Muradiye Tarihi: Muradiye, cumhuriyet ilanına kadar Kandahar ve Bargıri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken cumhuriyet sonrası birleşerek Muradiye ismini almıştır. Tarihi ile ilgili fazla bilgi bulunmayan ilçeye Urartuların ev sahipliği yaptığı söylenebilir. 1914 yılından bu yana ilçe statüsü devam etmektedir. Muradiye Coğrafyası: Muradiye İlçesi Doğu Anadolu Bölgesinin doğusunda Van İlinin Kuzey Doğusunda dağlık ve kısmen ovalık bir coğrafi yapıya sahiptir. İlçe 1326 (1912) yılında kurulmuştur. İlçenin Güney Doğusunda Özalp İlçesi, Doğusunda İran İslam Cumhuriyeti, Kuzeyinde Çaldıran İlçesi, Batısında ise Erciş İlçesi ile komşu bulunmaktadır. Van İl Merkezine uzaklığı 86 Km. olup, yüzölçümü yaklaşık 1100 km² dir. Deniz seviyesinden yüksekliği ortalama 1705 m. dir. Arazi yapısı genel olarak engebelidir. Muradiye ve Akbulak ovalık yapıya sahip kesimlerdir. İlçenin iklimi serttir. İlçede yıllık ortalama sıcaklık 11, ortalama yağış 21 mm. ortalama nisbi nem 33 mb. Yıllık ortalama don geçen günlerin 150'dir. Nüfus Yapısı: Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar 26.059 24.922 50.981 Oran %52 %48 100 Kaynak: Tüik 1
MURADİYE 2016 MURADİYE 51.200 51.165 51.150 51.100 51.050 50.981 51.000 MURADİYE 50.950 50.900 50.850 2014 2015 2015 adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre Muradiye ilçesinin toplam nüfusu 50.981 kişi olarak hesaplanmıştır. Nüfusun % 70 i 30 yaşın altındadır. Genç bir nüfus yapısı vardır. İlçe nüfusu bir önceki yıla göre azalmıştır. İlçe Turizmi: İlçe turizm açısından gelişme göstermektedir. Muradiye ilçesinde bilinen ve görülmesi gereken yerler arasında Muradiye Şelalesi ve Şeytan Köprüsü vardır. Muradiye Şelalesi: Muradiye sahip olduğu şelale ile Van ın öne çıkan ilçelerindendir. Tendürek dağından çıkan Bend-i Mahi çayı üzerinde bulunan şelale, Muradiye ilçe merkezine 10 km lik bir mesafededir. Vadi içerinde akan çay Muradiye Şelalesi nin oluşumuna neden olmuştur. Üzerinde kurulu asma köprüsü ve doğal güzelliğiyle misafirlerini beklemektedir. Kışın suların donması yaz aylarında ise kar sularının erimesi ile Muradiye Şelalesi güzel bir manzara oluşturur. 2
Şeytan Köprüsü: Bend-i Mahi çayı üzerinde yer alan şeytan köprüsü, büyüleyici bir yapıya sahiptir. Şehrin zengin tarihinin izlerini taşıyan Şeytan Köprüsünün ne zaman yapıldığı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Fakat XIII. Yüzyılda İlhanlı hükümdarlarının bu bölgeyi Tebriz den gidiş gelişlerde kullandığı sanılmaktadır. İki taş arasında suların hızlı bir şekilde akması, köprüyü saha beri heybetli hala getirmektedir. İlçe Eğitim Durumu: İlçe genç nüfusa sahiptir. Genç nüfusta öğrenci oranı yüksektir. İlçede toplam 80 okul bulunmaktadır. 430 adet derslik bulunan ilçenin 13.633 öğrencisi, 589 öğretmeni bulunmaktadır. 1 İlçe Ekonomisi: İlçe ekonomisi temeli tarım ve hayvancılığa dayanır. Tarım ürünlerinin başında buğday, arpa, yonca ve şeker pancarı gelir. Son birkaç yıl içinde meyve bahçeciliği hızla artmakta, sebze yetiştiriciliğine önem verilmektedir. Tarım genellikle Muradiye ovasında yapılmaktadır. Belde ve köylerde hayvancılık daha yaygındır. İlçe merkezde küçük çaplı ticari işletmeler bulunmaktadır. İlçe nüfusunun bir kısmı hizmet sektöründe faaliyet göstermektedir. Muradiye Tarım ve Hayvancılık: Temeli tarım ve hayvancılığa dayanan ilçede tarımsal faaliyetler giderek hız kazanmıştır. Özelikle sebze meyve yetiştiriciliği yoğunluk kazanmıştır. Hayvancılığın yaygın olduğu ilçede hayvansal ürünlerin satışı halkın temel 1 Muradiye İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, 2015 3
geçim kaynaklarındandır. Süt ürünlerinden yoğurt, peynir, yağ elde edilerek iç piyasaya sunulmaktadır. Tarım: ilçenin temel tarım ürünleri buğday, arpa ve şeker pancarıdır. Şeker pancarında en çok üretimin yapıldığı üçüncü ilçedir. Yonca ve korunga alanları fazladır. Sebze ve meyve üreticiliği de yaygınlık kazanmıştır. Toplam Tahıllar ve Diğer Nadas Alanı Meyveler, içecek ve b Sebze bahçeleri alanı Alan Bitkisel Ürünlerin aharat bitkilerinin al (dekar) Alanı anı 331.717 Dekar 175.979 Dekar 152.412 Dekar 2.459 Dekar 867 Dekar İlçede 331.717 dekar alanda tarımsal faaliyet yürütülmektedir. Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin 175.979 dekar, 152.412 dekar alan ise nadasa bırakılmıştır. Bu rakam alanın verimsiz kullanıldığını göstermektedir. Sebze bahçeleri alanı 2459 dekar, meyve bahçeleri alanı ise 867 dekardır. Sebze ve meyve yetiştiriciliğine açılan alanlar giderek artmaktadır. İlçede 2015 yılında; 10.737 ton buğday 292 ton arpa üretimi yapılmıştır. Sebze Üretimi: Ürün adı Ekilen Alan(Dekar) Üretim(Ton) Lahana (Beyaz) 7 15 Marul (Kıvırcık) 11 9 Marul (Göbekli) 10 8 Maydonoz 4 7 Ürün adı Ekilen Alan(Dekar) Üretim(Ton) Soğan (Taze) 12 18 Turp (Kırmızı) 17 36 4
Ürün adı Ekilen Alan(Dekar) Üretim(Ton) Domates (Sofralık) 250 782 Hıyar (Sofralık) 105 320 Acur 23 47 Biber (Dolmalık) 19 38 Biber (Sivri) 22 37 Patlıcan 14 21 Kabak (Sakız) 10 20 Fasulye (Taze) 80 80 Kavun 210 630 Karpuz 73 256 Meyve Üretimi: Ürün adı (Golden) Toplu meyveliklerin alanı(dekar) Üretim(ton) Ağaç başına ortalama verim(kg) Meyve veren yaşta ağaç Meyve vermeyen yaşta ağaç Toplam ağaç 686 930 60 15.500 2.700 18.200 981 600 60 10.000 3.000 13.000 (Starking) 52 4 40 101 1.901 2.002 (Amasya) 279 100 40 2.500 850 3.350 (Diğer) Armut 76 163 65 2.500 1.350 3.850 Ayva 1 0 2 2 4 Erik 12 10 19 520 110 630 Kayısı 125 84 30 2.800 1.100 3.900 Kiraz 15 7 18 380 255 635 Vişne 2 3 20 153 6 159 Ürün adı Toplu meyveliklerin alanı(dekar) Üretim(ton) Ağaç başına ortalama verim(kg) Meyve veren yaşta ağaç Meyve vermeyen yaşta ağaç Toplam ağaç Ceviz 230 100 32 3.080 880 3.960 5
Yem Bitkileri Üretimi: Ürün adı Ekilen alan(dekar) Hasat edilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) Yonca (Yeşil Ot) 108.059 108.059 81.044 750 Korunga (Yeşil Ot) 4.365 4.365 2.837 650 Muradiye ilçesinde korunga ekilen alan 4.365 dekar olup 2.837 ton verim elde edilmiştir. Yonca ekilen alan ise 108.059 dekardır. Toplam dekar alandan 81.044 ton yonca toplanmıştır. 2 İlçe de tarımda kullanılmak üzere; Traktör: 596 Diğer Alet ve Makineler: 3.735 3 Hayvancılık: ilçenin temel geçim kaynaklarından biri de hayvancılıktır. Belde ve köylerde yaşayan nüfusun büyük bir kısmı hayvancılıkla uğraşmaktadır. İlçe de hayvancılık daha çok küçükbaş üzerinedir. 4 Sığır Sayısı Koyun Sayısı Keçi Sayısı Süt Üretimi Bal Üretimi (Baş) (Baş) (Baş) (Ton) (Ton) 12.172 129.100 9.915 21.320 8 2015 verilerine göre ilçede toplamda 139.015 küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Büyükbaş hayvancılığın da yoğun bir şekilde yapıldığı ilçede 12.172 büyükbaş hayvan bulunmaktadır. Yılda ortalama 21.320 ton süt üretimi yapılmaktadır. aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa Arıcılık: Arıcılık diğer ilçelere oranla fazla gelişmemiştir. İlçede toplamda 5 işletme bulunmaktadır. 470 kovandan bal üretimi yapılan ilçede yılda ortalama 8 ton bal elde edilmektedir. Bal üretimi genelde geçimlik ekonomide kullanılır. 2 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2015 3 Tüik, Tarımsal Makine Kullanımı, 2015 4 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2015 6
Muradiye de Öne Çıkanlar: Küçükbaş ve büyükbaş hayvan potansiyeli, Tarımsal üretim, Turizm potansiyeli, Sebze ve meyve üretimi, Doğal su kaynakları, Muradiye de Yatırım Alanları: Hayvancılık ve hayvansal ürünler üzerine yatırım, Turizm yatırımları, Tarımsal üretim yatırımları, Küçük çaplı ticari işletmeler, Muradiye de Yapılması Gerekenler: Mevcut hayvan popülâsyonun korunması ve verimin artırılması için gerekli çalışmaların yapılması, Hayvan üreticilerine gerekli desteğin sağlanması, Canlı hayvan satışının yapılacağı modern tesislerin açılması, Tarımsal üretim için yeni tarım arazilerinin açılması, tarımda modern tekniklerin kullanılması için gerekli ekonomik desteğin sağlanması, Tarım arazilerinin genişletilmesi, Turizm yatırımlarının artırılması ve turizm alanlarının geliştirilmesi, İlçeden göçün engellenmesi için gerekli ekonomik sosyal yatırımların artırılması, Küçük sanayi sitelerinin kurulması, İlçe de ki ticari işletmelere gerekli ekonomik destekler sunulması. 7