Çoklu Dil Bileşeni 2.0 Rahmi ARIK TÜRKÇE KILAVUZ Sürüm 1.0 05.10.2008 Telif Hakkı 2008 Rahmi ARIK Bu kılavuzu kendi özel kullanımınız için yazdırabilirsiniz. Yazarın izni olmadan üçüncü şahıslara dağıtımı yasaktır. Yine yazarın izni olmadan doğrudan doğruya bir indirme bağlantısı yapmanız da yasaktır. Bununla birlikte başka bir sitede kullanılması durumunda Joomla Türkiye original sayfasına link vermek süretiyle istenilen yerlerde kullanılabilir. Bu kılavuz size parasız olarak sunulmuş olup kullanımından doğacak zararlardan veya içeriğindeki bilgi ve düşüncelerden dolayı yazar ve Joomla Türkiye hiç bir şekilde sorumlu tutulamaz. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 1/20
I. Önsöz...3 II. Joom!fish Kurulumundan önce dikkat edilecek hususlar...3 III. Joom!fish Kurulum...4 IV. Dil yapılandırmaları...6 V. Joom!fish dil paketlerinin kurulması...8 VI. Site öğelerinin çevirilmesi...11 1. Menüler...11 2. Modüller... 14 3. Makaleler... 16 VII. Joom!Fish ayarları...19 Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 2/20
I. Önsöz Joom!Fish : Alex Kempkens Almanya Geraint Edwards Büyük Biritanya Robin Muilwijk - Hollanda Ivo Apostolov Bulgaristan ekibi tarafından Think Network GmbH, Munich Open Source Lisansı altında geliştirilmistir. Herzaman olduğu gibi GNU/GPL ücretsiz programları savunan büyük Joomla topluluğunun yüzlerce üyesinin bu projeye yardımları dokunmuştur. Hepsine sonsuz teşekkürler. Joom!fish sitelerde çoklu dil seçeneği için kullanılır ve sitenizde istediğiniz kadar dil barındırmanızı sağlar. Bu kılavuzun amacı size Jomm!fish bileşeni ile çok dilli bir site kurulum ve kullanımını öğretmektir. Gösterilen örnekler Joomla 1.7 ve joom!fish 2.0 RC sürümleriyle yapılmış olup bunun dışındaki sürümler için değişiklikler arzedebilir. Ayrıca joom!fish 2.0RC sürümü joomlanın 1.5.x den önceki sürümlerine uyumlu olmadığını dikkate alınız. Anlatımın eksiksiz olması için örnek olarak 3 dil (Türkçe, Fransızca ve ingilizce) örnek alınmıştır. Bu anlatımın daha da geliştirmek için gelecek öneriler için şimdiden teşekkür ederim. İletişim için mail@rahmiarik.com a yazabilirsiniz. Bu kılavuzun beklentilerinize cevap vermesi dileklerimle II. Joom!fish Kurulumundan önce dikkat edilecek hususlar - Çok tecrübeli olsanız bile, genel kaide olarak başlamadan once sitenizi yedeğe almayı unutmayınız. - Joom!fish 2.0 PHP 4.3 ve ondan önceki sürümlerle çalışmamaktadır. PHP 5 ve MySQLi eklentili MySQL 5 tavsiye edilir. - Joomla sürümü en az 1.5.X olmalıdır. - Kurulum sırasında herhangi bir sorun olmaması için joomla için gerekli bütün dizinleri yazılabilir (CHMOD 777) yapınız. - Joom!fishin en elverişli ve hatasız koşullarda çalışmasını sağlamak için önce kurduğunuz sürüm için sitenin önyüz ve Denetim paneli için kullanmak istediğiniz joomla dil paketleri kurulmuş olduğunu kontrol ediniz. Eğer indirmediyseniz : Türkçe : joomla-157-tr.zip Fransızca : - Site önyüzü - fr-fr.site-1.5.7v2.zip - Site Denetim paneli - fr-fr.administrator.1.5.7v2.zip bağlantılarını kullanabilirsiniz. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 3/20
İngilizce dil paketini (varsayılan dil olduğu) ve sitenizin ilk kurulumunda kullandığınız dil paketini (mesela ilk kuruluş ta türkçe kurduysanız, türkçe paketi) ayrıca yüklemenize gerek yoktur. Verilen bağlantılar bu anlatımın yazıldığı anda geçerli olan bağlantılardır. Joomla hızla geliştiği için, iyi bir joomlacı her zaman araştırarak daha yeni sürüm olup olmadığını bakan bir kişi olduğu için, umarım çok yakında yeni sürümler bulacaksınız. Diğer diller için extensions.joomla.org sitesinden bakınız. Dil paketlerini yüklemesini hepiniz biliyorsunuz ama yinede kısaca anlatalım. İndirdiginiz dil paketlerini : -Site yünetimi için (administrator/language/ dizinine -Site önyüzü için (language/ dizinine atıyorsunuz. Hepsi bu kadar III. Joom!fish Kurulum Joom!fish 2.0 RC yi daha önce indirmediyseniz buradan (jf2.0package_rc.zip) indirin. Joom!fish 2.0 tamamen 1.5.X uyumlu olduğu için bütün kurulumlar Eklentiler menüsünün kur/kaldır öğesi vasıtasıyla yapılır. Sitenizin denetim paneline giderek eklentiler menüsünden Kur/kaldır ı seçin (1) Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 4/20
Eklenti Yöneticisi /Dosya paketle bölümünde indirdiğiniz jf2.0package_rc.zip dosyasını seçin ve Dosya yükle & Kur a basın (2) Aşağıda görüldüğü gibi, bu yeni sürümde bileşen, modül ve uyumlu ekleri ayrı ayrı kurmaya gerek yoktur. Bütün : Bileşen : Joom!Fish Modüller : mod_jflanguageselection Site, mod_translate Administrator Uyumlu ek yöneticiler (Plugin): Groupe Jfdatabase System, Jfrouter System, Jfalternative, Content, Jfcategories Search, Jfcontacts Search, Jfnewsfeeds Search, Jfsections Search, Jfweblinks Search, Missing_translation başarılı olarak aynı anda kurulmuş (3) ve yayınlanmıştır JoomFish çoklu dil bileşenimizi modul ve uyumlu ekleriyle birlikte sistemize yükledik. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 5/20
IV. Dil yapılandırmaları Hatırlarsak sitemizi Türkçe, Fransızca ve ingilizce kurmak istiyorduk. Şimdi daha ileriye gitmeden sitemizde kullanacağımız bu dilleri aktifleştirmek için, resimde görüldüğü gibi denetim panelinden Jomfish menüsünden bileşenimizin langage öğesine gidelim (4). Bu dilleri aktifleştiriyoruz (5) Ve keydetmeyi unutmuyoruz. Kaydedince Joom!fish denetim paneline geleceğiz. * Şimdilik config bölümü anlatılmayacak. Ilerde kurulumu tamamen bitirdikten sonra buraya tıklayarak bu bölümü her dil için inceleyiniz. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 6/20
Eğer ERROR LOADING FEED DATA (6) görülürse, Rahat olun KORKULACAK hiç bir sey yok. Joom!fish içerik ayarları için Özellikler(=parametreler) (7) düğmesine basarak bu sorunu hemen çözeceğiz.. Jo Joom!fish genel yapılandırmada News için Hayır (8) seçiyoruz. Ve kaydettiğimizde Control Panel de ERROR LOADING FEED DATA mesajı kaybolacaktır. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 7/20
Dikkat ederseniz sitemizde halen Denetim Masası yerine Control Panel yazıyor ve sitemizin bir çok bölümü hala ingilizce. Merak etmeyin biraz sonra joomfish türkçe ve fransızcayı konuşmayıda öğrenecek. Sabrın sonu selamet diyerek: Önce sitemizin ön yüzüne gidelim Üç tane bayrak göreceğiz (9). Bu bayraklar sayesinde sitenizin ziyaretçileri kendi istedikleri dili seçebilecekler. Eğer bu bayrakları göremiyorsanız bu sorun sizin temanızdan gelmektedir. Joomfish kurulumunda language Selection modülünün varsayılan konumu user4 tür. Eğer temanız bu user4 konumu kullanmıyorsa, bu modülü temanızın kullandığı herhangi bir konumda yayınlayabilirsiniz. Şayet temanızın kullandığı modülleri ve onların konumunu bilmiyorsanız www.benimsitem.com/?tp=1 (benimsitem yerine kendi sitenizi) yazınız Bu size temanızın kullandığı modul konumları kırmızı ile gösterecektir. V. Joom!fish dil paketlerinin kurulması Biz yine asıl konumuz joomfish e gelelim. Kurumu yaptık ama joom!fish hala bizim kurmak istediğimiz dilleri anlayamıyor, çünki daha çok dilli olamadı. Joom!fish bizim seçtiğimiz dilleri anlayabılmesi için kendi dil paketlerini buradan : Fransızca (JoomFish French Language.zip) Türkçe(JoomFish Turkish Language.zip) indirelim. Joom!fish in yazıldığı ana dil ingilizce olduğu için bu dil paketinin indirilmesine gerek yoktur. Bu diller dışındaki dilleri buradan indirebilirsiniz. Türkçe dil paketinin kurulumu için eklenti Yöneticisi /Dosya paketle bölümünde indirdiğiniz JoomFish Turkish Language.zip dosyasını seçin ve Dosya yükle & Kur (10) a basın Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 8/20
Türkçe dil paketi başarıyla kurulmuştur (11). Daha önce yüklediğiniz bir dil paketini yüklemeye çalışırsanız bir hata mesajı alırsınız. Bu hatayı almamak için daha önce yüklenen dosyaların silinmesi gerekir. Türkçe dil paketi için silinmesi gereken dosyalar, -Site yönetimi için (administrator/language/tr-tr dizininde) : -Site önyüzü için (language/tr-tr dizininde) : Bu dosyalar silindikten sonra kurulumu hiç yapmamış gibi yeniden yapabilirsiniz. Fransızca dil paketini(joomfish French Language.zip) de daha önce türkçe dil paketi kurulumunda (10) anlatıldığı gibi kurduktan sonra, Joom!fish kurulumunu bitirdik. Sitenizdeki CHMOD ları kuruluma başladığınızdaki eski haline geritebilirsiniz. Daha ilginç bölümlere geçmeden önce size sitenizin ön ve arka yüzünde biraz gezinmenizi, değişiklikleri görerek joom!fish li yeni sitenize alışmanızı tavsiye ederim. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 9/20
Sitemizin varsayılan dili Türkçe idi. Dil paketini kurmadan önce Joom!fish denetim masası böyle idi : Şimdi böyle oldu : Artık Joom!fish denetim masası sitenizin varsayılan dilinde görünmektedir. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 10/20
VI. Site öğelerinin çevirilmesi Sitenin arka yüzündeki, Menüler, Modül, bileşen, uyumlu ek isimlerini daha başka dillere çevirebilirsiniz. Ama arka yüzü sadece yönetici(ler) yani siz kullanacağınız ve siteyi zaten sizin kendi dilinizde kurduğunuz için bunu anlatmanın burada gerekli olmadığını düşünüyorum. Bu yüzden burada sadece sitenizin aynası - ziyaretçilere açık- ön yüzüyle igileneceğiz ve her bölüm için sadece bir örnek vermekle yetineceğiz. Ayrıca joomla 1.5.7 standart sürüm ve örneklerimizde rhuk_milkyway teması kullanılmıstır.buda sizin kullandığınız temanıza göre değişiklikler arzedebilecektir. Denemek anlamanın yarısıdır. Sizin de değişik seçenekleri deneyerek anlayacağınızdan eminim. 1. Menüler Ana Menüyü örnek alarak öğelerini önce ingilizceye daha sonra da fransızcaya çevirmeye çalışacağız. Bunun için Joom!fish denetim masasına gidiyor ve çeviri öğesine tıklıyoruz. Yönetim alanında sağ üst köşede göreceğimiz seçenekleri, şimdilik sadece Ana Menüyle ilgilendiğimiz ve bütün içerik öğelerini görüntülememek için aşağıda görüldüğü gibi filtreliyoruz. Siteniz büyüdükçe yüzlerce öğesi olacak, filtrelemeye şimdiden alışmanızda fayda var! Ve böylece sadece ana menu öğelerini göreceğiz (12) ve çeviri yapacağımız öğeyi aramak zorunda kalmayacağız. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 11/20
Şimdi teker teker Ana Menümüzün öğelerine tıklayarak İngilizceye çevireceğiz. İlk öğeye tıkladığımızda (13) Menümüzün 1.5 Sürümünde neler yeni? Öğesinin özellikleri görüntülenecek. Burada iki simge önemlidir ve bunların anlamı (aslından) Kopyala Sil dir Çevirmekte olduğunuz öğenin orijinal özelliklerini kolayca kopyalamak veya yanlışlık yaptığınızda silmeniz için çok pratiktir. Bu demek oluyor ki orijinal metin ve çeviri için değişik parametreler kullanabilirsiniz. Burada size bir itirafta bulunayım. Ben genelde orijinal metin ve çevirisi için hep ayni parametreleri kullanıyorum. Kafanız bıraz karışmaya başladıysa hiç merak etmeyin bir kaç çeviri yaptıktan sonra hepsi kolayca anlaşılacak. Şimdilik parametreleri bir kenara bırakalım. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 12/20
Hemen çevirimizi yapacağız (14), diğer özellikleri kopyaladıktan (15) yayınlayarak (17) kaydedeceğiz. sonra dil olarak ingilizceyi (16) seçip Aynı şekilde teker teker Ana Menümüzün diğer öğelerinin çevirisini size bırakıyorum. Bunu yaptığınızda, biraz önce hiç çeviri olmayan öğeler şöyle görünecek (18). Daha önceki resimlerde Alan ve Yayınlandı bölümündeki simgeleri bahsetmemiştim (19). Artık bunların anlamını incelemeniz zamanı geldi (20). Bunlar (19) yeşil değilse, mutlaka bir yerde ya bir yanlışlık yaptınız ya da bir şey unuttunuz veya tercüme yaptıktan sonra asıl menünüzü değiştirdiniz anlamına gelecek ve yeniden çeviriyi düzeltmeniz gerekecektir. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 13/20
Şimdi aynı şekilde İngilizce yerine fransızca seçerek menüyü Fransızcaya çevirdiğinizde aşağıdaki gibi üç tane menünüz olacak ve sitenizin ön yüzünde daha önce gördügümüz (9) degişik bayraklara tıkladığınızda seçilen dile göre aşağıdaki menülerden birisini göreceksiniz. 2. Modüller Dikkat ettiniz mi? Menü öğeleri İngilizce ve fransızcaya çevirildi ama hala her üçünde de üste Ana menu yazıyor. O zaman bizde modül çevirileri için hemen Ana Menü yü örnek alalım.. Bu sefer de örnek çeviriyi Fransızca yapalım. Gaye size üç lisan öğretmek değil, joom!fish ile çok dilli bir site nasil yapılır onu göstermektir. Hala joom!fish çeviri masasındayız. İçerik öğeleri bölümünden Modul (21). diller bölümünden (22). Fransızcayi seçiyoruz ve kelime Filtrele ye Ana Menü (23) yazıyoruz. Böylece sadece bize lazım olan modulü göreceğiz. Ana menü ye tıklayarak çeviri masasına geliyoruz. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 14/20
çeviriyi biraz önce olduğu gibi yapıyoruz ve Kaydediyoruz. Artık aynı şekilde ingilizcesini de siz yapın dememe gerek yok. Artık anladınız ve eminim hemen yaptınız. Böylece Ana Menümüz tamamen çok dilli oldu : Site ön yüzünde seçilen dile göre bunlardan birisini göreceksiniz. Diğer modüllerin çevirilerini yine size bırakıyorum. Ama bunların hepsini birden yapmaktansa, lazım oldukça yapmakta fayda var. Bence her etapta sitenizde olan değişikliklere bakmak size joom!fish mantığını öğretecektir. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 15/20
3. Makaleler Örnek verebilmek için sitenin ön sayfasında Heber bölümünde bir flash haber olarak resimli Atatürk ün bir sözünü yayınladım. Şimdi bu sözü fransızcaya (siz isterseniz baska bir dile çevirin) çevireceğiz. Çeviri masasında, dil için Fransızca (24), içerik öğesi için content seçiyoruz (25). Yazıya Atatürk Başlığını verdim. Diğer Makaleleri görerek kafanız karışmasın diye, kelime filtrele bölümüne Atatürk (26) yazıyoruz. Ve Atatürk (27) üstüne tıklıyoruz. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 16/20
Çeviri bölümünde önce bütün kopyala simgelerine (28 (Title, Alias, Intro, Metin ve diğer parametreler... ) tek tek tıklayarak aşağıya kadar iniyoruz. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 17/20
Sonra çevireceğimiz metin kısmına geri çıkarak türkçe metini, fransızcaya çeviriyoruz (29). Madem metni yeniden fransızca olarak yazacaktık, niye kopyaladık diyececeksiniz? Kopyala metodunu kullanarak fransızca metinde orijinal metnin bütün özelliklerini korumuş aynı zamanda orijinal metindeki resmide kopyalamış olduk. Tabi siz her dil için değişik resim değişik harf, değişik parametreler kullanabilirsiniz. Bunları kaydettikten (30) sonra Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 18/20
Ön yüze giderek sitenizi fransızca olarak görüntüleyince çevirisini yaptığınız yazı böyle görünecektir Bukadar çalışmaya değdi mi dersiniz? Yapılan çeviri ne olursa olsun (Menü,modul,makele...) kulanılan metod hep aynıdır. Sadece parametrelerde bazı değişiklikler vardır. Bir iki çeviriden sonra siz bu işin ustası olacaksınız. VII. Joom!Fish ayarları Burada şimdilik detaylara girerek bileşen ve uyumlu ek ayarlarından bahsetmeyeceğim. Çoğunda zaten parametre yoktur veya varsayılan parametreler yeterlidir. Sadece hepsinin etkinleştirilmiş oldugunu ve uyumlu ek veri tabanı botunun (jfdatabase) uyumlu ek yönlendiricisinden (jfrouter) hemen sonra oldugunu oldugunu kontrol ediniz. Burada sadece joom!fish dil seçici (mod_jflanguageselection) modülünden bahsetmek istiyorum. joom!fish Dil Seçici Modül : Modül sitenizin ön yüzüne dil seçimini kutusu ilave eder. Çoğu zaman temanıza göre uyumlu bir yer seçilmediği için sorun çıkartır. Sitemizin önünde daha önce bahsettiğimiz 3 bayrağı bu modül sayesinde görmüştük. Şimdi bayrak yerine ne gibi degişik imkanlar var bunları örnek olarak göstereceğiz. Eklentiler menüsünden Modül öğesini seçip Language Selection* üzerine tıklıyoruz. * Benim bu anlatım için kurduğum sitede burada language selection yazıyor. Bu sizi rahatsız ediyor ve niye Dil Seçici Modül yazmıyor derseniz hatırlatırım ki joom!fish in modül çeviri bölümünde çeviriyi türkçeye nasıl yapacağımızı öğrenmiştik. Bir dakikada çevirebilirsiniz! Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 19/20
Değişik parametreler seçerek Dil Seçici Görünümü örnekleri : 1- isimlerle açilabilir menü 2- Isimlerle aktif olan dilde etiket görünümlü açilabilir menü 3 - ul-isimli liste 4 - ul-isimlerle etiketli liste 5 - Ul-resimli liste 6 - Resimlerin bürüt görünümü Not : Bu gürünümler beez teması kullanılarak yapılmıştır. Kullanılan temaya göre değişiklikler arzedebilir. Elbette joom!fish anlatımı bukadarla bitmez ve bu konuda daha bir sürü sayfalar doldurulabilir, ama size kendime göre önemli bulduğum konulardan bahsettim. Bir dahaki sürümlerde daha da geliştimeye çalışarak, inşallah sizlere biraz daha gelişmiş tekniklerden bahsedeceğim. İyi Joom!fishlemeler dileğimle.. Joom!Fish Türkçe Kılavuz Rahmi ARIK 20/20