SENOZOYİK TEKTONİK http://www.cografyamiz.com/900/depremler/
SENOZOYİK TERSİYER ERA PERYOD EPOK ZAMAN ÖLÇEĞİ KUVATERNER NEOJEN PALEOJEN Holosen Pleyistosen Pliyosen Miyosen Oligosen Eosen Paleosen Günümüz 11.700 yıl önce 2,5 my önce 5,3 my önce 23,3 my önce 33,9 my önce 55,8 my önce 65 my önce
İKİ ÖNEMLİ OROJENİK KUŞAK Senozoyik orojenezleri faaliyetleri İki büyük orojenez kuşağı veya zonu geniş olarak yer almaktadır. Alpin Himalaya Orojenik Kuşağı Dairesel Pasifik Orojenik Kuşağı Her iki kuşak, küçük segmentlerden oluşmaktadır. Herbiri orojenin karakteristik özelliklerini taşımaktadır.
Orojenik Kuşaklar Dairesel-Pasifik Orojenik Kuşağı ve Alpin- Himalaya Orojenik Kuşağı, güncel jeolojik ve orojenik faaliyetleri içermektedir.
Tetis Denizinin Kapanması Mesozoyik zamanda, Tetis Denizi Avrasya ve Gondvana nın çoğu alanlarını ayırmaktadır. Bu denizin kapanması Senozoyik sırasında, Afrika ve Hindistan plakaları kuzeydeki büyük kara kütleleri ile çarpışmıştır.
Senozoyik Plaka Tektoniği Eosen
Senozoyik Plaka Tektoniği Miyosen
Alpler Alp Orojenizi, Çizgisel bir zon boyunca, Avrupa nın güneyinde İspanya dan başlayarak doğuda Yunanistan ve Türkiye ye kadar uzanmaktadır. Ve eşzamanlı deformasyonlar, Afrika nın kuzeybatı kıyılarında oluşmuştur. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/s0031018299000267
Plakaların Kuzeye Doğru Hareketi Arabistan ve Afrika plakalarının kuzeye doğru hareketi ile Avrasya da sıkışmalar ve deformasyonlar, Avrupa ile küçük plakaların çarpışması ile bütün olay tamamlanmıştır. Bu küçük plakalar, deforme olmuş ve şimdi Alp Orojeni ile değişik dağların içine kaynaşmıştır.
Avrupa Dağlarının Oluşumu Avrupa da Oluşan Dağlar Pireneler İspanya ve Fransa arasında, İtalya da Apeninler, Avrupa da Alpler Sıkıştırma Kuvvetleri Plakaların çarpışmasına neden olmuş, Karmaşık ters faylarla sonuçlanmış, Ve büyük kıvrımlar ve naplar oluşturmuştur.
ALPİN OROJENEZİ Alp Orojenezi (Alpid Orojenezi) Geç Mesozoyik te (Eoalpin) ve Senozoyik te oluşan bir orojenez fazıdır. Bu dağlar batıdan doğuya doğru; Atlas, Rif, Betik Kordiller, Pireneler, Alpler, Apeninler, Dinarik Alpler, Hellenidler, Karpatlar, Balkanlar, Toroslar, Kafkaslar, Elbruzlar, Zagros, Hindu Kuş, Pamir, Karakoram, Himalayalar. Bazen, ayrı dağlar için tanımlanan isimler vardır. Örneğin: Karpatlar için Karpatiyen Orojenezi, Helenidler için Helenik Orojenezi, Himalayalar için Himalayan orojenezi.
Alpler İsviçre de Lauterbrunnen Vadisinden bir görünüş.
Alpler İsviçre Alplerinde Kıvrımlar
AKDENİZ BASENİ Sonuç olarak bazı bölgelerde (örneğin: Fransa, İsviçre, and Avusturya) jeoloji çok karışıktır. Konverjan levhalarda aynı zamanda Toplam olarak bağımsız bir deniz oluşturabilir. Akdeniz Baseni, Önceki Tetis in bir parçasıdır. Bu denizde Geç Miyosen depolanması, Sıcak ve kurak bir ortamda, 2km kalınlığın üstünde evaporit çökelleri oluşmuştur.
İtalya ve Yunanistan Avrasya ile Afrika plakasının çarpışması Kuzeybatı Afrika nın Atlas Dağları oluşmuştur, Ve Akdeniz basenin doğusuda ilerlemekte, Afrika ilerlemeye devam ederken okyanusal litosfer kuzeye doğru Yunanistan ve Türkiye nin altına dalmaktadır. İtalya da ve Yunanistan da Aktif Volkanlar Avrupa nın güneyinde bu bölgede baştanbaşa sismik aktivitelerle görülmekte Ve Orta Doğu jeolojik olarak aktif olarak kalmıştır.
Jeolojik Faaliyetler 2005 yılında, Pakistan da 7,6 ölçekte depremin olması ve 86,000 den fazla insanın ölmesi, İtalya da Vezüv Dağının 80 defa püskürmesi. Pompeii, 79 AD tr.wikipedia.org
Himalayalar, Dünyanın Çatısı Erken Kretase sırasında, Hindistan, Gondvana dan kırıldı, Ve kuzeye doğru hareket etmeye başladı, Okyanusal litosfer, Asyan nın güney kenarı boyunca dalma-batma zonunda yok oldu.
Hindistan ın Asya ile Çarpışma öncesi Okyanusal litosfer, Tibetin güneyinde alta dalmakta, Hindistan, Asya ya yaklaşmaktadır. Hindistan ın kuzey kenarı southern margin of Tibet
Hindistan ın Avrasya ile Çarpışması Hindistan plakası, milyonlarca yıl kuzeye doğru hareket etti ve Avrasya plakası ile çarpıştı.
Hindistan ın Avrasya ile Çarpışması Hindistan levhası Geç Kretase de kuzeye doğru hareket etmeye başlamış, yılda yaklaşık 16 cm lik hızla 6000 km lik bir mesafe kat ederek Erken Eosen de Avrasya ile çarpışmıştır. İlk deformasyon evresi Oligosen de meydana gelmiş ve bu evrede kıvrımlanmalar ve granitik intrüzyonlar görülmüştür. İkinci deformasyon evresi Miyosen ortalarında meydana gelmiş ve kıvrımlanmalar, kırılmalar yanı sıra Himalaya orojenik kuşağının çekirdeğinden güneye doğru hareketle muazzam bindirme ve naplar gelişmiştir.
MESOZOYİK Hindistan ın Asya ile çarpışması Geç Kretase
TERSİYER Hindistan ın Asya ile çarpışması Eosen
TERSİYER Hindistan ın Asya ile çarpışması Miyosen
Hindistan ın Asya ile çarpışması Günümüz
Hindistan ın Asya ile çarpışması Deformasyonlar sırasında ve sonrasında Himalaya dağlarının güneyinde kalın klastik çökel istifleri gelişmiştir. Himalaya bölgesindeki gravite ölçümleri dünyanın bu en yüksek dağları altında bilinen en kalın kıta kabuğunun bulunduğunu göstermektedir. Yaklaşık 70 km olan bu kabuk normal kalınlığın iki mislidir. Hindistan kuzeye doğru hareketine günümüzde de yaklaşık 5 cm/yıl hızla devam etmektedir.
Pasifik Dairesel Orojenik Kuşak Pasifik Dairesel Orojenik Kuşak Aktif tektonizma alanıdır, birkaç orojeni içerir, Güney ve Kuzey Amerika nın batı kenarları ve Asyanın doğu kenarı boyunca, Yeni Zelenda ve Avustralya nın kuzey adalarında gözlenmektedir. Okyanusal Kabuğun dalması Volkanik faaliyetler ve deformasyonlar eşlik etmektedir. Orojenler, batı ve kuzey Pasifikte karakteristiktir.
Dairesel-Pasifik Orojenik Kuşağı Dairesel-Pasifik orojenik kuşağı, birçok güncel jeolojik ve orojenik faaliyetleri içermektedir.
Japon Denizinin Kökeni Japon Denizi, yay ardı yayılması olarak şekillenmiştir.
Doğu Pasifik Pasifik in doğusunda, Cocos ve Nazda plakaları, Doğu Pasifik Yükselimi nin batıya doğru hareket ederek, Sırasıyla, Güney ve Orta Amerika nın dalma batma zonlarında tükendiği gözlenmektedir. Volkanizma ve sismik aktivite, bu orojenlerin, Orta ve Güney Amerika daki aktif kalıntılarını işaret etmektedir.
And Dağları And Dağlarındaki 6000 m den yüksek 49 dağ zirvesi Güney Amerika da tektonik Aktivitenin varlığının göstergesidir. And ların oluşumu Mesozoyik-Senozoyik konverjan plakası, sedimanter kayaçların şekillenmiş, yükselmiş, büyük granitik plutonlar sokulmuş ve sonucunda kabuk kalınlaşmıştır.
And Dağlarının Gelişimi 200 milyon yıl önce, Güney Amerika nın batı kıyısında Pasif bir kıta kenarı vardı. Kalın sedimanlar depolandı.
And Dağlarının Gelişimi Bu alanda Orojenez/Dağ oluşumu başladı. Kıtasal kenar aktif hale geldi Güney Amerika, batıya doğru hareket etti ve okyanusal kabuk ile çarpıştı.
And Dağlarının Gelişimi Deformasyon, volkanizma ve plutonizma devam etti.
And Dağlarının Gelişimi Şili de Andlardan bir görünüş
Kuzey Amerika Cordillera Kuzey Amerika Cordillera, Karmaşık dağlar bölgesidir Kuzey Amerika da yer alır, Dairesel-Pasifik Orojenik Kuşağının en geniş bölümüdür, Meksika dan Alaska ya kadar uzanır. ABD de 1200 km genişliktedir, Kayalı Dağlarının doğu kanadından Pasifik Okyanus na kadar uzanır.
Cordillera Kuzey Amerika Cordillera Kanada ve ABD de büyük bir provenstir
TERSİYER - Avustralya nın Antartika dan ayrılması Avustralya ile Antartika Paleosen sonu ile Geç Eosen arasında ayrılmaya başlamışlardır. Avustralya nın güneydoğu kesimlerinde Paleosen-Eosen yaşlı bazalt akıntıları mevcuttur, http://www.senrm.sa.gov.au/portals/10/content%20images/austra lia-antarctica.jpg
TERSİYER - Avustralya nın Antartika dan ayrılması Avustralya ile Antartika arasında derin okyanus tabanından belirlenen en yaşlı çökeller Geç Eosen e aittir. Avustralya ile Antartika arasındaki en yaşlı manyetik anomali M-22 dir, bu anomali 53 milyon yıl öncesini (Eosen başları) gösterir.
TERSİYER - Arabistan ın Afrika dan ayrılması Doğu Afrika rift sistemi
Kaynaklar http://www.geo.cornell.edu/eas/education/course/descr/eas302/06lectures/cenozoic.pdf www.fusunalkaya.net http://www.fossils-facts-and-finds.com/paleogene_period.html sault.eup.k12.mi.us/67012082910636370/lib/.../geologic_time_line_2.p pt www.seorf.ohiou.edu/~tstork/compass.../cenozoic%20era%20final.ppt http://www.scotese.com/ www.hartnell.edu/.../geology%20ppt/chapter%2016%20cenozoic%20 Geologic%20H... - Earth and Life Through Time, Steven M. Stanley, W.H. Freeman Company. Nurdan İnan, Kemal Taslı, 2006, Tarihsel Jeoloji, Mersin Üniv. Yayınları, No: 15, 107s.