MAYIS 2016 T. C. KALKINMA KURULU TRC2 2014-2023 BÖLGE PLANI KOORDİNASYON VE İZLEME KOMİSYONLARI KÜLTÜR, TURİZM VE İMAJ İLERLEME RAPORU 2016/1 stajyer [Şirket adını yazın] 1
TRC2 (Diyarbakır-Şanlıurfa) 2014-2023 BÖLGE PLANI KOORDİNASYON VE İZLEME KOMİSYONLARI KURULUŞ YAPISI AMAÇ: Bölge Planı Koordinasyon ve İzleme Komisyonları, 2014-2023 Bölge Planında yer alan gelişme eksenleri altındaki stratejiler ve yatırım kararlarının gerçekleşmesi konusunda koordinasyona destek vermek ve ilerlemelere ilişkin izleme görevi görmek amacıyla kurulmuştur. KOMİSYON YAPISI: Komisyonlar Kalkınma Kurulunda yer alan üyelerden komisyonla ilgili konularda faaliyetlerine göre isteğe bağlı olarak oluşturulur, gerek görülmesi halinde kurul dışındaki ilgili kurum-kuruluşlardan üye davet edilebilir. ÇALIŞMA YÖNTEMİ: Koordinasyon ve İzleme Komisyonlarının sekretaryası Karacadağ Kalkınma Ajansı Planlama Programlama ve Koordinasyon Birimince gerçekleştirilir. Ajans her komisyon için sorumlu bir uzman atar. Uzmanlar komisyonlarda kolaylaştırıcılık ve sekretarya görevini üstlenir. Komisyon ilk toplantısında oy çokluğuyla bir başkan seçer. Komisyonlar kurulun olağan toplantısından sonraki 3. ve 5. aylarda olmak üzere her 6 aylık dönemde 2 defa toplanır. İlk toplantıda Bölge Planının ilgili konu başlıkları altındaki gelişmeler değerlendirilir ve Ajansın sorumlu uzman personeli desteğiyle ikinci toplantıda (5. aydaki toplantı) değerlendirilmek üzere bir ilerleme raporu hazırlıkları yapılır. İkinci toplantıda ilerleme raporu komisyon tarafından değerlendirilerek Kalkınma Kuruluna sunulmak üzere son hali verilir. Hazırlanan ilerleme raporu Komisyon Başkanı tarafından gündemin uygun olması halinde Kalkınma Kuruluna sunulur. Aşağıdaki çizelgede toplantı yapılacak aylara ilişkin bilgi verilmiştir. Mart Mayıs HAZİRAN Eylül Kasım ARALIK Komisyon Toplantısı (I) Komisyon Toplantısı (II) KALKINMA KURULU I. OLAĞAN TOPLANTISI Komisyon Toplantısı (III) Komisyon Toplantısı (IV) KALKINMA KURULU II. OLAĞAN TOPLANTISI Değerlendirme İlerleme Raporu Hazırlığı İlerleme Raporu Sunumu Değerlendirme İlerleme Raporu Hazırlığı İlerleme Raporu Sunumu 1
KOMİSYON İLERLEME RAPORU KOMİSYON TOPLANTI BİLGİLERİ Komisyon Adı: Kalkınma Kurulu Diyarbakır Kültür, Turizm ve İmaj Komisyonu Toplantı Tarihi: 12 Mayıs 2016 Toplantı Numarası 2016/1 Toplantının Yeri: Katılımcılar: Ajans Katılımcıları: Karacadağ Kalkınma Ajansı Seminer Salonu Alaaddin TAN (DTSO Meclis Üyesi) Turizm Kms. Bşk. Hüsnü PERVANE (DTSO) Cemil ALP ( İl Kültür ve Turzim Md.) Semih DENGİ (GAP-BKİ) Metin ÖZÇELİK (Büyükşehir Belediyesi Turizm) Cüneyt ATEŞ (Dicle Üniversitesi) Ender ÖZBEK (Dicle Üniversitesi) İbrahim OLGUN (Üç Kuyu Meslek ve Teknik Anadolu Lisesi) Derman VARHAN (Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü) Turgay SAYIN (İl Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Md.) Mehriban KARAASLAN (DKUK BK Müd.) M.Ali MALKOÇ (Miroğlu Hotel) Mustafa MALKOÇ (Miroğlu Hotel) Edip SEVGİCAN (ŞİTAV - Vakıf Tanıtma Kültür) Çiğdem DELİBAŞ (Mitannia Otel) Zeyni ARTIK (Planlama, Programlama ve Koordinasyon Birimi), Bünyamin SÜNE (İzleme ve Değerlendirme Birimi) GÖRÜŞÜLEN KONULAR Karacadağ Kalkınma Ajansı Kalkınma Kurulu Diyarbakır Kültür, Turizm ve İmaj Komisyonu nun 22 Ekim 2015 tarihinde yapılan ilk toplantısı Karacadağ Kalkınma Ajansı ev sahipliğinde Ajans Seminer Salonunda gerçekleştirilmiştir. Kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör temsilcilerinden 15 temsilcinin katılımı ile gerçekleşen toplantı, moderatörlük yapan Planlama Programlama ve Koordinasyon Birimi Uzmanı Endüstri Y. Mühendisi Zeyni ARTIK tarafından yapılan toplantı açılış bilgilendirmesi ve sunumu ile başlamıştır. Yapılan bilgilendirmede Bölgemizin kalkınma yol haritası olan onaylı TRC2 Bölgesi Bölge Planının (2014-2023) hazırlanma ve onay süreci ile temel hedeflerine değinilmiş, komisyonun amacı ve görevlerine ilişkin bilgiler verilmiştir. Bölge Planının 3. Gelişme Ekseni Mekansal Organizasyon ve Yaşam Kalitesi gelişme ekseni altında yer alan hedefler ve yatırım kararları ile ilgili ilerlemeler komisyonun görüşlerine sunuldu. İlgili yatırım kararları yetkili ve ilgili kurumların yürüttüğü yatırımlar ve 2
projeler kapsamında değerlendirildi. Bu kapsamda yapılan tüm görüşmeler kayıt altına alınmış, ekteki belge içinde yer almaktadır. Toplantı sonucunda Komisyonun karar aldığı ve Kalkınma Kuruluna acil önlem alınması bağlamında sunulması öngörülen konular aşağıda listelenmiştir: 1. Kentte yaşanan gerilimli süreçler turizm sektörüne büyük zarar vermiştir. Özel sektörde faaliyet gösteren turizm işletmelerine yönelik olarak önlemler alınmalı, özellikle Sur içi Bölgesinde faaliyet gösteren işletmelere acil destekler verilmelidir. İLERLEMELER: Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası'nın (DTSO) Mart ayında "Sur Esnafı ile Elele" adı altında bir kampanya başlattığı belirtilmiştir. GAP İdaresi Bölge Müdürlüğü tarafından turizm, tarih ve kültür dokusunu gösterir bir haritalı web sitesi yapılmıştır. İlgili web sitesinin yakında hayata geçirilmesi planlanmaktadır. Sur içinde destek olunabilecek alanların acilen netleştirilmesi gerektiği, Bölge turizmi ile ilgili politikaların ortaya konularak kısa vadede Bölge turizmini destekleyecek kararların alınmasının elzem olduğu belirtilmiştir. Sur içindeki kamulaştırmaların turizm işletmelerini de etkilediğine ve Sur içinde hayatın normale döndürülmesi için gerekli tedbirlerin ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından alınmasının önemine vurgu yapıldı. Ramazan ayında Sur içinde Ulu Camii'nin dış ya da iç avlusunda yerel kültüre yönelik Ramazan eğlenceleri ve Mevlevi gösterisi yapması önerisi getirilmiştir. Bu kapsamda SEP (Sosyal Etkileşim Projesi) ya da Teknik Destek projesi yapılması önerisi getirilmiştir. DESOB'un, 30.000 TL ye kadar % 100 faiz indirim oranı uygulanarak kredi kullandırabileceği komisyona bildirildi. Şehirdışından turist çekilmesi gerektiği önerisi getirildikten sonra, GAP turlarının Diyarbakır'a çekilmesi için çalışmalar yapılması gerektiği ifade edildi. Türkiye Turizm Stratejisi 2023 - Eylem Planı 2007-2023 belgesinde Diyarbakır'ın turizm imkanlarına (özellikle gastronomi, kültürel ve din odaklı turizm) hemen hiç değinilmediği, dolayısıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı seviyesinde lobi yapılması önerildi. 2. Kentte turizm sektöründe kalifiye elaman eksikliği sorunu devam etmektedir. Sektördeki kalifiye işgücü bölge dışına; Antalya, Muğla gibi turizm merkezlerine gitmektedir. Bunun temel sebebi de kentte düşük ücretler verilmesidir. Kentteki olağandışı durumun sektöre verdiği zarar da göz önüne alınarak Turizm Bakanlığı nın ücretler konusunda destek olması önerilmiştir. 3
Diyarbakır Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'nün işbaşı eğitim programı desteğinden faydalanılması önerilmektedir. 3. Sektörde ihtiyaç duyulan ara eleman ve yönetici yetiştirmeye yönelik olarak Dicle Üniversitesi nin özel önlemler alması ve Kalkınma Kurulu Diyarbakır Kültür, Turizm ve İmaj Komisyonuna katılımı sağlanmalıdır. Turizm sektörü ile üniversite işbirliğini geliştirecek yönde faaliyetlerin arttırılması gerekmekte, bu konudaki sorunların çözülmesi ve işbirliğinin artırılması için çalışmalar yapılmalıdır. Diyarbakır Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'nün Dicle Üniversitesi ile yapılabilecek ortak bir eğitim projesinde sertifikalandırma kuruluşu olabileceği belirtildi, bu sebeple ilgili kurumun bir sonraki toplantıya davet edilmesi önerildi. 4. Kentin turistik bölgelerinde ve ören yerlerinde yaşanan süreçten etkilenmelere dair tekrar durum tespiti yapılmalıdır. Valilik Başkanlığında farklı kurum ve kuruluşların dahil olduğu tespit komisyonu kurulmuştur. Çeşitli kurumlar vasıtasıyla komisyonlar oluşturulduğu belirtilmiş. Öte yandan Alan Yönetimi Başkanlığı'nın güvenlik gerekçesiyle, ayrıca keşif yapacak kurum personellerinin de kendi güvenliklerini dikkate alarak, yasaklı Bölge'de tespit yapılmasının hali hazırda pek mümkün olmadığı belirtilmiştir. Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği'nin (DESOB) yasaklı olmayan bölgelerde bir fonksiyon çalışması yaptığı bildirilmiştir. Alan Yönetimi Başkanlığı'nın komisyon toplantılarına davet edilmesi kararlaştırıldı. 5. Diyarbakır ın tanıtımı ve turizme yönelik çok dilli doküman envanterinde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Kültür, turizm ve tanıtıma yönelik basım yayım çalışmalarına devam edilmelidir. Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından yeni havalimanı binasında turizm bilgi masası kurulacağı belirtilmiştir. Belediye ve 4
DTSO nun ortaklığı ile şehirlerarası otobüs terminalinde de turizm bilgi masası kurulmalıdır. İLERLEMELER: Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin Dağkapı, Mardinkapı ve Deng Bej evinde olmak üzere toplamda 3 adet Turizm Bilgi Bürosu'nun bulunduğu ifade edildi. Avrupa'dan Diyarbakır'a direk tarifeli seferlerin başlatılması önerilmektedir. Tanıtım materyallerimizde; otel, restaurant, lokanta vb. yerlerin yanında sağlık turizmine yönelik olarak sağlık kurumlarının bilgileri de yer almalıdır. İlgili kurumların (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi vb.) özellikle Dağkapı, Ulu Cami, Havalimanı ve şehirlerarası otobüs terminalinde çok dil bilen nitelikli personel (Kürtçe, İngilizce ve Arapça ) bulundurması ayrıca bu yerlerde enformasyon büroları bulundurması önerisi getirildi. Irak'a konulan vize şartı sebebiyle, vize randevularının 3 ay sonraya verilmesi Bölgemizin sağlık turizmi hedefine ve sınır ticaretine zarar verebilmektedir. Konunun, özellikle ticari ilişkilerin daha yoğun olduğu Kuzey Irak Bölgesi ile vize muafiyeti sağlanması konusunun yetkililerin dikkatine sunulması önerisi getirildi. Farklı kurumların, birbiriyle koordine olmadan tanıtım faaliyetleri yaptığı belirtildi. Bu kapsamda Karacadağ Kalkınma Ajans'ı Yatırım Destek Ofisi'nin bir sonraki komisyon toplantısına davet edilmesi tavsiye edildi. Uçaklarda yayımlanan aylık dergilerde Diyarbakır ile ilgili daha fazla tanıtımın yapılması noktasında ilgili kurumların insiyatif alması talep edildi. Kentin yönlendirme levhası çalışmalarına hem kent merkezi açısından hem de ilçelerde ilgili kurumlar tarafından (Diyarbakır Valiliği, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Diyarbakır Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü vb.) ağırlık verilmesi gerektiği kararı alındı. 6. İl merkezi ve ilçelerde faaliyet gösteren yerel basının ve halkın turizm konusundaki farkındalığını arttırmaya yönelik olarak eğitim ve farkındalık artırıcı çalışmaların yapılması ve Bölge'nin turizm varlıklarını tanıtma ve imaj konusunda yerel, ulusal ve uluslararası basın mensupları ve halk bilgilendirilmelidir. Diyarbakır ilinin tanıtılması için yeni stratejilerin ortaya konulması ihtiyacı dile getirildi. Bu kapsamda Diyarbakır şehrimizle; kültürel, coğrafi, gastronomi ve diğer turizm imkanları açısından benzerlik gösteren ve turistik olarak başarılı olmuş 5
Dünya şehirlerine, il yöneticilerinin ve komisyon üyelerinin katılacağı bir teknik inceleme programının gerçekleştirilmesi önerilmiştir. Söz konusu inceleme programının, bir DFD projesi kapsamında Karacadağ Kalkınma Ajansı'na sunulması, projenin desteklenmeye uygun bulunması halinde düzenlenecek inceleme ziyaret(ler)i sonucunda komisyon marifetiyle bir inceleme raporu hazırlanması, sonuç olarak bu kapsamda Diyarbakır turizminin uluslararası tanıtım ve pazarlama stratejilerinin belirlenmesi tavsiye edilmiştir. Çalışma kapsamında hazırlanacak raporun hem ilgili Bakanlıklara (bkz. Kültür, Turizm ve İmaj Komisyonu ilerleme raporu 2016/1 md. 1 Öneriler/Kararlar ) gönderilmesi, hem de bu Bakanlıkların taşra teşkilatlarının Diyarbakır turizmin pazarlanması/tanıtılması noktasında bir başvuru kaynağı olması beklenmektedir. Diyarbakır'ın gastronomik özelliklerini tanıtmak için Ulusal bir aşçılık yarışması düzenlenebileceği önerisi sunuldu. Diyarbakır'a has coğrafi işaretlerin Belediyeler ya da Meslek Kuruluşları vasıtasıyla alınması önerildi. 7. Bölgede yeni turizm çekim merkezi olması hedeflenen ve markalaşma çalışmalarının yapılması hedeflenen Eğil İlçesi markalaşma çalışması Eğil Kaymakamlığı nca yürütülmektedir. Bölge turizmi için önemli olan Eğil markalaşma çalışmalarının devam ettirilmesi ve uygulamaya konulması gerekmektedir. Eğil kalesinin etrafının ivedilikle düzenlenmesi gerektiği ifade edildi. Kaleye çıkan merdivenlerde tırabzan dahi bulunmadığı belirtildi. Eğil Belediyesi'nin, Anıtlar Kurulu'nun ve diğer ilgili kurumların beraber çalışarak temel eksiklerin giderilmesi gerektiği ifade edildi. Eğil'deki su sporları aktivite çeşitlerinin artırılması gerektiği ifade edildi. Özel sektörün bu hususla ilgili yatırımlarının teşvik edilmesi gerektiği ifade edildi. Bu kapsamda Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun (TKDK) hibelerinden faydalanılması önerildi. Eğil Kaymakamlığı'nın komisyon toplantılarına davet edilmesi kararlaştırıldı. Eğil Belediyesi'nin komisyon toplantılarına davet edilmesi kararlaştırıldı. TKDK'nın komisyon toplantılarına davet edilmesi kararlaştırıldı. Meslek Kuruluşları'nın, Karacadağ Kalkınma Ajansı Teknik Destek (TD) Programı vasıtasıyla üyelerine; turizm, ağırlama, işletmecilik vb. konularda bilinçlendirme eğitimleri vermesi önerisi getirildi. 6
Eğil'deki piknik alanlarında çöplerin daha sık toplanması, yeşillendirme ve peyzaj çalışmalarının ivedilikle ele alınması ve feribotlara binmek isteyenler için iskele yapılması önerileri dile getirildi. Öte yandan Bismil Kortiktepe ve Ergani Çayönü Hilar mağaralarının tanıtımı ve turizme kazandırılması için gerekli tedbirlerin alınması önerisi getirildi. 8. Sur içi Bölgesinde kentsel estetik ve mekân kalitesinin artırılması amacıyla yapılan çalışmalar yaşanan süreç nedeniyle durmuştur. - 9. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde turizm sektöründe hizmet veren restoranlar, taksiciler, toplu taşımada hizmet sunuculara yönelik sertifikalı eğitim programı düzenlenebilir. Eğitim alan restoranlar, tesisler veya ulaşım araçlarına turizm markası eklenmesi önerilmiştir. İLERLEMELER: Meslek Kuruluşları'nın; Dicle Üniversitesi, Diyarbakır İş-Kur, MEKSA Vakfı vb. kurumlarla yapacağı ortak Teknik Destek (TD) projeleri vasıtasıyla üyelerine eğitim vermesi; üyelerin bu kapsamda turizm sertifikası kazanması sağlanabileceği önerisi getirilmiştir. 7