Aluminyum Sektöründe Enerji Yönetimi Mahmut DEDE Enerji Verimliliği Müdürü 13 Şubat 2015, FSMVÜ
İçerik Schneider Electric Neden Enerji Yönetimi? Nasıl Bir Enerji Yönetimi? Aluminyum Sektöründe Enerji Verimliliği Uygulamaları Enerji Yönetiminde Danışmanın Rolü
Schneider Electric EVD Enerji Verimliliği sağlayan hizmetlerimiz...
Deneyim ve Referanslar Türkiye 5
Deneyim ve Referanslar 150+ Enerji Etüdü Çalışması 80 VAP Verimlilik Artırıcı Proje Danışmanlığı 100.000.000 TL/yıl Enerji Tasarruf Potansiyeli 850.000.000 kwh/yıl Enerji Verimliliği Potansiyeli 450.000 ton CO 2 /yıl Emisyon Azalımı
Neden Enerji Yönetimi?
Enerji Yönetimi nedir? Enerji kullanımımızı nasıl yöneteceğimizi önerme biçimimizdir! Daha sistematik olmasını istiyoruz. Aşağıdakileri bir araya getireceğiz: Tüm çalışanlar arasında davranış değişikliği Yönetim içinde davranış değişikliği Performansı gösteren verilerin objektif kullanımı Teknik iyileşme Mevcut donanımların düşük maliyetli işletme ve bakımı
Enerji ve Karbon Yönetimi İçin 3 Temel İtici Güç FİNANSAL NEDENLER Maliyetlerde düşüş görülür. Pazarda rekabet payı artar. Sürekli takip edilen enerji tüketimleri ve çalışma koşulları ile ortaya çıkabilecek arızalar önlenir. Değişen enerji fiyatlarından daha az etkilenme gerçekleşir.
Enerji & Sürdürülebilirlik Yönetimi Karlılığı Artırır 23% 23% Last Year Geçen yıl This Bu yıl year2 13% 15% 8% 8% 10% 8% Staff Maintenance Energy Profit Personel Bakım Enerji Kâr UNIDO, 2013 10
Enerji ve Karbon Yönetimi İçin 3 Temel İtici Güç Enerji kullanımlarına ilişkin bulunan yasal düzenlemelere uyum gerçekleşir. Sera gazı emisyonları azalması gerçekleşerek mevcut ve gelecekte oluşturulabilecek düzenlemelerde uygunluk kolaylaşır. YASAL YÜKÜMLÜLÜKLERE UYUM
Yasal Düzenlemeler 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu TBMM de Kabul Tarihi : 18 Nisan 2007 Resmî Gazete Tarihi : 2 Mayıs 2007 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik Resmî Gazete Tarihi : 25 Ekim 2008 Resmî Gazete Tarihi : 27 Ekim 2011 Diğer Yönetmelikler Sürekli takip edilmesi gerek Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023 Resmî Gazete Tarihi : 25 Şubat 2012
Enerji Yöneticileri Enerji Yöneticisi Görevlendirme Endüstriyel İşletmeler 50.000 TEP Endüstriyel İşletmeler 1.000 TEP End. İşletmeler Grubu <1.000 TEP, OSB'de Ticari & Hizmet Binaları 500 TEP veya 2 hm 2 Kamu Binaları 250 TEP veya 1 hm 2 Üretim Tesisleri 100 MVA Enerji Yönetim Birimi Enerji Yöneticisi Hizmeti Alımı
2023 Hedeflerimiz 2011 yılı değerine göre 20 Enerji Yoğunluğu 2010 yılı değerine göre 25 Sürdürülebilir Yapı Stoğu 2023 2023 2011 yılı değerine göre 20 Kamu bina ve tesislerinin enerji tüketimi 2023 Yasal Zorunluluklar Enerji Kimlik Belgesi 2017 Enerji Yöneticisi Görevlendirme Zorunluluğu ISO 50001 Enerji Yönetimi Standardı Enerji Kalitesi (Kompanzasyon & Harmonik) Değerleri Takibi
Sanayi Sektörü ile ilgili... Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023 No Stratejik Amaç Hedef Eylem SA-01 Sanayi ve hizmetler sektörlerinde enerji yoğunluğunu ve enerji kayıplarını azaltmak Belge nin yayım tarihi itibarıyla 10 yıl içerisinde, her bir sanayi alt sektöründeki indirgenmiş enerji yoğunlukların, her bir alt sektör için %10 dan az olmamak üzere sektör işbirlikleriyle belirlenecek oranlarda azaltılması Her sektörden belirlenecek en az beş (5) işletmede, YEGM finansmanıyla dört (4) yıllık periyotlarda enerji etütlerinin yapılması Yılda 5.000 TEP üzerinde enerji tüketen işletmelerde ve kullanım alanı 20.000 m2 üzerinde olan ticari ve hizmet amaçlı kullanılan binalarda enerji etütlerinin dört (4) yılda bir yapılması Uygulama Tarihi 2013-2014 2016-2017
Teşvikler Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP)
Teşvikler Gönüllü Anlaşmalar
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DAİRESİ SERA GAZI EMİSYONLARININ TAKİBİ HAKKINDA YÖNETMELİK VE SERA GAZI EMİSYONLARININ İZLENMESİ VE RAPORLANMASI HAKKINDA TEBLİĞ
Enerji ve Karbon Yönetimi İçin 3 Temel İtici Güç KURUMSAL İMAJ ve KURUM İÇİ YAPISAL SONUÇLAR Sera gazı emisyonları ve karbon ayak izi azalır. Yeşil iş ile sosyal sorumluluk ve kuruluş imajı gelişir. İyileştirilmiş ve daha güvenli çalışma ortamı. Çalışan farkındalığının artırılması, İş performansının gelişmesi. Üst yönetimin katılımı. Enerji performansı iyileştirmeleri adına yeniliklerin takip edilmesi.
Uluslararası Yönetim Standartları Uluslararası Yönetim Standartları Yeni Kalite ISO 9001 Çevre ISO 14001 İş Sağlığı & Güvenliği OHSAS 18001 Enerji Yönetimi ISO 50001
Ülkeler arası dağılım
Ülkelerin ISO 50001 ile ilgili teşvikleri ve zorunlulukları
EYS/ISO 50001 İle Ne Başarılabilir? Enerji Tüketimi 140,000 120,000 100,000 EYS OLMADAN 80,000 60,000 40,000 20,000 EYS İLE 10,000 20,000 30,000 40,000 50,000 60,000 70,000 80,000 Üretim UNIDO, 2013 24
BİZ Ne Başarabiliriz? Enerji Tüketimi [kwh/ay] 4.000.000 3.500.000 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 0 Üretim
Mevcut durumumuz? Potansiyelin kabulü İç etüt Yönetim taahhüdü Eylem Planı Görev ve sorumluluklar Amaç ve hedefler ÖEK lar EnPG ler Referans hattı
Enerji Yönetim Sistemi Yol Haritası Enerji Yönetim Sistemi Kurulmasının İlk Adımları Mevcut Durum Değerlendirmesi Üst Yönetim Onayı ve Katılımı Kapsam ve Sınırların Enerji Planlaması Belirlenmesi Yönetim Temsilcisi Tayini Enerji Takımı Oluşturulması Enerji Politikası Enerji Verileri Önemli Enerji Enerji Kullanım Yönetim Alanları Sistemi Enerji Referans Noktası Uygulanması Enerji Performans Göstergeleri (EnPG) İyileştirme Fırsatları İşletme Kontrollerinin Belirlenmesi Enerji Amaç Yeterlik, ve Hedefleri Eğitim ve Farkındalık Eylem Planları Çalışmaları Eylem Planlarının Kontrolü Uygulanması İletişim Belgelendirme İzleme, ve Kayıtlar Ölçme ve Analiz Tasarım Cihaz Kalibre İşlemleri Tedarik ve Yasal Satın Alma ve Diğer Prosedürleri Gerekliliklerin Uygunlukları İç Denetimler Enerji Yönetim Sisteminin Enerji Yönetim Sistemi Yönetim Gözden Geçirmesi EnYS unsurları üst yönetim tarafından Düzeltici kontrol ve Önleyici edilerek Faalliyetler süreklilik sağlanması amaçtır.
Nasıl Bir Enerji Yönetimi? -İyi Uygulama Örneği-
Enerji & Sürdürülebilirlik Yönetimi İçin Önerilen Yol Haritası Başlama Noktası 1 Sürdürülebilirlik Yol Haritasının Oluşturulması Şirket hedeflerinin ve stratejisinin tanımlanması * İhtiyaç duyulduğunda gerekli iyileştirmelerin yapılması 2 Enerji etüdünün yapılması En iyi uygulamalarla kıyaslayarak potansiyelin ortaya çıkarılması Detaylı Enerji Etüdü 3 Projelerin uygulanması Verimlilik Artırıcı Proje hibe programından destek alınması Elde edilen sonuçların farkındalığın artırmak ve 6 kurumsal imajı güçlendirmek için raporlanması Sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda elde edilen sonuçların ilgililerle paylaşımı 4 5 Enerji ve Karbon Emisyonu İzleme Sisteminin Kurulması Çalışanlara Farkındalık eğitimlerinin verilmesi Enerji izleme sistemi ile sürekli iyileştirmenin sağlanması, Eğitimler yoluyla şirket içi farkındalığın artırılması 1-3 yıllık şirket programı
Adım 0. Ön Hazırlık ve Eğitim ISO 50001 Farkındalık Eğitimi ISO 50001 Uygulama Eğitimi ISO 50001 İç Tetkikçi Eğitimi
Adım 1. Sürekli İyileştirme için Taahhüt Enerji Yönetim Sorumlusunun Tayini Enerji Yönetim Ekibinin oluşturulması Enerji Politikasının Oluşturulması Biz, XYZ firması olarak, enerji yönetim sistemi sorumluluğunu taşıma bilinci içinde, binalarımızda enerji performansımızı sürekli iyileştirmeyi, çevresel ve ekonomik açıdan sürdürülebilir kılmayı taahhüt ederiz. Yukarıda belirtilen amaca ulaşmak için, Mevcut enerji tüketimini her yıl en az %5 azaltmaya yönelik aksiyonları almaya, Etkin bir Enerji Yönetimi Sistemi ile enerjinin değişik şekillerinin tüketimini yakın olarak izleyip, kontrol etmeye, Enerji verimliliği iyileştirme alanlarını belirlemek için, iç ve dış enerji verimliliği etütlerini düzenli olarak yapmaya, Enerji tüketimi hedeflerini iyiye giden iyileştirmeye yönelik tutturmak için, tüm çalışanın yer almasını sağlamaya, Sürekli eğitim/seminerler düzenleyerek, şirkette enerji verimliliği konusunda bilinçlendirme kültürünü sürekli artırmaya, Enerji tüketimini optimize etmek için ekipman ve prosesin modifikasyonu, yenilenmesi ve iyileştirilmesi için yaratıcı fikirleri desteklemeye ve yürütmeye, Enerji tüketimlerini uluslararası düzeyler ve endüstrideki en iyisiyle ile benzerleriyle kıyaslamaya çaba harcayacağız. Tarih: 30/09/2013 XYZ
Adım 2. Mevcut Durum Değerlendirilmesi Verilerin toplanması ve izlenmesi Baseline oluşturulması Kıyaslama ile mevcut durumun tespiti Enerji Kullanım şeklinin analizi Teknik analizler ve enerji etütleri
Adım 3. Hedeflerin Belirlenmesi Kapsamın belirlenmesi İyileştirme Potansiyelinin belirlenmesi Hedeflerin set edilmesi Proje Önerisi Önlemler CO2 Azalma Miktarı Geri Ödeme Süresi Miktar Birim TEP/Yıl TL/Yıl Ton/yıl TL Yıl 1 Akdaş-1 INDUCTOTHERM indüksiyon ocağı Elektrik 551.956,18 kwh 47,47 103.007,72 368,16 - - - 2 Akdaş-1 EGES indüksiyon ocağı Elektrik 1.082.160,00 kwh 93,07 201.955,95 721,8 - - - 3 Akdaş-6 EGES F1 indüksiyon ocağı Elektrik 38.625,87 kwh 3,32 7.208,48 25,76 - - - 4 Akdaş-6 EGES F2 indüksiyon ocağı Elektrik 16.043,50 kwh 1,38 2.994,09 10,7 - - - 5 Kesme bölümü toz toplama fanı klapesinin açılması Elektrik 241.335,00 kwh 20,75 45.038,66 160,97 - - - 6 Toz toplama fanlarında %20 enerji tasarrufu sağlanması Elektrik 432.405,00 kwh 37,19 80.696,72 288,41 - - - 7 CVS pota ocağı işletme sorunlarının ortadan kaldırılması Elektrik 20.986,08 kwh 1,8 3.916,49 13,99 - - - 8 Akdaş-1, Akdaş-6 ve Akdaş-3 Fabrikası basınçlı hava Elektrik 388.631,00 kwh 33,42 73.087,42 259,22 5.000,00 0,07 Kısa Vade 9 Enerji izleme sistemi Elektrik 1.179.980,69 kwh 101,48 220.211,54 151,74 143.550,00 0,65 Kısa Vade 10 Akdaş-6 küçük fırın fazla havanın azaltılması Doğalgaz 197.358,47 kwh 16,97 20.644 131,64 15.803,00 0,77 Kısa Vade 11 Akdaş-6 Büyük fırın fazla havanın azaltılması Doğalgaz 276.436,88 kwh 23,77 16.507 184,38 15.803,00 0,96 Kısa Vade 12 Akdaş-6 Büyük fırın reküperatör uygulaması Doğalgaz 266.387,44 kwh 22,91 15.907 177,68 16.350,00 1,03 Kısa Vade 13 Akdaş-1 4 nolu fırın fazla havanın azaltılması Doğalgaz 165.038,69 kwh 14,19 13.044 110,08 15.803,00 1,21 Kısa Vade 14 Kestirimci bakım Elektrik 197.826,82 kwh 17,01 49.067 131,95 60.000,00 1,22 Kısa Vade 15 Akdaş-6 küçük fırın reküperatör uygulaması Doğalgaz 96.607,63 kwh 8,31 10.105 64,44 17.900,00 1,77 Kısa Vade 16 Akdaş-1, 1 nolu fırın reküperatör uygulaması Doğalgaz 78.816,10 kwh 6,78 6.229 52,57 13.150,00 2,11 17 Akdaş-1 3 nolu fırın fazla havanın azaltılması Doğalgaz 71.447,03 kwh 6,14 5.647 47,66 15.803,00 2,80 18 Aydınlatma değişimi Elektrik 208.595,28 kwh 17,94 38.928,68 259,22 78.621,60 2,02 Orta Vade 19 Akdaş-6 NEO kompresör Elektrik 419.549,36 kwh 36,08 78.297,56 279,84 253.471,03 3,24 Orta Vade 20 Akdaş-3 NEO kompresör Elektrik 98.675,04 kwh 8,49 18.415,03 65,82 61.129,46 3,32 Orta Vade 21 Akdaş-1 2 nolu fırın fazla havanın azaltılması Doğalgaz 56.138,82 kwh 4,83 4.437 37,45 15.803,00 3,56 Orta Vade 22 Akdaş-1, 2 nolu fırın reküperatör uygulaması Doğalgaz 46.499,93 kwh 4 3.675 31,02 13.150,00 3,58 Orta Vade 23 Akdaş-1 1 nolu fırın fazla havanın azaltılması Doğalgaz 53.727,79 kwh 4,62 4.246 35,84 15.803,00 3,72 Orta Vade 24 Akdaş-1, 3 nolu fırın reküperatör uygulaması Doğalgaz 44.779,26 kwh 3,85 3.539 29,87 13.150,00 3,72 Orta Vade 25 Akdaş-1, 4 nolu fırın reküperatör uygulaması Doğalgaz 41.912,17 kwh 3,6 3.312 27,96 17.480,00 5,28 Uzun Vade 26 Akdaş-1 VORTEX Kompresör Elektrik 227.489,25 kwh 19,56 42.454,73 151,74 253.471,03 5,97 Uzun Vade Toplam Enerji Türü Tasarruf Yatırım Miktarı Uygulama Planı Vade* Orta Vade Orta Vade 558,93 1.072.572,38 3.819,91 1.041.241,12 0,97 Kısa Vade
Adım 4. Aksiyon Planının Oluşturulması Teknik aşamaların ve hedeflerinin belirlenmesi Kaynakların ve rollerin tanımlanması
Adım 5. Aksiyon Planının Uygulanması İletişim planının oluşturulması Farkındalığın arttırılması Kapasite arttırımı Motivasyon sağlama İlerlemenin izlenmesi ve takibi
Adım 6. İlerlemenin Değerlendirilmesi Sonuçların ölçülmesi Aksiyon planının gözden geçirilmesi
Adım 7. Başarıların Paylaşılması Dahili paylaşım Harici paylaşım Örnek Program & Fuar & Organizasyon Ankiros Karbon Saydamlık Projesi (CDP) UEVF ICCI Yeşil İş Konferansı vb.
Aluminyum Sektöründe Enerji Verimliliği Uygulamaları
Enerjinin Toplam Maliyet İçerisindeki Oranı
Basit İşletme Önlemleri Çok az bir masrafla veya masrafsız olarak uygulanabilecek ve geri ödeme süresi kısa olan uygulamalardır. Örnekler: Tüm kaçakların onarımı, Optimum yanma veriminin sağlanması ve sürdürülmesi, Boruların bakımı ve ekipmanların yalıtımı, Buhar kapanlarının bakımı ve onarımı, Sık sık buhar kondensat geri dönüşü kontrolu, Enerji tüketiminin üretimle birlikte izlenmesi. 2010
Proses İyileştirme Projeleri Genellikle geri ödeme süreleri 1-3 yıl arasında olan projelerdir. Örnekler: Isı Eşanjörleri, Ekonomizer uygulamaları, Kondensat dönüş sistemleri, Güç faktörü düzeltilmesi, Otomatik yanma kontrol sistemleri, Yüksek verimli aydınlatma sistemleri, Yüksek verimli motorlar, Değişken hız sürücüler, Soft starter uygulamaları. 2010
Büyük İkame Projeleri Geri ödeme süreleri 3 yıldan fazla olan projelerdir. Örnekler: Yeni kazan alınması, Bileşik ısı güç santralı (kojenerasyon sistemi) kurulması.
Sanayi Sektörü, Örnek Projeler
Sanayi Sektörü, Örnek Projeler
Sanayide Enerji Verimliliği Kompresör Fan & Blower İlk Yatırım Maliyeti Bakım Elektrik Gerekli ise kullanın, en pahalı enerji. İlk Yatırım Maliyeti Bakım Elektrik Damper yerine hız sürücüsü kullanın. Pompa Endüstriyel Aydınlatma İlk Yatırım Maliyeti Bakım Elektrik İlk Yatırım Maliyeti Bakım Elektrik Vana yerine hız sürücüsü kullanın. Otomasyon ile kontrol edin.
Sanayi Sektörü, Verimli Motor ve VSD Kullanımı
Aluminyum Enerji Tasarruf Odakları Proses
Aluminyum Enerji Tasarruf Odakları Yardımcı Tesisler
Enerji Tasarruf Potansiyeli
Global Referanslar & Sektörel Kıyaslama
Enerji Yönetiminde Danışmanın Rolü
Danışmanın Rolü Karşılaşılan Zorluklar/Engeller Enerji Verimliliği Çalışmalarının Öncelik Olarak Görülmemesi Teknik Yetersizlik ve Geçmiş Dönem Bilgisi Olmaması Danışmanın Rolü Enerji Verimliliği çalışmaları ile işletmenin neler kazanacağını somut bir şekilde ortaya koyar. Teknik Analiz Gücü ve Enerji İzleme Sistemi Kurulması Enerji Verimliliği Çalışmalarına Odaklanamamak Enerji Verimliliğine Odaklanmayı Sağlar İşletme Körlüğü İşletme Körlüğünü Yenerek Farklı Bakış Açısı Kazandırmak Finansal Engeller Enerji Verimliliği Projelerinin Finansal Analizlerinin Güvenilirliği Üst Yönetimin Desteğinin Olmaması Üst Yönetimin Desteğini Almak
Schneider Electric Enerji Üniversitesi Ücretsiz, on-line e-eğitim modülleri Sertifikasyon Enerji Yöneticileri için ücretsiz Enerji Verimliliği kitabı www.myenergyuniversity.com
İletişim: mahmut.dede@schneider-electric.com