuvvet %10.0 Uzama %5.15 CV-Uzama %9.0 Çalışma kapasitesi 380 cn*cm Staff Tester (aşınma ölçer) Aşınma 1.08 mg/1 000 m Makina TİP Besleme [tex] Dublaj Çekim Çıkış [teks] Penye hazırlık makinası E 32 4 540 24 1.6 68 000 Penye makinası E 66 68 000 8 13.5 4 500 Cer makinası RSB-D 40 4 500 4 7.2 2 500 Hava-Jetli iplik makinası J 20 2 500 1 211 11.8
20 LINK 66 /2015 TECHNOLOGY 28.5 tel /cm'lik atkı iplik sıklığı, çözgü iplik sıklığına göre oldukça düşüktür. Bu değerler, gömleklik kumaş için standart değerlerdir. Bu 101 g/m 2 kumaş ağırlığına denk gelmektedir. Çözgü sıklığı: Atkı sıklığı: Dokuma: Taharlama: Tahar genişliği: Makina hızı: Atkı atım hızı: 48.5 tel/cm 28.5 tel/cm L1/1 Bez ayağı 1 tel/diş 170 cm 500 dev/dakika (atkı/dakika) 850 m/dakika Şekil 3 MM128 numune çözgü makinası (görüntü kaynağı: www. foto-valentin.de). Çözgü levendi üretimi Sadece birkaç bobin iplik mevcut olduğundan, çözgü KARL MAYER (Şekil 3) DE mm 128 (Multi-Matic) numune çekme makinasında üretilmiştir. Her biri 30 tel içeren 270 bölüm ile, 167 cm genişliğinde 8 100 tel içeren bir çözgü üretmiştir. Bu da bir cm'de 48.5 çözgü teli olan çözgü sıklığına denk gelir. Dokuma tarağında oluşan sürtünme gerilimine karşı ipliklerin hassasiyetini azaltmak için, kesik elyaflı iplikler bir haşıl maddesiyle muamele edilir. Burada hava jetli ipliklerin diğer bir olumlu özelliği kullanılabilir. Düşük tüylülük nedeniyle, hava jetli iplikler kullanıldığında dokumada dolanma eğilimi daha düşüktür. Sonuç olarak, tipik bir ring iplik için gerekli olan %9'luk haşıl miktarı, hava jetli ipliklerle %6.9'a azaltılabilir. Dokuma Com4 jet ipliklerinden iş gömlekleri için gerekli ham kumaş, Sultex G6500 kancalı bir dokuma makinasında üretilmiştir. Kısa bir çalışma periyodu doğal olarak 100 000 atkı atımıyla dokuma makinasındaki duruşlarla ilgili herhangi bir kesin sonuca ulaşılmasını sağlayamamasına rağmen, 500 atkı /dakikalık bir makina hızı için çalışma koşulları yeterli olmuştur. Bitim işlemi Ham kumaşın bitim işlemleri, yıkama, ağartma ve özel bir buruşmazlık işlemini içermektedir. Bu buruşmazlık işlemi, kumaş mukavemetinde %30'a varan oranda düşüşe neden olduğundan, üzerinde daha fazla durulmuştur. Ancak, ölçümler, 5 cm kumaş genişliğinde gerekli olan 200 N luk kopma yükünün, hem atkı doğrultusunda 248 N ile, hem de çözgü yönünde 591 N ile aşıldığını göstermiştir. Bu nedenle, gerilim altında gerçekleştirilen bu buruşmazlık işlemi mümkün olabilmektedir. Bu tip bitim işlemi, bu kalite sınıfında Avrupa`da gömlek üretiminde standart bir prosedürdür. Hazır giyim Tanınmış bir gömlek üreticisi, kumaşlardan iş gömleklerinin üretimini gerçekleştirmiştir (Şekil 4). Sonuç Proje, çok iyi kalitede bir iş gömleğinin, atkı ve çözgüde %100 hava jetli pamuk iplikleri kullanılarak üretilebileceğini ve kullanılan tüm makinalarda kabul edilebilir çalışma performansının sağlandığını göstermiştir.
LINK 66 /2015 21 TECHNOLOGY Gömlek aşağıdaki özelliklere sahiptir: Düzgün kumaş görünümü Hava jetli ipliklerin çok düşük tüylülüğü sonucunda, dikkatli bir şekilde incelendiğinde kumaş görünümünün özellikle belirgin ve net olduğu görülmektedir (Şekil 5). Kumaş tutumu Burada kumaş tuşesi, örme kumaşlara kıyasla daha az önemlidir. Tam tersine, çoğunlukla çok daha sıkı yapıda bir tekstil yüzeyi istenir. Hava jetli ipliklerden yapılan gömleklik kumaş bu gereksinimi karşılamaktadır. Kumaş mukavemeti Gömlek, görünüş, aşınma konforu ve kolay ütülenme gibi özelliklerle bir iş gömleği olarak tasarlanmıştır. İşçi gömleklerinde olduğu gibi kumaşın mukavemetine burada çok fazla odaklanılmamıştır. Bu nedenle, ring iplikten üretilmiş kumaşlara göre daha düşük kumaş mukavemeti bu uygulama için kabul edilebilir. Aşınma özellikleri Yüksek boncuklanma ve yıkama direnci nedeniyle iyi aşınma özellikleri beklenmektedir. Gömlek, kullanıcının istediği gerekli kumaş mukavemetini karşılamaktadır. Görünüş Optik görünüş, çok düşük tüylülük nedeniyle belirgin ve düzgün kumaş yapısı göstermektedir. Doğal pamuğun kullanımı bunu vurgulamaktadır. Şekil 4 J 20 hava jetli iplik makinasında üretilen Com4 jet ipliklerinden yapılmış iş gömleği.
22 LINK 66 /2015 TECHNOLOGY Şekil 5 Com4 jet ipliklerinden üretilen gömleklik materyalin kumaş görüntüsü. Pazar görünümü Yukarıda açıklanan özellikler elbette ki pazarın beklentilerine uymaktadır. Ancak, böyle ince Com4 jet ipliklerinden üretilen bir gömleğin şu anda mevcut olan herhangi bir ürünün yerine geçeceği beklenemez. Daha çok yeni bir ürün geliştirme olanağını göstermektedir. Ekonomik fizibilite (uygulanabilirlik) Yüksek kaliteli ham madde, ipliğin fiyatını arttırmaktadır. Diğer eğirme sistemlerine kıyasla, Com4 jet ipliklerinin iplik üretim maliyetleri, artan iplik inceliğiyle düşmektedir. Çok düşük tüylülük, ayrıca uygulanan ham madde miktarında bir azalma sağlanmasına yardım edebilir. Bu nedenle ekonomik fizibilite, bir ipliğin tüm konsepti, kumaş yeniliği ve pazardaki başarısı dikkate alınarak değerlendirilmelidir. 15-107 Harald Schwippl SYS Teknoloji Müdürü harald.schwippl@rieter.com Jürg Grest SYS Teknoloji, Proses Analisti juerg.grest@rieter.com
LINK 66 /2015 23 TECHNOLOGY Rieter İplikçilik El Kitabı bilginin paylaşımı Rieter İplikçilik El kitabı öğrenciler ve teknolojistler için standart bir çalışmadır. Okuyuculara, kısa lif iplikçiliği ile ilgili pratik bir referans oluşturmaktadır. Cilt 7 Suni ve Sentetik Liflerin İşlenmesi okuyucuların kullanımına sunulmuştur. Rieter İplikçilik El Kitabı tekstil uzmanları için dünya çapında benzersiz bir referans çalışmadır. Rieter İplikçilik El kitabı, tüm dünyadaki tekstil teknolojisi eğitimine önemli bir katkı sağlamaktadır. Yedi ciltten oluşan bu benzersiz çalışmanın, İngilizce, Çince ve Türkçe versiyonları vardır. Yedi cildin hepsi ücretsiz olarak www.rieter.com/rikipedia sitesinde indirilebilir veya Rieter'den basılı formda temin edilebilir. 1-7. ciltlerin içerikleri: Cilt 1 Kısa Lif İplikçilik Teknolojisi Cilt 2 Harman hallaç & Taraklama Cilt 3 İplik Hazırlık Cilt 4 Ring İplikçilik Cilt 5 Rotor İplikçilik Cilt 6 Alternatif Eğirme Sistemleri Cilt 7 Suni ve Sentetik Liflerin İşlenmesi YENİ! QR kodu, Rieter İplikçilik El Kitabı için indirme (yükleme sayfasını) sayfasını açmaktadır. YENİ: Cilt 7 Suni ve Sentetik Liflerin İşlenmesi Son cilt, suni ve sentetik liflerin işlenmesi ile ilgilidir. Suni ve sentetik liflerin ticari ölçekte piyasaya sunulmasından itibaren, sentetik liflerin pazar payı etkileyici bir gelişim göstermiştir. Günümüzde çeşitli uygulamalar için, pratik olarak isteğe özel lifler mevcuttur. Bu nedenle iplikçilerin liflerin özellikleri ve özel karakteristiklerini detaylı olarak anlamaları gerekmektedir. 7. cilt bu alanda kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Bilginin paylaşımı Rieter daha 80'li yıllarda, Manchester`deki saygın Textile Institute ile işbirliği içerisinde standart "Tekstil Teknolojisi El kitabı"' nı yayımlamıştır. Geçen yıllar içerisinde tekstil endüstrisi, verimlilik, otomasyon, üretim yöntemleri, işlenmekte olan ham maddeler ve ayrıca bu referans çalışmaya göre pek çok gelişme göstermiştir. Bu bilginin paylaşımı, Rieter için her zaman bir gelenek olmuş ve bu gelenek yeni 7. cilt ile de devam etmiştir. 15-108 Joachim Maier Kıdemli Pazarlama Müdürü joachim.maier@rieter.com
24 LINK 66 /2015 PARTS/SERVICE Önleyici bakım ile tesisinizin kullanılabilirliğini arttırın İnsan vücudu veya mekanik donanımlarda olduğu gibi, elektrikli cihazlar ve komponentler de eskir. Bu tür cihazların dayanıklılığı, bulunduğu çevresel koşullara bağlıdır. Bir kopuş olasılığı, artan kullanım ömrüyle birlikte artmaktadır. Önleyici bakım kullanım ömrünü ve dolayısıyla tesisin kullanılabilirliği artırmaktadır. Müşterilerimize, işletmesinin tüm çalışma ömrü boyunca sabit olarak iyi bir perfomans ve yüksek kullanılabilrliğe sahip olmasını mümkün kılmak için, Rieter, elektronik servis istasyonları ile kontrol ve frekans dönüştürücü sistemleri için özel bakım programları sunmaktadır. Kapsamlı bilgi birikimi ve elektronik mühendislerinin yeterliliği, müşterilere tesislerinin performansını korumaları ve uzun dönemli gelişme sağlamaları konusunda yardımcı olmaktadır. Şekil 1 Elektronik parçalar, doğal bir eskime prosesine maruz kalmaktadır, örneğin sıcaklık ve toza çok daha fazla duyarlı hale gelmektedirler. Elektriksel parçaların kullanım ömrü, büyük ölçüde ortam sıcaklığı, nem, toz, elektriksel güç kaynağının kalitesi ve titreşimlere bağlıdır, bunların yanısıra diğer çevresel faktörler de etkilemekte ve iplik işletmesine göre farklılık gösterebilmektedir. Eskime nedeniyle, çok küçük elektronik parçalar bile arızalandığında, tüm cihaz çalışamaz hale gelir ve makina özellikleri daha fazla garanti edilemez. Ana makinalarla, bu durumun tüm işletme ve dolayısıyla günlük üretim üzerine etkisi vardır. Önleyici bakım, kullanım ömrünü arttırır. Elektronik parçalar üzerinde eskimeye bağlı etkiler, üretilecek iplik kalitesini de etkileyebilir. Hata sıklığı 1 1 Erken hatalar 2 Olası hatalar 3 Aşınma ve eskime hataları 2 3 Bakımsız Avantajınız koruyucu bakım ile Tesise özgün hizmet maliyetlerde tasarruf sağlar Motor kontrol cihazlarında (örneğin frekans dönüştürücüler), R.M.S. akımı, eskimeyle artar. Bu da elektriksel devrelerde (şebeke girişimleri) ve bağlantılı olduğu cihazda daha fazla yüklemeye yol açar. Pek çok ülkede, bu tür şebeke girişimleri daha yüksek elektriksel ücretlendirme tarifelerine tabi olmakta, bu da işletim maliyetlerinin artmasına sebep olmaktadır. Eskiyen elektronik parçalar, herhangi bir nedenle kısa devre meydana gelmesi durumunda bir zincir reaksiyonu oluşturabilir ve tüm cihazı kullanılmaz hale getirebilir (Şekil 1). Bu durumda, onarım ancak çok yüksek maliyetlerle ve materyal kayıplarıyla yapılabilir. Rieter, önleyici bakım için tüm müşterilerine kendilerine özgün bir hizmet sunmaktadır. Belirlenen bir zamanlamaya göre, temizleme, kontrol, yenileme ve özel testler, önerilen durumlardan bazılarıdır. Bu bakımlar, tüm tesisin çalışma sürecini uzatmaktadır (Şekil 2) ve iplik işletmesinin müşteri memnuniyeti, ekoloji ve ekonomik performansına bir katkı sağlamaktadır. 15-109 Şekil 2 Elektronik parçaların hata payı ve kullanım ömrü, belirli bakımlarla önemli ölçüde arttırılabilir. İşletim yılları Peter Oswald SYS Elektronik Servis müdürü peter.oswald@rieter.com
LINK 66 /2015 25 EVENTS Orta Asya Tekstil sektörü gerçek veriler Orta Asya hakkındaki rapor, Rieter'in Uluslararası Tekstil Üreticileri Federasyonu (ITMF) ile işbirliği içinde hazırladığı dördüncü yayındır. Bu özel sayı, Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın ekonomisini ve tekstil sanayiini araştırmaktadır. Tekstil sanayinin önde gelen temsilcileriyle gerçekleştirilen ropörtajlar, konuyu ilk elden sağlanan bilgilerle tamamlamaktadır. BF Tekstil Türk BO Grubun bir parçası olarak BF textile, entegre bir tekstil ve hazır giyim üreticisidir. BF textile, iplik, boyalı ve baskılı örme kumaş ve konfeksiyon üretimi yapmaktadır. BF textile, open end iplik işletmesinin tamamlayıcısı olarak, işletmesini penye ring hattıyla genişletmek istemektedir. BF textile, ürünlerini Rusya, Belarus, Türkiye ve Ukrayna'ya ihraç etmektedir. UZTEX Group UZTEX Grup, dikey yönde entegre olmuş beş firmadan oluşmaktadır ve Rieter iplik makinalarıyla donatılmış, Özbekistan`daki en modern iplik işletmelerinin ikisine sahiptir. UZTEX, %90' ı ihraç edilen en üst kalitede iplikler üretmektedir. Oldukça kalifiye olan personel ve en son teknoloji, UZTEX'in başarısına katkı sağlamaktadır. İlk ağızdan bilgi Özbekistan ve Türkmenistan Tekstil Bakanlığı`nın önde gelen temsilcileri, uygun çalışma koşulları sağlayarak tekstil ve hazır giyim sanayini nasıl desteklemek istediklerini açıklamışlardır. Özbekistan`da hem özel sektör hem de devlete ait tekstil ve hazır giyim firmaları olmasına rağmen, Türkmenistan`da ağırlıklı olarak devlete ait firmalar bulunmaktadır. Şekil 1 Orta Asya ülke raporunu indirmek için tıklayın. http://bit.ly/crasia2612e Orta Asya`da tekstil uzun süreli bir geleneğe sahiptir. 16. yüzyıla kadar, ipek yolunda kervanlarla taşıma Avrupa ve Çin arasındaki tek ticari bağlantıydı. Semarkant ve Buhara şehirleri, ipek yolu boyunca önemli durak yerleri ve ticaret noktalarıydı. Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve günümüzde özelikle Özbekistan ve Türkmenistan gibi Orta Asya ülkeleri tekstil sanayinin övünç kaynağı olduğu başlıca ülkelerdir. Rapor, özellikle bu iki ülke üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu nedenle, iki ülkede ekonomi politikaları ve ekonomik faaliyetlerin tanıtılması konusunda benzerlik ve farklılıklar ilginç bulunabilir. Raporun tamamını, info@rieter.com adresinden Özel Orta Asya dosyası adı altında sipariş edebilir ya da Rieter'in internet sayfasından indirebilirsiniz. (Şekil1). 15-110 Martin Werder Kıdemli Pazarlama Müdürü martin.werder@rieter.com