DNR Deutscher Naturschutzring Umweltzentrum Schloss Wiesenfelden Kongre Raporu Biyolojik çeşitlilik; Çeşitlilikte yaşama ve Şekillendirme Kültürler arası karşılaşma 10./11. Ekim 2008 Yer: Umweltzentrum Schloss Wiesenfelden Straubing/Bavyera
Beate Weinzierl, Umweltzentrum Schloss Wiesenfelden müdürü Bayan Weinzierl kongrenin açılışını yapıp ve ilk defa ülke çapında bir araya gelen katılımcı çevresinin özel bileşimini vurguladı. Kendisi kongrenin sunuculuğunu yapıp ve katılımcıların kendilerini tanıtma esnasında biyolojik çeşitlilik konusuyla ilgili duygu ve düşüncelerini aktarmalarını talep etti. Hubert Weinzierl, DNR başkanı Bay Weinzierl, Almaya daki çevre hareketinin,migrasyon geçmişli kişileri şimdiye kadar yeterince dikkate almadığını vurgululuyor. Buna büyük ihtiyaç var. Bu yılın mayıs ayında Bonn da gerçekleştirilen biyolojik çeşıtlilik ile ilgili konvansiyonun 9. Sözleşmeli devletler konferansında Türkiye deki büyük tür çeşitliliği vurgulanmıştır. Sırf bu bile Türkiye nin AB ye girmesi için önemli bir neden sayılır. Dr. Helmut Röscheisen, DNR genel sekreter Bay Röscheisen etkinliğin hedefini açıkladı, DNR`nin beklentileri ve gelecekteki etkinlikleriyle ilgili beyanlarda bulundu. Almaya da migrasyon geçmişli 15 milyon kişi yaşıyor, bunların 2,6 milyonu Türk uyruklu göçmenler, yani neredeyse her beşinci kişi. Bazı büyük şehirlerde 2010 yılında 40 yaş altındaki nüfusun % 50 sinden fazlası migrasyon geçmişli kişilerden oluşacaktır. 12 Temmuz 2007 tarihinde ikinci entegrasyon zirvesinde Ulusal entregrasyon planı kabul edildi. Bunun amacı, sivil toplum örgütlerinin göçmen ailelerden gelen insanların katılımına açılmasıdır. Ulusal Entegrasyon planında vatandaş angajmanında birliklerin, derneklerin, eyaletlerin ve belediyelerin kültürler arası açılım öz taahhüdünü DNR bu kongreyle de yerine getirmektedir. Biyolojik çeşitliliğin muhafaza edilmesi, klima korunmasının yanı sıra tüm insanlık için büyük global sorundur. Bu nedenle biyolojik çeşitlilikle ilgili UN konvasiyonu 1992 yılında Rio da sağlandı. Hükümet başkanları tarafından sık sık vurgulanan bir istek, biyolojik çeşitliliğin azalmasını 2010 yılına kadar durdurmaktır. Bu hedefe artık ulaşılamaz! Uluslararası doğa koruma birliğinin (IUCN) verdiği bilgiler doğrultusunda tüm memeli hayvanların % 25 inin dünya çapında soyu tükenmektedir. Özellikle soy tükenme hızı tehdit edici. Doğa artık uyum sağlayamıyor. Almanya da ekosistemlerin 2/3 si önemli derecede kısıtlanmıştır. Bunun nedeni büyüyen altyapı, ticari alanların genişlemesi ve yoğun sanayileşmiş tarım. DNR tüm katılımcılara ve migrasyon organizasyonlarına ulusal biyolojik çeşitlilik statejisini sunmaktadır. (BMU sayfasından indirilebilir: http://www.bmu.de/files/pdfs/allgemein/application/pdf/biolog_vielfalt_strategie_nov07.pdf) DNR in beklentileri ve gelecekteki etkinlikleri şu noktalarda düşünüldü : - Göçmen hedef grubunu mümkün olduğunca DNR ye üye olark kazanma - Mümkün olduğunca çok Türk organizasyonunda biyolojik çeşitlilik konusuyla ilgili muhatap kişi kazanma - Alman çevre birlikleri ve Türk organizasyonları arasında ortak projeler sağlama - Gruplar arası ağ oluşumunu sağlama - DNR-AK fahri görevinde göçmenler hedef grup alınmalı - Doğa koruma birliklerindeki gönüllü koordınatörler göçmen konusuna açılmalı
Dr. Christine Katz, Lüneburg ünıversitesi Bayan Katz Biyolojik çeşitlilik; çeşitlilikte yaşama ve şekillendirme, migrasyon geçmişli insanların katılımı altında biyolojik çeşilik için kültürler arası ilgi uyandırma DNR projesinin önemli meselelerine yönelmektedir. Proje süresi 1.8.2008 ila 31.3.2009 tarihleri arasındadır. Bir internet araştırmasından, DNR üye birliklerinde 18 temsilcisiyle telefonda yapılan kısa röpotajdan sonra ilk sonuçlar hazır : - Ülke ve eyalet çapında çok az proje var, - Birliklerin konuya erişimi yok, - Birlikler, göçmenlerin ilgi ve çevre bilincliyle ilgili bilgisi hakkında çok az bilgi sahibi, - Mevcut etkinlikler münferit kişilerin inisiyatifine dayanmaktadır, - Göçmen geçmişli tam gün çalısan neredeyse yok. Projenin devamında mevcut inisiyatifler arasındaki bağlantının daha da güçlendirilmesi yer almaktadır. Burada içeriksel ağırlık noktası ise biyolojik çeşitliliğin muhafaza edilmesidir. Yer itibariyle başlangıç noktaları Berlin, Hamburg, Münih, Stuttgart, Dortmund, Köln ve Mannheim ve ordaki yerel gruplar. Dr. Silke Kleinhückelkotten, Ecolog enstitüsü Hannover Bayan Kleinhückelkotten öncelikle göçmenlerin göçmenlere yönelik klima koruma danışmanlığı örneğine dayanarak deneyimleri hakkında bilgi veriyor. Ağırlık noktası, göçmenlerin süreklilik arz eden konular için nasıl kazanılabilieceğiydi. Kendisi hedef grup analizinin önemini vurguluyor. Bunun için şu sorular sorulmalıydı : Kime ulaşmak istiyorum? Önerilerimle kime ulaşabilirim? Konuşmayı nasıl düzenlemeliyim? Kendisi sosyal çevre konseptini Sinus Sociovision a göre tanıtmaktadır. Buna göre günlük yaşam bilinci, değer oryantasyonu ve sosyal konum yapı taşlarına dayarak on sosyal çevre, göçmen geçmişli insanlar için sekiz farklı çevre gösterilebilir. Şimdiye kadar göçmen çevrelerinde süreklilik açısından önemli tutumlar ve davranış tarzlarıyla ilgili herhangibi bir bilgi mevcut değil. Fakat farklı çevrelerin süreklilik konuları için ne kadar açık olduğuyla ilgili bazı yorumlarda bulunabilir. Hedef gruba uygun bir konuşma iletişim başarısı için önemli, migrasyon geçmişli insanlarda da,,daima geçerli olan kurallar yok. Çoğu zaman düşük eğitim seviyeli göçmenlerle yapılan uygulamalı projelerden deneyimler şunu göstermiştir : Bu hedef grubuna hitap etmek için somut bir fayda da sağlayacak düşük aşamalı arzlar gereklidir.bu mümkün olduğunca çıft dilli gerçekleşmeli ve ana dile ait dikkat çeken şeyler kullanılmalıdır. Çevre birlikleri.göçmenlerin erişebilmesi için yapılarında ve yaklaşımlarında hangi değişikliklerin gerekli olduğunu kendine sormalıdır ( üye ve iletişim hedef grupları olarak). Caner Aver, Türkiye araştırmalar Merkezi Vakfi (Zft),Essen Bay Aver, sonbahar 2002 de organizasyonu tarafından ülke çapında 18 yaş üzeri 500 Türk uyruklu kişiyle gerçekleştirilen,,almanya daki Türk göçmenlerinin çevre bilinci ve çevre tutumu adlı ankette edindikleri temel bilgileri açıklıyor. Bu ankete göre göçmenler çevre korumasını Alman nüfusuna göre biraz daha fazla önemsemektedir ve su, toprak ve havanın temiz tutulmasının önemini vurguluyorlar. Doğa ve çevre koruma ile ilgili bilgi ihtiyaçları, göçmenlerde Almanlarda olduğundan çok fazla. Göçmenlerde çevre bilincinin çelişkili
değerlendirilmesi gerekiyor. Çevre koruma önemi ile ilgili yüksek bir hassasiyet söz konusu olmasına rağmen, bağlantılarla ilgili yetersiz bilgi mevcut. Müteakip tartışmada nitel veri toplama gerekliliği ön plana çıkarılıp 2002 yılından beri çevre koruma ve göçmenler alanında herhangibi bir araştırmanın yapılamadığı eleştirilmektedir. Dr. Christa Müller, Kültürler arası vakıf / Kültürler arası bahçelerin ülke çapında ağı, Münih Bayan Müller kültürler arası bahçeleri, kültürler arası çevre eğitiminin merkezi yerleri olarak tarif etmektedir. Bunlar doğal deneyim ve kültürel çeşitlilik arasındaki az sayıdaki bağlantı noktalarından biridir. Kültürler arası bahçelerdeki çevre eğitim projelerinin yelpazesi geniş. Bahçe sahipleri doğa bağlantılarıyla ilgili çoğu zaman önemli bilgiler, bazen bölük pörçük olsa da, sağlamaktadır. Bu da bahçe uygulamasını geliştirmekdedir ve zenginleştirmektedir ve sınıf ve kültürel sınırları aşarak tamamen yeni alışverişlere imkan vermektedir. Artık neredeyse 90 kültürler arası bahçe mevcut; 60 proje hazırlık aşamasındaymış. Hobi bahçıvan birlikleriyle işbirliği artmaktadır. Kültürler arası bahçelerin doğa anlayışını ve ekolojik tutumu nasıl değiştirdiği incelenmesi gerekenler arasındadır. Uygulama raporları Gülcan Nitsch, Türkçe konusan çevre grubu sözcüsü Yeşil Çember (Grüner Kreis), BUND BERLIN Bayan Nitsch öncelikle BUND-JUGEND ve BUND Berlin de etkinliklere nasıl başladığı hakkında bilgi vermektedir. O zamanlar Türk göçmenlerin katılımı ve Türk organizasyonlarına erişim yokmuş. Aralık 2006 da Türkçe konuşan çevre grubunu kurdu. Buradan 10 asil ve toplam 42 üye ile BUND Berlin in resmi çalışma grubu meydana geldi. Türkçe broşürlerle, basın temasları, enerji tasarruf ipuçları ve örn. plastik poşetlere karşı etkinlikler yardımıyla çevre konularını Türk camiasına taşımak ve birçok insanın ilgisini çekmek mümkün olmuştur. 8 Eylül 2007 tarihinde gerçekleştirilen Türk çevre günü organizasyona nihai başarıyı getirdi. O tarihten sonra çok sayıda Türk grubundan Türk dilinde hazırlanmış sunumlara talepler geldi. Artık Türk Cemaati, müzik derneği, kadın dernekleri gibi farklı migrasyon organizasyonlarıyla ve ayrıca çevre bakanlığıyla işbirliği mevcut. Kadınlarla yapılan aylık çevre konuşmaları ve BUND Berlin ile sıkı deneyim alışverişi oldukça başarılı. Bu yılın ekim ayında Berlin doğayı koruma derneğinin sponsorluğunda 2. Türk çevre günü gerçekleştirilmiştir. Göçmenlere ulaşmak için ön koşullar: Doğrudan kişisel ve duygusal irtibat. mümkünse ana dilde. Uzmanlık konuşmaları değil daha çok bir genel bakış ve ilgili konulara kişisel bir bağlantı kurma. Başka insanlar, ancak kendiniz tüm kalbinizle inanıyorsanız ikna edilebilir. Rahükal Turgut, TEMA doğayı koruma vakfı Bayan Turgut öncelikle en büyük çevre organizasyonlarından biri olan TEMA derneğinin Türkiye deki önemini vurgulamaktadır. Türkiye deki toprakların %83 ünde erozyon söz konusu olduğu ve her yıl 1,4 milyar ton toprak kaybolduğu için TEMA vakfı öncelıkle ormanlaştırma etkinlikleriyle erozyona karşı mücadeleyle ve doğanın korunmasıyla ilgilenmektedir Biyolojik çeşitliliğin muhafaza edilmesi için Türkiye nin önemi çok büyüktür. Ülke dünya çapındaki kara alanının %0.6 sını kapsamaktadır, fakat dünya çapında türlerın
%2,5 ini barındırmaktadır. TEMA vakfı Almanya Aralık 1998 tarıhınde kuruldu. Özellikle çevre eğitim projeleri gerçekleştirmektedir. BUND Köln ile işbirliği içerisinde ağaç yaprakları ve çöp toplama etkinlikleri ve Duisburg Biyolojik istasyonla kuş izleme gezintileri gerçekleştirildi. Türk uyruklu öğrencilerin çoğunlukta olduğu Köln `deki altı ilkokulda gerçekleştirilen,,geleceğimizi toprağa dikiyoruz eğitim projesi de önemli bir yere sahip. TEMA vakfı Köln karnavallerinden birine ve Köln/Istanbul şehir kardeşliğine de katıldı. Vakıf için Alman çevre organizasyonlarıyla birlikte, çevre sorunlarının çözülmesi için kültürler arası katılımlar geliştirmek önemli. Sebahat Aslan, Almanya Türk çevre inisiyatifi (TUD) Bayan Aslan Braunschweig taki Türk çevre inisiyatinin etkinliklerini şu şekilde tanıtıyor. TUD kurulduğu 1992 yılında beri migrasiyon geçmişli nüfusu etkin bir şekilde çevre konusunda bilgilendirerek ve bilimsel projeler başlatıp gerçekleştirerek, Almanya dakı çevremizi içinde yaşamaya uygun tutmak ve Türkiye ye bilgi aktarımıyla Türkiye deki çevre kalitesini arttırmaya katkıda bulunmak hedefini takip etmektedir. TUD çok sayıda üyesı olan bir kitle organizasyonu değildir, amacı daha çok projeler tasarlamak ve hayata geçirmektir. Bu projeler üniversiteler ve yurtiçindeki ve yurtdışındaki araştırma kurumları gibi uzman organizasyonlarla ve kurumlarla işbirliği içerisinde gerçekleştirilmektedir. TUD nin kendisi de 2-4 yılda bir hafta sonu seminerleri düzenlemektedir. Şimdiye kadar gercekleştirilen seminerlerin konuları: - Yabancı vatandaşların sosyal çevresi, tüketim ve çevre tutumu ve bunların etkisi: Türkiye Araştırmalar Merkezi tarafından yayınlanan,,kuzey Ren Vestfalya daki Türk nüfusunun çevre bilinci araştırmasının araştırma sonuçlarından yola çıkarak Entsorgung Dortmund GmbH,,Yabancı vatandaşların çevre danışmanlığına dahil edilmesi pilot projesini 33 Türk hanesiyle gerçekleştirdi. Projeye bilimsel olarak Türkiye Araştırmalar Merkezı eşlik etti. Pilot denemesinin sonuçları Türk nüfusunda, doğru ve sorun anlayışına ve uzmanlığına uygun bir konuşmada atık oluşumunu önleme ve atıkları tekrar değerlendirme tedbirlerine katılım isteğinin oldukça yüksek olabileceğini gösterdi. Bu, projeden sonra bir dizi katılımcının kendi organik atıkları organik gübreye dönüştürmesıyle de kendini göstermiştir. Pilot projesi Kuzey Ren Vestfalya eyaletinin çevre bakanlığı tarfında finanse edildi. Ardından Türk dilinde bir,,gübre kılavuzu broşürü de finanse edildi ve yayınlandı. - 3. ve 4. Sınıf Türk ve Alman öğrencilerin çevre bilinci ve çevre tutumu: Ilkokuldaki üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerin çevre bilincini arttırmak için organizasyon. Alman Çevre Koruma Federal vakfının (DBU) para yardımı sayesinde büyük ölçekteki bir proje gerçekleştirebilmistir. Projenin hedefı, çevre allanında kültürler arası öğrenme süreçlerini harekete geçirmekti. - Yakın Doğu`ya uyarlanmış teknolojilerle, ortak toplumsal ve teknolojik gelişimle barış, gelişim ve çevre korunması. - Dinlerin dünya ve çevre anlayışı. Bayan Aslan, TU Braunschweig ekolojik kimya ve atık analitiği enstitüsüyle Konya`daki Selçuk Üniversitesi`nin işbirliği hakkında da bilgi verdi ve Türk çevre vakfı ÇEKÜL`le olan temasa da değindi. Bayan Aslan ayrıca çevre inisiyatifleri içerisinde benzer konulu broşür yayınlamamak için daha fazla sinerji efektlerinin sağlanmasını önemsemektedir.
Dr. Turgut Altuğ, Türk Alman merkezi Bay Altuğ 1998 yılından beri çevre alanında (eko tarım, BIO ürünler, gen teknolojisi, kaynak yönetimi çevre - insan ilişkileri beslenme ve çevre koruması) calışmaktadır. 2003 yılında Almanya- Türkiye eko köprüsü derneğini kurdu. Bu dernek 2006 yılına kadar Türkiye ve Almanyadan gelen uzmanlarla farklı etkinlikler (kadınlarla sağlıklı kahvaltı, Wrangelkiez, Berlin semt yönetimiyle bir kadın projesi) ve farklı organizasiyonlar (Türkiye de çevre ve doğa kuruması, eko tarım ve Türkiyede BIO ürünler, tarımda gen teknolojisi vb.) gerçekleştirdi. Üyeler gönüllü olarak çalıştıgı ve sıfır fınansman oldugu için ekinlikler daha fazla gerçekleştirilemedi. Bu nedenle üyeler derneği feshetti. Türk- Alman merkezi derneği 1996 yılında kurulan ve aynı yıldan beri bir kreş işleten hayırsever bir organizasyondur. TDZ şu anda yakl. 2500 üyeden oluşmaktadır ve birçok ilçeler arası Türk Toplumu temsilcilerile sıkı işbirliği içerisindedir. (Bunların arasında: DITIB (ülke çapında 800 dernek), Türk Doktorları Birliği, Neukölln deki Türk Girişimciler Derneği, Berlin Türk Cemaati (Berlin çapında 50 dernek), 1.SV GS spor kulübü, vs. yer almaktadır. Dernek de kısa süreden berı Navitas GmbH ve DAUG e. V. temsilcileriyle çalışmaktadır. Dernek çalışmasının ağırlık noktaları arasında çesitli danışmanlık, eğitim ve boş zamanları değerlendirme konuları yer almaktadır. Dernek calışmasının amacı Berlin ilçelerinde yaşayan Türk uyruklu vatandaşlarla başka ülke vatandaşları arasındaki iletişimi kuvvetlendirmek ve ayrıca kendi kaynaklarını kullanmaya teşvik etmek, örn. Dil ve eğitim teşviki ve sosyal yeterliği ve entegrasyon isteğini artırmaktadır. Güncel olarak bay Altuğ TDZ de üç proje yönetmektedir (kültürler arası bahçeler, çevre eğitimiyle entegrasyon ve Almanyanın geleceği sağlıklıdır). Bay Altuğ TDZ derneğinin başka proje partnerleriyle işbirliğine oldukça sıcak bakmakdadır. Kongre sonuçları: 1. Wiesenfelden kongresi,,biyolojik ceşitlilik; çeşitlilikte yaşama ve şekillendirme kongre raporunun Alman ve Türk dilinde yayınlanması ve mümkün olduğunca Almanyadaki tüm Türk migrasyon organizasyonlarına ve ayrıca tüm katılımcılara gönderilmesi 2. Biyolojik çeşitlilikle ilgili DNR projesi Berlin, Hamburg ve Münih te üç küçük etkinlikle ve Türk muhabirleriyle yapılacak bir seminerle devam ettirilecek 3. Kültürler arası çevre ve sürelilik politikası için bir strateji sayfasının oluşturulması 4. Örn. basın turlarıyla kültürler arası bahçeler konseptinin desteklenmesi 5. Doğa ve çevre koruma ulusal entegrasyon planının hayata geçirilmesinde DNR nin katılımı yeni konu olarak alınmaktadır. 6. Göçmen ailelerinden gelen gençler için çevre alanından gençlik organizasyonlarının açılması.
7. DNR yeni nesil teşvik programı ZunkunftsPiloten, göçmen organizasyonlarında duyurulacak ve 21 ila 27 yaş arası Türk asıllı gençlerin katılımı kazanılmaya çalışılacak. 8. Kılavuz ve kardeş projelerin desteklenmesi. BUND Berlin deki AK Alman-Türk grubunun etkinliklerine dayanarak DNR üye dernekleri içerisinde benzer başka projeler cesaretlendirilecek. 9. DNR ve temsili göçmen oragnizasyonları tarafından BMBF de klima koruma ve biyolojık çeşitliliğin devamlı geliştirilmesi, muhafaza edilmesi konusunda göçmenlerin katılımı ile ilgili ortak bir araştırma projesinin başlantılması. 10. Ulusal süreklilik stratejisinin, ulusal biyolojik çeşitlilik stratejisinin ve klima korumasının hayata geçirilmesine göçmen organizasyonlarının katılımı için DBU`da bir kampanyanın hazırlanması. 11. Kültürler arası derneği ve DNR ile birlikte 2009 yılında Umweltzentrum Wiesenfelden de,,farklı dinlerde doğa koruma anlayışı konulu kongre. Bonn, 10 Kasım 2008 Dr. Helmut Röscheisen DNR genel sekreter